Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


Рабочая встреча Президента Владимира Путина с Главой Республики Тыва Владиславом Ховалыгом

Руководитель региона информировал Президента, в частности, о темпах жилищного строительства и мерах по развитию сельского хозяйства в Туве. 
В.Путин: Мы с Вами обсуждали ситуацию, уже отметили позитивные тенденции. Конечно, что касается стройки – у нас стройка в целом развивается хорошо по стране, рост 7,9 процента. Но в Туве – больше 50, по-моему, 53 процента.
В.Ховалыг: Да.


Подробнее...

Новости

RSS
06.02.2013 16:51 / Сельское хозяйство
 Минсельхозпрод Тувы в 2013 году активно займется развитием малых форм хозяйствования на селе
Основным направлением деятельности Минсельхозпрода республики на предстоящий год станет развитие малых форм хозяйствования на селе в рамках реализации губернаторского проекта «Одно село – один продукт». Докладывая об этом на заседании Правительства Тувы, первый заместитель министра Сергей Ондар отметил, что выбор данного приоритета обусловлен задачами, поставленными в Послании главы республики Шолбана Кара-оола Верховному Хуралу, и тесно увязан с предшествующей деятельностью по развитию мясомолочного животноводства.
Подробнее...
06.02.2013 16:49 / Общество
В адрес Правительства Тувы увеличилось количество обращений граждан с общественно значимой направленностью
Управление по обращениям граждан представило в Администрацию Главы Республики Тыва отчет о работе за 2012 год. По информации начальника управления Татьяны Москаленко, в минувшем году увеличилось количество обращений граждан с общественно значимой направленностью - около 20 процентов. «Помимо различных просьб личного характера, граждане обращаются и с предложениями, касающимися вопросов государственной, общественной и культурной деятельности, экологии и природопользования, работы правоохранительных органов, транспорта и связи.
Подробнее...
05.02.2013 16:46 / Политика
Совместное заседание Советов Парламента и Правительства Тувы запланировано на 18 февраля
На традиционном заседании Советов Верховного Хурала и Правительства Тувы обсуждаются актуальные вопросы социально-экономического развития региона. Как сообщили в пресс-службе парламента, в ходе совещания под руководством спикера Кан-оола Даваа принято решение о проведении совместного заседания Советов 18 февраля текущего года. Очередная сессия Верховного Хурала запланирована на 20 февраля. До этого времени депутаты будут работать в своих избирательных округах.
Подробнее...
05.02.2013 16:43 / Экономика
Тува представит проект многофункционального развлекательного комплекса «Бай-Булак» на Красноярский экономический форум
Власти Тувы рассматривают возможность строительства фешенебельного развлекательного комплекса, который благодаря многофункциональности будет работать практически круглый год. Сегодня в столице республики Кызыле состоялась презентация проекта будущего городка, названного "Бай-Булак", или «Источник щедрости» - по подобию с уже построенной в 2011 году турбазой «Алдын-Булак» (буквально - Золотой родник). Как утверждает автор идеи создания такого комплекса министр культуры Тувы Вячеслав Донгак, «по масштабности, разнообразию и охвату выполняемых туристических услуг он не будет иметь аналогов в мире». Вместе с автором основные разделы проекта и макет комплекса участникам презентации представил первый вице-премьер Тувы Михаил Козлов, курирующий в правительстве республики сферу экономики.
Подробнее...
05.02.2013 16:39 / Муниципалитеты
Ставка Главы Тувы на профессиональные кадры в муниципальном менеджменте начинает оправдываться
Обновленная администрация Кызылского района Тувы приступила к решению целого ряда проблем, накопленных за последние годы. Напомним, главой администрации муниципального образования недавно был избран Валентин Ендан, работавший в Правительстве Тувы вице-премьером, в ведении которого находились сельскохозяйственные вопросы. Главой администрации поселка Каа-Хем - центра Кызылского района и крупнейшего спутника столицы Тувы города Кызыла стал Юрий Ананьин, руководивший Аппаратом Правительства республики. Первое с чем пришлось столкнуться на новом рабочем месте – проблема с самовольным захватом земельных участков и строительства жилья.
Подробнее...
05.02.2013 16:36 / Безопасность
Правительственная Комиссия по ЧС определяет план действий по модернизации системы оповещения
Под руководством первого заместителя Председателя Комиссии – руководителя оперативного штаба, вице-премьера Виталия Бартына-Сады состоялось очередное заседание Комиссии Правительства Республики Тыва по предупреждению и ликвидации чрезвычайных ситуаций и обеспечения пожарной безопасности на территории Республики Тыва. Участники заседания утвердили перечень потенциально опасных объектов и объектов жизнеобеспечения на территории республики. Также были обсуждены вопросы реализации Указа Президента РФ о создании в регионах в срок до 1 января 2014 года комплексных систем экстренного оповещения населения об угрозе возникновения или возникновении чрезвычайных ситуаций.
Подробнее...
05.02.2013 16:33 / Жилье
Глава Тувы поставил задачу обеспечить жильем сельских участковых инспекторов полиции
Глава Тувы Шолбан Кара-оол поставил перед главами местных администраций задачу обеспечить до конца года жильем всех участковых инспекторов полиции, работающих на селе. По информации МВД республики, из 136 участковых инспекторов 114 осуществляют свою служебную деятельность в районных центрах и сельских поселениях, большинство из которых не имеют жилья по месту работы. Остальные арендуют жилые помещения, живут у родственников или проживают в других населенных пунктах, посещая свои участки наездами.
Подробнее...
04.02.2013 16:21 / Праздники
В Туве утвердили программу мероприятий, посвященных национальному празднику Шагаа
Республиканский оргкомитет утвердил план мероприятий по проведению национального праздника Шагаа – Нового года по буддийскому календарю, который наступит в этом году 11 февраля с первым лучом солнца. Праздничные мероприятия пройдут во всех населенных пунктах Тувы, однако эпицентром событий по традиции станет город Кызыл. Культурно-массовыми и спортивными мероприятиями будет насыщена уже предпраздничная неделя. Театрализованные праздничные программы «Шагаа-биле!» пройдут в общеобразовательных школах Кызыла, благотворительный спектакль для детей-инвалидов – в концертном зале Дома народного творчества.
Подробнее...
04.02.2013 16:18 / Общество
Социально-политическая обстановка в Туве характеризуется как стабильно хорошая – эксперты
Такую оценку дают республике эксперты фонда «Петербургская политика» в рейтинге социально-политической устойчивости. Эти исследования начаты российскими политологами с ноября 2012 года в связи с возвращением института выборности губернаторов и фактически отражают шансы глав регионов России быть избранными в случае проведения всеобщих выборов. Тува вошла в группу регионов со средней социально-политической устойчивостью, являющуюся промежуточной между слабыми в этом плане и сильными регионами.
Подробнее...
04.02.2013 16:11 / Прочее
Депутат Госдумы Лариса Шойгу по итогам своего рабочего визита в Туву дала пресс-конференцию
По завершении очередного рабочего визита в Туву депутат Государственной думы, заместитель думского комитета по регламенту и организационной работе Лариса Шойгу встретилась с представителями местных СМИ. В ходе встречи депутат подвела итоги своего пребывания в республике, рассказала о своей деятельности в высшем законодательном органе страны. График пребывания Ларисы Шойгу в Туве был, как обычно, насыщен различными мероприятиями. Большое внимание депутат уделила положению дел в детских социальных учреждениях, посетив с этой целью Дом ребенка, школу-интернат, Детский дом в городе Кызыле, где ознакомилась с жизнью воспитанников, работой педагогических коллективов.
Подробнее...

Фоторепортажи

Спортивную школу ЦСКА в Туве возглавил тренер республиканской ДЮСШ Вячеслав Монгуш

17.09.2015

Руководитель Рособрнадзора Сергей Кравцов провел совещание в Правительстве Тувы с участием работников образования

14.09.2015

Олимпийские чемпионы посетили музей и побывали в центре Азии

14.09.2015

Олимпийские чемпионы всерьез сразились в баскетболе с правительством Тувы

14.09.2015

Виктор Ан: Мне в Туве очень понравилось – спокойно, тепло, даже жарко, красиво

12.09.2015

Шолбан Кара-оол: 200 юных жителей Тувы будут приняты под крыло ЦСКА –кузницы олимпийских чемпионов

12.09.2015

Прибывшие в Туву олимпийские чемпионы  встретились со спортивной общественностью

12.09.2015

Шолбан Кара-оол  и Барри Керзин посетили строящийся в столице Тувы центральный буддийский храм

10.09.2015

В тувинском селе открыт новый физкультурно-оздоровительный комплекс с бассейном

07.09.2015

Глава Тувы возглавил сенокос на полях Улуг-Хема и направил скошенное сено в поддержку Монгун-Тайге

05.09.2015

Глава Тувы проинспектировал Хайыраканский дом-интернат

04.09.2015

Глава Тувы по сложившейся традиции лично познакомился с очередным потоком  краснодипломников

03.09.2015

В Туве новым государственным инспектором по русскому языку назначена Елена Хардикова

02.09.2015

В Туве состоялась закладка камня на месте возведения памятника тувинским добровольцам, сражавшимся с фашистами

01.09.2015

Открылось новое футбольное поле в пгт Каа-Хем

31.08.2015

В День шахтера Глава Тувы вручил государственные награды ветеранам и работникам угольной отрасли

30.08.2015

Республиканское августовское совещание учителей

28.08.2015

В Туве отметили День Государственного флага России народным шествием!

22.08.2015

Участники проекта «Одно село – один продукт» активно работают на  «Тыва Экспо-2015»

21.08.2015

Обладателем Гран-при I Международного фестиваля хоомея и премии Главы Тувы в 500 тысяч рублей стал Ай-Хаан Ооржак

15.08.2015


 
Медээлер
RSS
26.09.2013
Оттук-Даш озалдыг апарган
Сөөлгү чылдарның часкы-күскү үелеринде республиканың өске черлеринден харылзаазын үзер чыгыы апаар чер Кызыл кожууннуң Оттук-Даш арбаны болуп турар. Ында амгы үеде 39 өг-бүледе 172 кижи бар, оларның 52-зи — бичии уруглар. Мынчага чедир республиканың Чазаа болгаш кожуун чагыргазы сугга алзыр дей берген бажыңнарның ээлерин көжүрер майгын хоорайжыгаштарын тургузуп, аъш-чем-биле болгаш эргежок чугула чүүлдер-биле хандырып келген. Ол айтырыгны чогумчалыг шиитпирлээри-биле республиканың Чазаа Оттук-Даштың чурттакчыларын оон дөрт хире километр черде бедик черже организастыы-биле көжүрер деп шиитпирни хүлээп алган. Кожуун чагыргазы хуу чуртталга бажыңын тудар черлерни шилээн болгаш ол чер участоктарын бүрүткеп берген. Регионнуң инвестиция программазындан чеди миллион хире рубльди электри четкилерин эде тургузарынга болгаш трансформатор подстанциязын тударынга үндүрген. Суг хандырылгазын чаа туткан кудуктуң ачызында боттандырар.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
«Алдан-Маадырларга алдар болгаш хүндүткел»
Сентябрь 19-21 хүннеринде Тываның төөгүзүнде уттундурбас, кайгамчык байырлал Сүт-Хөл кожуунга болуп эрткен. Алдан-маадырларның тура халыышкынының 130 чыл оюн демдеглээн байырлалче «Шын» солуннуң хоочуну Владимир Чадамба-биле кады Сүт-Хөл кожуун кайы сен дээш хаптывыс. Орук дургаар хоочуннуң алдан-маадырлар дугайында дыңнаан, номчаан солун чугааларын дыңнааш, ол маадырларның дириг бодун хензиг үе дургузунда караам ужу-биле оода чаңгызын көрзе деп канчап-даа болдунмас күзел-биле бодумнуң сагыш-сеткилимни кыптыктырып-ла чордум. Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң 2013 чылда чырыкче үндүргени Ю.Л. Аранчынның «Тыва улустуң маадырлыг оруу» деп номунда мынчаар бижип турар: «Алдан-дургуннарны «кемниг оор-дургуннар, аза-хортан баък чүвелер» деп феодал төрениң кижилери араттарны үргүлчү дорамчылап, хоптап келген. Ынчалза-даа олар араттарның ырмазын сып, идегелин оскундуруп шыдаваан: харын бөдүүн араттар баштайында дургуннарның база оларга чоок кижилерниң «бак салымын» кээргеп чоруй, чоорту оларның овур-хевирин сагыш-сеткилинге маадыржыдып арттырып алган». 
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара - оолдуң Алдан - Маадырларның тура халышканындан  бээр 130  чыл оюнга байыр чедириишкини

Хүндүткелдиг чаңгыс чер - чурттугларым!

Алдан - Маадырларның төлептиг салгалдары!

Ада - өгбелеривистиң алдар - адынга мөгейген байырлал - биле!

       Тываның байлак төөгүзүнде онза черни ээлеп турар “Алдан - Маадырлар” деп, хүндүткелдии - биле адаарывыс бүгү - ле мөлчүкчү дарлакчыларга удур аңгы демиселин өөскүдүп үндүрген эрес - дидим өгбелеривистиң тура халышканындан  бээр 130  чыл оюн демдеглеп эрттирип турар - дыр бис. “Алдан - Маадырларның тура халыышкыны” деп адап чаңчыкканывыс, 1883 - 1885 чылдарда болган аңгы демиселинге ынчангы Тываның Даа биле Бээзи кожууннарның арат - чону шупту киришкеннер. Амгы үе - биле деңнээрге, алды кожууннуң чер - девискээринден улуг черге бөдүүн араттарның  адаан - өжээни кыптыгып үнген. Бо демисел ооң мурнунда чер - черлерге  өөскүп турган аңгы демиселдериниң эң - не кол, эң - не хөй кижи киржилгелиг, чоннуң чаңгыс аай демнежилгезин бадыткап көргүскен.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Озал - ондакка удур чүнү кылыр ужурлуг бис?
Кызыл хоорайның адаа талазында дачаларга бүдүн өг-бүлени эзирик чолаачы хөме бастырып каан, ооң уржуунда чаш ажы-төл авазы-биле кады амы-тынындан чарылган дугайында республикага тарай берген медээ чоннуң килеңин доюлдурган. Ол кижи кеземчени албан алыр ужурлуг деп Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң интернетке бижээнин хөй кижи номчааш, аңаа бүгү сагыш-сеткилинден чүүлдүгзүнген. Чолаачылар машиналарны эзирик мунуп, оруктарга болгаш кудумчуларга хөй озал-ондакты кылып, кижилерниң амы-тынындан чарлыры азы кемдеп-кергээри көвүдээни Тывада дүвүренчиг апарган. 2012 чылдың март 12-де Сүт-Хөл чурттуг аныяк оол машинаны эзирик мунуп алгаш, Элегес-Аксы суурнуң кудумчузунга ойнап турган уругларның кырынче халды берген. Чоокта чаа Кызылга Ровенская кудумчузунга 6 харлыг бичии уругну чиик машиналыг аныяк оол өлүр бастырып каан. Ол уругнуң чок болган черинде чечектер боондаа ам-даа турбушаан…
Улаштыр номчуур...
19.09.2013
Дүжүт ажаалдазы түлүктээн
Тываның муниципалдыг тургузугларында картофель болгаш ногаа ажаалдазы эрткен неделядан эгелеп идепкейжээн. Ниитизи-биле «ийиги хлебти» 665,5 га черден ажааган (планның 18 хуузу), ногааны 146,5 гектар черден чыгган (21, 8 хуузу). Бо ажыл Бии-Хем, Барыын-Хемчик болгаш Таңды кожууннарда идепкейлиг чоруп турар. Картофельдиң дүжүткүр чоруу улуг идегелди берип турар дээрзин Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызы дыңнаткан, ортумаа-биле бир гадан 99,5 центнер алдынган, а чамдык кожууннарда - чижээ, Бии-Хемде 122,5 ц., Чеди-Хөлде болгаш Барыын-Хемчикте 110 центнер чедип турар.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Эзирик чолаачының буруузу-биле
Орук-транспорт озал-ондаанга таварышкаш, амызындан чарылганнарның өг-бүлелеринге дузаны чедирер. Сентябрь 16-да болган эртенги хуралга Чазак Даргазы Шолбан Кара-оол эрткен субботада Кызылга болган коргунчуг орук озал-ондааның дугайында чугааны көдүрген. Иштики херектер сайыды Александр Лобановтуң дыңнатканы-биле алырга, чиик автомобильдиң 23 харлыг чолаачызы эш-өөрү-биле төрүттүнген хүнүн демдеглээн соонда машиназы-биле чадаг кижилерни бастырган. «Тес-Хем кожууннуң Ак-Эрик суурнуң чурттакчызы кижи-дир. Ижип орган арагазы төне бээрге, ол магазинче ону садып алыры-биле чорупкан. Амгы үеде ол туттурган, бо талазы-биле кеземче херээн оттурган, тудуп хоругдаарының чөпшээрели алдынган — деп, Александр Лобанов дыңнаткан. — Чолаачы-биле кады чораан улустуң ат-сывы база тодараттынган».
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Тываның Баштыңы көдээ ажыл-агыйның бараан бүдүрүкчүлериниң аразынга конкурсту чарлаан
Мал согар цехтерни тургузар талазы-биле конкурсту Шолбан Кара-оол көдээ ажыл-агыйның бараан бүдүрүкчүлериниң аразынга чарлаан. Ол дугайында Чазак Даргазы бодунуң Вконтактыда арнынга дыңнаткан. «Мал ажылын сайзырадыры аграр политиканың кол угланыышкыннарының бирээзи болур. Сөөлгү чылдарда ол адырже кичээнгейни угландырып келгенивистиң түңнелинде мал бажын өстүрериниң талазы-биле Россияга тиилекчилерниң аразынга кирер аргалыг болган бис. Ол көргүзүг талазы-биле Сибирьде бир дугаар черни ээлеп турар бис. 2013 чылдың август 1-ниң байдалы-биле Тывада малдың ниити баш саны 1 миллион 741 баш болган, ооң иштинде шээр малдың баш саны — бир миллион 416 муң 693, бода мал — 182 муң 134, чылгы — 62 муң 918, иви — 2604 баш болуп турар. Бо саннар дээрге мал ажылдыгларының хүн бүрүдеги кызымак күш-ажылының түңнели-дир.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
«Нация крозу»
«Нацияның крозу» - Россияның девискээринде эң хөй киржикчилерлиг болгаш эң улуг спортчу хемчег. Россияның хамаатыларын «Нацияның крозу» спорт болгаш күш-культурага хандыкшыдып, кадык-чаагай амыдыралды суртаалдап турар. Спортка болгаш күш-культурага хандыкшылдыглардан аңгыда, профессионал спортчулар, олимпий оюннарының чемпионнары, спорттуң хоочуннары бо кросска киржиринге ынак. Бо улуг спортчу хемчегге политиктер, күрүне ажылдакчылары, яамыларның болгаш албан черлериниң удуртукчулары безин киржип кээр.Амгы үеде чадаг чарыш кончуг нептереңгей. Чадаг чарыш маңнаар кижилерге «Нацияның крозу» — магадап ханмас өөрүшкү-дүр. Бо чарышка тиилээри албан эвес, ынчангаш кросска кым-даа киржип шыдаар. 
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Чаа ЧЭС Кызылга туттунар
Чаа чылыдылга-электри станциязын (ЧЭС) тударының дугайында Тываның Чазааның эгелээшкинин «Росчеткилерниң» удуртукчузу Олег Бударгин деткээн. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң чалааны-биле Кызылга ажылчын аян-чоруун кылып кээп, Чазак хуралынга олурушкан «Росчеткилер» ААН-ниң чиңгине директору О. Бударгин ындыг медеглелди кылган. Хуралга Чазак кежигүннеринден аңгыда, Сибирьниң регионнар аразының четкилер хуваар компаниязының (МРСК) болгаш ооң Тывада ажылдап турар салбырларының удуртулгазы, инвесторлар киришкен. Олар электроэнергетиканы сайзырадырының айтырыгларын чугаалашкан.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Ректор соңгулдазынга белеткел эгелээн
Тываның күрүне университединде ректор соңгулдазынга белеткел эгелээн. ТывКУ-нуң амгы ректору, биология эртемнериниң доктору, профессор Сергей Октяевич Ондарның бүрүн эргелери 2014 чылдың февральда доостур. Ол темага тураскааткан ТывКУ-нуң ректорат хуралы сентябрь 11-де болган. Дээди өөредилге чериниң Эртем чөвүлелиниң хуралын сентябрь 19-та эрттирериниң дугайында шиитпирни аңаа хүлээп алган. Тургустунган ажылчын бөлүк ол үеге чедир ректорну соңгуурунуң дугайында дүрүмнү болгаш ректор соңгулдазын чорударының талазы-биле хемчеглерниң планын ажылдап кылыр ужурлуг. Ажык бадылаашкынның түңнели-биле ажылчын бөлүктүң составынга В.О. Таргын, В.М. Дамдынчап, А.А. Стороженко, Б.К. Кара-Сал, А. В. Минаев олар киргеннер.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Шолбан Кара - оол - шыырак дээн удуртукчуларның аразында
Россияның регионнарының удуртукчуларының аразындан шыырак дээн кижилерниң санында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол кирип турар. «Независимая газета» солуннуң чагыын езугаар экономиктиг медээлер агентилели регионнарның азы ниитилелдиң чамдык кезектериниң, тургузугларның эрге-ажыктарын камгалап турар төлевилелдерни хүлээп алырынче угланган коммерция болгаш күрүне тургузугларының, депутаттарның чүткүлдүг ажылының кайы хире дээштиг болуп турарын шинчилээр талазы-биле ажылды доктаамал чорудуп турар.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Өвүрден медээлер
Арыг-силигниң девискээрин илередип...
Сентябрь 13-те кожууннуң чагырга даргазының амыдырал хандырылга талазы-биле оралакчызы А.А. Ооржак Тываның Баштыңы Ш. Кара-оолдуң эгелекчи саналы-биле чарлаттынган «Тыва – арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» мөөрейниң түңнелин үндүрген хуралды эрттирген. Аңаа кожууннуң сумулар баштыңнары, чагырга даргалары киржип, боттарының санал-оналдарын берген.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Айыыл чок шимчээшкинниң 550 метри
Тыва Республиканы Россияның өске девискээрлери-биле харылзаштырып турар «М-54» федералдыг автоорукта хар-көшкеге удур галереяның Хакас Республиканың найысылалы Абакан хоорайның талазынче 550 метр хемчээлдиг тудуу доозулган. Ооң байырлыг ажыдыышкыны сентябрь 13-те болган. Аңаа ТР-ниң Чазааның Даргазының бирги оралакчызы Михаил Козлов, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) Даргазы Каң-оол Даваа, «М-54» федералдыг оруктуң Тывада эргелелиниң даргазы Андрей Кок, туткан организация «Сибмост» ААН-ниң удуртулгазы база ажылдакчылары дээш, оон-даа өскелер киришкен. 2010 чылда Россияның транспорт яамызындан Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол хар-көшкеге удур галереяның дуртун узадыр ажылдарны чорудар дугайында дилээн соонда, бо талазы-биле хемчеглер эгелээн. 2011-2012 чылдарда галереяның адаккы кезээниң баганаларын быжыглааш, узуну 175 метр ооргаларны салган. Эрткен чылын Кызыл хоорайже угланган, узуну 100 метр девискээрни ажыглалче киирген.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Кымнар депутаттар болганыл?
Кызыл хоорайның соңгулда комиссиязы хоорайның Төлээлекчилер хуралынга сентябрь 8-те эрткен соңгулдаларның төнчү түңнелдерин чарлапкан. Комиссияның даргазы Маргарита Монгуштуң дыңнатканы-биле алырга, бадылаашкынга соңгукчуларның 43 хуузу киришкен, оларның 73,09 хуузу боттарының бадылаашкыннарын «Чаңгыс демниг Россияның» мурнундан депутаттың мандадын кордакчыларга берген. Россияның коммунистери соңгулдага киришкен соңгукчуларның бадылаашкынының 7,23 хуузун, «Чөптүг Россия» 6,01 хуузун алганнар. 26 депутат мандаттарының чээрби дөртү «Чаңгыс демниг Россия» партияның төлээлериниң холдарынга баар, Россия Федерациязының коммунистиг партиязы биле «Чөптүг Россия» партияларның төлээлери бир-бир депутат мандаттарлыг артып каар.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Антон Салчакка белек
2013 чылдың март 3-те Антон Салчак эштери-биле Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы суурнуң соңгу талазында 17 километрде Ак-Баштыг дааның кырынче үнгеш, канчаар-даа аажок берге байдалга таварышкан дээрзин сагындыраал.Ол эштери-биле дагны куду бадып олургаш, улуг хар көшкеге бастырган. Хай-халап болуп, кады чораан эштери амы-тынындан чарылган, а Антон чааскаан дириг арткан. Бо таварылга чүгле республиканың эвес, а бүгү чурттуң дүвүрелин оттурган. Чаш ажы-төлдер, республиканың келир үезиниң өзүп олурган салгалдары коргунчуг хай-халаптан чок болган. Республиканың чурттакчы чону озал-ондактан шыңгыы түңнелдерни үндүрүп, баш удур хемчеглерни ап чоруткан.
Улаштыр номчуур...