Оттук-Даш озалдыг апарган

Сөөлгү чылдарның часкы-күскү үелеринде республиканың өске черлеринден харылзаазын үзер чыгыы апаар чер Кызыл кожууннуң Оттук-Даш арбаны болуп турар. Ында амгы үеде 39 өг-бүледе 172 кижи бар, оларның 52-зи — бичии уруглар.

Мынчага чедир республиканың Чазаа болгаш кожуун чагыргазы сугга алзыр дей берген бажыңнарның ээлерин көжүрер майгын хоорайжыгаштарын тургузуп, аъш-чем-биле болгаш эргежок чугула чүүлдер-биле хандырып келген. Ол айтырыгны чогумчалыг шиитпирлээри-биле республиканың Чазаа Оттук-Даштың чурттакчыларын оон дөрт хире километр черде бедик черже организастыы-биле көжүрер деп шиитпирни хүлээп алган. Кожуун чагыргазы хуу чуртталга бажыңын тудар черлерни шилээн болгаш ол чер участоктарын бүрүткеп берген. Регионнуң инвестиция программазындан чеди миллион хире рубльди электри четкилерин эде тургузарынга болгаш трансформатор подстанциязын тударынга үндүрген. Суг хандырылгазын чаа туткан кудуктуң ачызында боттандырар.

Ындыг турбуже бо сорулганы чедиишкинниг күүседиринге дыка хөй өг-бүлелерниң чаа черге турумчуп алырынга эргежок чугула материалдыг баазазының кошкак чоруу шаптык болуп турар. Мурнунда Оттук-Дашка «Х Улуг Хурал» (Баян-Кол) совхозтуң сүт-бараан фермазы ажылдап турган. Эрги тургузуг дүшкен соонда ферма сандараан. Амгы үеде Оттук-Даштың чурттакчылары чүгле хуу дузалал ажыл-агыйының ачызында бораланып орар. Ооң уламындан бир өг-бүлениң айда ортумак орулгазы алды муң рубльден ашпайн турар.

Кызыл кожууннуң чагыргазының дилээн езугаар республиканың Чазаа чоннуң негелде-хереглелин кичээнгейге ап, курлавыр фондузундан 5 миллион 48 муң рубльди чаа черге бажың тудуп алырынга деткимче кылдыр чаңгыс удааның материалдыг дузазынга тускайлаан. Ону 39 өг-бүле алыр. Оон аңгыда өг-бүле бүрүзү 10 муң рубльди чаңгыс удаа кожуун бюджединиң акша-хөреңгизинден алыр.

Тускайлаттынган ол акша чуртталга бажыңын тудуп алырынга четчир деп, Кызыл кожууннуң чагыргазы санап турар. Кол чүүл — ону чүгле көрдүнгенин езугаар ажыглаары чугула. Ынчангаш тускайлаттынган акша-хөреңгини шын ажыглаары дээш хыналда чорударының аргаларын кожуун чагыргазы республиканың Саң-хөө яамызы-биле ажылдап кылып турар. Оон аңгыда бажың тудар кижилер ол дузаламчы акшадан аңгыда 200 кубометр ыяшты дыка чиигеткен өртек-биле садып алыр аргалыг дээрзин айтыр апаар.

— Чоннуң айыыл чок чоруу — чугула сорулга деп, республика Баштыңы Шолбан Валерьевич демдеглеп келген. Оттук-Даш суурнуң чурттакчыларынга чедирген дузазы дээш Чазакка өөрүп четтиргенимни илередип тур мен — деп, Кызыл кожууннуң чагырга даргазы Валентин Ендан чугаалаан.