Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
9 октября 2024 г.
Дом народного творчества
10.00 - Открытие III Международного библиотечного форума «Через библиотеку – к развитию общества»
Тувинский институт гуманитарных и прикладных социально-экономических исследований при Правительстве Республики Тыва
10.00 - Республиканская научно-практическая конференция «Россия и Тува: 80 лет вместе»
Тувинский государственный театр кукол
11.00 - Открытие XII театрального сезона, премьера спектакля «Сказочный мир муминов»
Подробнее...
Новости
09.08.2016 19:30 / Муниципалитеты
Проливные дожди размыли дороги в Монгун-Тайгинском, Овюрском районах. а также на трассе по направлению в Эрзин. Глава республики Шолбан Кара-оол поручил Миндотрансу и ГКУ «Тываавтодор» мобилизовать все силы и средства на устранение последствий сильнейших ливней, организовать дежурство дорожников. «На дороге Хандагайты – Ак-Чыраа на подходах к мостам уровень воды к реке поднимается, сохраняются размывы.
Подробнее...
09.08.2016 18:34 / Мероприятия
Врио Главы Тувы Шолбан Кара-оол принял сегодня Генерального консула Республики Корея в г. Иркутске Пак Чон Нама, впервые после назначения прибывшего в Кызыл с ознакомительным визитом. В беседе с консулом обсуждались вопросы развития и укрепления сотрудничества между Тувой и Республикой Корея в сфере туризма, образовательных программ, привлечения корейского бизнеса к участию в тувинских проектах.
Как посетовал Шолбан Кара-оол, пока отношения Тувы и Южной Кореи выстраиваются преимущественно в частном порядке.
Подробнее...
09.08.2016 13:17 / Бюджет
Более 7 тысяч работников бюджетной сферы Тувы должны с июля получать зарплату не ниже нового минимального размера оплаты труда, установленного Правительством России. МРОТ, напомним, был увеличен с 1 июля 2016 года - с 6204 рублей до 7500 рублей, или на 20 %.
Как пояснили в Минфине Тувы, повышение коснется только тех бюджетников, чей месячный заработок до сих пор был ниже этой суммы. У тех, кто получал больше 7500 рублей, размер зарплаты не изменится.
Под закон о новом МРОТ непосредственно подпадает главным образом низкооплачиваемый обслуживающий персонал бюджетных учреждений.
Подробнее...
09.08.2016 13:07 / Туризм
Тува войдет в новую ассоциацию регионов, создаваемую с целью развития туризма на основе экономического взаимодействия. Идею объединения поддержал врио Главы республики Шолбан Кара-оол, выступавший за подобный формат межрегионального сотрудничества еще в начале своей деятельности на посту руководителя Тувы.
«Мы выступали за совместные туристические проекты со своими соседямие
ще несколько лет назад, но тогда все время что-то мешало такому партнерству. Я рад, что сегодня для такого объединения созрела не только Сибирь, но и большая часть страны, потому что туризм можно поднять на качественно новый уровень только консолидировав усилия и немалые средства.
Подробнее...
09.08.2016 09:41 / Мероприятия
ПЛАН
основных мероприятий, посвящённых празднованию 95-летия образования Тувинской Народной Республики и народному празднику животноводов Наадым-2016 («Пять лет до столетия ТНР»)
11 августа
1. Республиканский турнир по шахматам среди мужчин и женщин (11–14 августа) — факультет физической культуры и спорта ТГУ (студенческий городок), начало в 10.00.
Подробнее...
09.08.2016 07:45 / Сельское хозяйство
В Пий-Хемском районе прошел республиканский конкурс косарей. Его посетил глава республики Шолбан Кара-оол.
«Был на угодьях Пий-Хема. Обсудил с селянами многое. Как сохранить плодородную землю потомкам, вернуться к истинным правилам сенокоса, научить молодежь полному циклу заготовки кормов. Нужна хорошая практика, мастер-классы. Не 1-дневный конкурс косарей, а основательный выход районов в отведенное поле, - считает Шолбан Кара-оол. - Поставить здесь юрты на несколько дней, развернуть полевые кухни! Скосить, просушить, уложить в стог, как положено.
Подробнее...
08.08.2016 17:00 / Транспорт
Глава региона Шолбан Кара-оол сегодня на аппаратном совещании подверг жесткой критике руководство Министерство дорожно-транспортного комплекса и связи.
Критика была связана с мутным соглашением предприятия «Тува Авиа» об использовании самолетов компании «Грозный Авиа» на рейсах по направлениям: Омск — Иркутск — Благовещенск — Владивосток; Красноярск — Иркутск — Благовещенск — Владивосток; Уфа — Надым и Надым — Омск.
Подробнее...
08.08.2016 14:44 / Туризм
Развитие туризма должно стать одним из приоритетных направлений развития экономики республики, убежден Глава Тувы Шолбан Кара-оол.Инфраструктурная основа для развития отрасли уже заложена – это и целый ряд турбаз, и реконструкция взлетно-посадочной полосы, которая позволит изменить статус аэропорта Кызыла на международный, дорожная и гостиничная сеть.
«Мы понимаем, что этнокультурный и экологический туристический потенциал у республики огромный, но то же министерство культуры и туризма должно задуматься, насколько массовый туризм, как в том же соседнем Алтае, отвечает интересам Тувы, - отметил сегодня на Аппаратном заседании правительства Шолбан Кара-оол.
Подробнее...
08.08.2016 14:36 / Образование
В понедельник на аппаратном совещании глава региона Шолбан Кара-оол сделал замечание Министерству труда и социальной политики, которое медлит со сбором школьных принадлежностей в рамках республиканской благотворительной акции «Помоги собраться в школу».
Премьер потребовал развернуть работу в этом направлении в полной мере, в том числе с широким оповещением населения о дате и месте проведения школьных ярмарок.
Кроме этого, он потребовал открыть пункт обмена школьных принадлежностей для семей, оказавшихся в трудной жизненной ситуации.
Подробнее...
08.08.2016 13:39 / Экономика
На фоне общего спада промышленного производства в стране Тува демонстрирует экономический рост. По данным Федеральной службы статистики республика в первом полугодии 2016 года по сравнению с аналогичным периодом 2015-го увеличила промпроизводство на 8,5 %, тогда как в среднем по России этот показатель составил 100,4 %, по Сибирскому федеральному округу –99,6 %. В СФО Тува по индексу промышленного производства оказалась второй, уступив только Республике Алтай, где прирост составил 144,5 %.
Подробнее...
Фоторепортажи
26.09.2024
03.09.2024
15.08.2024
14.08.2024
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
Медээлер
29.05.2014
Кызыл хоорайда юбилейниң объектилерин тударының болгаш септелге ажылдарының чоруп турарын Чазак Даргазының оралакчызы Александр Свинцовтуң Тудуг яамызының, капитал тудуг эргелелиниң, керээлиг организацияларның төлээлери-биле эрттиргени үнүүшкүннүг чөвүлел хуралга сайгарган.
Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга база Кызылдың үндезилеп тургустунганының 100 чылынга уткуштур хемчеглер-биле холбашкан ажылдар доостур чоокшулап турар, оларның эң нарын болгаш эскет чок кезээ кылдынган. Кол сорулга — үзүктелиишкин болгаш графиктен хожудаар чорукту болдурбазы деп хуралга демдеглээн. Капитал тудуг эргелели объект бүрүзүн харыылаар кижини тургускан, ол хүннүң-не ажылды хайгаарап, тургустунган айтырыгларны шалыпкын шиитпирлеп турар.
Улаштыр номчуур...
29.05.2014
Май 23-те найысылалда «Сүбедей» спорт өргээзинге XI дугаар «Тыва-экспо-2014» делгелгениң байырлыг ажыдыышкынынга Тываның Баштыңының-Чазааның Даргазының бирги оралакчызы Шолбан-оол Иргит бодунуң болгаш Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң өмүнээзинден тус черниң бараан бүдүрүкчүлеринге база Красноярск край, Алтай, Хакас республикалар, Новосибирск, Томск, Омск областарындан келген сайгарлыкчыларга болгаш Моолдуң Увсунур, Завхан аймактарындан аалчыларга байырны чедирген. Оларның соонда байыр чедириишкиннери база улашкан, «Сибэкспосервис» компаниязының директору Людмила Малютина Тываның Чазаа-биле кады ажылдажылгазын демдеглеп, өөрүп четтиргениниң чылыг сөстерин чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
22.05.2014
Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара - оол бо хүн Санкт - Петербургта болуп эгелээн Петербургтуң бүгү делегей чергелиг экономиктиг 18 - ки форумунуң ажылында киржип турар. Форумга “Элегест - Курагино - Кызыл” деп демир - оруу тудуунуң төлевилелин таныштырар.Тудугну кылыр Тываның Энергетиктиг Үлетпүр корпорациязы (ТЭПК) биле Россияның банкларының аразында дугуржулгаларга ат салыры көрдүнген. Оон аңгыда, Россияның экономиктиг сайзыралының яамызының удуртулгазы Национал чаагай хөгжүлде байдалының Фондузундан акшаландырар талазы - биле ат салган бадыткалды Россияның саң - хөө яамызынче чоргузар.
Улаштыр номчуур...
22.05.2014
Сөөлгү коңга-2014
Майның 21. Кызылдың № 2 школазының сөөлгү коңгазы. Школа даштында Россияның болгаш Тываның күрүне туктарын чүзүн-бүрү өңнерлиг бөмбүктер-биле каастааш, азып каан, ыры-хөгжүм чаңгыланган, чараш идик-хептиг өөреникчилер база ооң ада-иелери байырлыг чыскаалды манап турлар. Агаар-бойдус салгын-хаттыг соок тыныжы-биле байырлалдың киржикчилерин шонуп каап тур. Алдын хүннүң херелдерин шырыш булут дуглаза-даа, школачыларның арын-шырайларында чайынналган хүлүмзүрүг, ада-иениң боодал чечектери байырлал шинчи киирген. Сөөлгү коңга байырлалының чыскаалын школаның директору Мира Наксыл ажыдып, чыылганнарга байыр чедириишкининиң чылыг сөстерин сөңнеп, доозукчуларга чагыг-сүмезин берген. Ол ышкаш хүндүлүг аалчылар, тус школаның аңгы-аңгы чылдарда доозукчулары чаагай күзээшкиннерин илеретти.
Улаштыр номчуур...
22.05.2014
Иелерниң бирги шуулганы
Тываның Иелериниң бирги шуулганы Бүгү-делегейниң Өг-бүле хүнүнде эрткени таварылга эвес. Өг-бүледе баштың ада болза, а эң-не кол кижи — ие.
Өг-бүле херээжен кижиниң сагыш човаашкыны, мерген угааны, шыдамык чоруу-биле туттунар. Ава кижиниң ады амыр-тайбың, менди-чаагай, чаяалга ышкаш эң үнелиг чүүлдер-биле тудуш. Иелер делегейни чырык, буянныг, арыг болдуруп чоруурлар… Бөгүн ава кижиниң ыдык ады «ажы-төлүн октаан ава», «уруун аар кемдедип каан ие», «херээжен чоннуң арагалаашкыны» дээн чижектиг сөстер-биле холбажып турары харааданчыг. Херээженнерниң кем-херек үүлгедиишкиннери чон ортузунда дүвүрелди болдуруп турар. Иелер шуулганын эрттирерин негеп келген бир чидиг айтырыг бо. Иштики херектер яамызының көргүзүглеринден алырга, республикада херээжен чоннуң кем-херектерни үүлгеткен саны чылдан чылче өзүп олурар. 2011 чылда – 310, 2012 чылда – 300, 2013 чылда 433 болган. Бо сан-фактылар республикада ниити херектерниң 5-7 хуузун ээлеп турар.
Улаштыр номчуур...
22.05.2014
Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрынга республиканың Ростислав Кенденбиль аттыг уран чүүл школазының өөреникчилериниң Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга болгаш Культура чылынга тураскааткан ээлчеглиг отчеттуг концерти болган. Концертти бо чылын тургускан уругларның үрер хөгжүм оркестри ажыткан. Ооң дирижеру Алдынай Араптан (уран чүүл школазының доозукчузу). Уругларның күүселдези ТР-ниң Чазааның үрер хөгжүм оркестриниң акылары, угбаларындан дудак чок, көрүкчүлерниң дыңзыг адыш часкаашкыннары ону бадыткаан. Доозукчулар фортепиано, флейта, баян, виолончель, чадаган дээш, оон-даа өске хөгжүм херекселдеринге орус, тыва чогаалчыларның, даштыкы классиктерниң оюнун күүсеткен. Хореография салбырының самчылары П.И. Чайковскийниң «Щелкунчик» деп баледи-биле көрүкчүлерниң кичээнгейин хаара тудуп кайгаткан. «Мээң хоорайым», «Тыва Республикам» деп ырыларны уругларның күүсеткени онзагай.
Улаштыр номчуур...
22.05.2014
Эрги үении-биле бижиирге, Тыва Автономнуг Совет Социалистиг Республиканың Улуг-Хем районнуң Чаа Чаа-Хөл суурун тудар дээш баштайгы өргенни черже киир каккандан бээр бо үнген Аът чылында 40 чыл бооп турар. Чаа суурга эң баштай туткан бажың «Октябрьның 60 чылы» кудумчуда бир дугаар бажың. Чаа Чаа-Хөлдүң баштайгы кудумчузунуң бир дугаар бажыңының бир дугаар квартиразында Александр Самбууевич Түлүштүң өг-бүлези чурттап орар. Чаа Чаа-Хөл суурнуң баштайгы бажыңын туткандан бээр хөй-ле өскерлиишкиннер болган. Ону Чаа Чаа-Хөл деп адавастай берген, Чаа-Хөл деп адаар, ол ам Чаа-Хөл кожууннуң төвү улуг кода-хоорай чыгыы хире апарган, маңаа баштай төрүттүнген ажы-төл ам боттары уруг-дарыглыг. Ынчалза-даа өскерилбээн чаңгыс-ла чүүл турган – 40 чыл дургузунда суурнуң Культура-спорт төвүн тудуп чадаан.
Улаштыр номчуур...
20.05.2014
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Россия Федерациязының Президентизиниң удурткан делегациязының составында Кыдатта барган.
Кыдат Улус Республиканың Даргазы Си Цзиньпинниң чалааны-биле РФ-тиң Президентизи Владимир Путин май 20-де Кыдатта чеде берген. Шанхай хоорайга болуп эртер ужуражылгага удуртукчулар Россия биле Кыдаттың ниити айтырыгларын чугаалажыр. Садыг-экономика, энергетика болгаш гуманитарлыг адырларның элээн каш чугула документилеринге ат салыр. Делегейге Россия биле Кыдаттың кады ажылдажылгазының байдалын болгаш келир үезин сайгарып көөр. «Бо ужуражылга ийи чурттуң бүгү талалыг кады ажылдажылгазының болгаш удур-дедир харылзаазының стратегиязын чаа деңнелче үнериниң демдээ» — деп, Кремльдиң парлалга албаны дыңнаткан.
Улаштыр номчуур...
20.05.2014
Чүс чылдың тудуглары
Агаар-бойдус чылып келгенде, арыг агаарга дыштанып, кежээки сырынга кым-даа өпейледиксээр. Кижи селгүүстеп чорааш, угаан-медерелин сергедип, сагыш-сеткилин оожургадып, күш-шыдалын дадыктырып, сайзырадып алыр. Мындыг болганындан кызылчылар Улуг-Хемниң эриинге, паркка дыштанырынга аажок ынак. Ылаңгыя арыг-силиг, чаагайжыттынган сесерликке дыштаныры кымга-даа күзенчиг. Сөөлгү үеде Кызылдың Гастелло аттыг парыгын бүрүнү-биле чаагайжыдар айтырыг чидии-биле тургустунган. Хоорайжыларның үрде четтикпейн манааны болуушкун ам бо үеде кидин түлүк чоруп турар. Ында ажыл-иштиң хайныышкынын, кижи эрткеш-дүшкеш, бо-ла эскерер. Дыштаныр ынак черивис каш-ла ай болгаш кандыг аян-шинчилиг апаарын сонуургап, чаартылга девискээрлерин харыылап турар Анвар Додхоев-биле чугаалаштым.
Улаштыр номчуур...
20.05.2014
Хостуг хүреш маргылдаазы
Эрткен дыштаныр хүннерде «Сүбедей» спорт комплекизинге бүгү Россия чергелиг «Азияның төвү» хостуг хүрешке маргылдаа болуп эрткен. Ол Кызыл хоорайда 38 удаа эртип турар. Бо удаада маргылдааны 100 чыл юбилейлеринге тураскааткан. Тывага бо чылын эртер байырлыг болуушкуннар-биле холбашкан маргылдаага онзагай аалчылар моорлап келген. Хостуг хүрешке Россияның мөгези, Олимпий оюннарының үш дакпыр чемпиону, Россияның беш дакпыр чемпиону Бувайсар Сайтиев, Россияның алдарлыг тренери, хостуг хүрешке ийи дакпыр делегей чемпиону Виктор Алексеев, бүгү делегей чергелиг судья Салтан Засеев олар-дыр. Хүндүлүг аалчыларны Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ажылдаар өрээлинге уткуп, хүлээп алган. Чүгле хостуг хүреш талазы-биле тыва спортчуларның чедиишкиннериниң база моон-даа соңгаар бо спорт хевириниң хөгжүлдезиниң дугайында эвес, а Тываның чараш агаар-бойдузунуң, «Кызыл — Курагино» демир-орук тудуунуң база тергиин дээн спортчуларга материалдыг деткимче көргүзериниң аргаларының дугайында Олимпийжи чемпион биле Тываның Чазак Даргазы сайгарып чугаалашкан.
Улаштыр номчуур...
20.05.2014
100 чылдың тудуглары
Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң бажыңын 1950 чылдарда тудуп кылган. Оон бээр хөй-ле үе эрткен. Бо оран-сава эргижиреп «кыраан», ийи чыл бурунгаар болган чер шимчээшкининиң үезинде бажыңның ханалары тигленип, бустур часкан. Аңаа ажылдаар арга чок, байдал улам-на айыылдыг. Институттуң коллективи чогуур албан черлеринче ажылдаар оран-савазының берге байдалының дугайында айтырыгны киирген.
Тываның Баштыңы—Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол институттуң оран-савазының «салым-чолунга» хамаарыштыр дарый шиитпирни үндүрүп, чаа бажыңны тудар деп түңнээн. Удавас Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның тургустунганының 100 чылын демдеглээр бис. Юбилейлерге уткуштур республикага 20 ажыг тудугларны тудуп, ажыглалче киирерин Шолбан Кара-оол чугаалаан. Оларның аразында Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң оран-савазы база чугула.
Улаштыр номчуур...
13.05.2014
Кызыл хоорайда «Сайзырал» деп тускайланган көдээ ажыл-агый рыногу ажыттынган. Садыг-саарылганың чаа тудуу Тыва Республиканың Чазааның болгаш бүдүрүлге черлериниң демниг кады ажылдажылгазының түңнели болур. Ону «Роскөдээ ажыл-агый банкызы» чээли акша-хөреңгизи болгаш «Тыва Республикага 2012-2020 чылдарда көдээ ажыл-агыйны болгаш көдээ ажыл-агый барааннарын, чиг эдин болгаш аъш-чем рыногунга идигни берип хөгжүдери» деп республиканың тускай сорулгалыг программазындан үндүрген субсидия-биле акшаландырып туткан. Төлевилелдиң ниити өртээ — 93,4 млн. рубль болган. Арат ажыл-агыйларының, аъш-чем болбаазырадыр бүдүрүлгелерниң төлээлери болгаш садып алыкчыларның четтикпейн манап турганы рыноктуң байырлыг ажыдыышкыны май 10-да болган. Ооң ишти делгем болгаш чырык. Аъш-чемниң сүүзүннүг шынарын камнап-кадагалаар тускай соодукчу-делгиирлер, ногаа болгаш чимис аймаан шыгжап кадагалаарынга таарымчалыг байдалды тургузар агаарның сериинин болгаш шыгын хынаар херекселдер, изиг-соок суглуг чунар раковиналар-биле дериттингенин шупту магадап үнелээннер.
Улаштыр номчуур...
13.05.2014
Тиилелге хүнүнде
Улуг Тиилелгениң 69 чылынга тураскааткан байырлыг хемчеглер Арат шөлүнге эртенгиниң 10 шакта эгелээн. Ада-чурттуң Улуг дайынының хоочуннары, тылдың ишчилери шөлдүң ортузунда хүндүлүг олуттарже чалаттырган. Аяс агаар-бойдус таарымчалыг байдал киирип, чыылган чоннуң хей-аъдын, өөрүшкүзүн улам киискидип тур. Байырлыг чыскаалды четтикпейн манаан чон, «кижи бажы кизирт, аът бажы козурт» дээни ышкаш, хөй болду. «Өлүм чок полктуң» салгалдарының сактыышкын чыскаалының соонда, 11 шакта байырлыг марш эгеледи. ТР-ниң ИХЯ-ның, ОБЯ-ның, ТР-ниң суд приставтарының, ТР-ниң үндүрүг албан чериниң, ТР-ниң «Росхайгаарал» эргелелиниң база Агаар-десант шерииниң хоочуннары, школаларның, ортумак, дээди өөредилге черлериниң өөреникчилери, сургуулдары хөгжүмге үдетпишаан, марштап эртерге, чыылганнарның сагыш-сеткили ала-чайгаар көдүрлүп, бир шактың дургузунда-даа болза, шериг делегейинче аалдап четкен-биле дөмей болдувус. ТР-ниң кадет корпузунуң курсантыларын онзалап демдеглевес аргам чок. Ада-чуртувустуң өзүп орар камгалакчыларының эр мөзү-бүдүштүү, Россия деңнелдиг мөөрейлерге төрээн чуртунуң алдар-адын төлептиг камгалап чорууру дээш оон-даа хөй чедиишкиннеринге кижиниң чоргааралы хайныгып келир.
Улаштыр номчуур...
13.05.2014
Тываның Баштыңы хөй-ниитиниң дилээ-биле киирген чугула төлевилелдерни даргалар оюп эртпес ужурлуг дээрзин сагындырып, өөредилге талазы-биле губернаторнуң ийи төлевилелинге хамаарыштыр арга-сүмени бир ай дургузунда белеткээр деп даалганы социал адыр талазы-биле ажыл-чорудулганы харыылап турар вице-премьер Анатолий Дамба-Хууракка, ол ышкаш Тываның Өөредилге болгаш эртем яамызынга берген. «Даалга хуусаазында күүсеттинмес болза, яамының ажылдакчылары ажылындан халажып болур»—деп, Шолбан Кара-оол сагындырган.
Тываның Баштыңы өөредилге адырының удуртукчулары-биле бир өг-бүлениң чаңгыс-даа ажы-төлүнге дээди эртем-билиг чедип алырынга деткимче бээр аргаларны тургузар болгаш школаларның удуртулгазынче эр башкыларны хаара тудар дугайында 2013 чылдың төлевилелдерин канчаар боттандырып турарын сайгарып чугаалажып тургаш, чөптүг, шыңгыы чугааны кылыр ужурга таварышкан. Тываның Баштыңы төлевилелдерни боттандырарынга херек кырында чүү-даа кылдынмаанынга таарзынмаан. Чүге дээрге Өөредилге болгаш эртем яамызы төлевилелдерниң бирээзин 2014 чылдың февраль айда Тываның Чазаанга бадыладырының дугайында илеткээн турган.
Улаштыр номчуур...
13.05.2014
Тываның эргим чурттакчылары! Ада-чурттуң Улуг дайынының хоочуннары!
Россия күрүнезиниң маадырлыг төөгүзүнче мөңгези-биле киир бижиттинген улуг байырлал—Тиилелге хүнү-биле силерге сеткиливис ханызындан байыр чедирип тур бис!
Кижи төрелгетенниң көрбээни эң кадыг-дошкун болгаш хан төгүүшкүннүг дайынының төнгениниң дугайында бүгү делегейге чарлап дыңнаткан тиилелгениң 1945 чылдагы медээзиниң соонда үе улам бурунгаарлап бар чыдар. Ынчалза-даа эрткен дайынның дугайында, улуг салгалдың кижилериниң маадырлыг чоруктарының дугайында сактыышкыннар кажан-даа уттундурбас.Бистиң ыдыктыг хүлээлгевис—боттарывыстың күш-ажылывыс болгаш салым-чаяанывыс-биле Россияның өндүр улуг чоруун бадыткап, ооң экономиктиг күчүзүн, дайынчы аргаларын болгаш делегейге ат-алдарын быжыглап тургаш, тиилекчи маадырларның херектерин төлептии-биле уламчылаары болур. Бо херектерге бистиң чедиишкиннеривис Тиилелгеге болгаш ону чедип алыры дээш өлүм чок маадырлыг чорукту кылганнарга эң эки тураскаал болур. Май 9-та Россияның хоорайларының кол-кол кудумчулары-биле Ада-чурттуң Улуг дайынының хоочуннары, оларның уруглары болгаш уйнуктары эртерлер. Россияның чаңгыс аай чыскаалынга төлептиг черни бо чылын Крымның болгаш маадыр хоорай Севастопольдуң чурттакчылары ээлээрлер.
Улаштыр номчуур...
|
|