Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың саң-хөө болгаш транспорт сайыттары-биле, а ол ышкаш «Тываавтооруктуң» удуртулгазы-биле ужурашкан. 2016 чылда, республика бюджеди кызыы-даа болза, оруктар болгаш көвүрүглер тудуу кол сорулга болуп артар дээрзин Чазак Даргазы медеглээн. Амгы байдалы дыка берге болгаш ону септеп кылыры кижилерниң амыдыралынга эң чугула оруктарны хамыктың мурнунда кылыр. Ээрбек болгаш Баян-Кол суурларже чаа оруктар эргежок чугула дээрзин ол чугаага киришкеннер демдеглээннер.

 Тываның Баштыңы ооң адынга билдириишкин кирген кижилер-биле ийи айда-ла бир катап ужуражылга эрттирери чаңчыл. Билдириишкиннер колдуунда-ла ажыл болгаш чурттаар чер талазы-биле болуп турар. Ындыг болзажок, сөөлгү үеде көдээ ажыл-агый, тудуг, сайгарлыкчы чорук талазы-биле боттуг болгаш ажыл-агыйжы арга-сүмелиг билдириишкиннер бо-ла кээр. Ооң-биле чергелештир муниципалдыг эрге-чагырганың шиитпирлээр ужурлуг айтырыгларын тургузуп кээр кижилерниң саны база көвүдээн.

 Тыва Республиканың муниципалдыг тургузугларының чаа соңгуткан баштыңнарының билиг-мергежилин бедидер программа-биле бо хүннерде Кызыл хоорайга муниципалдыг районда тус чер бот-башкарылгазын организастаарының болгаш боттандырарының чугула айтырыгларын сайгарып чугаалашкан. РФ-тиң Президентизиниң чанында Россияның Улус ажыл-агыйы болгаш күрүне албанының академиязының салбыры – Сибирьниң эргелеп-башкарылга институду биле регионнуң Чазааның аразында дугуржулга езугаар өөредилге курузун организастаан.

 Субботада дүне Францияның найысылалы элээн каш террорисчи халдаашкынга таварышканын МИЧ дыңнаткан. Ооң уржуундан ийи чүс ажыг кижи балыгланган, 120-ден 153 хире кижи өлгенин дыңнадып турар. Францияның Президентизи Франсуа Олланд чуртка онза байдалды чарлаан.

 Бо чылдың тос айларында ажыл-чорудулганың түңнелдерин сайгарган Кадык камгалал яамызының коллегиязында сайыт Орлан Донгак Тыва Республиканың күрүне эмнелге организацияларының ажылдакчыларының күш-ажыл төлевиринге адыр системазының дугайында илеткелди кылган. Күш-ажыл төлевириниң чаа системазы план езугаар 2016 чылдың январь 1-де кирер.

  2016 чылда албан езузу-биле 100-ден хөй эвес даштыкы хамаатыларны түр када чурттаар кылдыр Тыва хүлээп алыр. Россияның чазааның республикага тургусканы даштыкыдан мигрантылар чурттаарынга көрдүнген квотаның саны ындыг. Чыл санында квотаның саны кызырлып турар, 2014 чылда ол ийи катап, 2015 чылда 16,8 хуу эвээжээн. Россияда бүрүнү-биле 126055 квотаны 2015 чылда берген.

 2014 чылдың октябрь 10-да Ми-8 вертолет-биле авиакатастрофада мөчээн «Тыва Авиа» АК» РКП-ниң ажылдакчыларынга кажыыдалдың демдээ кылдыр ноябрь 14-де күрүне туктарын бадырып, хөглээшкин хемчеглерин соксаткан. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың девискээринде кажыыдал хүнүн чарлаан чарлыкка атты салган. Ынак кижилерин чидирген өг-бүлелерге ханы кажыыдалын илередип, ужар чүүл адырында алды специализин чидиргени - республикага эгиттинмес чидириг-дир деп, ол демдеглээн.

 Барнаул хоорайга Сибирь федералдыг округ регионнарының көдээ ажыл-агыйының комплекстиг хөгжүлде айтырыгларының база күскү дүжүт ажаалдазының түңнелдерин сайгарган хуралга ооң дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол чугаалаан. Хуралды РФ-тиң Президентизиниң Сибирь федералдыг округда бүрүн эргелиг төлээзи Николай Рогожкин удуртуп эрттирген.

 Биче хемчээлдиг саң-хөө организациялары чээли алырда хөй негелделер чогу-биле сонууранчыг. Эвээш хемчээлдиг чээли акшазы алырда, чүгле чаңгыс документ көргүскеш, хала чокка ону ап болур. 

 Ындыг болзажок, Хереглекчилерниң эргелерин камгалаар албанче биче хемчээлдиг саң-хөө организацияларының ажыл-чорудулгазынга хамаарыштыр хамаатылар бо-ла хомудалдарны киирип турар апарган. Ынчангаш чурттакчы чоннуң саң-хөө билиглерин бедидер сорулга-биле «Микрофинансовая организация» дептержигешти ажылдап кылган.

 Тывада культураның болгаш төөгүнүң үнелиг тураскаалдар дугайында документилерниң болгаш материалдарның чаңгыс аай банкызын – культура өнчү-салгалының онза үнелиг объектилериниң республика даңзызын тургузуп эгелээн. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ындыг чыындыны тургузар дугайында чарлыкка атты салган.

 2014 чылдың октябрь 10-да «Тываавиа» РКП-ниң МИ-8 вертоледунга авиа-озал-ондактың уржуундан кижилерниң чок болганы-биле, оларның төрээн болгаш чоок кижилеринге кажыыдалды илеретпишаан, доктаадырым болза:

 Сүт-Хөл кожууннуң Алдан-Маадыр сумузунда «Амык» көдээ ажыл-агый бүдүрүлге кооперативи 2012 чылдан бээр герефорд уксаалыг малды азырап эгелээн. Дөрт чыл эрткенде, бо чылдың ноябрьда аныяк, бичии малын садып, орулгалыг ажылче кирген. 

  Бии-Хем кожууннуң Тарлагдан Олег биле Раиса Кызыл-оолдар баштайгы 40 башты – 39 хунажын биле 1 бугажыкты 1 млн. 600 муң рубль-биле садып алганнар. Ол араттар бо чылын 3 млн. рубльдиң күрүне деткимчезин алганнар.

 Ноябрь 11-де Барнаул хоорайга Россия Федерациязының Президентизиниң Сибирь Федералдыг округда бүрүн эргелиг төлээзи Николай Рогожкин 2015 чылдың дүжүт ажаалдазының кампаниязының түңнелин үндүрген округ хуралын эрттирер. СФО-да федерация субъектилериниң удуртукчулары, эртемденнер база специалистер РФ-тиң Көдээ ажыл-агый яамызының төлээлери-биле округтуң регионнарында көдээ ажыл-агыйының комплекстиг хөгжүлдезиниң перспективаларын база сайгарып чугаалажыр.

 «Рынокта улуг хереглелде тайга тооруун чыырынга чогуур байдалдарны тургузары-биле холбашкан ажылды мөөңнээрин муниципалдыг эрге-чагырга тургузуп шыдаваанын миннир апаар» - деп Тываның Баштыңы понедельникте селектор хуралда чугаалаан. 

  Бо чылын тайга тооруунуң өртээ эки болганындан садып алыкчылар чурттакчы чондан ону хөйү-биле садып алган. Регионнуң удуртукчузу «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» губернатор төлевилели-биле тус черниң чыыкчыларынга садып алыкчыларже дорт үнер арганы тургузуп, тайга тооруу хүлээп алыр төпчүттүнген сайгарлыкчы төлевилелди ажылдап кылырын шагда-ла сүмелээн турган.

 Регионнуң территориязында терроризмге удур хемчеглерни хажыт чок күүседир сорулганы чогуур структураларның мурнунга республиканың баштыңы салган. 

 «Бо хүннүң кыйгылары бүгүдеге билдингир. Ооң дугайында федералдыг МИЧ-терде, аналитиктиг материалдарда калбаа-биле сайгарып турар. Неделя санында үнер француз сатириктиг «Шарли Эбдо» солуннуң ажыл-чорудулгазын, шажын темазынга карикатура парлааш, коргунчуг терактыга таварышкан ажылдакчыларның дугайын сайгарып турар.