Сентябрь 10-да Тываның муниципалитеттеринче соңгулдаларны болган деп санаан. Тываның Соңгулда комиссиязы баш бурунгар түңнелдерни үндүрген.

Алтай крайда Виктор Томенконуң, Кемерово облазында Сергей Цивилёвтуң, Красноярск крайда Михаил Котюковтуң, Москвада база Москва облазында Сергей Собянин биле Андрей Воробьёвтуң, Нижегород облазында Глеб Никитинниң, Новосибирск облазында Андрей Травниковтуң, Омск облазында Виталий Хоценконуң, Смоленск облазында Василий Анохинниң, Чукотка Автономнуг округта Владислав Кузнецовтуң база Якутияда Айсен Николаевтиң адынче байыр чедириишкинниг телеграммалар Тыва Республикадан чоруткан.

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның инициативазы ажылдаткан “Идепкейлиг хамааты” чат-бот корум-чурум камгалаар органнарга чажыт арага саарылгазы-биле демисел чорударынга дөгүм болган.

Тываның Одалга болгаш энергетика яамызының ажылдап кылганы “Хөмүр продукциязы” күрүнениң информастыг системазы ажылдап эгелээн. Система республика девискээринде оттулар чүүл складтарындан хөмүрнү чиигелделиг өртек-биле садып алыр арганы бээр.

Тыва Республиканың Культура яамызы-биле  Россия Федерациязының Камгалал яамызының культура департаментизи кады Армейжи культура хүннеринде элээн каш культура-өөредиглиг хемчеглерни эрттирер дээнин Тываның Чазааның деткээн. 

Сентябрь 8-тиң дүнезинде, бир шак үезинде, Улуг-Хем кожууннуң девискээринге ийи автомашина үскүлешкен орук озал-ондаадан беш кижи ол-ла черинге чок болган, ийи кижи кемдеп-берттинген.

Тывада, Чаңгыс аай бадылашкын хүнүнде, бодунуң соңгулда участогунга билдингир чылдагаан-биле кээп соңгуп шыдавас кижилерге тус чер хуралдарынче депутаттар соңгулдазының хуусаадан эрте бадылаашкыны сентябрь 5-те доозулган. 

Сентябрь 6-да, Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг дорт дамчыдылга үезинде, республиканың чурттакчыларын дүвүредип чоруур чидиг айтырыгларга харыыларны берген. 

Бай-Тайга кожууннуң Кара-Хөл суур чоогунда малчын аалга төрели-биле турган ийи харлыг чаш сентябрь 6-да чиде берген.

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның сентябрь 6-да дорт эфиринге көдүрүлген чидиг айтырыгларның бирээзи чурттакчы чонну болгаш эмнелгелер, школалар ышкаш социал албан черлерин хөмүр-даш-биле хандырылгазы, ооң өртээ болган.

Республиканың Юстиция яамызы Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның даалгазын күүседип, эзирик машина мунуп чорааш туттурган күрүне албан хаакчызын ажылындан хостаар хоойлу төлевилелин ажылдап кылган.

Тывада чылдың-на эртип турар "Школаже белеткениринге дузалаш" акция бо удаа 15 дугаар эртип, күш-ажылчы коллективтерни, хуу сайгарлыкчылары, энерел сеткилдиг хамаатыларны база катап хаара тудуп, хөй ажы-төлдүг болгаш эвээш хандырылгалыг, амыдыралдың берге байдалынга таварышкан өг-бүлелерниң уруг-дарыынга адрестиг дузаламчыны өөредилге чылының бүдүүзүнде чедирген.

«Профессионалитет» федералдыг төлевилелдиң Тывада күүселдези сентябрь 1-де эгелээн. Төлевилел күүселдезинде сес өөредилге программазын - мал-маган продуктуларының технологу, мал-магандан аъш-чем продуктуларның технологу, көдээ ажыл-агый машиналарын ажыглаар база септээр мастер, агроном, үнүш ажаакчызы, көдээ ажыл-агый бүдүрүлгезиниң мастери, арга-арыг болгаш арга-арыг-парк ажыл-агыйының мастери мергежилдерни шилип алган 490 сургуул өөренип эгелээн.

Тывада дачалар суурунуң идегелдиг болгаш айыыл чок чырык хандырылгазының айтырыы шиитпирлеттинген – ол ажылдарны регион  бюджединден акшаландырар. 

Тывада күрүне болгаш муниципалдыг органнарның, ол ышкаш бюджет албан черлериниң сайтыларын «ГосWeb» чаңгыс платформаже шилчидер ажыл эгелээн.