Тываның Чөөн-Хемчик кожуунда чаңгыс өг-бүледен беш кижиниң орук озал-ондаанга мөчээни-биле кажыыдал хүнүн чарлаан

Сентябрь 8-тиң дүнезинде, бир шак үезинде, Улуг-Хем кожууннуң девискээринге ийи автомашина үскүлешкен орук озал-ондаадан беш кижи ол-ла черинге чок болган, ийи кижи кемдеп-берттинген.
Авария «Енисей» Р-257 авторуктуң 926 дугаар километринге болган. Айыыл-халаптың бүгү-ле чылдагааннарын тодарадыры-биле истелге-оперативтиг бөлүк ында ажылдап турар.
Тыва Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг мөчээн кижилерниң чоок улузунга кажыыдалын илереткен. Бодунуң оралакчызы Виталий Бартына-Садыга оперативтиг албанның ажылын дүүштүрер даалганы берген. Чазактың социал ажыл адыры когараан өг-бүлелерге деткимчени көргүзер даалганы алган.
Озал-ондакка таварышкан автомобильдерниң бирээзи Арга-арыг ажыл-агый яамызының иштинде ведомство “Авиа арга-арыг камгалалы” ТР КУБ-га хамааржыр болганы тодарттынган, ынчангаш Тываның Баштыңы эң шыңгыы кадрлар шиитпирин хүлээп алган. Полицияның баш бурунгаар медээзинден алырга, албан машиназының чолаачызы эзирик – ооң ханында араганың үстүкү көргүзүү беш катап хөй болган.
“Руль артынга эзирик чорууру-биле шыңгыы демиселди чорудуп турар үеде, ажыл-албан чурумунга тоомча чок хамаарылганы база контроль чогун көргүскени-дир. Ынчангаш боттарының удуртуп турары албан черлеринге корум-чурумну болгаш контрольду хандырып шыдавааны дээш, Тываның арга-арыг ажыл-агыйы болгаш бойдус ажыглалының сайыды биле Авиа арга-арыг камгалалының удуртукчузун албан-дужаалындан халаар шиитпирни хүлээп алдым” – деп, Владислав Ховалыг дыңнаткан.
Тыввның Баштыңының айытканы-биле, эрге-чагырганың республика органнарының оперативтиг ажылын күүседип турар ведомство черлеринге албан хыналдаларын эгелээр чазак комиссиязын тургускан. Комиссия рейд үнер мурнунда эмчи хыналдазының, техниканың байдалының болгаш айыыл чок чоруктуң өске-даа негелделерин херек кырында сагып турарынга мониторингини кылыр. Орук шимчээшкининиң киржикчилеринге мындыг хемчээлдиг айыыл-халаптар безин харыысалга улуг деп медерелди оттурбайн турар деп, Владислав Ховалыг шүгүмчүлээн.
"Кижилер когараан улуг авариялар дугайында дыңнапкаш-ла, бүгү республика сырбаш кынны бээр бис. Оон ону дыка дүрген уттуп, оруктарга чурум үрээшкиннери база катап эгелээр" – деп, ол чугаалаан.
Улуг-Хемге болган айыыл-халапта Чөөн-Хемчиктен бүдүн өг-бүле чок болган. Ие кижи - Элдиг-Хем школазында тыва дыл башкызы, ача кижи - ажылчыны. Улуг оглу Красноярскиниң медицина колледжизиниң ийиги курузунуң студентизи. Ол-ла машинага кырган-авазы база даай-авазы база чораан. Өг-бүлениң 15 харлыг элээди оглу хөй кемдээшкиннерлиг Улуг-Хемниң ТКЭ-зинче кирген, аар байдалдыг. Бажыңынга арткан турган ийиги классчы оглу-биле психологтар ажылдап турар. Тываның Баштыңының даалгазы езугаар, Чөөн-Хемчик чагырга чери-биле кады орнукшудулганы организастаарынга дузалажып, документилерни чыып, саң-хөө айтырыын шиитпирлээр даалганы чазактың социал блогу алган.
Тываның Чазаа хай-халаптың уржуундан кожуун деңнелдиг кажыыдалды Чөөн-Хемчик кожуунга чарлаар дээн тус чер чагыргазының шиитпирин деткээн. Ол ышкаш Улуг-Хем кожууннуң белеткенип турганы төөгүлүг юбилейлерин демдеглээр байрылалды дараазында неделяже шилчидер шиитпирни хүлээп алганын Владислав Ховалыг дыңнаткан.
"Бөгүн улуг-хемчилер Шагаан-Арыг хоорайныӊ тургустунганындан бээр 135 чылын, кожууннуӊ тургустунганындан бээр 100 чыл оюн байырлаарынга белеткенип турганнар. Юбилейлиг хемчеглерни келир неделяже чылдырарыныӊ дугайында шиитпир дарый хүлээп алдынган. Айыыл-халап ужун сагыш човап чедип келген чаӊгыс чер чурттугларымга четтирдим. Өске кижиниӊ ажыг-шүжүүн тоовайн баар деп чүүл бисте чок, ажыг-шүжүгнү черле кады үлежип чоруур болгай бис” – деп, Тываның Баштыңы чугаалаан.