Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
Руководитель региона информировал Президента, в частности, о темпах жилищного строительства и мерах по развитию сельского хозяйства в Туве.
В.Путин: Мы с Вами обсуждали ситуацию, уже отметили позитивные тенденции. Конечно, что касается стройки – у нас стройка в целом развивается хорошо по стране, рост 7,9 процента. Но в Туве – больше 50, по-моему, 53 процента.
В.Ховалыг: Да.
Подробнее...
Новости
22.11.2016 19:14 / Экономика
Бизнес-инкубатор создан в Туве в 2008 году в целях поддержки начинающих предпринимателей и малых предприятий. Сегодня он занимается консультированием субъектов предпринимательства, реализацией программ бизнес-образования, выставочной деятельностью, организацией ярмарок и иных торговых мероприятий. Приоритетная деятельность - сдача в аренду офисных помещений для начинающих предпринимателей на льготных условиях. 9 офисных помещений на 38 рабочих мест оборудованы оргтехникой, офисной мебелью, связаны компьютерной и телефонной сетью.
Подробнее...
22.11.2016 18:04 / Бюджет
Депутаты Государственной Думы от Республики Тыва Лариса Шойгу и Мерген Ооржак в рамках региональной недели проводят встречи с избирателями, руководителями министерств, а также с коллегами из Верховного Хурала.
Сегодня встреча парламентариев состоялась с Главой Тувы Шолбаном Кара-оолом, который нацелил их на защиту бюджетных интересов региона в Государственной Думе, где сейчас рассматриваются параметры проекта федерального бюджета на 2017 год.
Подробнее...
22.11.2016 16:13 / Мероприятия
Глава Тувы Шолбан Кара-оол во вторник утром провел рабочую встречу со своим заместителем по вопросам АПК Байбеком Монгушем, который контролирует работу по устранению последствий аномальных снегопадов, обрушившихся в начале ноября на регион и руководителем Агентства ГО и ЧС Аясом Сарыгларом, объехавшим животноводов Бай-Тайгинского района.
Аяс Сарыглар доложил на встрече о текущей ситуации. По его словам, в Бай-Тайгинском районе есть чабанские стоянки, куда еще не приходила никакая помощь. До них сотрудники Агентства ГО и ЧС смогли добраться на снегоходе.
Подробнее...
22.11.2016 12:24 / Общество
Правительство Республики Тыва, Министерство труда и социальной политики Республики Тыва выражают искренние глубокие соболезнования родным и близким Ветерана Великой Отечественной войны Михаила Егоровича Коловского.
Коловский Михаил Егорович родился в Минусинске 25 октября 1925 году. После обучения в Новосибирском автомобильном военном училище в 1942 году попал на фронт, затем был переведен в Москву. Коловский Михаил Егорович прошел до конца I Украинский фронт.
Подробнее...
22.11.2016 11:19 / Образование
В этом году стипендиатами стали шесть ребят, которые обучаются на юридическом, историческом, экономическом факультетах и в педагогическом колледже.
Именная стипендия депутата Госдумы Ларисы Шойгу вручается с 2011 года студентам очной формы обучения Тувинского государственного университета.
Стипендия выдается два раза в году: по итогам экзаменационных сессий. Будущим юристам Лариса Шойгу предложила заняться разработкой законопроектов и пожелала стипендиатам дальнейших успехов.
Подробнее...
21.11.2016 22:20 / Здравоохранение
При Республиканской детской больнице сегодня открылось стационарное неврологическое отделение, расположенное на третьем этаже здания детской соматики по улице Ленина.
Это действительно важное событие в развитии здравоохранения республики, ранее стационарная помощь детям с неврологическими заболеваниями оказывалась всего на нескольких койках, выделенных в детском специализированном отделении Республиканской детской больницы. Между тем потребность в специализированных неврологических койках год от года росла. По данным статистики число детей-инвалидов в республике в 2015 году составило 2243 человек, из них более трети страдают неврологическими заболеваниями.
Подробнее...
21.11.2016 16:23 / Муниципалитеты
Село Барлык Барун-Хемчикского района. Салчакмаа Самбуу и Марианна Монгуш – соседи. В этом году они стали участниками проекта Главы Тувы "Социальный уголь". Семьи получили уголь одновременно.
"Столько угля - это настоящая помощь для моей семьи, - говорит Салчакмаа Самбуу. Я безработная, у меня пятеро несовершеннолетних детей. Вот, стали участниками социального проекта. Я очень благодарна Правительству республики за то, что помогают таким многодетным семьям, как мы".
Участники проекта Главы Тувы Шолбана Кара-оола «Социальный уголь» - это семьи с пятью и более детьми. Они получают по 2 тонны 100 кг. каменного топлива. У соседей Салчакмы Самбуу семьи Монгуш живет шесть маленьких детишек.
Подробнее...
21.11.2016 11:33 / Экономика
В рамках Всемирной недели предпринимательства Министерством экономики Республики Тыва 18-19 ноября 2016 года в УСК «Субедей» г. Кызыла организована и проведена пятая республиканская выставка-ярмарка участников губернаторского проекта «Одно село – Один продукт. Итоги 2016» в которой приняли участие 160 субъектов предпринимательства из 19 муниципальных образований республики. Товарооборот ярмарки-выставки составил более 5 млн. рублей.
Из представленных товаров наибольший удельный вес занимает продукция отрасли сельского
хозяйства – 68%, промышленности – 23%, сувенирная и прочая продукция – 9%.
Число посетителей выставки-ярмарки превысило 12 тыс. человек.
Подробнее...
21.11.2016 11:29 / Общество
Вчера на 92-м году жизни остановилось сердце ветерана Великой Отечественной войны Эсфирь Ефимовны Медведевой. Глубокие соболезнования родным и близким выразил Глава Тувы Шолбан Кара-оол. Эсфирь Ефимовна Медведева родилась 18 марта 1925 г. в г. Тульчин Тульчинского района Винницкой области Украины. В 16 лет была угнана в Германию, находилась в концентрационном лагере. В 1944 г. была освобождена Советской Армией, попросилась на фронт и воевала в составе 3 Украинского и Западного фронтов.
О тяжелой работе в госпитале она рассказывала в интервью газете «Центр Азии».
Подробнее...
20.11.2016 21:34 / Общество
Патриарх Московский и всея Руси Кирилл сегодня отмечает свой 70-летний юбилей. Основные торжества проходят в столичном Храме Христа Спасителя. Поздравить предстоятеля приехали главы других православных церквей. Вместе с Кириллом они отслужили большую литургию. Свои поздравления патриарху направил Владимир Путин.
Глава Тувы Шолбан Кара-оол в своем поздравлении подчеркнул, что для него Патриарх Московский и всея Руси Кирилл – Личность особенная
Подробнее...
Фоторепортажи
03.09.2024
15.08.2024
14.08.2024
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
23.12.2023
Медээлер
24.10.2014
Көдээ херээжен ишчилерниң Делегей хүнүнге тураскааткан байырлалдың Черби сумузунга эртерин сонуургап, ынаар сургакчылап чоруптум. Бии-Хемни кежер паромга хаттың оожумнаарын манап, 3,5 шак иштинде машина иштинге олуруп келдивис. Байырлал бисти манап турар эвес, озалдап четтивис. Спортчу маргылдааларны көөр аргалыг болдувус. Хол бөмбүүнге 4 команда киришкен, сумунуң херээженнер чөвүлелиниң командазы тиилекчи болган. 2-ги черни — Черби ортумак школазының, 3-күзүн 8-ки хевирниң коррекциялыг школа-интернадының коллективи ээлээн. Канат тыртарынга база-ла херээженнер чөвүлелиниң командазы күштүүн бадыткады.
Улаштыр Черби суму чагыргазының даргазының социал политика талазы-биле оралакчызы Ш.В.Сандый база херээженнер чөвүлелиниң даргазы Т.С.Монгуш олар-биле чугаалажып, сонуургаан айтырыгларымга харыылап бээрин диледим.
Улаштыр номчуур...
24.10.2014
Эрткен неделяда Чөөн-Хемчик кожуунга Уругларның бүрүн эргелиг төлээзиниң хүнүнде Тыва Республикада Уругларның бүрүн эргелиг төлээзи Светлана Аракчаа Чадаана хоорайның чагыргазынга хуралды эрттирген.
Аңаа тус черниң социал политика талазы-биле даргазының оралакчызы Мариана Монгуш, ТР-ниң Хөй-ниити палатазының кежигүнү Аида Бюрбю, Чөөн-Хемчик кожууннуң Төлээлекчилер хуралының депутады Роза Монгуш, кожууннуң назы четпээннер инспекторлары, суму бүрүзүнден төлээлер база ада-иелер киришкен.
Улаштыр номчуур...
24.10.2014
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол «Кызыл — Чадаана —Хандагайты — Боршоо» автомобиль оруун дамчыдарының айтырыын федералдыг деңнелге шиитпирлээрин уламчылап турар.
Шолбан Кара-оол амгы үеде Москвада республиканың айтырыгларын шиитпирлеп чоруп тура, ол Россияның Транспорт яамызынга болгаш Росавтоорукка база чедип, ажылчын чугаалажыышкыннарны кылган. Айтырыгның кол утказы - «Кызыл — Чадаана — Хандагайты — Боршоо» автомобиль оруун (Моол-биле кызыгаарга чедир) федералдыг деңнелче дамчыдары болуп турар.
Ол Росавтооруктуң удуртулгазы-биле чаңгыс эвес удаа ужуражылганы эрттирген, чугула ажыл-херектерни чугаалашкан. М-54 федералдыг орукту республиканың мурнуу чүгүнден барыын чүкче өскертириниң айтырыын Тываның Баштыңы 2011 чылдан бээр көдүрүп келген дээрзин сагындыраал. Ооң ол эгелээшкинин Россияның Президентизи Владимир Путин, РФ-тиң транспорт сайыды Максим Соколов деткээн.
Улаштыр номчуур...
24.10.2014
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң адынга Россияның политиктери Николай Рыжковтан болгаш Геннадий Зюгановтан байыр чедириишкиннериниң телеграммалары келген.
Олар регионнуң удуртукчузун болгаш хөй националдыг республиканың чурттакчыларын ССРЭ-ниң составынга Тыва Арат Республиканың каттыжып киргениниң октябрь 11-де демдеглээни 70 чылы-биле байыр чедиргеннер. Байыр чедирген телеграммаларда мындыг сөстер бар:
«Хүндүлүг Шолбан Валерьевич! ССРЭ-ниң составынга Тыва Арат Республиканың эки тура-биле каттыжып киргениниң 70 чыл байырлалы-биле Силерге чүректиң ханызындан байыр чедирип тур мен. Бот-догуннаан күрүнелиг-даа болза, тыва чон бодунуң күзелин езугаар Россияның чоннары-биле каттышкан. Россияның составынга тывалар бажың-балгаттыг, өг-бүлелиг апарганнар. Ол болуушкуннуң түңнели төөгүлүг ханы үндезинниг. Ол түңнел аңгы-аңгы салгалдың, сөөк-язының, политиктиг үзелдиг кижилерни чаңгыс аай хөй националдыг чон кылдыр каттыштырган. ССРЭ-ниң Дээди Совединиң Чөөн Сибирьден, ооң иштинде Тывадан депутады турган үемни улуг сеткил ханыышкын-биле сактыр мен. Бөгүнгү Тыва — федерацияның дең эргелиг болгаш аныяк субъектизи. Совет үеде ону келир үеже чүткүлдүг республика деп адап турган.
Улаштыр номчуур...
24.10.2014
1980 чылдарда Москвага сургакчылап чеде бергеш, Саң-хөө яамызының харыысалгалыг ажылдакчызы, акша-көпеекти хала чокка шиитпирлеп бээр А.Кальваның өрээлинге кире бээримге, олурган улустарга мени таныштыргаш, мынча дээн: «Я в Кызыле был, прекрасный город, посмотрел памятник «Центр Азии», вода Енисея чистая-чистая!» — деп чугаалангаш, менче хүлүмзүрүп органын сактып олур мен. Ынчан Кызылга бо ышкаш онза, чараш, көрүштүг чүүлдер турбаан.
Саң-хөө яамызынга ажылдап тургаш, Москваже 10 хире чыл дургузунда үзүк-соксаал чок сургакчылап, Тываның амыдыралынга эргежок чугула акша-хөреңги дугайында айтырыгны шиитпирлээр дээш кандыг бергелерге таварышпаан дээр. Ынчалза-даа салдынган сорулгавыс багай эвес күүсеттинип турган. Тывага Соңгу чүктүң деңнели-биле немелде төлевир дээш чугаалажып чоруп турувуста, экономика сайыдының оралакчызы: «Живете в самом Центре Азии, еще северную надбавку к зарплате просите» — дээш удурланырга, аңаа улуг тайылбыр бээр ужурга таварышкан бис…
Улаштыр номчуур...
24.10.2014
Сөөлгү үеде орук озал-ондаа хөйү-биле болуп турары чажыт эвес. Ылаңгыя орук озал-ондаанга хилинчек чок чаш ажы-төлдүң амы-тынындан, чырык өртемчейден чарлып турары ниитилелди дүвүредип турар. Чүге дизе орук озал-ондааның саны хүнден хүнче өзүп олурар. Айтырыг чидиг.
Бо чылын болган орук озал-ондактарының дугайында Тыва Республиканың ОШАЧКИ-ниңинспектору Оюмаа Оюн болгашчолаачы Эрес Ооржак-билечугаалаштым. Орук озал-ондактарынга чогум черле кым буруулугул?
Улаштыр номчуур...
24.10.2014
«Тываны хөгжүдериниң 100 чаа идеялары» эссе конкурузунга киржири-биле бүгү күзелдиглерни чалап турар.
«Тываны хөгжүдериниң 100 чаа идеялары» эссе конкурузу эгезинде күрүнениң хамааты албан-хаакчыларынга, оларның аразында эң-не салым-чаяанныг болгаш сонуургалдыг, республиканың социал-экономиктиг сайзыралының чугула айтырыгларын шиитпирлээринге чаа ужур-дузалыг аргаларны сүмелеп шыдаарын тодарадыр база ол ышкаш күрүне эрге-чагырга органнарының ажылдакчыларының профессионал сайзыралынга идиг бээр, күрүне албанының чаагай адын көдүрер сорулгалыг чогааттынган турган. Ынчалза-даа Тываның Баштыңы ук ажылга бүгү күзелдиглерни хаара тударын чугула деп санап көрген, ынчангаш чаңгыс чер-чурттугларынга, бирги оочурда, «Вконтакте» социал четкиниң аныяк-өскенинге кыйгы-биле көрүнген. «Эш-өөр! Киржиңер! Ам чаа-ла «Тываны хөгжүдериниң 100 чаа идеялары» эссе конкурузун эрттирериниң дугайында айтыышкынга ат салдым. Ол чүнүң-даа мурнунда республиканың күрүне хамааты албан-хаакчыларынга хамааржыр. Ынчалза-даа ам ол санал-биле Силерге кыйгы салыр деп бодап тур мен. Билиишкиннер барымдаалаар болза, кижилер сен канчаар бодап турар сен, шак ынчаар эвес бодаар эргелиг база чамдыкта сен олардан чүнү манап турарыңны кылбайн барып болур. Ол аразында биске ниити сорулгалар, чүткүл, түңнелдер чедип алырынга күзел-сорук херек. Ол ышкаш конкурс күрүне айтырыгларын шиитпирлээринге чаа аргаларны сүмелеп шыдаар салым-чаяанныг, билиглиг кижилерни тодарадырынче угланган. Дидими-биле чүткүдүңер!».
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Тыва Республиканың Баштыңының байыр чедириишкини
Хүндүлүг чаңгыс чер-чурттугларым!
Чоокта чаа бис бүгү чурт-биле кады, Россия Федерациязының Президентизиниң, өске-даа хүндүлүг, бедик аалчыларның киржилгези-биле тыва улустуң төөгүзүнде онзагай болуушкунну калбаа-биле демдеглеп эрттирдивис – Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылын, ол ышкаш бистиң республикавыстың найысылалы Кызыл хоорайны үндезилээниниң 100 чылын. Юбилейлиг байырлалдар бистиң кижи бүрүзүнүң сагыжынга артып каар.
Бөгүн өске юбилейниң бүдүүзүнде бис. Тыва Арат Республика Россияның составынче эки тура-биле кирген хүнден бээр октябрь 11-де 70 чыл боор. Аразы 30 чыл юбилейлиг болуушкуннар Улуг Россияның чоннары-биле чоокшулажырын болгаш хүндүткелдиг найыралдажырын төөгүлүг угланыышкын кылдыр бодамчалыг болгаш эки тура-биле шилип алган Тываның чурттакчы бүрүзүнге, тыва чонга ниитизи-биле салым-чол ужур-уткалыг.XVII вектиң ортаа үезинде бо болуушкуннар эгелээш, XX вектиң баштайгы чартыында чогууру-биле доозулган. Урянхай крайга Россия империязының протекторадының үези тываларга боттарының ниити национал болгаш культурлуг чоруун угаап-билип алыр, российжи регионнар-биле экономиктиг харылзааларны сайзырадыр, делегей цивилизациязының чедиишкиннери-биле таныжар арганы берген. Совет Россияның деткимчези-биле Азияның төвүнге хамаарышпас күрүнени тургусканы тыва ниитилелдиң социал-экономиктиг хөгжүлдезин дүргедеткен. Ада-чурттуң Улуг дайынының болуушкуннары, вермахтың армиязынга удур тулчуушкуннарга тыва эки турачыларның киришкени, бүгү чоннуң фронтуга материалдыг дузазы – бо бүгү Тыва биле Россияның чоннарының улам сырый чоокшулажырынга идиглиг болган.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
70 чыл соңгаар, 1944 чылдың октябрь 11-де, Тыва Арат Республика Совет Эвилелиниң составынче эки тура-биле кирген. Ол үеден эгелээш тыва улустуң төөгүзүнде болгаш чуртталгазында бүгү талазы-биле хөгжүүрүнүң чаа үе-чадазы эгелээн.
Тыва автономнуг областың тургустунганының баштайгы айларындан-на СЭКП ТК болгаш Совет Чазак Тываның бүгү экономиказын болгаш социал амыдыралын чаартырынга эргежок чугула байдалдарны тургузарынче улуг кичээнгейни салып эгелээн.
Кандыг үндезинниг чаартылгалар Тывага совет үеде болганыл?
Араттарның үүрмек хууда ажыл-агыйдан улуг коллективтиг ажыл-агыйже, көшкүн чуртталгадан сууржуң амыдыралче шилчээни. Чогум-на бо өскерилгелер араттарның бүгү ажыл-агыйын, социал-культурлуг чуртталгазын ханызы-биле эде тургузуп өскерткен.Күрүнениң материалдыг болгаш саң-хөө дузазы-биле 1954 чылга чедир арат ажыл-агыйларның колхозтажыышкыны колдуунда доозулган. 1953 чылда Тывага эъттиң 64,5 хуузун, сүттүң 44,4 хуузун, дүктүң 77,8 хуузун, тарааның барык шуптузун коллективтиг ажыл-агыйлар бүдүрген.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
ТАР биле Россияның аразында улам чоокшулажырының чайгаар чорудуу чоруп турган.1944 чылга чедир ооң Россияның составынга киреринге бүгү байдалдар тургустунган. Ооң-биле чергелештир Тываның Россияның составынга 1914 чылда киргениниң протекторат үезинде кады хөгжүлдениң дуржулгазы канчаар-даа аажок улуг рольду ойнаан.
1944 чылдың август 16-да Кызылга Биче Хуралдың VII Онза сессиязы болган, аңаа ооң кежигүннеринден аңгыда кожууннарның болгаш хоорайларның чүс ажыг төлээлекчилери, а ол ышкаш ССР Эвилелинден болгаш Моол Арат Республикадан хүндүлүг делегациялар киришкен. Хүн айтырыының кол чүүлү болза, Тываның ССРЭ-ниң составынга кирериниң дугайында айтырыг. Август 17-де Биче Хурал совет улустарның өг-бүлезинге чурттаары болгаш ажылдаары – «тыва улустуң алыс чырык күзели» деп айыткан Декларацияны чаңгыс үн-биле хүлээп алган.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Белек-Кыс Монгуш, Тыва национал школа хөгжүдер институттуң методизи:
— Yнелеп артканым, төөгүлүг болуушкун — 1991 чылда Тывага Далай-Лама башкының келгени. Ол үеде чон Совет Тываның 5 чылы стадионунга Башкының өөредиинге баар дээш, бот-боттары баскылажып турган-на болгай. Далай-Лама башкыны чоогундан көрүп алыр, азы чок болза, оода бир холунга дээп алыр дээн кижилер дыка-ла кызып турганнар. Сарыг шажынывыс оон бээр катап эглип келген, чон сүзүктүг апарган деп бодаар мен.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Журналистер фестивалы «Бүгү Россия — 2014»
Октябрьның 1-ден 7-ге чедир Сочиде 18 дугаар «Бүгү Россия — 2014» журналистер фестивалы болуп эрткен. Бо чылгы фестивальдың тускай аалчызы Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол болган.
Фестивальдың хемчеглериниң аразында Тываның культурлуг, турисчи болгаш экономиктиг күчүзүнүң дугайында чараш презентация болган. Чурттуң болгаш делегейниң аңгы-аңгы хоорайларындан журналистер ону сонуургап көргеш, октябрьның 11-де Россияның составынга каттышканындан бээр 70 чылын демдеглээр деп турар Тыва дугайында хөйнү билип алганнар. «Бүгү Россия» фестиваль — чурттуң профессионал арга-дуржулга солчулгазының шөлү, аңаа массалыг инфомация чепсектериниң төлээлери оларны дүвүредип турар темаларга хамаарыштыр ажык чугааны чорудуп, аныяк тускай эртемниглер-биле дуржулгазын үлежип, профессионал мергежилин бедидип, российжи журналистиң эрге-байдалын быжыглаар аргалыг. Бо чылын фестивальга чугаалашкан кол чүүл – Сибирьниң кижилери, оларда шиитпирлеттинмйн турар айтырыглар болгаш онзагай болуушкуннар. Ындыг уттундурбас болуушкун – Тыва биле Россияның найыралының 100 чылы. Ол байырлалга хамаарыштыр РФ-тиң Журналистер эвилелиниң даргазы Всеволод Богданов, а ооң-биле кады 100 дээре дээн репортерлар Тывага кээп чораан.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Тыва Республиканың Хамааты камгалал болгаш онза байдалдар талазы-биле херектер агентилелинге хамааржыр бойдус халавы болгаш авариялыг байдалдың уржуктарындан камгалаар албан чери бистиң республикага 3 чыл бурунгаар тургустунган. Бо албан чериниң ажыл-чорудулгазының дугайында сонуургап, ооң удуртукчузу Мерген Дамдынович Ооржак-биле чугаалаштым.
— Мерген Дамдынович, удуртуп-башкарып турар ажылыңар дугайында чугаалап көрүңерем.
— Мээң ажылдап турар черимни Тыва Республиканың девискээринде авариялыг байдалдың уржуктарын чайладыр албан дээр. Ажылывыстың угланыышкыны, республиканың хоорай, суурларында электри станциязы үрели берген таварылгада, ону авариялыг байдалдан чайладып, чонну чырык-биле хандырып дузалаар бис. Бистиң албан чери ол хире улуг, күчүлүг станция техникаларлыг. Оон аңгыда хоорайларның изиг, соок суг дамчыдар четкилери доңа бергеш, үрелгенде, ону эргизер техника база бар. Мында 14 кижи ажылдап турар, 2-зи электри четкизиниң станцияларын харыылаар, бир каңнакчы, сантехник, экскаватор башкарыкчызы, 5 чолаачы, бухгалтер, кол инженер. Шуптузун чаңгыс аай идик-хеп-биле хандырып турар, ажыл берге болгаш кончуг харыысалгалыг. Чонну кандыг-бир айыылдан камгалаарынга бүгү тала-биле белен, шиитпирлиг болгаш тура-соруктуг оолдар ажылда хаара туттунган.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Моолдуң кызыгаарынга чедир автооруктуң тудуу доозулган. Ооң байырлыг ажыдыышкыны эрткен неделяда болган. Аңаа Федералдыг Орук агентилелиниң удуртукчузунуң оралакчызы Игорь Астахов, Тыва Республиканың орук-транспорт комплекизиниң сайыды Олег Косоротов, «М-54» федералдыг оруктуң Тывада эргелелиниң даргазы Андрей Көк, кол инженер Сергей Квашин, орукту кылган «Восток» КХН-ниң чиңгине директору Сергей Уюсов, «Сибмост» ААН-ниң бирги вице-президентизи Владислав Кошкин болгаш өскелер-даа киришкен. Хүндүлүг аалчылар байыр чедиргеш, кызыл кожааны кескен соонда, 20 километр чаа орукту хынаары-биле автомашиналарже олуруп, төнчүзүнге четкеш, ооң шынары амгы үениң негелделеринге дүгжүп турарын демдеглээннер.
Федералдыг автоорук М-54 «Енисейниң» 1048 километринден 1068 километринге чедир орук участогунуң тудуун керээлиг ажылдап турган «Восток» КХН тудуп дооскан. Орук ажылының хемчээлин 3 чылга санаан турган болза, 17 ай иштинде ажылын 100 хуу күүсеткеш, ажыглалче киирген. Ында чер ажылдарын, кылымал тудугларның монтажын чоруткан, асфальт шывыын чаткан. Инженер тургузуглары доозулган, орук демдектери болгаш камгалал херимнерин тургускан.
Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Эът рыногунда
2014 чылдың август айда даштыкы чурттардан Россияже киир сөөртүр аъш-чем продуктуларын моон соңгаар кызыгаарлаан дээрзин дыңнапкаш-ла, чурттуң улуг-улуг бараан сайгарлыкчылары аъш-чемниң садар өртээн өстүрген. Куш эъди 23 хуу, хаван эъди 30 хуу, инек эъди 40 хуу улгаткан. Ооң бир бадыткалы кылдыр аъш-чем өртээ хенертен өскен дугайында медээлерни, хомудалдарны Россияның монополияга удур хыналда чорудар албанынче ( ФАС ) чурттуң бүгү булуңнарындан кээп турар бижиктер бадыткап турар.Тус албан чери куш эъдин сайгарып турар улуг бүдүрүлгелерни хынап эгелээни бөдүүн чонга чиик өртектиг эът садып аар арганы тургузар дээрзинге улус улуг дыка бүзүревейн турар. Картофельди мөөңү-биле бир килде 5-6 рубльге садып алган садыг четкилери чонга садарда бир килде 40 рубль кылгаш, саарып турары ону бадыткап, аъш-чем өртээ чиигээр талазынче өскерилгелер бистиң күзээнивис дег даарта дораан болу бербес дээрзин көргүзүп турар. Россия деңнелин алыр болза, бо чазын Күрүне Думазынга аъш-чем өртектериниң өзүлдезин чүгле 15 хуудан эрттирбес дугайында чугаа чоруп турган, ынчалза-даа огулуг шиитпир хүлээп албаан. Бистиң республикада бо талазы-биле байдалды чугаалажып, сайгарып көрээлиңер...
Улаштыр номчуур...
|
|