Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

В первый день работы фестиваль посетил Глава Тувы Владислав Ховалыг, который поздравил гостей и участников с возрождением долгожданного музыкального события. Он прошел регистрацию в качестве почётного гостя и пообщался с участниками мероприятия. На вновь стартовавший после перерыва фестиваль приехали музыканты из разных городов России, а также Австралии, Австрии и Великобритании.

Подробнее...

Новости

RSS
15.03.2023 21:26 / Энергетика
Энергетики Тувы сформировали бригады оперативного реагирования на период прохождения паводка

Энергетики Тувы в эти дни активно готовят электросетевой комплекс республики к работе в условиях грядущего весеннего половодья. Как сообщают в Минтопэнерго региона, компания «Россети Сибирь Тываэнерго» намерена до 3 апреля провести весь комплекс мероприятий по обеспечению надёжной работы электросетевых объектов в паводковый период. 

Подробнее...
15.03.2023 16:58 / Безопасность
В Тувинском госуниверситете начались курсы повышения квалификации по профилактике терроризма для госслужащих

Более 60 государственных служащих Республики Тыва повышают квалификацию по теме «Профилактика терроризма». В ходе обучения слушатели изучат нормативно-правовые компетенции, связанные с изучением государственной системы, нормативной правовой базы в сфере профилактики терроризма и экстремизма в Российской Федерации, а также с состоянием антитеррористической защищенности объектов (территорий), другими аспектами национальной безопасности.

Подробнее...
15.03.2023 14:44 / Безопасность
В Туве стартовала общероссийская профилактическая акция «Сообщи, где торгуют смертью»

На территории Республики Тыва в период с 13 по 24 марта 2023 года проводится первый этап общероссийской антинаркотической акции «Сообщи, где торгуют смертью». Целью профилактического мероприятия является привлечение внимания общественности к противодействию незаконному обороту наркотиков, к оказанию квалифицированной помощи и консультаций по вопросам лечения и реабилитации наркозависимых лиц.

Подробнее...
15.03.2023 13:39 / Национальные проекты
В сёлах Тувы ещё три объекта культуры капитально отремонтируют по нацпроекту

В районах Тувы ещё три крупные культурные организации качественно преобразятся и приобретут современный облик благодаря участию в национальном проекте «Культура»: два сельских дома культуры и детская школа искусств. В начале марта постановлением регионального правительства определены подрядчики, которые будут заниматься ремонтными работами. Как сообщают в Министерстве культуры республики, контракты со строительными компаниями уже заключены. Согласно условиям, прописанным в документе, подрядчикам предусмотрен аванс в размере 30%.

Подробнее...
15.03.2023 12:24 / Здравоохранение
В Туве районные больницы пополнили автопарк отделений скорой медпомощи

Восемь автомобилей, поступившие в республику в рамках федеральной программы поддержки отечественной автомобильной промышленности, распределены по медицинским организациям Тувы. Ключи от специализированных автомашин главным врачам медицинских организаций в торжественной обстановке вручил министр здравоохранения Тувы Анатолий Югай.

Подробнее...
14.03.2023 21:32 / Сельское хозяйство
В Туве набирает обороты окотная кампания

В животноводческих хозяйствах Тувы стартовал массовый окот. По информации Министерства сельского хозяйства и продовольствия республики, маточное поголовье МРС во всех категориях хозяйств составляет 705,7 тыс. голов, коров насчитывается 87,6 тыс. На сегодняшний день на свет появилось 163 тыс. ягнят, или 23 % от планируемого приплода, и 8,7 тыс. телят (10% от плана).

Подробнее...
14.03.2023 18:49 / Культура
Герои популярного мультсериала «Лео и Тиг» заговорят на тувинском языке

Право на перевод и дубляж мультфильма от студии-правообладателя «Ноль плюс медиа» получила автономная некоммерческая организация Тувы «Центр гуманитарных исследований «Номад».

Уже готов перевод двух первых серий мультфильма, следующий шаг – озвучка текстов. Стать голосами мультипликационных героев согласились четверо артистов Тувинского театра кукол, достигнута договорённость и с руководством Национального музыкально-драматического театра им. В. Кок-оола.

Подробнее...
14.03.2023 16:02 / Прочее
В Туве открывается сезон охоты на медведя

Государственный комитет по охране объектов животного мира Республики Тыва объявил о начале приема заявлений на выдачу разрешений на добычу медведя. Сезон охоты на хозяина тайги открывается с 21 марта и продлится до 10 июня.

 

Подробнее...
14.03.2023 14:32 / Здравоохранение
Роспотребнадзор Тувы предлагает прививать от клещевого энцефалита сборщиков дикоросов

Предложение включать в план прививок от вирусного энцефалита граждан, занимающихся сбором дикоросов озвучила главный санитарный врач республики Людмила Салчак на аппаратном совещании. Подобная мера позволить снизить риск заболевания клещевым энцефалитом данной категории лиц и статистику по заболеваемости этим вирусом по республике в целом. В настоящее время этот показатель в Туве выше среднероссийского в 13,2 раза, показателей регионов СФО – в 3,7 раза.

Подробнее...
14.03.2023 12:00 / Политика
Тува утвердила концепцию развития приграничного сотрудничества с аймаками Монголии до 2027 года

В предстоящие годы Тува намерена значительно расширить сотрудничество с соседней Монголией. Из перспективных планов - открытие прямых авиарейсов "Кызыл - Улангом", "Кызыл - Улан-Батор". Параллельно с подтверждением международного статуса аэропорта Кызыла ведется работа по организации авиарейсов в соседнюю Монголию.

Подробнее...

Фоторепортажи

Глава Тувы встретился с региональным активом добровольческого движения «Волонтёры-медики»

05.12.2023

В Москве состоялся триумфальный концерт мастеров культуры и искусств Тувы и Минобороны России

23.11.2023

Концерты мастеров культуры и искусств Тувы покорили посетителей выставки «Россия»

22.11.2023

Молодожёны из Тувы сыграли свадьбу на Международной выставке «Россия»

21.11.2023

На международной выставке-форуме Россия прошел День Республики Тыва

21.11.2023

День Сибири на международной выставке-форуме "Россия" в ВДНХ

16.11.2023

Глава Тувы принял участие в Конференции регионального отделения Народного фронта

10.11.2023

Глава Тувы обсудил перспективы сотрудничества с представителями политических партий

05.11.2023

Открытие международной выставки "Россия" в ВДНХ

05.11.2023

В Туве проходят праздничные мероприятия, приуроченные к Дню народного единства

04.11.2023

Накануне Дня народного единства Глава Тувы наградил труженников республики

03.11.2023

Глава Тувы поздравил коллектив Центра народного творчества и досуга с 75-летием

25.10.2023

В микрорайоне «Спутник» в Кызыле благодаря нацпроекту открылся современный культурный центр

10.10.2023

I Международный турнир за Кубок Министра обороны РФ

08.10.2023

Глава Тувы чествовал педагогических работников

05.10.2023

150-летие города Чадан и Алдыы-Хурээ

24.09.2023

Гала-концерт Дней Армейской культуры в Республике Тыва

21.09.2023

В Туве открылся первый цех по переработке автошин

20.09.2023

Празднование 100-летнего рубежа Улуг-Хемского кожууна

17.09.2023

Юбилей Тес-Хемского кожууна

16.09.2023


 
Медээлер
RSS
23.08.2013
Хоолулуг хойтпак
Мал ажыл-агыйы — өгбелеривистиң амыдыралының кол кезээ. Оларның чаңчылдары, амыдыраарының хевири база аъш-чеми төрээн чериниң агаар-бойдузу-биле сырый холбаалыг. Азыраан малының эъди, сүдүнден бедик шынарлыг аъш-чемни болбаазырадыр аргаларын салгалдарынга дамчыдып келген. Сүт – бүгү аъш-чемниң дээжизи, эң-не ыдыктыы. Сүт болгаш оон кылыр чемнерни «ак чем» дээр. Аалдың херээжен ээзи үнүп орар эртенги хүннү, ак чеминиң дээжизин өргүп, уткуп ап, амыдыралда бүгү чүүлдүң оруу ак сүт ышкаш ажык болзун деп чалбарыыр.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Тыва – Амур облазынга
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол күштүг үерлээшкинниң түңнелинде шыңгыы когараан Амур облазының чурттакчы чонунга дуза көргүзери-биле республиканың курлавыр фондузундан акша-хөреңгини тускайлап бээриниң дугайында Айтыышкынга ат салган.Россияның Онза байдалдар яамызының удуртулгазы-биле дугуржулга езугаар дүүн, август 1-де, Тыва Республикадан Амур облазынче 10 тонна савалаан ижер сугну чоруткан. Тываның Баштыңының демдеглээни-биле алырга, ижер суг – бирги хереглелдиң чүүлү болганда, когараан районнарга кайы-даа үеде ооң чедишпейн баары демдеглеттинип болур. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Амур облазының губернатору Олег Кожемяко-биле телефон дамчыштыр чугаа кылгаш, деткимчениң сөстерин чугаалааш, Тыва дуза көргүзеринге беленин бүзүреткен.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
«Кидисте – Амыдыралдың хээлери» — 2013
Республика хүнүнүң байырлалының эң-не чогаадыкчы, чараш хемчээ «Кидисте — амыдыралдың хээлери» мөөрей Арат шөлүнге ажыттынган. IV дугаар кидис байырлалы Азияның көшкүн чоннарының кичээнгейин хаара тудуп, улуг сонуургалын оттурган дээрзи мында киржип келгеннерниң идепкейинден көскү. Тыва Республиканың культура сайыды Вячеслав Октябрьевич Донгактың бодалы болгаш идепкейи-биле эгелээн ук байырлал хөй язы-сөөк чоннарның культураларын каттыштырып, эп-найыралын быжыктырганын аалчыларның өөрүшкү чайнаан арыннары сөглеп турду.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Аныяктар хүрежиниң тиилекчи – Камгалакчы Монгуш
Август 16. Найысылал Кызылда Совет Тываның 5 чылы стадиону. Республика хүнүнге тураскааткан 256 аныяк мөгениң хүрежи. Ону сонуургап чедип келген көрүкчүлер-даа эмгежок.
Тыва Республиканың Баштыңы-Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2013 чылдың Наадымынга шүүлген соонда (үш дугаар шүглүп турары ол), Эрес Кара-Салга «ТР-ниң Чаан мөгези» хүндүлүг атты тыпсырын ол дораан байырлыг байдалга чон мурнунга чарлаан болгай. Август 16-да хүрешке Шолбан Валерьевич ол хүндүлүг атты мөгеге тывысканының документизин холга тутсуп, байыр чедирген. Эрес Кара-Сал Наадым хүрежинге үш катап чемпионнаан, Шагаа хүрежинге ийи катап, Тиилелге хүнүнге тураскааткан хүрешке ийи катап шүүлген. Ол – сумо болгаш хостуг хүрешке РФ-тиң чемпиону, сумога делегей чергелиг спорт мастери. Чыылганнар ынак мөгезинге диңмиттиг адыш часкаашкыннары-биле байыр чедирди.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Кичээнгейде – Чөөн-Хемчик кожуун
Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис» — деп, август 13-те Чадаанага болган үнүүшкүннүг хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол медеглээн. Түңнелдерни үндүрүп тура, ол сайыттардан база Чазак Даргазының оралакчыларындан Чөөн-Хемчик кожууннуң хөгжүлдезинге «республика көрүжүн ажыглаарын» негээн. Чазак Даргазының бодалы-биле, Тываның эрге-чагыргазы кожууннуң хөгжүлдезинге ажык-дузаны күштелдирип болур, бодунуң соондан чаа бүдүрүлгелерни база чаа ажылчын олуттарны тургузарынче «тыртар» шиитпирлерни сүмелээр ужурлуг. «Бистер — үүрмек хуу айтырыгларны шиитпирлевес ужурлуг бис, ол кожуун чагыргазының херээ-дир, ону республиканың эрге-чагыргазы солуп шыдавас. Чазактың сорулгалары өске: «Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис. 
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республика хүнү— ТЫВАНЫҢ онзагай байырлалы
Республика хүнү биле Наадым байырлалдарын бо чылын аңгы эрттирген. Август айның ортан үезинде найысылалга Тываның кол күрүне байырлалы – Республика хүнүн демдеглээн. Бо байырлалга республиканың чону, Россияның хоорайларындан болгаш даштыкы күрүнелерден аалчылар «Сибирьниң Швейцариязынга» шуужуп келгеннер. Тыва дээрге Азия диптиң чиге төвүнде магадап ханмас чараш бойдустуг, ховар элбек байлактыг, ажыл-ишчи, кайгамчык талантылыг чоннуг делегейниң онзагай булуңнарының бирээзи. Чүс-чүс чылдарда өгбелерден дамчып келген күш-ажылчы, кижизидикчи утка сиңген онзагай байырлалга «Кидисте — амыдыралдың хээлери» бүгү чоннарның IV фестивалынга кидистен кылган суй белектер болгаш кидистен тулган өглерниң конкурузун эрттиргени онзагай.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Хөй уругларлыг өг-бүлелерге халас чер
Кызыл хоорайның администрациязының чер болгаш өнчү-хөреңги хамаарылгаларының талазы-биле департаментизиниң начальниги Сергей Хураган-оолович Намажап-биле хөй уругларлыг өг-бүлелерниң социал камгалалының байдалының дугайында чугааны кылдым.

— Сергей Хураган-оолович, Кызыл хоорайның администрациязы хөй уругларлыг өг-бүлелерге чер үлелгезиниң талазы-биле кандыг хемчеглерни ап турарыл?
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Езулуг бай кижилер чурту — Тыва
Бистиң төрээн, ынак чуртувус Тыва Республикаже ооң ырак-узаан түвексинмейн, делегейниң янзы-бүрү чурттарындан кижилер чылдың кайы-даа үезинде үргүлчү аалдап кээп турар. Чамдыктары ажыл-агый аайы-биле, өскелери анаа-ла сонуургап, дыштанып алыр дээш чедип кээр. Оларның шуптузу аян-чорук чоруур бетинде эш-өөрүн таварыштыр азы Интернет дузазы-биле Тыва дугайында медээлерни чыып, көрбээн-даа болза, ооң-биле таныжып алырлар. Ынчалза-даа: «Тыва деп чүү черил?», «Ында кандыг езу-чаңчылдыг, культуралыг чон чурттап турарыл?», «Ынаар баары айыыл чок ирги бе?», «Тываже аян-чорук сонуурганчыг болур бе?» дээн чижектиг айтырыгларны боттарынга чаңгыс эвес катап салып, чигзине-даа бээр боор оң. А кажан олар маңаа чедип келгеш, тоолзуг черниң айдыс агаарын тынып, хол дегбээн арга-арыынга, тайгаларынга селгүүстеп, эрте-бурун чоннуң чаңчылдары-биле таныжып, делегейде алдаржаан хөөмей-сыгытты дыңнааш, кызыгаар чок магадап, канчаар-даа аажок сеткил ханып чанарлар.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Чоннуң байырлалында
Август 14-те Тываның хөгжүм-шии театрынга Республика хүнүнге тураскааткан байырлыг хурал болуп эрткен. Ук хемчегге тыва интеллигенцияның төлээлери, Тыва Республиканың тургустунарынга улуг үлүг-хуузун киирген хоочуннар, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң), ТР-ниң Чазааның төлээлери киришкен. Байырлыг хуралга Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол сөс ап чүве чугаалаан:

— «Август 15 — Тываның төөгүзүнде онзагай хүн. 92 чыл бурунгаар Суг-Бажынга бүгү Тываның арат-чону чыглып алгаш, кажан-даа туруп көрбээн күрүне тургузуун дугуржуп чугаалашкан. 9 кожууннуң төлээлери аразында изиг-изиг маргыжып турган дээрзин амгы үеде кадагалаттынып арткан материалдар бадыткап турар. 1921 чылдың август 15-те бүгү Тываның тургузукчу хуралының бадылаанын езугаар Таңды Тыва улус күрүнези деп күрүне чер, делегей кырынга тургустунган. Өгбелеривистиң эрес-дидим чоруунуң, мерген угаанының ачызында, акы-дуңма орус чоннуң дорт киржилгези-биле тыва күрүне төрүттүнген. Биче буурай чурттап чораан малчын араттарның хостуг чурттаар изиг күзелиниң дээди чадазының боттанганы ол. Ынчангаш Республика хүнүн таварыштыр бүгү Тываның чонунга изиг байырны чедирип тур мен».
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республикавыс хөгжүлдези
Хүндүлүг номчукчу!

Бо хүннерде улуг байырлалывыс – Республика хүнүн демдеглеп турар болгай бис. Байырлалдың хемчеглерин эрттирип тура, төрээн Тывавыстың төөгүзүнче хая көрнүп, ада-өгбелеривистиң кылып келген ажыл-херектерин үнелеп, оларга хүндүткелди көргүзүп, чамдык түңнелдерни үндүрүп, келир үеже сорулгаларны салып турар бис.Тываның Чазаа республиканың хөгжүлдези, чаңгыс чер-чурттугларывыстың чаагай чоруу дээш улуг ажылды чорудуп турар. Төрээн Тывавыс, найысылал Кызыл хоорай чылдан чылче сайзырап, хөгжүп турарын демдеглексеп тур мен. Тудуг ажылдары шуудаан, чаа-чаа тудуглар туттунуп, ажыглалга кирип турары өөрүнчүг. Сөөлгү беш чылдарны ап көрээлиңер. Найысылалывыстың чоргааралы Тываның Национал музейи, Тыва Республиканың Yндезин тыва культураны болгаш ус-шевер чорукту сайзырадыр төвүнүң, Арбитраж судунуң, Дээди судтуң база Кызыл аэропортунуң чаа оран-бажыңнары, хөй квартиралыг чуртталга бажыңнары ажыглалга киргилээн.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
 «Эрткен 100 чылда Тываның кандыг чедиишкиннерин демдеглээр силер?»
Дөжүлдей Бүржүнеевич Ондар, «Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы», Тыва Республика орденниң эдилекчизи, улус өөредилгезиниң хоочуну:
— Республика хүнүн чылдың-на демдеглеп эрттирип турары аажок шын, чүге дээрге чыл дургузунда кылып чоруткан ажыл-агыйны түңнеп, чедер-четпестерни сайгарып, ооң-биле чергелештир чон мурнунга сорулгаларны база салып турар. Келир чылга чедир оларны күүседир дээш кижи бүрүзү кызып ажылдаар. Черле ынчаш сөөлгү үеде республикада кылып чоруттунуп турар ажыл-агый канчаар-даа аажок үре-түңнелдиг, чонга көскү. Чазак-чагырганың-даа удуртукчулары республиканың чурттакчыларынга чугула херек, үндезинниг айтырыгларны чүнүң-даа мурнунда шиитпирлеп турарын көрүп тур бис.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Тес - Хемде өг - бүле байырлалы
Тыва Республиканың ХБАБ эргелелиниң Тес-Хем кожуунда албанынга Тес-Хем кожууннуң үндезилеттингенинден бээр 90 чыл, Самагалдайның 240 чыл оюнга тураскааткан өгленишкен аныяктарның байырлыг бадылажыышкынының езулалы эрткен. Сүт дээрге чуртталганың баштайгы чеми, аныяктарның амыдырал-чуртталгазының делгем оруу сүт дег арыг, чаагай болзун дээш авалары аяктарда ак сүттүг, ак кадактыг оглу, кеннин уткуп хүлээп алган.
Улаштыр номчуур...
16.08.2013
Тыва Республиканың хүнү-биле!
Хүндүлүг чаңгыс чер-чурттугларывыс!
Тываның кол күрүне байырлалы – Республика хүнү-биле сеткиливис ханызындан Силерге байырны чедирип тур бис!
Суг-Бажы деп черге Урянхай крайның кожууннарындан төлээлер чыылган бүгү Тываның тургузукчу хуралынга Тыва Арат Республиканың тургустунганын чарлааны төөгүлүг болуушкундан бээр бөгүн 92 чыл бооп турар.
Улаштыр номчуур...
16.08.2013
Дженни Чамыянга - чурттаар оран - сава
XXII Сурдлимпий оюннарынга дзюдо хүрешке мөңгүн медальды чаалап алган херээжен тыва мөге Дженни Чамыян-биле байырлыг байдалга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Чазак Бажыңынга ужурашкан.
Ужуражыышкынга аныяктар херектериниң болгаш спорт талазы-биле сайыт Уран-кыс Ондар, Дженниниң тренери Артыш Доржу база Дженниниң 8 харлыг оглу Очурбат киришкен. Бедик тиилелге-биле Дженниге Шолбан Кара-оол изиг байырны чедирип, Кызыл хоорайга чуртталга бажыңы садып алырынга дуза кылдыр сертификатты тывыскан.
Улаштыр номчуур...
16.08.2013
Төлептиглерге – күрүне шаңналдары
Август 14-те, Республика хүнүнүң бүдүүзүнде, Тыва Республиканың Чазааның Бажыңынга күрүне шаңналдарын тыпсырының чаңчыл болган езулалы болуп эрткен.
Тыва Республиканың Баштыңы – Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол сөс алгаш, республиканың төөгүзүнге, эрткен оруктарынга, Тыва биле Россияның чаңгыс демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның үндезилеттинип тургустунганының 100 харлаан юбилейлерин төлептиг уткуур дээш бөгүнгү кылдынып турар ажылдарга, келир үеде сорулгаларга кысказы-биле доктаап, улуг байырлалывыс — Республика хүнү-биле чыылганнарга байыр чедиргеш, күш-ажылга бедик көргүзүглерни чедип алганнарга, хоочуннарга күрүне шаңналдарын тывыскан.
Улаштыр номчуур...