Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


Доклад Главы Республики Тыва Владислава Ховалыга на торжественном собрании, посвящённом 80-летию добровольного вхождения ТНР в состав СССР

Уважаемые Сергей Кужугетович, Константин Иосифович, Анатолий Анатольевич! Уважаемые земляки, гости Тувы и участники торжественного собрания!

Хүндүлүг чаңгыс чер-чурттугларым, байырлыг чыыштың киржикчилери!

Сегодня мы празднуем знаменательную историческую дату – 80-летие со дня добровольного вхождения Тувинской Народной Республики в состав Советского Союза, в дружную семью народов великой России!

Тувинский народ говорит: «Мурнун хынаар, соон истээр - Присмотрись, что впереди, оглянись, что позади». Сегодняшний юбилей дает нам возможность оглянуться на пройденный путь, оценить достигнутое и наметить движение к будущему.

Подробнее...

Новости

RSS
27.02.2024 18:37 / Здравоохранение
В Туве с 2024 года заработает региональная программа борьбы с сахарным диабетом
В Туве планируется за два года создать и запустить эндокринологический центр в составе республиканской больницы № 1.  С его появлением у жителей республики появится возможность,  не выезжая в другие регионы, получать высокотехнологичную помощь в лечении болезней, связанных с сахарным диабетом.
 
Подробнее...
27.02.2024 16:09 / Образование
В Туве по президентской программе капремонта школ будут обновлены еще шесть объектов образования

По поручению Президента Владимира Путина в стране реализуется федеральная программа капитального ремонта школ. В Туве по президентской программе за два года капитально были обновлены 40 учебных заведений, комфортные условия для учебы получили 14 тысяч школьников. В этом году кардинальное обновление ждет еще шесть учреждений образования республики.

Подробнее...
27.02.2024 13:59 / Прочее
Более 1100 км автодорог Тувы вошли в опорную транспортную сеть северного завоза

Каркас системы северного завоза в Туве составят 16  автодорог  регионального, межмуниципального и местного значения общей протяженностью 1100,1 км. Они включены в утверждённый правительством России перечень объектов, которые образуют  опорную сеть транспортно-логистической инфраструктуры северного завоза.  Соответствующее распоряжение 9 февраля подписал российский премьер Михаил Мишустин.

Подробнее...
26.02.2024 18:53 / Здравоохранение
В Туве примут меры по профилактике клещевого энцефалита

Руководитель Управления Роспотребнадзора по Республике Тыва Людмила Салчак сообщила на аппаратном совещании, что с 4 марта в республике начинается эпидемический сезон по клещевому вирусному энцефалиту, который продлится по октябрь включительно. Главный эпидемиолог напомнила, что республика относится к высокоэндемичным территориям по клещевому вирусному энцефалиту. Из 18 районов Тувы 13 являются наиболее опасными в плане заражения вирусным энцефалитом. Это Дзун-Хемчикский, Сут-Хольский, Улуг-Хемский, Чаа-Хольский, Пий-Хемский, Кызылский, Каа-Хемский, Тандинский, Тес-Хемский, Тоджинский, Чеди-Хольский, Тере-Хольский районы и город Кызыл.

Подробнее...
24.02.2024 22:10 / Награды
Ветеран сельского хозяйства Тувы Ошку-Саар Аракчааевна Ооржак удостоена государственной премии «Гордость тувинского народа»

Вручение государственной премии «Тыва чоннуң чоргааралы» - «Гордость тувинского народа» состоялось во время юбилейного вечера в Национальном театре им. В. Кок-оола «Поклон ветерану» - «Хоочунга мөгейиг» в честь 80-летнего юбилея кавалера Ордена Республики Тыва, Героя труда Республики Тыва, заслуженного работника сельского хозяйства Российской Федерации Ошкү-Саар Аракчааевны Ооржак. Лауреата государственной премии поздравил Глава республики Владислав Ховалыг. 

Подробнее...
24.02.2024 14:54 / Культура
В Туве на автоклубах, поступивших по нацпроекту «Культура», культура добирается до отдаленных чабанских стоянок

В шести районах Тувы в рамках нацпроекта «Культура», инициированного Президентом страны Владимиром Путиным, сельские учреждения культуры стали намного мобильнее: у них появился специализированный автотранспорт, предназначенный для выезда в самые отдалённые точки своих территорий. Только за прошлый год автоклубы провели 87 культурно-массовых мероприятий различной тематики, объехали 52 населённых пункта. Культурно-массовые мероприятия, прошедшие на базе передвижных домов культуры, посетили более 30 тысячи сельских жителей.

Подробнее...
23.02.2024 14:43 / Награды
Глава Тувы вручил государственные награды военнослужащим и сотрудникам правоохранительных органов

В канун Дня защитника Отечества в Национальном музыкально-драматическом театре Тувы прошло торжественное мероприятие, на котором чествовали героев предстоящего праздника — отличившихся военнослужащих и сотрудников правоохранительных органов. Государственные награды и поощрения героям вечера вручил Глава республики Владислав Ховалыг.

Подробнее...
08.03.2024 09:50 / Праздники
Глава Тувы поздравил жительниц республики с Международным женским днем – 8 Марта

Дорогие женщины!

Хүндүлүг аваларывыс, өг-бүлелерниң херээжен ээлери, уругларывыс база угба-дуңмаларывыс!

Примите самые искренние и теплые поздравления с Международным женским днем!

Мы гордимся вашими профессиональными успехами, восхищаемся неповторимой женственностью и обаянием, энергией и трудолюбием.

Подробнее...
23.02.2024 09:42 / Праздники
Полпред Президента РФ в Сибирском федеральном округе поздравил жителей Тувы с Днём защитника Отечества

Уважаемые товарищи! Дорогие ветераны!

Сердечно поздравляю вас с Днём защитника Отечества!

Этот всенародный праздник является символом героической истории российской армии и флота, связывающим поколения защитников Родины и Отечества. Сегодня, когда наши воины доблестно сражаются с неонацизмом, пустившим корни в Украине, мужественно оберегая граждан на исторических территориях России, он вновь обретает глубокий смысл.

Подробнее...
22.02.2024 16:42 / Здравоохранение
В Туве вручили государственные премии в области здравоохранения «Доброе сердце – Буянныг чурек»

Вручение государственной премии медицинским и фармацевтическим работникам, научным сотрудникам в системе здравоохранения и медицинской науки за наиболее эффективную работу, отличающуюся новизной, оригинальностью и надежностью состоялось во время итоговой коллегии Министерства здравоохранения Республики Тыва. В этом году получателями премии стали 17 врачей в шести номинациях. Денежными сертификатами были поощрены также лучшие организации здравоохранения по итогам работы за прошлый год.

Подробнее...

Фоторепортажи

Глава Тувы от имени республики подарил 55 отдельной мотострелковой (горной) бригаде пятьдесят пять отборных лошадей

21.12.2016

Глава Тувы обсудил с активом ОНФ насущные вопросы развития республики

21.12.2016

Послание Главы Республики Тыва Верховному Хуралу о положении дел в республике и внутренней политике на 2017 год

14.12.2016

Глава Тувы: Конституция, мудрость которой проверена десятилетиями, будет надежной опорой не одному поколению россиян

10.12.2016

Глава Тувы в общественной приемной встретился с гражданам  по наболевшим вопросам

29.11.2016

В Кызыле подвели итоги конкурса стихов, который был посвящен Дню тувинского языка

28.11.2016

Глава Тувы поздравил землячек с Международным Днем матери!

27.11.2016

Военная техника 55-й отдельной мотострелковой горлной бригады прибывает на место постоянной дислокации – в Кызыл

25.11.2016

Сергей Степашин об итогах визита в Туву: Увидел волю руководителя республики и строителей, которые могут работать

24.11.2016

Члены Правительства Тувы, депутаты ГосДумы и Верховного Хурала обсудили бюджетный процесс

23.11.2016

В Туву прибыл первый эшелон 55 отдельной мотострелковой (горной) бригады

23.11.2016

48 семей Барун-Хемчикского района Тувы  получили социальный уголь

21.11.2016

Шолбан Кара-оол: Жители Тувы и Монголии всегда уважали друг друга, поддерживали – как кочевник кочевника

18.11.2016

Наша задача сделать товарный знак «Сделано в Туве» стопроцентной и постоянной гарантией отличного качества – Шолбан Кара-оол

18.11.2016

Глава Тувы подписал Соглашение о сотрудничестве с  губернаторами трех приграничных регионов Монголии

18.11.2016

Глава Тувы подарит лошадь лучшему участковому уполномоченному полиции

17.11.2016

Военный городок в Кызыле планируется сдать в эксплуатацию в конце ноября

16.11.2016

Глава Тувы навещает подшефных детей-сирот

15.11.2016

Ресурсы министерств и ведомств привлекаются на борьбу с последствиями снегопадов в западных районах Тувы

15.11.2016

Глава Тувы вручил ключи от новых Газелей и ПАЗов директорам республиканских школ

14.11.2016


 
Медээлер
RSS
02.10.2013
Тываның Баштыңының чедиишкини
 «Регионнар клуву» федералдыг эксперт четкизи РФ-тиң субъектилериниң удуртукчуларының ажыл-чорудулгазының ээлчеглиг үнелелин парлаан. Сентябрь 16-дан 22-ге чедир МИЧ-лерге ат-сывы хөй үнүп турган дараазында 4 удуртукчуну эки деп демдеглээн:
Улаштыр номчуур...
02.10.2013
Улуг - Хемниң байырлалдары
Буура дааның мөңге сыннарының эдээн тырткан хүн үнер чүгүнде ыдыктыг Хайыраканга чаглактанган дег, тайбың сайзыраан үнүш-дүжүткүр, бай-байлак ховунуң ортузунда сайзанак дег чараш хоорай Шагаан-Арыг аалчыларны байырланчыг уткуп алган. Арыннарында өөрүшкү чайнаан улуг-бичии чоннуң каас-шиник кудумчуларда хөйүн! Оларның аразында чайгы шыкта өң-баазын чечектер дег, чаптанчыг чаштар, артистер, спортчулар база республиканың кожууннарының төлээлери бөлүк аайы-биле чыскаалыпкан.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Өрт өжүрер техниканы байырлыг байдалга дамчыткан
Өртке удур эки тура командаларынга өрт өжүрер техниканы байырлыг байдалга дамчыдарының езулалы Кызыл хоорайга болган. Зил-131-ниң баазазынга кылдынган арс-14 деп алды машинаны өртке удур техниказы чок суурларга дежурныйлаашкын эрттирер кылдыр берген. Машина бүрүзүн өртке удур дайынчының үш комплект хеви-биле четчелээн. Машиналарның дүлгүүрлерин муниципалдыг тургузугларның удуртукчуларынга Чазак Даргазының оралакчызы Виталий Бартына-Сады хүлээдип берген. Зил-131 деп автомобильдерден аңгыда, ХК болгаш ОБ агентилели 12 «Robin Koshin» деп мотопомпаны база дамчыдып берген. 
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
«Улуг-Хемниң хүнү»
Бо чылын регионнар аразының «Улуг-Хем хүнү» экологтуг байырлалын Тывага демдеглээр. Ооң кол хемчеглери сентябрь 28-те Кызылга Красноярск крайның болгаш Хакасияның төлээлериниң киржилгези-биле болуп эртер. Совет Тываның 5 чылы стадионнуң баарында шөлге чурттакчы чонну солун оюн-тоглаа программазы манап турар. Аңаа Красноярскиниң, Хакасияның, Тываның чогаадыкчы коллективтериниң концертинден аңгыда, күчүлүг Улуг-Хемге тураскааткан чуруктарны болгаш чоннуң ус-тывыжын делгээр. Шөл кухнязын база организастаар, күзелдиг чон балык мүнүн ижер аргалыг. Байырлалдың хүндүлүг аалчылары дээрге-ле, «Улуг-Хем — бичии чораан үемниң хеми» чогаадыгга, «Улуг-Хемге аян-чорук» чурулга мөөрейинге тиилээн өөреникчилер болур.   
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Россияның тергииннериниң одуруунда
Тываның лицей-интернады ТР-ниң Чазааның болгаш Өөредилге, эртем болгаш аныяктар херектериниң талазы-биле яамызының 1993 чылда кады ажылдажылгазының ачызында тургустунган. Күрүнениң инновациялыг өөредилге чери 2006 чылда «Өөредилге» деп мурнады хөгжүдер национал төлевилелге тиилээш, хөй-ниитиниң деткимчези-биле лицей деп эрге-байдалды албан-езузу-биле чаалап алган. Лицейниң ажыл-чорудуунуң өөреникчилерге билиг бээр талазы-биле бедик деңнелдиин ооң доозукчуларының чедиишкиннери херечилеп турар.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Гуманитарлыг эртем шинчилелдерин деткиириниң программазын акшаландырарын Тывада көвүдеткен
«2013—2015 чылдарда гуманитарлыг эртемнер талазы-биле эртем шинчилелдериниң күрүне деткимчези» республиканың тускай сорулгалыг программазынга өскерилгелерни регионнуң Чазаа киирген. Ол өскерилге езугаар программаның акшаландырыышкынын 60 млн. рубльге өстүрген (16 млн. 678 муң рубль турган болза, 78 млн. 160 муң рубль чедирген). Ону Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылы-биле болгаш Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылы-биле холбаштыр боттандырган деп, өөредилге болгаш эртем сайыды Каадыр-оол Бичелдей демдеглеп турар. Программага дүүштүр күүседир кол сорулгаларның бирээзи—Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдун бүрүнү-биле чаартып кылыры. 2011-2012 чылдарда болган чер шимчээшкиннеринден ол аажок үрелген. Ону септеп кылырынга 73 млн. 160 муң рубльди тускайлаан, федералдыг бюджеттен 22 млн. 600 муң рубль келир.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Улуг-Хем кожууннуң 90 база Шагаан-Арыг хоорайның 125 чылын демдеглеп эрттирериниң программазы
Сентябрь 27-де
Эр болгаш херээжен ойнакчылар ортузунга хол бөмбүүнге республика маргылдаазы;  
«Мээң сактыышкынымда хоорайым» деп сактыышкын кежээзи – Шагаан-Арыг хоорайда районнуң Культура төвүнге 17.00-19.00 шакта;
Сентябрь 28-те
Аът чарыжы – Улуг-Хем кожуун чагыргазының мурнунда шөлге финиш, 9.00-14.00 шакта;  
Шагаан-Арыг хоорайның бажыңнар девискээринде командаларның фестивалының «Хоорайның чалыылары-дыр бис!» деп уругларга оюн-тоглаалыг программа – Саяно-Шушенская 3 биле Дружба 59-та бажыңнар девискээриниң спортчу шөлдеринге 12.00-15.00 шакта;

 
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Оорлар шииттирер
Россия Федерациязының Айыыл чок чоруунуң Тыва Республика талазы-биле эргелелиниң дыңнатканы-биле алырга, Россияның Чазааның курлавыр фондузундан септелге ажылдарынга үндүрген акша-төгерикти, тудугнуң септелге ажылдарын кылган дугайында документилерге меге сан-чурагайларны киирип тургаш, 2012 чылдың июль – сентябрь айларда оорлап алган. Тудуг организациязының оорлап самчыгдаан акшаның ниити түңү 1 миллион 900 муң рубль. Бо хире акша-төгерик бистиң республиканың байдалынга дыка хөй. РФ-ниң КК-ниң 159 чүүлүнүң 4-кү кезээнде көрдүнген кеземче херээн КАЧ-ның Тыва Республика талазы-биле эргелели оттурган.

Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Октаттынган тудугларны ажыглалче киирер
Республиканың Чер болгаш өнчү-хөреңги хамаарылгаларының яамызының бо чылдың май айда берген медээлери-биле алырга, Тывада кагдынган болгаш ажыглаттынмайн турар 467 тудуглар бар. Оларның байдалын шинчилеп көөрге, 319 тудугну улаштыр тудуп ап болур. Бо чылдың май айда-ла 29 тудугну чаартыр тудуп эгелээн. 13 тудугну улаштыр тудуп алыр күзелдиг ажыл-агыйжы хамаатыларга хуу өнчү кылдыр дамчыдып берген. 2 тудугну муниципалдыг өнчүже шилчиткен. 106 тудугнуң шынары багай, оларны бузуп болур. Ээн калган тудугларны өнчү кылып ап, оларны боттарының хереглелдеринге таарыштыр тудуп алыр күзелдиг кижилерниң бар болганы өөрүнчүг. Чижээлээрге, Каа-Хем кожуунда Бүрен-Бай-Хаак суурда кагдынган садыгны сайгарлыкчы септеп алган.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Тыва хамнаашкын — «Моя планета» телеканалда
«Марк Подрабинек-биле кадр артындан» деп программаның бөлүүнде «Тываның чүдүлгези» деп бир шак үргүлчүлээн фильмни «Моя планета» телеканалга субботада көргүзүп эгелээн.Ол фильмни Мөңгүн-Тайга, Эрзин, Чөөн-Хемчик кожууннарга болгаш Кызыл хоорайга тырттырган. Ооң кол темазы — тыва хамнаашкынның чажыттары. Кол маадыр Лазо Монгуш хам болган. Марк Подрабинектиң Тывага башкарыкчызы сураглыг тыва режиссер Орлан Дамба-Хуурак болган.Ол бөлүк фильмнерин бир дугаар тырттырып эгелээн чери Россияның регионнарындан Тыва болган. Автор бистиң республиканың ак-көк дээрин дыка-ла магадаан. «Ындыг дээр кажан-даа көрбээн мен» — деп, ол чугаалап турган.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Оттук-Даш озалдыг апарган
Сөөлгү чылдарның часкы-күскү үелеринде республиканың өске черлеринден харылзаазын үзер чыгыы апаар чер Кызыл кожууннуң Оттук-Даш арбаны болуп турар. Ында амгы үеде 39 өг-бүледе 172 кижи бар, оларның 52-зи — бичии уруглар. Мынчага чедир республиканың Чазаа болгаш кожуун чагыргазы сугга алзыр дей берген бажыңнарның ээлерин көжүрер майгын хоорайжыгаштарын тургузуп, аъш-чем-биле болгаш эргежок чугула чүүлдер-биле хандырып келген. Ол айтырыгны чогумчалыг шиитпирлээри-биле республиканың Чазаа Оттук-Даштың чурттакчыларын оон дөрт хире километр черде бедик черже организастыы-биле көжүрер деп шиитпирни хүлээп алган. Кожуун чагыргазы хуу чуртталга бажыңын тудар черлерни шилээн болгаш ол чер участоктарын бүрүткеп берген. Регионнуң инвестиция программазындан чеди миллион хире рубльди электри четкилерин эде тургузарынга болгаш трансформатор подстанциязын тударынга үндүрген. Суг хандырылгазын чаа туткан кудуктуң ачызында боттандырар.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
«Алдан-Маадырларга алдар болгаш хүндүткел»
Сентябрь 19-21 хүннеринде Тываның төөгүзүнде уттундурбас, кайгамчык байырлал Сүт-Хөл кожуунга болуп эрткен. Алдан-маадырларның тура халыышкынының 130 чыл оюн демдеглээн байырлалче «Шын» солуннуң хоочуну Владимир Чадамба-биле кады Сүт-Хөл кожуун кайы сен дээш хаптывыс. Орук дургаар хоочуннуң алдан-маадырлар дугайында дыңнаан, номчаан солун чугааларын дыңнааш, ол маадырларның дириг бодун хензиг үе дургузунда караам ужу-биле оода чаңгызын көрзе деп канчап-даа болдунмас күзел-биле бодумнуң сагыш-сеткилимни кыптыктырып-ла чордум. Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң 2013 чылда чырыкче үндүргени Ю.Л. Аранчынның «Тыва улустуң маадырлыг оруу» деп номунда мынчаар бижип турар: «Алдан-дургуннарны «кемниг оор-дургуннар, аза-хортан баък чүвелер» деп феодал төрениң кижилери араттарны үргүлчү дорамчылап, хоптап келген. Ынчалза-даа олар араттарның ырмазын сып, идегелин оскундуруп шыдаваан: харын бөдүүн араттар баштайында дургуннарның база оларга чоок кижилерниң «бак салымын» кээргеп чоруй, чоорту оларның овур-хевирин сагыш-сеткилинге маадыржыдып арттырып алган». 
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара - оолдуң Алдан - Маадырларның тура халышканындан  бээр 130  чыл оюнга байыр чедириишкини

Хүндүткелдиг чаңгыс чер - чурттугларым!

Алдан - Маадырларның төлептиг салгалдары!

Ада - өгбелеривистиң алдар - адынга мөгейген байырлал - биле!

       Тываның байлак төөгүзүнде онза черни ээлеп турар “Алдан - Маадырлар” деп, хүндүткелдии - биле адаарывыс бүгү - ле мөлчүкчү дарлакчыларга удур аңгы демиселин өөскүдүп үндүрген эрес - дидим өгбелеривистиң тура халышканындан  бээр 130  чыл оюн демдеглеп эрттирип турар - дыр бис. “Алдан - Маадырларның тура халыышкыны” деп адап чаңчыкканывыс, 1883 - 1885 чылдарда болган аңгы демиселинге ынчангы Тываның Даа биле Бээзи кожууннарның арат - чону шупту киришкеннер. Амгы үе - биле деңнээрге, алды кожууннуң чер - девискээринден улуг черге бөдүүн араттарның  адаан - өжээни кыптыгып үнген. Бо демисел ооң мурнунда чер - черлерге  өөскүп турган аңгы демиселдериниң эң - не кол, эң - не хөй кижи киржилгелиг, чоннуң чаңгыс аай демнежилгезин бадыткап көргүскен.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Озал - ондакка удур чүнү кылыр ужурлуг бис?
Кызыл хоорайның адаа талазында дачаларга бүдүн өг-бүлени эзирик чолаачы хөме бастырып каан, ооң уржуунда чаш ажы-төл авазы-биле кады амы-тынындан чарылган дугайында республикага тарай берген медээ чоннуң килеңин доюлдурган. Ол кижи кеземчени албан алыр ужурлуг деп Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң интернетке бижээнин хөй кижи номчааш, аңаа бүгү сагыш-сеткилинден чүүлдүгзүнген. Чолаачылар машиналарны эзирик мунуп, оруктарга болгаш кудумчуларга хөй озал-ондакты кылып, кижилерниң амы-тынындан чарлыры азы кемдеп-кергээри көвүдээни Тывада дүвүренчиг апарган. 2012 чылдың март 12-де Сүт-Хөл чурттуг аныяк оол машинаны эзирик мунуп алгаш, Элегес-Аксы суурнуң кудумчузунга ойнап турган уругларның кырынче халды берген. Чоокта чаа Кызылга Ровенская кудумчузунга 6 харлыг бичии уругну чиик машиналыг аныяк оол өлүр бастырып каан. Ол уругнуң чок болган черинде чечектер боондаа ам-даа турбушаан…
Улаштыр номчуур...
19.09.2013
Дүжүт ажаалдазы түлүктээн
Тываның муниципалдыг тургузугларында картофель болгаш ногаа ажаалдазы эрткен неделядан эгелеп идепкейжээн. Ниитизи-биле «ийиги хлебти» 665,5 га черден ажааган (планның 18 хуузу), ногааны 146,5 гектар черден чыгган (21, 8 хуузу). Бо ажыл Бии-Хем, Барыын-Хемчик болгаш Таңды кожууннарда идепкейлиг чоруп турар. Картофельдиң дүжүткүр чоруу улуг идегелди берип турар дээрзин Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызы дыңнаткан, ортумаа-биле бир гадан 99,5 центнер алдынган, а чамдык кожууннарда - чижээ, Бии-Хемде 122,5 ц., Чеди-Хөлде болгаш Барыын-Хемчикте 110 центнер чедип турар.
Улаштыр номчуур...