Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


План мероприятий, посвященных Всероссийскому Дню молодежи в Туве 24-28 июня

Городской турнир по мобильной игре «Mobile Legends: Bang Bang» в онлайн формате

27 июня

Спортивная площадка школы №15
11:00 Соревнования по стритболу в рамках проекта «Чемпионат Первых»

Национальный парк культуры и отдыха Республики Тыва
14:00 «Проектный пикник»
Подробнее...

Новости

RSS
22.12.2020 16:35 / Здравоохранение
Эпидситуация по коронавирусу в Республике Тыва на 22 декабря 2020 г.

За последние сутки выздоровел 91 пациент, в том числе с лабораторно-подтвержденным covid 19 - 69.
За последние сутки методом лабораторного тестирования выявлено 64 новых случая:


Кызыле – 14,
Бай-Тайгинском – 10,
Каа-Хемском – 2,
Кызылском – 5,
Пий-Хемском – 5,
Сут-Хольском – 1
Подробнее...
22.12.2020 16:16 / Экономика
Глава Тувы Шолбан Кара-оол  рассказал «Интерфаксу» о достижениях региона и новых задачах

Глава Тувы Шолбан Кара-оол 12 декабря выступил с ежегодным посланием парламенту республики. Он рассказал, что за последние 15 лет экономика региона выросла, практически, пятикратно, однако, впереди у правительства - еще немало задач, которые необходимо решить на пути к устойчивому развитию территории.
Совершить новый рывок Туве должна помочь индивидуальная программа социально-экономического развития, утвержденная в 2020 году. О том, что уже удалось сделать к настоящему моменту и каких результатов власти республики ждут от реализации программы, Шолбан Кара-оол рассказал в интервью "Интерфаксу".

- Расскажите, пожалуйста, с каким "багажом" республика подошла к моменту, когда премьер-министр РФ Михаил Мишустин утвердил основные положения индивидуальной программы социально-экономического развития Тувы до 2024 года?

- Республика многое успела сделать, чтобы подготовиться к такому форсажу. На ее территории заработали крупные инвестиционные проекты с общим объемом вложений более 150 млрд рублей. Валовой региональный продукт увеличился к уровню 2006 года почти в пять раз. Только в строительство автодорог было инвестировано 14,7 млрд рублей, введено в эксплуатацию более 900 км новых и обновленных дорог.

В 2018 году завершена реконструкция аэропорта города Кызыл, он получил статус международного. Сегодня налажено регулярное авиасообщение со всеми крупными городами Сибири и с Москвой. В дорожно-транспортном комплексе республики было создано 1,5 тыс. новых рабочих мест.

Подробнее...
22.12.2020 10:36 / Политика
Глава Тувы Шолбан Кара-оол вошел в новый состав Государственного совета
В понедельник Президент России Владимир Путин утвердил состав Государственного совета РФ. Председателем Госсовета стал Президент. Новый состав Госсовета существенно расширен. В его состав вошли спикеры обеих палат Федерального Собрания, губернаторы, в том числе Глава Республики Тыва Шолбан Кара-оол, а также полномочные представители Президента в округах, члены Администрации Президента, лидеры парламентских партий.
Впервые вошли представители общественных объединений, таких как Российский союз промышленников и предпринимателей, Федерация независимых профсоюзов. 
Подробнее...
21.12.2020 20:18 / Здравоохранение
Министр здравоохранения Тувы о текущей ситуации с коронавирусом

Министр здравоохранения Тувы Артыш Сат рассказал, что на сегодняшний день на лечении от коронавируса находятся 1568 пациентов, стационарное лечение получают 423 человека, в поликлиниках амбулаторно лечатся 1145 больных.

За неделю зарегистрировано 1675 вызовов, небольшое увеличение идет за счет ОРВИ и гриппа.

Все поступающие вызовы обслуживаются 100 %. Coll-центр работает в штатном режиме, автотранспортом обеспечены. 

Подробнее...
21.12.2020 17:45 / Экономика
Вопросы завершения финансового года обсуждены финансово-экономическим блоком правительства Тувы

Вопросы завершения финансового года и график финансирования обсуждены финансово-экономическим блоком правительства Тувы. Министр финансов Орлан Достай проинформировал, что по целевым субсидиям и иным межбюджетным трансфертам освоено 13 млрд. 853 млн. рублей или 87,7 %.

Агентству по делам национальностей, Минземимуществу, Минздраву, Минобрнауки, Минсельхозпроду, Минприроды, Минсоцтруда, Минэкономики, Минстрою – всем рекомендовано проконтролировать освоение федеральных средств текущего года. 

Подробнее...
21.12.2020 11:29 / Здравоохранение
Эпидситуация по коронавирусу в Республике Тыва на 21 декабря 2020 г.

За последние сутки выздоровело 45 пациентов, в том числе с лабораторно-подтвержденным covid 19 - 39.
За последние сутки методом лабораторного тестирования выявлено 51 новых случаев:

Кызыле – 12,
Бай-Тайгинском – 2,
Дзун-Хемчикский – 1
Подробнее...
21.12.2020 10:51 / Здравоохранение
Нацпроект "Здравоохранение": лаборатория онкослужбы Тувы полностью оснащена новым оборудованием

В рамках реализации национального проекта «Здравоохранение» и регионального проекта «Борьба с онкологическими заболеваниями» материально-техническая база лаборатории Республиканского онкологического диспансера значительно укрепилась: приобретено семь единиц современного лабораторного оборудования по нацпроекту «Здравоохранение» и два аппарата из средств республиканского бюджета. Сегодня в гистологической лаборатории нет устаревших и подлежащих замене лабораторной техники.

Подробнее...
18.12.2020 19:26 / Здравоохранение
Эпидситуация по коронавирусу в Республике Тыва на 18 декабря 2020 г.

За последние сутки выздоровело 63 пациентов, в том числе с лабораторно-подтвержденным covid 19 - 44.
За последние сутки методом лабораторного тестирования выявлено 84 новых случаев:

Кызыле – 32,
Бай-Тайгинском – 1,
Барун-Хемчикском – 1,
Дзун-Хемчикский – 1,
Кызылском – 27
Подробнее...
18.12.2020 19:02 / Сельское хозяйство
В Тандинском районе Тувы  заработало мукомольное предприятие

Глава Тувы посетил крестьянско-фермерское хозяйство Михаила Санникова, которое на днях запустило собственное мукомольное производство, фактически замкнув на себе полный цикл сельскохозяйственного производства. В своем блоге Шолбан Кара-оол отметил, что правильной была ставка на хозяйство Михаила Санникова, которому как на проведение весенних полевых работ, так и на приобретение мукомольного оборудования республикой была оказана существенная господдержка.

«Пошла и здесь первая наша мука, тувинская! – написал Шолбан Кара-оол, побывавший на мукомольном предприятии. – Санников сказал – Санников сделал. Наш молодой генерал от земледелия, сдержал слово – запустил мельницу».

Намолот нынешнего года составил 20 тонн мук. «Но ребята говорят, что предприятие готово выдавать 4 тысячи тонн муки в год, – заметил Шолбан Кара-оол. – Было бы зерно».

Подробнее...
18.12.2020 15:21 / Праздники
Глава Тувы поздравил сотрудников и ветеранов Управления Федеральной службы безопасности РФ по РТ с профессиональным праздником

Глава Тувы Шолбан Кара-оол принял участие в торжественном собрании, посвященном Дню работника органов безопасности России. Он поздравил сотрудников и ветеранов Управления Федеральной службы безопасности РФ по РТ в том числе с 95-летием со дня образования органов безопасности в Республике Тыва:

«Уважаемый Александр Анатольевич!

Уважаемые сотрудники Управления Федеральной службы безопасности России по Республике Тыва!

Примите самые теплые поздравления с вашим профессиональным праздником! День работников органов безопасности России – это праздник тех, кто защищает нашу жизнь от угрозы терроризма, предотвращает преступления против граждан и государства, охраняет наши границы и обеспечивает информационную безопасность.

Подробнее...

Фоторепортажи

Масленица в Туве. Кызыл. 2 марта 2014 года.

03.03.2014

Глава Тувы принял участие в XI Красноярском экономическом форуме

01.03.2014

Торжественная церемония вручения госнаград, посвященная Дню защитника Отечества

21.02.2014

Власти Тувы возвращают в школы республики мужчин-педагогов

21.02.2014

Всероссийский турнир «Кубок Центра Азии» и Чемпионат Сибирского федерального округа по каратэ. 16 февраля 2014 г.

16.02.2014

В Туве отмечают 25-летие вывода советских войск из Афганистана

14.02.2014

Глава Тувы поставил задачу перед всеми ответственными руководителями навести порядок на объектах транспортной инфраструктуры

10.02.2014

Глава республики Шолбан Кара-оол поздравил ученых Тувы с Днем науки

07.02.2014

В районах Тувы  дети-сироты получают  новые квартиры. Город Шагонар.  30 января 2014 года.

07.02.2014

В Туве накануне Шагаа состоялось вручение государственных наград республики. Впервые вручался орден "Буян-Бадыргы"

31.01.2014

Глава Тувы Шолбан Кара-оол встретился с чабанами Барун-Хемчикского района. с. Шекпээр

31.01.2014

Глава Тувы предложил принять решение по судьбе останков скифских царей

16.01.2014

День российской печати отметили в Туве

14.01.2014

Глава Тувы поставил задачу перед всеми ответственными руководителями навести порядок на объектах транспортной инфраструктуры

10.01.2014

В Туве встретили светлое Рождество Христово

07.01.2014

Глава Тувы  проинспектировал в Хову-Аксы объекты  жизнеобеспечения

31.12.2013

На Новогоднем балу Главы Тувы чествовали знаковых лиц республики, отличившихся в 2013 году!

30.12.2013

В Туве после реконструкции открылась пострадавшая от землетрясений филармония

30.12.2013

В Доме Правительства Тувы состоялась предновогодняя церемония  вручения государственных наград

27.12.2013

Глава Тувы поздравил энергетиков с профессиональным праздником

20.12.2013


 
Скульптурный комплекс "Центр Азии"
Медээлер
RSS
04.09.2014
Буян-Бадыргының ат-алдары
Эрткен вектиң эгезинде Тываның девискээринге болуп турган, тыва улустуң амыдырал-чуртталгазының, тыва ниитилелдиң хөгжүлдезиниң уг-шиин ханызы-биле өскерткен болуушкуннарга Даа кожууннуң нояны Монгуш Буян-Бадыргының салдары кончуг улуг. Тывага 1917 чылда Октябрь революциязының чалгыының келгени, 1918 чылдың июнь 16-да Тываның орус болгаш тыва чурттакчыларының чыыжынга тыва улустуң бот-догуннаан чоруун, хамаарышпас күрүнени тургузар эргезин хүлээп көргени, 1921 чылда Тыва Арат Республиканың тургустунганы дээш, өске-даа төөгүлүг болуушкуннар бистен ыраан тудум, Буян-Бадыргының ал-бодунга, ооң салым-хуузунга, ук-салгалынга, ниитилел-политиктиг ажыл-чорудулгазынга сонуургал улгадып, Тываның күрүне апарганынга ооң салдарын улам-на илези, улам-на чөптүү-биле тодаргайлап турар апарган бис.
Улаштыр номчуур...
04.09.2014
2014 чылдың сентябрь 5, 6, 7, 8 хүннеринде Россия биле Тываның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның тургустунганының 100 чылдаанынга болгаш «Наадым-2014» малчыннар байырлалдарының программазы

Сентябрь 5 (пятница)

«Скифтерниң эртинези» чуруктар делгелгези – «Азия төвү» скульптура ансамблиниң чанында чурукчулар бажыңынга сентябрь 5-тен 7-ге чедир 10.00-18.00 шакта.

Өглер хоорайының ажыдыышкыны. «2014 чылдың эң-не шыырак өө» национал өглер конкурузунуң көрүлдези – Тос-Булакка 11.00 шакта.

Россия биле Тываның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның тургустунганының 100 чылдаанынга болгаш «Наадым-2014» малчыннар байырлалынга тураскааткан Тыва Республиканың чогаадыкчы бот-тывынгыр уран чүүл коллективтериниң конкурузунуң көрүлдези – Тос-Булакка 12.00 шакта.

Россия биле Тываның демнежилгезин эгелээннерниң бирээзи, Тываның күрүнезиниң үндезилекчизи Буян-Бадыргы Монгушка тураскаалдың байырлыг ажыдыышкынының езулалы. – Алдан-Маадыр аттыг национал музейниң чанында шөлчүгешке 13.00 шакта.

Улаштыр номчуур...
04.09.2014
Билиглер хүнү-биле байыр чедириишкини

Тываның хүндүлүг чурттакчылары!

Чаа өөредилге чылының эгелээни-биле болгаш Билиглер хүнү-биле силерниң шуптуңарга чүректиң ханызындан изиг байырны чедирип тур мен. Шуптуңарга дээн чылдагааным--бистиң аныяк республикавыста өөреникчи азы студент, башкы, кижизидикчи чок өг-бүле чок. Бистиң 57 муң хире оолдарывыс болгаш кыстарывыс сентябрь 1-де парталарга олуруптар, 12 муң хире аныяктар студентилер сандайларын ээлептер. Бир эвес улус өөредилгезиниң адырында школаларның болгаш профессионал өөредилге организацияларында сес муң ажыг башкылар ажылдап турар дээрзин барымдаалаар болза, Тываның дөрт чурттакчызының бирээзи-ле билиглер чедиреринге болгаш өөредиринге дорт киржип турар. Ол билиглер бистиң сайзырап турар ниити республикавыска эргежок чугула болгай. Сентябрь 1 -- онзагай хүн. Аныяк салгалга ол кайгамчык чажыттарны болгаш ажыдыышкыннарны шыгжап чыдар билдинмес делегейже нарын болгаш солун аян-чоруктуң эгези, хүн бүрүде хөй-хөй чүүлдерни болгаш долгандыр турар хүрээлелди билип эгелээриниң хүнү.

Улаштыр номчуур...
04.09.2014
Билиглер хүнү — онзагай байырлал

Билиглер хүнү болгаш чаа өөредилге чылының эгелээшкини, чагыдып каан дег, чылыг, аяс хүнде эгелээн. 

Хоорайның № 3 школазының шөлү байырланчыг байдалда: хөй-ле чаңгыс аай көк-көк хептерлиг уруглар ада-иелери-биле янзы-бүрү өңнерлиг шарлар, чечектер туткулаан, класстар аайы-биле чыскаалыпкан турлар. Биргиклассчыларга сентябрь 1 – онзагай байырлал, бир дугаар башкызы, он бир чыл катай өөренир эш-өөрү, школазы, клазы-биле таныжар хүн. Республикада эң-не улуг бир школа бо чылын 320 биргиклассчыларны хүлээп алган, оларны 9 класстарга чарган. Ниитизи-биле бо чылын 2800 ажыг өөреникчи бо школага өөренир.

Улаштыр номчуур...
04.09.2014
Экономика талазы-биле эң сайзыраңгай апаар

«Российская газетаның» федералдыг үндүрүлгезинге Шолбан Кара-оолдуң интервьюзу: чергелешкек юбилейлер делегейге шуут өске Тываны көргүзүп турар.

Чурттуң эң ырак регионнарының бирээзи төөгүлүг үш юбилейни демдеглээр: Россия-биле демнежилгезиниң болгаш бодунуң найысылалының 100 чылы, РСФСР-ниң составынга эки тура-биле каттыжып киргениниң 70 чылы. Бо болуушкуннар төөгүлүг дээрзи чугаажок. Саян сыннарының артында бөгүнгү болуушкуннар федералдыг эрге-байдалдыг апарган байырлалга чүүлдежип турар. Бурунгу черде болуп турар өскерилгелерниң дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол чугаалап турар.

— Бир чурттуң өске чуртка хайгааралының дугайында шоолуг ыыттавас болгай. Силер ол чаңчылдан уштунуп, Россияның Тываны протекторатка алганының 100 чылын байырлаарының эгелекчизи болдуңар. Бо таварылга, Шолбан Валерьевич, чүгле Россияда эвес, делегей деңнелинде безин онзагай болуп турар-дыр.

Шолбан Кара-оол: «Мен бодаарымга, бодунуң төөгүзүн ыттавайн эрттирип азы хөөредип турган херээ чок. Украинада болуушкуннар-биле холбаштыр бистиң эвилеливисти колонияга алган азы бичии Тываны улуг Россияның күш-биле киирип алганы кылдыр көргүзер оралдажыышкыннар бар харын. Ынчалза-даа фактылар бар болгай: Ол айтырыгны Россия эвес, а Тыва көдүрүп үндүрген, демнежилге дугайында айтырыгны чаңгыс удаа эвес тургузуп келген. Орус чурт дугайында бистиң өгбелеривис чүс-чүс чылдарда бодап келген. Орус хаанга бердингениниң дугайында баштайгы даңгыраан XVII чүс чылда-ла берген.

Улаштыр номчуур...
04.09.2014
Чаа бүдүрүлгениң ажыдыышкыны

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң «Евраз» холдингиниң тургузуунда кирип турар «Межегейуголь» хөмүр-даш компаниязы» КХН-ниң удуртукчузу Вячеслав Сараев-биле ужуражылгазы Шахтер хүнүнүң бүдүүзүнде, «Межегейуголь» шахтаны тударының езулалдың мурнуу чарыында болган.

Бүдүрүлгениң удуртукчузу Вячеслав Сараев «Улуг-Хемниң хөмүр-даш бассейнинде Межегей чыдынында хөмүр-даш казып тывар комплекстиң тудуу» инвестиция төлевилелиниң канчаар күүсеттинип турары-биле Тываның Баштыңын таныштырган. Межегейниң чыдынында хөмүр-даштың санаттынган курлавыры 213,5 миллион тонна болуп турар, ол дээрге «Ж» марканың, металлургия үлетпүрүнге калбаа-биле хереглеттинер кокстуг хөмүр-даш дээрзин Вячеслав Сараев  демдеглээн.  Бүдүрүлге төлевилээни чылда 7,7 миллион тонна хөмүр-даш казып тывар күчүзүнче 2017 чылдың февральда үнер деп, ол чугаалаан. Республика Баштыңынга өөрүп четтиргенин Вячеслав Сараев илергейлээн болгаш ооң талазындан деткимче көргүспээн болза, төлевилелди күүседири болдунмас турган деп айыткан.

Улаштыр номчуур...
04.09.2014
Тывага Шахтернуң хүнүн байырлааны

Август 31-де Кызылда Арат шөлүнге хоорайның чурттакчылары Шахтернуң хүнүн байырлаан. Аңаа Россияның хөйге билдингир «Серебро» бөлүү концертин эрттирген. Аныяк-өскен бөлүктүң ырыларын кады ырлажып, аажок сонуургаан. 

Ыраажы кыстар боттарының мөгейикчилерин чылыг уткуп, чымчак, эки хүлээп алганы дээш четтиргенин илереткен. Диңмиттиг адыш часкаашкыннарынга олар «Сени кымга-даа бербес мен», «Холдардан туттунчуп алыыл», «Тын» дээш, оон-даа өске ырыларын бараалгатканнар. «Серебро» бөлүүн көөр дээш хар-назы аайы чокка келген кижиниң хөйү аажок. Бирги хүндүткелдиг олуттарда Тыва Республиканың хөмүр-даш бүдүрүлгезиниң ажылчыннары,  хоочуннары олурганнар. «Чырыктың болгаш чылыгның кол үндезини – хөмүр-даш казып тывар үлетпүрже кичээнгейни угландырып, бо байырлалды шак мындыг бедик деңнелге эрттирип турары өөрүнчүг-дүр. Хөмүр-даштыг республикага шахтернуң ажылын үнелээр болза эки» – деп, Тываның энергетика үлетпүр корпорациязының БелАЗ чолаачызы Евгений Астанин чугаалаан. Регионнуң баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың аалчызы, билдингир кинорежиссер, актер Федор Бондарчук-биле Тываның хөмүр-дашчыларын профессионал байырлалының хүнү-биле байыр чедирип, сценаже үнүп кээрге, көрүкчүлерниң күштүг шимээни хөлзеп эгелээн. Оларга ТЭYК-түң директору Руслан Байсаров каттыжып келген

Улаштыр номчуур...
04.09.2014
«АЗИЯ ТӨВY» Италиядан чедип келген

Азияның географтыг төвүнүң чаа тураскаалы субботада Кызыл хоорайда Италиядан чедип келген. 

Бо болуушкунну Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол чүгле төөгүлүг эвес, өөрүшкүлүг деп үнелээн, чүге дээрге ооң Тывага чедир эрткен оруу узун болган. Ол Украинаның чөөн талакы кезиин тавартыр чорупканы Чазак Даргазын дүвүреткен, чүге дээрге ооң оруу аңаа саадай берип болур.

Суббота кежээзинде Тываның Баштыңы болгаш Тывага дыштаныры-биле келген сураглыг кинорежиссер Федор Бондарчук чаа скульптураны сонуургап көргеннер, ооң чаражы аалчыны аажок магадаткан. Хөй-ле кижилер адааргалдан чарлы бээр боор деп, ол баштактанган. «Азия төвү» тураскаалдың орнунга чаа композицияны скиф аян езугаар делегейге ат-алдарлыг скульптор Даши Намдаков тыва чурукчулар-биле кады тургускан дээрзин Шолбан Кара-оол аалчыга тайылбырлаан. Солун чүве чүл дээрге, тураскаалды көрдүнген черинге чогуур негелде езугаар тургузары-биле итали мастерлерниң боттарының Тывага чедип келгени болур. Байырлалдар эрткен соонда тураскаалга немелде чырыкты тургузар деп, республика удуртукчузу бүзүреткен.

Улаштыр номчуур...
01.09.2014
Август 31 — Шахтернуң хүнү

Тываның хөмүр-даш адырының хүндүлүг ажылдакчылары!

Улуг ужур-дузалыг профессионал база бир байырлал — Шахтернуң хүнүн бистиң чуртувус демдеглеп турар.

Шахтернуң күш-ажылын ниитилел кезээде үнелеп келген. Ол мергежил аңаа ажылдаар кижиден кадыг-быжыг, туруштуг, идегелдиг болгаш эш-өөрүнге дузалаарынга кезээде белен чорукту негээр, шахтернуң ажыл-ижи бистиң республикага аажок улуг ужур-дузалыг. Силерниң күжениишкиннериңерниң ачызында энергетика объектилериниң, үлетпүр болгаш көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелериниң, социал адырның албан черлериниң болгаш организацияларының ажылы үзүк-соксаал чок болуп, бажың бүрүзүнге өг-бүлениң чаагай чоруу боттанып турар. Ынчангаш силерниң күш-ажылыңар дээш өөрүп четтириишкинниң сөстерин чүректиң ханызындан чугаалап турар бис.

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Бичии дагжыга тураскаал

Август 29-та чуртувустуң ажыл-агыйының кол адыры – Шахтерлар хүнүн найысылалдың Арбат шөлүнге ыры-шоор, танцы-сам-биле демдеглээн.

Шахтер кижиниң күш-ажылын бедии-биле үнелээш, дагжы бичии оолдуң тураскаалын Арбаттың  девискээринде тургузуп, ооң ажыдыышкынынга ТР-ниң Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол  байыр чедирип, чылыг сөстерни чугаалаан: «Тываның хүндүлүг дагжылары! Силерниң күш-ажылыңар чуртувуска дыка ужур-дузалыг. Республиканың хөмүр-даш казып тывар адырында ажылдап турар бүдүрүлгелериниң моон-даа соңгаар хөгжүлдезинче улуг кичээнгейни салып турар бис. Бөгүн мында Тываның Арбадын улам аян-шинчи киирип турар бичии дагжы оолдуң тураскаалы ханы, байлак уткалыг болгаш уругларывыска-даа өөредиглиг болур» — деп, ол демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Бүрүн эргелиг болурунга дузалаар

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың Чазааның өмүнээзинден Шииткел күүселдезиниң федералдыг албанының эргелели-биле кады ажылдажылга дугайында дугуржулгага ат салган.

Ол дугуржулганы регионнуң удуртукчузу Кызыл хоорайда №1 эдип чазаар колониязынга барып чарган. Документиге ат салырының мурнунда Шолбан Кара-оол херек эрттирип турар бөлүк кижилерге мынча дээн: «Шииткел күүселдезиниң эргелели-биле дугуржулга чарып тур бис. Ооң сорулгазы — хосталган соонда силерниң ниитилелге ээп келгеш, ооң бүрүн эргелиг кежигүнү болурунга дузалаары. Биске эң кол чүүл — кем-херек үүлгедиишкиннериниң катаптаар чоруун болдурбазы». Тываның Баштыңы бо ажылды өске кижиге чүге дагзып кагбайн, бодунуң аңаа келгениниң чылдагаанын тайылбырлаан. «Чардынган дугуржулгага бодум маңаа ат салгаш, бо дээрге чаңгыс удааның херээ эвес дээрзин бадыткап тур мен. Документини үш чыл дургузунда белеткеп келген. Аңгы-аңгы юридиктиг нормаларны болгаш негелделерни дугуржурунга дыка хөй үе эрткен. Хосталып чанып келгениңерниң соонда силерниң-биле кады төрээн черивиске кады чурттаар бис дээрзин барымдаалаан бис. Силерни чогумчалыг амыдыралче эглип келир, баш муңгаш, оон база херек үүлгедиишкининге чедирер орукче киирбес ындыг системаны тургузар ужурлуг бис.

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Чоннуң кадыкшылы – чурттуң байлаа

Республиканың уруглар эмнелгези август айда 60 чылын демдеглеп турар. Ак халаттыг эмчилерге байырлалын таварыштыр Тываның Чазаа уруглар коллективинге акшалыг сертификаттарны берген. А ТР-ниң кадык камгалал сайыды Орлан Донгак байыр чедиргеш, хөй чылдарда үре-түңнелдиг ажылы дээш эмчи Долаана Ивановага, Анжелика Айнаровага, повар Елена Орловага, Галина Оюнга, чазаныкчы Валерий Самдармаага, эмчи сестразы Софья Туматка, статистика ажылдакчызы Саида Сатка, санитарка Салбак Ховалыгга, склад эргелекчизи Чечекмаа Ландыкка шаңналдарны тывыскан.

Аңаа улажып республиканың №1 эмнелгезиниң кол эмчизи Вячеслав Ховалыг чылыг сөстерни  дамчытты:«2014 чылда онзагай болуушкуннар, Россия биле Тываның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның тургустунганының 100 чылы база республиканың уруглар эмнелгези 60 чылын демдеглеп турар. Кадык камгалал талазы-биле программаларны база бо уруглар эмнелгези өскелерден чыда калбайн, эки күүседип турар болгаш  эртем-билиг-биле шыырак чепсегленген, байлак арга-дуржулгалыг эмчилер хаара туттунган. Эмчи кижиниң кол-ла сорулгазы – аарыг улус эвээш, чонувустуң кадык-шыырак болурун чедип алыры болур. Эң-не харыысалгалыг болгаш чонга буян чедирер мергежилди шилип алган, быжыг тура-соруктуг, чоннуң кадыы дээш сагыш човап чоруур кижилер эмчилер-дир. Бичии уругларның кадык-чаагай чоруу дээш үлүг-хуузун киирип чоруур коллегаларымга байырлал таварыштыр сеткилимден чедиишкиннерни күзедим» — деп, ол чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Өвүр черин өргүн чонга бараалгадыйн

Өвүр – Тываның мурнуу чүгүнде Моол чурту-биле кызыгаарлажып чыдар кожуун. Долгандыр бедик арт-сынныг, аржаан-сугларлыг тывызык-ла оран. Кожууннуң төөгүзүнүң арыннарын ажып көөр болза, солун. Тыва Арат Республиканың Биче Хурал Президиумунуң чарлыы-биле 1941 чылдың май 24-те аңгы кожуун болуп тускайлаттынган. 

Өвүр кожууннуң кол адыры – мал ажылы. Бо чылдың санаашкыны-биле мал бажының саны 185 муң. 15 муңчу малчынныг, ажыл-агыйын чаа эгелеп чоруур 5 фермерлиг. Өвүр кожууннуң төвү Хандагайтыга  чаңчыл болган, чылдың эртер көдээ ажыл-агыйның малчыннар байырлалын август 24-те эрттирген. Суурнуң чону, сумулар Саглы, Солчур, Дус-Даг, Чаа-Суур, Ак-Чырааның ажыл-ишчилери база чалаттырган төлээлер, спортчулар, аът салыкчылары, мөгелер болгаш кожазында Моолдуң Убса-Нур аймактан аалчылар сонуургап келген. Кожуун төвүнге чоокшулап кээрге-ле, ийи улуг кудумчуларының оруктары чаарттынган, чаа бажыңнарның немей туттунганы, черле бурунгаар сайзырап турары каракка көскү.

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Башкыларның Август чөвүлел хуралы

Тыва Республиканың башкыларының август 25-те чөвүлел хуралы чаарттынган Улусчу чогаадылга бажыңынга ажылын эгелээн.

Чаа аян-шинчи кирген бажыңның фойезинде өөредилге адырының төөгүзүн көргүскен делгелгени Күрүне архивиниң ажылдакчылары организастаан. Залда кижи олурар хостуг олут чок кылдыр республиканың башкылары, өөредилге адырының ажылдакчылары долдур олурупкан. Хуралды ТР-ниң өөредилге болгаш эртем сайыды К.А.Бичелдей ажыткаш, ТР-ниң Чазак Баштыңы Ш.В.Кара-оолга сөстү берген. Ол чыылган чонга кел чыдар ба­йырлалдар база чаа өөредилге чылы-биле байыр чедиргеш, чаңчыл болган чылдың эртер август чөвүлел хуралы башкыларның ниити ажыл-чорудулгазының чурумун, сорулгаларын чугаалажыр бир аргазы деп демдегледи.

Бо хуралдың кол сорулгазы – «Өг-бүле бүрүзүнге – дээди эртемниг уруг» деп губернатор төлевилелин боттандырары-биле өөредилгениң шынарын экижидериниң ниити аргаларын сүмележири. Ш.В.Кара-оол бо төлевилелче улуг кичээнгейни углап: «Уруг бүрүзүнге ооң ада-иезиниң акша-хөреңгизиниң хемчээлинден хамаарылга чокка бодунуң арга-шинээн боттандырар арганы бербишаан, соовуска шыырак эртем-билиглиг салгалды арттырып каар ужурлуг бис. Оон бистиң республиканың келир үези хамааржыр. Ынчангаш өөредилгеге камналга кылыр эргевис чок. Бир дугаарында, бо төлевилелче улуг кичээнгейни салырын диледим».

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Тывада Индиядан башкы чаларап келген

Тываның юбилейлиг чылында болуп турар онзагай болуушкунну республиканың буддистери    үрде манаан. Август 26-да мында чаларап келген Хүндүткелдиг Чадо Тулку Ринпоче башкыны Тываның буддистер ниитилелиниң лама-башкылары Артыш башкы, Лопсан Дондуп, соңгу Индияда өөренип турар  Сонам Пелгель башкы база Буян Чамзырын болгаш лама-башкылар тыва езу-биле уткуп алган.

Гелуг школазының эң-не хүндүткелдиг лама-башкыларының бирээзиниң бистиң республикада келгени таварылга эвес. Дөрт чыл бурунгаар Ыдыктыг Далай-Ламаның Өөредилгезин дооскан соонда, Тываның Камбы-ламазының (Дээди лама)  Тензин Цултим башкы Ыдыктыг Далай-Лама-биле ужуражып чугаалашкаш, Ыдыктыг Далай-Ламаны Тывага келирин ол чалаан. Онза хүндүткелдиг Тензин Цултим башкының чугаазы-биле алырга, Тыва Республиканың шажынының дээди эрге-дужаалынга соңгуттурган соонда,  шажын башкызын Тываже чорударының дугайында дилегни Ыдыктыг Далай-Ламага бир-ле дугаар киирген. Ынчан Ыдыктыг Далай-Лама бо айтырыгны деткиирин аазаан турган. Чылдың-на Россияның буддистериниң болуп турар ийи дугаар өөредилгезиниң үезинде бистиң Камбы-ламавыс Дхарамсалага чоруп турда, ол айтырыг шиитпирлеттинген.

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png