Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Медээлер

Президентиниң «Май» чарлыктарының күүселдези 28.05.2013 Президентиниң «Май» чарлыктарының күүселдези

Россия Федерациязының Президентизи албан-дужаалга эрткен чылдың май айда эглип келгеш, Владимир Путин элээн каш чарлыктарны үндүрген. Ол чарлыктар Россияның моон соңгаар хөгжүлдезиниң угланыышкыннарын тодараткан. Путинниң соңгулда мурнунда программазынга үндезилеттинген ол чарлыктар чурттуң девискээрлериниң чазактарынга болгаш оларның удуртукчуларынга дараазында алды чылда ажылдаарының удуртулгазы апарган. Президентиниң чугаазы-биле алырга, ында тургустунган сорулгалар дидим болгаш берге-даа болза, амгы үеде делегей экономиказында нарын байдалдарынга безин күүсеттинип болур. 

Кол чүүл – оруктуң шынары 28.05.2013 Кол чүүл – оруктуң шынары

Бистиң республикада сөөлгү чылдарда орук ажыл-агыйының чаарттынып, хөгжүп турары каракка илдең, көскү. Автоорук ажылының талазы-биле солун-сеткүүлдерде хөйү-биле чырыттынып турары демдеглексенчиг. Бо удаада Кызыл – Эрзин аразында оруктуң кылдынып турарын номчукчуларга таныштырдывыс. Бистиң республикада сөөлгү чылдарда орук ажыл-агыйының чаарттынып, хөгжүп турары каракка илдең, көскү. Автоорук ажылының талазы-биле солун-сеткүүлдерде хөйү-биле чырыттынып турары демдеглексенчиг. Бо удаада Кызыл – Эрзин аразында оруктуң кылдынып турарын номчукчуларга таныштырдывыс.

Экономиктиг сайзыралдың кол өзээ — сайгарлыкчыларда 28.05.2013 Экономиктиг сайзыралдың кол өзээ — сайгарлыкчыларда

Тываның хүндүлүг сайгарлыкчылары!
Силерниң байырлалыңар-биле холбаштыр сеткиливис ханызындан чедирген байырывысты хүлээп ап көрүңер!

Россияның Сайгарлыкчы чорук хүнү ол дээрге 21 чүс чылда ажыл-чорудулгазы Россияның социал-экономиктиг сайзыралының үндезинин тургузуп турар, кызымаккай, тургузукчу кижилерниң ниитилелде бар болуп турарын бистиң күрүневистиң хүлээп көрүп турары-дыр. Ооң уламындан биче болгаш ортумак бизнести деткиири, ооң сайзыралынга чогумчалыг байдалдарны тургузары — федералдыг-даа, регион-даа деңнелдеринде экономиктиг политиканың кол угланыышкыннарының бирээзи болуп турар.

Тываның төлептиг бүдүрүкчүлери илереттинер 28.05.2013 Тываның төлептиг бүдүрүкчүлери илереттинер

Россияның Сайгарлыкчы чорук хүнүнге тураскааткан неделя Тываның найысылалында бо хүннерде эртип турар. Ында кирген хемчеглерниң ажыл-чорудулгазында республиканың кожууннарындан биче болгаш ортумук сайгарлыкчы чоруктуң төлээлери хөйү-биле чыылган. Тыва Республиканың Экономика яамызының медээзи-биле алырга, республикада 11878 сайгарлыкчылар бар. Ол дээрге республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезинде үлүүн киириштирген 140 хире биче хевирниң, 1315 биче болгаш 20 хире ортумак бүдүрүлгелер база 10403 хууда сайгарлыкчылар-дыр. Тываның Баштыңы Ш. Кара-оол оларның ажыл-чорудулгазынга чаа-чаа дилээшкиннерлиг чогаадыкчы сорулганы салып, «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» губернатор төлевилелин сүмелеп киирген.

Келдерелдиң төлевилели «чиг» 28.05.2013 Келдерелдиң төлевилели «чиг»

РФ-тиң Президентизи Владимир Путин Воронежке сайгарлыкчылар-биле ужуражып тургаш, экономиктиг кем-херек үүлгедиишкиннериниң талазы-биле келдерелдиң төлевилелин «чиг» деп турарын, ону чедир ажылдап кылырын негээнин чугаалаан. Бизнесменнер-биле чугаазын В. Путин 25 миллион ажылдаар олуттарны тургузарының дугайында программадан эгелээн. Президентиниң чугаалап турары-биле алырга, ол дидим төлевилелди ажылдап кылыры кидин түлүк.

Тыва Республика биле Саха-Якутияның дугуржулгазы 28.05.2013 Тыва Республика биле Саха-Якутияның дугуржулгазы

Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) биче залынга Тыва Республиканың Дээди Хуралының болгаш Саха (Якутия) Республиканың Күрүне Хуралының (Ил Тумэнниң) аразында кады ажылдажылганың дугайында дугуржулгага атты салган. Саха Республиканың Күрүне Хуралының (Ил Тумэнниң) даргазының оралакчызы Александр Жирков биле Саха Республиканың Күрүне Хуралының өг-бүле, чаш назын, аныяктар, күш-культура болгаш спорт херектериниң талазы-биле доктаамал комитеттиң даргазы Сергей Сюльский Тыва черниң хүндүлүг аалчылары болуп, ийи хүн дургузунда сургакчылаашкынын чоруткан. 

Cөөлгү коңга кыңгырадыр эдип турда… 28.05.2013 Cөөлгү коңга кыңгырадыр эдип турда…

Частың база бир кайгамчык байырлалдарының бирээзи – школачы сөөлгү коңга. Ол башкыларга, ылаңгыя школаны доозуп турар доозукчуларга, өөрүнчүг болгаш бичии муңгаранчыг байырлал. Бо чылын республиканың шупту школаларынга сөөлгү коңганың байырлыг чыскаалдары дүүн, май 22-де, болуп эрткен. Найысылалдың школаларында школачылар чаңчыл болган байырланчыг каас-чараш хептерин кеткен, арыннарында омак-хөглүг хүлүмзүрүглер чайынналып хыпкан, эш-өөрү-биле чыглып турганнар.Хамыктың онза кичээнгейин школаның доозукчу класстарының өөреникчилери сорунза дег хаара туткан.

Тус черниң энергетиказын быжыглаар 28.05.2013 Тус черниң энергетиказын быжыглаар

Россияның Энергия яамызының хөй кижи киржикчилиг коллегия хуралынга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол биче энергетиканы сайзырадырының айтырыгларынга доктааган. Тывага чылыдылга-электри станциязының чаа тудуунуң болгаш регион энергетиказының сайзыралының айтырыгларының талазы-биле аңгы ажылчын ужуражылга болур. Ооң дугайында РФ-тиң энергетика сайыды Александр Новак биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол май 21-де болган коллегия хуралының соонда дугурушкан. РФ-тиң Энергетика яамызының хөй кижи киржикчилиг коллегиязының хуралын яамының нарын айтырыгларын тодарадыр болгаш ол айтырыгларны эксперттерниң, хөй-ниитиниң, бизнестиң болгаш эрге-чагырга органнарының төлээлекчилериниң киржилгези-биле шиитпирлээр сорулгалыг эрттирип турар

Тывага тудар чаа спорт-культура төвүн Күрүне Думазы деткээн 28.05.2013 Тывага тудар чаа спорт-культура төвүн Күрүне Думазы деткээн

Найысылал Кызылдың чоогунда Каа-Хем суурга тудуу бо чылдың чайынында эгелээр улуг спорт-культура төвүнге 787,6 миллион рубльди үндүрүп бээр дугайында шиитпирни Россия Федерациязының Күрүне Думазы хүлээп алган. Ол дугайында Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол бодунуң блогунга дыңнаткан. 2011 чылдың төнчүзүнде Россияның Президентизи Владимир Путин бистиң республикага албан-ажыл аайы-биле чорааш, Тывага улуг спорт-культура комплекизин тудар дугайында саналды деткээн. Ооң деткиишкини бо улуг тудугну тударынга хамаарыштыр дугуржулганы федералдыг органнарның аңгы-аңгы деңнелдеринге чедип алырынга кончуг дузалыг болган.

Орукту чаартыр ажылдар озал чок чоруп турар 28.05.2013 Орукту чаартыр ажылдар озал чок чоруп турар

Кызыл хоорайның Магистральная кудумчузун канчаар чаартып турарын Тываның Чазааның Даргазының бирги оралакчызы Шолбан-оол Иргит хынап чораан. Кудумчунуң чаартылгазын Тыва биле Россияның чаңгыс демнежилгезиниң 100 чыл юбилейинге уткуштур доозар ужурлуг.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң даалгазы-биле Магистральная кудумчузун үндезини-биле чаартыр: ооң доора дуртун улам калбартыр, оруктуң таваан улам быжыглаар, чадаг кижилер кудумчуну кежер кежиглерни бүрүнү-биле дериир, транспорт оруу биле чадаг кижилер оруунуң аразын аңгылаар дээш, өске-даа эргежок чугула ажылдарны чорудар. А кол-ла сорулга – бо кудумчуга шимчээшкинни машина-балгатка-даа, чадаг кижилерге-даа айыыл чок болдурары.

Тывада часкы тарылга 28.05.2013 Тывада часкы тарылга

Чөөн-Хемчик кожуун бо чазын ниитизи-биле 2962 га черге янзы-бүрү хевирниң көдээ ажыл-агый культураларын тарыыр сорулганы салган. Тарааны 2420 га черге, тодаргайлаарга: ак-тарааны — 370 га, арбайны — 370 га, суланы 1680 га шөлдерге тарыыр. Тараа культураларындан аңгыда, 268 га черге картофельди болгаш 24 га черге ногаа культураларын тус-тузунда тарып өстүрери көрдүнген. Чөөн-Хемчик кожуун чагыргазының көдээ ажыл-агый эргелелиниң даргазы Эдуард Бирлейден часкы хову ажылдарының бөгүнгү чоруудунуң дугайында чугаа.

Мурнуку одуругда – Сүт-Хөл 27.05.2013 Мурнуку одуругда – Сүт-Хөл

Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызының медээзи-биле алырга, республиканың көдээ ажыл-агыйларының шупту хевирлеринде, май 20-де байдал езугаар, 360708 хураганнар онча-менди өзүп доругуп турар. Ол дээрге бо чылын камгалап алырын планнаан хураганнарның 94,8 хуузу-дур. Эң-не хөй хураганнар Барыын-Хемчик кожууннуң малчын коданнарында төрүттүнген. Төрүүр хойнуң санынга онааштыр алыр болза, Сүт-Хөлдүң хойжулары — мурнуку одуругда. 

Баштайгы көрүлде - ярмарка 27.05.2013 Баштайгы көрүлде - ярмарка

Тываның социал-экономиктиг амыдыралында 2013 чылда чугула болуушкун апарган Шолбан Кара-оолдуң эгелээни губернатор төлевилелиниң түңнелдериниң баштайгызы болур «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге»» деп республика чергелиг делгелге-ярмарка «Сүбедей» спорт комплекизинге май 24-те ажыттынар. Эрес-кежээ кижилерге ады безин кыйгы болу берген бо төлевилел чоннуң аразынга тывынгыр-сагынгыр ажыл-агыйжы чорукту көдүрген. Оларның бүдүргени барааннар, эт-сеп, идик-хеп болгаш аъш-чем аймаан бо ярмаркага делгээр.

Хоочуннар аразынга хол бөмбүүнге маргылдаазы 27.05.2013 Хоочуннар аразынга хол бөмбүүнге маргылдаазы

Эрткен дыштаныр хүнерде Тээли суурга хоочун хол бөмбүкчүлериниң ортузунга «Төрээн кожуун» деп республика чергелиг маргылдаа болуп эрткен. Аңаа республиканың аңгы-аңгы булуңнарында ажылдап-чурттап чоруур хоочун херээжен спортчулар – бай-тайгажылар киришкен. Мөңгүн-Тайга, Улуг-Хем, Чөөн-Хемчик, Сүт-Хөл, Барыын-Хемчик кожууннардан болгаш Бай-Тайгадан ийи команда күжүн шенешкен. 

Чадаана хоорайда амыдырал «хайныгып» турар… 27.05.2013 Чадаана хоорайда амыдырал «хайныгып» турар…

Чадаана хоорайда амыдырал «хайныгып» турар, Культура бажыңында бир-ле хемчег болур деп турары илдең, ооң чанында чыглып турар хөй улус караамга илдикти. Амыдырал, ажыл-агый дээш, аай-дедир шуушкан кижилер, машина-балгат хоорайның хайымныг амыдыралын херечилеп турар. Чагырга черинге суму чагырыкчылары болгаш чурттакчы чон-биле хурал соонда, кожуун чагырыкчызының социал политика талазы-биле оралакчызы Чойган Анатольевич Монгуш-биле (чурукта) кожууннуң ниити амыдыралының дугайында чугаалаштым.

27.05.2013 Диңмидиңер эгидиңер!

Хайыракан сумузу. План езугаар школага башкылар болгаш өөреникчилер-биле ужуражылганы дугуржуп каан турган. Ынчалза-даа директор башкы биле суму чагыргазының даргазы ону организастап шыдаваан деп демдеглээр апаар, чүге дизе дугуржулга езугаар айыттынган шагында журналистер чедип кээривиске школа ээн, клуб шоочалыг, суму чагыргазының даргазы чок. Элээн үр манаанывыс соонда, суму чагыргазының даргазы Чечен-оол Экер-оолович Ооржак машиналыг халдып келди.Биеэде ажыл-ишчи чедиишкиннери болгаш ат-сураглыг кижилери-биле алдаржып турган Хайыракан суурну бөгүн танывадывыс. Көдээ культура бажыңынга кижи орар арга чок – соок.

Хөйнүң үнү күштүг болбайн… 27.05.2013 Хөйнүң үнү күштүг болбайн…

Эрткен субботада Кызылда Улусчу чогаадылга бажыңынга «Битва хоров» деп солун мөөрей болуп эрткен. Аңаа найысылал Кызылдың күш-ажылчы коллективтери киришкен. Мөөрейни Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга уткуштур, аңаа тураскаадып эрттирген. Ынчангаш мөөрейниң негелдезин езугаар Тыва, Россия дугайында, найырал дугайында ырларны коллективтер күүседир ужурлуг. Жюри кежигүннери (даргазы Кызылдың уран чүүл колледжиниң башкызы А.Н.Саратовкина) олуттарын ээлептери билек мөөрей эгелээр.

Тываның Баштыңы Россияның Камгалал сайыды Сергей Шойгуну төрүттүнген хүнү - биле байырны чедирген 22.05.2013 Тываның Баштыңы Россияның Камгалал сайыды Сергей Шойгуну төрүттүнген хүнү - биле байырны чедирген

Май 21 - де Россияның Маадыры, Россия Федерациязының Камгалал сайыды Сергей Күжүгетович Шойгунуң төрүттүнген хүнү. Ол 58 харны харлап турар. Тываның Баштыңы республиканың чурттакчы чонунуң өмүнээзинден ат - сураглыг чаңгыс чер - чурттуунга төрүттүнген хүнүн таварыштыр байырны чедирген. Байыр чедириишкинниг телеграммада мындыг одуруглар бар:

 - Онза хүндүткелдиг Сергей Күжүгетович! Тыва Республикада хөй янзы язы - сөөк чурттакчыларының мурнундан болгаш бодумнуң өмүнээмден Силерниң төрүттүнген хүнүңер таварыштыр изиг байырны чедирерин чөпшээреп көрүңер. Силерниң Россия сайзыралы дээш хөй талалыг күрүне чергелиг ажыл - агыйыңар, туруп - могавас тура - сорууңар, Ада - чурт дээш хамааты туружуңар болгаш бурунгаар хөгжүлде дээш чүткүлүңер кезээде үлегер чижек болуп чоруур. Чаңгыс чер - чурттугларыңар Силерге онза хүндүткелдиг болгаш аажок чоргаарланып чоруурлар.

Шолбан Кара-оол: «Чаңгыс демниг Россияның» партийжи төлевилели ол дээрге регионнарны доктаамал деткиири-дир» 22.05.2013 Шолбан Кара-оол: «Чаңгыс демниг Россияның» партийжи төлевилели ол дээрге регионнарны доктаамал деткиири-дир»

«Чаңгыс демниг Россияның» партийжи төлевилелдериниң ийи хүн үргүлчүлээн шуулганы май 18-те Москвага доозулган, аңаа партияның Дээди болгаш Чиңгине чөвүлелдериниң кады хуралы болган, ооң ажылынга Тываның Баштыңы, ЧР-ниң Дээди чөвүлелиниң кежигүнү Шолбан Кара-оол киришкен. Ооң киржикчилери шуулганның түңнелин үндүргеннер. Хурал РФ-тиң Чазааның Даргазы, партияның баштыңы Дмитрий Медведевтиң даргалаашкыны-биле эрткен. Амгы үеде башкарыкчы партияның «шыгжамырында» федералдыг 43, барык 400 хире регион төлевилелдери бар дээрзин ол демдеглээн.

«Шын» солуннуң хүннери Сүт-Хөл, Чөөн-Хемчик кожууннарында… 22.05.2013 «Шын» солуннуң хүннери Сүт-Хөл, Чөөн-Хемчик кожууннарында…

Май 16-17 хүннеринде «Шын» солуннуң чагыдылгазының бирги кварталдың түңнелдери-биле ийи, үш дугаар черлерни ээлээн Сүт-Хөл, Чөөн-Хемчик кожууннарынче редакцияның ажылчын бөлүү сургакчылап четтивис. Чагыдылгада бирги черни ээлээн Бай-Тайга кожуунче чоокта чаа сургакчылап чораанывысты номчукчулар сактыр боор.