- Главная
- Правительство Республики Тыва
- Деятельность
- Поручения
- Документы
- Кадровая политика
- Противодействие коррупции
- Обращения и прием граждан
- Бюджет Республики Тыва
- Год здоровья
- Государственные закупки
- Список системообразующих организаций и предприятий Республики Тыва
- Информационные системы, базы данных, реестры, регисты
- Формирование городской среды
- Национальные и губернаторские проекты
- Реформа контрольно-надзорной деятельности
- Безопасность
- Антитеррористическая комиссия Республики Тыва
- Государственные доклады
- Координационные и совещательные органы при Правительстве Республики Тыва
- Обеспечение общественного порядка и противодействие преступности в Республике Тыва на 2021 - 2024 годы
- НПА определяющие полномочия Правительства Республики Тыва
- Экономика
- Градостроительная деятельность в Республике Тыва
- Перечни объектов недвижимого имущества, находящихся в государственной собственности Республики Тыва и собственности муниципальных образований Республики Тыва
- Рейтинг муниципальных образований
- Военный комиссариат Республики Тыва
- О республике
- Инвестиционный паспорт
- Интернет-приемная
- Официальные документы
- Контакты
- Онлайн-голосование
|
|
Медээлер
2013 чылдың март 25-29 хүннеринде Москва хоорайга Россияның кадет корпустарының өөреникчилериниң аразынга юбилейлиг X чыыш болуп эрткен. Аңаа чурттуң 57 регионундан 600 ажыг курсант киришкен. Чыыштың түңнелдери езугаар Тыва Республиканың кадет корпузунуң өөреникчилери тергииннерниң тергиини болуп, бирги черге төлептиг болганнар. Ук хемчегни казак шерии база Россияның ДОСААФ албан черлери удуртуп эрттирген.
Хайгааралдың улуг хемчээлдиг Спутник системазын (ГЛОНАСС-ты) шиңгээдип алырының талазы-биле айтырыгны Тыва Республиканың Чазааның Баштыңының бирги оралакчызы Шолбан-оол Иргитке болган чөвүлел хуралга сайгарып чугаалашкан.Пассажирлерни коммерция хевири-биле аргыштырып, чүъктер сөөртүлгезин боттандырып тура, айыыл чок чорукту автомобиль транспортунга хандырарынга дузалаар системаны ажылдадыры чоннуң транспортка айыыл чок чоруун хандырарының талазы-биле федералдыг комплестиг программазының угланыышкыннарының бирээзиниң күүселдези болур.
Март ай республиканың культурлуг амыдыралынга хайымныг эрткен, янзы-бүрү фестивальдар, мөөрейлер культура одагларынга болган. Оларның бирээзи — чылдың-на эртип турар уругларның «Хамнаарак» ыры мөөрейи.Чылдың-на болуп эртип турар болганда, мөөрейниң деңнели чылдан чылче бедиир, киржикчилерниң ат-сураа алгыыр ужурлуг турбуже, байдал херек кырында ындыг эвезин уругларның күүселделеринден эскерип болур. Ылаңгыя бичии бөлүктүң киржикчилериниң күүселделериниң шынары дыка куду болганындан жюриниң дээди шаңналды тывыспаан ужуру-даа ол боор.
Март 29-та Тыва Республиканың Херээженнер чөвүлели «Орус культура төвүнге» «21-ги чүс чылдың херээжени» деп мөөрей эрттирген. Аңаа республиканың кожууннарының, сумуларының база Кызыл хоорайның Херээженнер чөвүлелдериниң идепкейлиг, хамааты туруштуг, ажы-төл кижизидер талазы-биле үлегерлиг херээженнери киришкен. Ук хемчег үш дугаар чыл улай болуп турар болганда ол 3 харлыг уругнуң бажын хылбыктаар езулалга дөмей байырлал-дыр дээрзин Раиса Кужугет демдеглээн. Бо дээрге чараш-кыстар эвес, а хөй-ниитичи болгаш ажыл-агыйжы херээженнер мөөрейи-дир.
Эрткен неделяда Иштики херектер яамызының иштики херектер килдизиниң бирги чери дээш хөл-шыдыраага команда аайы-биле маргылдаа найысылалдың «Сүбедей» спорт ордузунга болуп эрткен. Маргылдааны иштики херектер килдизиниң хоочуннар эвилелиниң даргазы, халажылгада полковник Марат-оол Идамович Ондар эрттирген.Хөл-шыдыраа маргылдаазынга ниитизи-биле 7 команда киришкен. Аңаа Таңды, Чөөн-Хемчик, Барыын-Хемчик, Кызыл кожууннарындан, Кызыл хоорайдан база суд приставтарындан командалар долгандырыг чурум-биле ойнаан.
Барыын-Хемчик кожууннуң Кызыл-Мажалыктың № 1 ортумак школазының коллективи – «Тиилелгениң салюду!» республика чергелиг элээди уругларның уран чүүл фестивалының тиилекчизи. Бо чылын «Тиилелгениң салюду!» республика чергелиг элээди уругларның уран чүүл фестивалы Сталинград тулчуушкунунуң 70 чылынга база тыва эки турачыларның фронтуже чорутканының 70 чылынга тураскааткан дээрзин сагындыраалыңар.Уругларның чогаадыкчы уран чүүл фестивалын ТР-ниңӨөредилге болгаш эртем яамызы 11 чыл дургузунда эрттирип турар. Бо чылдар дургузунда фестиваль республиканың школачыларының аразында делгереңгей апарып, чаңчыл болу берген.
Бөгүн Интернеттиң бүгү делегей хүнү. Интернеттиң биске ажык-дузазы, салдары кандыгыл? Бо айтырыгга хамаарыштыр маргыш аныяктарның «Чүс чылче базымнар» чыыжынга база көдүрлүп турган. Тываның Күрүне университединиң студентилериниң аныяктар Интернеттиң «кулу» болбас, Интернетке дүн-хүн чок «олурарындан» өске, спорт, уран чүүл, чогаал дээн ышкаш сонуургалдарлыг боор ужурлуг дээн бодалы бо чугаага киришкеннерниң хөй кезииниң деткимчезин алган.
Ажык-кончаа сүрген оюннар эрттирип турарларның хоойлуга чөрүштүр ажыл-чорудулгазын соксадыр талазы-биле комплекстиг хемчеглерни бистиң республикада ажылдап кылган.Ажык-кончаа сүрген оюннарны организастаар болгаш эрттирер талазы-биле ажыл-чорудулганы хоруурунуң дугайында хоойлу республика девискээринде 2007 чылдың июль 1-ден бээр күштүг болуп турар. Республика Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң эгелээшкинин езугаар ажылдап кылдынган болгаш хүлээп алдынган Хоойлу бодунуң ажылының түңнелдерин көргүзүп эгелээн.
Апрель 2-де, Чазак Бажыңынга «республикада телекоммуникация болгаш информация инфраструктураларының сайзыралының дугайында» хуралды Тываның Баштыңы Ш.В.Кара-оол башкарып эрттирген.
Аңаа сайыттар, оларның оралакчылары, албан черлериниң удуртукчулары, хөй-ниити организацияларының болгаш харылзаа адырының ажылдакчылары киришкен. Хуралга ТР-ниң Информатизация болгаш харылзаа яамызының сайыды база харылзаа адырының удуртукчулары илеткелдерни кылган.
Чеди-Хөл кожууннуң чагырыкчызының албан-хүлээлгезин 36 харлыг инженер Карим Сагаан-оол күүседип эгелей берген.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ону бо албан-дужаалга саналдаарга, Чеди-Хөл кожууннуң Төлээлекчилер хуралының депутаттары чаңгыс үн-биле ону деткээннер. Карим Сагаан-оолду бо кожуунга чагырыкчыладыр деп шиитпирниң кол чылдагааны— эрткен кыжын Хову-Аксы суурнуң одалга системазының доңганы.
Республиканың удуртулгазының чагыы-биле «Е4-СибКОТЭС» компанияның ажылдап кылганы тус черге энергетиканы сайзырадырының угланыышкыннарын Тываның үлетпүр болгаш энергетика яамызынга киирген. Специалистерниң үндүрген түңнелдери-биле алырга, немелде энергия блогун тудуп, Кызылдың чылыг-энергия төвүн чаартырының чарыгдалдары, эвээш-даа болза, республиканың төвү Кызыл хоорайны электри энергиязы-биле хандырарын үндезинии-биле шиитпирлеп шыдавас.
Айлар, хүннер эрткен тудум, улуг байырлалывыс чоокшулап-ла ор. Мындыг солун үеде бистиң эртемденнеривис «Тыва күрүнениң тургустунарынга болгаш Россия биле Тываның каттыжарынга Амбын нояннарның киржилгези» деп эртем-шинчилел конференциязы Тывавыстың бирги найысылалынга эрттирдилер.
Конференцияның айтырыглары 1763 чылдан бээр болгулаан болуушкуннарже, колдуунда-ла амбыннарже, ылаңгыя Комбу-Доржуже угланган. Ол амбыннарны манчы-кыдат бисти чагырарынга, мөлчүүрүнге болгаш өөделетпезинге кажар арга, күштүг чепсек кылдыр тургускан.
Россия Федерациязының Чазааның Даргазының оралакчызы, РФ-тиң Чазааның аппарадының удуртукчузу Владислав Сурков-биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Москвага март 27-де ужурашкан. Тыва биле Россияның чаңгыс демнежилгезиниң 100 чыл байырлалының белеткелинге дорт киржилгези, республиканың чидиг айтырыгларынга кичээнгейи дээш Шолбан Кара-оол өөрүп четтиргенин Владислав Сурковка ужуражыышкын үезинде илереткен. Россияның Президентизиниң Чарлыы-биле федерация чергелиг кылдыр чарлаттынган байырлалга белеткелде чугула айтырыгларны олар сайгарып чугаалашкан.
«Тываның Баштыңының Моолче аян-чоруу кожа күрүне-биле кады ажылдажылгага улуг ужур-дузалыг» деп, Чазак Даргазының бирги оралакчызы Михаил Козлов республика Чазааның чанында Башкарылга чөвүлелиниң хуралынга медеглээн.Аңаа Тыва биле Моолдуң аразынга даштыкы экономиктиг харылзааларны болгаш кызыгаар чоогунуң кады ажылдажылгазын улам ыңай сайзырадырынга хамаарышкан хөй-хөй айтырыгларны чугаалашкан. Кожавыста күрүне-биле кады ажылдажылганың хөй-хөй айтырыгларын шиитпирлеп алыр болзувусса, бурунгаар базымнар чедип алдынар деп, ол санап турар.
Тыва мөге Опан Саттың хостуг хүрешке Европа чемпионадынга чайынналчак тиилелгези-биле Тываның чонунга болгаш республиканың Баштыңынга байыр чедирген телеграмманы Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң адынга Россияның Хүреш федерациязының Хүндүлүг президентизи, Красноярск хоорайның Хүндүлүг хамаатызы Дмитрий Миндиашвили чоруткан.
Россияда буддизмниң нептереп турар девискээрлеринге (Калмыкияга, Тывага, Бурятияга) ону катап тургузарынга болгаш сайзырадырынга деткимчени хөй чыл дургузунда көргүзүп келген Ыдыктыг XIV Далай - Ламаның Россияда төлээзи Геше Джампа Тинлей-биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара - оол Москвага ужурашкан.
Тывада «Хандагайты» эрттирилге пунктузун ыяшты даштыкыже үндүр сөөртүр кылдыр эде дериир. 2013 чылда ыяш аймаан Моолче болгаш Кыдатче үндүр сөөртүрү планнаттынган. Ол сорулганы боттандырары-биле Россия—Моол кызыгаарында «Хандагайты» эрттирилге пунктузунга эргежок чугула технологтуг дериг-херекселдерни тургузар. «Даштыкы экономиктиг болгаш регионнар аразының харылзааларын сайзырадыры» тускай сорулгалыг программаның акшаландырыышкынын Чазак 4,6 млн. рубль улгаттырган.
Частың сөөлгү айы апрельде агаар чылыырга, эрткен кыжын чагган кылын хар дүрген эрип, Кызыл хоорай чоогунда даглардан баткан хар суу Азаская кудумчузун, Спутник микрорайонну, Хербис дагның баарында бажыңнарны хөме ап болур. Ынчангаш хар суунуң «оруун» аштап, сугну хөлдендирбезиниң хемчеглерин Кызыл хоорай чагыргазы ап чорудуп турар. Хоорайның чурттакчыларының чамдыызы бо айыылды чедир медереп билбейн, хар суунуң «оруунга» бокту опайтыр төп каары баш бурунгаар чорудуп турар камгалал ажылдарынга шаптыктыг.
Бай-Тайганың Кызыл-Даг сумузунга келгеш, ус-шевер Сергей Хомушкуевич Кочааның бажыңын айтырар болзуңарза, кым-даа дужуп келзе, силерге айтып бээр. Ону суурда билбес, танывас кижи чок. Бүгү назынының иштинде төрээн суурун, кожуунун бүгү Тывага, Россияга алдаржыдып келген кижини, Тыва Республиканың культуразының алдарлыг ажылдакчызын, Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүнүн, шынап-ла, кым-даа билир болбайн канчаар. Суур ортузунда улуг, бедик бажыңның ээлерин сураглап чорааш, тып чедип келдивис.
1941-1945 чылдарда Ада-чурттуң Улуг дайынынга немец-фашизмге удур тулушкан Тыва эки турачы аъттыг эскадроннуң комиссары Монгуш Данзынович Байысклаңның 2013 чылдың апрель 1-де 100 хары. Аңаа тураскааткан ужуражыышкынны Пушкин аттыг национал библиотеканың национал болгаш чурт-шинчилел литература килдизиниң ажылдакчылары эрттирер.
|
|
