Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


План основных мероприятий по проведению Дня тувинского языка в Республике Тыва в 2024 году

Научные мероприятия 

30 октября - Заседание государственного совета по реализации языковой политики при Главе Тувы, Дом Правительства 

31 октября - Региональная научно-практическая конференция с международным участием «Б.И. Татаринцев и тувинское языкознание: актуальные проблемы и перспективы», ТИГПИ

Подробнее...

Новости

RSS
27.01.2023 11:56 / Экономика
В Туве заработают ярмарки выходного дня по реализации товаров под брендом «Сделано в Туве»

Минэкономразвития Республики Тыва совместно с Фондом поддержки предпринимательства, тувинским региональным отделением «Опора России» и Агентством по делам молодежи организуют новый формат продвижения товаров местного производства – ярмарки выходного дня для реализации продуктов под брендом «Сделано в Туве». Ярмарки будут проходить в последнюю субботу каждого месяца и стартуют 4 февраля во Дворце молодежи в Кызыле.

Подробнее...
26.01.2023 21:30 / Молодежь
Лучшие студенты Тувы поощрены именной стипендией Главы республики

Получатели именных стипендий Главы Республики Тыва – самые ответственные и упорные ребята, по определению Владислава Ховалыга, -были названы на традиционном Ректорском балу, который прошёл в Национальном Музыкально-драматическом театре Тувы в честь Дня российского студенчества. Дипломы стипендиатам торжественно вручила вице-премьер Елена Хардикова.

Подробнее...
26.01.2023 20:34 / Правопорядок
Глава Тувы предложил провести Республиканский съезд участковых уполномоченных полиции

Предложение прозвучало сегодня в выступлении Главы Тувы на заседании итоговой коллегии республиканского МВД. По мнению Владислава Ховалыга, в Год народной сплоченности, объявленный в Туве, съезд станет хорошей площадкой для консолидации всех сил в борьбе с правонарушениями, принятия новых и эффективных решений для обеспечения общественной безопасности в республике.

Подробнее...
26.01.2023 19:24 / Транспорт
В Туве подвели итоги работы дорожно-транспортного комплекса в 2022 году

Глава Тувы Владислав Ховалыг провел рабочую встречу с руководителями Министерства дорожно-транспортного комплекса республики и ведущих отраслевых предприятий, на которой были обсуждены предварительные итоги деятельности отрасли в 2022 году. На совещании шла речь также о задачах на год наступивший, 2023-й.

Подробнее...
26.01.2023 17:40 / СВО
В Туве участники спецоперации освобождены от транспортного налога

В Туве уточнены категории граждан, которым предоставляется льгота на уплату транспортного налога. Как сообщают в Управлении Федеральной Налоговой службы РФ по РТ, от уплаты налога за 2022 и 2023 годы освобождены жители республики, участвующие в специальной военной операции – как призванные по частичной мобилизации, так и военные и добровольцы, проходящие службу по контракту.

Подробнее...
26.01.2023 14:36 / Прочее
На пунктах пропуска в Монголию с 21 по 25 февраля будут введены ограничения

Как информирует Агентство по внешнеэкономическим связям Республики Тыва, с 21 по 25 февраля 2023 года вводятся ограничения в работе пунктов пропуска через государственную границу с Монголией. 21 и 22 февраля устанавливаются санитарные дни на пунктах пропуска «Хандагайты» (Боршоо), «Цагаан-Толгой» и «Шара-Суур». Ограничения устанавливаются по инициативе монгольской стороны в связи с празднованием Нового года по лунному календарю (Цагаан-Сар) Монголии.

Подробнее...
26.01.2023 11:25 / Здравоохранение
В Туве назначен новый руководитель Территориального фонда ОМС

Директором Территориального фонда обязательного медицинского страхования назначен Кужугет Шолбан Артемович, до этого занимавший должность главного врача Республиканской больницы №2. С вновь назначенным руководителем встретилась заместитель Председателя Правительства Республики Тыва Елена Хардикова, курирующая сферу здравоохранения региона, и обозначила актуальные вопросы взаимодействия с фондом.

Подробнее...
25.01.2023 21:57 / Спорт
В Туве возобновляется строительство спортивно-культурного центра в пгт Каа-Хем

В этом году в Туве продолжаются строительные работы на спортивно-культурном центре (СКЦ) в пгт Каа-Хем: руководству Министерства спорта республики удалось защитить средства из федерального бюджета на финансирование стройки. Как рассказал замминистра спорта Субудай Оюн, более 300 млн. рублей в течение двух лет будет выделено в рамках реализации регионального проекта «Спорт – норма жизни» национального проекта «Демография». В 2023 году субсидия на создание и модернизацию объектов спортивной инфраструктуры региональной собственности для занятий физкультурой и спортом составит 231 млн. 617 тыс. рублей, из них 229 млн. 300 тыс. будут выделены из федерального бюджета и 2 млн. 316 тыс. софинансирует республика.

Подробнее...
25.01.2023 18:28 / Социальная защита
Отделение Социального фонда России по Республике Тыва одобрило выплату единого пособия на более чем семь тысяч детей

Отделение Социального фонда России по Республике Тыва назначило единое пособие на 7870 детей до 17 лет и 556 беременным женщинам. Всего по Туве, по состоянию на 24 января, поступило свыше 14,8 тысяч заявлений.

Подробнее...
25.01.2023 15:34 / Происшествия
В Туве дети, из съехавших в кювет автобусов, не пострадали

Сегодня, 25 января, на выезде из столицы республики случился съезд в кювет двух автобусов, перевозивших детей в санаторий «Шира» и следовавших в сопровождении машин Госавтоинспекции. В Министерстве здравоохранения республики сообщили, что все дети были осмотрены врачами бригады скорой медицинской помощи, которые не выявили пострадавших.

Подробнее...

Фоторепортажи

9 мая в Туве прошла церемония посвящения в юнармейцы

09.05.2017

В столице Тувы состоялся военный парад

09.05.2017

На торжественном вечере, в честь 72-й годовщины Великой Победы, Глава Тувы вручил государственные награды

08.05.2017

На Площади Победы в столице Тувы прошла церемония возложения венков

08.05.2017

Пребывание в Туве Чрезвычайного и Полномочного Посла КНР в России

02.05.2017

Глава Тувы посетил центр скорой медицинской помощи

02.05.2017

Площадь Арата 1 мая

02.05.2017

Тувинскому политтеху 65 лет

28.04.2017

Реконструкцию Молодежного сквера обсудили коллегиально

17.04.2017

Развития геологии и добычи в Туве

11.04.2017

Презентация книги «Судьба шаманки»

10.04.2017

Гражданская акция "Вместе против терроризма"

08.04.2017

Тувинский политехнический техникум празднует 65-летие

08.04.2017

Первенство Сибирского федерального округа по боксу среди юниоров 17-18 лет в Республике Тыва

01.04.2017

В Туве определятся участники чемпионата России по боксу среди юниоров

29.03.2017

По призыву Главы Тувы на сходах граждан в Ак-Довураке  и Кызыл-Мажалыке решено усилить борьбу с незаконной продажей алкоголя

17.03.2017

В Туве заработал еще один мясоперерабатывающий комплекс

13.03.2017

Прослежу закрытие «адресов» в Ак-Довураке, откуда торгуют алкоголем – Глава Тувы

12.03.2017

Совет директоров Тувы: Повысить качество подготовки к ЕГЭ – главная задача

12.03.2017

Глава Тувы рассказал Клубу редакторов об итогах поездки в Москву

09.03.2017


 
Медээлер
RSS
16.03.2013
Национал музейде чаа делгелге залы
Тываның Национал музейиниң бойдус килдизи бир чаа улуг делгелге залын ажыткан. Музей чаа, чараш оран-савазынче көшкен соонда, килдистиң ажылдакчылары бойдустуң амыдыралын көргүскен делгелгени өөреникчилерге, студентилерге база аалчыларга бараалгадырын күзеп турган. Немелде чаартылганың дугайында бойдус килдизиниң улуг эртем ажылдакчызы, музей ажылының хоочуну, ТР-ниң культуразының алдарлыг ажылдакчызы Кара-кыс Шугдур-ооловна Монгуш-биле ужуражып, тодаргай тайылбырны алдым. Музейниң бойдус килдизиниң ажылдакчылары салдынган сорулгазын күүседири-биле Тываның бойдус байлаан өөренип, чыгдынган материалдарны ылавылап, шиңгээдип ап турган. Килдисте биолог-географ специалистер ажылдап турар.
Улаштыр номчуур...
16.03.2013
Тывага хамаарышкан сактыышкыннар
Ыракта чоруур кижиге төрээн черим Тываның алдан чылдарда кандыг турганын билдингир поляк журналист-биле ужуражып, сактып чугаалажыры – меңээ ында-хаая болур өөрүнчүг болгаш эргим болуушкуннарның бирээзи дээрзи чугаажок. Чаа 2013 чылдың эгезинде Польшаның төвү Варшавага сураглыг журналист Рышард Бадовский-биле ужуражыр аас-кежиктиг болдум. Ол Аргентина уктуг революционер Эрнесто Че Гевара-биле кады чигир тростниги-даа кезип чораан, 1953 чылда Туркменистанга «Искра» деп солунга корреспондентилеп-даа турган, совет шериглер Афганистандан үнүп турда, ол аңаа чедип, телерепортажты-даа кылган. Пан Рышардтың бөмбүрзекте четпээн булуңу ховар. Ол — поляк чоннуң аразындан делегейниң алды континентизинге четкен баштайгы төлээзи.
Улаштыр номчуур...
16.03.2013
"Кара дашка харыылыг" деп шииге хамаарыштыр ажык чугаа
Чогаалчы кижи амыдыралдың сагыш өөрүүр чаражын-даа, карак чалданыр чудун-даа ажыт-чажыт чогу-биле бижип каар. Номчукчу кижи ооң чаражынга сеткил ханар, амыдыралдың чуттуг багын эскерер, деңнеп, түңнеп, сайгарылдыр бодап, экизин илип ап чоруур.
    Тываның Улустуң чогаалчызы С.С.Сүрүң-оол, чурттап чораан үезиниң үзел-бодалдар негелделеринге таарышпас-даа турган болза, сагыш-сеткилин өйүп чораан чүүл-дер: чоннуң арагага сундулуун, ооң уржуундан ажы-төл, ада-ие, дөргүл-төрел хилинчектенип чоруурун дидими-биле бижип, номчукчуга арттырып каан. Ол чогаалдары дээш шүгүмчүледип-даа чораан.
   
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
«Кышкы турлаг — кыштаг»
«Кышкы турлаг — кыштаг» төлевилелди күүседириниң талазы-биле республиканың комплекстиг программазының төлевилелин Тываның Чазааның ээлчеглиг хуралынга чугаалашкан, ону республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы киирген.
   Ындыг программаны ажылдап кылырынга республика Баштыңының протокол даалгазы барымдаа болган. Программаның кол сорулгазы республиканың малчыннарының амыдыралының болгаш күш-ажылының байдалын экижидери болур деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. Ол ышкаш программага малчыннарның кыштагларын капитал септээринге, чаартып кылырынга болгаш амгы шагның төлевилелдерин езугаар тударынга, чуртталга бажыңнарынга болгаш мал кажааларынга суг болгаш электри хандырылгазының системазын тургузарынга күрүне деткимчезин көргүзеринче угланган болур ужурлуг.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Тываның аржааннары — эртем шинчилелде
Тываның агаар-бойдузунуң кол байлактарының бирээзи – аржааннар. Бо чылын Тываның аржааннарының эм-дом шынарын эртемденнер хынамчалыг шинчилеп көөр деп турар. «Yжен беш аржааннарны шинчилээри-биле чүс чээрби эмчилерни чорудар бис – деп, Интернетте бодунуң арнынга республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол дыңнаткан. – Томскиниң курортология институду-биле керээни чаргаш, аржааннарның эм-дом болгаш өске-даа шынарларын шинчилеп көөр херек. Кым, кайы аржаанга, канчаар эмненириниң дугайында эртемге үндезилээн тайылбырны бээр ужурлуг. Бир аржаанга кадыывысты экижидип, өске аржаанга баксырадып ап-даа турар чадавас бис»
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Улуг шуурган соонда…
Сибирьниң регионнарынга нептерээн улуг шуурган Тываны база ойбаан. Yзүк-соксаал чок хаттың, дүвүнүң соонда республиканың барыын кожууннарының оруктарын хөме алган, малчын турлагларже чедери берге апарган. Ол талазы-биле ажылдың канчаар чоруп турарын республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолга илеткээн.
  Бир дугаарында эң ырак-узак кожуун болур Мөңгүн-Тайгада байдалдың дугайын таныштырган. Кожуун төвү биле Кызыл-Хая суурнуң аразында орук март 6-да хагдынган, «Малчын» КУБ-туң 23 малчыннар турлаанче баар арга чок апарган.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Энергетиктерниң болгаш эрге-чагырганың  дугуржулгазы
Республиканың сайзыралының талазы-биле кайы-даа талаларның айтырыгларынга хамаарыштыр шиитпирлерни тывары-биле квартал санында ужуражып турарын Тываның Чазаа биле «Тываэнерго» ААН-ниң удуртулгазы дугурушкан.
   Ындыг дугуржулганы биче болгаш ортумак бизнестиң ээлерин электри четкилеринге технологтуг коштурулгазының айтырыгларының талазы-биле Чазактың болгаш регионнуң четки компаниязының аразынга болган «төгерик столга» чарганнар. Кады ажылдажылга болгаш ажык-чарлыг чугаа коммерция болгаш тус-тузунуң эрге-ажыктарын хараан адааннажылгага бодаарга, ажыктыг болур деп, талалар санааннар.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Чайынды үревезин дээш
Таңды кожуунда «Бай-Хаак—Балгазын» автооруктуң Дүрген хемни кежер черинде көвүрүгнүң чайындыга алзып, үрелир чоруун болдурбас талазы-биле бүгү хемчеглерни республиканың орук-транспорт комплекизиниң сайыды Олег Косоротов ап турар.
   Эрткен неделяда агаар-бойдус хенертен чылый бергенде, хемни чайынды хөме алган, ол көвүрүгнүң үрелиринге чедирип болур апарган. Ынчангаш ук көвүрүгнү Орук-транспорт яамызының, ОБЯ-ның Тыва Республика талазы-биле Кол эргелелиниң специалистери шинчилээннер. Көвүрүгге чайындыны доктаатпазының талазы-биле хемчеглер алдынган, олче көдүрүлген суг дораан агып бадар кылдыр оңгарларны үттээн деп, орук-транспорт сайыдының оралакчызы Кызыл-оол Сарыглар дыңнаткан. 
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
«Идегелдиң көвүрүү»
Улусчу чогаадылга бажыңынга «Идегелдиң көвүрүү» деп харык-шинээ кызыгаарлаттынган инвалид улустуң республика чергелиг мөөрей-фестивалының концерт-таныштырылгазы болуп эрткен. Мөөрей боду апрель 19-та эгелээр, бир дугаар хүнүнде бичии уругларның, ийиги хүнүнде — улуг улустуң көрүлдези эртер.

«Идегелдиң көвүрүү» деп мөөрей-фестиваль бистиң Тывага бир дугаар эртери бо. Ол Бүгү-россияның «Дем-биле хөйнү чедип алыр бис!» деп инвалид улустуң мөөрейиниң «адаа-биле» болгаш Бүгү-россияның инвалидтер ниитилелиниң 25 чыл оюнга тураскаадып эртип турар. Бистиң чанывыста кады чурттап чоруур амыдыралдың бергелеринге таварышкан инвалид чонувусту деткип, сагыш салып, оларның аразындан талантылыг тергииннерни үндүрери-биле мындыг хевирлиг хемчеглерни эрттирип турары өөрүнчүг. Бо мөөрейни ТР-ниң Кадык камгалал болгаш социал хөгжүлде, Культура яамы­лары болгаш ТР-ниң Өг-бүлениң болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилел база республиканың караа четпестер хөй-ниити организациязы, Улусчу чогаадылга бажыңы дээш, оон-даа өске албан черлери удуртуп эрттирер.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Көшкеге бастырган оолдарның аттарын мөңгежидери - биле…
           Шолбан Кара-оол республиканың Өөредилге болгаш эртем яамызының, а ол ышкаш Мугур-Аксы суурнуң школазының удуртулгазынга хар көшкезинге бастыргаш, амы-тынындан чарылган школачыларның чырык адын мөңгежидери-биле эрттирер хемчеглерни өөренип көөрүн саналдаан. 
     «Оларның спортчу болгаш чогаадыкчы ажыл-чорудулгазының дугайында булуң-даа болуп болгай. Чок-ла болза, сактыышкын кичээлдери. Амы-тынындан чарылган алды оол шуптузу оларны онзалап демдеглээринге төлептиглер. Оларның кижи бүрүзү бир онза кижи кылдыр билдингир болгаш, халап-биле үзүлген, кыска-даа болза, чуртталгазында эвээш эвес чедиишкиннерни чедип алган» — деп, ол демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
14.03.2013
Студентилерниң шевер кылыглары
Тыва чуртунуң бойдузу эгээрттинмес казар байлактыг чурт боорундан аңгыда, төлептиг, уран-шевер болгаш ус-дарган чоннуң чурту дээрзинге чоргаарланып орар.

Салым-чаяанныг улус кандыг-даа ажылдың эртинезин кылып үндүрүптер деп чүвени чаңгыс эвес удаа көрдүм. Уран-шеверлерниң, ус-дарганнарның чогаадыкчы, тывызыксыг хол-биле тудуп-даараан ажылдарын кайы-даа үеде эртип турар делгелге үезинде сонуургап көрүп болур. Оларның аразында тос чүзүн малывыстың дүгүнден янзы-бүрү кылыгларны шеверлээни онзагай. Кидис кылыглары кылыр ажылдың Тывада сайзырап, хөгжүп турары демдеглексенчиг.
Улаштыр номчуур...
12.03.2013
Шолбан Кара - оол - ёзулуг удуртукчу
Оон бээр ам элээн айлар эрте берди. Бодум ыраккы Тожу кожуунда чурттап чорзумза-даа, амыдыралымның аайы-биле Кызыл хоорайже аъттаныптым. Кежээки үе, телевизорну ажыдып алгаш, Тываның чонунуң ажыл - амыдыралын сонуургап, дыңнап олурар арамда хенертен Тываның Баштыңы-Чазак Даргазы Шолбан Валерьевич Кара - оол дыка качыгдалдыг, хомудаан үнү-биле чонну кыйгырып, Бай - Тайга кожуунга болган коргунчуг өрт халаптан когарааннарның өг-бүлезинге, чоок кижилеринге качыгдалды илередип тура, бодунуң езулуг-ла сагыш-сеткилинден карааның чажын төп, туттунуп турары шуут-ла аргажок илдең болду.
Улаштыр номчуур...
12.03.2013
Чолу бедик  Чаан мөге
Чоокта чаа тыва хүрештиң төөгүзүнге база бир кайгамчыктыг болуушкун болган. Ол дээрге Тыва Республиканың Баштыңы – Чазааның Даргазы Шолбан Валерьевич Кара-оолдуң Чарлыы-биле Национал тыва хүрешти сайзырадырынга ачы-хавыяазы болгаш каш дакпыр спортчу тиилелгелерин бедии-биле үнелеп, Тываның Арзылаң мөгези, Республиканың Элээди уругларның спорт школазының национал тыва хүреш талазы-биле тренер-башкызы Андрей Хертекке «Тыва Республиканың Чаан мөгези» деп бедик, хүндүткелдиг атты тывысканы болур.
Улаштыр номчуур...
12.03.2013
«Чаңгыс херээжен — муң янзы үннер...»
Бөгүн, марттың 12-де, сураглыг ыраажы чаңгыс чер-чурттуувус Сайын-Хоо Намчылактың төрүттүнген хүнү.
«Чаңгыс херээжен – муң янзы үннер» - деп Австрияда чурттап-ажылдап чоруур, этнохөгжүм биле барыын чүктүң хөгжүм угланыышкынының аңгы-аңгы хевирлерин каттыштырып ырлаар сураглыг тыва ыраажы Сайын-Хоо Намчылактың дугайында «Көшкүн чоннар» амыдыралының дугайында солун радио-дамчыдылга болган. «Сайын-Хоо – ыраажы-шинчилекчи, чогаадыкчы импровизатор, композитор, саунд-поэт болгаш тоолчу» деп аңаа бистиң чаңгыс чер-чурттуувусту үнелээн.
Улаштыр номчуур...
12.03.2013
Тываның чону-биле кажыыдап тур бис
Кемерово областың губернатору Аман Тулеев:

Хүндүлүг Шолбан Валерьевич! Ак-Баштыг дагга хар көшкезинге таварышкаш, элээди спортчу оолдарның амы-тынындан чарылганы-биле холбаштыр Кузбасстың шупту ажыл-ишчилериниң, Кемерово областың администрациязының коллегиязының болгаш бодумнуң мурнумдан илереткен ханы кажыыдалды хүлээп ап көрүңер. Көшкениң хенертен батканы улуг хай-халап бооп, идепкейжи, талантылыг аныяк оолдарның чырык күзелдерин балай шаапканы дыка-ла хомуданчыг-дыр. Кижилерниң өг-бүлелеринче улуг ажыг-шүжүг келген-дир. Оларның чуртталгазында эң-не үнелиг чүве — уруг-дарыының амы-тынын алгаш барганын бодап кээрге, дыка-ла муңгаранчыг-дыр. Ооң кажыыдалы бистиң чүректеривиске база аарышкы-биле дээп, кузбассчыларны сагыш-сеткилин дүвүретти. Чок болган оолдарның чоок кижилеринге болгаш ада-иезинге бистиң кажыыдап турарывысты база дамчыдып көрүңер. Оларның ажыг-шүжүү — бистиң база ажыг-шүжүүвүс-түр.
Улаштыр номчуур...