Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


Рабочая встреча Президента Владимира Путина с Главой Республики Тыва Владиславом Ховалыгом

Руководитель региона информировал Президента, в частности, о темпах жилищного строительства и мерах по развитию сельского хозяйства в Туве. 
В.Путин: Мы с Вами обсуждали ситуацию, уже отметили позитивные тенденции. Конечно, что касается стройки – у нас стройка в целом развивается хорошо по стране, рост 7,9 процента. Но в Туве – больше 50, по-моему, 53 процента.
В.Ховалыг: Да.


Подробнее...

Новости

RSS
06.04.2024 15:48 / Мероприятия
Глава Тувы стал почетным гостем открытия пункта пропуска «Боршоо» в Монголии

Владислав Ховалыг принял участие в торжественном открытии пункта пропуска через государственную границу по приглашению руководства Монголии. С монгольской стороны в мероприятии приняли участие вице-премьер Монголии Чимэдийн Хурэлбаатор и министр – председатель Национального комитета по возрождению пунктов пропуска Буягийн Тулга. Открытие пункта пропуска «Боршоо» имеет большое значение для развития экономических, культурных дружественных связей между Монголией и Россией, считает Глава Тувы.

 

Подробнее...
06.04.2024 17:11 / Социальная защита
Правительство Тувы  утвердило программу снижения доли населения с доходами ниже границы бедности

Региональная программа  снижения доли населения с доходами ниже границы бедности принята в Туве. Соответствующее постановление подписал Глава республики Владислав Ховалыг. Программа рассчитана на 2024-2030 годы и ставит целью снижение уровня бедности населения Тувы в два раза -  до 15%.

Подробнее...
06.04.2024 14:01 / Социальная защита
В Туве проиндексировали финансируемые из регионального  бюджета социальные выплаты

Социальные выплаты и пособия,  установленные законами Тувы, в 2024 году увеличатся на 4,5%.  На минувшей неделе правительство республики утвердило коэффициент индексации для них в размере 1,045. Как пояснили в Минтруде РТ, коэффициент рассчитан исходя из возможностей республиканского бюджета.

Подробнее...
05.04.2024 23:42 / Юбилеи
Глава Тувы поздравил преподавательский состав и студентов ИТФ Тувинского госуниверситета с юбилеем

Сегодня прошло торжественное мероприятия, посвященное 50-летнему юбилею инженерно-технического факультета Тувинского госуниверситета. Почетным гостем мероприятия стал Глава Тувы Владислав Ховалыг. Руководитель республики поздравил руководство, преподавательский состав факультета с памятной датой, вручил государственные награды педагогам, пообщался со студентами.

Подробнее...
05.04.2024 12:39 / Экономика
Максим Решетников: Тува в числе регионов, где ИПСЭР способствовала росту среднедушевого дохода

Глава Тувы Владислав Ховалыг принял участие в совещании на уровне Президента Владимира Путина, основной темой которого стали итоги реализации первого этапа программы индивидуального социально-экономического развития. Участниками программы с 2020 года являются регионы, в том числе Республика Тыва, где уровни безработицы и бедности были выше, чем в среднем по стране. Целью ИПР было создание новых точек роста и условий для опережающего развития. О первых итогах реализации ИПСЭР доложил министр экономического развития РФ Максим Решетников, который отметил Республику Тыва в числе лидеров среди субъектов, где среднедушевые доходы росли быстрее чем в среднем по стране.

Подробнее...
04.04.2024 17:42 / Энергетика
Правительство Тувы и СГК готовы приступить к масштабной модернизации системы теплоснабжения Кызыла

Правительство РФ утвердило отнесение города Кызыла и поселка Каа-Хем Кызылского кожууна к ценовой зоне теплоснабжения. Это решение позволит начать выполнение крупных инвестиционных проектов в столице Республики Тыва. Распоряжения об отнесении Кызыла и его поселка-спутника к ценовой зоне теплоснабжения подписал председатель Правительства РФ Михаил Мишустин. Документы опубликованы на официальном портале правовой информации.

Подробнее...
04.04.2024 16:01 / СВО
В Туве Единый штаб по поддержке участников СВО обеспечивает заявки бойцов

Единый штаб по поддержке участников СВО и их семей передал очередной набор технических средств для военнослужащих. Набор из восьми предметов, в числе которых лазерный дальномер, зрительная труба, радиостанция и другие техсредства были приобретены по заявкам бойцов 55-й гвардейской мотострелковой бригады. Передача оборудования командиру отделения стрелковой роты снайперов военного подразделения произошла вчера в Представительстве Республики Тыва в г. Москва.

Подробнее...
04.04.2024 09:24 / Национальные проекты
В Правительстве Тувы рассмотрели итоги реализации национальных проектов в 2023 году

Рассмотрение итогов реализации национальных проектов прошло в рамках заседания Совета при Главе Республики Тыва по стратегическому развитию и региональным проектам. По повестке заседания членам совета во главе с Владиславом Ховалыгом были представлены результаты участия региона в воплощении инициатив Президента страны. Были приведены также планы по участию региона в федеральных проектах на текущий год. Из 15 действующих в стране национальных проектов Тува участвует в 12.

Подробнее...
03.04.2024 15:31 / Образование
Владислав Ховалыг посетил школу №4 Кызыла, где начался капитальный ремонт

Федеральная программа капитального ремонта школ «Развитие образования», инициированная Президентом Владимиром Путиным, реализуется в Туве два года. За это время власти республики отремонтировали и обновили здания и материально-техническую базу 40 школ. На очереди в этом году образовательные учреждения в селах Эрзин, Тээли, Хондергей, аграрный лицей Сукпака, а также школа-интернат для детей с нарушением слуха. Глава Тувы Владислав Ховалыг сегодня посетил школу №4 Кызыла, которая первой из столичных школ попала в программу капремонта.

Подробнее...
03.04.2024 11:49 / Общество
Правительство Тувы утвердило отчет о результатах работы за 2023 год и определило приоритеты деятельности на 2024 год

Проект отчета был рассмотрен вчера на заседании правительства. С докладом об основных темах отчета выступил первый вице-премьер правительства Тувы Владимир Донских, который изложил основные показатели, достигнутые в республике за год. Для Тувы он прошел как Год народной сплоченности. Согласно закону, документ будет представлен на рассмотрение в Верховный Хурал РТ, с ним также ознакомят жителей республики во время выездов в районы.

Подробнее...

Фоторепортажи

Глава Тувы дал слово полицейским Улуг-Хемского района, что в селе Арыг-Узуу будет построен Дом для участкового

20.04.2015

Глава Тувы расписался в дневниках лучших учеников республики

17.04.2015

В Туве состоялась церемония передачи символа Эстафеты Победы пограничникам Республики Алтай

13.04.2015

Глава Тувы вручил юбилейные медали ветеранам Великой Отечественной войны и труженикам тыла.  19 марта 2015 года.

20.03.2015

В столице Тувы состоялся многолюдный митинг-концерт, посвященный годовщине возвращения Крыма в состав России. 18 марта 2015 года

18.03.2015

Начальник ЦСКА Михаил Барышев и четырехкратный олимпийский чемпион по спортивной гимнастике Алексей Немов встретились с ветеранами спорта и спортивной элитой Тувы.  4 марта 2015 года.

06.03.2015

Глава Тувы принял участие в Красноярском экономическом форуме

05.03.2015

Глава Тувы объявил 2015 год - Годом народных традиций в Республике Тыва

19.02.2015

Глава Тувы и деятели культуры  поговорили начистоту

19.02.2015

Шолбан Кара-оол в преддверии национального праздника Шагаа вручил государственные награды более 30 деятелям  Тувы

18.02.2015

Работа власти должна быть ориентирована на нужды людей - Глава Тувы. Личный прием граждан, 12.02.2015

13.02.2015

Шолбан Кара-оол  и Барри Керзин посетили строящийся в столице Тувы центральный буддийский храм

10.02.2015

Глава Тувы посетил продуктовые магазины села Бай-Хаак, центра Тандинского района

10.02.2015

Шолбан Кара-оол проверил работу МФЦ в Бай-Хааке и обещал поддержку детской музыкальной школе

10.02.2015

Глава Тувы пообщался в очередях с пенсионерами Тандинского района

10.02.2015

Готовность спортивного  центра в селе  Бай-Хаак составляет 80 процентов

10.02.2015

В селе Бай-Хаак сдан  новый 14-квартирный дом по программе переселения граждан из ветхого жилья

10.02.2015

Чествование деятелей науки Тувы в Доме Правительства РТ, 6 февраля 2015 г.

07.02.2015

Глава Тувы и директор Спецстроя России обсудили ход строительства в Кызыле объектов Министерства обороны

23.01.2015

Глава Тувы посетил село Чал-Кежиг, а юному хоккеисту подарил футболку с изображением Путина

20.01.2015


 
Медээлер
RSS
26.09.2013
Оттук-Даш озалдыг апарган
Сөөлгү чылдарның часкы-күскү үелеринде республиканың өске черлеринден харылзаазын үзер чыгыы апаар чер Кызыл кожууннуң Оттук-Даш арбаны болуп турар. Ында амгы үеде 39 өг-бүледе 172 кижи бар, оларның 52-зи — бичии уруглар. Мынчага чедир республиканың Чазаа болгаш кожуун чагыргазы сугга алзыр дей берген бажыңнарның ээлерин көжүрер майгын хоорайжыгаштарын тургузуп, аъш-чем-биле болгаш эргежок чугула чүүлдер-биле хандырып келген. Ол айтырыгны чогумчалыг шиитпирлээри-биле республиканың Чазаа Оттук-Даштың чурттакчыларын оон дөрт хире километр черде бедик черже организастыы-биле көжүрер деп шиитпирни хүлээп алган. Кожуун чагыргазы хуу чуртталга бажыңын тудар черлерни шилээн болгаш ол чер участоктарын бүрүткеп берген. Регионнуң инвестиция программазындан чеди миллион хире рубльди электри четкилерин эде тургузарынга болгаш трансформатор подстанциязын тударынга үндүрген. Суг хандырылгазын чаа туткан кудуктуң ачызында боттандырар.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
«Алдан-Маадырларга алдар болгаш хүндүткел»
Сентябрь 19-21 хүннеринде Тываның төөгүзүнде уттундурбас, кайгамчык байырлал Сүт-Хөл кожуунга болуп эрткен. Алдан-маадырларның тура халыышкынының 130 чыл оюн демдеглээн байырлалче «Шын» солуннуң хоочуну Владимир Чадамба-биле кады Сүт-Хөл кожуун кайы сен дээш хаптывыс. Орук дургаар хоочуннуң алдан-маадырлар дугайында дыңнаан, номчаан солун чугааларын дыңнааш, ол маадырларның дириг бодун хензиг үе дургузунда караам ужу-биле оода чаңгызын көрзе деп канчап-даа болдунмас күзел-биле бодумнуң сагыш-сеткилимни кыптыктырып-ла чордум. Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң 2013 чылда чырыкче үндүргени Ю.Л. Аранчынның «Тыва улустуң маадырлыг оруу» деп номунда мынчаар бижип турар: «Алдан-дургуннарны «кемниг оор-дургуннар, аза-хортан баък чүвелер» деп феодал төрениң кижилери араттарны үргүлчү дорамчылап, хоптап келген. Ынчалза-даа олар араттарның ырмазын сып, идегелин оскундуруп шыдаваан: харын бөдүүн араттар баштайында дургуннарның база оларга чоок кижилерниң «бак салымын» кээргеп чоруй, чоорту оларның овур-хевирин сагыш-сеткилинге маадыржыдып арттырып алган». 
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара - оолдуң Алдан - Маадырларның тура халышканындан  бээр 130  чыл оюнга байыр чедириишкини

Хүндүткелдиг чаңгыс чер - чурттугларым!

Алдан - Маадырларның төлептиг салгалдары!

Ада - өгбелеривистиң алдар - адынга мөгейген байырлал - биле!

       Тываның байлак төөгүзүнде онза черни ээлеп турар “Алдан - Маадырлар” деп, хүндүткелдии - биле адаарывыс бүгү - ле мөлчүкчү дарлакчыларга удур аңгы демиселин өөскүдүп үндүрген эрес - дидим өгбелеривистиң тура халышканындан  бээр 130  чыл оюн демдеглеп эрттирип турар - дыр бис. “Алдан - Маадырларның тура халыышкыны” деп адап чаңчыкканывыс, 1883 - 1885 чылдарда болган аңгы демиселинге ынчангы Тываның Даа биле Бээзи кожууннарның арат - чону шупту киришкеннер. Амгы үе - биле деңнээрге, алды кожууннуң чер - девискээринден улуг черге бөдүүн араттарның  адаан - өжээни кыптыгып үнген. Бо демисел ооң мурнунда чер - черлерге  өөскүп турган аңгы демиселдериниң эң - не кол, эң - не хөй кижи киржилгелиг, чоннуң чаңгыс аай демнежилгезин бадыткап көргүскен.
Улаштыр номчуур...
26.09.2013
Озал - ондакка удур чүнү кылыр ужурлуг бис?
Кызыл хоорайның адаа талазында дачаларга бүдүн өг-бүлени эзирик чолаачы хөме бастырып каан, ооң уржуунда чаш ажы-төл авазы-биле кады амы-тынындан чарылган дугайында республикага тарай берген медээ чоннуң килеңин доюлдурган. Ол кижи кеземчени албан алыр ужурлуг деп Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң интернетке бижээнин хөй кижи номчааш, аңаа бүгү сагыш-сеткилинден чүүлдүгзүнген. Чолаачылар машиналарны эзирик мунуп, оруктарга болгаш кудумчуларга хөй озал-ондакты кылып, кижилерниң амы-тынындан чарлыры азы кемдеп-кергээри көвүдээни Тывада дүвүренчиг апарган. 2012 чылдың март 12-де Сүт-Хөл чурттуг аныяк оол машинаны эзирик мунуп алгаш, Элегес-Аксы суурнуң кудумчузунга ойнап турган уругларның кырынче халды берген. Чоокта чаа Кызылга Ровенская кудумчузунга 6 харлыг бичии уругну чиик машиналыг аныяк оол өлүр бастырып каан. Ол уругнуң чок болган черинде чечектер боондаа ам-даа турбушаан…
Улаштыр номчуур...
19.09.2013
Дүжүт ажаалдазы түлүктээн
Тываның муниципалдыг тургузугларында картофель болгаш ногаа ажаалдазы эрткен неделядан эгелеп идепкейжээн. Ниитизи-биле «ийиги хлебти» 665,5 га черден ажааган (планның 18 хуузу), ногааны 146,5 гектар черден чыгган (21, 8 хуузу). Бо ажыл Бии-Хем, Барыын-Хемчик болгаш Таңды кожууннарда идепкейлиг чоруп турар. Картофельдиң дүжүткүр чоруу улуг идегелди берип турар дээрзин Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызы дыңнаткан, ортумаа-биле бир гадан 99,5 центнер алдынган, а чамдык кожууннарда - чижээ, Бии-Хемде 122,5 ц., Чеди-Хөлде болгаш Барыын-Хемчикте 110 центнер чедип турар.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Эзирик чолаачының буруузу-биле
Орук-транспорт озал-ондаанга таварышкаш, амызындан чарылганнарның өг-бүлелеринге дузаны чедирер. Сентябрь 16-да болган эртенги хуралга Чазак Даргазы Шолбан Кара-оол эрткен субботада Кызылга болган коргунчуг орук озал-ондааның дугайында чугааны көдүрген. Иштики херектер сайыды Александр Лобановтуң дыңнатканы-биле алырга, чиик автомобильдиң 23 харлыг чолаачызы эш-өөрү-биле төрүттүнген хүнүн демдеглээн соонда машиназы-биле чадаг кижилерни бастырган. «Тес-Хем кожууннуң Ак-Эрик суурнуң чурттакчызы кижи-дир. Ижип орган арагазы төне бээрге, ол магазинче ону садып алыры-биле чорупкан. Амгы үеде ол туттурган, бо талазы-биле кеземче херээн оттурган, тудуп хоругдаарының чөпшээрели алдынган — деп, Александр Лобанов дыңнаткан. — Чолаачы-биле кады чораан улустуң ат-сывы база тодараттынган».
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Тываның Баштыңы көдээ ажыл-агыйның бараан бүдүрүкчүлериниң аразынга конкурсту чарлаан
Мал согар цехтерни тургузар талазы-биле конкурсту Шолбан Кара-оол көдээ ажыл-агыйның бараан бүдүрүкчүлериниң аразынга чарлаан. Ол дугайында Чазак Даргазы бодунуң Вконтактыда арнынга дыңнаткан. «Мал ажылын сайзырадыры аграр политиканың кол угланыышкыннарының бирээзи болур. Сөөлгү чылдарда ол адырже кичээнгейни угландырып келгенивистиң түңнелинде мал бажын өстүрериниң талазы-биле Россияга тиилекчилерниң аразынга кирер аргалыг болган бис. Ол көргүзүг талазы-биле Сибирьде бир дугаар черни ээлеп турар бис. 2013 чылдың август 1-ниң байдалы-биле Тывада малдың ниити баш саны 1 миллион 741 баш болган, ооң иштинде шээр малдың баш саны — бир миллион 416 муң 693, бода мал — 182 муң 134, чылгы — 62 муң 918, иви — 2604 баш болуп турар. Бо саннар дээрге мал ажылдыгларының хүн бүрүдеги кызымак күш-ажылының түңнели-дир.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
«Нация крозу»
«Нацияның крозу» - Россияның девискээринде эң хөй киржикчилерлиг болгаш эң улуг спортчу хемчег. Россияның хамаатыларын «Нацияның крозу» спорт болгаш күш-культурага хандыкшыдып, кадык-чаагай амыдыралды суртаалдап турар. Спортка болгаш күш-культурага хандыкшылдыглардан аңгыда, профессионал спортчулар, олимпий оюннарының чемпионнары, спорттуң хоочуннары бо кросска киржиринге ынак. Бо улуг спортчу хемчегге политиктер, күрүне ажылдакчылары, яамыларның болгаш албан черлериниң удуртукчулары безин киржип кээр.Амгы үеде чадаг чарыш кончуг нептереңгей. Чадаг чарыш маңнаар кижилерге «Нацияның крозу» — магадап ханмас өөрүшкү-дүр. Бо чарышка тиилээри албан эвес, ынчангаш кросска кым-даа киржип шыдаар. 
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Чаа ЧЭС Кызылга туттунар
Чаа чылыдылга-электри станциязын (ЧЭС) тударының дугайында Тываның Чазааның эгелээшкинин «Росчеткилерниң» удуртукчузу Олег Бударгин деткээн. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң чалааны-биле Кызылга ажылчын аян-чоруун кылып кээп, Чазак хуралынга олурушкан «Росчеткилер» ААН-ниң чиңгине директору О. Бударгин ындыг медеглелди кылган. Хуралга Чазак кежигүннеринден аңгыда, Сибирьниң регионнар аразының четкилер хуваар компаниязының (МРСК) болгаш ооң Тывада ажылдап турар салбырларының удуртулгазы, инвесторлар киришкен. Олар электроэнергетиканы сайзырадырының айтырыгларын чугаалашкан.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Ректор соңгулдазынга белеткел эгелээн
Тываның күрүне университединде ректор соңгулдазынга белеткел эгелээн. ТывКУ-нуң амгы ректору, биология эртемнериниң доктору, профессор Сергей Октяевич Ондарның бүрүн эргелери 2014 чылдың февральда доостур. Ол темага тураскааткан ТывКУ-нуң ректорат хуралы сентябрь 11-де болган. Дээди өөредилге чериниң Эртем чөвүлелиниң хуралын сентябрь 19-та эрттирериниң дугайында шиитпирни аңаа хүлээп алган. Тургустунган ажылчын бөлүк ол үеге чедир ректорну соңгуурунуң дугайында дүрүмнү болгаш ректор соңгулдазын чорударының талазы-биле хемчеглерниң планын ажылдап кылыр ужурлуг. Ажык бадылаашкынның түңнели-биле ажылчын бөлүктүң составынга В.О. Таргын, В.М. Дамдынчап, А.А. Стороженко, Б.К. Кара-Сал, А. В. Минаев олар киргеннер.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Шолбан Кара - оол - шыырак дээн удуртукчуларның аразында
Россияның регионнарының удуртукчуларының аразындан шыырак дээн кижилерниң санында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол кирип турар. «Независимая газета» солуннуң чагыын езугаар экономиктиг медээлер агентилели регионнарның азы ниитилелдиң чамдык кезектериниң, тургузугларның эрге-ажыктарын камгалап турар төлевилелдерни хүлээп алырынче угланган коммерция болгаш күрүне тургузугларының, депутаттарның чүткүлдүг ажылының кайы хире дээштиг болуп турарын шинчилээр талазы-биле ажылды доктаамал чорудуп турар.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Өвүрден медээлер
Арыг-силигниң девискээрин илередип...
Сентябрь 13-те кожууннуң чагырга даргазының амыдырал хандырылга талазы-биле оралакчызы А.А. Ооржак Тываның Баштыңы Ш. Кара-оолдуң эгелекчи саналы-биле чарлаттынган «Тыва – арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» мөөрейниң түңнелин үндүрген хуралды эрттирген. Аңаа кожууннуң сумулар баштыңнары, чагырга даргалары киржип, боттарының санал-оналдарын берген.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Айыыл чок шимчээшкинниң 550 метри
Тыва Республиканы Россияның өске девискээрлери-биле харылзаштырып турар «М-54» федералдыг автоорукта хар-көшкеге удур галереяның Хакас Республиканың найысылалы Абакан хоорайның талазынче 550 метр хемчээлдиг тудуу доозулган. Ооң байырлыг ажыдыышкыны сентябрь 13-те болган. Аңаа ТР-ниң Чазааның Даргазының бирги оралакчызы Михаил Козлов, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) Даргазы Каң-оол Даваа, «М-54» федералдыг оруктуң Тывада эргелелиниң даргазы Андрей Кок, туткан организация «Сибмост» ААН-ниң удуртулгазы база ажылдакчылары дээш, оон-даа өскелер киришкен. 2010 чылда Россияның транспорт яамызындан Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол хар-көшкеге удур галереяның дуртун узадыр ажылдарны чорудар дугайында дилээн соонда, бо талазы-биле хемчеглер эгелээн. 2011-2012 чылдарда галереяның адаккы кезээниң баганаларын быжыглааш, узуну 175 метр ооргаларны салган. Эрткен чылын Кызыл хоорайже угланган, узуну 100 метр девискээрни ажыглалче киирген.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Кымнар депутаттар болганыл?
Кызыл хоорайның соңгулда комиссиязы хоорайның Төлээлекчилер хуралынга сентябрь 8-те эрткен соңгулдаларның төнчү түңнелдерин чарлапкан. Комиссияның даргазы Маргарита Монгуштуң дыңнатканы-биле алырга, бадылаашкынга соңгукчуларның 43 хуузу киришкен, оларның 73,09 хуузу боттарының бадылаашкыннарын «Чаңгыс демниг Россияның» мурнундан депутаттың мандадын кордакчыларга берген. Россияның коммунистери соңгулдага киришкен соңгукчуларның бадылаашкынының 7,23 хуузун, «Чөптүг Россия» 6,01 хуузун алганнар. 26 депутат мандаттарының чээрби дөртү «Чаңгыс демниг Россия» партияның төлээлериниң холдарынга баар, Россия Федерациязының коммунистиг партиязы биле «Чөптүг Россия» партияларның төлээлери бир-бир депутат мандаттарлыг артып каар.
Улаштыр номчуур...
18.09.2013
Антон Салчакка белек
2013 чылдың март 3-те Антон Салчак эштери-биле Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы суурнуң соңгу талазында 17 километрде Ак-Баштыг дааның кырынче үнгеш, канчаар-даа аажок берге байдалга таварышкан дээрзин сагындыраал.Ол эштери-биле дагны куду бадып олургаш, улуг хар көшкеге бастырган. Хай-халап болуп, кады чораан эштери амы-тынындан чарылган, а Антон чааскаан дириг арткан. Бо таварылга чүгле республиканың эвес, а бүгү чурттуң дүвүрелин оттурган. Чаш ажы-төлдер, республиканың келир үезиниң өзүп олурган салгалдары коргунчуг хай-халаптан чок болган. Республиканың чурттакчы чону озал-ондактан шыңгыы түңнелдерни үндүрүп, баш удур хемчеглерни ап чоруткан.
Улаштыр номчуур...