Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
В Туве с рабочим визитом находится команда экспертов региональной благотворительной общественной организации «Центр лечебной педагогики» во главе с членом Совета при Правительстве РФ по вопросам попечительства в социальной сфере Анной Битовой. Специалисты прибыли по приглашению руководства республики для оказания методической и иной поддержки местным организациям социального обслуживания, а также чтобы провести консультации и курсы повышения квалификации, в том числе по оказанию психолого-педагогической помощи родителям детей с расстройствами аутистического спектра.
Подробнее...
Новости
05.08.2016 19:43 / Транспорт
Министр дорожно-транспортного комплекса Тувы Олег Бады сегодня рассказал представителям СМИ о мерах по развитию авиакомпании «Тува Авиа» в связи с проводимой масштабной реконструкцией взлетно-посадочной полосы аэропорта «Кызыл».
«РКП «АК «Тува Авиа» велась работа по участию в межрегиональных перевозках, предстоящих после завершения реконструкции аэропортового комплекса в г. Кызыле. В рамках долгосрочного сотрудничества было заключено соглашение на реализацию с 01.07.2016г авиабилетов для ОАО «Авиакомпания «Грозный Авиа». В настоящее время все технические вопросы, связанные с реализацией авиабилетов для ОАО «Авиакомпания «Грозный Авиа» и парком воздушных судов решаются руководством авиакомпании «Тува Авиа» в Росавиации, - рассказал Олег Бады.
Подробнее...
05.08.2016 19:13 / Политика
Сегодня, 5 августа, глава республики, член Высшего совета партии «Единая Россия» Шолбан Кара-оол встретился с депутатом ГосДумы от «Справедливой России» Александром Терентьевым и руководителем тувинского отделения Василием Оюном.
На встрече стороны обсудили ход подготовки к предстоящим в сентябре выборам и выразили взаимную готовность к честной борьбе.
Александр Терентьев рассказал, что баллотируется в Государственную Думу от Алтайского края, который входит в территориальную группу с республиками Алтай, Хакасия и Тыва.
Подробнее...
05.08.2016 18:07 / Безопасность
На селекторе с муниципальными образованиями глава региона Шолбан Кара-оол обсудил вопросы профилактики правонарушений на территории республики. Особое внимание он уделил городу Кызылу и попросил мэра города рассказать о принимаемых мерах.
Мэр Владислав Ховалыг доложил, что большую часть преступлений, совершенных в столице за прошедшую неделю, составляют кражи и незаконный оборот наркотиков.
“Совместно с Департаментом региональной безопасности Правительства республики мы разработали план дополнительных мероприятий по стабилизации криминогенной обстановки в городе Кызыле, - сказал Ховалыг. – План утвержден и завтра проводим встречу с ответственными исполнителями по вопросам его реализации.
Подробнее...
05.08.2016 17:13 / Общество
Сегодня, 5 августа, исполняется 82 года Григорию Чоодуевичу Ширшину, возглавлявшему Туву с 1973 по 1991 годы.
«Большая удача для меня, когда есть аксакалы, которые отслеживают и конструктивно критикуют мою работу. Его мышление и добрые советы, действительно, помогают, - написал в своем блоге Шолбан Кара-оол. - От всей души поздравляю государственного деятеля, возглавлявшего Туву в советский период почти два десятка лет, Григория Чоодуевича Ширшина c днем рождения! Крепкого здоровья! Благополучия в дружной семье! Успехов в творчестве! Спасибо за поддержку».
Шолбан Кара-оол поздравил ветерана государственной службы и лично по телефону.
Подробнее...
05.08.2016 14:20 / Мероприятия
Одним из самых ярких событий ежегодного праздника животноводов Тувы Наадыма-2016 станет региональный фестиваль тувинской традиционной кухни. Сегодня правительство республики утвердило представленное министерством культуры РТ положение о конкурсе и состав жюри. Фестиваль планируется провести в местечке Тос-Булак, где пройдут и все основные мероприятия Наадыма.
Как сообщили в оргкомитете Наадыма, цель гастрономического конкурса – возродить национальные кулинарные традиции, а также способствовать распространению широкому распространению блюд тувинской кухни в системе общепита. Для участия в конкурсе каждый район должен сформировать по команде, в которую в обязательном порядке должны входить представители администрации
Подробнее...
05.08.2016 12:19 / Образование
Правительство Тувы направило на подготовку школ к новому учебному году 117,9 млн. рублей. О ходе подготовки к учебному году врио Главы Тувы Шолбану Кара-оолу сегодня доложила министр образования и науки РТ Татьяна Санчаа.
По её словам, в этом году министерство уделило повышенное внимание решению кадровой проблемы школ.
Дефицит учителей предполагается восполнить за счет соглашений с профильными вузами Москвы, Красноярска, Новосибирска и Тувинского госуниверситета о направлении выпускников в сельские школы Тувы.
Подробнее...
05.08.2016 11:11 / Муниципалитеты
На селекторе с муниципальными образованиями глава региона напомнил, что в прошлом сезоне было допущено достаточно случаев, когда люди во время сбора кедрового ореха терялись в глухой тайге, некоторые получали травмы, были даже несчастные случаи.
В связи с этим Шолбан Кара-оол настоятельно порекомендовал руководителям муниципальных образований помочь людям собрать дикоросы в наступившем сезоне.
Он подчеркнул, что для многих сельских жителей дикоросы являются основным источником доходов и сейчас население активно начнет выходить в лес и тайгу.
Подробнее...
04.08.2016 21:11 / Общество
Центрами социальной помощи семье и детям заключены договора купли-продажи с 343 поставщиками.
Общий объем финансирования социального проекта, в рамках которого 369 малоимущих семей обеспечиваются коровой и теленком за счет средств республиканского бюджета, составляет 13 миллионов 689 тысяч 900 рублей. Это с учетом стоимости одной коровы в размере 35 тыс рублей и страхования всего поголовья взрослого скота на сумму 1 миллион 925 тысяч рублей.
Финансовые средства перечислены во все Центры 12 июля.
Подробнее...
04.08.2016 18:14 / Сельское хозяйство
В Туве побывала рабочая группа из Росстата. Главная цель поездки - ознакомление и проверка хода проведения Всероссийской сельскохозяйственной переписи. Первый этап мероприятия стартовал по всей стране 1 июля и завершится 15 августа. Для охвата труднодоступных и отдаленных территорий страны предусмотрен второй этап переписи с 15 сентября до 15 ноября. Республика Тыва входит в число регионов, где сельскохозяйственная перепись пройдет в два этапа.
В состав рабочей группы вошли советник руководителя Росстата Дмитрий Бочаров, начальник отдела Управления организации проведения переписей и сплошных обследований Росстата Мария Пузачева
Подробнее...
04.08.2016 15:59 / Сельское хозяйство
В 20 километрах от села Бай-Даг Эрзинского района строится кыштаг молодой семьи Сонама Сагаачии Сай-Суу Балдир. К работам приступили около месяца назад, но добротную кошару можно считать завершенной – остались мелочи, которые будут делать после усадки древесины. Отец молодой хозяйки рассказывает, что в строительстве кыштага приняли участие почти все взрослые жители сумона Бай-Даг и школьники старших классов. Помогали, чем могли: кто-то с топором вставал на стройку, кто-то привозил продукты питания для строителей, кто-то выделял горюче-смазочные материалы.
Подробнее...
Фоторепортажи
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
23.12.2023
21.12.2023
14.12.2023
11.12.2023
Медээлер
11.03.2014
Сактыышкын
Шаанда хаанныг төре үезинде херээжен кижини «херээжок» деп адап, ооң эрге-ажыын кызагдап, базынчактап чораан. Бо дугайында шиилерде-даа көргүзүп ойнап турар болгай. Октябрь революциязының чайынналган күштүг чалгыы бедик Саян сыннарын ажып келгеш, Таңды-Ууланың эдектеринче чаттылып кирип келген. Азия төвүнде Тыва черге улусчу революция тиилээн, бот-тускайлаң Тыва Арат Республика тургустунган, Конституциялыг эрге-хоойлулуг күрүне апарган. Эр, херээжен бүгү хамаатылар дең эргелиг, хостуг деп Конституцияда быжыглап магадылаан. «Херээжок» деп атты солаан херээженнер бистерниң чоргааралывыс болу берген. Өг-бүлеге, ниитилел амыдыралынга-даа эрлер-биле херээженнерниң эргези дең.
Улаштыр номчуур...
06.03.2014
Украинада байдалга хамаарыштыр
Тываның Баштыңы: «Крымчыларга бистиң дузазывыс дээрге, Россияга удур хөөннү тывылдырган чорукка удур демисежип турар бүгү украиннер-биле эп-сеткил каттыштырылгазы-дыр».
Хуу акша-хөреңги-биле Крымга дуза чедирериниң дугайында республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң эгелээшкинин Тываның Чазааның кежигүннери деткээннер. Украинада эрге-чагырганы күш-биле ээлеп алганнарның политиказы-биле чөпшээрешпейн турарындан экономиктиг болгаш саң-хөө хоозуралынга чедер чеде берген украин автономияның чурттакчы чонунга дуза кылдыр бир хүннүң шалыңын шилчидеринге регионнуң яамыларының болгаш ведомстволарының удуртукчулары белен.
Улаштыр номчуур...
06.03.2014
Эрткен неделяда Тываның ыраккы Тожу кожуунга ивижилерниң болгаш аңчыларның 18-ки фестивалы болуп эрткен. Ооң кол сорулгазы Тожунуң үндезин чурттакчыларының чүс-чүс чылдарда кылып келген ажылының хөгжүлдезинче кичээнгейни хаара тудары, бо адырга шылгараан кижилерни хүндүткеп байырлаары, чоннуң езу-чаңчылдарын кадагалаары, аныяк салгалды кижизидери болур. Совет үеде Тывага ивилерниң саны 15 муң баш чедип турган, ынчалза-даа иви ажыл-агыйын рынок өскертиишкиннериниң чылдары чылча шапкан. 2003 чылда Тывада азырал ивилерниң саны чүгле 516 апарган. Ивини азырап өстүрери Тожу чонунуң чаңчылчаан ажыл-ижи болганда ону кадагалап арттырар болгаш катап тургузар талазы-биле бөлүк хемчеглерни Тываның Чазаа боттандырып турар.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
«Өске регионнарга ажылдаар кылдыр улусту көжүреринге деткимче көргүзериниң программазы Сибирьге таарымча чок» — деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол санап турар. Красноярскиниң экономиктиг шуулганынга чугаа чидиг болган, ооң киржикчилери боттарының бодалдарын изии-биле илереткен.
Федералдыг удуртукчулар регионнарның баштыңнары-биле чөпшээрешпейн-даа, чөпшээрежип-даа болур, а бизнестиң төлээлери шуут өске саналды киирер эргелиг. Чугааның кол сорулгазы — бот-боттарының үнүн дыңнаары болгаш ниити түңнелге келири. Бо чылын Красноярскиге болган XI экономиктиг шуулганга өске чүүлдер-биле холбаштыр Чөөн Сибирьге болгаш Ыраккы Чөөн чүкке «шапкын хөгжүлдениң девискээрин» тургузарының талазы-биле саналдарны белеткээриниң айтырыгларын чугаалашкан, ол дугайында РФ-тиң Президентизи Владимир Путин Федералдыг Хуралга Айыткалынга демдеглеп турган.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
Март 2-де Масленица неделязының сөөлгү хүнүнде найысылалдың Арат шөлүнге чоннуң хөглээшкининге киришкеш, кышты үдээн православтыг байырлалдың солун хемчеглериниң херечилери болдувус.
Ол хүн шөлге улуг-бичии, аңгы-аңгы чүдүлгелиг, янзы-бүрү язы-сөөктүг чон чыглып келген. Таптыг-ла дүштекиниң 12 шак турда Тываның хөгжүм-шии театрының даштыкы индиринге Кызыл хоорайның чогаадыкчы коллективтериниң оюн-тоглаалыг концерти эгелээн. Даштын агаарның температуразы часкы үеге дүүшпес соок болза-даа, сеткил хайындырар ыр-шоор, баштак аянныг кожамыктар база күжүн болгаш аваангырын шенешкеннерниң мөөрейлери чыылган чоннуң хей-аъдын көдүрүп, байырланчыг хөөннү улам күштелдирген. Кидис идикти ырадыр октаар мөөрейге чүгле херээжен улус киришти. Бичии көвүрүг дег бедик черге сыртыктар-биле демисежиринге элээди оолдар идепкейлиг ойнадылар. Дески, кылаң кылдыр чазап каан 6,5 метр узун хемчээлдиг чагының бажында белектерни алыксаан кижилерниң хөйүн канчаар. Ынчалза-даа оларның аразындан чүгле каш кижи чагы бажынче үнүп шыдадылар. А оларга белеткээн белектер аянныг-ла: бо шагның телевизору, хеп чуур машина, планшет, ойнаар приставкалар дээш оон-даа өске.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
Сыын ажыл-агыйы
Каш ай бурунгаар Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Бии-Хем кожуунда уксаалыг сыын ажыл-агыйының тудуунуң баштайгы чагызын тургузарынга киришкеш: «Ажыл-херектиң чүгле эгезинде бис, салдынган сорулганы чедип алыр дээш эвээш эвес күжениишкиннерни үндүрер бис» — деп онзалап демдеглээн. А февраль 28-те Туран хоорайдан ырак эвесте Туран-Бажы деп черде «Туран сыын ажыл-агыйы» КУБ-туң девискээринге Алтай Республиканың «Абайский» уксаажыдылга заводундан баштайгы 121 баш аныяксыыннарны база 3-6 харлыг 61 баш мыйгакты эккелгени ажыл-агый төлевилел боттандырылгазының чедиишкинниг эгелээниниң көскү бадыткалы болган.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
Россияның экономиказының болгаш бүгү ниитилелдиң чаагай чоруунуң келир үези
Чоокку чылдарда «Азияже көзенекти ажыдар» сорулга Россияның мурнунда тургустунган деп, Күрдума депутады, «Чаңгыс демниг Россия» партиязының либералдыг платформазының база бир башкарыкчызы Виктор Зубарев санап турар. Ол дидим сорулга сайгарлыкчы эгелээшкиннерни идепкейжидер, капиталды болгаш кижи курлавырларын чурттуң чөөн чүгүнче угландырар арганы тургузар. Ооң санап турары-биле алырга, оларның эң солун угланыышкыннары — Ангара — Енисей талазын сайзырадырының, Новосибирск — Красноярск аразынга дүрген чоруур орукту болгаш Курагино — Кызыл демир-оруун тударының дугайында төлевилелдер болур.
Улаштыр номчуур...
02.03.2014
Кыдатта хан төрел чонувус дугайында
Чээрби чыл бурунгаар «Иштики Азияның бойдузун болгаш культуразын камгалап-кадагалаары» деп бүгү делегейниң эртем-шинчилел төлевилелинге киржир аргалыг болган мен. Ол төлевилелдиң кол-ла сорулгазы чедир шинчилеттинмээн регионнарга шинчилел ажылдарын чорудары турган. Синьцзянда эвээш санныг тывалар чурттап чоруурун дыңнааш, ынаар чоруур деп шиитпирлеп алган мен.Синьцзянга 22 хондум. Аңаа чоруткан шинчилел ажылдарымның түңнелинде элээн каш статьяларны, «Чаңгыс чон: үш салым-чол» деп монографияны бижээн мен. Ынчалдыр меңээ эки билдинмес, барык тоолда дег бодап турганым кыдат тывалары эргим болгаш чоок кижилер апарган.
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Мындыг аттыг акцияны «Комсомольская правда» солуннуң Красноярск хоорайда филиалы Тываның школаларынга интернет дамчыштыр эрттирген
Ооң утка-шынары мындыг. Республиканың школаларының бо акцияга киржиксээн өөреникчилери 2013 чылдың ноябрь 10-дан декабрь 10-га чедир кичээлдерге алган 4-5 демдектерин интернеттеdnevnik2013@list.ru деп адресче чорудар, ону барымдаалап, акцияның түңнелдерин үндүрер. Акцияның тиилекчилери Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол-биле ужуражып, дневнигинге ооң адын салдыртып алыр. Акцияга киржип эгелээн өөреникчилерниң саны кончуг хөй, оларның кичээлдерге ап турар демдектеринде 4 деп демдек дыка эвээш болгаш, «Республиканың Баштыңының дневниги» акцияга чүгле 5 демдекке өөренип турарлар тиилээр дээрзи дораан-на билдине берген. Оларны хар-назын аайы-биле эге класстарның, ортумак класстарның болгаш үстүкү класстарның өөреникчилериниң бөлүктеринге акцияның организакчылары аңгылаан. Ынчангаш акция үезинде «демдектер мөөрейи» үе-черге киржикчилерниң аразынга чөптүг байдалга эрткен.
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Тыва Республиканың Чазааның Бажыңынга «Тыва Республиканың Тус чер чагыргаларының чөвүлели» Ассоциациязының кежигүннериниң 5-ки съездизи болуп эрткен. Аңаа республиканың бүгү кожууннарының чагырыкчылары болгаш сумулар баштыңнары киришкен.
Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2014 чылда салдынган сорулгалар хөй, оларны боттандырары-биле кончуг күжениишкинниг ажылдаары чугула дээрзин демдеглээн. «Тыва — арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» губернатор төлевилели ылаңгыя сумуларга чедимчелиг ажылдаар ужурлуг. Девискээрлерде бокту доктаамал аштап-арыглаарын чаңчылчыдар. Чоокта чаа адалар шуулганынга күш-ажылдың кижилеринге, өг-бүлениң эр баштыңчыларынга күрүне онза деткимчени көргүзер дугайында база катап чугаалашкан. Өг-бүлелерге болгаш социал өскүс чорукту болдурбазы-биле социал болгаш чогуур албан черлери дузаны көргүзер. Шолбан Кара-оол тус чер чагыргаларының удуртукчуларынга мынчаар чугаалаан:
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Сөөлгү каш чылдарда «Россияның оруктары» деп программа-биле автооруктарны чыл санында септеп, чаартып, дескилеп, кылып турары өөрүнчүг чүве бо. Ылаңгыя республиканың көдээ суурларынче автомашина оруктарын септеп, дескилеп, мырыңай асфальтылап турар апарган. Орук асфальтылап кылыры Россиядан акшаландырыышкын дузазы чокта Тывага тоң берге айтырыг-дыр. Ону «Россияның оруктары» деп тускай сорулгалыг программа езугаар боттандырып, акшаландырып турар. Регион бодунуң бюджединден база акша-хөреңгини үндүрүп турар.
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Ада-чурттуң камгалакчызының хүнүнүң бүдүүзүнде Тыва Республиканың Чазааның Даргазының оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчизи Павел Андреевич Тихоновка белек-селектиг аалдап чораан. Ооң маадырлыг чоруу дээш республиканың баштыңының, Чазааның кежигүннериниң өмүнээзинден фронтучуга өөрүп четтириишкинни болгаш хүндүлелди ол илереткен. Чазак Даргазының оралакчызы Павел Андреевич-биле шайлап чугаалашкан. «Бистиң өгбевис – кайгамчык кижи-дир. Ооң улуг угаан-сарыылдыын болгаш сагыш-сеткилиниң сергээн бо кижи бедии-биле үнелей бээр. Ооң-биле хөөрежири солун болду. Бурган аңаа кадыкшылды ам-даа сөңнээр-ле болзун! Бистиң хоочуннарывыс – бистиң чоргааралывыс. Февраль 24-те ол 101 харлаар! Кайгамчык солун болгаш чуртталгага ынак боорун-на күзээр-дир мен» — деп, Анатолий Дамба-Хуурак ужуражыышкын соонда чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Тываның Баштыңы: «Сочиге Олимпиада российжилерниң чоргааралы болгаш уттундурбас байырлалы болуп арткан» 2014 чылдың Олимпиадазының медальдарының саны-биле Россияның олимпийжи командазы тергиидеп үнген. Ооң кол эгиннежип турганы Норвегияның чыынды командазы 11 алдын, 5 мөңгүн база 9 хүлер медальдарлыг болган.
Россияның чыынды командазы эрткен үеде чурттуң спортчуларының кышкы Олимпий оюннарынга чаалап алганы медальдар санының талазы-биле тергиин түңнелин (1988 чылда Калгариге ССРЭ-ниң командазы 29 медальды чаалап алган) база ажып каапкан. Кышкы Олимпий оюннарын бодунуң девискээринге эрттиргеш, тиилекчи болган чурттарның дөрт дугаары Россия болган. Ооң мурнунда Лейк-Плесид – 1932 чыл, АКШ; Осло – 1952 чыл, Норвегия; Ванкувер – 2010 чыл, Канада чурттары боттарының девискээринге тиилекчи болганнар.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Шаандан тура эр кижиниң чорук-херээ аът-биле холбаалыг чораан. Ону чечен чогаалдардан-даа номчуп болур, чижээ, чылгычы кижиниң дугайында Бады-Байыр Тараачының «Кайгал» деп номунда: «Адавастайның үргүлчү-ле кончуг шыырак, чүгүрүк аъттар мунуп чоруурун Киваа, бичии хирезинде, эскерип чораан» — деп бижээни кончуг солун.
Yстүнде киирген чижекте дег, мээң бөгүнгү маадырым чыраа, саяк база чүгүрүк аъттар өстүрүп чоруур чылгычы Сергей Бады-Хооевич Ынаалай. «Эзир чурту — хаяда, кижи чурту — хонажында» деп чоннуң чеченинде сөглээни дег, ада-өгбезиниң көжүп-дүжүп чораан турлагларында оларның мал кадарып чораан чымыштыг ажылын ол уламчылаан. Эрзин, Тес – ооң өскен-төрээн делгемнери. Өг-бүлениң беш ажы-төлүнүң хеймери. Ачазы — совхоз, колхозтуң чылгы малын кадарып чораан хоочун чылгычы. Авазының ачазын Сангыы мөге дээр. Ооң ук-дөзүнде мөгелер бар болгаш Сергей Бады-Хооевичиниң хоочуннар аразынга шүглүп чораан ужуру-даа ында.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Кызыл хоорайның «Сүбедей» спорт өргээзинге Афганистандан совет шериглерни үндүргениниң 25 чылынга тураскааткан Сибирь федералдыг округтуң чемпионады болгаш Бүгү-россия чергелиг «Азия төвүнүң кубогу» каратэ маргылдаазы болуп эрткен.
Хевис кырынга 14 хардан өрү назылыг Сибирьниң 200 ажыг оол, кыс спортчулары күжүн шенешкен. Ниитизи-биле бо маргылдааларга 24 бөлүк медальдар дээш деңзи аайы-биле спортчулар демисешкен. Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол болгаш Новосибирск облазының Каратэ федерациязының президентизи Вениамин Пак спортчуларга чедиишкиннерни күзээн. Маргылдааның түңнелдери-биле алдын, мөңгүн, хүлер, ниитизи-биле 29 медальды тыва спортчулар чаалап алган. А эң-не хөй алдын медаль — Новосибирскиниң «Чедиишкин» спортчу-патриотчу клувунуң спортчуларында. Бо клубтуң спортчулары чемпионнуң бедигээжинче 6 катап үнгеннер. Тываның спортчулары 4 алдын медальдыг, 16-17 харлыг элээди оолдар аразынга боттарының деңзи категорияларынга Артур Жамкочян, Кежик Кыргыс болгаш Менди Монгуш, 18 харлыг болгаш оон улуг назылыг аныяктар аразынга Амир Мунзук чемпион адын база катап бадыткаан.
Улаштыр номчуур...
|
|