Боттары шиитпирлээр

Тыва Республиканың Чазааның Бажыңынга «Тыва Республиканың Тус чер чагыргаларының чөвүлели» Ассоциациязының кежигүннериниң 5-ки съездизи болуп эрткен. Аңаа республиканың бүгү кожууннарының чагырыкчылары болгаш сумулар баштыңнары киришкен. 

Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2014 чылда салдынган сорулгалар хөй, оларны боттандырары-биле кончуг күжениишкинниг ажылдаары чугула дээрзин демдеглээн. «Тыва — арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» губернатор төлевилели ылаңгыя  сумуларга чедимчелиг ажылдаар ужурлуг. Девискээрлерде бокту доктаамал аштап-арыглаарын чаңчылчыдар. Чоокта чаа адалар шуулганынга күш-ажылдың кижилеринге, өг-бүлениң эр баштыңчыларынга күрүне онза деткимчени көргүзер дугайында база катап чугаалашкан. Өг-бүлелерге болгаш социал өскүс чорукту болдурбазы-биле социал болгаш чогуур албан черлери дузаны көргүзер. Шолбан Кара-оол тус чер чагыргаларының удуртукчуларынга мынчаар чугаалаан:

«Электроэнергия, тудуг, оруктар дээш, өске-даа нарын айтырыгларны доктаамал чугаалажып келген болгай бис. Бо чылдың сентябрь 6-да юбилейлиг хемчеглерге чедир нарын айтырыгларны болур-чогууру-биле шиитпирлеп, чедиишкиннерлиг уткуурувус албан. Акша-хөреңгини боттарывыс ажылдап ап, орулганы кииргеш, школа, уруглар садтары тудуп, кагдынган тудугларны эде тудар дээш, өске-даа чугула айтырыгларны шиитпирлээр. Тус черлерде биче бүдүрүлгелерни сайзырадып, немелде ажылчын олуттарны тургузар. Сайгарлыкчы ажылдың хөгжүлдези дээрге-ле республиканың бурунгаар базымы-дыр. «Чаңгыс суур — чаңгыс бүдүрүлге» төлевилелдиң ажылын шыңгыырадыр. Күрүнеден акша манап олурбайн, боттарының күжү-биле орулганы киирер. Эрге-чагыргада удуртукчулар чонга деткимчени көргүзер ужурлуг. Республиканың, муниципалдыг, федералдыг эрге-чагырга деп аңгылашпайн, бир демниг ажылдаары чугула. Боттарыңарның девискээрлериңерге чурумну тудуп, кожуунуңарның ат-алдары дээш харыысалгалыг силер».

«Тыва Республиканың Тус чер чагыргаларының чөвүлели» Ассоциациязының даргазы Виктор Туневтуң күрүне албан-хаакчызы эрге-байдалының өскерилгени-биле чаа дарганың албан-дужаалынга бадылаашкынны кылган. Ассоциацияның чаа уставын доктааткан соонда Тыва Республиканың Баштыңының Администрациязының болгаш Тыва Республиканың Чазааның Аппарадының даргазының бирги оралакчызы — Хамааты ниитилел институттары-биле харылзаа болгаш муниципалдыг эрге-чагырга-биле ажыл талазы-биле департаментиниң начальниги Геннадий Кууларның сүмелээни-биле Степан Достайны Ассоциацияның даргазынга бадылаан. Ол — бедик албан-дужаалдарга ажылдап чораан көскү күрүне ажылдакчызы.

РФ-тиң Камгалал яамызының курлавырындан Тывага аңгылаан шериг техниказын үлээриниң база тус черлерниң девискээрлеринде ажыглалга кирбейн турар тудугларны хуу кижилерге бээр талазы-биле программаның күүселдезин, 2014 чылда даалгаларның дугайында хуралга чугаалашкан. Ол ышкаш «Тыва — арыг-силигниң девискээри», «Спортту — бажыңнар чанынче» губернатор төлевилелдериниң амгы үеде байдалын, «Тус чер бот-башкарылга органнарынга күрүнениң болгаш муниципалдыг ачы-дузаны чедирерин организастаарының дугайында» № 210 федералдыг хоойлунуң боттанылгазын дээш, өске-даа айтырыгларны сайгарып көрген.

Алдынай Бады-Хоо.

"Шын" солун