Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
Уважаемые Сергей Кужугетович, Константин Иосифович, Анатолий Анатольевич! Уважаемые земляки, гости Тувы и участники торжественного собрания!
Хүндүлүг чаңгыс чер-чурттугларым, байырлыг чыыштың киржикчилери!
Сегодня мы празднуем знаменательную историческую дату – 80-летие со дня добровольного вхождения Тувинской Народной Республики в состав Советского Союза, в дружную семью народов великой России!
Тувинский народ говорит: «Мурнун хынаар, соон истээр - Присмотрись, что впереди, оглянись, что позади». Сегодняшний юбилей дает нам возможность оглянуться на пройденный путь, оценить достигнутое и наметить движение к будущему.
Подробнее...
Новости
17.10.2016 10:46 / Муниципалитеты
В селе Хондергей Дзун-Хемчикского района состоялась церемония открытия новой базовой станции сотовой связи «Теле 2 Мобайл». Для жителей западной части Тувы это источник устойчивых коммуникаций – голосовой мобильной связи и доступа к ресурсам всемирной сети Интернет.
Проект реализован в рамках соглашения о стратегическом партнерстве, который подписан между Главой Республики Тыва Шолбаном Кара-ооломи генеральным директором «Tele2» Сергеем Эмдиным. Взаимодействие сторон нацелено на развитие экономики, привлечение инвестиций и повышение доступности услуг связи на территории республики. В экономику, модернизацию и развитие инфраструктуры Республики Тыва до конца 2016 года оператор планирует вложить более 83 миллионов рублей.
Подробнее...
14.10.2016 22:41 / Экономика
Первым заместителем министра финансов станет Монгуш Менди Геннадиевна. Она окончила Государственный лицей Республики Тыва с золотой медалью, имеет два высших образования, училась в Финансовом университете при Правительстве РФ по направлениям "Государственное и муниципальное управление", "Финансы и кредит". После окончания учебы с сентября по ноябрь 2013 года проходила стажировку в Министерстве финансов РТ в отделе бюджетной политики в отраслях экономики. С июня 2014 года работала помощником Главы Тувы.
Подробнее...
14.10.2016 20:33 / Транспорт
Сегодня в Доме народного творчества дорожники Тувы торжественным собранием отметили 80-летие отрасли республики.
В холле для посетителей развернулась фотовыставка, посвященная знаменательной дате и рассказывающая об основных этапах развития отрасли.
Праздничное мероприятие посетил Глава Тувы Шолбан Кара-оол, возле стендов он встретился с победителями республиканского конкурса профессионального мастерства и пожелал им дальнейших успехов в работе.
Для многих участников торжества стали открытием факты истории становления отрасли, представленные в подготовленном юбилею фильме.
Подробнее...
14.10.2016 20:13 / Культура
Государственная комиссия при Главе Республики Тыва с 14 октября рассматривает документы, поступившие от всех, кто изъявил желание принять участие в конкурсе на руководящие должности в органы исполнительной власти республики. Напомним, прием документов завершился 13 октября.
Глава Тувы Шолбан Кара-оол сегодня принял участие в заседании конкурсной комиссии по вопросам культуры и туризма. Он выслушал выступления всех кандидатов, претендующих на пост министра культуры и его заместителей.
В ходе обсуждений о качестве деятельности министерства глава региона отметил плюсы и минусы работы этого ведомства.
Подробнее...
14.10.2016 16:59 / Общество
В развитие договоренностей о взаимодействии с руководством Федерального агентства по делам национальностей Глава Тувы Шолбан Кара-оол распорядился создать Агентство по делам национальностей Республики Тыва. Новое ведомство возглавит Вера Лапшакова, которая занимала должность первого заместителя министра культуры. Она является председателем Ассамблеи народов Республики Тыва, стояла у истоков создания Центра русской культуры.
На протяжении последних нескольких лет Вера Лапшакова отличилась целым рядом позитивных проектов в сфере межнациональных и этноконфессиональных отношений.
Подробнее...
14.10.2016 16:01 / Энергетика
На Кызылской ТЭЦ (СГК) прошла общестанционная тренировка - один из этапов проверки готовности станции к предстоящей зиме. На этот раз персонал отрабатывал действия при тушении пожара на хозяйстве растопочного топлива, сообщает Сибирская генерирующая компания.
По легенде учений, при подаче топлива в котел произошла разгерметизация оборудования топливоподачи с последующим возгоранием. К устранению причины чрезвычайной ситуации следовало приступать незамедлительно. Начальник смены станции оперативно выключил подачу топлива, и, получив подтверждение от дежурного электромонтера, сообщил об аварии руководству станции, диспетчерам Тываэнерго
Подробнее...
14.10.2016 10:05 / Политика
Глава Тувы Шолбан Кара-оол продолжает формировать состав правительства республики. Напомним, после отставки кабинета министров, состоявшейся 22 сентября по итогам выборов главы региона, руководитель отметил, что больших кадровых изменений не произойдет, но при этом определил 25-процентную квоту для молодежи до 35 лет, которая должна обновить орган исполнительной власти. Глава Тувы обратил особое внимание на перспективных молодых управленцев. Важными критериями при отборе претендентов на руководящие должности были обозначены наличие управленческого опыта
Подробнее...
13.10.2016 19:08 / Сельское хозяйство
28 октября на базе спорткомплекса «Субедей» пройдет республиканская выставка-ярмарка «Золотая осень. Урожай-2016», на которой будет представлена продукция местных товаропроизводителей по низким ценам – овощи, мясо, мясные и колбасные изделия, молоко и молочные продукты, мед и продукция из дикоросов и трав.
Подробнее...
13.10.2016 18:54 / Политика
Сегодня, 13 октября, Государственная комиссия при Главе Тувы завершила прием документов для участия в конкуре на руководящие должности в органы исполнительной власти республики.
Как сообщили в Госкомиссии, по предварительным подсчетам, документы подали более 80 кандидатов. Отмечается, что активно откликнулась молодежь. Также подают документы, как государственные гражданские служащие различных категорий должностей, муниципальные служащие и иные граждане.
22 сентября 2016 года избранный Глава Тувы Шолбан Кара-оол объявил об отставке Правительства Республики Тыва и о том, что формирование нового состава будет проходить в открытом конкурсном режиме.
Подробнее...
13.10.2016 14:39 / Образование
На имя Главы Тувы Шолбана Кара-оола поступила телеграмма от заместителя Председателя Правительства РФ Ольги Голодец. Она выразила благодарность за высокий организационный уровень проведения ЕГЭ в Туве.
«Уважаемый Шолбан Валерьевич! Выражаю Вам благодарность за работу системы образования региона по подготовке и проведению в 2016 году единого государственного экзамена в соответствии с установленными требованиями на высоком организационном уровне», - говорится в телеграмме.
Подробнее...
Фоторепортажи
26.09.2024
03.09.2024
15.08.2024
14.08.2024
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
Медээлер
25.02.2014
Тываның Баштыңы: «Сочиге Олимпиада российжилерниң чоргааралы болгаш уттундурбас байырлалы болуп арткан» 2014 чылдың Олимпиадазының медальдарының саны-биле Россияның олимпийжи командазы тергиидеп үнген. Ооң кол эгиннежип турганы Норвегияның чыынды командазы 11 алдын, 5 мөңгүн база 9 хүлер медальдарлыг болган.
Россияның чыынды командазы эрткен үеде чурттуң спортчуларының кышкы Олимпий оюннарынга чаалап алганы медальдар санының талазы-биле тергиин түңнелин (1988 чылда Калгариге ССРЭ-ниң командазы 29 медальды чаалап алган) база ажып каапкан. Кышкы Олимпий оюннарын бодунуң девискээринге эрттиргеш, тиилекчи болган чурттарның дөрт дугаары Россия болган. Ооң мурнунда Лейк-Плесид – 1932 чыл, АКШ; Осло – 1952 чыл, Норвегия; Ванкувер – 2010 чыл, Канада чурттары боттарының девискээринге тиилекчи болганнар.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Шаандан тура эр кижиниң чорук-херээ аът-биле холбаалыг чораан. Ону чечен чогаалдардан-даа номчуп болур, чижээ, чылгычы кижиниң дугайында Бады-Байыр Тараачының «Кайгал» деп номунда: «Адавастайның үргүлчү-ле кончуг шыырак, чүгүрүк аъттар мунуп чоруурун Киваа, бичии хирезинде, эскерип чораан» — деп бижээни кончуг солун.
Yстүнде киирген чижекте дег, мээң бөгүнгү маадырым чыраа, саяк база чүгүрүк аъттар өстүрүп чоруур чылгычы Сергей Бады-Хооевич Ынаалай. «Эзир чурту — хаяда, кижи чурту — хонажында» деп чоннуң чеченинде сөглээни дег, ада-өгбезиниң көжүп-дүжүп чораан турлагларында оларның мал кадарып чораан чымыштыг ажылын ол уламчылаан. Эрзин, Тес – ооң өскен-төрээн делгемнери. Өг-бүлениң беш ажы-төлүнүң хеймери. Ачазы — совхоз, колхозтуң чылгы малын кадарып чораан хоочун чылгычы. Авазының ачазын Сангыы мөге дээр. Ооң ук-дөзүнде мөгелер бар болгаш Сергей Бады-Хооевичиниң хоочуннар аразынга шүглүп чораан ужуру-даа ында.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Кызыл хоорайның «Сүбедей» спорт өргээзинге Афганистандан совет шериглерни үндүргениниң 25 чылынга тураскааткан Сибирь федералдыг округтуң чемпионады болгаш Бүгү-россия чергелиг «Азия төвүнүң кубогу» каратэ маргылдаазы болуп эрткен.
Хевис кырынга 14 хардан өрү назылыг Сибирьниң 200 ажыг оол, кыс спортчулары күжүн шенешкен. Ниитизи-биле бо маргылдааларга 24 бөлүк медальдар дээш деңзи аайы-биле спортчулар демисешкен. Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол болгаш Новосибирск облазының Каратэ федерациязының президентизи Вениамин Пак спортчуларга чедиишкиннерни күзээн. Маргылдааның түңнелдери-биле алдын, мөңгүн, хүлер, ниитизи-биле 29 медальды тыва спортчулар чаалап алган. А эң-не хөй алдын медаль — Новосибирскиниң «Чедиишкин» спортчу-патриотчу клувунуң спортчуларында. Бо клубтуң спортчулары чемпионнуң бедигээжинче 6 катап үнгеннер. Тываның спортчулары 4 алдын медальдыг, 16-17 харлыг элээди оолдар аразынга боттарының деңзи категорияларынга Артур Жамкочян, Кежик Кыргыс болгаш Менди Монгуш, 18 харлыг болгаш оон улуг назылыг аныяктар аразынга Амир Мунзук чемпион адын база катап бадыткаан.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Агаар-бойдустуң таарымчалыг болуп турары-биле Чөөн-Хемчик кожуунда мал кыштаглаашкыны хүр эртип турар.
Февраль айның санаашкыны-биле кожуунда мыйыстыг бода малдың баш саны – 15222, ооң иштинде төрүүр инек – 6512, шээр мал – 102173 баш, төрүүр хой, өшкү – 53519, чылгы мал – 5171, белер – 1830, хаваннар – 652, төрүүр хаван – 157 болгаш 7 баш теве кыштаглаашкынны онча-менди эртип турар. Көдээ ажыл-агый өнчүзүнүң бүгү хевирлериниң кышкы турлагларында 16116 тонна сиген, 1296 тонна саваң, 559 тонна тараа культураларындан мал чеми белеткеттинген.
Улаштыр номчуур...
24.02.2014
РФ-тиң Президентизи Владимир Путин Тываның Баштыңынга болгаш Тыва Республиканың эр чонунга Ада-чурт камгалакчызының хүнү-биле байыр чедирген. «Хүндүлүг Шолбан Валерьевич! Ада-чурт камгалакчызының хүнү-биле байыр чедирип тур мен. Чуртувустуң эрес-дидим шериглериниң кайы-даа үелерде маадырлыг чоруктары бистиң төөгүвүстүң адырылбас кезээ болуп артар. Yе-шаг, салгалдар солушса-даа, өндүр улуг тиилелгелерниң чалыны кезээ шагда улус-чонну каттыштырып, Ада-чурт база ооң алдарлыг оолдары дээш чоргааралды улам күштелдирип чоруур. Төрээн чуртка бараан болуп, ооң айыыл чок чоруун хандырып, хамаарышпас чоруун камгалаарының амыр эвес мергежилинге чүрээниң ханызындан бердинген кижилерни бөгүн хүндүткеп байырлаар бис. Олар дээрге төрээн чуртунга, хамааты хүлээлгезинге шынчызы-биле бердинген кижилер-дир.
Улаштыр номчуур...
24.02.2014
Тыва Республиканың Чазаанга Ада-чурт камгалакчыларының хүнүн таварыштыр хүлээнген ажылынга ак сеткилдиг, кызымаккай ажылдап келгеннерге, дайын хоочуннарынга, спортчуларга күрүне шаңналдарын тывыскан. Тыва Республиканың Баштыңы—Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол бо төөгүлүг чылда, онзагай байырлал бүдүүзүнде эң-не төлептиглерге күрүне шаңналдарын тыпсыры канчаар-даа аажок аас-кежик дээрзин демдеглээн. Тываның Журналистер эвилелиниң даргазы, «Новый век» телеканалдың кол редактору Эльвира Лифанованың өгбелери Ада-чурттуң улуг дайынының үезинде Ленинград бүзээлээшкининге киришкеш, «Дайынчы шылгарал», «Германияны тиилээни дээш» медальдарның болгаш өске-даа шаңнал-макталдарны чаалап алган. Бо хүн оларның уруглары, төрелдери эрес-дидим, маадырлыг өгбелериниң чырык адынга шаңналдарны алган. РФ-тиң камгалал сайыды Сергей Шойгу төрээн черинде болуушкуннарны доктаамал хайгаарап турар. Ол бо удаада «Центр Азии» солунда үнген «Лифановская шпана» деп чүүлдү номчааш, аажок сонуургап, Эльвира Сергеевнага ооң маадырлыг өгбелери дээш өөрүп четтиргенин илереткен чагааны чоруткан.
Улаштыр номчуур...
24.02.2014
Февраль 20-де Тыва Республиканың Национал музейинге Тыва Республиканың Баштыңы—Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол шериг чоруурунга белеткенип турар оолдар-биле ужурашкан. Ада-чурт камгалакчыларының байырлалынга тураскааткан ужуражылгага «Дайынчы акы-дуңмалышкы чорук» хөй-ниити организациязының кежигүннеринден аңгыда дайын хоочуннары база келген. ТР-ниң шериг комиссары Юрий Марков, дайын шимчээшкиннериниң хоочуну полковник Сергек Шактар республиканың аңгы-аңгы булуңнарындан чедип келген оолдарга байырлал таварыштыр чаагай чүүлдерни күзээн.Эрткен чылын шеригже бистиң республикадан 1825 оол чоруткан, ол дээрге Россия деңнелинде эки көргүзүг. Шериг чоруур оолдарның кадыының байдалы багай эвес дээрзин комиссариаттың эмчилери демдеглеп турар. Эрткен чылын дайынчы мергежилдерге 315 кижини өөредип, республиканың шериг комиссариады салдынган сорулгазын тергиин эки күүсеткен. Бо чылын 255 оолдарны дайынчы мергежилдерге белеткээр, амгы үеде 23 кижи керээ езугаар шериг албан-хүлээлгезин эрттирип турар.
Улаштыр номчуур...
21.02.2014
Бо чылын февраль 23-тү Россияның армиязы элээн көдүрлүүшкүннүг уткуп турар. Ооң чылдагааны – Сергей Шойгу Россияның камгалал сайыдының албан-дужаалынга чыл хире ажылдааш, мурнуку үеде чыглы берген белен эвес айтырыгларны дээштии-биле сайгарып шыдааны. Сергей Шойгу психологияны кажан-даа ханы өөренип чорбаан, ынчалза-даа кандыг-даа чүвениң ындын өттүр билир ышкаш угаан-сарыылдыг. Камгалал сайыдының албан-дужаалынга ажылдап эгелээни баштайгы хүнде-ле, генерал погоннарлыг шериг форманы кедип алгаш, камгалал яамызынга чедип келген. Шойгу өттүр билген ышкаш. Чаа сайыттан чогум-на ону Россияның шерии манап турган – камгалал сайыды погоннарлыг болур ужурлуг. Бир эвес чаа сайыт ийи-үш хонук шериг хеп кетпээн-даа болза, Россияның армиязы сандарай бербес болбайн канчаар, ооң шериг хептиг ажылдап эгелээринден хөй чүве хамааржыр дээрзин Шойгу билип турган. Кызыл шөлге Тиилелгениң парадынга Суворов болгаш Нахимов училищелериниң курсантыларын киириштер, «Аврора» крейсерни шериг-далай флодунуң составынче катап эгидер деп Россияның чаа камгалал сайыдының шиитпирлээни онзагай сүлде медээ болган. Ындыг медээ Россияның армиязынга херек турган – ындыг сүлде медээни армия алган.
Улаштыр номчуур...
18.02.2014
Тыва Республиканың Чазаанга бо чылдың январь айда болган чөвүлел хуралга Кызыл хоорайга хөй каът бажыңнарны тударын көвүдедириниң, найысылалдың экологтуг байдалының баксыраар чоруун болдурбазының айтырыгларын чугаалажып көрген.
2011-2012 чылдарда Кызылдың девискээринде болгаш хоорай чоогунда харда химиктиг бүдүмелдерниң чүү хире чыылганын шинчилээн эртемденнер база ол хуралдың ажылынга киришкен. Хуралга сөс алган эртемден Наталья Янчаттың дыңнатканы-биле алырга, хөмүр-даш-биле одаар суугуларлыг бажыңнарның чанында харда кижилерниң кадыынга хоралыг химиктиг бүдүмелдер хөй, Кызылдың чылыг-энергетика төвүнүң агаарны хирлендирип турары доктааткан өй-чижектен көвүдевейн турар. Кызылдың агаарын хирлендирбезиниң бир аргалары Каа-Хем хөмүр-даш уургайының хөмүр-дажын эзилдирип болбаазырадыры, энергияның чаа хевирлерин шиңгээдип алыры. Ол хуралга саналдар езугаар алырга, шинчилелдерден өске, Кызыл хоорайны хөмүр-даш ыжы, хөөзүнден хирлендирбес дээш, херек кырында боттандырыпкан тус черниң технологиялары чок бооп турар. Ол хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Кызыл хоорайның агаарының арыг болуру эртемденнерге база хамааржыр айтырыг-дыр деп демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
18.02.2014
Эрткен неделяның дыштаныр хүнүнде Таңды кожууннуң Кызыл-Арыгда 8-ки хевирниң кадыы кошкак уругларның школа-интернадынга «Шын» солуннуң редакциязы аалдап четкен. Херимнеп каан улуг девискээр иштинде хөй санныг бажыңнарның барын бодаарга, мында улуг коллектив ажылдап турары илдең. Школа-интернаттың төп оран-савазынче кирип кээривиске, ооң директору Клара Ивановна Комбу бисти чылыг-чымчак уткуп-хүлээп алды. Орук-суурга кандыг чораанывысты сагыш човап айтыргаш, изиг аъш-чем белеткээн столунче шайлаары-биле чалады. Сүүзүннүг сүттүг шайны аартап ора, удуртукчу башкы интернаттың ажыл-ижи-биле каксы таныштырып чугаалады. Школа-интернатка бажында кемдээшкинниг төрүттүнген, ооң салдарындан угаан-медерелиниң сайзыралы оожум деңнелде уругларны тускай сорулгалыг программа-биле өөредип-кижизидип турар. Мында 77 өөреникчи, 55 башкы болгаш кижизидикчи башкылар
Улаштыр номчуур...
17.02.2014
Афганистандан совет дайынчыларны үндүргенинден бээр 25 чылын демдеглеп турар. Ол дээрге чурттуң шериг төөгүзүнүң арыннарында таңмаланып арткан болуушкун. Совет шериглерни Афганистандан үндүрген хүнү кылдыр февраль 15-ти каш чыл бурунгаар доктааткан. Ол шиитпирни Россияның хөй язы-сөөк чону база афганчыларның эвилелдери чүүлдүгзүнүп деткээн. Февраль 14-те, 12 шакта найысылалдың Тиилелге шөлүнге Ада-чурттуң кызыгаарындан дашкаар албан хүлээлгезин күүседип чораан шериглерни база дайын шөлүнге маадырлыы-биле тулчуп тургаш, хары черге бажын салган оолдарны сактып, хүндүткелдиң, мөгейигниң езулалын эрттирген.
Улаштыр номчуур...
17.02.2014
Чыварлыг кыш адакталып-даа турар болза, соок дыңзыг хевээр. Көдээ ишчилерниң чымыштыг ажылын кайы-даа үеде кидин түлүк деп болур. Республиканың мурнуу кожууннары — Өвүр биле Эрзинниң мал ажыл-агыйларында кыштаглаашкынның эртип турары чүгээр.
Эрзин кожууннуң шупту 266 ажыл-агыйларында, ооң иштинде көдээ ажыл-агыйның — 69, араттарның — 24, биче кооперативтерниң — 10, а хууда дузалал ажыл-агыйларының 163 кышкы турлагларында 11359 баш бода болгаш 106808 баш шээр мал, 102 хаван, 64 теве, 134 куш аймаа чизелеттинген. Бо кыжын хар кылын-даа болза, мал-маганның деңгели хүр-менди. Арай кошкак малды тургузу азырап турар.
Улаштыр номчуур...
13.02.2014
Февраль 11-де ТР-ниң ЧазааныңБажыңынга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Соңгу-Чөөн Азия чурттарының регионнар чагыргаларының ассоциациязының(АРАССВА) өөреникчилер болгаш тускай ортумак өөредилге черлериниң сургуулдарыныңаразынга чарлааны Соңгу-Чөөн Азия чурттарының дугайында чогаадыглар мөөрейинге киришкеш, шаңналдыг черлер ээлээн уруглар-биле ужурашкан. Тыва Республиканың өөреникчилериниң, сургуулдарының 20 ажыг ажылдарын 2013 чылдың чайын АРАССВА-ның секретариадының жюри кежигүннеринче чоруткан. Шыңгыы шилилгениң түңнелинде Кызыл хоорайның №3 ортумак школазының 11-ги класстың өөреникчизи Аржаана Куулар бирги черге төлептиг болган. Кызылдың өскүс болгаш ада-иезиниң хайгааралы чок арткан уруглар школа-интернадының 7-ги классчызы Буяна Монгуш, Тээли суур ортумак школазының 7-ги классчызы Дүгер Салчак, 10-гу классчы Челээш Дивии, 3-кү классчы Аялга Дивии, 2-классчы Белек Чошкак база Тываның көдээ ажыл-агый техникумунуң 1-ги курузунуң сургуулу Долаана Монгуш шаңналды алганнар.
Улаштыр номчуур...
13.02.2014
Афганистан, Кабул, Кандагар, Герат, Гиндикуш, Салангыны картадан сонуургап көрүп оргаш, бо хары черлерге бистиң солдаттарывыс тулчуушкунга киржип, коргунчуг дайынның чакпыыл огунга амы-тынын алысканын сактып келдим.Афганистанга дайын 1979 чылдың декабрьдан 1989 чылдың февраль айга чедир 9 чыл, бир ай, 18 хонук үргүлчү-лээн, чээрбиги чүс чылдың ол берге үези төөгүде уттундурбас болуп арткан. Афган дайыны – эң-не берге, дайынчы маргыштыг, чөрүлдээлиг үе. Ол чылдар совет чоннуң сагыш-сеткилинге аар балыг кылдыр арткан. Бо дайынга барык 18 муң офицерлер, солдаттар маадырлыы-биле амы-тынындан чарылган. Тывадан 462 солдат ук дайынга киржип, интернационалчы хүлээлгезин күүсеткен.
Улаштыр номчуур...
12.02.2014
Өг-бүле — чырык черде кижи бүрүзүнүң эң-не эргим, хайыралыг уязы. Бо бичии «күрүнеге» кижи деткимчени ап, мөзү-шынарга өөренип алыр. Аас-кежиктиг, найыралдыг өг-бүлелерге бүрүн кадык ажы-төл төрүттүнер дээрзинге чөпшээрежир силер бе? Амгы үеде өг-бүле тутпаан аныяк иелерниң доктаамал божуп турары дүвүренчиг байдалды тургузуп турар. Ийи аныяк кижи кады чурттап турар-даа болза, аразында харылзаазын хоойлу-дүрүм езугаар быжыглавас апарган. 2013 чылда республикага ниитизи-биле 8256 чаштар төрүттүнген: өг-бүлелиг азы уруунуң ачазы документ езугаар тодараттынган иелерден 2931 уруг. А күрүнениң бүрүткели-биле бот кылдыр санаттырар иелер 5323 уруг божаан. Моон алгаш көөрге, ажы-төлүвүстүң хөй кезии чедимчелиг, «долу» өг-бүлелерде төрүттүнмейн турар ышкажыл. 2012 чыл-биле деңнээрге, 2013 чылда бадылгалыг өг-бүлелерниң саны 3,58 хуу эвээжээн. А чарылган өг-бүлелер 6,18 хуу көвүдээн.
Улаштыр номчуур...
|
|