Кыштаглаашкын – кол кичээнгейде

Чыварлыг кыш адакталып-даа турар болза, соок дыңзыг хевээр.  Көдээ ишчилерниң  чымыштыг  ажылын кайы-даа  үеде кидин түлүк деп болур. Республиканың мурнуу кожууннары — Өвүр биле Эрзинниң мал ажыл-агыйларында кыштаглаашкынның эртип турары чүгээр. 

Эрзин кожууннуң шупту 266 ажыл-агыйларында, ооң иштинде көдээ ажыл-агыйның — 69, араттарның — 24, биче кооперативтерниң — 10, а хууда дузалал ажыл-агыйларының  163 кышкы турлагларында 11359 баш бода  болгаш 106808 баш шээр мал, 102 хаван, 64 теве, 134 куш аймаа чизелеттинген. Бо кыжын хар кылын-даа болза, мал-маганның деңгели хүр-менди. Арай  кошкак малды  тургузу азырап турар.

Уксаажыдылга ажыл-агыйлыг бир бүдүрүлге, «Бай-Хөл» көдээ ажыл-агый кооперативи,  29 арат ажыл-агыйы болгаш Нарында «Сая», «Уургай», Качыкта «Ак-Мыйыс», «Тарлашкын», «Ямаалык» Бай-Дагда, Мөренде «Дөргүн-Хараган» көдээ ажыл-агыйның биче кооперативтеринде  585 малчын бар, ооң иштинде  муң малдыг хойжулар: Байыр Мандал, Ирина Дамба, Алдын-Белек Дамба, Аяна Мунзук, Розалья Манзай, Анатолий Идам, Очур Минчээ, Орлан Кыныраа, Эртине Доптан, Зинаида Баажай болгаш Константин Кулдун.

Эрзин кожуун чагыргазының ажылдакчылары, эмчилер болгаш сумуларның удуртукчулары январь 29-тан февраль 10-га чедир 197 малчын коданнарже үнүүшкүннерни кылган. Бо хүннерде малчыннарның амыдырал  байдалы эки, мал чеми четчир. Немелде мал чеми курлавырда бар. Малчыннар хүн батареязын дамчыштыр кээр чырык-биле хандыртынып, телевизорну-даа көрүп турар. Март айның ортан үезинде чаш малды онча-менди алырынга эрзинчилер белен.

Кыдыг-кызыгаар Өвүр кожуунда мал ажыл-агыйларының шупту хевирлеринде  малдың  деңгели эки. Кожуунда 32 арат ажыл-агыйлары бар, ооң иштинде чаа эгелеп чоруурлар — 7. Бо чылдың санаашкыны-биле 9228 баш бода мал база 134784 баш шээр мал бар.  Чымыштыг ажылдыг малчыннарывыс саны 558.  Ниити  саны 186, ооң иштинде көдээ ажыл-агый черлериниң — 59, араттарның — 32, көдээ ажыл-агый бүдүрүлге кооперативтериниң — 5,  дузалал ажыл-агыйның 90  кыштагларында  16472 тонна сиген курлавырда бар.

Кожууннуң көдээ ажыл-агый ажылдакчылары Сарыг-Хөл, Торгалыг, Саглы, Солчур суурларының малчын коданнарынче үнүүшкүннерни кылган. Кыштагларже оруктарны аштап-арыглаан. Дус-Дагның арат  ажыл-агыйжызы Чимит Куулар кыштаглаашкынга  160 тонна бөдүүн мал чемин, 1,100 килограмм дусту белеткээн. Малчынның аал-коданының девискээри арыг-силиг, мал-маганы онча-менди, сиген-ширбиили чедер болгаш артыкшылдыг. Кожууннуң  мал эмчилери малдың тарылгазын үе-шаанда чорудуп, малчын коданнарны хайгааралга ап,  арга-сүмени берип турар.

Чидиг айтырыг – бөрүлер-биле демисел. Олар аал-коданче болгаш одарда мал-маганче халдап турар. Малды кокайдан камгалаары-биле суму бүрүзүнде  бригадалар тургустунган.  Кайда-даа бо талазы-биле ажыл шыңгыы. Кожуун чагыргазы болгаш тус черниң удуртукчулары кыштаглаашкынны хүр ажары-биле  шупту чогуур хемчеглерни чорудуп турар.

Өвүрнүң, Эрзинниң малчыннарынга удавас мал оолдаашкынының чымыштыг үези эгелээр.

Анисья Тюлюш.

"Шын"солун