Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
В первый день работы фестиваль посетил Глава Тувы Владислав Ховалыг, который поздравил гостей и участников с возрождением долгожданного музыкального события. Он прошел регистрацию в качестве почётного гостя и пообщался с участниками мероприятия. На вновь стартовавший после перерыва фестиваль приехали музыканты из разных городов России, а также Австралии, Австрии и Великобритании.
Подробнее...
Новости
21.09.2018 16:45 / Конкурсы
Министерство сельского хозяйства и продовольствия Республики Тыва объявляет прием документов для проведения конкурса по отбору проектов, направленных на поддержку начинающих фермеров в республике для оказания государственной поддержки в их реализации с 19 сентября по 1 октября 2018 года (с 9 по 18 час).
В конкурсе могут принять участие крестьянские (фермерские) хозяйства, соответствующие требованиям конкурса.
Конкурсные заявки, представленные после истечения срока подачи конкурсных заявок, не принимаются.
Подробнее...
20.09.2018 17:42 / Экономика
Главе Тувы Шолбану Кара-оолу официально представили нового генерального директора ООО «Межегейуголь» - одного из самых крупных разработчиков угольных месторождений региона. Им стал 31-летний Александр Лукиных, до назначения занимавший в компании пост директора по производству. Представить нового управляющего в Туву специально прибыл директор дирекции операционной деятельности дивизиона «Уголь» холдинга «ЕВРАЗ» Александр Макаров.
По его словам, Лукиных – потомственный шахтёр в четвертом поколении, родом из Кемерово. Имеет три высших образования – горный электромеханик, горный инженер подземных разработок и экономист. В «Межегейугле» работает с момента строительства шахты. За четыре года вырос от старшего энергетика до директора по производству, под началом которого шахта вышла на рекордные объемы добычи.
Подробнее...
20.09.2018 12:55 / Экономика
Заседание Совета МАСС пройдет в Кызыле в конце сентября 2018 года с участием глав субъектов Сибирского федерального округа. Основной тематикой общения станет вопрос развития транспортной доступности сибирских регионов, а также совместных экономических проектов.
В рамках проводимых мероприятий планируется подписать соглашение с руководством Республики Хакасия и Кемеровской области о строительстве дороги до г.Новосибирска, минуя большой крюк через Красноярский край. С губернатором Республики Алтай будут обсуждены перспективы строительства автомобильной дороги до с.Кош-Агач через Монгун-Тайгинский район Республики Тыва.
Подробнее...
19.09.2018 22:47 / Безопасность
19 сентября расширенным кругом, с участием Главы Тувы Шолбана Кара-оола, руководителя Росфинмониторинга по СФО Андрея Алексеевича Долбня, а также правоохранителей, силовиков и председателей районных администраций обсуждены меры по борьбе с рецидивной преступностью.
Глава Тувы в ходе совещания напомнил, что для усмирения рецидивистов, чтобы образумить бывших заключенных, ограничить их влияние на общество и особенно молодежь им были противопоставлены общественные институты вроде Советов отцов, директоров-мужчин в школах, замов председателей администраций по профилактике правонарушений.
Подробнее...
19.09.2018 19:29 / Муниципалитеты
19 сентября состоялась встреча Главы Тувы Шолбана Кара-оола с избранными депутатами Монгун-Тайгинского района. Выборы прошли 9 сентября.
Явка избирателей составила здесь 87,35 %. В Хурал представителей Монгун-Тайгинского района избраны 16 кандидатов от партии "Единая Россия" и 1 самовыдвиженец.
Выбранный состав депутатов Хурала представителей Монгун-Тайгинского района является очень молодым по возрастному составу, самому старшему депутату 53 года, самому молодому – 24 года, средний возраст депутатов составляет 39 лет. По гендерному составу: 10 мужчин и 7 женщин.
Подробнее...
19.09.2018 11:47 / Транспорт
Глава Тувы Шолбан Кара-оол 18 сентября дал старт началу сборки пролётов нового Коммунального моста через Енисей. Надвижка многотонных пролётных строений на мостовые опоры началась с левого берега, на котором с осени прошлого года было возведено три опоры. По существующей у строителей традиции Шолбан Кара-оол заложил в основание мостовых конструкций монетку – на удачу, пожелав бригаде ООО «Восток» скорого и успешного завершения работ.
«Историческое событие, друзья. Начинается надвижка первого пролета нового Коммунального моста через Енисей в сторону правобережного микрорайона. Процесс основательный, к которому дорожники относятся с душой и сердцем. Пощупал своими руками первые сантиметры, посмотрел, как рождается мост, который сыграет в жизни горожан особую роль и будет спокойно служить много десятилетий. Каждый пролет - 133 метра, 300 тонн, а всего их четыре.
Подробнее...
18.09.2018 19:48 / Сельское хозяйство
В трех из 17 сельских районов Тувы реализация очередного этапа губернаторского проекта «Кыштаг для молодой семьи» требует особого внимания. Глава республики Шолбан Кара-оол заслушал доклад министра хозяйства и продовольствия РТ о ходе реализации намеченных на текущий год задач. Как выяснилось, в Каа-Хемском, Тере-Хольском и Монгун-Тайгинском районах власти опоздали с организацией строительства кошар и жилья на усадьбах начинающих фермеров. В общей сложности не успевают до зимы построить из 105-ти 6 кошар и 11 домов для чабанов.
Глава Тувы заявил о недопустимости такого подхода, ведь население республики возлагает на проект большие надежды.
Подробнее...
18.09.2018 19:27 / Здравоохранение
Глава Тувы Шолбан Кара-оол проверил исполнение своего поручения по организации работы детского отделения поликлиники в поселке Каа-Хеме – административном центре Кызылского района. Поручение было дано министрам здравоохранения и строительства еще в начале года. Они должны были, в частности, провести ремонт в центральной районной больнице, найти отдельное помещение для детской поликлиники и обеспечить переезд. Однако оба ведомства, по мнению, Главы республики, затянули с выполнением поставленной задачи.
«Еще раз вернулся к вопросу организации работы детского отделения поликлиники в поселке Каа-Хеме, чтобы она соответствовала увеличившемуся в несколько раз населению, была удобна и для пациентов, и для персонала.
Подробнее...
18.09.2018 17:33 / Общество
Глава Республики Тыва Шолбан Кара-оол, Глава города, Мэрия и депутаты Хурала представителей Кызыла, дирекция и научные сотрудники Тувинского института гуманитарных и прикладных социально-экономических исследований выражают глубокие соболезнования родным и близким выдающегося ученого Монгуша Хургул-ооловича Маннай-оола, Почетного гражданина г. Кызыла, Заслуженного деятеля науки Республики Тыва, кавалера Ордена Республики Тыва, Ордена «Буян-Бадыргы» III степени, кандидата исторических наук, известного историка-археолога, авторитетного ветерана ТИГПИ – в связи с его безвременной кончиной 16 сентября 2018 г. после непродолжительной болезни.
Подробнее...
17.09.2018 21:29 / Сельское хозяйство
Сегодня в правительстве республики подвели промежуточные итоги уборочной страды. По данным Министерства сельского хозяйства и продовольствия, на 17 сентября по республике убрано 24 % зерновых с площади 2,3 тысячи га. В основном это пшеница – 3,45 тысячи тонн, а также овёс – 55 тонн.
Из-за неблагоприятных погодных условий республика недоберёт около 5 тысяч тонн только пшеницы, сообщили в министерстве. Потери приходятся на хозяйства Пий-Хемского и Каа-Хемского районов, которые летом пострадали от града. В общей сложности погибло всходы на площади более 430 га. Больше остальных пострадали КФХ Аяса Тюлюша, Виктора Пирогова и Михаила Чугаева, которым, по предварительным подсчётам, нанесён ущерб почти на 2 млн. рублей.
К завершению походит уборка картофеля и овощей, которые убраны на 82 и 94 % площадей соответственно. Картофеля собрано 27 тысяч тонн, в среднем по 113 тонн с гектара. Валовый сбор овощей составляет 3659 тонн при урожайности 135 ц/га.
Подробнее...
Фоторепортажи
05.12.2023
23.11.2023
22.11.2023
21.11.2023
21.11.2023
16.11.2023
10.11.2023
05.11.2023
05.11.2023
04.11.2023
03.11.2023
25.10.2023
10.10.2023
08.10.2023
05.10.2023
24.09.2023
21.09.2023
20.09.2023
17.09.2023
16.09.2023
Медээлер
21.02.2015
Хүндүткелдиг малын-малдап, ада-угувустуң ызыгуурун уламчылап чоруур арат-малчыннарывыс!
ШАГ ЧААГАЙ, ШАГАА ЧААГАЙ!
- Амыргын - на, амыргын!
- Сол - менди - ле бе?!
- Ыт - куш, дымаа - халаа сол - дур бе?!
- Шагаа - найыр чиик - чаагай эртип тур бе?!
Аал-ораныңар амыр - тайбың - на турар болзун!
Азыраан малыңар арбын өзер - ле болзунам!
Ажы-төлүңер, чоок кижилериңер каң кадык болзун!
Ажыл-ижиңер бүдүргүр - туттунгур - ла болзунам!
Улаштыр номчуур...
21.02.2015
Амыргын – на, амыргын, хүндүлүг чонум!
Шагааны уткуп, ак сүдүн чажып, чалбарыырынга белеткенип алган,
чүдүлге - сүзүктүг, сүлдези бедик чаңгыс чер - чурттугларым!
Шагның аазы чаларап, Ыяш олуттуг, дөрт ногаан меңгилиг, көк Аът чылын үдеп, 3 көк меңгилиг, Ыяш олуттуг көксүмээр Хой чылын уткуп алырынга шупту белен бис. Бурун шагдан тура салгал дамчып келген чараш чаңчылды чыл санында сагып, ада-өгбелеривистиң арттырып кааны ыдыктыг черлеринге саң салып, чаа үнүп келген чылга чалбарыгны кылыр бис. Аът чылы бистерге алдарлыг чыл болду. Россия биле Тываның демнежип эгелээнинден бээр 100 чыл болган оюнга тураскааткан улуг хемчеглерни бедик деңнелге эрттирдивис. Ол бистиң кады кылып каанывыс төөгүвүс-түр. Россияның Президентизи Тываның чонунга улуг хүндүткелин көргүзүп, кады байырлап келди.Владимир Владимирович Путинниң:Тыва-кайгамчык, чараш бойдустуг, онзагай оран.Тываларда чоргаарланыр чүүлдер хөй, ол дээрге чүс-чүс чылдарда культуразын кагбаан чон-дур - дээни бистерге дыка улуг үнелел - дир.
Улаштыр номчуур...
21.02.2015
Шагаа бүдүүзүнде Бүгү-россия олимпиадазының регионалдыг чадазының тиилекчилерин байырлыг байдалга шаңнаан. ТР-ниң өөредилге болгаш эртем сайыды К.А.Бичелдей 29 тиилекчилерге база 99 тус-тус шаңналдар алган өөреникчилерге дипломнарны тывыскан.
Эң-не хөй шаңналдыг черлерже Тыва Республиканың лицей-интернадының, №15 лицейниң, №5 гимназиязының, күрүне лицейиниң база аграр лицейниң өөреникчилери тергиидеп үнген. Тере-Хөл, Тожу база Мөңгүн-Тайга кожууннардан чаңгыс-даа өөреникчи шаңнал албаан. Бай-Тайга, Каа-Хем база Эрзин кожууннардан бир-бир өөреникчилер шаңналдыг черлерже кирген. Бо чылгы олимпиадага хөй кезиинде англи дылга (27 кижи), тыва дылга (20 кижи), төрээн чогаалга (19 кижи), технологияга (17 кижи), ОБЖ (10 кижи), күш-культурага (9 кижи), орус дылга (9 кижи), экологияга (5 кижи), ниити билигге (5 кижи) өөреникчиниң баллдары хөй болган.
Улаштыр номчуур...
21.02.2015
Тываның күрүне университединиң күш-культура факультединиң 3-кү курузунуң студентизи, оожум-топтуг аажы-чаңныг, чараш, чаптанчыг мөзү-бүдүштүг, кижизиг, чоргаар дурт-сынныг спортчу Айдың Монгуштуң 2014 чылда улай-улай чедип алган чайынналчак чедиишкиннеринге өөрүп, ооң дугайында сонуургааш, боду-биле ужуражып четтим.
Айдың бодун таныштырарда «Улуг-Хемниң Торгалыг суурга ада-иемниң беш дугаар хеймер оглу болуп төрүттүнген мен» деп, хүлүмзүрүй аарак, хөөреп олурду. Ооң чугаазындан ол эш-өөрзүрек, улугну улуг, бичиини бичии деп хүндүлеп, үнелеп билир кылдыр кижизиттинген дээрзи илдең. Айдыңның ук-төөгүзүнде даайлары хүрежип чораан, ам-даа шыырак диртип, хүрежип турар.
Улаштыр номчуур...
21.02.2015
Кыдаттың тус-тус черлеринде амыдырап-чурттап чоруур төрел-бөлүк чонувустуң ёзу-чаңчылдарын шинчилээр эртем ажылын 2010 чылдан тура чорудуп эгелээн мен. Үнүүшкүннерим үезинде кыдат тываларының Чаа чыл байырлаашкыннарынга таваржып, харын-даа ол чараш, ыдыктыг байырлалдарның белеткелинге болгаш чорудуунга амы-хууда киржир аас-кежиктиг болгуладым. Ынчангаш аңаа даянып, Чөөн чүк улузунуң Чаа чылы – Шагааны Кыдатта чурттап чоруур төрел бөлүүвүс канчаар ёзулап эрттирерин көрген-билген барымдааларымга доктаап тургаш, номчукчу-биле үлежикседим. Кыдатта Чаа чыл байырлалын албан-ёзу байдалы-биле ийи катап демдеглээр. Григориан хүн дизии-биле январь 1-де уткуур-даа болза, Чөөн чүктүң ай санаашкыны-биле Чаа чылды эң-не бедик ёзу-чурумнуг, утка-шынарлыг кылдыр эрттирер.
Улаштыр номчуур...
21.02.2015
Депутаттың ажыл-албаны
Тываның соңгу-чөөн талазында Каа-Хем – хөй чурттакчылыг улуг кожууннарның бирээзи. Он дөрт сумуларында 12 муң бир чүс ажыг орус, тыва, кыргыс, хакас, узбек дээш, оон-даа өске нация чоннар чурттап турар. Көдээ ажыл-агый талазы-биле чылдан чылче мал бажының саны өзүп турар. Мурнакчы чылгычылар, муңчу малчыннар, араттар болгаш өске-даа мергежилдиң кижилери Каа-Хемде хөй. Кожууннуң социал-экономиктиг хөгжүлдезинге ТР-ниң Дээди Хуралының депутады Юрий Валерьевич үлүг-хуузун киирип, улуг идигни берип турар дээрзин каа-хемчилер чоргаарал-биле чугаалаар болду. Бо депутат соңгулдага кожууннуң мурнундан ийи удаа чоннуң үнүн хөйү-биле чаалап алгаш, амгы үеге чедир оларның-биле сырый харылзаалыг ажылдап турар. Бо чылдың февраль 5-те Юрий Кара-оол Бүрен-Хем суурга ажыл-албанының аайы-биле уруглар садынга, көдээ Культура бажыңынга болгаш школазынга чораан. Кайы ырактан көскү, суурнуң аян-шинчизин каастап турар бичии чаштарның «Хүнчүгеш» уруглар садынгачедип, амгы байдалы-биле танышкан. Уруглар садының ийи каът бажыңын чаартып, капиталдыг септелгени чоруткан база чаа дериг-херексел-биле дериттингени чараш-даа, көрүштүг-даа.
Улаштыр номчуур...
21.02.2015
Бойдус чаяалгазының ачы-авыралының дугайында бурунгу грек эртемден эмчи Гиппократ эрте-бурун шагда-ла мынчаар чугаалап каан: «Эмчи эмнээр, бойдус кадыкшыдар». Шынап-ла, өзээн өттүр-ле сөглээн. Тываның чону чай келирге-ле, төрээн бойдузунуң чайгаар бүткен аржааннарынга болгаш хөлдеринге барып эмненип, кадыын быжыглап чаңчыккан. Оларның кижиниң кадыынга кайы хире ажыктыын, кандыг аарыгга кайы аржаан дузалыын Тываның чону кол нургулайында эки билир. Ындыг-даа болза эртем-медицина талазы-биле шинчилелдер ам-даа төнмээн, 2013-2014 чылдарда кожуун бүрүзүнде кижилерниң хөй барып турары аржааннар болгаш хөлдерге эмчилерниң бөлүктери эртем-шинчилел ажылдарын чоруткан. Ийи чыл иштинде кылдынган улуг ажылды Россияның эртем хүнүнге тураскааткан регионнар аразының эртем-шинчилел конференциязынга түңнеп чугаалашкан.
Улаштыр номчуур...
10.02.2015
Сөөлгү үеде аъш-чем өртээниң аартап турары чонну дыка дүвүредип турар. Кызыл хоорайның улуг садыгларында хүн бүрүде хереглелдиң аъш-чем аймааның өртектерин көрүп, үнүүшкүннү кылдывыс. Садыгларда аъш-чем аймааның өртектери аңгы-аңгы болду. Хоорайның эң хөй садып алыкчылыг улуг садыы «Гарудада» хлебтиң өртээ – 22 рубль, сүттүң — 65 рубль, чигирниң - 70 рубль, «Пять звезд» садыгда сүттүң өртээ - 68 рубль, чигирниң – 72 рубль, чуурганың – 60 рубль. «Азас» садыында хлебтиң — 28 рубль, чигирниң — 67 рубль, сүттүң – 69 рубль, чуурганың — 64 рубль болза, чанында кожа турар «Наташа» садыында хлебтиң – 26 рубль; чигирниң – 70 рубль; чуурганың — 69 рубль; сүттүң – 61 рубль.
Улаштыр номчуур...
10.02.2015
«Шагаа-2015» 1-4 класс өөреникчилеринге оюн-тоглаа программазы (утренниктер) – Тываның чаңчылчаан культура болгаш ус ажыл төвүнге февраль 9-тан 13-ке чедир.
«Шагааның үүжези» допчулал болгаш номнар делгелгези; «Алдын Шагаа»өөреникчилерге темалыг кежээ; Национал байырлал «Шагаа – хуулгаазын үе» культура программазы – А.С. Пушкин аттыг национал библиотекага февраль 12, 13, 17 хүннеринде.
«Хуужуур чокта, төрүттүнген хүн эртпес, блины чокта, Масленица болбас» темага номнар полказы – А.С. Пушкин аттыг национал библиотеканың салбырларынга февраль 12-ден 22-ге чедир.
«Масленица – байлак сеткил» темалыг сайгарылгалар бөлүү –Н.Рушева аттыг уругларның уран чүүл школазынга февраль 16-да 10.00 база 14.00 шакта.
Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Тываның Национал театры «Тыва сценаның эртинелери» деп чаа төлевилелди эгелээн. Ооң бир дугаарын биче театр «Тет-а-тетке» Тываның Улустуң артизи Надежда Наксыл ужуражылга кежээзи-биле ажыткан.
Аңаа артистиң эш-өөрү, өөреникчилери база ооң хөй талалыг салым-чаяанының мөгейикчилери кээп киришкен. Ужуражылга кежээзин оожум аялга үделгезинде артистиң шүлүк номчулгазы-биле эгелээн. Ооң шүлүк номчуурунуң тускай аянын дыңнаан санымда-ла мага ханып, катап-катап дыңнаксаар мен. Артист бодунуң намдарын бичии тоолчургу чугаа кылдыр таныштырды. Ында 4 ажы-төлдүг өг-бүлениң хеймери бичии Идегелдиң Пушкинниң, Свифтиң тоолдарынга бүзүреп, бодун тоол оранында кылдыр сагыжында бодап чоруурун чугаалап турар. Бичиизинден тура бүзүрээчел, чогаадыкчы, чиик бодалдары ам-даа улгаткыже ооң аажы-чаңында артып калган, чамдык эш-өөрү «карак-шилиң уштуп көрем, Надя» деп чемелей-даа бээрин артист чугаалап турду.
Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Тываның каайлы албаны 1992 чылдың ноябрь 17-де тургустунган. Оон бээр-ле республиканың каайлы ажылдакчылары Тываже киир болгаш үндүр сөөрткен барааннарның санын, хуусаазын, шынарын, өртек-үнезин, үнген дөзүн, эдеринчи документилерде айтып турар медээлери шынга дүгжүп турар бе дээш, өске-даа хыналда ажылын чорудуп турар албан чери болур. Ол ышкаш чажыт байдал-биле хоойлу-дүрүмде хоруглуг деп айыткан боо-моңгу, наркотиктиг бүдүмелдер дээш, өске-даа чүүлдерни, ооң кырындан мал оорлааш, киир азы үндүр сүрүп турарын хынап эрттирер ажыл база оларга хамааржыр. Даштыкы чурттар-биле экономиктиг харылзааларның түңнелинде бараан саарылгазындан кирген орулганы күрүне бюджединче киирер харыысалгалыг ажылды база каайлы албаны харыылап турар.Тываның каайлы черинде күрүнениң экономиктиг эрге-ажыын камгалаар сорулгалыг үш эрттирилге даамалдары бар: Хандагайты, Цаган-Тологой база Шара-Суур.Январь айда болуп эрткен чылды түңнээн хуралынга ТР-ниң каайлы албанының начальниги Евгений Титанаков, эрге-хоойлу камгалалының талазы-биле оралакчызы Оолак Бады, Цаган-Тологой эрттирилге пунктузунуң начальниги Карим Эртне, күрүне албанының болгаш килдис начальниги Павел Хлопов олар тус-тузунда илеткелдерни кылган.
Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Бежен-оол Кууларович Торуш республиканың диш эмнелгезиниң улуг эмчизи болуп ажылдаа-ла, 9 чыл чеде берген. Ол күш-ажылчы базымнарын бо-ла эмнелгеге эгелээн, ниити ажыл стажы 20 чыл ашкан.
Эмнелге бичии уруглар, улуг улус эмнээр база диш салыр 3 салбырлыг. Ында дишти эмнээр, турар, салдыртыр, аарыг кижиниң баштайгы байдалын шинчилээр, диштиң бүүлезин, шазын, аас иштинге янзы-бүрү оюлганнар, кемдээшкиннер тыптып кээрге, эмнээр болгаш диш тырттырар рентген кабинеттерде эмчилер республиканың чурттакчы чонун хүлээп ап турар. Ниитизи-биле эмнелгеде 126 ажылдакчы бар, оларның 50-ни — диш эмчилери. Эмнелгеде10 дээди, 4 — 1-ги, 12 —2-ги категорияның, а артканнары аныяк эмчилер ажылдап турар. Бүгү-делегейниң диш эмчизиниң хүнүн уткуштур эмнелгеге чедип, Бежен-оол Торуш-биле ужураштым.
Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Өвүр кожууннуң көдээ ажыл-агый адырында «Торгалыг», «Чалааты», «Адарган» деп үш муниципалдыг бүдүрүлге, «Саглы-Бажы», «Хөгжү», «Аржаан-Туруг», «Кошкарлыг» кооперативтери, 48 арат фермер ажыл-агыйлар, 1120 хууда дузалал ажыл-агыйлар кирип турар. Кожуун иштинде 186 малчын коданнарда 560 дузалакчылар хаара туттунган.
Кожуун девискээринде 2015 чылдың январь 1-ниң хүнү-биле бода мал бажы 9276, ооң иштинде 547 сарлык, шээр мал 136857, аът саны 4267, хаваннар 42 баш четкен. Бо сан-чурагай чылдан чылче өзүп турар, чүгле хаванның баш саны эвээжээн.
Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Кызыл хоорайның төпчүткен газ хандырылгалыг хөй каът чуртталга бажыңнарының чурттакчылары январь айның сөөлгү хүннеринден газ плиталарынга аъш-чем хайындырып алыр арга чок бооп турар. Ол бажыңнарны «Тувгаз» ажык акционерлиг ниитилел газ-биле хандырбайн турар, чүге дээрге бо бүдүрүлгениң өрези көвүдээш, газ садып алыр акшазы чок. Кызыл хоорайдан аңгыда, республиканың девискээринде 93 суурларны болгаш хоорайларны ААН «Тувгаз» газ-биле хандырып турган. Амгы үеде ол суурларның, хоорайларның чурттакчылары база газ чок арткан. «Тувгаз» ажык акционерлиг ниитилелдиң удуртукчузу Валерий Иванченконуң «Шын» солуннуң редакциязынга дыңнадыы-биле алырга, республиканың чонун газ-биле хандырарынга дузаламчы кылдыр 2 миллион 900 муң рубль акшаны үндүрүп бээр аргазын Тыва Республиканың Чазаанда шиитпирлеп турар.
Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызы эрткен чылдың түңнелдерин үндүрүп, 2015 чылда кол сорулгаларны тодараткан. Бистиң номчукчуларывысты сонуургадып турар чугула айтырыгларга харыыларны кадык камгалал сайыды Орлан Эрес-оолович Донгакберген.
– Кадык камгалал адырының ажыл-чорудулгазының баш бурунгаар түңнелдери бар. Оон көөрге, Тываның чурттакчыларының аарыыр чоруу көвүдээн бе азы эвээжээн бе? Өлүп хораарының байдалы чавызаан бе?
– Улустуң аарыыры көвүдээн деп чугаалап болбас. Чамдык аарыглар, чижээ, онкология, хан эргилдезиниң талазы-биле бис чурттуң чамдык регионнарындан эки байдалдыг бис. Ооң-биле чергелештир сөөлгү чылдарда социал ужур-уткалыг аарыглар, ооң санында туберкулезту эвээжеткен күжениишкиннер турбуже, чурттакчы чоннуң кадыкшыл байдалында езулуг-ла экижиишкин чедип алдынган деп мактаныр аргавыс чок. Чаш уругларның бүрлүрү, орук-транспорт озал-ондаандан, туберкулезтан өлүп хораары чавызап турары өөрүнчүг. Өске аарыглар ужун өлүп хораар байдал эрги деңнелинде хевээр.
Улаштыр номчуур...
|
|