Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
Накануне Глава Тувы Владислав Ховалыг проехал несколько строительных площадок на территории Кызыла и Кызылского района. В числе первых руководитель осмотрел здание спортивно-культурного центра (СКЦ) в пгт Каа-Хем. Подобные инспекционные объезды Глава региона старается совершать без предупреждения, чтобы оценить ход и качество строительных работ.
Подробнее...
Новости
30.08.2018 15:42 / Общество
Комиссия по делам казачества является совещательным и консультативным органом, действующим в составе Совета при Главе Республики Тыва по межнациональным и межконфессиональным отношениям. Совет утвержден распоряжением Главы Республики Тыва.
В настоящее время в состав Верхне-Енисейского окружного казачьего общества входит 7 казачьих общества, 3 из которых зарегистрированы в государственном реестре казачьих обществ Российской Федерации – Кызылское станичное казачье общество, Казачье общество «Станица «Белоцарская», в том числе молодежное общественное движение «Казачьи кадеты», Шагонарское хуторское казачье общество. Общая численность составляет 240 человек. 5 казачьих общественных организации находятся на стадии оформления регистрации в государственный реестр казачьих обществ Российской Федерации: Бай-Хаакское станичное казачье общество; Балгазынское станичное казачье общество; Туранское станичное казачье общество; Чербинское хуторское казачье общество.
Подробнее...
30.08.2018 15:29 / Новости России и мира
Глава Тувы Шолбан Кара-оол, комментируя обращение Президента РФ по изменениям в пенсионное законодательство, отметил, что стоит полностью на стороне Владимира Путина:
- Лично я Президенту верю безоговорочно, потому что знаю точно: он ни за что не пошел бы на непопулярный для народа шаг, если бы имелся, хоть один шанс не делать его.
Мужественное решение, и по Владимиру Владимировичу было видно, что он принимал его не просто. Я полностью на его стороне, когда он говорит, что реформа пенсий – это вопрос не столько уже политики, сколько государственной и национальной безопасности. Если оставить всё как есть, то Россия за считанные годы «проест» все достижения постсоветского времени. И тогда мы сами себя отбросим обратно в 90-е, если не хуже. Владимир Владимирович об этом не говорил, но, думаю, по большому счету вопрос стоит ещё жестче – быть ли вообще нашей стране в 20-30 летней перспективе, если мы не выберемся из демографической ямы и кризиса пенсионной системы.
Подробнее...
29.08.2018 14:26 / Образование
Профессиональное развитие педагога стало главной темой традиционного августовского совещания в Туве. Пленарное заседание прошло в Доме народного творчества, там же представили выставку последних программных продуктов и научно-методических материалов. В первой половине дня состоялась работа 13 секций. Форум собрал около полутора тысяч педагогов со всей республики. В начале обсуждения по предложению Главы республики собравшиеся почтили минутой молчания память народного учителя Петра Александровича Морозова.
Шолбан Кара-оол подчеркнул, что в основе всех процессов модернизации обучения и воспитания лежит, прежде всего, труд учителя, его педагогическое мастерство. В системе образования Тувы сейчас 12 132 человека. Из них 36% – это молодые учителя до 35 лет. По Российской Федерации этот показатель составляет 23%.
ФОТОРЕПОРТАЖ
Подробнее...
29.08.2018 12:59 / Безопасность
Председатели районных и поселенческих администраций Тувы должны позаботиться об организованном проведении на своих территориях ягодно-грибного сезона.
«Для многих земляков сезон сбора таёжного урожая является хорошей возможностью заработать, да и себе на зиму полезных и экологических чистых продуктов припасти. Поэтому мешать людям какими-то запретами мы ни в коем случае не должны. Наоборот! На месте сельских глав я бы это дело хорошенько организовал: транспорт выделил, опытных проводников, которые знают, как вести себя в тайге, чтобы не навредить ни природе, ни себе. Надеюсь, Госкомлес именно так и подойдет к проблеме. И тогда у нас не будет в этот сезон ни пожаров, ни браконьерства, а спасателям не придётся сутками искать заблудившихся грибников, тратить силы и средства бюджетные», - пояснил Шолбан Кара-оол свою позицию. Особое внимание Глава республики попросил уделять участию детей и пожилых людей в сборе дикоросов – их вообще не следует отпускать в тайгу, по крайней мере, одних.
Подробнее...
29.08.2018 12:06 / Муниципалитеты
Глава Тувы Шолбан Кара-оол принял участие в очередном конкурсе инициатив по развитию малых сел, который проходит в рамках губернаторского проекта «Село, в котором я живу». Его цель, напомним, – помочь развитию сел с населением менее одной тысячи человек. Таких в Туве 66, из них в четырнадцати проживает менее 500 человек, в восьми – не больше 250. Кроме того, важной составляющей проекта Шолбан Кара-оол считает стимулирование предпринимательской активности жителей сельской глубинки. Для этого обязательным условием является прямое участие населения малых сёл в отборе предложений по их развитию, а также в финансировании. В частности, вложения самих селян должны составлять не менее 1 % стоимости всего проекта. Еще 10 % обеспечивает муниципальный бюджет, остальные средства выделяются из бюджета республики.
На заседании конкурсной комиссии, помимо отбора новых инициатив, были подведены промежуточные итоги реализации губернаторского проекта. Шолбан Кара-оол отметил, что в ряде сёл за неполные полгода с момента старта проекта уже достигли неплохих результатов.
Подробнее...
29.08.2018 09:14 / Мероприятия
Уголь - главное богатство тувинских недр. Новый этап проекта "Кыштаг для молодой семьи". Глава Тувы поставил задачу - навести порядок с земельными участками. Десятый молодежный форум лидеров "Команда Тувы - 2030". Растут ряды выпускников-краснодипломников. В Туве проходит акция "Помоги собраться в школу". Губернаторский проект "Социальный уголь" расширяет число участников. "МФЦ на колесах" едет в отдаленные села республики. Авиапарк компании "Тува Авиа" пополнился вертолетом нового поколения. Кызыл отметит День города карнавальным шествием.
Подробнее...
28.08.2018 21:21 / Новости России и мира
Глава Тувы Шолбан Кара-оол принял участие в одном из главных политических ток-шоу страны «60 минут» на телеканале «Россия1». Телеведущие Ольга Скабеева и Евгений Попов расспросили главу региона о деталях отдыха Президента России Владимира Путина в Туве.
Ольга Скабеева: Еще раз в Тыву перенесемся, еще одна уникальная возможность узнать нюансы этого, почему-то нам сказали не экстремального путешествия, хотя мы видели, забирались в принципе высоко, шли далеко. Глава Республики Тыва на прямой связи Шолбан Валерьевич Кара-оол. Скажите, пожалуйста, кто собирал программу? Почему раньше щуку ловили, в прошлом году тоже рыбачил, в этом году вроде бы нет и в конечном итоге, что осталось за кадром, вот куда Путин зашел, что посмотрел, что не показали, пожалуйста, нам расскажите.
Шолбан Кара-оол: Мне очень приятно, что в череде тем, которые вы сейчас обсуждаете еще и вопросы по поводу моей родной республики. Могу подтвердить, что Путин, Бортников, Шойгу были в Туве.
Подробнее...
28.08.2018 14:18 / Новости России и мира
Президент России Владимир Путин провел несколько дней в Республике Тыва между рабочими поездками по регионам Сибирского федерального округа.
Об этом сообщается на сайте Кремля, где опубликованы кадры с отдыха главы государства на реке Енисей.
Компанию российскому лидеру составили министр обороны Сергей Шойгу, директор Федеральной службы безопасности Александр Бортников, глава республики Тыва Шолбан Кара-оол и руководитель Саяно-Шушенского заповедника Геннадий Киселев.
Подробнее...
27.08.2018 16:27 / Транспорт
В Туве начался конкурс на получение долгосрочных свидетельств об осуществлении перевозки пассажиров по межмуниципальным маршрутам. Об этом сообщило Министерство дорожно-транспортного комплекса республики, представившее условия конкурса потенциальным участникам на своём сайте.
Ранее пассажироперевозки между столицей Тувы и районными центрами осуществлялись по временным документам, а часто вовсе без них. Поэтому данный сектор экономики развивался практически стихийно и находился в тени. Порядок здесь начали наводить по поручению Главы республики Шолбана Кара-оола, который потребовал свести до минимума количество «серых» перевозчиков, чьи услуги далеки от стандартов качества, а транспорт является одним из источников повышенной аварийности и смертности в дорожно-транспортных происшествиях.
Подробнее...
27.08.2018 13:58 / Общество
Доставка "Социального угля" в районы республики стартовала несколько дней назад. В селе Целинное Кызылского района по 2 с лишним тонны угля получили три многодетные семьи, сообщает телеканал "Тува 24". В каждой семье растут по 5 и более детей. У Долааны Ондар семеро детей. Женщина трудится техничкой в сельской библиотеке, супруг занят на сезонных работах.
"Выражаю огромную благодарность Правительству республики, администрации за помощь нашей семье. Две тонны угля - это очень большая поддержка, за всю зиму требуется не очень большое количество топлива. Покупка угля - тоже проблема, нужно договариваться с машиной, оплачивать бензин. На сэкономленные деньги планирую купить детям одежду", - рассказала Долаана Ондар в интервью телеканалу "Тува 24".
Подробнее...
Фоторепортажи
16.02.2017
15.02.2017
13.02.2017
13.02.2017
13.02.2017
13.02.2017
27.01.2017
27.01.2017
16.01.2017
13.01.2017
08.01.2017
03.01.2017
31.12.2016
30.12.2016
22.12.2016
21.12.2016
21.12.2016
14.12.2016
10.12.2016
29.11.2016
Медээлер
11.03.2014
Сактыышкын
Шаанда хаанныг төре үезинде херээжен кижини «херээжок» деп адап, ооң эрге-ажыын кызагдап, базынчактап чораан. Бо дугайында шиилерде-даа көргүзүп ойнап турар болгай. Октябрь революциязының чайынналган күштүг чалгыы бедик Саян сыннарын ажып келгеш, Таңды-Ууланың эдектеринче чаттылып кирип келген. Азия төвүнде Тыва черге улусчу революция тиилээн, бот-тускайлаң Тыва Арат Республика тургустунган, Конституциялыг эрге-хоойлулуг күрүне апарган. Эр, херээжен бүгү хамаатылар дең эргелиг, хостуг деп Конституцияда быжыглап магадылаан. «Херээжок» деп атты солаан херээженнер бистерниң чоргааралывыс болу берген. Өг-бүлеге, ниитилел амыдыралынга-даа эрлер-биле херээженнерниң эргези дең.
Улаштыр номчуур...
06.03.2014
Украинада байдалга хамаарыштыр
Тываның Баштыңы: «Крымчыларга бистиң дузазывыс дээрге, Россияга удур хөөннү тывылдырган чорукка удур демисежип турар бүгү украиннер-биле эп-сеткил каттыштырылгазы-дыр».
Хуу акша-хөреңги-биле Крымга дуза чедирериниң дугайында республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң эгелээшкинин Тываның Чазааның кежигүннери деткээннер. Украинада эрге-чагырганы күш-биле ээлеп алганнарның политиказы-биле чөпшээрешпейн турарындан экономиктиг болгаш саң-хөө хоозуралынга чедер чеде берген украин автономияның чурттакчы чонунга дуза кылдыр бир хүннүң шалыңын шилчидеринге регионнуң яамыларының болгаш ведомстволарының удуртукчулары белен.
Улаштыр номчуур...
06.03.2014
Эрткен неделяда Тываның ыраккы Тожу кожуунга ивижилерниң болгаш аңчыларның 18-ки фестивалы болуп эрткен. Ооң кол сорулгазы Тожунуң үндезин чурттакчыларының чүс-чүс чылдарда кылып келген ажылының хөгжүлдезинче кичээнгейни хаара тудары, бо адырга шылгараан кижилерни хүндүткеп байырлаары, чоннуң езу-чаңчылдарын кадагалаары, аныяк салгалды кижизидери болур. Совет үеде Тывага ивилерниң саны 15 муң баш чедип турган, ынчалза-даа иви ажыл-агыйын рынок өскертиишкиннериниң чылдары чылча шапкан. 2003 чылда Тывада азырал ивилерниң саны чүгле 516 апарган. Ивини азырап өстүрери Тожу чонунуң чаңчылчаан ажыл-ижи болганда ону кадагалап арттырар болгаш катап тургузар талазы-биле бөлүк хемчеглерни Тываның Чазаа боттандырып турар.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
«Өске регионнарга ажылдаар кылдыр улусту көжүреринге деткимче көргүзериниң программазы Сибирьге таарымча чок» — деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол санап турар. Красноярскиниң экономиктиг шуулганынга чугаа чидиг болган, ооң киржикчилери боттарының бодалдарын изии-биле илереткен.
Федералдыг удуртукчулар регионнарның баштыңнары-биле чөпшээрешпейн-даа, чөпшээрежип-даа болур, а бизнестиң төлээлери шуут өске саналды киирер эргелиг. Чугааның кол сорулгазы — бот-боттарының үнүн дыңнаары болгаш ниити түңнелге келири. Бо чылын Красноярскиге болган XI экономиктиг шуулганга өске чүүлдер-биле холбаштыр Чөөн Сибирьге болгаш Ыраккы Чөөн чүкке «шапкын хөгжүлдениң девискээрин» тургузарының талазы-биле саналдарны белеткээриниң айтырыгларын чугаалашкан, ол дугайында РФ-тиң Президентизи Владимир Путин Федералдыг Хуралга Айыткалынга демдеглеп турган.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
Март 2-де Масленица неделязының сөөлгү хүнүнде найысылалдың Арат шөлүнге чоннуң хөглээшкининге киришкеш, кышты үдээн православтыг байырлалдың солун хемчеглериниң херечилери болдувус.
Ол хүн шөлге улуг-бичии, аңгы-аңгы чүдүлгелиг, янзы-бүрү язы-сөөктүг чон чыглып келген. Таптыг-ла дүштекиниң 12 шак турда Тываның хөгжүм-шии театрының даштыкы индиринге Кызыл хоорайның чогаадыкчы коллективтериниң оюн-тоглаалыг концерти эгелээн. Даштын агаарның температуразы часкы үеге дүүшпес соок болза-даа, сеткил хайындырар ыр-шоор, баштак аянныг кожамыктар база күжүн болгаш аваангырын шенешкеннерниң мөөрейлери чыылган чоннуң хей-аъдын көдүрүп, байырланчыг хөөннү улам күштелдирген. Кидис идикти ырадыр октаар мөөрейге чүгле херээжен улус киришти. Бичии көвүрүг дег бедик черге сыртыктар-биле демисежиринге элээди оолдар идепкейлиг ойнадылар. Дески, кылаң кылдыр чазап каан 6,5 метр узун хемчээлдиг чагының бажында белектерни алыксаан кижилерниң хөйүн канчаар. Ынчалза-даа оларның аразындан чүгле каш кижи чагы бажынче үнүп шыдадылар. А оларга белеткээн белектер аянныг-ла: бо шагның телевизору, хеп чуур машина, планшет, ойнаар приставкалар дээш оон-даа өске.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
Сыын ажыл-агыйы
Каш ай бурунгаар Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Бии-Хем кожуунда уксаалыг сыын ажыл-агыйының тудуунуң баштайгы чагызын тургузарынга киришкеш: «Ажыл-херектиң чүгле эгезинде бис, салдынган сорулганы чедип алыр дээш эвээш эвес күжениишкиннерни үндүрер бис» — деп онзалап демдеглээн. А февраль 28-те Туран хоорайдан ырак эвесте Туран-Бажы деп черде «Туран сыын ажыл-агыйы» КУБ-туң девискээринге Алтай Республиканың «Абайский» уксаажыдылга заводундан баштайгы 121 баш аныяксыыннарны база 3-6 харлыг 61 баш мыйгакты эккелгени ажыл-агый төлевилел боттандырылгазының чедиишкинниг эгелээниниң көскү бадыткалы болган.
Улаштыр номчуур...
04.03.2014
Россияның экономиказының болгаш бүгү ниитилелдиң чаагай чоруунуң келир үези
Чоокку чылдарда «Азияже көзенекти ажыдар» сорулга Россияның мурнунда тургустунган деп, Күрдума депутады, «Чаңгыс демниг Россия» партиязының либералдыг платформазының база бир башкарыкчызы Виктор Зубарев санап турар. Ол дидим сорулга сайгарлыкчы эгелээшкиннерни идепкейжидер, капиталды болгаш кижи курлавырларын чурттуң чөөн чүгүнче угландырар арганы тургузар. Ооң санап турары-биле алырга, оларның эң солун угланыышкыннары — Ангара — Енисей талазын сайзырадырының, Новосибирск — Красноярск аразынга дүрген чоруур орукту болгаш Курагино — Кызыл демир-оруун тударының дугайында төлевилелдер болур.
Улаштыр номчуур...
02.03.2014
Кыдатта хан төрел чонувус дугайында
Чээрби чыл бурунгаар «Иштики Азияның бойдузун болгаш культуразын камгалап-кадагалаары» деп бүгү делегейниң эртем-шинчилел төлевилелинге киржир аргалыг болган мен. Ол төлевилелдиң кол-ла сорулгазы чедир шинчилеттинмээн регионнарга шинчилел ажылдарын чорудары турган. Синьцзянда эвээш санныг тывалар чурттап чоруурун дыңнааш, ынаар чоруур деп шиитпирлеп алган мен.Синьцзянга 22 хондум. Аңаа чоруткан шинчилел ажылдарымның түңнелинде элээн каш статьяларны, «Чаңгыс чон: үш салым-чол» деп монографияны бижээн мен. Ынчалдыр меңээ эки билдинмес, барык тоолда дег бодап турганым кыдат тывалары эргим болгаш чоок кижилер апарган.
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Мындыг аттыг акцияны «Комсомольская правда» солуннуң Красноярск хоорайда филиалы Тываның школаларынга интернет дамчыштыр эрттирген
Ооң утка-шынары мындыг. Республиканың школаларының бо акцияга киржиксээн өөреникчилери 2013 чылдың ноябрь 10-дан декабрь 10-га чедир кичээлдерге алган 4-5 демдектерин интернеттеdnevnik2013@list.ru деп адресче чорудар, ону барымдаалап, акцияның түңнелдерин үндүрер. Акцияның тиилекчилери Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол-биле ужуражып, дневнигинге ооң адын салдыртып алыр. Акцияга киржип эгелээн өөреникчилерниң саны кончуг хөй, оларның кичээлдерге ап турар демдектеринде 4 деп демдек дыка эвээш болгаш, «Республиканың Баштыңының дневниги» акцияга чүгле 5 демдекке өөренип турарлар тиилээр дээрзи дораан-на билдине берген. Оларны хар-назын аайы-биле эге класстарның, ортумак класстарның болгаш үстүкү класстарның өөреникчилериниң бөлүктеринге акцияның организакчылары аңгылаан. Ынчангаш акция үезинде «демдектер мөөрейи» үе-черге киржикчилерниң аразынга чөптүг байдалга эрткен.
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Тыва Республиканың Чазааның Бажыңынга «Тыва Республиканың Тус чер чагыргаларының чөвүлели» Ассоциациязының кежигүннериниң 5-ки съездизи болуп эрткен. Аңаа республиканың бүгү кожууннарының чагырыкчылары болгаш сумулар баштыңнары киришкен.
Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2014 чылда салдынган сорулгалар хөй, оларны боттандырары-биле кончуг күжениишкинниг ажылдаары чугула дээрзин демдеглээн. «Тыва — арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» губернатор төлевилели ылаңгыя сумуларга чедимчелиг ажылдаар ужурлуг. Девискээрлерде бокту доктаамал аштап-арыглаарын чаңчылчыдар. Чоокта чаа адалар шуулганынга күш-ажылдың кижилеринге, өг-бүлениң эр баштыңчыларынга күрүне онза деткимчени көргүзер дугайында база катап чугаалашкан. Өг-бүлелерге болгаш социал өскүс чорукту болдурбазы-биле социал болгаш чогуур албан черлери дузаны көргүзер. Шолбан Кара-оол тус чер чагыргаларының удуртукчуларынга мынчаар чугаалаан:
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Сөөлгү каш чылдарда «Россияның оруктары» деп программа-биле автооруктарны чыл санында септеп, чаартып, дескилеп, кылып турары өөрүнчүг чүве бо. Ылаңгыя республиканың көдээ суурларынче автомашина оруктарын септеп, дескилеп, мырыңай асфальтылап турар апарган. Орук асфальтылап кылыры Россиядан акшаландырыышкын дузазы чокта Тывага тоң берге айтырыг-дыр. Ону «Россияның оруктары» деп тускай сорулгалыг программа езугаар боттандырып, акшаландырып турар. Регион бодунуң бюджединден база акша-хөреңгини үндүрүп турар.
Улаштыр номчуур...
28.02.2014
Ада-чурттуң камгалакчызының хүнүнүң бүдүүзүнде Тыва Республиканың Чазааның Даргазының оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчизи Павел Андреевич Тихоновка белек-селектиг аалдап чораан. Ооң маадырлыг чоруу дээш республиканың баштыңының, Чазааның кежигүннериниң өмүнээзинден фронтучуга өөрүп четтириишкинни болгаш хүндүлелди ол илереткен. Чазак Даргазының оралакчызы Павел Андреевич-биле шайлап чугаалашкан. «Бистиң өгбевис – кайгамчык кижи-дир. Ооң улуг угаан-сарыылдыын болгаш сагыш-сеткилиниң сергээн бо кижи бедии-биле үнелей бээр. Ооң-биле хөөрежири солун болду. Бурган аңаа кадыкшылды ам-даа сөңнээр-ле болзун! Бистиң хоочуннарывыс – бистиң чоргааралывыс. Февраль 24-те ол 101 харлаар! Кайгамчык солун болгаш чуртталгага ынак боорун-на күзээр-дир мен» — деп, Анатолий Дамба-Хуурак ужуражыышкын соонда чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Тываның Баштыңы: «Сочиге Олимпиада российжилерниң чоргааралы болгаш уттундурбас байырлалы болуп арткан» 2014 чылдың Олимпиадазының медальдарының саны-биле Россияның олимпийжи командазы тергиидеп үнген. Ооң кол эгиннежип турганы Норвегияның чыынды командазы 11 алдын, 5 мөңгүн база 9 хүлер медальдарлыг болган.
Россияның чыынды командазы эрткен үеде чурттуң спортчуларының кышкы Олимпий оюннарынга чаалап алганы медальдар санының талазы-биле тергиин түңнелин (1988 чылда Калгариге ССРЭ-ниң командазы 29 медальды чаалап алган) база ажып каапкан. Кышкы Олимпий оюннарын бодунуң девискээринге эрттиргеш, тиилекчи болган чурттарның дөрт дугаары Россия болган. Ооң мурнунда Лейк-Плесид – 1932 чыл, АКШ; Осло – 1952 чыл, Норвегия; Ванкувер – 2010 чыл, Канада чурттары боттарының девискээринге тиилекчи болганнар.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Шаандан тура эр кижиниң чорук-херээ аът-биле холбаалыг чораан. Ону чечен чогаалдардан-даа номчуп болур, чижээ, чылгычы кижиниң дугайында Бады-Байыр Тараачының «Кайгал» деп номунда: «Адавастайның үргүлчү-ле кончуг шыырак, чүгүрүк аъттар мунуп чоруурун Киваа, бичии хирезинде, эскерип чораан» — деп бижээни кончуг солун.
Yстүнде киирген чижекте дег, мээң бөгүнгү маадырым чыраа, саяк база чүгүрүк аъттар өстүрүп чоруур чылгычы Сергей Бады-Хооевич Ынаалай. «Эзир чурту — хаяда, кижи чурту — хонажында» деп чоннуң чеченинде сөглээни дег, ада-өгбезиниң көжүп-дүжүп чораан турлагларында оларның мал кадарып чораан чымыштыг ажылын ол уламчылаан. Эрзин, Тес – ооң өскен-төрээн делгемнери. Өг-бүлениң беш ажы-төлүнүң хеймери. Ачазы — совхоз, колхозтуң чылгы малын кадарып чораан хоочун чылгычы. Авазының ачазын Сангыы мөге дээр. Ооң ук-дөзүнде мөгелер бар болгаш Сергей Бады-Хооевичиниң хоочуннар аразынга шүглүп чораан ужуру-даа ында.
Улаштыр номчуур...
25.02.2014
Кызыл хоорайның «Сүбедей» спорт өргээзинге Афганистандан совет шериглерни үндүргениниң 25 чылынга тураскааткан Сибирь федералдыг округтуң чемпионады болгаш Бүгү-россия чергелиг «Азия төвүнүң кубогу» каратэ маргылдаазы болуп эрткен.
Хевис кырынга 14 хардан өрү назылыг Сибирьниң 200 ажыг оол, кыс спортчулары күжүн шенешкен. Ниитизи-биле бо маргылдааларга 24 бөлүк медальдар дээш деңзи аайы-биле спортчулар демисешкен. Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол болгаш Новосибирск облазының Каратэ федерациязының президентизи Вениамин Пак спортчуларга чедиишкиннерни күзээн. Маргылдааның түңнелдери-биле алдын, мөңгүн, хүлер, ниитизи-биле 29 медальды тыва спортчулар чаалап алган. А эң-не хөй алдын медаль — Новосибирскиниң «Чедиишкин» спортчу-патриотчу клувунуң спортчуларында. Бо клубтуң спортчулары чемпионнуң бедигээжинче 6 катап үнгеннер. Тываның спортчулары 4 алдын медальдыг, 16-17 харлыг элээди оолдар аразынга боттарының деңзи категорияларынга Артур Жамкочян, Кежик Кыргыс болгаш Менди Монгуш, 18 харлыг болгаш оон улуг назылыг аныяктар аразынга Амир Мунзук чемпион адын база катап бадыткаан.
Улаштыр номчуур...
|
|