Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


 План мероприятий, посвященных народному празднику животноводов «Наадым-2024»,  приуроченного к 80-летию добровольного вхождения Тувинской Народной Республики в состав СССР

18 июля, четверг

10.00 День заезда участников праздника животноводов «Наадым-2024», размещение в Юрточном городке в местечке Тос-Булак. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.

11.00 Чемпионат Республики Тыва по стрельбе из тувинского традиционного лука «Тыва ча адар оюн: баг адар хевири» среди мужчин и «Тыва ча адар оюн: борбаанды адар хевири» среди женщин. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.

Подробнее...

Новости

RSS
04.10.2016 23:58 / Сельское хозяйство
В Туве пройдет сельскохозяйственный фестиваль «Праздник урожая»

Фестиваль посвящен 95-летию основания Тувинской Народной Республики и Году тувинского гостеприимства и проводится 7 октября в рамках развития и реализации губернаторского проекта «Одно село – один продукт».

Цели и задачи фестиваля направлены на привлечение внимания общественности к вопросам возрождения зерновых культур в Туве. Впервые «Праздник урожая» состоялся в прошлом году в Чаа-Хольском районе.

В рамках этнокультурологического фестиваля «Тараа Дою» будут проходить конкурсы, ярмарки и выставки-продажи продуктов питания национальной кухни народов Тувы, предметов декоративно-прикладного искусства. 
Подробнее...
04.10.2016 19:02 / Общество
Сегодня в Туве писали этнографический диктант

 Одна из площадок расположилась в Доме туризма в скульптурном комплексе "Центр Азии", сообщает телеканал "Тува 24". Принять участие в этнографическом диктанте мог любой житель России. Акция проходит во всех регионах страны.

Участникам выдали одинаковые по уровню сложности задания, которые состояли из двух частей: федеральных и региональных вопросов. На выполнение 30 заданий давалось 45 минут. Тема культур и традиций народов России неисчерпаема. Вопросы составлены таким образом, чтобы каждый из участников нашел для себя полезную и важную информацию.

Подробнее...
04.10.2016 14:05 / Муниципалитеты
Итоги реализации проекта «Социальный картофель»

В текущем году на обеспечение малоимущих семей республики в рамках проекта «Социальный картофель» приобрели 54575 кг семян картофеля и 2810 штук наборов семян (в набор семян входит: лук-севок — 0,5 кг, свекла, морковь, редис по 10 г.) овощных культур на сумму 1100 тыс. рублей. Данные семена были направлены для нуждающихся семей 18-ти муниципальных образований.

Семена картофеля получили 2183 малоимущих семей из 18 муниципальных образований в количестве 54575 кг картофеля, которые были посажены всеми получателями семян на личных приусадебных хозяйствах общей площадью – 5531 соток, и земельных участках, выделенных Администрациями районов, общей площадью – 616,6 соток.

Подробнее...
04.10.2016 10:04 / Энергетика
Глава Тувы поставил задачу перед Минтоплива контролировать начало отопительного сезона в Ак-Довураке и Шагонаре

Глава Тувы Шолбан Кара-оол поставил задачу перед министром топлива и энергетики Романом Кажин-оолом контролировать начало отопительного сезона в ряде муниципальных образований.

“Отопительный сезон в нашей республике начался во всех муниципальных образованиях. В Кызыле с 23 сентября, в Хову-Аксы с 26 сентября, в Чаа-Холе с 28 числа. Сегодня запустили котельные в Ак-Довураке и Шагонаре, где министр топлива и энергетики Р.В. Кажин-оол обязан лично проследить начало подачи теплоснабжения, без задержек, - отметил Глава Тувы Шолбан Кара-оол. 
Подробнее...
03.10.2016 19:04 / Образование
В Туве начались  мероприятия, посвященные Дню  учителя

Всю неделю в школах республики будут проводиться мероприятия, посвященные Дню учителя: конкурсы стихов и песен об Учителе, конкурсы сочинений и рисунков на тему «Мой любимый учитель», Дни самоуправления накануне праздника. На сайте Министерства образования и науки Тувы планируют размещать информацию о лучших педагогах, добившихся высоких результатов в обучении и воспитании детей.

В Кызыле у Памятника первым русским учителям 4 октября состоится традиционное «Посвящение в профессию» для молодых педагогов, приступивших к работе 1 сентября 2016 г.

Подробнее...
03.10.2016 17:26 / Конкурсы
8 октября пройдет VIII республиканская выставка собак охотничьей породы

Организатором выступает Государственный комитет по охране объектов животного мира и водных биологических ресурсов РТ. В этом году выставка пройдет не в Кызыле, а в Сарыг-сепе - райцентре Каа-Хемского района. К такому решению пришли члены Охотхозяйственного совета Тувы, пояснил и. о. руководителя Госкомитета Геннадий Куулар.

"Летом, на заседании Охотхозяйственного совета мы обсуждали перспективы республиканской выставки. Проводить ее или перенести на следующий год. Члены Совета настояли на проведении, но предложили уйти от стандартного сценария, то есть проведения в городе. 
Подробнее...
03.10.2016 16:03 / Образование
О ходе реализации губернаторского проекта “В каждой семье не менее одного ребенка с высшим образованием”

Третий год в Туве внедряется губернаторский проект «В каждой семье не менее одного ребенка с высшим образованием». Успешно решается его основная задача - ежегодное увеличение количества выпускников, поступивших в высшие учебные заведения из семей, не имеющих лиц с высшим образованием в 3-х поколениях.

С началом нового учебного года в Туве данный губернаторский проект получил новый виток развития. В 2016 году 141 его участник стал студентом различных вузов. Ребята учатся в Томском государственном архитектурно-строительном институте, Сибирском федеральном университете, Дальневосточном федеральном университете
Подробнее...
03.10.2016 10:32 / Строительство
Состоялась рабочая встреча Главы Тувы Шолбана Кара-оола с зам.министра строительства России Андреем Чибисом

Встреча прошла на Международном инвестиционном форуме «Сочи-2016». Глава Тувы Шолбан Кара-оол и заместитель министра строительства РФ Андрей Чибис обсудили вопросы реализации в Туве программы переселения граждан из аварийного жилья. Стороны договорились о дальнейшем рассмотрении вопроса на уровне федерального министерства.

«Программа переселения граждан из аварийного жилья очень важна для Тувы, несмотря на объективные проблемы, которые возникают в ходе ее реализации. Стоимость квадратного метра по условиям программы не соответствует реальным затратам, высокий уровень софинансирования – до 50 процентов, а также дефицит теплоэнергии. 
Подробнее...
03.10.2016 10:16 / Новости России и мира
Тува  внедряет механизм проектного управления и будет совершенствовать эту работу – глава республики

Глава Тувы Шолбан Кара-оол принял активное участие в мероприятиях Международного инвестиционного форума «Сочи-2016». Под руководством премьер-министра РФ Дмитрия Медведева обсуждены методы государственного управления, вопросы стратегического развития. Особое внимание было уделено методу проектного управления, который должен использоваться для достижения важнейших показателей, как в экономике РФ, так и в социальной сфере.

«Поддерживаю тезисы премьер-министра Д.А. Медведва о проектном методе госуправления. Вот уже который год у нас, в Туве, мы внедряем механизм проектного управления, концентрируем свои бюджетные средства на жизненно важных направлениях. 
Подробнее...
02.10.2016 11:04 / Муниципалитеты
 Бай-Тайгинский район Тувы возглавил первый секретарь рескома КПРФ

Бай-Тайгинский район Тувы, один из крупных животноводческих, расположенных на западе республики, возглавил 62-летний Сергей Сээ-Сюрюнович Салчак (КПРФ). За его кандидатуру проголосовали депутаты сформированного по итогам выборов 18 сентября 2016 года Хурала представителей Бай-Тайгинского кожууна. «Поздравляю 1-го секретаря Тувинского Рескома КПРФ С.С. Салчака с избранием на пост Главы Бай-Тайгинского района, - написал в своем блоге Глава Тувы Шолбан Кара-оол. - Пользуясь большинством единороссов в заксобрании, мы поддержали патриотический порыв кандидата активнее участвовать в конкретных делах по улучшению жизни земляков. Несмотря на скептицизм некоторых по кадровому призыву, мы продолжаем консолидацию всех патриотов во имя Тувы, во славу России!»

Подробнее...

Фоторепортажи

Приграничный Эрзинский район Тувы отметил 75-летие со дня основания

13.09.2016

Шолбан Кара-оол посетил с рабочим выездом труднодоступный Тоджинский район Тувы

13.09.2016

В Туве отметили 90-летие первой тувинской марки

12.09.2016

Шолбан Кара-оол призвал взять шефство над молодыми животноводами Тес-Хемского района

12.09.2016

Торжественная церемония вручения госнаград в День России прошла на Набережной Енисея в центре Азии

12.09.2016

  Управление ветеринарии Чаа-Хольского района получит моторную лодку

10.09.2016

В Чаа-хольском районе Тувы, где сохранилось древнее изображение Будды, построен храм

10.09.2016

Международная научная конференция «Буддизм в третьем тысячелетии: перспективы и тенденции развития». Кызыл,  7 сентября 2016 г.

08.09.2016

В поселке Каа-Хем сдан в эксплуатацию 24-квартирный дом по программе переселения из ветхого и аварийного жилья

08.09.2016

Шолбан Кара-оол поставил задачу по возрождению семеноводства в Туве

06.09.2016

В Улуг-Хеме   появился уникальный  этнокультурный комплекс

06.09.2016

Глава Тувы проверил реконструкцию молочно-товарной фермы в Пий-Хемском районе

06.09.2016

В Улуг-Хемском районе Тувы чествовали чабанов, учителей и старейшин

05.09.2016

В Туве впервые медицинскому учреждению присвоено имя заслуженного врача

05.09.2016

Глава Тувы поможет труднодоступному  селу  Моген-Бурен решить вопрос с оборотом сельхозпродукции

05.09.2016

В столице Тувы на улице, названной в честь тувинских добровольцев, появился одноименный сквер и памятник

01.09.2016

Глава Тувы поздравил студентов Тувинского госуниверситета с началом учебного года

01.09.2016

Шолбан Кара-оол передал поздравления Президента России и министра обороны учащимся Кызылского Президентского кадетского училища

01.09.2016

Глава Тувы День знаний начал со встречи с подшефной школой-интернатом

01.09.2016

Новый гемодиализный центр – это прорыв в здравоохранении республики

01.09.2016


 
Национальный музей им. Алдан-Маадыр
Медээлер
RSS
01.04.2014
100 чылдың фондузу

Март 28-те «Найысылал» Арт-төпке Кызыл хоорайның 100 чылының фондузун чонга болгаш хөй-ниитиге таныштырган. Бо фондуну Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының шиитпири-биле 2013 чылда тургускан. Барык бир чыл дургузунда фондунуң хоойлу-дүрүм документилерин кылдырып, организастыг ажылын шуудадып келген. Амгы үеде ажылдап кириптеринге фонд белен. Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының даргазы Дина Оюн чыылганнарны фондунуң организакчы ажылдары болгаш ап чоруткан баштайгы хемчеглери-биле таныштырган. 

«Кызыл хоорайның 100 чыл юбилейин эрттиреринге  деткимче фондузу» сайгарлыкчы эвес бо организацияның кол сорулгазы — республиканың найысылалын үндезилээниниң 100 чылынга тураскааткан байырлыг хемчеглерни белеткээринге болгаш эрттиреринге дузалаары. Фондунуң акша-хөреңгизин чоннуң эки тура-биле кииргени, хоойлу-дүрүм езугаар тывылган орулгалардан тургузар, бодунуң үлүүн ажыл-херектер-биле база киирип болур. «Кызыл хоорайның 100 чыл юбилейин эрттиреринге деткимче фондузунуң» ажылын, акша-хөреңгизиниң чарыгдалын, фондунуң уставын канчаар сагып турарын хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутады Аргина Пала удурткан беш кижи составтыг Хайгаарал чөвүлели, фондунуң директору Чингис Ховалыг боттандырар.

Улаштыр номчуур...
31.03.2014
Валентина МАТВИЕНКО: «ФЕДЕРАЦИЯ ЧӨВYЛЕЛИ ТЫВАГА ДУЗАЛАВАЙН БАРЫП ШЫДАВАС»

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң регионнуң социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң хемчеглериниң дугайында саналдарын Федерация Чөвүлели бүрүнү-биле деткээн. 

Федералдыг Хуралдың үстүкү палатазының пленарлыг хуралынга Валентина Матвиенко регионнуң сайзыралының нарын айтырыгларын удуртукчулары улуг күженишкин-биле шиитпирлеп турар республикага Федерация Чөвүлели дузалавайн барып шыдавас деп медеглээн. Федерация Чөвүлелиниң удуртукчузунуң ындыг бедик үнелелин алган чорук таныштырылганың үш хүнүнүң дургузунда Тываны бүгү талалыг көргүскениниң түңнели болган. Ол дээрге, бир талазында, республиканың мурнунда тургустунган айтырыгларны саадаашкын чок шиитпирлээриниң чугулазын Россияның политиктериниң ханы медереп билгени, өскезинде—регионнуң экономиказын көдүрериниң талазы-биле боттарының планнарын болгаш төлевилелдерин билдингир болгаш тодаргай кылдыр бадыткап шыдааны болур. Хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол «Тыва Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң стратегиязы шапкын өзүлдениң үндезини болур» деп илеткелди кылган. Тыва дээрге кызыгаар чоогунда турар регион, ол дыка аныяк, чурттакчы чоннуң үштүң бир кезии үжен хар чедир назылыг аныяктар дээрзин сенаторларга дыңнаткан. Бичии уругларның төрүттүнер чоруунуң деңнели-биле чуртта мурнакчы үш регионнуң аразында кирип турар. Амыдыралдың чаңчыл болган байдалын камгалап алган эвээш черлерниң бирээзи ол. Мал ажылы экономиканың үндезини болуп турар. «Малдың баш санын өстүрерин, күш-ажылдың хүндүткелдиг чоруун бедидерин сөөлгү чылдарда турум чорудуп келген бис, малчыннарны деткиириниң бүдүн системазы республикада тургустунган»--деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Тывага дуза — сенаторларның деткимчези-биле

Федерация Чөвүлелинде Тыва Республиканың хүннери

Россияның Президентизиниң май чарлыктарын күүседири-биле холбаштыр девискээрниң бюджедин чогумчударынче угланган хемчеглерни алырының чугулазының дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң Россия Федерациязының Федерация Чөвүлелиниң Бюджет болгаш саң-хөө рыноктарының талазы-биле комитединиң март 24-те болган хуралынга саналын сенаторлар чаңгыс үн-биле деткээннер. Хуралдың ажылынга федералдыг яамыларның төлээлери, чижээлээрге, Россияның саң-хөө сайыдының оралакчызы Андрей Иванов киришкен. Федерация Чөвүлелиниң комитединиң хуралынга Шолбан Кара-оол республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезинге шаптыктап, ооң күчүзүн ажыглаарынга доктар бооп турар чылдагааннарны айыткан. Ол дээрге, хамыктың мурнунда, Тываның Россияның өске девискээрлери-биле оруктар харылзаазы. Кызыл – Курагино демир-орук тудуу, республиканың казымал байлаан казып болбаазырадыры дээн ышкаш төлевилелдерни херек кырында боттандырар дээш, Тываның эрге-чагыргазы федералдыг яамылар болгаш өске-даа органнар-биле кады ажылдап, акша-хөреңгини шыдаар шаа-биле мөөңнеп турар. 

Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Аалчывыс — алдарлыг ансамбль

Россия биле Тываның демнежилгезиниң  100 чылынга

2014 чылдың март 25-те В.Көк-оол аттыг Национал театрга Бүгү-российжи культура ажылдакчыларының хүнүнге тураскааткан Россия Федерациязының Камгалал яамызының А.В.Александров аттыг Кызыл Туктуг ыры болгаш танцының академиктиг  ансамблиниң байырлыг концерти болган. Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга тураскааткан байырлал уткуштур делегейде ат-сураа алдаржаан ансамбль аалдап чедип келгени ол. Байырлалдар уткуштур кады ажылдажылганың бо чүгле эгези-дир. РФ-тиң Камгалал яамызының өске-даа культура болгаш уран чүүл коллективтери Тывага уран талантызын бараалгадыр. Хостуг олут чок, көрүкчүлер залды шыгырт долу олурупкан турда, башкарыкчылар сценаже ТР-ниң культура сайыды Вячеслав Донгакты чалапты. Алдарлыг ансамбльдиң удуртукчуларынга, артистеринге болгаш хүндүлүг аалчы -- РФ-тиң Камгалал яамызының Культура эргелелиниң начальниги, культурология эртемнериниң кандидады Антон Губанков оларга сайыт байыр чедиргеш, Тываның чурттакчыларын оюн-тоглаазы-биле өөртүп келгени дээш оларга өөрүп четтиргенин илереткен. Yрде күзеп, манаан ансамбль, барып-барып, бөгүн – Культура ажылдакчыларының хүнүнде чедип келгени ийи дакпыр байырлал дээрзин ол сеткил хайныгыышкын-биле чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
28.03.2014
РОССИЯ ФЕДЕРАЦИЯЗЫНЫҢ ПРЕЗИДЕНТИЗИНИҢ КЫЙГЫРЫЫ

Владимир Путин Кремльге Күрүне Думазының депутаттарының, Федерация Чөвүлелиниң кежигүннериниң, Россияның девискээрлер удуртукчуларының болгаш хамааты ниитилелдиң төлээлериниң мурнунга кыйгырыг кылган.

В.ПУТИН: Эки хүн-биле, Федерация Чөвүлелиниң хүндүлүг кежигүннери, Күрүне Думазының хүндүлүг депутаттары! Крым Республиканың болгаш Севастополь хоорайның төлээлери – олар мында, бистиң аравыста, Россияның хамаатылары, Крымның болгаш Севастопольдуң чурттакчылары! (Адыш часкаашкыннары.)

Хүндүлүг өңнүктер, бөгүн бистер чуртталгавыска чугула ужур-дузалыг, бистиң шуптувуска төөгү ужур-уткалыг айтырыг ужурунда чыглып келген бис. Март 16-да Крымга референдум эрткен, ол долузу-биле улустар аразының    демократтыг дүрүмнери болгаш хоойлу-дүрүм нормалары езугаар эрткен.Бадылаашкынга соңгукчуларның 82 хуудан хөйү киришкен. Оларның 96 хуудан хөйү Россияга каттыжары дээш бадылаан. Сан-чурагайлар эң-не бүзүрелдиг.Ындыг шилиишкин чүге кылдынганын билип алыр дизе, Крымның төөгүзүн билири, Крымга Россия, Россияга Крым кандыг ужур-дузалыгыл дээрзин билип алыры четчир.

Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Культура чылы —  Чаа-Хөлде

2014 чыл российжилерге онзагай болуушкуннар-биле эгелээни өөрүнчүг. Чоокта чаа Сочиге эрткен олимпий оюннарынга российжи спортчулар кайгамчыктыг тиилелгени чедип алган болгай. РФ-тиң Президентизи В.В. Путинниң чарлыы-биле Россияга бо чылды Культура ажылының чылы кылдыр чарлааны улуг тура-сорук, хей-аъттың киискидикчизи база улуг харыысалга деп билир херек. Чаа-Хөл суурга кожууннуң Культура чылының ажыттынганының байырлалы онзагай, бедик деңнелге эрткен. Янзы-бүрү өңнер-биле каастаан хана солуннар, Ак-Туруг, Булуң-Терек, Шаңчы, Чаа-Хөл суурларындан ус-шеверлерниң кылган ажылдары, кожууннуң культура амыдыралын көргүскен база хоочуннарның фото-чуруктарын чырытканы улуг сонуургалды болдурган. Чалаткан хоочуннар, херээженнер, адалар чөвүлелиниң кежигүннери, уран чүүлге, спортка идепкейлиг киржикчилер бот-боттарынга байыр чедиришкен, чалыы, чараш, омак-сергек көзүлдүлер.

Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Хүреш-биле демдеглээн
Бай-Тайга кожуунда уран-шевер,  ажыл-ишчи, үлегерлиг адалар көвей.  Ажы-төлүн эртем-билигге чедирип,  кады чурттаан эжин деткип, найыралы быжыг өг-бүлелерниң бирээзи — Киров Түлүшович Хунанның өг-бүлези.  Ол 1944 чылдың март 4-те Улуг-Хем кожууннуң Арыг-Yзүү  суурга арат  өг-бүлеге  төрүттүнген. 1963 чылда Шагаан-Арыг ортумак школазын дооскан. 1968 чылда Кызылдың  уран чүүл училищезин дооскаш, Тожу кожууннуң Тоора-Хем суурга уругларның чурулга школазынга башкылап эгелээн. 1977 чылдан Бай-Тайга кожууннуң Х.К.Тойбу-Хаа аттыг уругларның чурулга школазынга башкылавышаан, чонар-даш-биле чазаныр салым-чаяанын улам хөгжүдүп, республика болгаш Россия чергелиг уран чүүл делгелгелеринге идепкейлиг киржип, кылган ажылдары улуг үнелелди алган. 1980 чылдан Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүнү. Бай-Тайганың  ат-алдарын делегейде алдаржыдып чоруур кожууннуң хүндүткелдиг күдээзи. Россияның Чурукчулар эвилелиниң баштаар чериниң  ревизия комиссиязының кежигүнүнге база ажылдап чораан. 
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Тыва төрээн чурту дег

Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга

Эрткен чайын шөлээм алгаш, Кемерово облазының Зеленогорск деп бичии хоорайжыгажында ажылдап турар уруумга четкеш, келген мен. Аңаа чеде бээримге, Анатолий Михайлович биле Татьяна Дмитриевна Костенколарның өг-бүлези бисти бажыңынче чалаан. Чүге дээрге ол өг-бүле Тывага ажылдап, чурттап чораан болгаш мээң уруум Зеленогорскиге ажылдап чеде бээрге, аныяк, тыва эмчи келген деп билип алгаш, таныжып алган болдулар. Оларның бажыңынга чеде бээривиске, аъш-чемин делгеп салган, аажок өөрүп уткудулар. Анатолий Михайлович баянын туткаш, Солаан Базыр-оолдуң «Күскү сесерликке» деп ырызының аялгазын ойнай каапты. Бо аялганы дыңнааш, ала чайгаар кижиниң сагыш-сеткили өөрүшкүден хөлзей бээр чорду. Кандыг-ла-бир үрде көрүшпээн чоок төрели чедип келген дег өөрүшкү-маңнайы-даа аажок, биске белекчигеш-даа белеткеп алган болдулар.

Улаштыр номчуур...
25.03.2014
«Азия төвү» тураскаалды каяа тургузарыл?
Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның 100 чылдарының юбилейлеринге белеткелде Улуг-Хем кежир көвүрүгден Чүргүй-оол кудумчузунга чедир база ооң чоогунда девискээрниң чаартылгазы азы өскээр чугаалаарга, эрик кырының чаартылгазы чугула черни ээлеп турар. Ооң иштинде «Азияның төвү» тураскаалдың база ооң чоогунда девискээрниң  келир үеде салым-чолу онза сонуурганчыг. Аңаа хамаарыштыр чурттакчы чондан эрги тураскаалды канчаарыл, ону каяа тургузарыл дээн чижектиг айтырыглар база эвээш эвес болуп турар. Бо айтырыглар талазы-биле Кызыл хоорайның мэриязынга эрткен неделяда парлалга конференциязы болуп эрткен. Аңаа  ТР-ниң «Капитал тудуг эргелели» күрүнениң бюджет албан чериниң начальниги Владимир Илкин, Кызыл хоорайның кол архитекторунуң хүлээлгелерин күүседип турар Орлан Донгак киржип, журналистерниң айтырыгларынга харыыларны берген. 
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Айыткал делегей ниитилелинче угланган

Украинада байдал болгаш Россияның составынга чаа субъектилерниң тургустунганы-биле холбаштыр Россияның Президентизи Владимир Путин Федералдыг Хуралга ээлчег чок Айыткалды март 18-те кылган. 

Кремльдиң Георгий залынга болган езулалга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол база киришкен. Күрүне Баштыңының Айыткалы, алыс утказын алыр болза, делегей ниитилелинче угланган, Россияның эрге-ажыктарын камгалаар талазы-биле айтырыгларга бодунуң үндезин туружун Президент илереткен деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Крым, Россия—чаңгыс өг-бүле

Бүгү чурттуң манап турганы төөгүлүг болуушкунну чон бедик хей-аът, келир үеже идегелдиг көрүш-биле хүлээп алган. Март 18-те Россияның составынче Крым биле Севастопольдуң киргенин бадыткаан документиге Россияның Президентизи Владимир Путин болгаш Крымның Чазак даргазы Сергей Аксенов парламентизиниң спикери Владимир Константинов, Севастополь хоорайның баштыңы Алексей Чалый ат салган. Республиканың, Севастопольдуң удуртукчулары ат салган. Бүгү Россияга ол төөгүде балалбас исти арттырган хүннү диңмиттиг байырлап эрттирген. Кызыл хоорайга «Бис кады бис!» деп митинг-концерт Россия Федерациязының ыдык ырызы-биле эгелээн. Арат шөлүнге 3 муң 400 хире чурттакчы чон чыглып кээп, өөрээнин чажырбаан. Барык кижи бүрүзү холунда «Крым, кады бис!», «Путин шын!», «Кезээ мөңгеде кады!», «Чуртумга чоргаарланыр мен!» дээн лозуңнар, плакаттар туткан. Март 14-те Арат шөлүнге чон Крымны деткип, сагыш човап чыылган болза, бо удаада өөрээн сеткилин илередип кээп турган.

Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Эрес-кежээ малчыннар

Көдээ иште

Өвүр кожуун — Тывада хөй малды өстүрүп турар кожууннарның бирээзи. Бөгүн кожууннуң бүгү ажыл-агыйларында бода мал – 9258 баш, шээр мал – 133831 баш, чылгы мал – 4117, сарлыктар – 395, хаваннар – 139. Кожууннуң көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери, арат ажыл-агыйлары мал бажын улам өстүрер дээш кызымак ажылдап турар. Кожуунга мал ажыл-агыйын хөгжүдеринге арат ажыл-агыйлары база 12 муңчу малчыннар улуг үлүүн киирип турар. Оларның бирээзинге Солчур сумузунуң муңчу малчыны Шолбан Биче-оолович Дамдынның арат ажыл-агыйы хамааржыр.Шолбан Биче-оолович — уктуг малчын. Өвүр кожууннуң хоочун малчыннары Биче-оол Эңдерикович, Сарыг-кыс Маадыровна Дамдыннарның өг-бүлезинге төрүттүнген болгаш мал ажылын бичиизинден тура эки билир, кызымак, ажылгыр, эрес-кежээ оол кылдыр өзүп келген. 1988 чылда Чаа-Суур ортумак школазының 8-ки клазын дооскаш, 16 харлыындан эгелеп «Чаа-Суур» совхозтуң хой, өшкүзүн, сарлыын кадарып эгелээш, арга-дуржулгазы улам улгаткан.

Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Чүс тос школачы мөгелер

Чаа-Хөл кожууннуң баштыңы Орлан Дамзырович Монгуштуң шаңналы дээш тыва хүреш маргылдаазын Чаа-Хөл кожууннуң школачыларының 1-ден 11 класстарда оолдар аразынга ийи дугаар чыл Чаа-Хөл суурда хүреш залынга организастап эрттирген. Орлан Монгуш школачы үелеринде спортка хандыкшылдыг, ылаңгыя хол бөмбүү, хаак маргылдааларынга республика деңнелинге чедир каш удаа киржип чораан. Алдан дөрттүң аразынга ачыр-дачыр тутчур, хүрежиринге база ынак. Хоочуннар аразынга өөнүң ишти Урана Маадыр-ооловна-биле кады  хол бөмбүүнүң маргылдааларынга ам-даа киржип чоруур. Орлан биле Урана Монгуштарның өг-бүлези кожуунга эрткен «Спортчу өг-бүле» деп оюнга тиилээш, республика чергелиг оюнга база киржип, кожууннуң адын камгалаан.

Улаштыр номчуур...
19.03.2014
Малчыннар-биле ужуражылга

Эрзин кожуунда

Тываның Баштыңы Эрзин кожууннуң аныяк малчыннарынга күрүне деткимчезин чүге көргүспейн турар дугайында айтырыгны сайгарып көөр болган.

«Эрзинниң хойжу малчыннарының аалдарынга барып, «Кыштаг» деп төлевилелдиң боттандырылгазын хынап көрдүм. Бо программа езугаар Эрзин кожуунда чаңгыс-даа рубль ажыглаттынмааны чаржынчыг-дыр. Программаның боттандырылгазының аргаларының болгаш дүрүмнериниң талазы-биле ТР-ниң Көдээ ажыл-агый яамызының ажыл-ижин тодарадыр бис» — деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Эрзин кожуундан үнүүшкүнүнден келгеш, «ВКонтакте» социал четкиде хууда арынынга бижээн. Ш.Кара-оол чаңчыл езугаар республиканың малчыннарының аал-коданынга барып, оларның ээлери-биле доктаамал ужуражылгаларны эрттирип турар.

Улаштыр номчуур...
19.03.2014
Хереглекчиниң эрге-ажыктары

«Дорт харылзаа»

Делегейде эр, херээжен, кырган, чалыы дээш, шупту кижилер хереглекчилер кылдыр санаттынар. Кижи ниитилелге кара чааскаан чурттап шыдавас. Ол өске албан черлеринден азы хууда кижилерден янзы-бүрү ачы-дузаларны, барааннарны садып ап турар. Ынчангаш бир-ле албан чериниң бүдүрген чүүлдерин ажыглап турар болганывыста долу эргелерлиг база хүлээлгелерлиг хереглекчилер болур бис. Хереглекчи бодунуң акша-хөреңгизи-биле бараанны азы ачы-дузаны садып ап турар болганда оларның шынарлыг болгаш херектиг болурунга бүзүрелдиг болур ужурлуг. Ынчалза-даа херек кырында байдал ындыг-ла эки эвес деп билир бис. Ол дугайында сайгарып чугаалажыры-биле март 15-тиң бүдүүзүнде «Шын» солуннуң редакциязынга «Хереглекчи эргелериң билир сен бе?» деп темага номчукчулар-биле «дорт харылзааны» эрттирген бис. Аңаа хереглекчилерниң эргелерин болгаш чаагай чоруун камгалаар адырга хайгаарал талазы-биле федералдыг албанның Тыва Республикада эргелелиниң хереглекчилер эргелерин камгалаар салбырының специалист-эксперти Юрий Чүвүрекович Ооржак биле санитарлыг хайгаарал салбырының улуг специализи Хамида Маадыр-ооловна Ооржак киржип номчукчуларның сонуургаан айтырыгларынга харыыларны берген.

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png