Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

В первый день работы фестиваль посетил Глава Тувы Владислав Ховалыг, который поздравил гостей и участников с возрождением долгожданного музыкального события. Он прошел регистрацию в качестве почётного гостя и пообщался с участниками мероприятия. На вновь стартовавший после перерыва фестиваль приехали музыканты из разных городов России, а также Австралии, Австрии и Великобритании.

Подробнее...

Новости

RSS
09.06.2015 17:19 / Сельское хозяйство
В Туве в этом году протяженность оросительных каналов  увеличилась на 80 километров

В Туве продолжается посевная кампания. Глава республики Шолбан Кара-оол поручил министерству сельского хозяйства Тувы плотнее проработать ход полевой компании с муниципалитетами, взять под особый контроль деятельность тех, кто «плетется в хвосте», обеспечить вегетационные поливы и уход за сельскохозяйственными культурами на уровне каждого района.

В республике на первую неделю июня посеяно 13685 га или 59 % от общего объема. Из них зерновые культуры - на площади 3597 га или 80 % от плана, кормовые - на 10088 га или 54 % от запланированного объема сростом к уровню прошлого года на 2%. 

Подробнее...
09.06.2015 12:26 / Общество
Эксперты считают Главу Тувы высокоэффективным руководителем

Рейтинг эффективности губернаторов. Девятый выпуск

Данный рейтинг является интегральным продуктом, при составлении которого учитывались данные исследования «Георейтинг» Фонда «Общественное мнение», характеристики экономического положения в регионе по материалам Федеральной службы государственной статистики России, индекс медиа-эффективности, рассчитанный «Национальной службой мониторинга», экспертные оценки и показатели социального самочувствия регионов России.

Подробнее...
09.06.2015 11:29 / Мероприятия
Глава Тувы потребовал ужесточить борьбу с торговцами суррогатным алкоголем

Глава Тувы Шолбан Кара-оол потребовал развернуть масштабную акцию против бутлегеров и организованного завоза в республику суррогатного спирта. Тема обсуждалась на аппаратном совещании в режиме видеоконференцсвязи с муниципальными руководителями, в нем участвовали члены правительства, а также руководители МВД Тувы.

За последнее время в республике были введены серьезные ограничения продажи алкоголя в магазинах. Это стало причиной появления нелегальных точек торговли спиртным, особенно в сельской местности.

Подробнее...
09.06.2015 09:06 / Мероприятия
Глава Тувы заверил, что поиски пропавшего в Туве вертолета МИ-8 будут продолжены

«477 квадратных километров за последнюю неделю налетал дрон МЧС над Тоджинской тайгой. Налет составил семь часов. Останков вертолета не найдено. Сдаваться не будем, продолжаем искать. Это очень важно для всех. Особенно для родственников пропавших, их близких, дорогих людей», - заявил Глава Тувы Шолбан Кара-оол 8 июня в своем блоге.

К поискам пропавшего в октябре прошлого года вертолета Ми-8 привлекаются наземные поисковые группы Тувинского и Южно-Сибирского поисково-спасательных отрядов МЧС России. 

Подробнее...
08.06.2015 18:00 / Мероприятия
В Туве  в День России  стартует массовый велопробег

В республике массовый велопробег 12 июня становится традицией. Его цель не только пропаганда здорового образа жизни, приобщение людей к регулярным занятиям физической культурой и спортом, но чествование государственного праздника - Дня России. Велосипедисты под трехцветным триколоромстартуют от универсального спорткомплекса «Субедей» в 12.00. часов и проедутся до стадиона им. 5-летия Советской Тувыпо маршруту протяженностью 6 километров и 100 метров.Регистрация спортсменов начнется в 10.00.

В велопробеге могут принять участие все желающие с 16 лет и старше. Средство передвижения любителявелосипедного спорта должно отвечать техническим требованиям, на случай прокола необходимо иметь запасные камеры. 
Подробнее...
08.06.2015 15:41 / Мероприятия
Руководители медслужбы  Минобороны РФ примут участие в конференции по курортам и аржаанам Тувы

Во II Международной научно-практической конференции по курортам и аржаанам Тувы примут участие руководители медицинской службы Минобороны России.

В Кызыле с 1 по 4 июля пройдет II Международная научно-практическая конференция «Курортная база и природные лечебно-оздоровительные местности Тувы и сопредельных регионов: опыт и перспективы использования в целях профилактики заболеваний, лечения и реабилитации больных». О своем участии в конференции уже заявили сотрудники научно-исследовательских учреждений Москвы, Томска, Красноярска, Хакасии, Забайкалья, Бурятии, Монголии. 

Подробнее...
08.06.2015 12:43 / Праздники
Поздравление с Днем социального работника!

Уважаемые социальные работники! Российские социальные службы сегодня отмечают свой профессиональный праздник. Этот день – признание заслуг людей, отдающих свое сердце, душевные и физические силы одной из самых гуманных профессий в мире. Помощь обездоленным, поддержка нуждающихся, уход за беспомощными и одинокими – всё это великий труд.

Сегодня в рядах социальных работников республики – более 1,5 тысяч человек. Поступательное развитие службы, комплексность и современные инновационные подходы – вот залог дальнейшего совершенствования деятельности всей системы социального обслуживания в республике. Уверен, что каждый из вас будет успешно способствовать решению поставленных задач. 

Подробнее...
07.06.2015 22:54 / Общество
Постигать народную мудрость –  важно для нас самих и для наших детей – Глава Тувы

Песни и стихи, посвященные чаю с молоком – самому любимому напитку тувинцев, исполняли 5 июня в местечке Куран Тес-Хемского района. Здесь при поддержке коллектива Центра развития традиционной тувинской культуры и ремесел состоялся республиканский конкурс «Шай байырлалы» (праздник чая), на который приехали делегации из соседних и отдаленных районов республики.

Конкурсанты представили чайные напитки, приготовленные по древним традициям. Здесь можно было отведать соленый чай с молоком, чай с молоком и топленым маслом, а также с добавлением далгана - муки крупного помола из поджаренных зерен ячменя.

Каждый мог познакомиться с историей чая, с правилами заваривания его, полезными свойствами этого напитка, с народными традициями, связанными с чаепитием
Подробнее...
07.06.2015 18:37 / Сельское хозяйство
В Туве в мараловодческом хозяйстве «Туран»  началась первая срезка пантов

У мараловодов хозяйства наступила горячая пора: до августа им предстоит срезать рога у 125 животных, из которых 65 – трехлетки, остальные – «перворожки». Точкой отсчета первой панторезной кампании в созданном полтора года назад хозяйстве стала суббота, 6 июня. Ознакомиться с производственным циклом заготовки пантов прибыл Глава Тувы Шолбан Кара-оол, инициировавший проект по возрождению мараловодства в регионе.

В огороженном загоне уже дожидались 5 красавцев-маралов. По коридору, разделенному деревянными перегородками, первого из них подогнали, подвели к станку - специальному устройству, которое зажимает животное с боков и закрепляет голову марала. Бригадир мараловодов Андрей Бочкарев объяснил все нюансы довольно болезненной для животного процедуры и предложил Главе республики сделать первую срезку, символизирующую собой начало кампании по заготовке пантов. 

Подробнее...
06.06.2015 18:11 / Мероприятия

Правительство Республики Тыва ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Отменить с 4 июня 2015 г. режим чрезвычайной ситуации регионального характера в лесах на территории Республики Тыва, возникшей вследствие лесных пожаров.

2. Признать утратившим силу постановление Правительства Республики Тыва от 21 мая 2015 г. № 246 «О введении в лесах на территории Республики Тыва режима чрезвычайной ситуации».

Подробнее...

Фоторепортажи

Шолбан Кара-оол проинспектировал, как работает передвижной пост ДПС,  приобретенный по его инициативе для контроля  над западным автомобильным въездом в республику

12.03.2018

Администрация Ак-Довурака пятый год подряд проводит соревнования по подледной рыбалке на реке Алаш

12.03.2018

Форум работников дополнительного образования в Барун-Хемчикском районе

12.03.2018

В Туве построили пятый по счету плавательный бассейн

12.03.2018

Вручены государственные награды в честь Международного женского дня

09.03.2018

Глава Тувы принял участие в церемонии открытия в Кызыле швейного производства от холдинга «БТК Групп»

07.03.2018

Молодые чабаны из села Терлиг-Хая Кызылского района – образцовые участники проекта «Кыштаг – для молодой семьи»

20.02.2018

Мы воспринимаем приезд Сергея Кужугетовича Шойгу, как уважение к своей малой Родине – Глава Тувы.  Итоги визита министра обороны России

17.02.2018

Глава Тувы вручил государственные награды ветеранам и передовикам труда

14.02.2018

Глава Тувы поздравил сильнейших борцов республики с наступающим Шагаа

13.02.2018

Глава Тувы Шолбан Кара-оол посетил село Баян-Кол Кызылского района

12.02.2018

Глава Тувы видит будущее республики в корпоративности

10.02.2018

Глава Тувы вручил государственные награды ученым

08.02.2018

При поддержке Правительства Тувы городской автопарк пополнился 20 автобусами "ПАЗ"

05.02.2018

Власти Тувы подключают детей-сирот к общественному контролю за строительством и распределением жилья

02.02.2018

Глава Тувы принял участие в заседании коллегии прокуратуры республики

30.01.2018

Глава Тувы на Крещение по традиции окунулся в прорубь на Вавилинском затоне вместе с архиепископом Феофаном

19.01.2018

Глава Тувы ведет переговоры с губернаторами Западной Монголии о продвижении совместных инфраструктурных проектов

19.01.2018

Глава Тувы поздравил журналистов и писателей с Днем российской печати!

13.01.2018

В селе Сарыг-Сеп Каа-Хемского района Тувы открылся Центр культурного развития

30.12.2017


 
Скульптурный комплекс "Центр Азии"
Медээлер
RSS
07.08.2014
Малчыннар байырлалы

Тере-Хөл кожууннуң Кунгуртуг суурга чаңчыл болган, чылдың эртер көдээ ажыл-агыйның малчыннар байырлалы «Наадым-2014» суурнуң «Заречная» стадионунга бедик деңнелге  эрткен

     Суурнуң чону, сумулар Эми, Шынаа, Каргы, Балыктыгдан чалаттырган төлээлер, малчыннар база Улуг-Хем, Өвүр, Эрзинден аалчылар, спортчулар, аът салыкчылары, мөгелер кээп киришкен. Наадымга кожууннуң Шынаа сумузу ийи өгнү тиккен. Байырлыг ажыдыышкынны кожууннуң чагырга даргазы Андрей Александрович Салчак ажыткаш, кожууннуң алдарлыг малчыннарынга байыр чедирип,  ажыл-ижинге чедиишкиннерни, быжыг кадыкшылды күзевишаан, шаңналдарны тывыскан. Тере-Хөл кожууннуң чагыргазы «Көдээ ажыл-агыйның алдарлыг сарлыкчызы — 2014»  хүндүлүг атты Адыя Андреевич Кызылга, «Көдээ ажыл-агыйның алдарлыг хойжузу – 2014»  атты Белекмаа Ивановна Артынага, «Көдээ ажыл-агыйның алдарлыг чылгычызы — 2014» атты  Айдыс Най-оолович Найданга, «Көдээ ажыл-агыйның алдарлыг малчыны» Ирина Ивановна Банданга, Орлан Иванович Найданга тывыскан.

Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Өрт айыылы улуг

Арга-арыгже кирерин кызыгаарлаары-биле Тывада 218 кижиден өртке удур 43 таңныыл черлери тургустунган.

Республиканың «Авиаарга-арыг камгалалы» КАА-ның медээзи-биле, республиканың девискээринге 17 арга-арыг өрттери демдеглеттинген. Ниити шөлү – 2451,2 гектар, ол өрттерниң  дөртү улуг хемчээлдиг. Арга-арыг өрт айыылының эгелээн үезинден бээр Тывада ниитизи-биле 133 арга өрттери бүрүткеттинген. Ниити шөлү – 7851,51 гектар. Тываның күрүне арга ажыл-агый комитединиң медээлеп турары-биле алырга, эрткен чылдың ол-ла үези-биле деңнээрге, демдеглеттинген өрт саны 12 азы 10 хуу өскен. Өрттүң 60 хуудан эвээш эвес кезии, оларның иштинде хыналда чок хову шөлдерде өрттер кижилерниң хайындан болуп турар. База ол ышкаш өрттүң элээн хөй кезии диңмирээшкин-кызаңнаашкындан хып үнүп турар.

Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Эдерге хек, базарга көк Чеди-Хөл

Чеди-хөлчүлер малчыннарының ажыл-ижин түңнеп, Наадым байырлалын Сайлыг сумузунуң көктүг-шыктыг стадионунга эрттирген. 

Бо удаада оларның байырлалы мурнуку чылдардан ылгалдыг болуп, кызылчылар хоорай хүнүн малчыннар-биле кады демниг демдеглээннер. Кызылчылар биле чеди-хөлчүлерниң кады ажылдажылгазы ол хүнден эгелээн. Долгандыр ногаан, шыргай арга-эзимниг бедик даглар бүзээлээн суурнуң стадионун каас-шиник кылдыр дерип каанын көрүптерге-ле, езулуг байырлал шинчилиг. Докулчак ак кидис өглер, сумулардан келген аалчыларның чаглактаныр майгыннары база ында-мында шаараңнашкан улуг-бичии, аът-хөлдүг улус-ла хөй. Кымыскаяктар өөнге дөмейи аажок. Наадымның киржикчилериниң чыскаалы. Ооң бажында дерип каан аъттарлыг, тыва хептерлиг аът мунукчулары баштап алган. Оларның соонда кожууннуң депутаттары, Сайлыг, Хендерге, Элегес, Хөлчүк, Чал-Кежиг сумуларының көдээ ишчилери, Хову-Аксының албан черлери болгаш Кызыл хоорайның мэриязының ажылдакчылары чыскаалыпкан. Элегестиң муңчу малчыны Вячеслав Маскыр байырлалдың тугун көдүрдү.

Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Баштыңнарның бирээзи

80 харлаар юбилейинге

Тываның көскү күрүне болгаш партия ажылдакчызы, 1973-1991 чылдарда Совет Эвилелиниң Коммунистиг партиязының Тыва область комитединиң бирги секретарынга ажылдап чораан, республиканың хөй-ниити амыдыралынга бодунуң ханы угаан-сарыылы, арга-дуржулгазы-биле улуг салдарлыг политик Григорий Чоодуевич Ширшин бо чылдың август 5-те 80 харлаар.

Ол Эрзин кожууннуң Нарын сумузунуң малчын арат өг-бүлезинге төрүттүнген. Бодунуң күш-ажылчы амыдыралын улус судунуң секретары бооп эге­лээн. Комсомолдуң район комитединиң организастыг килдизиниң эргелекчизинге ажылдап турган. Шериг албан-хүлээлгезин эрттиргеш, ийи чыл дургузунда Мөренниң ортумак школазынга башкылаан. Комсомолдуң Эрзин район комитединиң ийиги, ооң соонда бирги секретары, комсомолдуң Кызыл хоорай комитединиң бирги секретары, ВЛКСМ-ниң Тыва область комитединиң ийиги, ооң соонда бирги секретары албан-дужаалдарга 1957-1967 чылдарда ажылдаан.

Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Кызыл хоорайны кымнар каастаарыл?

Тывага июнь 1-де делегейниң бирги скульптура шуулганының киржикчилериниң белеткеп кылганы элээн каш чаа скульптуралары сентябрьда Тываның чаарттынган найысылалын каастай бээр.

Тыва уран-шеверлер Москвадан, Красноярскиден, Моолдан болгаш Киргизиядан келген коллегалары-биле кады бир ай ажыг үениң дургузунда маны-даштан кижилерниң, мал-маганның дүрзү-хевирлерин чонуп кылып турарлар. Ол кылыглар тыва черге көшкүн чоннуң амыдыралын долузу-биле көргүзер.

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол оларның ажылдап турары шөлчүгежинге чораан. Республика удуртукчузунуң кичээнгейи дээш скульпторлар өөрээн болгаш боттарының ажылының дугайында улуг сеткил-ханыышкын-биле чугаалап турганнар. Хевир-дүрзүлерниң онзагайын өөрүнден дыңнаанын Чазак Даргазы чугаалаан болгаш оларның авторлары-биле таныжып алыр сорулгалыын, дүрзүлерни каяа тургузарын оларның-биле сүмележир күзелдиин дыңнаткан.

Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Сергей Шойгу Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң шериг эргезин бедиткен

Төп шериг округунуң командылакчызы генерал-полковник Владимир Зарудницкий ажыл-албан аайы-биле Тывага кээп чорааш, курлавырда майор Шолбан Кара-оолга курлавырда подполковник шериг атты тывыскан. 

Тываның Баштыңынга шериг эргени тыпсырының езулалы Кызылдың аэропортка Төп шериг округунуң бедик албан-дужаалдыг офицерлериниң киржилгези-биле эрткен. «Россияга бараан бооп тур мен!» деп сөстер-биле чаа погоннарны хүлээп алгаш: «Республиканың социал-экономиктиг   хөгжүлдези-биле чергелештир чурттуң камгалалын күштелдирер дээш, ам-даа хөй чүүлдерни кылыр бис» — деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Ак-Довурактың ат-алдарын эгидер
Тываның Баштыңы өзүлдениң чаа базымнарынга даянгаш, Ак-Довурак хоорайның сайзыралының планын ажылдап кылыр сорулганы салган. 
 Чайгы үеде республиканың бүгү кожууннарын эргип кезиири, тус чер эрге-чагыргаларының канчаар ажылдап турарын көөрү Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолга чаңчыл апарган. Ол аңаа хоочуннар-биле, башкылар-биле, малчыннар-биле ужуражылга база эрттирип турар. Республиканың федералдыг эрге-байдалдыг апарган юбилейлиг байырлалдарын муниципалдыг тургузуглар кандыг чедиишкиннер-биле уткуп турары чугула апарган. Июль 20-де Барыын-Хемчик кожууннуң чурттакчылары-биле ужурашкан соонда, Шолбан Кара-оол тургустунганындан бээр 50 харлаан Ак-Довурак хоорайга барбас аргажок болган, ону чон Тываның ийиги найысылалы деп санап турар. Ак-Довурак ажыл-ишчи кижилерниң хоорайы болуп турган-даа, болуп-даа турар, оон бедик мергежилдиг кижилер, сураглыг удуртукчулар, инженерлер, орук ажылдакчылары, коммуналчылар үнгүлээн дээрзин ол демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Кады ажылдаарын дугурушкан
Төп шериг округунуң командылакчызы генерал-майор Владимир Зарудницкий биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң ажылчын ужуражыышкыны болуп эрткен. «Кызыл» аэропортту болгаш ооң техниктиг комплекизин хамааты болгаш шериг сорулгаларга ажыглаарының дугайында Россияның камгалал сайыды Сергей Шойгунуң шиитпирин күүседириниң дугайында олар чугаалашкан. Аэропортка шериг комендатураны тургузарын Шолбан Кара-оол Төп шериг округунуң командылакчызынга саналдааш, бо айтырыгның бажың-балгат талазын шиитпирлээриниң аргазы аэропорта бар деп чугаалаан. Шеригже мобилизация төвүнүң тудуунуң айтырыгларын база олар сайгарып чугаалашкан. Бо төп 17 гектар черге туттунар улуг тудуг. Аңаа шериг комиссариадындан аңгыда шеригже келдиртиишкин пунктузу, столовая, спорт залы дээш шериг назыны четкен оолдарны шеригже келдиртиринге болгаш чорударынга эргежок чугула байдал бар боор. Бо чугула объектини 2015 чылда ажыглалга киирерин планнаан. Генерал-полковник Владимир Зарудницкий мобилизация төвүнүң төлевилели-биле таныжып көргеш, аңаа чорудар тудуг ажылдарының хемчээлин болгаш хуусаазын айыткан тодаргай графикти чоокку үеде көргүзерин негээн. Амгы үеде бо төптүң таваан салырының белеткел ажылдары чоруп турар.
Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Өңгүр, чараш Өвүр кожуун
«Тыва – арыг-силигниң девискээри» Долгандыр бедик арт-сын, шыргай арга-эзим. Мында ыржым болгаш шыпшың-дыр. Оът-сиген, тайга чечектери хөлбеңнедир үнүп келген, чаражы аажок. Арт кырынга үнүп келгеш, эскереримге, арыг-силиг, агаарның чыды үнүшсүг, шыксыг, тайгазыг. Чылдың чайгы эргилдезинде бойдус амырап, оттуп келген-даа ышкаш. Көктүг-шыктыг одар-белчиирлиг, хөлбеңнээн оът-сигенниг Хөндергей арт сыны бо-ла болгай! Өскен-төрээн Өвүрүмче чанарда, ыяап-ла бо артты таварып эртер мен. Улуг тайга-сынга аъш-чемниң дээжизин чажып, өргүүр дээш, машинадан дүжерге-ле, «Өөрзүрек чоннуг, Өзүген малдыг, Өңгүр, каас бойдустуг Өвүр кожуунче моорлаңар!» — деп, чечен-мергени-биле шүлүктей бижээн самбыра көстүп кээр.
Улаштыр номчуур...
07.08.2014
Хадың хөлде турисчи бааза
Таңды-Ууланың сыннарында улуг төгерик көрүнчүкке дөмей Хадың хөл чаттыла берген чыдар. Шаг шаандан тура тывалар ону Алгый деп адаар чораан. Ол чоок-кавыда Дус-Хөл биле Каък-Хөлден Алгый хөл делгем, калбаа-биле улгадып чыдар боорга, ону ынчаар адаан. А Хадың деп тывызык ат бедик Таңды сынының эдээн дургаар аккан кылаң кара суглуг бичии хемчигештен укталган. Хемниң суу ол хөлче агып кирген. Ооң унун дургаар хадың ыяштар өзүп, каастап турар. Ынчангаш хем-даа, хөл-даа, бичии сууржугаш-даа чаңгыс Хадың деп аттыг. Хөлдүң чөөн-мурнуу эриктеринде узун, сырый хыыргыыш үнген. Ооң суу ындыг кончуг терең эвес, элезинниг, чымчак довурактыг. Хадың хөлдүң суу Дус-Хөлден дузу эвээш болгаш эштиринге таарымчалыг. Бо хөл — улуг, бичии чоннуң чайгы үеде эң-не ынак дыштаныр чери. Чоокта чаа июнь айда ТР-ниң Культура яамызының ажылдакчылары Хадың хөлде турисчи баазаны тургускан. Кайы ырактан-на Хадыңның чөөн талазында бичежек, шевергин чаа бажыңнарны эскерип болур. Бо бүгү каракка кандыг-ла бир кайгамчык хуулгаазын тоолда ышкаш сагындырар.
Улаштыр номчуур...
06.08.2014
«Тувинская правда» 90 харлаан

Июль 24-те Yндезин тыва культура төвүнге «Тувинская правда» солуннуң 90 чыл оюнга тураскааткан байырлал болуп эрткен.

Аңаа редакцияның журналистери, ажылдакчылары, бижикчилери, номчукчулары болгаш массалыг информация чепсектериниң ажылдакчылары – коллегалары, чалаткан аалчылар киришкен. Фойеже кирип кээрге-ле, коридорнуң ортузунда делгээн хана-солуннар хамыктың кичээнгейин хаара тудуптар. Ында редакцияның аңгы-аңгы чылдарда ажыл-амыдыралын, хоочун база аныяк солунчуларны оон көрүп, сонуургадывыс. Бай төөгүлүг солун-дур. Хурал эгелээр бетинде улус-чон залга олуттарны ээлептери билек, экранга бижиткен кино-чурук дамчыштыр «Тувинканың» аңгы-аңгы чылдарда ажылдап чораан журналистериниң чугаазын дыңнадывыс.

Улаштыр номчуур...
06.08.2014
Тывызык ус-шеверлер

«Сибирь – идегелдиң девискээри» шуулганынга келген журналистер Тываның сайгарлыкчы бүдүрүкчүлериниң Арат шөлүнге делгээн барааннарын база сонуургаан. Ук делгелге үезинде болган конференцияга республикада чарлаттынган губернатор төлевилели «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» дугайында Тываның Чазааның Даргазының оралакчызы Сергей Огнев кысказы-биле таныштырган: «Тыва боттарының бүдүрген барааннарын республикадан дашкаар сайгарып ап турар. Тываның Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» төлевилелин ажылдап кылган. Ажылгыр, кызымак сайгарлыкчылар боттарының барааннарын бүдүрери-биле суур бүрүзүнде биче бүдүрүлгелерни тургузуп, ажылын шуудады берген».

Тус черниң бүдүрген барааннарын делгеп салган сайгарлыкчылар республиканың ырак-чоок суурларында «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» төлевилелиниң киржикчилери болдулар. Майгыннарда делгеп салган барааннарны эргий кезээш, олардан  сонуургаан айтырыгларымны салдым:


Улаштыр номчуур...
06.08.2014
Эрик кыдыы

100 чылче базымнар

2014 — чугула болгаш шиитпирлиг чыл болуп төөгүге артар. Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш найысылал Кызыл хоорайның 100 чылын күзүн демдеглээр бис— ол онза чугула ужур-дузалыг юбилейлер-дир. Аңаа уткуштур республиканың сайзыралынга көскү өскерилгелерни чедип алыр болгаш келир  үениң чогумчалыг таваан салыр ужурлуг. Эге базымны кылыр болгаш Тываның чаа, чырык овур-хевирин шимээр тудугларны кылыр арга тургустунганы-биле хоорайның ол-бо чүгүнде тудуг ажылының кидин түлүк чоруп турарын эскербес аргажок.

«Байырлалдың чугула тудугларының аразында Енисейниң эриин чаартыры база кирген. Күчүлүг Енисей эгезин моон алган, келир үеде Тываның  найысылалының таваан маңаа салган. Бо черниң онзагай демдектери биске хөйнү сөглеп турар. «Каттышкан хемнер — каттышкан салым-хуу». Тываның болгаш Россияның ниити салым-хуузу маңаа доңнашкан. Улуг-Хемниң  эриин ооң төөгүзүнге төлептиг кылдыр чаартып кылыр сорулганы ыяап-ла эки күүседир ужурлуг бис» — деп, Тываның Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол айыткалында эрик кыдыының ажылын база демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
24.07.2014
Барыын-Хемчик — деткимчеге бүзүрелдиг

Барыын-Хемчик кожууннуң төвү Кызыл-Мажалык суурга келир чылын чаа школа туттунар. Ол ажылга 345 млн. рубльди республика бюджединден тускайлаан.

Оон аңгыда 280 олуттуг уруглар садын ажыглалга киирери база көрдүнген. Шекпээр болгаш Барлык суурларда спорт шөлдери көскүзү-биле чаарттынар, ол ажылга 2 млн.250 муң рубль көрдүнүп турар. Чамдык школаларга септелге кылып алыры-биле 250 муңдан 800 муң рубльди тускайлаар. Шекпээр суурда уруглар садының оран-савазын чаартып кылырынга 19 млн. рубльди хары угда төлээр. Ол дугайын Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол бо чылдың июль 20-де Барыын-Хемчикке болган малчыннар наадымының үезинде дыңнаткан. Мурнунда ол ук кожууннуң чурттакчылары-биле ужуражылга үезинде кирген чагыгларның барык дөгерезин күүсеткенин база ол дыңнаткан. Ооң сөстерин чурттакчылар улуг сеткил ханыышкын-биле хүлээп алган, чүге дээрге сөөлгү үеде көдээде амыдырал хайныышкынныг апарган. Аныяк өг-бүлелерниң саны көвүдээн, ооң уламындан уруглар саны база немешкен. Чаа школага болгаш уруглар садынга малчыннарның уруглары баарлар. Бо чылын Барыын-Хемчиктиң 35 чаштары Крымга халас путевка-биле дыштанганнар, 70 кижи Россияның өске лагерьлеринге дыштаныр. Путевкаларны хөй кезиинде малчыннар уругларынга берген. Санитар «УАЗ» машинаны болгаш «Волганы» социал ажылдакчылар ажыглаар кылдыр чагырга черинче дамчыткан.

Улаштыр номчуур...
24.07.2014
Чүрээмге чоок өөрлерим

«Тувинская правда» солун-биле мээң харылзаам Светлана Владимировна Козлованың ады-биле холбашкан. Бо кайгамчык аттың артында катаптаттынмас овур-хевир, чогаалчының болгаш журналистиң улуг талантызы, мерген угаанныг дагдыныкчының, эриг баарлыг ие кижиниң салым-чаяаны чаштып чыдар. Эгелеп чоруур авторларга ол кайгамчык камныг кижи. Ынчангаш «Исток» чечен чогаал каттыжыышкынын дыка хөй чылдарның дургузунда удуртуп келген.

«Исток» дугайында душ бооп билип каан мен. 1971-1972 өөредилге чылында (Тывага ажылдап эгелээн чылым ол чүве) Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг суурга башкылай берген мен. «Тувинская правда» солунче чечен чогаал каттыжыышкыны тургузуп алыр дугайында саналдап чагаа бижээн мен. Бистиң Соңгу Осетияга ындыг чечен чогаал каттыжыышкынын тургузуп алгаш турган бис. Ол санал-чагаам-биле катай элээн каш шүлүктеримни база чоруттум. Светлана Владимировна дораан харыылаан, ындыг чечен чогаал каттыжыышкыны бар, ооң адын «Исток» дээр деп. Кызылга келгеш, ыяап-ла редакцияже бакылап кээп турарын чагып каан болду. Шүлүктеримни база дораан солун арнынга парлаан, а ооң соонда өзүп орар даш чонукчуларының дугайында «Даш тоол» деп очеригимни «Тувинская правда» чырыткан. Ол очерктиң маадырлары Валерий Ооржак биле Александр Ойдуп шагда-ла Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүннери апарган, оларның ажылдары болгаш ат-сураа хөйге дыка эки билдингир.

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png