Медээлер

01.07.2015 Тываның Баштыңы республиканың чурттакчыларын онза байдал чурумун хажыт чок сагыырынче кыйгырган

Бо ийи-үш хүнде Тывада өөскээн арга-арыг өрттериниң саны 5 катап өскен. Өрттүң ындыг дүрген нептерээринге кургаг болгаш изиг агаар салдарны чедирген деп, специалистер санап турар. Өрт айыылының хенертен нарыыдааны-биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол өрттүң айыыл чок чоруунуң дүрүмнерин сагыырынга харыысалганы улгаттырып, берге байдалды нарыыдатпайн, айыыл-халапка эккелбези-биле серемчени кошкатпазын кыйгырган:

- Хүндүлүг чаңгыс чер чурттуглар!

Канчаар-даа аажок изиг агаар тургустунган. Өрт айыылы бооп болурунуң эң бедик, онза байдал чадазы демдеглеттинген. Эрткен каш хонуктарда арга-арыгга 11 өрт хып, оларның саны ниитизи-биле 32 четкен. Неделя дургузунда 1 муң гектар черни өрт таварып эрткен болза, бо хүнде 5 муң 562 гектарда чалбыыштыг от киискээн.

30.06.2015 Тываның Баштыңы Тываже синтетиктиг наркотиктерни киир сөөртүрүн болдурбас хемчеглерни алырын негээн

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң даргалаашкыны-биле Наркотиктерге удур комиссияның хуралынга Тываның девискээринге психотроптуг бүдүмелдерниң чаа хевирлерин нептередиринге удур ажыл-чорудулганың хемчеглерин сайгарып чугаалашкан.

29.06.2015 Павел Астахов-биле парлалга конференциязы

Республиканың массалыг информация чепсектериниң журналистери-биле парлалга конференциязының үезинде Президентиниң чанында Уругларның эргелерин камгалаар бүрүн эргелиг төлээ Павел Астахов, 2011 чылдың хыналдазының соонда Тывада уругларның эргелерин камгалаар адырда кол туруштар эки талаже өскерилгенин хыналданың түңнелдери көргүскенин дыңнаткан.

29.06.2015 Тываның Баштыңының чаа школалар тудар талазы-биле бүгү-российжи программаже республиканы киирер дугайында дилээн Павел Астахов деткээн

РФ-тиң Президентиниң чанында уругларның эргелерин камгалаар бүрүн эргелиг төлээ Павел Астаховтуң киржилгези-биле эрткен хуралда Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республика чаштарның өзүп-төрүттүнери-биле чуртта бирги одуругда, а өлүп-хораар чоруу кызырылган дээрзин илеткээн. Ие-чаштарны камгалаары-биле республиканың эрге-чагыргазы инфраструктура базымнарын: Перинаталдыг, Уругларга катапэмнээшкин болгаш реабилитация төптерин ажыглалче киирген, Кызылдың уруглар поликлиниказының капиталдыг септелгезин чоруткан. Бо чайын 5 уруглар садын ажыглалга киирер. 2008 чылдан бээр 1107 өскүстер бажыңнарны алган болза, чоокку үеде 274 кижиге чурттаар оран-саваның дүлгүүрлерин тыпсыр.

29.06.2015 РФ-тиң Президентиниң чанында уругларның эргелерин камгалаар бүрүн эргелиг төлээ Павел Астахов Тывада эки талаже өскерлиишкиннерни демдеглээн

Июнь 26-да РФ-тиң Президентиниң чанында уругларның эргелерин камгалаар бүрүн эргелиг төлээ Павел Астахов ажыл-ажыйжы сургачылаашкын-биле Тывага келген. Ооң келириниң мурнуу чарыында дузалакчылары республикада уруглар камгалалының талазы-биле байдалды хынап көрген. Тываның Чазаанга эрткен хурал үезинде Павел Астахов өскерлиишкиннерни демдеглээн:

26.06.2015 Тывада улуг даг-тывыш комбинадын бир дугаар туткан

Июнь 25-те Кызыл-Таштыгның полиметалл чыдынында даг-болбаазырадылга комбинадын албан езузу-биле ажыткан. Тывада совет үе соонда хуу инвесторларның салыышкыны-биле куруг черден тудуп үндүрген бирги улуг бүдүрүлге ол болур. Шолбан Кара-оолдуң чазакка ажылдап келбээн үезинде, 2006 чылда Чер иштиниң казымалдарын ажыглаар талазы-биле федералдыг агентилелдиң организастааны конкурс-биле тывышты шиңгээдиринге чөпшээрелди алган «Лунсин» даг-тывыш компаниязы - ооң ээзи. Комбинаттың төлевилелде көрдүнген күчү-күжү - 1 млн. руда, оон чес, свинец болгаш цинк концентраттарын алыр. Специалистерниң санап турары-биле, даг-болбаазырадылга комбинады бүгү күчү-күжү-биле ажылдап эгелээр болза, Тываның бюджединче үндүрүг болгаш чыылда кылдыр 400 млн.рубльдиң орулгазын киирер.

24.06.2015 Тыва Республиканың девискээринде онза байдал чурумун киирген

Россия Федерациязының 2007 чылдың май 21-те «Бойдус болгаш техногенниг характерлиг онза байдалдарбөлүктериниң дугайында» доктаалынга база Тыва Республиканың Чазааның онза байдалдарны болдурбас болгаш ону чок кылыр база өрттүң айыыл чок чоруун хандырар талазы-биле комиссияның 2015 чылдың июнь 23-те № 13 шиитпири-биле:

1. 2015 чылдың июнь 23-тен эгелеп Тыва Республиканың девискээринде онза байдал чурумун киирип, ону чайладырының регион деңнелин тургузар.

2. Муниципалдыг тургузугларның девискээринде: Өвүр кожуун, Мөнгүн-Тайга кожуун, Каа-Хем кожуун, Кызыл кожууннуң кызыгаарында, республика ужур-дузалыг «Абакан-Абаза» А-161 автооруктуң 240-255 км-де участогунда онза байдал зоназын тодарадыр.

24.06.2015 Чайгы дыштанылга лагеринге хораннанган уругларның байдалының дугайында билип алыры-биле республиканың халдавырлыг аарыглар эмнелгезинде «изиг харылзаа» шугумун ажыткан

Уругларның канчап хораннанганын тодарадыры-биле ТР-ниң Чазааның Даргазының социал айтырыглар талазы-биле оралакчызы Органа Натсак дүүн Таңды кожууннуң девискээринде «Орленок» уруглар лагеринге четкен.

Ооң чугаазы-биле алырга, лагерьде дыштанып турар 179 уругнуң 28-зи аараан. «Ижинниң халдавыры» диагнозтуг ортумак берге байдалдыг 20 уругну Бай-Хаак суурда база республиканың халдавырлыг аарыглар эмнелгелеринде чыттырган. Чүгээр байдалдыг 8 уругну ада-иелер боттарының хайгааралынче алган. Республиканың халдавырлыг аарыглар эмнелгезинде 8(39422) 6-40-60; 6-38-47 дугаарлыг телефоннарлыг «изиг шугум» ажыттынган.

24.06.2015 Июнь 27-де Тываның школаларынга доозукчулар кежээлери эртер

Тываның Чазааның айтыышкыны-биле доозукчулар кежээлерин организастыг эрттирер дээш Тываның шупту өөредилге албан черлеринге хайгаарал-хыналданы тудар кылдыр республиканың эрге-чагырга органнарыныңудуртукчуларын болгаш Өөредилге яамызының специалистерин быжыглаан.

Ол кежээ муниципалдыг тургузугларның болгаш хоорай округтарының ажылдакчылары байырлалды эки деңнелге эрттирери-биле тус чер чагыргаларының специалистериниң, башкылар болгаш ада-иелерниң талазындан корум-чурумну хандырып, чурум үрээшкиннерин болдурбазы-биле дежурныйлаашкынны организастаар.

23.06.2015 Будда Шакьямуни ыдык айның түңнелдерин Тываның Камбы-ламазы Лопсан Чамзы таныштырган

Будда Шакьямуниниң чуртталгазында үш кол болуушкун: Төрүттүнген, Чырык угаан четкен болгаш Паринирванаже чорутканы-биле холбашкан Сака Дава ыдык айны бистиң республикага бир дугаар езулап эрттирген. Ыдыктыг ол айда Тываның чурттакчылары «Ом мани падме хум» мантраны 1287000 катап номчаан.

23.06.2015 Тываның Баштыңы чайгы үеде уругларның амы-тынын болгаш кадыкшылын камгалаар хемчеглерни алырын тус чер чагыргаларындан негээн

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол кожууннар чагыргаларының даргаларындан чайгы үеде уругларның айыыл чок чоруун, амы-тынын болгаш кадыкшылын камгалаарының талазы-биле калбак тайылбыр ажылдарын чорударын негээн.

«Июнь айда үш бичии чаштар сугга дүшкен. Өг-бүлелерге канчаар-даа аажок улуг кажыыдал-дыр. Оваарымчалыг болуруңарны дилеп тур мен! Боттарыңарны болгаш ажы-төлүңерни камнаңар. Оларны хайгаарал чокка артырбаңар, айыыл чок чоруктуң дүрүмнеринге өөредиңер» - деп, Шолбан Кара-оол соцчетки дамчыштыр республиканың чурттакчыларын чагаан.

23.06.2015 Июнь 25-28 хүннеринде Москваның Кызыл шөлге «Россияның номнары» бүгү-российжи фестивальга Тываның үндүрүлгелерин база делгээр

Чылдың-на эртип турар «Россияның номнары» фестиваль бо чылын Кызыл шөлде аңгылаан 23 муң дөрбелчин метр шөлде чеди интерактивтиг черлерге делгелге-ярмарказын чорудар. Россияда Литература чылынга тураскааткан хемчег бо удаада 300 хире ном үндүрүкчүлерин каттыштырып, солун чүүлдерни аазап турар.

23.06.2015 Тываның Баштыңы РФ-тиң өөредилге болгаш эртем сайыды Дмитрий Ливанов-биле ужурашкан

Июнь 22-де Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол РФ-тиң өөредилге болгаш эртем сайыды Дмитрий Ливанов-биле ужурашкаш, регионнуң элээн каш чидиг айтырыгларын сайгарып чугаалашкан. Ниити өөредилге системазын чаартыры-биле Тываның өөредилге адырын хөгжүдүп, ниити өөредилге организацияларының материал-техниктиг баазазын чаартырынга, оларның капитал септелгезин чорударынга улуг деткимче дузаны чедирип турары дээш республиканың удуртукчузу Россияның өөредилге болгаш эртем яамызынга четтиргенин илереткен.  

22.06.2015 Тываның Баштыңы Санкт-Петербургтуң студентилери-биле ужурашкан

22.06.2015 Тываның Баштыңы: «Али-Баба» компанияның үндезилекчизи Джек Ма чурттуң кол партнеру апаары чадавас

Президент экономиктиг шуулган соонда инвесторлар-биле ажылды күштелдирип, чөөн чүк-биле кады ажылдажылгаже кичээнгейни угландырарын айыткан.

«Али-Баба» компанияның үндезилекчизи Джек Ма чурттуң кол партнеру апаар чадавас – деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ПДЭШ-2015-тиң соонда демдеглээн. – Ооң бизнезиниң чылда саарылгазы 500 млрд. доллар деп даап бодаары безин берге. Ол бизнезиниң технологиязын биче бизнестиң санын көвүдеткени-биле (Кыдатта ол схема-биле 14 млн. кижи ажылга тургустунган) чедип алганы база солун. Ийи хүн иштинде ооң-биле ужуражып чугаалашкаш, ооң хей-аъдын, тура-соруун кайгап ханмадым. Бизнес дугайында ооң бодалдарын боттарыңар сайгарып көрүңер даан:

• Чамдыктарда эки аргаларны тодаргай тайылбырлаары бо-ла болдунмайн баар. А эки болгаш белен кылдыр тайылбырлаары, эки арга эвес-тир.

19.06.2015 Тываның найысылалын «Айыыл чок» хоорай АПК-ны тургузарынга шенелде шөл кылдыр алган

Тываның эрге-чагыргазы «Айыыл чок» хоорай аппарат-программа комплекизиниң чаңгыс аай программазын республиканың девискээринге ажыглап, хөгжүдер талазы-биле төлевилелди боттандырып эгелээн. Тываның найысылалы Кызыл хоорай төлелилелдиң шенелде шөлү болур. Ооң сорулгазы – айыыл чок чорукка, корум-чурум хандырылгазынга, транспортка, долгандыр бойдус хүрээлелинге болгаш өске-даа техниктиг курлавырларга контрольду чаңгыс видеосистемага мөөңнеп катттыштырары болур. Ол арга-хевир көскү амыдыралдың база ажыл-чорудулганың аңгы-аңгы адырларында байдалды үезинде хайгаараарынга, штатка хамаарышпас байдалдарда, чижээ, хамаатыларга удур корум-чурум үрээшкиннери азы техногенниг база өске-даа хевирниң ОБ айыылы тургустунуп кээрге ону чайладырынга улуг дөгүм.

19.06.2015 Уругларның «Байлак» кадыкшылга лагери дыштанылга сезонун июнь 23-те ажыдар

Чагытай хөлден ырак эвес черде «Байлак» лагери июнь 23-тен эгелеп республиканың кожууннарындан уругларны хүлээп эгелээр. Бо чайгы үш сезонда 630 уругнуң кадыкшылын быжыглаары планнаттынган.

19.06.2015 ПДЭШ-2015 үезинде Тываның Баштыңы РФ-тиң Харылзаа болгаш массалыг коммуникация яамызы база «Ростелеком» ААН-биле дугуржулгага атты салганнар

Дүн Петербургда эртип турар делегейниң экономиктиг шуулганының үезинде Россия Федерациязының Харылзаа болгаш массалыг коммуникация яамызы биле Тыва Республиканың Чазаа база «Ростелеком» КХН Тыва Республиканың девискээринге инвестиция төлевилелдерин боттандырар адырда кады ажыл-чорудулганың дугайында дугуржулгага атты салганнар.

Бо дугуржулга «Чурагайның дең эвес чоруун чайладыры» федералдыг төлевилелдиң регионга боттанылгазы-биле 250-ден 500 хире чурттакчылыг Тываның көдээ суурларын интернет четкизинче кожарын хандырар.

18.06.2015 Тыва чоннуң чайгаар өзүлдези-биле 2014 чылда Россияда мурнуку черде

РФ-тиң Кадык камгалал яамызының «2014 чылда кадыкшылды камгалап-хайгаарар адырда күрүне политиказының боттанылгазының дугайында» күрүне илеткелинде шак ындыг дыңнадыг кирген. Кадык камгалал сайыды Вероника Скворцова ниитизи-биле чуртта чурттакчы чоннуң санының өзүлдези демдеглеттингенин, тодаргайлаарга 43 регионда 1000 кижиге онааштыр өзүп-төрүттүнери ортумак российжи көргүзүг – 13,3-ден хөй болганын илеткээн. А Тыва бо удаада база-ла шупту регионнарны мурнаан, муң чурттакчыга онааштыр 25,3 чаш төрүттүнген, Россияда көргүзүгге деңнээрге 1,9 катай хөй.

18.06.2015 өг-бүле фермаларын болгаш эгелеп чоруур фермерлерни деткиири-биле Тыва федералдыг субсидияның хемчээлин 9-тан 29 млн. рубль чедир көвүдеткен

2015 чылда өг-бүлениң мал ажыл-агыйлыг фермаларынга грант кылдыр федералдыг субсидияны Тыва камгалап алган. Россияның Чазаа ол күрүне деткимчезин барык 3 катап көвүдеткен. Март айда бадылаттынганы езугаар республикага 9 млн. 799 муң рубльди тускайлаан турган болза, РФ-тиң Чазааның Даргазы Дмитрий Медведевтиң июнь 16-да ат салганы чаа айтыышкынында көдээ ажыл-агыйның өг-бүле фермаларынга ол дузаламчының түңү 29 млн. 199 муң рубль чедир өскен.