Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


Тува готова принять жителей Курской области, пострадавшей от теракта ВСУ

6 августа Курская область пострадала от массированной атаки сил ВСУ. Подразделения Вооружённых сил Украины численностью до одной тысячи человек перешли в наступление с целью захвата участка территории Суджанского района Курской области. Жертвами нападения стали по меньшей мере 31 человек, в том числе шестеро детей. Погибли четверо мирных жителей области, еще несколько находятся в тяжелом состоянии.

Подробнее...

Новости

RSS
11.06.2013 16:15 / Дети
В Туве ужесточили наказание за вред физическому и нравственному развитию детей

В Туве ввели денежные штрафы за привлечение детей к участию в организованных спортивных соревнованиях без письменного согласия родителей. Поправки в соответствующий закон, инициированные главой республики Шолбаном Кара-оолом, одобрены региональным парламентом. Теперь организаторов различных соревнований, нарушивших закон, могут привлекать к ответственности не только в случае травмирования ребенка во время соревнований, но и по одному только факту участия детей в них без разрешения родителей. В частности, для граждан, выступающих организаторами соревнований, сумма штрафов составит от 500 до 1000 рублей, должностных лиц - от 3000 до 5000 рублей, юридических - от 30 000 до 50 000 рублей.

Подробнее...
11.06.2013 16:05 / Безопасность
Штормовое предупреждение

По информации Центра по гидрометеорологии и мониторингу окружающей среды Республики Тыва 12 июня текущего года местами по республике ожидается усиление северо-западного ветра до 12-17 м/с, ночью порывы до 17-22 м/с, пыльная буря, грозы, ночью местами сильный дождь, возможен град. В связи с этим жителям и гостям республики рекомендуется соблюдать меры безопасности, жителям частных домов и дачникам в ветреную погоду не сжигать мусор и сухую траву, не разводить костры вблизи лесных массивов.

Подробнее...
11.06.2013 14:49 / Новости России и мира
Самые масштабные работы предстоят археологам и волонтёрам экспедиции «Кызыл — Курагино» в третьем полевом сезоне

Его начало было торжественно объявлено 5 июня. Самые масштабные и, вместе с тем, самые захватывающие. Ведь работать искатели приключений будут в знаменитой тувинской Долине царей, в непосредственной близости с царским курганом, сохранившим для истории настоящее скифское золото. Как предполагает один из руководителей экспедиции археолог Марина Килуновская, скорее всего, захоронения, которые предстоит вскрыть, принадлежат военачальникам. Людям знатным и богатым. Вероятно — грабленые. Но не исключила, что возможны интересные находки. Впрочем, учёные были бы не учёные, если бы не скромничали в своих прогнозах.

Подробнее...
12.06.2013 14:26 / Общество
Шолбан Кара-оол: Отвергаю генетическую запрограммированость тувинцев на нетерпимость

Сегодня некоторые убеждены, что Декларацией о независимости Россия спровоцировала мощные центробежные процессы в СССР, в результате чего в стране крайне обострились межнациональные отношения. Провозглашение независимости России вызвало «парад суверенитетов» союзных республик, а в результате кончилось распадом страны. О том, осталась ли в празднике, отмечающемся 12 июня, тоска по Советскому Союзу, или он стал импульсом для нового развития страны, в интервью «ФедералПресс» рассказал глава Республики Тува Шолбан Кара-оол.

Подробнее...
11.06.2013 13:28 / Общество
Глава Тувы пригласил Стивена Сигала приехать в регион с лекциями

"Очень интересный человек Стивен Сигал. Очень эрудирован, в особенности в тонкостях философии буддизма. Попросил его провести у нас публичные лекции, написал Шолбан Кара-оол на своей страничке в социальной сети "ВКонтакте". "Уже этим летом постараемся организовать - он любезно согласился", - написал Кара-оол. 

Подробнее...
11.06.2013 11:22 / Новости России и мира
Глава Тувы Шолбан Кара-оол примет участие в учредительном съезде ОНФ

Глава Тувы Шолбан Кара-оол примет участие в учредительном съезде Общероссийского народного фронта, который состоится в выставочном зале «Манеж» в Москве 11–12 июня. Российские губернаторы получили приглашения из Администрации Президента РФ. Туву на съезде также будут представлять руководитель регионального оргкомитета ОНФ Дина Оюн и председатель тувинского отделения Союза женщин России Раиса Кужугет. В рамках съезда делегаты из 83 субъектов РФ обсудят стратегию развития Общероссийского народного фронта на ближайшие годы. 

Подробнее...
11.06.2013 11:01 / Мероприятия
В Туве открыт рыболовный сезон на озере Чагытай

Сегодня начался заезд рыболовных артелей на озеро Чагытай, самое большое и глубокое пресное озеро Тувинской котловины, хорошо известное среди рыбаков, причем не только местных. С 11 июня на озере открывается рыболовный сезон. В течение месяца промысловым артелям предоставлено право на вылов 40 тонн леща. Квоты на вылов распределены между ООО «Ондатра», СПК «Сумбер-уула», фирмой «Тываагротех», Кызылским городским казачьим обществом, ООО «Тувресрыболовобщество», индивидуальными предпринимателями Ховалыгом и Логиновым из Кызыла и СПок «Ногаан» из Шагонара. Помимо чисто экономического эффекта, вылов леща преследует и другую цель.

Подробнее...
10.06.2013 19:15 / Сельское хозяйство
Агропромышленный сектор Тувы при всех внутренних противоречиях находится на подъеме

Об этом в интервью республиканской газете «Тувинская правда» заявил первый вице-премьер Михаил Козлов. «В текущем году мы увеличиваем посевные площади с 20 тыс. до 35 тыс. га. На 40 процентов увеличиваем площади под кормовые культуры, под зерновые культуры – на 10 процентов. У нас поголовье мелкого рогатого скота сегодня одно из самых больших в Российской Федерации – около полутора миллиона голов. Мы далеко опережаем некоторые ближайшие регионы и конкурируем с территориями Центральной России и Закавказья, - отметил первый заместитель Главы Республики Тыва. - И это еще не предел. Мы можем и будем расти дальше. Активно продолжает развиваться овцеводство, начали развивать мясное скотоводство, занялись выращиванием герефордов».

Подробнее...
10.06.2013 21:23 / Мероприятия
Госкомлес Тувы не согласен с  обвинениями Рослесхоза о занижении в 6 раз площадей лесных пожаров в регионе

Федеральное агентство лесного хозяйства (Рослесхоз) объявило о резком занижении площади лесных пожаров в Туве. Как сообщили российские информагентства, согласно результатам проверок Рослесхоза, площади, пройденные лесными пожарами, выявили занижение оперативных данных Тувинской региональной диспетчерской службы в среднем в 5,9 раза, следствием чего явилось недостаточно эффективное принятие мер республиканскими властями по борьбе с огнем и потребность в привлечении дополнительных сил и средств. Информацию Рослесхоза прокомментировал руководитель Государственного комитета по лесному хозяйству Тувы Вадим Кызыл-оол.

Подробнее...
10.06.2013 19:54 / Безопасность
По данным на 10 июня уровень воды в реках Тувы в целом идет  на спад

Паводковая ситуация на реках Тувы рассмотрена на аппаратном совещании руководителей министерств и ведомств республики. По информации республиканского Центра по гидрометеорологии и мониторингу окружающей среды, уровень воды в реках Большой и Малый Енисей, поднявшийся на прошлой неделе в период с 3 по 9 июня, в результате таяния снега в горах и прошедших дождей, далек от критических отметок. При этом колебания уровня неодинаковы на водных потоках, слияние которых у города Кызыла, образует крупнейшую реку России Енисей. В верховьях Малого Енисея после того, как уровень воды у села Сарыг-Сеп приблизился к критической отметке, уже третьи сутки наблюдается устойчивый спад. 

Подробнее...

Фоторепортажи

 Глава Тувы отметил День города вместе с кызылчанами по-спортивному на новых объектах

11.09.2017

День города, 9 сентября 2017 г.

09.09.2017

Мне комфортно в Туве – полпред Президента РФ Сергей Меняйло

04.09.2017

Предприятия и крестьянские фермерские хозяйства Тувы получили новую сельхозтехнику

04.09.2017

В столице Тувы сдан еще один  новый дом по программе переселения граждан из аварийного жилья

30.08.2017

Глава Тувы продолжает поиск среди выпускников-краснодипломников эффективных управленцев

18.08.2017

Глава Тувы встретился с офицерами - выпускниками, прибывшими в регион для прохождения службы

17.08.2017

Тувинскую баранину нужно еще более активно поставлять в крупные города Сибири – бренд-шеф AYS group Барчи Юлдашева

15.08.2017

Второй по стране «МФЦ для бизнеса» открылся в Туве

15.08.2017

Шолбан Кара-оол: Тува – перекресток цивилизаций и мост дружбы между народами

15.08.2017

Торжественное собрание, посвященное Дню республики и Наадыму

15.08.2017

Съезд животноводов Тувы  остается площадкой для честных дискуссий  и главным местом чествования передовиков

13.08.2017

В День Крещения Руси в Туве освятили новый православный храм

28.07.2017

В коллегии МВД по РТ принял участие Глава Тувы Ш. Кара-оол

20.07.2017

Рейтинг эффективности деятельности муниципалитетов Тувы за 2016 год возглавил Каа-Хемский район

19.07.2017

Глава Тувы встретился с молодыми животноводами Дзун-Хемчикского района

17.07.2017

Форум Тува-2030: Качество жизни – главная цель стратегии

03.07.2017

Тува, учитывая ее приграничное положение, обладает потенциалом в глобальном смысле

03.07.2017

Тува: Фестиваль русской культуры на Малом Енисее обретет название и слоган

01.07.2017

На гражданском форуме в Туве предлагают запретить продавать  алкоголь лицам  до 40 лет

29.06.2017


 
Медээлер
RSS
21.02.2015
Аржааннарывыс авыралы
Бойдус чаяалгазының ачы-авыралының дугайында бурунгу грек эртемден эмчи Гиппократ эрте-бурун шагда-ла мынчаар чугаалап каан: «Эмчи эмнээр, бойдус кадыкшыдар». Шынап-ла, өзээн өттүр-ле сөглээн. Тываның чону чай келирге-ле, төрээн бойдузунуң чайгаар бүткен аржааннарынга болгаш хөлдеринге барып эмненип, кадыын быжыглап чаңчыккан. Оларның кижиниң кадыынга кайы хире ажыктыын, кандыг аарыгга кайы аржаан дузалыын Тываның чону кол нургулайында эки билир. Ындыг-даа болза эртем-медицина талазы-биле шинчилелдер ам-даа төнмээн, 2013-2014 чылдарда кожуун бүрүзүнде кижилерниң хөй барып турары аржааннар болгаш хөлдерге эмчилерниң бөлүктери эртем-шинчилел ажылдарын чоруткан. Ийи чыл иштинде кылдынган улуг ажылды Россияның эртем хүнүнге тураскааткан регионнар аразының эртем-шинчилел конференция­зынга түңнеп чугаалашкан.
Улаштыр номчуур...
10.02.2015
Өртектерниң ылгалы
Сөөлгү үеде аъш-чем өр­тээниң аартап турары  чонну дыка дүвү­­ре­дип ту­рар. Кызыл хоорайның  улуг садыгларында хүн бү­­рүде хереглелдиң аъш-чем аймааның өртектерин көрүп, үнүүшкүннү кылдывыс. Садыгларда аъш-чем аймааның өртектери аң­гы-аңгы болду. Хоорайның эң хөй садып алыкчылыг улуг садыы «Гарудада» хлебтиң өртээ – 22 рубль, сүттүң — 65 рубль, чигирниң  - 70 рубль, «Пять звезд» садыгда сүттүң өртээ - 68 рубль, чигирниң – 72 рубль, чуурганың – 60 рубль.  «Азас» садыында хлебтиң — 28 рубль,  чигирниң  — 67 рубль, сүттүң – 69 рубль, чуурганың — 64 рубль  болза,  чанында кожа турар «Наташа» садыында   хлебтиң – 26 рубль; чигирниң – 70 рубль; чуурганың — 69 рубль; сүттүң – 61 рубль.
Улаштыр номчуур...
10.02.2015
Шагаа-2015 болгаш «Масленица» байырлалдарының хемчеглери

«Шагаа-2015» 1-4 класс өөреникчилеринге оюн-тоглаа программазы (утренниктер) – Тываның чаңчылчаан культура болгаш ус ажыл төвүнге февраль 9-тан 13-ке чедир.

«Шагааның үүжези» допчулал болгаш номнар делгелгези; «Алдын Шагаа»өөреникчилерге темалыг кежээ; Национал ба­йырлал «Шагаа – хуулгаазын үе» культура программазы – А.С. Пушкин аттыг национал библиотекага февраль 12, 13, 17 хүннеринде.

«Хуужуур чокта, төрүттүнген хүн эртпес, блины чокта, Масленица болбас» темага номнар полказы – А.С. Пушкин аттыг нацио­нал библиотеканың салбырларынга февраль 12-ден 22-ге чедир.

«Масленица – байлак сеткил» темалыг сайгарылгалар бөлүү –Н.Рушева аттыг уруг­ларның уран чүүл школазынга февраль 16-да 10.00 база 14.00 шакта.


Улаштыр номчуур...
09.02.2015
«Тыва  сценаның эртинелери»: Надежда Наксыл

Тываның Национал театры «Тыва сценаның эртинелери» деп чаа төлевилелди эгелээн. Ооң бир дугаа­рын биче театр «Тет-а-тетке» Тываның Улустуң артизи Надежда Наксыл ужуражылга кежээ­зи-биле ажыткан. 

Аңаа артистиң эш-өөрү, өөреникчилери база ооң хөй талалыг салым-чаяанының мөгейикчилери кээп киришкен. Ужуражылга кежээзин оожум аялга үделгезинде артистиң шүлүк номчулгазы-биле эгелээн. Ооң шүлүк номчуурунуң тускай аянын дың­наан санымда-ла мага ханып, катап-катап дыңнаксаар мен. Артист бодунуң намдарын бичии тоолчургу чугаа кылдыр таныштырды. Ында 4 ажы-төлдүг өг-бү­лениң хеймери бичии Идегелдиң Пушкинниң, Свифтиң тоолдарынга бүзүреп, бодун тоол оранында кылдыр сагыжында бодап чоруурун чугаалап турар. Бичиизинден тура бүзүрээчел, чогаадыкчы, чиик бодалдары ам-даа улгаткыже ооң аажы-чаңында артып калган, чамдык эш-өөрү «карак-шилиң уштуп көрем, Надя» деп чемелей-даа бээрин артист чугаалап турду.

Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Каайлы албаны: Цаган-Тологой

Тываның каайлы албаны 1992 чыл­дың ноябрь 17-де тургустунган. Оон бээр-ле республиканың каайлы ажылдакчылары Тываже киир болгаш үндүр сөөрткен барааннарның санын, хуусаазын, шынарын, өртек-үнезин, үнген дөзүн, эдеринчи документилерде айтып турар медээлери шынга дүгжүп турар бе дээш, өске-даа хыналда ажылын чорудуп турар албан чери болур. Ол ышкаш чажыт байдал-биле хоойлу-дүрүмде хоруглуг деп айыткан боо-моңгу, наркотиктиг бүдүмелдер дээш, өске-даа чүүлдерни, ооң кырындан мал оорлааш, киир азы үндүр сүрүп турарын хынап эрттирер ажыл база оларга хамааржыр. Даштыкы чурттар-биле экономиктиг харылзааларның түңнелинде бараан саарылгазындан кирген орулганы күрүне бюджединче киирер харыысалгалыг ажылды база каайлы албаны харыылап турар.Тываның  каайлы черинде күрүнениң экономиктиг эрге-ажыын камгалаар сорулгалыг үш эрттирилге даамалдары бар: Хандагайты, Цаган-Тологой база Шара-Суур.Январь айда болуп эрткен чылды түңнээн хуралынга ТР-ниң каайлы албанының начальниги Евгений Титанаков, эрге-хоойлу камгалалының талазы-биле оралакчызы Оолак Бады, Цаган-Тологой эрттирилге пунктузунуң начальниги Карим Эртне, күрүне албанының болгаш килдис начальниги Павел Хлопов олар тус-тузунда илеткелдерни кылган.

Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Кадык диштер. Чараш хүлүмзүрүг

Бежен-оол Кууларович Торуш республиканың диш эмнелгезиниң улуг эмчизи болуп ажылдаа-ла, 9 чыл чеде берген. Ол күш-ажылчы базымнарын бо-ла эмнелгеге эгелээн, ниити ажыл стажы 20 чыл ашкан.

Эмнелге бичии уруглар, улуг улус эмнээр база диш салыр 3 салбырлыг. Ында дишти эмнээр, турар, салдыртыр, аарыг кижиниң баштайгы байдалын шинчилээр, диштиң бүү­­лезин, шазын, аас иштинге янзы-бүрү оюлганнар, кемдээшкиннер тыптып кээрге, эмнээр болгаш диш тырттырар рентген кабинеттерде эмчилер республиканың чурттакчы чонун хүлээп ап турар. Ниитизи-биле эмнелгеде 126 ажылдакчы бар, оларның 50-ни — диш эмчилери. Эмнелгеде10 дээди, 4 — 1-ги, 12 —2-ги категорияның, а артканнары аныяк эмчилер ажылдап турар. Бүгү-делегейниң диш эмчизиниң хүнүн уткуштур эмнелгеге чедип, Бежен-оол Торуш-биле ужураштым.

Улаштыр номчуур...
09.02.2015
Өвүрде кыштаглаашкын: малдың деңгели шыырак

Өвүр кожууннуң көдээ ажыл-агый адырында  «Торгалыг», «Чалааты», «Адарган» деп үш муниципалдыг бүдүрүлге, «Саглы-Бажы», «Хөгжү», «Аржаан-Туруг», «Кошкарлыг» кооперативтери, 48 арат фермер ажыл-агыйлар, 1120 хууда дузалал ажыл-агыйлар кирип турар. Кожуун иштинде 186 малчын коданнарда 560 дузалакчылар хаара туттунган.

Кожуун девискээринде 2015 чылдың январь 1-ниң хүнү-биле  бода мал бажы  9276, ооң иштинде 547 сарлык, шээр мал 136857, аът саны 4267, хаваннар 42 баш четкен. Бо сан-чурагай чылдан чылче өзүп турар, чүгле хаванның баш саны эвээжээн.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Газ чок

Кызыл хоорайның төп­­чүткен газ хандырылгалыг хөй каът чуртталга бажыңнарының чурттакчылары январь айның сөөлгү хүннеринден газ плиталарынга аъш-чем хайындырып алыр арга чок бооп турар. Ол бажыңнарны «Тувгаз» ажык акционерлиг ниитилел газ-биле хандырбайн турар, чүге дээр­ге бо бүдүрүл­­гениң өрези көвү­­дээш, газ садып алыр акшазы чок. Кызыл хоорайдан аңгыда, республиканың девискээринде 93 суурларны болгаш хоо­райларны ААН «Тувгаз» газ-биле хандырып турган. Амгы үеде ол суурларның, хоорайларның чурттакчылары база газ чок арткан. «Тувгаз» ажык акционерлиг ниитилелдиң удуртукчузу Валерий Иванченконуң «Шын» солуннуң редакциязынга дың­надыы-биле алырга, республиканың чонун газ-биле хандырарынга дузаламчы кылдыр 2 миллион 900 муң рубль акшаны үндүрүп бээр аргазын Тыва Республиканың Чазаанда шиит­пирлеп турар.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Чиигелделер хевээр артар

Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызы эрткен чылдың түң­­нелдерин үндүрүп, 2015 чылда кол сорулгаларны тодараткан. Бис­тиң номчукчуларывысты сонуургадып турар чугула айтырыгларга харыыларны кадык камгалал сайыды Орлан Эрес-оолович Донгакберген.

– Кадык камгалал адырының ажыл-чорудулгазының баш бурунгаар түңнелдери бар. Оон көөрге, Тываның чурттакчыларының аарыыр чоруу көвүдээн бе азы эвээжээн бе? Өлүп хораарының байдалы чавызаан бе?

– Улустуң аарыыры көвүдээн деп чугаалап болбас. Чамдык аарыг­лар, чижээ, онкология, хан эргилдезиниң талазы-биле бис чурттуң чамдык регионнарындан  эки байдалдыг бис. Ооң-биле чергелештир сөөлгү чылдарда социал ужур-уткалыг аарыглар, ооң санында туберкулезту эвээжеткен күжениишкиннер турбуже, чурттакчы чоннуң кадыкшыл байдалында езулуг-ла экижиишкин чедип алдынган деп мактаныр аргавыс чок. Чаш уругларның бүрлүрү, орук-транспорт озал-ондаан­дан, туберкулезтан өлүп хораары чавызап турары өөрүнчүг. Өске аарыг­лар ужун өлүп хораар байдал эрги  деңнелинде хевээр.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Тиилелгениң старты

Ада-чурттуң Улуг дайынынга Тии­лелгениң юбилейлиг байырлалдарының үезинде Хамаарышпас кү­­рү­­нелер эвилелиниң даштыкы кызыгаары-биле Тиилелгениң эстафетазы эртери чаңчыл апарган.

Хамаарышпас күрүнелер эвилелиниң чурттарының улустарының шаг-төөгүден бээр тыптып келген эп-найыралын болгаш дем-билелиг чоруун улам быжыктырар, фашизмге удур демиселге маадырлыг чоруун утпас сорулга-биле Ада-чурттуң Улуг дайынынга Тиилелгениң 70 чыл юбилейинге тураскааткан Тиилелгениң эстафетазы 2015 чылдың февраль 2-де маадыр шивээ Брест биле маадыр хоорай Мурманскиден старт­таан. Бо улуг хемчээлдиг шериг-патриотчу акция, Тиилелгениң эстафетазы май 28-те Кызыгааржылар хүнүн­­де Москвада Мөгейиг даанга кээп доктаар. Тиилелгениң эстафетазының оруун дургаар кызыгаар шерииниң кезектери тус чер эрге-чагыргазының органнары болгаш хөй-ниити организациялары-биле кады Тиилелгеге турас­кааткан байырлыг хуралдарны, митингилерни, Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчилери-биле ужуражыышкыннарны, өөредилге черлеринге Маадырлыг чоруктуң кичээлдерин эрттирер, делгелгелерни организастаар болгаш артистер концерттерни көргүзер.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Өскүс анайдан байыыр

Россия биле Украинаның аразында политиктиг чөрүлдээлерниң уржуунда бистиң чуртувуска удур Американың Каттышкан Штаттарының болгаш Европа эвилелиниң чурттарының экономиктиг кызагдаашкыннары Россияны чүгле бергедээшкиннерге тава­рыш­тыр­ган эвес, а экономиктиг айтырыгларны канчаар шиитпирлеп тур­ганын ханызы-биле сайгарарынче, частырыгларны эскерип көөрүнче база албадапкан деп болур. Экономиктиг кызагдааш­кынның уржуундан тыптып келген бергелерни Россияның политиктиг удуртулгазы болгаш чон экономиктиг буу­раашкын кылдыр хүлээп албайн,­ чурт иштинге аъш-чемни, идик-хепти, барааннар бүдүрүлгезин көвүдедир талазы-биле шыңгыы хемчеглерни алыры чугула деп санап турар.

Россия Федерациязының де­вис­кээрлериниң баштыңнары, хоой­лужудулга хуралдарының дар­галары, улуг хоорайларның мэрлери-биле январь 29-та эрткен чөвүлел хуралга Россияның Президентизи Владимир Путин: «Дараазында чүүлдерже кичээнгейни угландырып тур мен: мында олурар кижилерниң хөй кезии-биле бистерниң 2008-2009 чылдарда кылып турганы ышкаш, шак-ла ынчалдыр Федерацияның субъект бүрүзүнге экономикага болгаш социал адырга боттарының ап чорудар хемчеглериниң планын кончуг дүрген тургузар херек» — деп чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Пенсияга 11,4 хуунуң немелдезин санаары

2015 чылдың февраль 1-ден камгалалдыг пенсия 11,4 хуу өскен болгаш ону пенсия баллынга дүүштүр санаар апарган.  Чүге дизе ындыг чаартылга 2015 чылдың январь 1-ден пенсия санаарының чаа дүрүмү   күштүг болуп киргени-биле хол­башкан. 2015 чылдың январь 1-де пенсия баллы 64 рубль 10 көпеекке дең турган болза, а февраль 1-ден ону индексастаан соонда бир баллдың өртээ  71 рубль 41 көпеек чеде берген (64,1 х 11,4 хуу).  

Февраль 1-ден камгалалдыг пенсия 1, 114 коэффициент, азы 11,4 хуу өскен болганда, ону балл таварыштыр санаарда, пенсионер кижи бүрүзүнүң ап турар пенсиязынга дүүштүр санап үн- дүрер. Чамдык улус мону соора билип алгаш, бо баллды 11,4 хуу­га көвүдедир, ынчангаш шупту пенсионерлерге немелде чаңгыс түңнүг болур деп бодап турары шын эвес. Өзүлде мурнуку чылдарда санап турганы ышкаш, пенсионер бүрүзүнүң пенсиязының хемчээлинден хамааржыр дээрзин онзагайлаары чугула.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Сен — сайгарлыкчы сен

Январь 30-де Тыва Үндезин культура төвүнге Тываның    аныяк сайгарлыкчыларының ийиги түңнел шуулганын ТР-ниң Аныяктар болгаш спорт херектериниң талазы-биле яамы эрттирген. Аңаа ТР-ниң Экономика, ТР-ниң Күш-ажыл болгаш социал политика яамылары, ТР-ниң бизнес-инкубатору, ТР-ниң садыг-үлетпүр палатазының төлээлери, найысылалдың болгаш республиканың аңгы-аңгы кожууннарындан аныяк сайгарлыкчылар, ТКУ-нуң студентилери болгаш өскелер-даа киришкен.

Шуулганны ТР-ниң аныяктар болгаш спорт херектериниң талазы-биле сайыт Уран-кыс Мижит-Доржу Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң мурнундан чыылганнарга байыр чедирип ажыткан:

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Алыры — амыр, бээри — берге

Сөөлгү үеде кижилерниң чурттаар аяны ындыг апарган бе азы чединместиң хараазындан бе, кижи бүрүзүн дыңнаарга-ла, «кредиттиг мен» дээр.  «Ажылдап-ла турар, алган шалың доозазы кредитче кирер» дээр улус-ла хөй. «Кредит чок мен» дээр улус ховар. Эртем-билиглиг дарга-бошкалардан эгелээш ажыл чоктарга чедир хуулуг чээли төлээри  «мода» апарган.  Аңаа хамаарыштыр дараазында кижилерниң  бодалдары-биле таныштырып көрейн.

Улаштыр номчуур...
05.02.2015
Начын Кууларның мөңгүн медалы

Хостуг  база херээжен хүрештерге Голден Гран-при И. Ярыгинниң 26 дугаар бүгү делегей чергелиг чаңчыл болган маргылдаазы январьның 23-25 хүннеринде Красноярск хоорайга болуп эрткен.

 Маргылдаага делегейниң 21 чурттарындан 273 шыырак мөге киришкен. Бистиң республиканың адын камгалап, 2014 чылда Россияның ийи дугаар призеру Омак Сурун база  делегей чергелиг маргыл­дааларның киржикчилери  Хуреш-оол Дондуг-оол, Менги Мортуй-оол база аныяк  19 харлыг мөгелер: Кызылда олимпийжи курлавырлар училищезиниң сургуулу  Начын Куулар,  көдээ ажыл-агый техникумнуң студентизи Сылдыс Монгуш хүрешкеннер.Баштайгы салыгда 57 (килдиг)  мөгелер аразынга Омак Сурун, 61 (килдиг) мөгелер аразынга Сылдыс Монгуш  база   Начын Куулар ойнааннар. Дараазында 61 (килдиг)  мөгелер аразынга ниитизи-биле шупту 33 спортчу күжүн шенеп хүрешкен. 


Улаштыр номчуур...