Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


План основных мероприятий по проведению Дня тувинского языка в Республике Тыва в 2024 году

Научные мероприятия 

30 октября - Заседание государственного совета по реализации языковой политики при Главе Тувы, Дом Правительства 

31 октября - Региональная научно-практическая конференция с международным участием «Б.И. Татаринцев и тувинское языкознание: актуальные проблемы и перспективы», ТИГПИ

Подробнее...

Новости

RSS
02.10.2024 11:52 / Образование
В образовательных организациях Тувы проходит неделя правового просвещения

В школах и ссузах республики проходит неделя правового просвещения. Она направлена на формирование правовой культуры подростков и профилактику правонарушений.  Важно уже в раннем возрасте заложить основы правовых знаний, сформировав у ребенка четкое представление не только о правах, но и об обязанностях, ответственности, поясняют организаторы недели - Межведомственная комиссия по делам несовершеннолетних и защите их прав при правительстве Тувы.

Подробнее...
01.10.2024 16:17 / Спорт
В столице Тувы состоится II Международный турнир на Кубок министра обороны Российской Федерации

В Кызыле состоятся армейские соревнования по спортивной борьбе среди российских и зарубежных военнослужащих. Сегодня участие уже подтвердили семь команд: спортсмены из Беларуси, Монголии, Казахстана, Туниса и три сильнейшие команды России. Турнир на Кубок министра обороны России в Туве проходит в седьмой раз, в прошлом году он впервые обрел статус международного, благодаря чему на борцовском ковре встретились армейские борцы из шести дружественных стран.

Подробнее...
01.10.2024 12:43 / Общество
В Туве День пожилых людей отмечает более 34 тысяч человек

Сегодня - Международный день пожилых людей. Дата была утверждена резолюцией Генеральной Ассамблея ООН в 1990 году и отмечается ежегодно 1 октября. В Туве, по данным Красноярскстата на 1 января 2024 года, проживает более 34 тысяч людей старше трудоспособного возраста – это 10% от общего количества населения, в том числе более 2,5 тысяч граждан, чей возраст превысил 80 лет.

Подробнее...
01.10.2024 09:11 / Строительство
Тува получит 244,7 млн рублей на реализацию проектов – победителей конкурса Минстроя РФ

Все три проекта, поданных Тувой на IX Всероссийский конкурс проектов создания комфортной городской среды в малых городах и исторических поселениях, признаны победителями и будут обеспечены финансированием из федерального бюджета. Их реализация начнется в 2025 году.

Подробнее...
30.09.2024 17:09 / Правопорядок
Тува сохраняет тенденцию к снижению подростковой преступности

В Туве на протяжении нескольких лет подряд наблюдается устойчивое сокращение количества преступлений, совершаемых несовершеннолетними. За исключением 2022 года, когда произошел небольшой рост на 6,2%, с 2016 по 2024 годы в республике регистрируется постепенное снижение уровня подростковой преступности.

Подробнее...
30.09.2024 15:11 / Праздники
Владислав Ховалыг поздравил жителей с Днём воссоединения с новыми регионами

30 сентября отмечается День воссоединения Донецкой Народной Республики, Луганской Народной Республики, Запорожской области и Херсонской области с Российской Федерацией. В этот день в 2022 году по итогам референдумов прошла церемония подписания договоров о принятии регионов в состав РФ. «Донбасс и Новороссия – исторические территории России», - отмечает Президент страны Владимир Путин.

Подробнее...
28.09.2024 09:34 / Праздники
День Енисея в Туве отметят традиционным эко-субботником

Ежегодно в последнюю субботу сентября в Туве отмечают День Енисея. В этом году помимо традиционной экологической акции в Кызыле состоится фотовыставка межрегионального конкурса «Енисей Батюшка», в которой принимают участие фотографы из Тувы, Хакасии и Красноярского края. Экологическую акцию по очистке берегов Енисея проводит Министерство лесного хозяйства и природопользования Тувы. 

Подробнее...
27.09.2024 21:36 / Туризм
Тува намерена развивать культурно-познавательный туризм

В Туве 27 сентября, во Всемирный день туризма, открылся региональный туристической форум «Аян-Чорук», на котором обсуждались перспективы развития туристической отрасли региона. С экспертами форума пообщался Глава республики Владислав Ховалыг. Центральной темой разговора стал вопрос определения магистральных путей, по которым должна развиваться сфера туризма в республике.

Подробнее...
27.09.2024 21:18 / Национальные проекты
Тува по уровню исполнения нацпроектов в 2024 году занимает второе место среди регионов Сибири

Глава Тувы Владислав Ховалыг принял участие в заседании Совета при полномочном представителе Президента Российской Федерации в Сибирском федеральном округе, который прошёл по видеоконференцсвязи. Заседание было посвящено предварительным итогам реализации национальных проектов в регионах Сибири. В Туве за восемь месяцев 2024 года уровень достижения целей и задач нацпроектов составил 97%: республика сегодня занимает второе место среди десяти регионов округа.

Подробнее...
27.09.2024 18:47 / Правопорядок
В Туве по итогам 8 месяцев года отмечается улучшение ситуации на дорогах

Динамику дорожно-транспортных происшествий в регионе рассмотрели сегодня на заседании Правительственной комиссии по обеспечению безопасности дорожного движения на территории Республики Тыва. Обсуждение текущей обстановки на дорогах и мер, которые необходимо предпринять для улучшения ситуации, прошло под председательством и.о. зампреда правительства Айдыса Сынаа.

Подробнее...

Фоторепортажи

Глава Тувы Шолбан Кара-оол поздравил жителей республики с Рождеством Христовым

07.01.2019

Глава Тувы Ш. Кара-оол в интервью по итогам 2018  года: Мы с земляками достигли многого, потому что трудились и доказывали, что достойны серьезных дел

29.12.2018

Тува получила новые автомобили для школ и станции скорой медицинской помощи

24.12.2018

Послание Главы Тувы Верховному Хуралу «О положении дел в республике и внутренней политике на 2019 год»

24.12.2018

В Туве подвели спортивные итоги 2018 года

19.12.2018

Глава Тувы об Эстафете огня Универсиады-2019: Это особая гордость, что такое большое событие проходит у нас в Сибири

18.12.2018

Тува представила в Москве выставку «Буддизм и шаманизм» в рамках фестиваля Индии в России

07.12.2018

В Туве открылся новый мост через Енисей, соединив отрезанные села с большой землей

12.10.2018

В Туве возрождают главную зерновую житницу республики

03.09.2018

В Туве открыли новую школу-интернат аграрного профиля

03.09.2018

Глава Тувы поддержал инициативу Минобрнауки республики по вводу рейтинга учителей

29.08.2018

В этнокультурном комплексе «Алдын-Булак» проходит молодежный форум «Команда Тувы -2030»

25.08.2018

Давайте вместе созидать и развиваться во благо нашей республики и Великой России - Глава Тувы на встрече с офицерами-выпускниками

03.08.2018

Глава Тувы Шолбан Кара-оол проинспектировал работы по ликвидации очага сибирской язвы в Барун-Хемчикском районе

03.08.2018

Местечко Тос-Булак традиционно стал центром праздника животноводов "Наадым-2018"

15.07.2018

Праздник животноводов Наадым-2018: перспективы  проекта "Кыштаг для молодой семьи"

14.07.2018

Стартовал республиканский чемпионат по волейболу на призы Главы Республики Тыва

12.07.2018

В Туве подвели итоги фестиваля русской культуры «ВерховьЁ»

04.07.2018

Определились сильнейшие борцы международного турнира на Кубок Главы Республики Тыва по хурешу

02.07.2018

Военнослужащие из Тувы стали победителями первых Всеармейских соревнований по борьбе

01.07.2018


 
Медээлер
RSS
27.12.2013
Кол чүүл — чурттакчыларның үнелели
«Хаа, ам база чүү-даа чок бокталдырып, дүкпүрүп каапкан, бо шагның ажы-төлүнүң чурум чогун! Дүүн чаа-ла ажылчыннар арыдыр аштап каан чүве-дир ийин. Улустуң күш-ажылын үнелеп билбезивис дыка-ла харааданчыг…» — деп, каът бажыңның подъездизинче кире бээримге, бир угбай мынчалдыр хомудаан сеткилин илереткен тур. Шынап-ла, черже көре бээримге, таакпы артынчылары, ында-мында дүкпү. Коммунал ажыл-агыйының ажылдакчылары бажыңнарны шыдаар шаа-биле аштап-арыглап, септелгезин чорудуп турда-ла, ону үнелевес кижилер бар. Чурттакчылар боттары безин подъезд иштин бокталдырып: «Мээң бажыңым ишти-ле арыг болза, ажырбас» — дээн хөөннүг болгулаар. Бок-сакты хапка суккаш, подъезд иштинге салып кааш, квартиразынче дүште чок базып кире бээрлер. Черле ынчаш, амгы үеде коммунал ажыл-агыйының байдалы кандыгыл? 
Улаштыр номчуур...
24.12.2013
Республикада байдалдың болгаш 2014 чылда күрүне политиказының дугайында Тываның Баштыңы Ш.В. Кара-оолдуң Дээди Хуралга Айыткалы
100 ЧЫЛ КАДЫ: ДYYН, БӨГYН, ДААРТА

Хүндүлүг Каң-оол Тимурович!

Хүндүлүг депутаттар! Коллегалар!

Чаңгыс чер-чурттугларым!

Декабрь 12-де, Россияның Конституциязының юбилейиниң хүнүнде, чурттуң Президентизи Владимир Владимирович Путин чыл санының Айыткалын Россия Федерациязының Федералдыг Хуралынга кылган.


Чурттуң хөгжүлдезиниң стратегиязының-даа, ажылдың тодаргай угланыышкыннарының-даа, салдынган сорулгаларны күүседириниң аргаларының-даа кол-кол сорулгаларын күрүнениң Баштыңы тодараткан. Регионнуң тодаргай сорулгаларын, боттарывыстың мурнай шиитпирлээр айтырыгларывысты, чугула болуушкуннарны ниити күрүнениң ол угланыышкынынче киирери эргежок чугула.

Юбилейлиг 2014 чылга чедир каш хонуктар арткан. Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң юбилейи—ол дээрге бистиң республикага эң чугула болуушкун-дур. Эрткен 100 чыл бистиң республикавыстың кол-кол үе-чадаларын хаара туткан. Бистиң өгбелеривистиң шилип алган оруу—улуг Россия-биле кады болуру, Тыва күрүнени тургузары, Ада-чурттуң Улуг дайынынга Тыва Арат Республиканың эвилелчи киржилгези, Совет Эвилелиниң составынга Тываның эки тура-биле каттыжып киргени, бүгү чурт-биле кады чаа экономиктиг орукче шилчилге.
Улаштыр номчуур...
24.12.2013
ТЫВАНЫҢ БАШТЫҢЫНЫҢ АЙЫТКАЛЫ
Декабрь 20-де, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың Дээди Хуралынга бо чылдың Айыткалын кылган. Девискээрниң удуртукчузу төнүп турар чылда кылган ажылдың түңнелдерин үндүрген, келир 2014 чылда болгаш оон ыңай үеде сорулгаларны тодараткан.
Республиканың парламентизиниң болгаш Чазааның каттышкан хуралынче шупту муниципалдыг тургузугларның, улуг бүдүрүлгелерниң, федералдыг органнарының девискээр салбырларының удуртукчуларын, Хөй-ниити палатазының кежигүннерин, хөй-ниити организацияларның болгаш шажын-чүдүлгениң ажылдакчыларын, республиканың массалыг информация чепсектериниң редакторларын чалаан.
Улаштыр номчуур...
24.12.2013
Владимир Путинниң парлалга конференциязы
Краснопресненск эриинде чурттар аразының садыглажыышкын төвүнге Россияның Президентизиниң парлалга конференциязы болган. Аңаа бистиң чуртувустуң болгаш даштыкының 1300 ажыг журналистери киришкен.

В. Путин: Экии, эргим хүндүлүг агайлар болгаш дээргилер, коллегалар! Сактырымга силер-биле чарылбаан-даа ышкаш бис, эрткен чылын ужуражып турдувус чоп, чыл билдирбейн эрте берген-дир.

Ол чыл берге болган. Ынчалза-даа экономиктиг көргүзүглер талазы-биле чогумчалыг түңнелдер чедип алдынган, оларны адап болур мен. Ооң соонда айтырыг-харыыже кирер бис. Ниити иштики продуктунуң сан-түңнерин эрткен чылдыынга деңнээрге, 1,4 хуу турган болза, ам 1,5 болур хире. Инфляция — 6,1 хуу. Эрткен чылдыындан эвээш. Ниитизи-биле багай эвес. Көдээ ажыл-агыйның бүдүрүлге индекизи—6,8 хуу. Көдээниң ишчилери ниити экономикага улуг дузаны чедиргенин демдеглээр апаар, эрткен чылын барык 5 хуу четпес турган, а бо чылын — 6,8 хуу хөй болган-дыр. Yлетпүрнүң ниити иштики продуктуга чедир киирбээн үлүүн көдээ ажыл-агый дуглап турар.
Улаштыр номчуур...
24.12.2013
Кижи бүрүзү — дириг төөгү

2014 чылда ТР-ниң типографиязының тургустунганындан бээр 90 чыл оюн демдеглээр.

Өөм ээзи Ким Даниловичиниң ачазы Данил Баткарович Данзын-оол төөгү дугайында чыгган ажылдарын, альбомун биске арттырган кижи. Ону бистиң өг-бүле бөгүнге чедир кадагалап, шыгжап чоруур. Д.Б.Данзын-оол 1904 чылда төрүттүнген. Ук-дөзү Таңды оюну. Ол — тывалардан Кызыл хоорайның бир дугаар чурттакчыларының бирээзи. Ол дугайында төөгү номнарында бижээн. Оолдарым кырган-ачазы Данил Баткарович, кырган-авазы Бичекей Байыровна Данзын-оолдарның 1936 чылдан эдилээн альбомунда типографияның баштайгы ажылдакчыларының тырттырган чуруу бар. Бодаарымга, ол төөгүлүг чурук, 1948 чылдан 1953 чылга чедир Тываның типографиязынга Санчай Оюн ажылдап чораан, ооң-на шыгжаан чуруу боор. 

Улаштыр номчуур...
24.12.2013
Садып алыкчының күзелинге чагыртыр

«Чаңгыс суур — чаңгыс бүдүрүлге»

«Сүбедей» спорт комплекизинге эрткен делгелгениң база бир киржикчизи «Tyva Present» бүдүрүлге чери. Ооң удуртукчузу Саин Павлович Чимиттиң башкарылгазы-биле 4 ажылдакчы алгы-кештен документилер, акша, дүлгүүр хаптары, суй белектер, курлар дээш, оон-даа өске чүүлдерни кылып турар. Оларның бараанын делгээн черде оочурлаан садып алыкчылар хөй. Оозун бодаарга, республиканың чурттакчыларынга Тываның сүлде-демдээн айыткан азы «Тывага бүдүрген» деп сөстерни сиилбээн барааннар сонуурганчыг болуп турар. 

Улаштыр номчуур...
19.12.2013
РФ-тиң ДХЯ-зының удуртукчузу Сергей Лавров биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ужурашкан
Бо чылдың декабрь 17-де Россия Федерациязының даштыкы херектер сайыды Сергей Лавров биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң Москвага ажылчын ужуражылгазы болган.Ол ужуражылга үезинде кызыгаар чоогунда регионнуң сайзыралының, РФ-тиң субъектизиниң чурттар аразынга болгаш регионнар аразынга кады ажылдажылгазының айтырыгларын чугаалашкан. Моол болгаш Кыдат күрүнелер-биле кожа турар бистиң республикага чурттуң даштыкы чурттар-биле харылзаа айтырыгларының талазы-биле чугула албан чериниң удуртукчузу-биле ужуражылгазы чогумчалыг түңнелдерни бээри чугаажок.
Улаштыр номчуур...
19.12.2013
Кыштың чыккылама соогунда-даа тудуг ажылы уламчылаар
"Россия Федерациязының 2009-2018 чылдарда чер шимчээшкини болур районнарының амыдырал хандырылга системаларынга болгаш кол объектилеринге үндезилээн чуртталга бажыңнарының быжыын кылып бедидери» федералдыг тускай сорулгалыг программа езугаар Кызыл хоорайның Спутник микрорайонунда дөрт беш каът хөй квартиралыг бажыңнарны бо чылдың часкы үезинде таваан салып тудуп эгелээн. Спутникте чуртталга бажыңнары тудуп турар чайның изии, кыштың соогу-даа дивес, чай чок ажылдыг тудугжуларның ажылын бо удаада база барып көрдүм. Аңаа алдын сарыг күс моорлап кээп турар үеде чораан мен. Ынчан-на ажыл шалыпкын чоруп турган чүве. Долгандыр бойдус ак хар-биле шугланыпканда чедеримге, ажылдың улуг кезии кылдынган болду.
Улаштыр номчуур...
19.12.2013
Көөргеттинериниң планы чок
Массалыг информация чепсектеринге чарыгдалдарны Тываның Баштыңының парлалга секретары «Комсомольская правдага» тайылбырлаан. Бодунуң эки овур-хевирин көргүзер дээш девискээрлерниң баштыңнарының аразындан кым хөй акшаны күрүне акша-төгериинден чарып турарыл – ындыг медээ массалыг информация чепсектеринге көстүп келген. Девискээр бюджединден парлалга чепсектеринге эң эвээш чарыгдал – Тыва Республикада. 2013 чылда – 23, 483 миллион рубль, Slon.ru. ынчаар дамчыткан. Ындыг медээлерни Тываның Баштыңының парлалга секретары Долаана Салчак тайылбырлаан.
Улаштыр номчуур...
19.12.2013
Хавырып ап болур
Хуусаа чок болгаш бүгү назыда ажыглаарын хамаатыларга чөпшээрээн, ынчалза-даа ажыглавайн азы ажыглаар сорулгаларынга дүүштүр ажыглавайн турар чер участоктарын судтуң шиитпири чокка хавырып ап болурунуң дугайында Чер кодекизинге эдилгелерни киирген. Ооң кол сорулгазы – черни ажыглаарын экижидери. Хоойлу 2013 чылдың сентябрь 6-да күштүг апарган-даа бол, долу күжү-биле 2014 чылда ажылдап эгелээр. Чүге дээрге черни судтуң шиитпири чокка хавырып ап болурунуң чурумун доктааткан РФ-тиң Чазааның доктаалдары ынчан күштүг апаар. Черни судтуң шиитпири чокка хавырып алырын ам дээрезинде херек кырында ажыглавайн турар. Амгы үеде белеткел ажылдарын чорудуп, чуртта судтуң шиитпири чокка хавырып болур участоктарны чогуур албан черлери тодарадып турар. 
Улаштыр номчуур...
19.12.2013
Тыва археология ажылының чажыды
Тыва черге муң-муң чылдар иштинде кадагалап шыгжаттынып келген ада-өгбелеривистиң эртинелери бүгү делегейни сорунзалап, кижилерни магададып, кайгадып турар. Ол эртинелерни казып тыпкан археолог мергежилдиглерниң ажылының түңнели бистиң Национал музейде шыгжаттынган. Археологтарның тывызык ажылының дугайында Национал музейниң археология килдизиниң удуртукчузу Ольга Оюнзаевна Монгуш-биле чугааны кылдым.
Улаштыр номчуур...
17.12.2013
ТЫВАНЫҢ БАШТЫҢЫ: «Россияның Президентизи эрге-чагырга биле ниитилелдиң аразында кады ажылдажылгага чаа, долу утканы кииреринче кыйгырган»

Россияның Президентизиниң Айыткалы: бодалдар, саналдар

 Тываның Баштыңының бодалы-биле алырга, хамааты ниитилелдиң институттарын сайзырадырынга, хөй-ниитиниң инициативазын боттандырарынга таарымчалыг байдалды тургузар талазы-биле кылыр чүүлдерни күрүнениң баштыңы тодаргайы-биле айыткан. Россияның Президентизиниң Айыткалында салган сорулгаларны күүседиринге баш бурунгаар тургустунган байдалдар Тывада бар деп, Шолбан Кара-оол санап турар. Боттарының ажыктыг бодалдарын илередириниң болгаш эрге-чагырга-биле харылзааларны тударының тодаргай аргаларын хамаатыларга саналдаары чугула, чогум-на бо сорулга-биле ниитилелдиң саналдарын ажыглаарының болгаш улусчу бюджет талазы-биле девискээрниң электроннуг шөлдерин тургускан. 

Улаштыр номчуур...
17.12.2013
Чедиишкини — бүзүрел
Ажылдап шыдаар бис, боттарының ажыл-агыйын тургузуп алырынга күрүнеден деткимчени, эвээш-биче-даа болза, ап болур-дур деп бүзүрелди Тываның чонунга «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» губернатор төлевилели берген. Губернатор төлевилелиниң эң-не кол чедиишкини – чоннуң идегели, бүзүрели. Республиканың Экономика яамызының сан-чурагайлары-биле алырга, «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» губернатор төлевилели-биле Тываның 124 хоорай, суурларында ниитизи-биле 175 төлевилелдерни боттандырып турар. 
Улаштыр номчуур...
17.12.2013
100 харлаан маадыр Александр Шумов
Декабрь 15-те Ада-чурттуң Улуг дайынының хоочуну Александр Терентьевич Шумов 100 харлаан. Маадырның төрүттүнген хүнүн таварыштыр ТР-ниң Чазак Даргазының оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак РФ-тиң Президентизи Владимир Путин болгаш Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң адындан байыр чедирип, чаагай күзээшкиннерни дамчыткан. Чылыг-чымчак сөстерге ТР-ниң Дээди Хуралының даргазы Каң-оол Даваа, ТР-де кол федералдыг инспектор Александр Попов катчып, быжыг кадыкшылды йөрээгеннер. Александр Терентьевичиниң онзагай байырлалынга тураскаадып, Кызыл хоорайга болгаш чамдык кожууннарга солун хемчеглерни организастаан. Оларның түңнелинде Тываның национал музейиниң хуралдаар залынга республика чергелиг конференция болуп эрткен. Аңаа Шумов алышкыларның чоок кижилери, эш-өөрү, эрге-чагырга органнарының төлээлери, өөреникчилер дээш, оон-даа өскелер киришкен.
Улаштыр номчуур...
17.12.2013
Эм шынарын эртемденнер бадыткаан
Декабрь 13-те ТР-ниң Чазааның хуралдаар залынга «Тываның аржааннарының 2013 чылда медицина-клиниктиг шинчилелдери: түңнелдер, перспективалар, төлевилелдер» деп эртем-практиктиг конференция болуп эрткен. Хөй чылдарда аржааннарны шинчилеп келген химия эртемнериниң кандидады, Тываның ГШИ-ниң медицина болгаш социал айтырыглар талазы-биле эртем секретары Кара-кыс Аракчааның эгелээшкини-биле ТР-ниң Чазаа болгаш ТР-ниң Кадык камгалал яамызы организастап эрттирген.Конференцияның ажылынга Тываның эртем ажылдакчылары, эмчилер, Москва, Томск, Иркутск хоорайлардан келген эртемденнер база ТКУ-нуң студентилери, башкылары киришкен. 
Улаштыр номчуур...