Ада-өгбе салгаан ажыл-иштиг

Барыын-Хемчик кожууннуң Эрги-Барлык сумузунуң аныяк малчыннары Адыгжы биле Сайзана Сааялар көдээ мал ажыл-агыйын 2008 чылдан эгелээш, мал-маганын бо хүнге чедир онча-менди тудуп чоруур. Олар ада-өгбезиниң мал-биле холбашкан ажыл-ижин уламчылап, салгал дамчаан аныяк малчыннарга хамааржыр. 

Аныяктарның чайлаа — тус черниң Улуг-Хову деп черинде, а кыштаа — Берт-Дагда. Аныяк өг-бүле бир кыстыг, бир оолдуг. Өгнүң херээжен ээзиниң дооскан мергежили — фермер-зоотехник, а эр ээзиниң – диш эмчизи. Аныяктар өг-бүле туткаш-ла, ада-иезинге дузалажып чоруй, мал-маган ажыл-агыйын улаштыр туда берген. Чаа-ла 30 хар чедип турар аныяк малчыннар кыш-чай дивес, дыштаныр олут чок, даң адар, дүн дүжер ажыл-агый үзүлбес ижинге бердинген.

Адыгжы Саая өг-бүлениң баштыңы болганда, ооң харыысалгазы улуг. Ол чүгле мал-маган-биле ажаанзыраар эвес, а ажы-төлүнүң келир үези дээш, оларның кижизидилгези дээш харыысалгалыг.

Канчап билир, кайы-бирээзи салгал дамчып, малчыннай бээринге бүзүреп чоруур. А Сайзана — кады чурттаан эжиниң быжыг чөленгиижи, арга-сүме кадып бээр бүзүрелдиг өңнүү. Ол, хостуг үе тыпты бээрге-ле, алгы-кеш эттеп, оон чеңи-чоктар, бичии тоннар дээш, черле чүнү дааравас дээр.

Мал-магандан халбактанып чоруурга, кижи тодуг-даа, эгин ажыр эттиг-даа болур. Ынчангаш бо аныяк малчын өг-бүлениң чымыштыг ажы-ижинге чедиишкиннери күзедим.

Валерия Конгар.

"Шын" солун