Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


«Тувинская правда» отметила свой столетний юбилей

Празднование состоялось в Центре тувинской культуры, куда были приглашены ветераны старейшего печатного издания Тувы, внештатные авторы, коллеги из других средств массовой информации, а также представители различных трудовых отраслей республики, которые собрались, чтобы поздравить коллектив «Тувинки».

Подробнее...

Новости

RSS
09.08.2023 16:09 / Энергетика
В Туве будет внедрена онлайн-платформа «Угольная продукция»

Уголь с Каа-Хемского и Чаданского разрезов население Тувы с этого сезона будет приобретать через региональную автоматизированную систему для реализации угля населению – ГИС «Угольная продукция». Программу по заданию Минтопэнерго Тувы разработала ГК «Информационные системы и сервисы» (Новосибирск). ГИС «Угольная продукция» будет внедрена в соответствии с соглашением о социально-экономическом сотрудничестве между Правительством Республики Тыва и Тувинской горнорудной компанией от 27 декабря 2022 года.

Подробнее...
09.08.2023 10:38 / Личность
Не стало ветерана автотранспортной отрасли Тувы, Почетного гражданина Кызыла Константина Федоровича Никифорова

Глава Тувы и члены Правительства республики выражают глубокие соболезнования родным и близким в связи с кончиной ветерана тувинской автотранспортной отрасли, Ветерана труда, Почетного гражданина Кызыла Константина Федоровича Никифорова.

Подробнее...
09.08.2023 20:34 / ЖКХ
Модернизацию очистных сооружений Кызыла планируют провести поэтапно

Решение о поэтапной реконструкции очистных сооружений столицы Глава Тувы принял сегодня на выездном совещании. Вместе с профильными министрами он посетил объекты «Водоканал-Сервис». Как заметил Владислав Ховалыг, вопрос о переоснащении объекта стоит сейчас тем острее, что к 2030 году в Туве планируется сдать 400 тысяч квадратных метров жилья. 

Подробнее...
08.08.2023 15:53 / Социальная защита
В Туве социальный уголь получит 2971 многодетная семья

На этой неделе в Туве началось оказание ежегодной социальной услуги в рамках губернаторского проекта «Социальный уголь» для многодетных малообеспеченных семей. По утверждаемому каждый год списку семьи-получатели услуги получают 2145 кг каменного угля с Каа-Хемского или Чаданского разрезов или 4,8 куба дров для отопления.

Подробнее...
08.08.2023 12:26 / Образование
Минобразования Тувы комплектует новыми учебниками коррекционные школы республики

В республику прибыла партия учебников издательства «Просвещения», заказанная Минобразования Тувы для докомплектации школ, где отмечается нехватка учебных книг. Более 34 тысяч учебников, изданных по обновленным требованиям федерального образовательного стандарта, будут распределены по нуждающимся образовательным организациям в ближайшее время, сообщили в ведомстве.

Подробнее...
07.08.2023 16:40 / Образование
В техникумах Тувы продолжается набор на специальности по программе «Профессионалитет»

В Минобразования Тувы напоминают, что в организациях среднего профессионального образования республики продолжается прием документов на обучение, в том числе на программы федерального проекта «Профессионалитет». Заявление можно подать до 19 августа в Балгазынском агропромышленном техникуме, Тувинском сельхозтехникуме, Тувинском техникуме агротехнологий и Тувинском технологическом техникуме. Также заявку можно подать через портал Государственных услуг или заказным письмом Почты России.

Подробнее...
07.08.2023 13:28 / Образование
Образовательные организации Тувы готовятся к началу учебного года

Министерство образования Тувы отчиталось перед Главой республики Владиславом Ховалыгом о ходе подготовки образовательных организаций к новому учебному году. Согласно рекомендациям Минпросвещения РФ, приемка образовательных организаций должна быть завершена к 15 августа. Ответственные сотрудники от школ, детских садов и организаций дополнительного и среднего профессионального образования еженедельно представляют отчеты о ходе подготовки к новому учебному году.

Подробнее...
06.08.2023 10:34 / Общество
Владислав Ховалыг поздравил работников железнодорожной отрасли с профессиональным праздником

Глава Тувы направил приветственный адрес генеральному директору ОАО "РЖД" Олегу Белозерову. Поздравляя в лице Белозерова всех представителей отрасли, Владислав Ховалыг также поблагодарил РЖД за мощную поддержку акции «Автопоезд» Народного фронта по отправке транспортных средств для бойцов СВО. Глава Тувы с гордостью за земляков напомнил, что автоколонна из 41 машины от жителей Тувы оказалась самой большой среди отправленных регионами России. Все они на вагонах РЖД были доставлены бойцам в зону спецоперации.

Подробнее...
05.08.2023 12:12 / Сельское хозяйство
В Туве стартовал месячник кормозаготовки

О начале месячника по заготовке кормов объявил вице-премьер Алик Монгуш во время республиканского конкурса косарей, который проходил в селе Хайыракан Дзун-Хемчикского района 3 августа. Муниципалитет, показавший лучшие результаты кормозаготовки, получит линию навесного и прицепного оборудования, необходимого для сезонных работ, сообщил зампред. 

Подробнее...
04.08.2023 12:12 / Образование
Ёще одна сельская школа Тувы капитально отремонтирована

Кардинальное обновление школы села Дон-Терезин в Барун-Хемчикском районе началось в апреле по федеральной программе "Модернизация школьных систем образования". Третьего августа подрядчик завершил все работы и сдал объект. После реконструкции образовательное учреждение, не обновлявшееся с 1986 года, полностью преобразилось. Глава Тувы Владислав Ховалыг выразил благодарность строителям за ответственное отношение к работе, и сельчанам за общественный контроль над ходом ремонта.

Подробнее...

Фоторепортажи

Празднование 109-летия города Кызыла

09.09.2023

В День знаний Глава Тувы посетил КПКУ

02.09.2023

 Историческая реконструкция отправки добровольцев ТНР

01.09.2023

Торжественный митинг, посвященный памяти тувинских добровольцев

01.09.2023

В Туве государственные награды вручили передовикам угледобывающей отрасли

24.08.2023

Чемпионат Республики Тыва по национальной борьбе Хуреш, посвященный празднованию Дня Республики и Наадыма

15.08.2023

Торжественная церемония вручения государственных наград и поощрений Главы Республики Тыва, посвященная Дню Республики Тыва

15.08.2023

Возложение цветов к памятнику основателя тувинской государственности Монгуша Буяна-Бадыргы в День Республики Тыва

15.08.2023

Чемпионат по стрельбе из тувинского традиционного лука среди мужчин "Тыва ча адар оюн: баг адар хевири". Наадым-2023

14.08.2023

Торжественное открытие Наадыма в 2023 году

13.08.2023

Первенство Республики Тыва по национальной борьбе Хуреш среди юношей до 18 лет 2005, 2006 и 2007 гг.р. Наадым-2023

13.08.2023

4-ый гастрономический конкурс-фестиваль «Мой бизнес: Тувинская баранина» и ярмарка местных товаропроизводителей. Наадым-2023

13.08.2023

В предверрии российского Дня строителя отметили отличившихся работников отрасли

11.08.2023

Столица Тувы Кызыл и столица Синьцзян-Уйгурского автономного района (КНР) город Урумчи станут побратимами

25.07.2023

Глава Тувы встретился с чемпионом Европы среди юниоров Чингисом Сарыгларом

13.07.2023

В Туве региональное отделение «Единой России» подвело итоги работы за 2022 год

29.05.2023

К трансляции Парада Победы в Кызыле присоединились тысячи зрителей

09.05.2023

В Кызыле накануне Дня Победы возложили цветы к мемориалам героев Великой Отечественной войны

08.05.2023

Светлый день открытия буддийского монастыря «Тубтен Шедруб Линг» вошел в историю нашей республики.  Он построен на земле, которую еще в 1992 году освятил Далай-Лама XIV.

28.04.2023

В Туве региональное отделение «Единой России» подвело итоги работы за 2022 год

29.03.2023


 
Медээлер
RSS
01.05.2013
Салгын-биле адааннаштыр...
Мал алазы чараш дижир. Онзагай чүзүннүг азы им ышкаш шокарлыг аът ховар төрүттүнер. Ховар боорда, чүгүрүк бениң кулуну болза, салым-хуунуң салаазы олче ыдыктап айытканы ол. Ховар чараш боорда, чүгүрүк мал дораан-на хөй чоннуң кичээнгейин хаара тудуп, хамыкты кайгадып магададыр. Чүгүрүктүң ээзи болур кежик кымга таваржырыл? Аъттың маңының эзининге кымның арны додукканыл? Чарыш аъттарының алдын доозунундан кымның аъды мурнай үне халып кээрил? Чүгүрүктүң чүгүрүү кайызы боор.
Улаштыр номчуур...
01.05.2013
Тыва парламентиниң эрткен оруктары
Апрель 27-де Россияның парламентаризм хүнүн калбаа-биле демдеглеп эрттирер. Ону 1906 чылда бир дургаар тургустунган Күрүне Думазының ажылының эгелээн хүнүнге тураскааткан. Ол үеде Россияга парламентаризмниң үндезини салдынган, Ада-чурт төөгүзүнде улусчу демократияның институду болур парламент тургустунган деп санап турар. Бистиң республиканың төөгүзүнче хая көрнүп көөр чүве болза, Тыва күрүне эгезинден эгелээш, парламентилиг республика кылдыр хевирлеттинип тургустунган. Оон бээр хөй чылдар эрте бергенде, тыва парламентиниң тургустунуушкуну болгаш оон ыңайгы хөгжүлдези чедиишкинниг болган деп түңнеп болур бис.
Улаштыр номчуур...
01.05.2013
Куранның энелери
Апрель айның 18-22 хүннеринде кожуннуң шупту суурларынга «Төрээн черге йөрээл» деп программалыг концертти «Куранның энелери» ансамбли бараалгадып, 7 концертти көргүстүвүс.
Суму бүрүзүнге чеде бээривис-ке бисти аажок чылыг хүлээп ап, өөрүп четтиргенин илередип, эки күзээшкиннерни кылып турдулар. Чамдык даргалар боттарының өмүнээзинден бензин өртээнге немерелей акша-даа сунуп турдулар. Кайы-даа сумуларның Культура бажыңнарының ажылдакчылары изиг шай, аъш-чемин белеткээн, белек-селек сунган, аажок-ла чаагай уткуп турдулар. 
Улаштыр номчуур...
01.05.2013
Кызып ажылдаалыңар, чонум!
Апрель 23-те үнген № 48 «Шын» солунну номчуп олургаш, «Сузувусту кудулатпазын!» деп эгелиг чүүлге, ында боттарының бодалын илереткен улуска долузу-биле катчыр-дыр мен. Yезинде НТВ-ге болган дамчыдылганы көрбээн болгаш бо чүүлдү номчааш, хорадап, хомудап-даа олурдум. Арыг агаарлыг, чараш бойдустуг, байлак Тывавысты бүгү делегейге көргүскени аажок хомуданчыг-дыр. Ол дугайында дамчыдылганы кылган улус чогуур черлерге тайылбырны берген турган болза эки деп бодаар мен. Чамдык кижилерниң кудумчуларга «ушкулап» калган чыткылаарын, бөлүглежип алгаш, эзирик чоруурун, эрткен-дүшкен кижилерден пиво өртээ дилеп, арны-бажы ыжык, эриннери дөрбейжи берген чорууру дыка көскү. Чер болганда, контейнерлер чушкуп, оон та чүнү дилеп турар чүве, ындыг кижилер база бар.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Чурттуң Президентизи – дорт харылзаада
Апрель 25-те хүндүскүнүң 4 шакта Президент В.Путинниң чон-биле дорт харылзаа-чугаазы эгелээн. Беш шак дургузунда үргүлчүлээн ужуражылгага 3 млн. ажыг айтырыглар салдынган. Оларның 85-жинге Президент харыылаан.
   Эң баштайгы айтырыгны салыр өөрүшкү Кузбасс чурттуг «дүрген дуза» станциязының фельдшери Наталья Осиповага онаашкан: Айыыл-халап болган азы берге байдалдыг аарыг кижиге бирги дузаны көргүзер хүлээлгелиг фельдшер эмчи мен. Ол хирезинде эмнелгеде эмчи сестразы шалыңынга немей 5 муң рубльди алыр болза, мен 3 муң 500 рубль ап турар мен. Чүге ындыгыл?
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Тывада силерниң эң-не дыштаныксаар чериңер?
Алимаа Королева, ТР-ниң Информатизация болгаш харылзаа яамызының сайыдының оралакчызы: «Мээң дыштаныксаар черим  Тываның каас-чараш чурумалдыг черлериниң бирээзи – Чагытай хөл. Бойдус чурумалы-биле онза, долгандырарга-эзим болгаш чайгы үеде уругларның дыштаныр лагерьлери база бар. Хөл кыдыынга болгаш тайганың арыг агаарын тынып, дыштанып алырга кадыкшылга база экидеп бодаар мен. Бо чылын төрээн Тывамның чараш черлериниң бирээзинге дыштанырын планнап турар мен».
Эльвира Чымбалак, Өвүр кожууннуң Чаа-Суур школазында эге класстар башкызы: «Тайгага агаарлап чоруурга арыг агаарлыг, куштарның үнүн дыңнаар, дааш-шимээн чок, кижиге оожургалды бээр. Бистиң бедик арт-сыннарывыс Тээли, Калдак-Хамар, Хөндергей дээш, оон-даа өске черлерни эргиксээр мен».
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Тываның төлептиг чемпиону
Апрель 24-те, Кызылдың № 9 школа-гимназиязынга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол тус школаның 7-ги клазының өөреникчизи, Россияның элээди уруглар аразынга бокс маргылдаазынга чемпион атка төлептиг болган Алантос Кууларга байыр чедирери-биле ужурашкан.
  Онза төөгүлүг ужуражылгага Тываның Баштыңы Шолбан Валерьевич маадыр кыска болгаш чыглып келген башкылар болгаш өөреникчилерге байыр чедирип сөс алгаш: «Бистиң аравыста чараш кызывыс Алантос Тыва чуртувусту чайынналчак чедиишкини-биле бедик деңнелче көдүрүп, Россия чергелиг спортчу маргылдаага диңмиреткенинге канчап өөрүвес боор.Спортка ынак, хандыкшылдыг чоруур болзуңарза-ла, өөредилгеңер-даа эки болур, келир үеде ажыл-агыйыңарга-даа чедиишкинниг болур силер. Ынчангаш Алантостуң тиилелгези дээрге, 9 дугаар школаның алдары-дыр»— деп чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
«Идегелдиң көвүрүү»- түңнелдерни үндүрген
Апрель 20-де Улусчу чогаадылга бажыңынга харык-шинээ кызыгаарлаттынган кижилерниң «Идегелдиң көвүрүү» деп мөөрей-фестивалының гала-концерти болуп эрткен. Ук хемчег Бүгү-россияның «Дем-биле хөйнү чедип алыр бис!» деп инвалидтер мөөрейиниң кыйгырыы-биле болгаш Бүгү-россияның инвалидтер ниитилелиниң 25 чыл оюнга тураскаадып, бир дугаар эрткен. Ону ТР-ниң Кадык камгалал, Күш-ажыл болгаш социал-хөгжүлде, Культура яамылары, ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар агентилели база караа четпестер хөй-ниити организациялары дээш, оон-даа өске албан черлери удуртуп эрттирген.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Найысылалда кол орук тудуунда
«Восток» КХН биле «Тываавтоорук эргелели» күрүне албан чери аразында кады ажылдажылганың керээзин чаргаш, Кызыл хоорайның Магистральная кудумчузунда эң-не берге 4 километр автоорукту септеп эгелээн. Апрель 23-те Тываның Баштыңы Ш.Кара-оол Кызыл хоорайның Магистральная кудумчузунда автоорукту септеп, кылып турар ажылы-биле таныжып чораан.
    «Бо объект 2014 чылда Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чыл оюн демдеглээр байырлалга белеткелдиң хемчээнде кол ажыл-дыр» — деп, Чазак Баштыңы демдеглээн. 
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Ужур-чаңчыл улус-чонну ишсин дивээн...
Эрткен неделяда «Шын» солуннуң редакциязынга «Арагалаашкын болгаш ооң түңнелдери» деп темалыг ээлчеглиг «дорт харылзаа» болуп эрткен. Аңаа ТР-де ИХЯ-ның Хөй-ниитиниң айыыл чок чоруунуң талазы-биле полицияның килдис начальниги, полицияның майору Чечек-оол Көк-оолович Тава, ТР-ниң ажыл-чорудулгазының чамдык хевирлеринге чөпшээрел бээр талазы-биле албан чериниң удуртукчузу Александр Кошкар-оолович Монгуш, ТР-ниң ИХЯ-зының парлалга албанының начальниги, иштики херектер албанының подполковниги Лада Оюн болгаш сарыг шажынның төлээзи, ТР-ниң ИХЯ-ның чанында хөй-ниити чөвүлелиниң кежигүнү Буян башкы киришкен.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
ЧААН мөгениң шаңналы дээш...
Эрткен дыштаныр хүннерде Тыва Республиканың Чаан мөгези Андрей Хертектиң шаңналы дээш аныяк мөгелерниң аразынга хүреш маргылдаазы «Сүбедей» спорт ордузунга спорттуң, уран чүүлдүң болгаш найыралдың байырлалы болган дизе, хөөредиг чок.
   Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол Чаан мөге Андрей Хертекке арыг мөңгүнден сиилбип кылган ылгавыр демдектиг Чаан мөгениң бөргүн байырлыг байдалга тывыскан езулал-биле эгелээн. Бо езулалдың үезинде Шолбан Кара-оол тыва хүрешти сайзырадырынга, аныяк мөгелерни белеткээринге Чаан мөге Андрей Хертектиң киирген улуг үлүүн демдеглээн. Тываның Баштыңынга болгаш чыылган чонга ооң спортчу ажыл-херээн бедии-биле үнелээни дээш Чаан мөге өөрүп четтиргенин илереткеш, чонга ак чем сөңнээриниң езулалын кылган.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Школаларда күш-культура кичээлдерин экижидери-биле…
«Сула шимчээшкин, күш-культура мергежилгелери, кылаштаары – ажыл кылып шыдаар арга-шинээн, кадыкшылын, бүрүн болгаш өөрүшкүлүг чуртталганы камгалап арттырып алырын күзээр кижи бүрүзүнүң хүн бүрүде амыдыралынче кирер ужурлуг.   Гиппократ».

Аныяк салгалга спортка ынакшылды канчаар оттурарыл? Күш-культурага хандыкшылдыг болурунга канчаар кижизидерил? Дээди өөредилге черлериниң күш-культура салбырларының доозукчулары школаларга ажылдаарынга белен бе? Ниити билиг школаларында күш-культура кичээлдериниң шынарын экижидеринге хамаарышкан чугула айтырыгларны Кызылдың немелде өөредилге төвү «Аныяктың» хуралдаар залынга ниити-российжи улусчу фронтунуң дискуссия шөлчүгежинге сайгарып чугаалашкан. Аңаа Кызылдың болгаш кожууннарның күш-культура башкылары, ада-иелер, тренерлер, эмчилер, школалар директорлары база яамылар болгаш ведомстволардан төлээлер хөйү-биле киришкен. Ажы-төлдүң кадыкшылынга хамаарышкан чугула айтырыглар сайгарылгазын Кызылдың педагогика институдунуң директору Петр Морозов удуртуп башкарган.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Тиилекчи — Бай-Тайга кожуунга…
2013 чылдың бирги кварталында «Шын» солуннуң чагыдылгазының түңнели-биле Бай-Тайга кожуун тиилекчи болган. Кожууннуң удуртукчуларының, чурттакчы чонунуң идепкейлиг, күш-ажылчы чоруундан олар өскелерни мурнап, бирги черже бүзүрелдиг үнген. Бай-Тайга кожуун — сураглыг ус-шеверлерниң, ыраажыларның, артистерниң чурту. Тиилекчи кожуунче «Шын» солуннуң корреспондентилери сургакчылап четтивис. Бистиң коллегавыс, хоочун журналист, солуннуң культура, литература болгаш төөгү килдизиниң редактору Светлана Салчаковна Балчырның өскен-төрээн чурту Бай-Тайга болганда, узун орукче улуг сонуургал-биле чоруптувус. 
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Сузувусту кудулатпазын
Апрель 21-де НТВ каналда «Сегодня» деп программаның кежээки, неделяның түңнел үндүрүлгезинге Тывада арагалаашкынның болгаш ооң-биле харылзаалыг кем-херек үүлгедиглериниң дугайында дамчыдылганы көргүстү. Ниитизи-биле алырга, бистиң республикада байдалды чөптүү-биле көргүскен, ынчалза-даа сюжеттиң авторларының хууда сорулгаларынга чагырткан, хөлүн эрттир хөөредипкен чүүлдер ында бары илдең. «Ийи тыва кижи кады арагалаар болза, оларның бирээзи ыяап-ла өлүртүр» дээн сөстер хөй кижилерниң сеткилинге таарышпаан. Журналист бүрүзү ооң белеткээн дамчыдылгазы, бижээн чүүлү кижилерге сонуурганчыг болзун дээр күзелдиг болгаш сорулгалыг. Ынчалза-даа ону, амыдыралда бар фактыларны, хөөредип азы хажыдып тургаш, чедип алыры чараш эвес.
Улаштыр номчуур...
27.04.2013
Ш. Кара-оол: «Эки талазынче үндезин өскерилгелер болур»
(Тываның Баштыңы Ш.В. Кара-оолдуң ИТАР-ТАСС агентилелиниң айтырыгларынга харыызы)

ИТАР-ТАСС агентилелинге Шолбан Кара-оолдуң берген интервьюзунуң уланчызын парладывыс.

    2012 чылда күрүнениң болгаш хуу черлерниң демнежилгезинге үндезилеп, Элегестиң хөмүр-даш чыдыны-биле холбаштыр «Кызыл—Курагино» демир-орук тудуунуң төлевилели-биле холбаштыр улуг идегел салдынган турган. Бо чылдың февральда демир-орук төлевилелиниң күүселдезиниң талазы-биле Россияның Транспорт яамызының, Тываның болгаш Красноярск крайның чазактарының база чаа хуу чер болур Тываның энергетиктиг үлетпүр корпорациязының (ТЭYК-түң) аразынга кады ажылдажылга дугайында албан-езузунуң документизинге ат салыышкыны болган. Ол төлевилелдиң республикага ужур-дузазының дугайында регионнуң удуртукчузу Шолбан Кара-оол чугаалаан.
Улаштыр номчуур...