|
Главное
Глава Республики Тыва Владислав Ховалыг в рамках нынешней командировки в Москву прорабатывает поручения первого заместителя Председателя Правительства России Дениса Мантурова по вопросам инфраструктурного развития республики с профильными федеральными ведомствами. В частности, реализацию комплексного плана энергоснабжения Тывы, утвержденного Правительством России в декабре 2021 года и развитие дорожной сети Тувы.
Подробнее...
Новости
17.08.2016 20:33 / Политика
Сегодня Кызыл посетил член Центральной избирательной комиссии России Валерий Гальченко. До единого дня голосования в России - 18 сентября остается меньше месяца. Члены ЦИК - кураторы регионов и федеральных округов сейчас активно посещают свои территории, пояснил Валерий Гальченко. Поэтому главная цель поездки - беседа со всеми участниками избирательного процесса. В течение дня он встретился с зарегистрированными кандидатами на должность Главы - Председателя Правительства РТ, с зарегистрированными кандидатами в депутаты Государственной Думы седьмого созыва.
Подробнее...
17.08.2016 20:15 / Образование
Глава республики Шолбан Кара-оол провел рабочее совещание с участием своего заместителя по соцвопросам Органы Натсак, министра образования и науки Татьяны Санчаа, заместителями министра и президентом Тувинской региональной общественной организации «Ассоциация выпускников учебных заведений для детей-сирот» Андреем Листковым.
Речь шла о возможности объединения Республиканской кадетской школы-интерната «Кадетский Корпус Республики Тыва» с республиканской школой-интернатом.
Подробнее...
17.08.2016 16:45 / Культура
Сегодня на территории скульптурного комплекса «Центр Азии» собрались исполнители тувинского горлового пения для его массового исполнения в честь Дня Хоомея, провозглашенного Указом Главы Республики Тыва.
На это действие, организованное Центром развития тувинской традиционной культуры и ремесел, пришли как дети, так и старейшины.
Почетным гостем был глава региона Шолбан Кара-оол, который подчеркнул, что корни горлового пения лежат в традиционном укладе жизни тувинцев: в языке, скотоводстве, одежде, природе.
«Сохранять традиции нужно комплексно. Без сельской жизни, без животноводства, что является основой жизни нации, не будет и нашего Хоомея.
Подробнее...
17.08.2016 12:46 / Спорт
По приглашению главы региона Шолбана Кара-оола почетными гостями праздника животноводов и Дня республики стали звезды большого спорта Борис Будаев из Бурятии и Виктор Алексеев из Красноярска.
Гости посетили все праздничные мероприятия, но главное – провели мастер-классы для юных спортсменов, которые активно участвуют в соревнованиях на уровне СФО и России.
«Хочу, чтобы наши мальчишки были самыми сильными! Поэтому приглашаю в Туву звезд большого спорта! Спасибо моим дорогим друзьям чемпиону Азии, Европы, Мира по вольной борьбе Борису Будаеву из Бурятии и двукратному чемпиону Европы и Мира, сильнейшему тренеру, почетному гражданину Красноярска Виктору Петровичу Алексееву
Подробнее...
17.08.2016 11:02 / Конкурсы
В Юрточном городке, разбитом на 9-м км к югу от Кызыла в местечке Тос-Булак, прошли самые главные мероприятия Наадыма. Здесь чествовали лучших животноводов республики, прошел праздник тувинского чая, выступления лучших коллективов самодеятельности всех кожуунов Тувы. Большой интерес вызвали скачки. Жюри во главе с Сагаан-оолом Долгаром определило лучшие юрты.
«Мы в этом году особое внимание уделило использованию традиционного войлока – кошмы, - говорит Сагаан-оол Долгар.
Подробнее...
16.08.2016 15:50 / Сельское хозяйство
Совместная работа сельхозпредприятия ООО «Туранское» и единственного в республике Пий-Хемского филиала сортоучастка Госкомиссии РФ по испытанию и охране селекционных достижений по Красноярскому краю, Республике Хакасия и Республике Тыва по испытанию сортов с разных сибирских регионов началась в 2011 году. Главной задачей сотрудничества стало выявление наиболее адаптированных к климату республики культур.
Сегодня на отведенных для испытаний полях хозяйства «Туранское» произрастает 192 сорта зерновых и кормовых, из них только пшеницы 39 сортов.
Подробнее...
16.08.2016 10:46 / Общество
Временно исполняющий обязанности Главы Республики Тыва Шолбан Кара-оол направил письмо на имя Председателя Центральной избирательной комиссии России Эллы Памфиловой. В нем глава региона просит пересмотреть решение ЦИК РФ о передаче 12 КОИБов Республикой Тыва Алтайскому краю.
В обращении говорится:
- Уважаемая Элла Александровна! 18 сентября 2016 года на территории Республики Тыва состоятся выборы 4 уровней – депутатов Государственной Думы ФС РФ седьмого созыва, Главы – Председателя Правительства РТ, депутатов представительных органов муниципальных районов и поселений.
Подробнее...
15.08.2016 21:17 / Экономика
«Несмотря на недавнее назначение полпредом Президента РФ, Сергей Иванович Меняйло активно включился в работу! Как бывший губернатор он понимает региональные вопросы, - считает глава республики Шолбан Кара-оол. - Без прикрас показал ему, как развиваемся. Какие у нас достижения, какие пробуксовки. Посмотрели стройки домов по переселению, детских садов, посетили объекты ТЭК. Мы хорошо поработали сегодня. С.И. Меняйло успел поздравить жителей республики на стадионе «Хуреш», проявил уважение к народу! Договорились быть на обратной связи, благодарен за готовность к взаимодействию».
Первым пунктом посещения полпреда стала строительная площадка в микрорайоне "Спутник".
Подробнее...
15.08.2016 19:55 / Культура
Выступление Красноярского государственного ансамбля танца Сибири им. М.С. Годенко – стало подарком соседнего региона для Тувы в дни празднования 95-летия ТНР и Наадыма-2016. Ансамбль украсил главный праздничный концерт, который прошел 14 августа в Национальном театре им. В. Кок-оола для животноводов и ветеранов.
Выступления красноярских артистов гармонично переплелись с ярчайшими концертными номерами местных творческих коллективов.
Почетными гостями праздника в этом году стали министры культуры Краснояркого края и Республики Алтай Елена Мироненко и Эжер Малчинов.
Подробнее...
15.08.2016 16:57 / Общество
На церемонию с утра собрались жители Кызыла. Торжество открылось гимнами России и Тувы в исполнении хора Правительства Республики Тыва.
Премьер Шолбан Кара-оол выступил перед собравшимися с обращением:
- Дорогие земляки! Уважаемые гости республики!
Сегодня, в день празднования 95-летия образования Тувинской Народной Республики, мы собрались, чтобы отдать дань глубочайшего уважения, почтения и благодарности славному сыну тувинской земли – Монгушу Буяну-Бадыргы.
Буян-Бадыргы оставил самый заметный след в истории нашей республики. Его жизнь была короткой, стремительной и очень насыщенной.
Подробнее...
Фоторепортажи
22.11.2024
02.11.2024
01.11.2024
31.10.2024
26.09.2024
03.09.2024
15.08.2024
14.08.2024
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
Медээлер
01.04.2014
Россия Федерациязының Федералдыг Хуралының Федерация Чөвүлелиниң пленарлыг хуралынга Тыва Республиканың Баштыңы Ш.В. Кара-оолдуң илеткели
Ханы хүндүткелдиг Валентина Ивановна!
Хүндүлүг сенаторлар! Хүндүлүг чалатканнар! Коллегалар!
Федерация Чөвүлелинге Тыва Республиканың хүннерин эрттирериниң дугайында үстүкү палатаның шиитпирин Тыва улуг өөрүп четтириишкин-биле хүлээп алган. Регионнарның палатазынга бодун көргүзери болгаш сенаторларның деткимчезин алыры биске аажок чугула, ындыг деткимчени Россия-биле демнежилгениң болгаш республика найысылалының үндезилеп тургустунганының 100 чылында алыры — ийи дакпыр ужур-дузалыг.
Хүндүлүг Валентина Ивановна! Бистиң республикавысты деткээниңер болгаш бо бедик индирден сөс алыр арганы тывысканыңар дээш Силерге ханы өөрүп четтириишкинни илередирин чөпшээреп көрүңер.
Улаштыр номчуур...
01.04.2014
Март 17-22 хүннеринде Калининград хоорайга элээди, аныяк база улуг оолдар, уруглар аразынга кикбоксингиниң эң кадыг К-1 хевиринге Россияның чемпионады болуп эрткен. Аңаа Россияның 44 аңгы девискээринден 350 кижи киришкен. Тываның адын камгалап, 8 спортчу, 1 тренер башкы, 1 судья киришкеш, чедиишкиннерлиг чанып келген. 42 килге Уран-Херел Ховалыг (Улуг-Хем), 45 килге Борис Хертек (Ак-Довурак хоорай) 1-ги черлерни, 48 килге Дозураш Бадын-оол (Мөңгүн-Тайга), 51 килге Байыр Монгуш (Чадаана хоорай), Орлан Монгуш (Кызыл хоорай) 3-кү черлерге төлептиг болган.
Улаштыр номчуур...
01.04.2014
Март 28-те «Найысылал» Арт-төпке Кызыл хоорайның 100 чылының фондузун чонга болгаш хөй-ниитиге таныштырган. Бо фондуну Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының шиитпири-биле 2013 чылда тургускан. Барык бир чыл дургузунда фондунуң хоойлу-дүрүм документилерин кылдырып, организастыг ажылын шуудадып келген. Амгы үеде ажылдап кириптеринге фонд белен. Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының даргазы Дина Оюн чыылганнарны фондунуң организакчы ажылдары болгаш ап чоруткан баштайгы хемчеглери-биле таныштырган.
«Кызыл хоорайның 100 чыл юбилейин эрттиреринге деткимче фондузу» сайгарлыкчы эвес бо организацияның кол сорулгазы — республиканың найысылалын үндезилээниниң 100 чылынга тураскааткан байырлыг хемчеглерни белеткээринге болгаш эрттиреринге дузалаары. Фондунуң акша-хөреңгизин чоннуң эки тура-биле кииргени, хоойлу-дүрүм езугаар тывылган орулгалардан тургузар, бодунуң үлүүн ажыл-херектер-биле база киирип болур. «Кызыл хоорайның 100 чыл юбилейин эрттиреринге деткимче фондузунуң» ажылын, акша-хөреңгизиниң чарыгдалын, фондунуң уставын канчаар сагып турарын хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутады Аргина Пала удурткан беш кижи составтыг Хайгаарал чөвүлели, фондунуң директору Чингис Ховалыг боттандырар.
Улаштыр номчуур...
31.03.2014
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң регионнуң социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң хемчеглериниң дугайында саналдарын Федерация Чөвүлели бүрүнү-биле деткээн.
Федералдыг Хуралдың үстүкү палатазының пленарлыг хуралынга Валентина Матвиенко регионнуң сайзыралының нарын айтырыгларын удуртукчулары улуг күженишкин-биле шиитпирлеп турар республикага Федерация Чөвүлели дузалавайн барып шыдавас деп медеглээн. Федерация Чөвүлелиниң удуртукчузунуң ындыг бедик үнелелин алган чорук таныштырылганың үш хүнүнүң дургузунда Тываны бүгү талалыг көргүскениниң түңнели болган. Ол дээрге, бир талазында, республиканың мурнунда тургустунган айтырыгларны саадаашкын чок шиитпирлээриниң чугулазын Россияның политиктериниң ханы медереп билгени, өскезинде—регионнуң экономиказын көдүрериниң талазы-биле боттарының планнарын болгаш төлевилелдерин билдингир болгаш тодаргай кылдыр бадыткап шыдааны болур. Хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол «Тыва Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң стратегиязы шапкын өзүлдениң үндезини болур» деп илеткелди кылган. Тыва дээрге кызыгаар чоогунда турар регион, ол дыка аныяк, чурттакчы чоннуң үштүң бир кезии үжен хар чедир назылыг аныяктар дээрзин сенаторларга дыңнаткан. Бичии уругларның төрүттүнер чоруунуң деңнели-биле чуртта мурнакчы үш регионнуң аразында кирип турар. Амыдыралдың чаңчыл болган байдалын камгалап алган эвээш черлерниң бирээзи ол. Мал ажылы экономиканың үндезини болуп турар. «Малдың баш санын өстүрерин, күш-ажылдың хүндүткелдиг чоруун бедидерин сөөлгү чылдарда турум чорудуп келген бис, малчыннарны деткиириниң бүдүн системазы республикада тургустунган»--деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Федерация Чөвүлелинде Тыва Республиканың хүннери
Россияның Президентизиниң май чарлыктарын күүседири-биле холбаштыр девискээрниң бюджедин чогумчударынче угланган хемчеглерни алырының чугулазының дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң Россия Федерациязының Федерация Чөвүлелиниң Бюджет болгаш саң-хөө рыноктарының талазы-биле комитединиң март 24-те болган хуралынга саналын сенаторлар чаңгыс үн-биле деткээннер. Хуралдың ажылынга федералдыг яамыларның төлээлери, чижээлээрге, Россияның саң-хөө сайыдының оралакчызы Андрей Иванов киришкен. Федерация Чөвүлелиниң комитединиң хуралынга Шолбан Кара-оол республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезинге шаптыктап, ооң күчүзүн ажыглаарынга доктар бооп турар чылдагааннарны айыткан. Ол дээрге, хамыктың мурнунда, Тываның Россияның өске девискээрлери-биле оруктар харылзаазы. Кызыл – Курагино демир-орук тудуу, республиканың казымал байлаан казып болбаазырадыры дээн ышкаш төлевилелдерни херек кырында боттандырар дээш, Тываның эрге-чагыргазы федералдыг яамылар болгаш өске-даа органнар-биле кады ажылдап, акша-хөреңгини шыдаар шаа-биле мөөңнеп турар.
Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга
2014 чылдың март 25-те В.Көк-оол аттыг Национал театрга Бүгү-российжи культура ажылдакчыларының хүнүнге тураскааткан Россия Федерациязының Камгалал яамызының А.В.Александров аттыг Кызыл Туктуг ыры болгаш танцының академиктиг ансамблиниң байырлыг концерти болган. Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга тураскааткан байырлал уткуштур делегейде ат-сураа алдаржаан ансамбль аалдап чедип келгени ол. Байырлалдар уткуштур кады ажылдажылганың бо чүгле эгези-дир. РФ-тиң Камгалал яамызының өске-даа культура болгаш уран чүүл коллективтери Тывага уран талантызын бараалгадыр. Хостуг олут чок, көрүкчүлер залды шыгырт долу олурупкан турда, башкарыкчылар сценаже ТР-ниң культура сайыды Вячеслав Донгакты чалапты. Алдарлыг ансамбльдиң удуртукчуларынга, артистеринге болгаш хүндүлүг аалчы -- РФ-тиң Камгалал яамызының Культура эргелелиниң начальниги, культурология эртемнериниң кандидады Антон Губанков оларга сайыт байыр чедиргеш, Тываның чурттакчыларын оюн-тоглаазы-биле өөртүп келгени дээш оларга өөрүп четтиргенин илереткен. Yрде күзеп, манаан ансамбль, барып-барып, бөгүн – Культура ажылдакчыларының хүнүнде чедип келгени ийи дакпыр байырлал дээрзин ол сеткил хайныгыышкын-биле чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Владимир Путин Кремльге Күрүне Думазының депутаттарының, Федерация Чөвүлелиниң кежигүннериниң, Россияның девискээрлер удуртукчуларының болгаш хамааты ниитилелдиң төлээлериниң мурнунга кыйгырыг кылган.
В.ПУТИН: Эки хүн-биле, Федерация Чөвүлелиниң хүндүлүг кежигүннери, Күрүне Думазының хүндүлүг депутаттары! Крым Республиканың болгаш Севастополь хоорайның төлээлери – олар мында, бистиң аравыста, Россияның хамаатылары, Крымның болгаш Севастопольдуң чурттакчылары! (Адыш часкаашкыннары.)
Хүндүлүг өңнүктер, бөгүн бистер чуртталгавыска чугула ужур-дузалыг, бистиң шуптувуска төөгү ужур-уткалыг айтырыг ужурунда чыглып келген бис. Март 16-да Крымга референдум эрткен, ол долузу-биле улустар аразының демократтыг дүрүмнери болгаш хоойлу-дүрүм нормалары езугаар эрткен.Бадылаашкынга соңгукчуларның 82 хуудан хөйү киришкен. Оларның 96 хуудан хөйү Россияга каттыжары дээш бадылаан. Сан-чурагайлар эң-не бүзүрелдиг.Ындыг шилиишкин чүге кылдынганын билип алыр дизе, Крымның төөгүзүн билири, Крымга Россия, Россияга Крым кандыг ужур-дузалыгыл дээрзин билип алыры четчир.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
2014 чыл российжилерге онзагай болуушкуннар-биле эгелээни өөрүнчүг. Чоокта чаа Сочиге эрткен олимпий оюннарынга российжи спортчулар кайгамчыктыг тиилелгени чедип алган болгай. РФ-тиң Президентизи В.В. Путинниң чарлыы-биле Россияга бо чылды Культура ажылының чылы кылдыр чарлааны улуг тура-сорук, хей-аъттың киискидикчизи база улуг харыысалга деп билир херек. Чаа-Хөл суурга кожууннуң Культура чылының ажыттынганының байырлалы онзагай, бедик деңнелге эрткен. Янзы-бүрү өңнер-биле каастаан хана солуннар, Ак-Туруг, Булуң-Терек, Шаңчы, Чаа-Хөл суурларындан ус-шеверлерниң кылган ажылдары, кожууннуң культура амыдыралын көргүскен база хоочуннарның фото-чуруктарын чырытканы улуг сонуургалды болдурган. Чалаткан хоочуннар, херээженнер, адалар чөвүлелиниң кежигүннери, уран чүүлге, спортка идепкейлиг киржикчилер бот-боттарынга байыр чедиришкен, чалыы, чараш, омак-сергек көзүлдүлер.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Бай-Тайга кожуунда уран-шевер, ажыл-ишчи, үлегерлиг адалар көвей. Ажы-төлүн эртем-билигге чедирип, кады чурттаан эжин деткип, найыралы быжыг өг-бүлелерниң бирээзи — Киров Түлүшович Хунанның өг-бүлези. Ол 1944 чылдың март 4-те Улуг-Хем кожууннуң Арыг-Yзүү суурга арат өг-бүлеге төрүттүнген. 1963 чылда Шагаан-Арыг ортумак школазын дооскан. 1968 чылда Кызылдың уран чүүл училищезин дооскаш, Тожу кожууннуң Тоора-Хем суурга уругларның чурулга школазынга башкылап эгелээн. 1977 чылдан Бай-Тайга кожууннуң Х.К.Тойбу-Хаа аттыг уругларның чурулга школазынга башкылавышаан, чонар-даш-биле чазаныр салым-чаяанын улам хөгжүдүп, республика болгаш Россия чергелиг уран чүүл делгелгелеринге идепкейлиг киржип, кылган ажылдары улуг үнелелди алган. 1980 чылдан Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүнү. Бай-Тайганың ат-алдарын делегейде алдаржыдып чоруур кожууннуң хүндүткелдиг күдээзи. Россияның Чурукчулар эвилелиниң баштаар чериниң ревизия комиссиязының кежигүнүнге база ажылдап чораан.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга
Эрткен чайын шөлээм алгаш, Кемерово облазының Зеленогорск деп бичии хоорайжыгажында ажылдап турар уруумга четкеш, келген мен. Аңаа чеде бээримге, Анатолий Михайлович биле Татьяна Дмитриевна Костенколарның өг-бүлези бисти бажыңынче чалаан. Чүге дээрге ол өг-бүле Тывага ажылдап, чурттап чораан болгаш мээң уруум Зеленогорскиге ажылдап чеде бээрге, аныяк, тыва эмчи келген деп билип алгаш, таныжып алган болдулар. Оларның бажыңынга чеде бээривиске, аъш-чемин делгеп салган, аажок өөрүп уткудулар. Анатолий Михайлович баянын туткаш, Солаан Базыр-оолдуң «Күскү сесерликке» деп ырызының аялгазын ойнай каапты. Бо аялганы дыңнааш, ала чайгаар кижиниң сагыш-сеткили өөрүшкүден хөлзей бээр чорду. Кандыг-ла-бир үрде көрүшпээн чоок төрели чедип келген дег өөрүшкү-маңнайы-даа аажок, биске белекчигеш-даа белеткеп алган болдулар.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның 100 чылдарының юбилейлеринге белеткелде Улуг-Хем кежир көвүрүгден Чүргүй-оол кудумчузунга чедир база ооң чоогунда девискээрниң чаартылгазы азы өскээр чугаалаарга, эрик кырының чаартылгазы чугула черни ээлеп турар. Ооң иштинде «Азияның төвү» тураскаалдың база ооң чоогунда девискээрниң келир үеде салым-чолу онза сонуурганчыг. Аңаа хамаарыштыр чурттакчы чондан эрги тураскаалды канчаарыл, ону каяа тургузарыл дээн чижектиг айтырыглар база эвээш эвес болуп турар. Бо айтырыглар талазы-биле Кызыл хоорайның мэриязынга эрткен неделяда парлалга конференциязы болуп эрткен. Аңаа ТР-ниң «Капитал тудуг эргелели» күрүнениң бюджет албан чериниң начальниги Владимир Илкин, Кызыл хоорайның кол архитекторунуң хүлээлгелерин күүседип турар Орлан Донгак киржип, журналистерниң айтырыгларынга харыыларны берген.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Украинада байдал болгаш Россияның составынга чаа субъектилерниң тургустунганы-биле холбаштыр Россияның Президентизи Владимир Путин Федералдыг Хуралга ээлчег чок Айыткалды март 18-те кылган.
Кремльдиң Георгий залынга болган езулалга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол база киришкен. Күрүне Баштыңының Айыткалы, алыс утказын алыр болза, делегей ниитилелинче угланган, Россияның эрге-ажыктарын камгалаар талазы-биле айтырыгларга бодунуң үндезин туружун Президент илереткен деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Бүгү чурттуң манап турганы төөгүлүг болуушкунну чон бедик хей-аът, келир үеже идегелдиг көрүш-биле хүлээп алган. Март 18-те Россияның составынче Крым биле Севастопольдуң киргенин бадыткаан документиге Россияның Президентизи Владимир Путин болгаш Крымның Чазак даргазы Сергей Аксенов парламентизиниң спикери Владимир Константинов, Севастополь хоорайның баштыңы Алексей Чалый ат салган. Республиканың, Севастопольдуң удуртукчулары ат салган. Бүгү Россияга ол төөгүде балалбас исти арттырган хүннү диңмиттиг байырлап эрттирген. Кызыл хоорайга «Бис кады бис!» деп митинг-концерт Россия Федерациязының ыдык ырызы-биле эгелээн. Арат шөлүнге 3 муң 400 хире чурттакчы чон чыглып кээп, өөрээнин чажырбаан. Барык кижи бүрүзү холунда «Крым, кады бис!», «Путин шын!», «Кезээ мөңгеде кады!», «Чуртумга чоргаарланыр мен!» дээн лозуңнар, плакаттар туткан. Март 14-те Арат шөлүнге чон Крымны деткип, сагыш човап чыылган болза, бо удаада өөрээн сеткилин илередип кээп турган.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Көдээ иште
Өвүр кожуун — Тывада хөй малды өстүрүп турар кожууннарның бирээзи. Бөгүн кожууннуң бүгү ажыл-агыйларында бода мал – 9258 баш, шээр мал – 133831 баш, чылгы мал – 4117, сарлыктар – 395, хаваннар – 139. Кожууннуң көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери, арат ажыл-агыйлары мал бажын улам өстүрер дээш кызымак ажылдап турар. Кожуунга мал ажыл-агыйын хөгжүдеринге арат ажыл-агыйлары база 12 муңчу малчыннар улуг үлүүн киирип турар. Оларның бирээзинге Солчур сумузунуң муңчу малчыны Шолбан Биче-оолович Дамдынның арат ажыл-агыйы хамааржыр.Шолбан Биче-оолович — уктуг малчын. Өвүр кожууннуң хоочун малчыннары Биче-оол Эңдерикович, Сарыг-кыс Маадыровна Дамдыннарның өг-бүлезинге төрүттүнген болгаш мал ажылын бичиизинден тура эки билир, кызымак, ажылгыр, эрес-кежээ оол кылдыр өзүп келген. 1988 чылда Чаа-Суур ортумак школазының 8-ки клазын дооскаш, 16 харлыындан эгелеп «Чаа-Суур» совхозтуң хой, өшкүзүн, сарлыын кадарып эгелээш, арга-дуржулгазы улам улгаткан.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Чаа-Хөл кожууннуң баштыңы Орлан Дамзырович Монгуштуң шаңналы дээш тыва хүреш маргылдаазын Чаа-Хөл кожууннуң школачыларының 1-ден 11 класстарда оолдар аразынга ийи дугаар чыл Чаа-Хөл суурда хүреш залынга организастап эрттирген. Орлан Монгуш школачы үелеринде спортка хандыкшылдыг, ылаңгыя хол бөмбүү, хаак маргылдааларынга республика деңнелинге чедир каш удаа киржип чораан. Алдан дөрттүң аразынга ачыр-дачыр тутчур, хүрежиринге база ынак. Хоочуннар аразынга өөнүң ишти Урана Маадыр-ооловна-биле кады хол бөмбүүнүң маргылдааларынга ам-даа киржип чоруур. Орлан биле Урана Монгуштарның өг-бүлези кожуунга эрткен «Спортчу өг-бүле» деп оюнга тиилээш, республика чергелиг оюнга база киржип, кожууннуң адын камгалаан.
Улаштыр номчуур...
|
|