|
Главная
Главное
Накануне Глава Тувы Владислав Ховалыг проехал несколько строительных площадок на территории Кызыла и Кызылского района. В числе первых руководитель осмотрел здание спортивно-культурного центра (СКЦ) в пгт Каа-Хем. Подобные инспекционные объезды Глава региона старается совершать без предупреждения, чтобы оценить ход и качество строительных работ.
Подробнее...
Новости
15.12.2014 17:21 / Мероприятия
Правительством республики одобрен проект Соглашения с Правительством г. Москвы о торгово-экономическом, научно-техническом и культурном сотрудничестве.
Проектом предусматриваются совместные действия сторон в сфере развития торговли и предпринимательства, инвестиционной деятельности, развития сельского хозяйства, науки и образования, здравоохранения, имущественных и земельных отношений, культуры, спорта, молодежной и социальной политики.
Подробнее...
15.12.2014 14:47 / Общество
Сегодня, 15 декабря, исполнился 101 год со дня рождения ветерана Великой Отечественной войны Александра Терентьевича Шумова.
В историю Великой Отечественной Александр Шумов вошел как командир минометного расчета, в котором под его началом сражались с врагом еще пятеро Шумовых: его двоюродные братья Василий Егорович, Иван, Лука, Авксентий и Семен Никитичи. Все шестеро Шумовых ушли на фронт добровольцами из Каа-Хемского кожууна Тувинской Народной Республики в январе 1942 года. Служили в одном минометном расчете. Принимали участие в обороне Ленинграда, за что 7 апреля 1943 года старший сержант Александр Шумов был награжден орденом Отечественной войны II степени, а Авксентий, Иван, Василий и Лука Шумовы – орденом Красной Звезды.
Материал о воинах-героях из далекой Тувы, появившийся в это же время во фронтовой газете, сделал имя Шумовых широко известным среди бойцов. Дружный расчет минометчиков вдохновил поэта Александра Прокофьева на создание эпической поэмы «Россия», удостоенной Сталинской премии за 1946 год.
Подробнее...
15.12.2014 10:50 / Общество
Сразу после того, как глава республики огласил текст своего ежегодного послания, наш корреспондент попросил поделиться впечатлениями от него участников расширенного заседания Верховного Хурала.
Иван Чучев, депутат Верховного Хурала Республики Тыва:
— Нам важно понять, что мы вступили в такую фазу общественного развития, когда все зависит только от нас самих. От привычки, что нас кто-то накормит, надо отказываться. Еще тридцать лет назад Тува сама кормила себя. Одного зерна республика сдавала ежегодного до двухсот тысяч тонн. Мясо и шерсть — все было свое. Разве что сахар или подсолнечное масло мы завозили… Помню, наш совхоз «Пламя революции» сдавал тогда государству до шестнадцати тысяч тонн зерна. И это — не в самые урожайные годы. Собственного товаропроизводителя надо вновь поднять с колен. Накормить самих же себя мы просто обязаны. Об этом говорил глава республики, и он прав.
Подробнее...
15.12.2014 10:27 / Общество
Республика Тува собирается обеспечить всех ветеранов Великой Отечественной войны мобильными телефонами с экстренной кнопкой. В ходе оглашения ежегодного послания к Верховному Хуралу, глава Тувы Шолбан Кара-оол призвал органы местного самоуправления при подготовке к 70-летию Великой Победы отойти от формализма, вложив в мероприятия живую душу и искреннее отдать дань уважения ветеранам.
«Их осталось так мало: сегодня в Туве их всего 27 человек, – отметил Шолбан Кар-оол, говоря о ветеранах Великой Отечественной войны. – Каждого фронтовика нужно окружить заботой. Провести полную диспансеризацию, обследование бытовых условий жизни, ежедневно интересоваться их здоровьем, нуждами. Организовать волонтерские отряды по работе с ветеранами».
Подробнее...
14.12.2014 14:50 / Безопасность
Глава Тувы Шолбан Кара-оол выступил с инициативой предпринять решительные меры для повышения качества жизни на селе до уровня современных требований. Выступая в пятницу, 12 декабря, с ежегодным посланием к Верховному Хуралу, премьер заявил, что для достижения этой цели необходимо решить проблему безопасности граждан.
«Нужно признать, что качество жизни на селе еще далеко от современных требований, – заявил Шолбан Кара-оол. – Общероссийская программа «Социальное развитие села» помогает нам понемногу подтягивать социальную инфраструктуру села, но этого явно недостаточно».
В качестве самого проблемного направления глава республики назвал безопасность граждан. Отметив, что за последние годы общий уровень преступности снизился, Шолбан Кара-оол заявил, что эту тенденцию надо обязательно закрепить, остановив рост рецидивной преступности.
Подробнее...
14.12.2014 13:04 / Сельское хозяйство
Глава Тувы Шолбан Кара-оол призвал применить кластерный подход для развития агропромышленного комплекс республики. В то же время, как стало известно, выступая 12 декабря с ежегодным посланием в Верховному Хуралу, Шолбан Кара-оол заявил, что считает необходимым продолжить реализацию проекта «Одно село – один продукт», получившего высокую оценку в Общественной палате России.
«Режим санкций и необходимость обеспечения продовольственной безопасности стимулируют нас обратить особое внимание на поддержку агропромышленного комплекса», – заявил Шолбан Кара-оол, отметив, что АПК всегда был приоритетным направлением республики.
Подробнее...
12.12.2014 21:13 / Мероприятия
Глава республики Шолбан Кара-оол в День Конституции России провел встречу с представителями судейского сообщества, депутатами Верховного Хурала и учеными-юристами Тувы.
Поздравив участников встречи с праздником, Шолбан Кара-оол подчеркнул, что для его собеседников этот день – особый, поскольку именно на них, в первую очередь, лежит задача организации законотворческой деятельности и защита интересов государства и законных прав граждан, опираясь на следование духу и букве Закона, основой основ которого является Конституция страны.
«И хотя ваш труд не всегда поддается измерению в материальном плане, он нужен и полезен государству и обществу. Ваша деятельность служит торжеству справедливости, которая так нужна каждому человеку, развитию и защите демократических принципов. Большое вам спасибо за это».
Отметив сложность современной ситуации, Глава республики призвал судейское сообщество к сплоченности и единству во имя служения новой России.
Подробнее...
12.12.2014 20:08 / Конкурсы
Глава Тувы Шолбан Кара-оол выступил инициатором проведения в республике международного конкурса исполнителей уникального вокального искусства - горлового пения. Идея его организации родилась на сегодняшней встрече Главы республики с участниками известной этно-группы «Алаш». «Нам от великих предков досталась величайшая драгоценность-Хоомей! Здесь, в Центре Азии, проведем международный конкурс на призы Главы Республики Тыва на лучшего исполнителя горлового пения.
Подробнее...
12.12.2014 19:17 / Праздники
12 декабря начальнику республиканского Управления ФСБ России по Республике Тыва полковнику Олегу Боломожнову исполнилось 46 лет. Со знаменательным событием в личной жизни именинника поздравил Глава республики. Теплая встреча состоялась после церемонии оглашения ежегодного послания Главы Республики Тыва.
Премьер Шолбан Кара-оол отметил символичность того факта, что свой день рождения руководитель Управления ФСБ отмечает в День Конституции России, защита интересов которой – главнейшее направление его деятельности. Роль и значение этой деятельности, подчеркнул глава региона, приобретают особое значение в свете тех непростых событий, которые разворачиваются на международной арене в последнее время и требуют усиления мер по обеспечению безопасности страны и ее граждан.
Подробнее...
12.12.2014 16:13 / Мероприятия
Ритуал, совершенный в соответствии с устоявшейся традицией, прошел 11 декабря, в канун государственного праздника России – Дня Конституции. В актовом зале МВД собрались руководители служб и подразделений, личный состав и ветераны органов внутренних дел, приглашенные гости.
Вручение знамен отдельным территориальным органам МВД Российской Федерации как официального символа и реликвии, олицетворения чести, доблести, славы и верности долгу установлено Указом Президента России от 12 июля 2012 года.
Почетное право прибивки первого гвоздя, крепящего полотнище знамени МВД Тувы к древку, было предоставлено Главе республики Шолбану Кара-оолу.
Подробнее...
Фоторепортажи
11.09.2017
09.09.2017
04.09.2017
04.09.2017
30.08.2017
18.08.2017
17.08.2017
15.08.2017
15.08.2017
15.08.2017
15.08.2017
13.08.2017
28.07.2017
20.07.2017
19.07.2017
17.07.2017
03.07.2017
03.07.2017
01.07.2017
29.06.2017
Медээлер
29.08.2013
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Москваның дээди өөредилге черлериниң бо чылгы доозукчулары-биле ужуражылганы эрттирген. Чазак Даргазы онза кичээнгейни даг ажыл-агыйлыг дээди өөредилге черлериниң доозукчуларынче угландырып, оларны үлетпүр бүдүрүлгезиниң адырынче ажылче хаара тудары-биле аңгы даңзыже киирип алган. Шак ындыг дугуржулганы республиканың казымал байлактарын казып болбаазырадып турар чогуур бүдүрүлгелерниң удуртукчулары-биле кылган. База ол ышкаш Тываның Баштыңы демир-орук тудуунуң доозукчуларынга Тывага демир-орук тудуу эгелегижеге чедир амдыызында Красноярск край болгаш Новосибирскиге ажылдаарын аазаан. Шолбан Кара-оол бо төлевилелдиң боттанырынга чигзиниишкин чок болгаш турбаан-даа деп демдеглээн. «Демир-орук тудуунуң төлевилелиниң боттанырынга бүзүрелдиг мен дээрзин база катап чугаалап тур мен. Ол туруштан кажан-даа дүшпээн мен. Ынчангаш удавас демир-орук тудуунуң дээди өөредилге албан черлерин дооскан специалистер чугула херек апаар» – деп, ол чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Ак, көк, кызыл
Россияның ак-көк-кызыл үш өңнүг (триколор) күрүне тугунуң төөгүзү 300 чыл бурунгаар эгелээн.
Ол XVII-XVIII чүс чылдарда, Россияның күчүлүг күрүне болуп тургустунуп турар үеде тывылган. Ак-көк-кызыл тукту бир дугаар Алексей Михайловичиниң хааннап турар үезинде «Орел» орус шериг корабльге көдүрген. Ынчалзажок күрүне тугу кылдыр ол чүгле Петр I турда апарган. 1705 чылдың январь 20-де Петр I боду үлегерин шыйып белеткээш, доора шугумнарның дилиндектериниң чурумун тодараткаш, «шупту кандыг-даа садыг судноларынга» ак-көк-кызыл тукту көдүрер дугайында чарлыкты үндүрген.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
"Уруум Томск хоорайга юрист дээди эртемин чедип алгаш келген. Тергиин демдектерлиг диплому холунда бар, ынчалза-даа мынчага дээр ажыл тып чадап тур"—деп таныырым угбайның муңгарап чугаалап олурганын дыңнадым. Амгы үеде доозуп келген аныяктарга немелде ажылчын олуттарны тургузуп, бо талазы-биле күрүне болур-чогуур аргаларны ап чорудуп турза-даа, байдал нарын болуп артпышаан. Август 20-де «Сүбедей» спорт комплекизинге республиканың Чурттакчы чонну ажылга хаара тудар агентилелиниң база ТР-ниң Аныяктар херектериниң болгаш спорт яамызының чылдың-на организастап эрттирип турары ажылчын олуттар ярмарказы болуп эрткен. Маңаа байдалды ылавылап, дээди болгаш ортумак өөредилге черлериниң доозукчулары-биле ужуражып чугаалажыр аргалыг болдум.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Кызыл хоорайның мэриязының дыңнатканы-биле, чаа өөредилге чылында найысылалдың школаларынга чаңгыс аай хепти (форма) киирериниң дугайында 2013 чылдың эгезинде сайгарып чугаалашкан. Класс бүрүзүнге ада-ие хуралын эрттиргеш, өөреникчи бүрүзүн чаңгыс аай школачы хеп-биле хандырарының хемчеглерин тодараткан. Ынчангаш өөреникчилер чаңгыс аай формалыг өөренир. Федералдыг хоойлу езугаар школа формазынга негелделерни өөредилге албан черлери боттары тургузар. База ол ышкаш форма үш аңгы хевирлиг болур: хүн бүрүнүң, спортчу болгаш чыскаалдаар.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Мал ажыл-агыйы — өгбелеривистиң амыдыралының кол кезээ. Оларның чаңчылдары, амыдыраарының хевири база аъш-чеми төрээн чериниң агаар-бойдузу-биле сырый холбаалыг. Азыраан малының эъди, сүдүнден бедик шынарлыг аъш-чемни болбаазырадыр аргаларын салгалдарынга дамчыдып келген. Сүт – бүгү аъш-чемниң дээжизи, эң-не ыдыктыы. Сүт болгаш оон кылыр чемнерни «ак чем» дээр. Аалдың херээжен ээзи үнүп орар эртенги хүннү, ак чеминиң дээжизин өргүп, уткуп ап, амыдыралда бүгү чүүлдүң оруу ак сүт ышкаш ажык болзун деп чалбарыыр.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол күштүг үерлээшкинниң түңнелинде шыңгыы когараан Амур облазының чурттакчы чонунга дуза көргүзери-биле республиканың курлавыр фондузундан акша-хөреңгини тускайлап бээриниң дугайында Айтыышкынга ат салган.Россияның Онза байдалдар яамызының удуртулгазы-биле дугуржулга езугаар дүүн, август 1-де, Тыва Республикадан Амур облазынче 10 тонна савалаан ижер сугну чоруткан. Тываның Баштыңының демдеглээни-биле алырга, ижер суг – бирги хереглелдиң чүүлү болганда, когараан районнарга кайы-даа үеде ооң чедишпейн баары демдеглеттинип болур. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Амур облазының губернатору Олег Кожемяко-биле телефон дамчыштыр чугаа кылгаш, деткимчениң сөстерин чугаалааш, Тыва дуза көргүзеринге беленин бүзүреткен.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республика хүнүнүң байырлалының эң-не чогаадыкчы, чараш хемчээ «Кидисте — амыдыралдың хээлери» мөөрей Арат шөлүнге ажыттынган. IV дугаар кидис байырлалы Азияның көшкүн чоннарының кичээнгейин хаара тудуп, улуг сонуургалын оттурган дээрзи мында киржип келгеннерниң идепкейинден көскү. Тыва Республиканың культура сайыды Вячеслав Октябрьевич Донгактың бодалы болгаш идепкейи-биле эгелээн ук байырлал хөй язы-сөөк чоннарның культураларын каттыштырып, эп-найыралын быжыктырганын аалчыларның өөрүшкү чайнаан арыннары сөглеп турду.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Август 16. Найысылал Кызылда Совет Тываның 5 чылы стадиону. Республика хүнүнге тураскааткан 256 аныяк мөгениң хүрежи. Ону сонуургап чедип келген көрүкчүлер-даа эмгежок.
Тыва Республиканың Баштыңы-Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2013 чылдың Наадымынга шүүлген соонда (үш дугаар шүглүп турары ол), Эрес Кара-Салга «ТР-ниң Чаан мөгези» хүндүлүг атты тыпсырын ол дораан байырлыг байдалга чон мурнунга чарлаан болгай. Август 16-да хүрешке Шолбан Валерьевич ол хүндүлүг атты мөгеге тывысканының документизин холга тутсуп, байыр чедирген. Эрес Кара-Сал Наадым хүрежинге үш катап чемпионнаан, Шагаа хүрежинге ийи катап, Тиилелге хүнүнге тураскааткан хүрешке ийи катап шүүлген. Ол – сумо болгаш хостуг хүрешке РФ-тиң чемпиону, сумога делегей чергелиг спорт мастери. Чыылганнар ынак мөгезинге диңмиттиг адыш часкаашкыннары-биле байыр чедирди.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис» — деп, август 13-те Чадаанага болган үнүүшкүннүг хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол медеглээн. Түңнелдерни үндүрүп тура, ол сайыттардан база Чазак Даргазының оралакчыларындан Чөөн-Хемчик кожууннуң хөгжүлдезинге «республика көрүжүн ажыглаарын» негээн. Чазак Даргазының бодалы-биле, Тываның эрге-чагыргазы кожууннуң хөгжүлдезинге ажык-дузаны күштелдирип болур, бодунуң соондан чаа бүдүрүлгелерни база чаа ажылчын олуттарны тургузарынче «тыртар» шиитпирлерни сүмелээр ужурлуг. «Бистер — үүрмек хуу айтырыгларны шиитпирлевес ужурлуг бис, ол кожуун чагыргазының херээ-дир, ону республиканың эрге-чагыргазы солуп шыдавас. Чазактың сорулгалары өске: «Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республика хүнү биле Наадым байырлалдарын бо чылын аңгы эрттирген. Август айның ортан үезинде найысылалга Тываның кол күрүне байырлалы – Республика хүнүн демдеглээн. Бо байырлалга республиканың чону, Россияның хоорайларындан болгаш даштыкы күрүнелерден аалчылар «Сибирьниң Швейцариязынга» шуужуп келгеннер. Тыва дээрге Азия диптиң чиге төвүнде магадап ханмас чараш бойдустуг, ховар элбек байлактыг, ажыл-ишчи, кайгамчык талантылыг чоннуг делегейниң онзагай булуңнарының бирээзи. Чүс-чүс чылдарда өгбелерден дамчып келген күш-ажылчы, кижизидикчи утка сиңген онзагай байырлалга «Кидисте — амыдыралдың хээлери» бүгү чоннарның IV фестивалынга кидистен кылган суй белектер болгаш кидистен тулган өглерниң конкурузун эрттиргени онзагай.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Кызыл хоорайның администрациязының чер болгаш өнчү-хөреңги хамаарылгаларының талазы-биле департаментизиниң начальниги Сергей Хураган-оолович Намажап-биле хөй уругларлыг өг-бүлелерниң социал камгалалының байдалының дугайында чугааны кылдым.
— Сергей Хураган-оолович, Кызыл хоорайның администрациязы хөй уругларлыг өг-бүлелерге чер үлелгезиниң талазы-биле кандыг хемчеглерни ап турарыл?
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Бистиң төрээн, ынак чуртувус Тыва Республикаже ооң ырак-узаан түвексинмейн, делегейниң янзы-бүрү чурттарындан кижилер чылдың кайы-даа үезинде үргүлчү аалдап кээп турар. Чамдыктары ажыл-агый аайы-биле, өскелери анаа-ла сонуургап, дыштанып алыр дээш чедип кээр. Оларның шуптузу аян-чорук чоруур бетинде эш-өөрүн таварыштыр азы Интернет дузазы-биле Тыва дугайында медээлерни чыып, көрбээн-даа болза, ооң-биле таныжып алырлар. Ынчалза-даа: «Тыва деп чүү черил?», «Ында кандыг езу-чаңчылдыг, культуралыг чон чурттап турарыл?», «Ынаар баары айыыл чок ирги бе?», «Тываже аян-чорук сонуурганчыг болур бе?» дээн чижектиг айтырыгларны боттарынга чаңгыс эвес катап салып, чигзине-даа бээр боор оң. А кажан олар маңаа чедип келгеш, тоолзуг черниң айдыс агаарын тынып, хол дегбээн арга-арыынга, тайгаларынга селгүүстеп, эрте-бурун чоннуң чаңчылдары-биле таныжып, делегейде алдаржаан хөөмей-сыгытты дыңнааш, кызыгаар чок магадап, канчаар-даа аажок сеткил ханып чанарлар.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Август 14-те Тываның хөгжүм-шии театрынга Республика хүнүнге тураскааткан байырлыг хурал болуп эрткен. Ук хемчегге тыва интеллигенцияның төлээлери, Тыва Республиканың тургустунарынга улуг үлүг-хуузун киирген хоочуннар, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң), ТР-ниң Чазааның төлээлери киришкен. Байырлыг хуралга Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол сөс ап чүве чугаалаан:
— «Август 15 — Тываның төөгүзүнде онзагай хүн. 92 чыл бурунгаар Суг-Бажынга бүгү Тываның арат-чону чыглып алгаш, кажан-даа туруп көрбээн күрүне тургузуун дугуржуп чугаалашкан. 9 кожууннуң төлээлери аразында изиг-изиг маргыжып турган дээрзин амгы үеде кадагалаттынып арткан материалдар бадыткап турар. 1921 чылдың август 15-те бүгү Тываның тургузукчу хуралының бадылаанын езугаар Таңды Тыва улус күрүнези деп күрүне чер, делегей кырынга тургустунган. Өгбелеривистиң эрес-дидим чоруунуң, мерген угаанының ачызында, акы-дуңма орус чоннуң дорт киржилгези-биле тыва күрүне төрүттүнген. Биче буурай чурттап чораан малчын араттарның хостуг чурттаар изиг күзелиниң дээди чадазының боттанганы ол. Ынчангаш Республика хүнүн таварыштыр бүгү Тываның чонунга изиг байырны чедирип тур мен».
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Хүндүлүг номчукчу!
Бо хүннерде улуг байырлалывыс – Республика хүнүн демдеглеп турар болгай бис. Байырлалдың хемчеглерин эрттирип тура, төрээн Тывавыстың төөгүзүнче хая көрнүп, ада-өгбелеривистиң кылып келген ажыл-херектерин үнелеп, оларга хүндүткелди көргүзүп, чамдык түңнелдерни үндүрүп, келир үеже сорулгаларны салып турар бис.Тываның Чазаа республиканың хөгжүлдези, чаңгыс чер-чурттугларывыстың чаагай чоруу дээш улуг ажылды чорудуп турар. Төрээн Тывавыс, найысылал Кызыл хоорай чылдан чылче сайзырап, хөгжүп турарын демдеглексеп тур мен. Тудуг ажылдары шуудаан, чаа-чаа тудуглар туттунуп, ажыглалга кирип турары өөрүнчүг. Сөөлгү беш чылдарны ап көрээлиңер. Найысылалывыстың чоргааралы Тываның Национал музейи, Тыва Республиканың Yндезин тыва культураны болгаш ус-шевер чорукту сайзырадыр төвүнүң, Арбитраж судунуң, Дээди судтуң база Кызыл аэропортунуң чаа оран-бажыңнары, хөй квартиралыг чуртталга бажыңнары ажыглалга киргилээн.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Дөжүлдей Бүржүнеевич Ондар, «Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы», Тыва Республика орденниң эдилекчизи, улус өөредилгезиниң хоочуну:
— Республика хүнүн чылдың-на демдеглеп эрттирип турары аажок шын, чүге дээрге чыл дургузунда кылып чоруткан ажыл-агыйны түңнеп, чедер-четпестерни сайгарып, ооң-биле чергелештир чон мурнунга сорулгаларны база салып турар. Келир чылга чедир оларны күүседир дээш кижи бүрүзү кызып ажылдаар. Черле ынчаш сөөлгү үеде республикада кылып чоруттунуп турар ажыл-агый канчаар-даа аажок үре-түңнелдиг, чонга көскү. Чазак-чагырганың-даа удуртукчулары республиканың чурттакчыларынга чугула херек, үндезинниг айтырыгларны чүнүң-даа мурнунда шиитпирлеп турарын көрүп тур бис.
Улаштыр номчуур...
|
|