Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


Рабочая встреча Президента Владимира Путина с Главой Республики Тыва Владиславом Ховалыгом

Руководитель региона информировал Президента, в частности, о темпах жилищного строительства и мерах по развитию сельского хозяйства в Туве. 
В.Путин: Мы с Вами обсуждали ситуацию, уже отметили позитивные тенденции. Конечно, что касается стройки – у нас стройка в целом развивается хорошо по стране, рост 7,9 процента. Но в Туве – больше 50, по-моему, 53 процента.
В.Ховалыг: Да.


Подробнее...

Новости

RSS
16.02.2015 11:29 / Экономика
Правительством Тувы разработан план мер по обеспечению устойчивого развития экономики и социальной стабильности

Правительством Тувы разработан план мероприятий по обеспечению устойчивого развития экономики и социальной стабильности. Он станет основным рабочим документом Правительства республики на 2015-2017 годы и определяет 3 ключевых направления деятельности властей региона.

Согласно ему, работа будет основываться на поддержке предпринимательства и создании максимально благоприятного режима для инвестиций, помощи наиболее уязвимым слоям населения, включая занятость, а также оптимизации бюджетных расходов и концентрации средств на направлениях с наибольшим социальным эффектом.

План рассматривался в правительстве дважды. Глава Тувы Шолбан Кара-оол отмечал, что намеченный алгоритм действий должен быть адекватен тем вызовам, которые уже проявились и еще ожидаются в новых экономических реалиях.

Подробнее...
14.02.2015 19:06 / Общество
 В Туве простились с известным исполнителем горлового пения Анатолием  Кууларом

В Туве прошли похороны всемирно известного тувинского певца, музыканта, участника легендарной группы «Хуун-Хуур-ту» Анатолия Куулара.

Он вместе с другими горловиками открывал Запад для тувинской музыки и тувинскую музыку — для Запада. Выступал в составе фольклорного ансамбля «Тыва», когда его вместе Кайгал-оолом Ховалыгом и Конгар-оолом Ондаром пригласил в начале 1990-х годов для джем-сейшна легендарный американский певец Фрэнк Заппа, заинтересовавшись необычным звучанием горлового пения. В 1993 г. тувинцы проехали импровизированным концертным туром по США группой под названием «Горловики Тувы». Анатолий со временем покинул родной ансамбль «Тыва», чтобы присоединиться к группе «Хуун-Хуур-ту».

Подробнее...
14.02.2015 17:40 / Общество
Тува почтила память героев-афганцев

Торжественный митинг, посвященный 26-й годовщине вывода советских войск из Афганистана и Дню воина-интернационалиста, состоялся на площади Победы в столице республики Кызыле.

Героическая и трагическая афганская война, длившаяся вдвое дольше, чем Великая Отечественная, долго будет жить в памяти людей. Ее история написана кровью солдат и слезами матерей. Около миллиона советских людей прошло через горнило Афганистана. Немало полегло их на далекой от Родины земле, немало ушло из жизни потом, скончавшись от ран и болезней. В афганских событиях участвовало 462 жителя Тувы. 12 тувинских парней не вернулись домой, десятки остались инвалидами.

Почтить память земляков, до конца сохранивших верность присяге, гражданскому и воинскому долгу, пришли их боевые товарищи 
Подробнее...
14.02.2015 16:00 / Общество
Глава Тувы расспросил фронтовичку Наталью Маслову о маршале Жукове

В Туве стартовала акция обеспечения фронтовиков экстренными кнопками вызова. Глава Тувы Шолбан Кара-оол 13 февраля лично запустил акцию, навестив 92-летнюю Наталью Ивановну Маслову, которая проживает в центре города Кызыла. Он подробно проинструктировал ее, как нужно пользоваться телефоном. Наталья Ивановна в ходе теста легко справилась с задачей. Она нажала кнопку экстренного вызова, и ей сразу ответил оператор. Это вызвало у нее веселый смех. Изучив телефон и все правила пользования, она призналась, что сначала самостоятельно принимает меры и только потом вызывает врачей. Но Шолбан Кара-оол попросил ее обязательно пользоваться новым средством при первой необходимости.

Несмотря на свой почтенный возраст, Наталья Ивановна чувствует себя бодро. Она увлекательно рассказывает о своей жизни и делится воспоминаниями о той страшной войне.

Подробнее...
13.02.2015 18:00 / Мероприятия
В Туве наблюдается рост освоения квот, выделяемых на промышленное рыболовство

Итоги освоения квот добычи водных биоресурсов и перспективы развития отрасли рассмотрены на заседании Рыбохозяйственного совета республики.

Как доложил и. о. председателя республиканского Госкомитета по охоте и рыболовству Геннадий Куулар, при объеме квот 268,3 тонны, выделенных в прошлом году рыбодобывающим хозяйствам республики, ими выловлено 210,2 тонны рыбы. Процент освоения выделенных квот в целом составил 78,4 процента. В 2011 году этот показатель равнялся 62,3 процента.

Наряду с ростом освоения квот наблюдается увеличение числа рыбодобывающих хозяйств и численность работников отрасли.

Подробнее...
13.02.2015 15:52 / Общество
Журналисты проверили, насколько позиции Главы Тувы в рейтинге ФоРГО соответствуют настроению в обществе

Журналисты ГТРК «Тыва» ознакомившись с данными восьмого выпуска рейтинга эффективности губернаторов РФ, подготовленного Фондом развития гражданского общества, решили проверить, насколько соответствуют крепкие позиции Главы Тувы настроению в тувинском обществе. Согласно рейтингу, Шолбан Кара-оол прибавил еще один балл, находясь во второй группе с высоким рейтингом. Уверенные позиции глава республики сохраняет уже несколько лет. Корреспондент Константин Куцевалов решил лично провести опрос среди политиков и жителей республики. ВИДЕОРЕПОРТАЖ

«Оценивать итоги опубликованного рейтинга ФоРГО можно по-разному, считает журналист
Подробнее...
13.02.2015 14:39 / Общество
Глава Тувы: Работа власти должна быть ориентирована на нужды людей

Глава Тувы Шолбан Кара-оол системно проводит прием граждан по личным вопросам. В своем ежегодном послании Верховному Хуралу он отметил, что «работа власти должна быть ориентирована на нужды людей». Одной из наиболее действенных форм работы с людьми, по его мнению, являются личные приемы граждан представителями органов власти. Общаясь «вживую», можно более конкретно узнать о том, что волнует и тревожит земляков, оказать помощь и поддержку тем, кто оказался в непростой жизненной ситуации. Требуя от коллег и подчиненных регулярного проведения личных приемов, Глава республики сам неукоснительно следует этому правилу. О том, что личные приемы главы региона проводятся не для «галочки», а способствуют решению насущных нужд и проблем граждан, говорят их результаты.

Подробнее...
13.02.2015 13:55 / Транспорт
В Туве наметилось снижение цен на автомобильное топливо
С начала февраля в Туве снизились потребительские цены на нефтепродукты. Еженедельный мониторинг, проводимы Министерством топлива и энергетики РТ, показал, что розничные цены на бензин и дизельное топливо на тувинских АЗС снизились в среднем на 1,7 %. Как свидетельствуют данные Росстата, это наибольшее по России падение стоимости автомобильного топлива за минувшую неделю. Вровень с Тувой по динамике снижения идут Бурятия и Иркутская область, где бензин за неделю подешевел на 1,5 - 1,7 %. В целом по стране снижение цен на нефтепродукты отмечалось в 36 регионах. 
Подробнее...
12.02.2015 22:18 / Политика
Эксперты: У Главы  Тувы  уверенные позиции в медиапространстве

Сегодня компания «Медиалогия» опубликовала январский медиарейтинг губернаторов РФ, в котором Шолбан Кара-оол по популярности в российских СМИ поднялся с 60 места в 2014 году на 47 позицию. Напомним, что этот рейтинг построен на основе данных, полученных автоматической системой мониторинга и анализа СМИ в режиме реального времени. По информации компании, система обрабатывает порядка 92 000 000 наиболее влиятельных источников: ТВ, радио, газеты, журналы, информационные агентства, Интернет-СМИ и блоги.

При этом, как свидетельствуют данные рейтинга, Шолбану Кара-оолу удалось укрепить свои позиции на медиапространстве не столько за счет количества упоминаний в СМИ, сколько за счет их качества. 
Подробнее...
12.02.2015 21:56 / Мероприятия
В столице Тувы в дни народных праздников Шагаа и Масленицы будет работать ярмарка товаров местного производства

19 и 22 февраля 2015 года в Кызыле на площади Арата в рамках празднования народных праздников Шагаа и Масленницы состоятся выставки-ярмарки местных товаропроизводителей участников Губернаторского проекта «Одно село-один продукт». Мероприятия проводятся Министерством экономики РТ, Министерством сельского хозяйства РТ, Министерством культуры РТ и Мэрией г. Кызыла.

В целом, зона торгового обслуживания будет разделена на секцию общественного питания и секцию выставки-ярмарки товаров местного производства. 
Подробнее...

Фоторепортажи

Президент страны Владимир Владимирович Путин ведет "Разговоры о важном" в школе №20 имени Героев Отечества в Кызыле

03.09.2024

В Туве в честь Дня республики состоялось вручение госнаград труженикам

15.08.2024

Владислав Ховалыг пообщался с участниками молодёжного форума "Команда Тувы - 2030"

14.08.2024

Человек-эпоха: Григорий Чоодуевич Ширшин отметил 90-летний юбилей

08.08.2024

В Туве в первый день народного праздника Наадым чествовали животноводов республики

18.07.2024

В Туве открыли праздник животноводов - Наадым-2024

18.07.2024

Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

10.07.2024

В Кызыле стартовал Чемпионат России по стрельбе из лука

09.07.2024

В Туве образцовым семьям вручили медали «За любовь и верность»

09.07.2024

В канун Дня России вручили государственные награды Российской Федерации и Республики Тыва. 11.06.2024.

11.06.2024

Встреча Нового года по лунному календарю - Шагаа-2024

10.02.2024

ПОСЛАНИЕ Главы Республики Тыва Верховному Хуралу (парламенту) Республики Тыва о положении дел в республике и внутренней политике на 2024 год

19.01.2024

Владислав Ховалыг – Мы ценим конструктивное взаимодействие органов государственной власти Тувы и прокуратуры

15.01.2024

Глава Тувы поздравил родителей ребенка, родившегося в первые минуты нового 2024 года

01.01.2024

В Национальном театре Тувы состоялась торжественная церемония вручения государственных наград

29.12.2023

Ёлка Главы Тувы собрала тысячу детей со всех районов республики

26.12.2023

Глава Тувы поощрил спортсменов республики, достигших высоких результатов на международных соревнованиях

25.12.2023

В Туве подвели итоги спортивного года

25.12.2023

Мечты детей с «Ёлки желаний» исполнят члены правительства Тувы

24.12.2023

При государственной поддержке в Туве заработало крупное овощехранилище

23.12.2023


 
Медээлер
RSS
29.04.2014
«Белен» деп үнелээн

Апрель 30 — Өрттен камгалал хүнү

Апрель 24-те Барыын-Хемчик кожууннуң Кызыл-Мажалык суурга онза байдалдарны баш удур болдурбазының болгаш ооң уржуктарын чайладыр база онза байдалдар үезинде чурттакчы чонну, девискээрни камгалаары-биле белениниң талазы-биле өөредилге болуп эрткен. Аңаа кожууннуң өрт кезээ, суурлардан өртке удур эки турачы бөлүктери, полиция, дүрген эмчи дузазы чедирер албан черлериниң ажылдакчылары  киришкен.Өөредилге езугаар Аянгаты суурнуң чанында арга-арыг өртү өөскээн. Өрттү өжүрүп, ооң уржуктарын чайладырынга кожууннуң чогуур албан черлериниң дериг-херекселин, машина-техниканың байдалын, онза байдалдар үезинде өртчүлерниң кайы хире беленин Кызыл хоорайда ТР-ниң ОБЯ эргелелиниң албан-дужаалдыг специалистери үнелеп көрген.

Улаштыр номчуур...
29.04.2014
Хем-сугда чел-кудурук бар эвес…

Хүннүң чидиг айтырыы

Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг сумузунуң чурттакчылары 2012 чылдан бээр кожуун төвү-биле аргыжар Хемчик көвүрүүн улуг суг алгаш барганының соонда, түрегделди көрүп эгелээн. 2000 чылдар эгезинде Хемчик хемни кежилдир үе-дүпте кылган эрги  көвүрүгнүң орнунга, ооң шала адаа чарыынга чаа  көвүрүгнү кылган турган. Он ажыг чылдарның дургузунда көвүрүг сандан үнүп, чоокку чылдарда барык доктаамал айыылдыг байдалга туруп келген болгаш, ону бо-ла септеп-селиир, быжыглаары чаңчыл апарган турган деп болур. Кызыл-дагжылар аңаа шефтеп, демнии-биле ажылдап шаг болганнар. А 2012 чылда Хемчик улгадып, үерлээн соонда, көвүрүгнүң үштүң бир кезиин суг алгаш барган. Бистиң корреспондентивис Светлана Балчыр аңаа четкен. Журналистиң караа-биле көрүп, кулаа-биле дыңнаанын бо чүүлден номчуңар.

Улаштыр номчуур...
29.04.2014
Эң-не чогаадыкчы аныяк-өскен

2014 чылдың дургузунда хемчеглер бүрүзү республиканың юбилейлеринге тураскааттынган болганда, «Ус-шеверлер хоорайы» мөөрей база-ла 100 чылдаар байырлалдарның демдээ-биле эрткен. Бо чылын салым-чаяанныг уругларның мөөрейи 12 дугаар эртип турары бо. Ол 2003 чылдың июнь 1-де тургустунган. Мөөрей «аныяк»-даа бол, школачыларның болгаш оларның дагдыныкчы башкыларының аразында аажок нептерээнин бо удаада киржикчилерниң хөйү бадыткаан. Аңаа Кызыл, Ак-Довурак хоорайлардан база республиканың 15 кожуунундан 400 хире өөреникчи идепкейлиг киришкен. Уруг бүрүзү мөөрейниң кожуун чергелиг чадазын эрткеш, республика деңнелдиг чадазынче эрткен. «Ус-шеверлер хоорайы» мөөрей техниктиг, ус-шевер каасталга кылыглары кылыр салым-чаяанныг уругларны болгаш аныяктарны тодарадыр, улаштыр сайзырап-хөгжүдер, ол ышкаш немелде өөредилгениң өөредилге-кижизидилгезиниң шынарын бедидер арганы бээр сорулгалыг. Ус-шеверлер маргылдаазынга кайгамчык салым-чаяанныг уруглар келген дээр болза, хөөредиг эвес.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
13 муң ажыг кижи киришкен

Тываның Чазааның Даргазының оралакчыларындан, сайыттардан, Тываның Баштыңының Администрациязының болгаш Чазак Аппарадының харыысалгалыг ажылдакчыларындан тургустунган ажылчын бөлүктер чаңгыс неделяның дургузунда 137 ужуражылганы республиканың муниципалдыг он сес тургузугларының суур бүрүзүнге эрттиргеннер.

Агаар-бойдустуң баксыраанындан чүгле Тере-Хөл кожуунга олар четпээннер, ынчалза-даа ужуражылганы чоокку хүннерде эрттириптер. Эң хөй ужуражылга Кызыл хоорайга болган, ооң саны 26. Улуг-Хемге — 19, Чөөн-Хемчикке — 12, Каа-Хемге — 10 ужуражылгалар болган. 2013 чылда ажылының түңнелдериниң дугайында республиканың Чазааның отчедун чугаалажырынга баштайгы медээ езугаар алырга, 13 муң ажыг кижи киришкен, 990 кижи боттарының санал-оналын киирген. Оларның аразында республиканың болгаш кожууннарның сайзыралынга, губернатор төлевилелдериниң күүселдезинге, федералдыг программаларга киржилге дугайында саналдар хөй болган.



Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Хүрээ тудуунга деткимче

Тываның найысылалынга  сарыг шажынның хүрээзин  тударынга ачы-буянныг деткимче фондузу тургустунган

1992 чылда Ыдыктыг XIV Далай-Лама Башкының Тывага тускай чалалга-биле аалдап кээп чорааш, ыдыктап айызап каан черинге, Кызыл хоорайның Мурнуу микрорайонунга сарыг шажынның улуг хүрээзин тудар. Ону тударынга ачы-буянныг деткимче фондузун тургузарының дугайында саналды Тываның Баштыңы Ш.Кара-оол киирген. Ол 2012 чылдың февральда Ыдыктыг Башкы-биле ужуражып тургаш, чаа хүрээниң таваан салырын, ону тудуп эгелээрин база  айызадып алган.Ачы-буянныг деткимче фондунуң үндезилекчилери — Хөй-ниити палатазының даргазы Хонук-оол Монгуш, республиканың күүсекчи эрге-чагырга органнарының төлээзи Мерген Ооржак, «Энерготудуг» КХН-ниң чиңгине директору Николай Крапивин база сайгарлыкчы алышкылар Роберт биле Леонид Доржу.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Тываның сайзыралы бурунгаарлаар

Апрель 27-де российжи парламентаризм хүнү. ТР-ниң Дээди Хуралы (парламентизи) хоойлужудулга ажыл-чорудулгазынга болгаш ооң чугула айтырыгларынга чоннуң кичээнгейин хаара тудары, хамаатыларның хоойлу-дүрүм билиин бедидери болгаш хоойлужудулгага хөй-ниитини идепкейжидери-биле чогуур хемчеглерни ап чорудуп турар. Республиканың парламентизи идепкейлии-биле үе-шаанда шын шиитпирлерни хүлээп ап, чоннуң амыдырап-чурттаарынга таарымчалыг байдалдарны тургузары-биле ажылдап турарын демдеглевес аргажок. Байырлал бүдүүзүнде ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) экономика хөгжүлдези, энергетика, тудуг болгаш транспорт комитединиң даргазы Святослав Чотпаевич Ондар-биле комитеттиң ажыл-агыйының дугайында каксы чугаалаштывыс. Депутаттың чугаалап турары-биле алырга, комитет экономика хөгжүлдези, чылыг, чырык энергиязы, тудуг, оруктар, инвестиция ажыл-чорудулгазы дээн ышкаш чидиг айтырыглар харыылаар болганда, ажыл онза күжениишкинниг чоруп турар. Тудуг болгаш энергетика талазы-биле хоойлу-дүрүм колдуунда федералдыг чергениң болур, ынчалза-даа бистиң республиканың бүрүн эргелерин езугаар Тываның хоойлулары база бар дээрзин Святослав Чотпаевич чугаалады.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Тураскаалды каяа тургузарыл?

Апрель 17-де Кызылдың «Аныяк» өөредилге төвүнге Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутаттарының киржилгези-биле хөй-ниити дыңнаашкыннары болуп эрткен.

 Аңаа хем кыдыында Азия төвүнүң тураскаалының чанында девискээр чаартылгазының болгаш найысылалдың экологтуг байдалының дугайында сайгарып чугаалашкан. Бо айтырыгларның модератору (башкарыкчызы) Дина Оюн болган. Күчүлүг Улуг-Хемниң кыдыын аян киирип турар «Суг делегейи» КХН-ниң директору Михаил Пережегин амгы үеде ында чоруп турар ажылдар-биле олурганнарны таныштырган. Хем кыдыынга эрги Азия төвү тураскаалының орнунга сураглыг скульптор, чурукчу, ювелир Даши Намдаковтуң ажылдап кылганы ырлап турар фонтаннарлыг чаа Азия төвүнүң тураскаалын салыптар. Ол кезекке чайгы пляж, национал кухнялыг ресторан, «Хаанның аңнаашкыны» тураскаал болгаш театржыткан сцена чонну өөртүр. Бо дугайында массалыг информация чепсектери болур-чогууру-биле чырыткан болгай. Чурукчулар бажыңынга алдарлыг, аныяк-даа мастерлерниң чурук делгелгези болгаш музейни, ийи дугаар каъдынга мастерскаяларны организастаар. Ырактан келген туристер ынаар кирип, Тываның төөгүзү-биле таныжып алыр аргалыг болур. Михаил Пережегин объектилерниң эскизтерин олурганнарга көргүзүп тайылбырлаан.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
«Кызыл болгаш кызылчылар»

Апрель 21-де Национал музейге найысылал хоорайывыстың тургустунганындан бээр 100 чыл оюнга тураскааткан «Кызыл болгаш кызылчылар» деп фотоконкурс делгелгези болуп эрткен. Аңаа хоорай школаларының өөреникчилеринден эгелээш, хүндүлүг дыштанылгада хоочуннарга чедир чурук тырттырарынга сонуургалдыг хөй кижилерниң  1979 ажылдарын жюри сайгарып көрген. Хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутады, Тыва Республиканың уран чүүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы Анатолий Серен мөөрейни байырлыг байдалга ажыткаш, найысылалдың төөгүзүн, баштай туттунуп эгелээн чуртталга бажыңнарын, өске-даа оран-сава, албан организацияларны адап-санап, Кызылдың сайзыралынга доктаап, тайылбырны кылган. Ооң сөөлүнде Төлээлекчилер хуралының даргазы Д.И.Оюнга сөстү дамчыткан.

Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Харон Амерханов: «Тыва хой – бриллиант»
Эрткен неделяда Тывага РФ-тиң Көдээ ажыл-агый яамызының мал болгаш уксаажыдылга ажыл-агыйларының департаментизиниң директорунуң оралакчызы Харон Адиевич Амерханов аалдап кээп чораан. Республиканың мал ажыл-агыйында уксаажыдылга хемчеглериниң амгы үениң негелделеринге дүүштүр чорудулгазын хынап көөрү Х.Амерхановтуң Тываже үнүүшкүнүнүң кол сорулгазы болган. Ол апрель 17-де Эрзин кожуунда «Бай-Хөл» көдээ ажыл-агый бүдүрүлге кооперативтиң малчыннарының аалдарынга чедип, оларның ажыл-ижин сонуургап, таныжып көрген. 
  Апрель 17. Мал ажыл-агыйының талазы-биле чүгле Тывада эвес, оон дашкаар черлерде билдингир малчын, ыраккы Мөңгүн-Тайга кожуунда «Мөңген-Бүрен» КУБ-туң удуртукчузу Өшкү-Саар Ооржактың «УАЗ» маркалыг автомашиназынга олурупкаш, Эрзин кожуунче хаптывыс.
Улаштыр номчуур...
25.04.2014
«Питержилер» чалап тур!

Бо хүннерде В.Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрының артистери, Санкт-Петербургтуң театр уран чүүлүнүң академиязының 1994 чылда доозукчулары, улуг сценаже үнгенден бээр 20 чыл оюн демдеглеп турар. Бөлүктүң даргазы турган, амгы үеде ТР-ниң алдарлыг артизи Саяна Сат-биле бистиң корреспондентивис ужуражып чугаалашкан. Оларның аразында болган чугааны сонуургаттывыс.

— Саяна, силер каш удаа уран номчулгалар, «Ойнаттынмаан рольдар» мөөрейлеринге киржип, «Чылдың артизи» атты ап келген болгаш, көрүкчүлерниң хүндүткел, ынакшылын чаалап алган артист апарган силер. Артист болуру бичииңерден тура күзелиңер турган бе?

— Чогум артист болур мен деп бодавайн чораан мен. Чоок улузум, авам-ачам, төрелдерим ону күзеп чораан улус болган, сөөлүнде билип каан мен. Бичиимде школага класстар, сумуга агитквартиралар аразынга эртип турган фестивальдардан чыда кагбас турдум. В.Көк-оолдуң «Хайыраан бот» деп шиизи кээр деп чарлал көстүп кээрге, неделя бурунгаар аңаа белеткенип эгелээр мен. Бажың-балгадым аштап-арыглап, идик-хепти чуп, аъш-чемни белеткеп, улуг байырлал болур дээн-биле дөмей өөрүшкүлүг манаар турган бис.

Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Делгем билиглиг, онзагай угаан-бодалдыг

Тывада аныяк салгал ортузунда «Аныяктарның санал-онал солчулгазы» чаа шимчээшкини элээн күш кирип турар. Ол Тываның күрүне университединиң эрткен чылдың сентябрь айда «Делгем санал-онал солчулгазы» төлевилел-биле Ажык ниитилел фондузу (АКШ) делегей чергелиг грантының боттанылгазының ачызы-биле эгелээн. Ол төлевилелге даянган кол хемчег – ТывКУ-нуң, Кызылдың башкы институдунуң студентилериниң, Көдээ ажыл-агый техникумунуң сургуулдарының болгаш Кызылдың школаларының өөреникчилериниң аразынга аныяктарның санал-онал солчулгазының талазы-биле маргылдаа болуп эрткен. Аңаа ниитизи-биле 32 кижи киришкен. Маргылдаа британ система-биле эрткен. Команда бүрүзү ийи кижиден тургустунган. Yш раунд иштинде командалар удурланышкак бөлүктер кылдыр катчы бээр ужурлуг: тала бүрүзүнден ийи команданың каттышканы – чазак биле оппозиция. 

Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Чүгле чедиишкиннерни эвес, бергелерни база айтыр

Тываның Чазааның отчедун Оо-Шынаа суурнуң чурттакчылары эки деп санаан.

Чазактың 2013 чылда кылган ажыл-чорудулгазының дугайында отчет-биле чоннуң таныжылгазы уламчылап турар. Апрель 17-де Чазак Даргазының оралакчызы Артур Монгалга удурткан ажылчын бөлүк Тес-Хем кожууннуң эң-не ырак булуңу Оо-Шынаа суурга чораан. Чон көдээ школаның залынга чыглып келген. Хуралды Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң чоннуң амыр-мендизин айтырбышаан, ужур-чөптүг тайылбырны берген видеоролиги-биле эгелээн. Тыва дылга тайылбырлаан отчеттуң кол-кол чүүлдерин видеога көргүспүшаан, чонга таныштырган. Артур Монгал чурттакчыларны дүвүредип турар чугула айтырыгларга доктаап, республикада энергия чедишпезиниң болгаш транспорт аргыжылгазының нарын айтырыгларын шиитпирлээри-биле тургускан төлевилелдерниң кол ужур-утказын тайылбырлап берген. Ооң-биле чергелештир тус чер бот-башкарылга органнарының мурнунда салдынган ажылын, Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чыл оюнунуң байырлалынга хамаарыштыр белеткелге муниципалитеттерниң деткимчези херек дээрзин  демдеглээн. Суурнуң амыдыралынга шиитпирлээри негеттинип турар эргежок чугула айтырыгларынга хамаарыштыр элээн каш айтырыгларны сайгарып чугаалашканнар.

Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Эртем-билигниң тергииннери

«Чылдың башкызы-2014»

Апрель 21-де Кызылдың Н.Н.Макаренко аттыг № 15 лицейниң баазазынга «Тыва Республиканың чылдың башкызы – 2014», «Тыва Республиканың чылдың кижизидикчи башкызы – 2014» болгаш «Бүгү-россияның тыва дыл, орус дыл башкыларының мастер-класстары» Бүгү-россияның регионалдыг чадазының мөөрейи байырлыг байдалга ажыттынган. Өөредилге адырының чылдың-на болур башкылар мергежилиниң тергииннерин шилиир мөөрей чаагай чаңчыл апарган. Каш чылдар дургузунда башкылар маргылдаазы чүгле үе-биле шылгалданы эрткен эвес, а харын-даа езулуг мурнакчы башкы мергежилдиң көрүлдези апарган дизе, чазыг болбас. Башкылар боттарының ажыл-чорудулгазынга чогаадыкчы болгаш инновациялыг аргалыг болурунче деткиири – ооң кол сорулгазы.

Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Американ аалчылар – Бай-Тайгада

Частың эге айы, март, езулуг чырыткылыг оттуушкуннуң, ырак-узак оруктарның, дүвүрелдиң айы. Бөмбүрзектиң бир талазы – Америкадан аалчылар бистиң Бай-Тайга кожуунга кээп, эртем, культура, уран чүүл талазы-биле ужуражыышкынны кылып, дуржулга солчулгазын кылган.

Ужуражылга Тээлиниң төп кожуун библиотеказының номчулга залынга болуп эрткен. Американ аалчыларны эртем ажылдакчызы, культурологияның доктору Валентина Сузукей үдеп чораан. А очулдурукчузу ТКУ-нуң англи дыл кафедразының эргелекчизи Шончалай Таргын. Хүндүлүг аалчыларывыс: американ кинорежиссер Стив Элкинс, англи дыл башкызы Тед Трейке база япон-испан аймак-сөөк уктуг, эге класс башкызы Меллисса Сакал болгаш поляк фотограф Ян Чешикевич.

Улаштыр номчуур...
21.04.2014
Юбилейлерниң спортчу белеткел айтырыглары

Тывага спортчу инфраструктураны улаштыр хөгжүдериниң дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол биле Россияның спорт сайыды  Виталий Мутко Москва хоорайга ажыл-агыйжы ужуражылга үезинде чугаалашкан.

— РФ-тиң Спорт яамызы-биле сырый харылзааны тудуп алганывысты демдеглээр-дир бис. Силерниң киирген үлүг-хууңар база улуг. Чүге дээрге бо сөөлгү беш, алды чыл дургузунда 20 хире спортчу объектилерни, ооң иштинде кылымал шывыглыг үш футбол шөлүн силерниң деткимчеңер-биле кылган бис. Удавас дөрт дугаар кылымал футбол шөлү Каа-Хем суурга ажыттынар. Август айда Россияның камгалал сайыды Сергей Шойгунуң төрүттүнген хоорайы Чадаанага күш-культураның кадыкшылга комплекизин ажыдарын планнап турар бис. Ол Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чыл оюнуң белээ болур.

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png