Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


План мероприятий, посвященных Всероссийскому Дню молодежи в Туве 24-28 июня

Городской турнир по мобильной игре «Mobile Legends: Bang Bang» в онлайн формате

27 июня

Спортивная площадка школы №15
11:00 Соревнования по стритболу в рамках проекта «Чемпионат Первых»

Национальный парк культуры и отдыха Республики Тыва
14:00 «Проектный пикник»
Подробнее...

Новости

RSS
22.12.2020 16:35 / Здравоохранение
Эпидситуация по коронавирусу в Республике Тыва на 22 декабря 2020 г.

За последние сутки выздоровел 91 пациент, в том числе с лабораторно-подтвержденным covid 19 - 69.
За последние сутки методом лабораторного тестирования выявлено 64 новых случая:


Кызыле – 14,
Бай-Тайгинском – 10,
Каа-Хемском – 2,
Кызылском – 5,
Пий-Хемском – 5,
Сут-Хольском – 1
Подробнее...
22.12.2020 16:16 / Экономика
Глава Тувы Шолбан Кара-оол  рассказал «Интерфаксу» о достижениях региона и новых задачах

Глава Тувы Шолбан Кара-оол 12 декабря выступил с ежегодным посланием парламенту республики. Он рассказал, что за последние 15 лет экономика региона выросла, практически, пятикратно, однако, впереди у правительства - еще немало задач, которые необходимо решить на пути к устойчивому развитию территории.
Совершить новый рывок Туве должна помочь индивидуальная программа социально-экономического развития, утвержденная в 2020 году. О том, что уже удалось сделать к настоящему моменту и каких результатов власти республики ждут от реализации программы, Шолбан Кара-оол рассказал в интервью "Интерфаксу".

- Расскажите, пожалуйста, с каким "багажом" республика подошла к моменту, когда премьер-министр РФ Михаил Мишустин утвердил основные положения индивидуальной программы социально-экономического развития Тувы до 2024 года?

- Республика многое успела сделать, чтобы подготовиться к такому форсажу. На ее территории заработали крупные инвестиционные проекты с общим объемом вложений более 150 млрд рублей. Валовой региональный продукт увеличился к уровню 2006 года почти в пять раз. Только в строительство автодорог было инвестировано 14,7 млрд рублей, введено в эксплуатацию более 900 км новых и обновленных дорог.

В 2018 году завершена реконструкция аэропорта города Кызыл, он получил статус международного. Сегодня налажено регулярное авиасообщение со всеми крупными городами Сибири и с Москвой. В дорожно-транспортном комплексе республики было создано 1,5 тыс. новых рабочих мест.

Подробнее...
22.12.2020 10:36 / Политика
Глава Тувы Шолбан Кара-оол вошел в новый состав Государственного совета
В понедельник Президент России Владимир Путин утвердил состав Государственного совета РФ. Председателем Госсовета стал Президент. Новый состав Госсовета существенно расширен. В его состав вошли спикеры обеих палат Федерального Собрания, губернаторы, в том числе Глава Республики Тыва Шолбан Кара-оол, а также полномочные представители Президента в округах, члены Администрации Президента, лидеры парламентских партий.
Впервые вошли представители общественных объединений, таких как Российский союз промышленников и предпринимателей, Федерация независимых профсоюзов. 
Подробнее...
21.12.2020 20:18 / Здравоохранение
Министр здравоохранения Тувы о текущей ситуации с коронавирусом

Министр здравоохранения Тувы Артыш Сат рассказал, что на сегодняшний день на лечении от коронавируса находятся 1568 пациентов, стационарное лечение получают 423 человека, в поликлиниках амбулаторно лечатся 1145 больных.

За неделю зарегистрировано 1675 вызовов, небольшое увеличение идет за счет ОРВИ и гриппа.

Все поступающие вызовы обслуживаются 100 %. Coll-центр работает в штатном режиме, автотранспортом обеспечены. 

Подробнее...
21.12.2020 17:45 / Экономика
Вопросы завершения финансового года обсуждены финансово-экономическим блоком правительства Тувы

Вопросы завершения финансового года и график финансирования обсуждены финансово-экономическим блоком правительства Тувы. Министр финансов Орлан Достай проинформировал, что по целевым субсидиям и иным межбюджетным трансфертам освоено 13 млрд. 853 млн. рублей или 87,7 %.

Агентству по делам национальностей, Минземимуществу, Минздраву, Минобрнауки, Минсельхозпроду, Минприроды, Минсоцтруда, Минэкономики, Минстрою – всем рекомендовано проконтролировать освоение федеральных средств текущего года. 

Подробнее...
21.12.2020 11:29 / Здравоохранение
Эпидситуация по коронавирусу в Республике Тыва на 21 декабря 2020 г.

За последние сутки выздоровело 45 пациентов, в том числе с лабораторно-подтвержденным covid 19 - 39.
За последние сутки методом лабораторного тестирования выявлено 51 новых случаев:

Кызыле – 12,
Бай-Тайгинском – 2,
Дзун-Хемчикский – 1
Подробнее...
21.12.2020 10:51 / Здравоохранение
Нацпроект "Здравоохранение": лаборатория онкослужбы Тувы полностью оснащена новым оборудованием

В рамках реализации национального проекта «Здравоохранение» и регионального проекта «Борьба с онкологическими заболеваниями» материально-техническая база лаборатории Республиканского онкологического диспансера значительно укрепилась: приобретено семь единиц современного лабораторного оборудования по нацпроекту «Здравоохранение» и два аппарата из средств республиканского бюджета. Сегодня в гистологической лаборатории нет устаревших и подлежащих замене лабораторной техники.

Подробнее...
18.12.2020 19:26 / Здравоохранение
Эпидситуация по коронавирусу в Республике Тыва на 18 декабря 2020 г.

За последние сутки выздоровело 63 пациентов, в том числе с лабораторно-подтвержденным covid 19 - 44.
За последние сутки методом лабораторного тестирования выявлено 84 новых случаев:

Кызыле – 32,
Бай-Тайгинском – 1,
Барун-Хемчикском – 1,
Дзун-Хемчикский – 1,
Кызылском – 27
Подробнее...
18.12.2020 19:02 / Сельское хозяйство
В Тандинском районе Тувы  заработало мукомольное предприятие

Глава Тувы посетил крестьянско-фермерское хозяйство Михаила Санникова, которое на днях запустило собственное мукомольное производство, фактически замкнув на себе полный цикл сельскохозяйственного производства. В своем блоге Шолбан Кара-оол отметил, что правильной была ставка на хозяйство Михаила Санникова, которому как на проведение весенних полевых работ, так и на приобретение мукомольного оборудования республикой была оказана существенная господдержка.

«Пошла и здесь первая наша мука, тувинская! – написал Шолбан Кара-оол, побывавший на мукомольном предприятии. – Санников сказал – Санников сделал. Наш молодой генерал от земледелия, сдержал слово – запустил мельницу».

Намолот нынешнего года составил 20 тонн мук. «Но ребята говорят, что предприятие готово выдавать 4 тысячи тонн муки в год, – заметил Шолбан Кара-оол. – Было бы зерно».

Подробнее...
18.12.2020 15:21 / Праздники
Глава Тувы поздравил сотрудников и ветеранов Управления Федеральной службы безопасности РФ по РТ с профессиональным праздником

Глава Тувы Шолбан Кара-оол принял участие в торжественном собрании, посвященном Дню работника органов безопасности России. Он поздравил сотрудников и ветеранов Управления Федеральной службы безопасности РФ по РТ в том числе с 95-летием со дня образования органов безопасности в Республике Тыва:

«Уважаемый Александр Анатольевич!

Уважаемые сотрудники Управления Федеральной службы безопасности России по Республике Тыва!

Примите самые теплые поздравления с вашим профессиональным праздником! День работников органов безопасности России – это праздник тех, кто защищает нашу жизнь от угрозы терроризма, предотвращает преступления против граждан и государства, охраняет наши границы и обеспечивает информационную безопасность.

Подробнее...

Фоторепортажи

Масленица в Туве. Кызыл. 2 марта 2014 года.

03.03.2014

Глава Тувы принял участие в XI Красноярском экономическом форуме

01.03.2014

Торжественная церемония вручения госнаград, посвященная Дню защитника Отечества

21.02.2014

Власти Тувы возвращают в школы республики мужчин-педагогов

21.02.2014

Всероссийский турнир «Кубок Центра Азии» и Чемпионат Сибирского федерального округа по каратэ. 16 февраля 2014 г.

16.02.2014

В Туве отмечают 25-летие вывода советских войск из Афганистана

14.02.2014

Глава Тувы поставил задачу перед всеми ответственными руководителями навести порядок на объектах транспортной инфраструктуры

10.02.2014

Глава республики Шолбан Кара-оол поздравил ученых Тувы с Днем науки

07.02.2014

В районах Тувы  дети-сироты получают  новые квартиры. Город Шагонар.  30 января 2014 года.

07.02.2014

В Туве накануне Шагаа состоялось вручение государственных наград республики. Впервые вручался орден "Буян-Бадыргы"

31.01.2014

Глава Тувы Шолбан Кара-оол встретился с чабанами Барун-Хемчикского района. с. Шекпээр

31.01.2014

Глава Тувы предложил принять решение по судьбе останков скифских царей

16.01.2014

День российской печати отметили в Туве

14.01.2014

Глава Тувы поставил задачу перед всеми ответственными руководителями навести порядок на объектах транспортной инфраструктуры

10.01.2014

В Туве встретили светлое Рождество Христово

07.01.2014

Глава Тувы  проинспектировал в Хову-Аксы объекты  жизнеобеспечения

31.12.2013

На Новогоднем балу Главы Тувы чествовали знаковых лиц республики, отличившихся в 2013 году!

30.12.2013

В Туве после реконструкции открылась пострадавшая от землетрясений филармония

30.12.2013

В Доме Правительства Тувы состоялась предновогодняя церемония  вручения государственных наград

27.12.2013

Глава Тувы поздравил энергетиков с профессиональным праздником

20.12.2013


 
Скульптурный комплекс "Центр Азии"
Медээлер
RSS
13.10.2014
Эъттиң чаглыы херек...

Эът рыногунда

2014 чылдың август айда даштыкы чурттардан  Россияже киир сөөртүр аъш-чем  продуктуларын моон соңгаар кызыгаарлаан дээрзин дыңнапкаш-ла, чурттуң улуг-улуг бараан  сайгарлыкчылары аъш-чемниң садар өртээн өстүрген. Куш эъди  23 хуу, хаван эъди 30 хуу, инек эъди 40 хуу улгаткан. Ооң бир бадыткалы кылдыр аъш-чем өртээ хенертен өскен дугайында медээлерни, хомудалдарны Россияның монополияга удур  хыналда чорудар албанынче  ( ФАС ) чурттуң бүгү булуңнарындан  кээп турар бижиктер бадыткап турар.Тус албан чери  куш эъдин сайгарып турар улуг бүдүрүлгелерни хынап эгелээни бөдүүн чонга чиик өртектиг эът садып аар арганы тургузар дээрзинге улус улуг дыка бүзүревейн турар. Картофельди мөөңү-биле бир килде 5-6 рубльге садып алган садыг четкилери чонга садарда  бир килде 40 рубль кылгаш, саарып турары ону бадыткап, аъш-чем  өртээ чиигээр талазынче өскерилгелер бистиң күзээнивис дег даарта дораан болу бербес дээрзин көргүзүп турар. Россия деңнелин алыр болза, бо чазын Күрүне Думазынга  аъш-чем өртектериниң өзүлдезин чүгле 15 хуудан эрттирбес дугайында чугаа чоруп турган, ынчалза-даа огулуг  шиитпир хүлээп албаан. Бистиң республикада бо талазы-биле байдалды чугаалажып, сайгарып көрээлиңер...

Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Ашпас хүннүң чуртундан аалчы

Тыва — япон спортчу харылзаалар

Октябрь айның эгезинде найысылалга спорттуң бир сайзыраңгай хевири — дзюдо талазы-биле япон тренер Мазами Мацушита очулдурукчузу Алина Хайдарова-биле аалдап келгеш барган. Тренер башкыны дзюдонуң тергиини дизе, частырыг турбас. Ол — спорттуң бо хевиринге олимпий оюннарының чемпионнарын белеткээн, ат-сывы делегейге  алдаржаан, бедик мергежилдиг тренер. 1980 чылда Олимпий оюнунга ооң итальян өөреникчизи Эцио Гамбу чемпион болган, чаңгыс бо чижектен-не  ажылының үре-түңнелин  көрүп болур.

Мазами Мацушита сөөлгү чылдарда Сибирьниң хоорайлары-биле сырый харылзаалыг апарган. Кемерово хоорайга элээди оолдарны дзюдога белеткеп турар үезинде тыва спортчулар-биле ооң баштайгы таныжылгазы эгелээн. Оларга ужурашкан соонда Тыва чуртун көрүксээр, республикада спорттуң сайзыралы ооң сонуургалын улам-на күштелдирген. Ынчангаш Тывага алдын күс «дүжүлгезинге» саадапканда, келгени бо.

Улаштыр номчуур...
13.10.2014
Деткимче хемчеглери планда

Ак-Довурак хоорайның социал-экономиктиг хөгжүлдези

Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң даалгазы-биле Тываның Чазаа 2015-2020 чылдарда Ак-Довурак хоорайның социал-экономиктиг хөгжүлдезин деткиир талазы-биле хемчеглерниң планын ажылдап кылгаш, бадылаан. 

Биче болгаш ортумак бүдүрүлге черлерин, орук-транспорт база одалга-энергетика комплекстерин, ЧКА-ны болгаш тудугларны, өөредилгени, культураны база спортту сайзырадырынга таарымчалыг байдалдарны тургузарынче планны угландырган. Федералдыг болгаш регионалдыг күрүне программаларын боттандырбышаан, бюджеттен дашкаар дөстерниң дузазы-биле планнаттынып турары болза: асфальт-бетон заводун ажылдадыры, даг болбаазырадыр комбинатка чаа техниканы садып алыры болгаш даг-дүгү казарын айда 1 муң тонна чедир улгаттырары, республиканың барыын кожууннарының ажыл-агый болгаш эмчи хереглелдеринге дээш Ак-Довуракка кислородтуг станцияны тургузары, автомобиль агрегаттарын болгаш ажыглал техникаларын септээр пунктуну тургузары, ус-тывыш-чазаныкчы мастерскаяны, амыдырал хандырылга төвүн, консервалаан ногаа аймаан бүдүрер цехти организастаары. Чурттакчы чоннуң киржилгезин деткиир сорулгалыг дузалал ажыл-агыйны сайзырадып тура, ажыл чок хамаатыларга күрүне деткимчези көрдүнүп турар.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
БАШКЫ ХYНY-БИЛЕ!

Тываның хүндүлүг башкылары! Республиканың педагогика ажылының хоочуннары!

Силерниң профессионал байырлалыңар-биле эң чылыг болгаш сагыш-сеткилдиң ханызындан байырны хүлээп ап көрүңер!

Башкы – чурттуң чоргааралы болгаш сүлде-сүзүктүң чөленгиижи-дир. Билиглерге уругларны хандыкшыдып, оларның эң үнелиг мөзү-шынарларын сайзырадып, патриоттарны кижизидип, чурттуң келир үезиниң, хөгжүлдезиниң болгаш күчүзүнүң үндезинин тургузуп турар силер. Россияның амгы байдалдарынга улус өөредилгезиниң ажылдакчыларының ажылы күрүне политиказында мурнуку черже үнүп келген. «Башкы» деп сөс кайы-даа дылга төлептиг болгаш хүндүткелдии-биле дыңналыр. Кижи бүрүзүнүң чүрээнде ооң эң эргим кижилери-биле кады Башкы чоруур.Тыва ниитилелге башкының ажылы кезээде онза хүндүткелдиг. 100 чыл хире бурунгаар, 1908 чылда, Туранга баштайгы школаның ажыттынганы-биле Тывага эртем-билиг өөредилгезиниң төөгүзү эгелээн. Чурттакчы чоннуң үжүк-бижик билбес чоруун узуткаар, оларның ажы-төлүн өөредир, тус черниң интеллигенциязын, баштайгы тыва башкыларны болгаш башкы эртемденнерни белеткээр дээш кончуг улуг ажылды янзы-бүрү националдыг башкылар кылган. Россияның аңгы-аңгы булуңнарындан республикага келген орус башкылар Тывага улус өөредилгезиниң системазын тургузарынга аажок улуг үлүүн кииргеннер.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
Башкыларга күрүне шаңналдары

Өөредилгениң чаа аргаларын, амгы технологияларны болгаш төлевилелдерни өөредилге-кижизидилге ажылынга чедиишкинниг шиңгээдип ап турар башкыларның аразынга конкурстарның тиилекчилери башкыларга, республиканың улус өөредилгезинге улуг үлүг-хуузун киирген башкыларга Тыва Республиканың Баштыңының Хүндүлел бижиин, Тыва Республиканың күрүне шаңналдарын, Россия Федерациязының шаңналдарын тыпсырының байырлыг езулалы дүүн, октябрь 3-те, Чазак Бажыңынга болган. Ону өөредилге болгаш эртем сайыды Каадыр-оол Бичелдей ажыткаш, байырлыг езулалга келген башкыларга байыр чедиргеш, Тыва Республиканың Чазааның Даргазының оралакчызы Анатолий Дамба-Хууракка сөстү берген. 

Чазак Даргазының оралакчызы башкыларга байыр чедирип, башкы дээрге кижи бүрүзүнүң чуртталгазында кол кижи-дир деп оларның ажылын бедии-биле үнелээн, Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң, ТР-ниң ДХ-ның даргазы К.Давааның башкыларга байыр чедириишкинин номчуп дамчыткан.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
Анчымаа-Тока аттыг школа

Көп-Сөөк сумузунуң араттары Кызыл-Дагга эге школаны 1948 чылда улусчу арга-биле тудуп эгелээш, 1949 чылдың сентябрьда ажыглалга киирген. Школа тударынга херектиг чудуктарны  арбаннарның өреге бүрүзүнге  хуваагаш, сөөртүп чедирер хуусаазын айтып берген. Араттар бо ажылга кончуг идепкейлиг киришкеннер, чүге дээрге уругларын өөредир школа аалдарның коданнарындан ырак эвеске туттунар, мурнуку чылдарда ышкаш ажы-төлүн ол-бо суурларже аъттыг, чадаг  чедирип, шүүдеп турбас болу бээр.

Шивилиг, Чыланныг, Тура болгаш өске-даа тайгаларга белеткээн  шынарлыг  чудуктар чогуур үезинде тудуг шөлүнге дүшкен. Кызыл-Мажалык, Тээли суурларның школаларының, албан черлериниң бажыңнарын тударынга мергежээн, арга-дуржулгалыг, кончуг шевер Көп-Сөөктүң тудугжуларын школаны тударынга хаара туткан. ТАР-ның Күш-ажыл ордениниң эдилекчизи Хертек Шожун-оол,  Салчак Сүрүң, Салчак Шөмбүл, Иргит Балчын, Салчак Энге, Салчак Намчыл, Иргит Оттуг-оол, Салчак Очур, Хертек Тойбухаа, Хертек Мижит-Доржу болгаш өске-даа хөй санныг тудугжулар школа тудуунга бир демниг ажылдап турганнар.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
Башкыларывыс уттундурбас

Бо чурукту ававыс Севеш Достаковнаның фото-чуруктар, солуннардан материалдар чыып, шыгжап чораан альбомундан тып алган бис. Ону 1949-52 чылдарда тырттырган боор. Ында ол үениң эр башкылары: Каң-оол Күжүгет — чон ону кончуг хүндүлээр, «Узун-Каң-оол башкы» деп адаар чораан, Тавак-оол Хертек — Кызыл хоорайның 2 дугаар школазын мөңгүн медаль-биле дооскан, Шыдыраа Хертек — эки ажылдап чораан аныяк башкыларның бирээзи.

Бо башкылар Кара-Хөл сумузунуң эге школазынга ажылдап турганнар. Ол үеде Кара-Хөл сумузу Барыын-Хемчик кожуунга хамааржыр турган. 1950 чылдар үезинде колхоз даргазы Содунам Намчылович Иргит суурувусту көжүргеш, Дапсы-Аксынга туттурган. Бо хүннерде ол суур хөгжүп, чаагайжып турары бо. «Таакпылаары багай чаңчыл-дыр. Таакпының ыжы чыттыг, ол ыштан кузум тыптыр. Ол кузум кижиниң өкпе-хөрээнге сиңип каар. Таакпылаар улустуң диштери саргарып, баксырап, эрте дүжүп каар. Ынчангаш таакпы тыртып өөренмеңер» --деп, Каң-оол башкы биске үргүлчү чагыыр чораан. Ынчангаш-ла боор, ол үениң өөреникчи оолдары таакпылавас турдувус.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
Аныяк башкылар даңгыраглаан

Башкылар хүнүн уткуштур чылдың-на аныяк башкыларны таныштырар езулал чаагай чаңчыл апарган. Бо чылгы чыскаалга бүдүн республикадан 62 аныяк башкылар кээп киришкен. Байырлыг ажыдыышкынны Тываның сайзыралынга үнелеп четтинмес үлүг-хуузун киирген баштайгы орус башкыларга тураскаалдың баарынга чечектер салырының езулалы-биле эгелээн.

Аныяк башкыларга байыр чедирип, ТР-ниң Чазак Баштыңының оралакчызы А.П.Дамба-Хуурак, ТР-ниң өөредилге болгаш эртем сайыды К.А.Бичелдей, ооң оралакчызы С.М.Ощепкова болгаш хоочун башкылар, школа директорлары чыглып келген. «Уругларны хүндүлээр, чөптүг, шынчы өңнүктери боор бис, оларны кажан-даа хомудатпас бис! Башкы мергежиливисти эки шиңгээдип, үргүлчү билиивисти бедидерин даңгыраглап тур бис! Школавыстың адын сыкпайн, коллегаларывысты хүндүлеп, мергежиливистиң ат-алдарын камгалаарын даңгыраглап тур бис!» — дээн сөстер-биле тураскаал чанында шөлге аныяк башкылар даңгыраан берген.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
Чазак — халажылгада

Тыва Республиканың Чазаан халажылгаже үндүрер дугайында Чарлыкка Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол ат салган.

Чазакты халажылгаже үндүрер дугайында бодунуң шиитпирин Шолбан Кара-оол «Чаңгыс демниг Россия» политиктиг партияның Тывада регионалдыг салбырының Тыва Республиканың Дээди Хуралында депутаттарының фракциязының сентябрь 26-да эрткен организастыг хуралынга дыңнаткан. Команданың чүү хире дээштиг ажылдап келгенин депутаттар-биле сайгарып көргеш, кызыы черлерни илереткеш, кадрлар айтырыгларының талазы-биле эргежок чугула шиитпирни хүлээп алырын ол ынчан чугаалаан. «Чазактың халажылгазы дээрге Чазак Даргазының оралакчыларын болгаш сайыттарны анаа-ла солуп кааптары эвес, а чамдык берге айтырыгларны шиитпирлээриниң эргежок чугулазы-дыр» — деп Шолбан Кара-оол чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
06.10.2014
Дөртче — дөрт Арзылаң

Россия биле Тываның демнежилгезиниң байырлалынга тураскааткан хоочуннар аразынга республика маргылдаазы  2014 чылдың сентябрьның 27-де Кызылга болуп эрткен.

Хоочун, билдингир мөге апарган кижиниң чон аразынга чорааш сагыыр езу-чурумнары база дыка хөй. Мөге кижи ак сагыштыг, биче сеткилдиг, дузааргак болур, оор херек кылбас, чонун мегелеп чорбас, бодунуң хүрешкен удурланыкчызынга кара сеткил кажан-даа бодавас, адааргак болбас, улуургак, өш-өжээн  сүрүп хүрешпес дээш-ле баар! Ындыг аажы-чаңныг, боттарының ниити байдалын шак ынчаар ап чоруур хоочун мөгелер болуп эрткен маргылдаага хөй болган. Оларның бирээзинге 2013 чылда хоочуннар аразынга республика маргылдаазының тиилекчизи, бо төөгүлүг – 2014 чылда шак-ла ындыг маргылдаага Сүт-Хөл кожуундан келген, республиканың Арзылаң мөгези Амир Монгушка октаткаш, үжүүрлешкен Маадыр Монгушту киирип болур.

Улаштыр номчуур...
02.10.2014
Октябрь 1 — Бүгү-делегейниң улуг назылыглар хүнү

Байыр чедириишкини

Тываның хүндүлүг хоочуннары болгаш пенсионерлери!

Улуг назы-харлыг кижилерниң хүнү-биле сагыш-сеткилдиң ханызындан байыр чедириишкинин хүлээп ап көрүңер. Октябрь 1-де демдеглеп турар байырлал – салгалдарның аразында харылзааларның, үениң төнчү чогунуң, кижи төрелгетенниң чуртталгазының уламчызының демдээ. Бистиң чуртувусту, республиканы, бистиң хоорай, суурларывысты боттарының маадырлыг чоруу болгаш күш-ажылы-биле тудуп каан кижилерни бөгүн байырлап турар бис. Хөй төөгүлүг болуушкуннарның херечилери силер, бүгү чурт-биле кады бергелерни шыдажып эртип, бистиң Төрээн чуртувустуң болгаш эргим республикавыстың сайзыралынга бодуңарның бүгү күжүңерни киирген силер. Бөгүн база амыдырал-чуртталгадан хоорулчак эвес силер. Силерниң хөй кезииңер ажылдаарын уламчылап, хөй-ниити организацияларның ажыл-херектеринге, аныяктарның патриотчу кижизидилгезинге идепкейлиг киржип, чогаадыкчы чорукка хандыкшып чоруурлар.

Улаштыр номчуур...
02.10.2014
Ачы-буян өргээзи
Кызыл хоорайда кырганнар болгаш инвалидтер бажыңынга журналист ажылым аайы-биле каш-даа катап барган мен. Аңаа четкен санымда-ла ында чурттап турар кырган болгаш инвалид кижилерниң чуртталгазының байдалы, ажаалда-дежээлдези, аъш-чеми уруг-дарыының бажыңнарында кижилерден, канчап-даа болза, черле эки-дир деп бодаар мен. Чүге дээрге оларның чуртталгазының байдалын ажы-төлүнүң холунда чамдык кырганнарның, инвалидтерниң бораң-сараң чуртталгазы-биле деңнээр-дир мен. Кырган ада-иезиниң азы аарыг-аржык төрелиниң чүгле пенсиязы-биле чурттап, оларны азыраан аттыг бооп чоруур хөй кижилерни көрген мен. Амгы үеде ындыг кижилерниң саны көвүдээн. А Кызылда кырганнар болгаш инвалидтер бажыңында кижилерниң амыдырал-чуртталгазының байдалы эки. Ынчангаш ону мен ачы-буянның өргээзи деп бодаар мен.
Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Шойгу деп атты эдилээри – улуг харыысалга

Кара-Хөл ортумак ниити билиг школазынга Күжүгет Серээевич Шойгунуң адын тывыскан байырлалдан фоторепортаж

Хиндиинде хир чок аяс хүн – сентябрьның 24. Бай-Тайга кожууннуң Дапсы-Аксы суур. Билдингир күрүне болгаш хөй-ниити ажылдакчызы, журналист, чогаалчы Күжүгет Серээевич Шойгунуң адын Кара-Хөл школазынга тыпсырының байырлалы эгелээринге белен. Кара-Хөл ортумак ниити билиг школазы    каас-шиник дериттинипкен хүндүлүг аалчыларын манап тур. Республика Наадымнарынга каш чыл улаштыр тиилекчи болуп келген хүрең-кызыл чараш хээлер, угулзалар-биле каастаан тыва өгнү школа даштында тип каан, а долгандыр бедик дагларны көөрге, байырлалды сонуургап, харап алган турганзыг.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Чонунуң чаагай чоруу дээш

Дүүн, сентябрь 29-та, Тыва Республиканың Дээди Хуралының ийиги чыыжының бирги сессиязының баштайгы организастыг хуралы болуп эрткен. Организастыг хуралды эгелээриниң мурнунда Тыва Республиканың Төп соңгулда комиссиязының даргазы Б.Д. Ондар Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) депутаттарының чаңгыс аай соңгулда округунуң талазы-биле база 16 чаңгыс мандаттыг соңгулда округтарының талазы-биле 2014 чылдың сентябрь 14-те соңгулдаларның түңнелдерин дыңнадып, Тыва Республиканың (парламентизиниң) ийиги чыыжынга 32 депутат соңгуттуруп, республиканың дээди хоойлужудулга органынга депутаттарның четчелеттингенин чарлаан.

Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) эң улуг назы-харлыг депутады И.В. Чучевке Тыва Республиканың Дээди Хуралының ийиги чыыжының бирги сессиязының баштайгы организастыг хуралын ажыдар эргени депутаттар берген.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Азия төвүнде «Улуг-Хем хүнү»

Тывада регионнар аразының «Улуг-Хем хүнү» экологтуг байырлалды демдеглээри чаңчылчаан. Күчүлүг хемге тураскааткан хемчегни Красноярск крайның, Хакасияның болгаш Тываның девискээринге 2 чыл бурунгаар сентябрьның сөөлгү субботазында эрттирип эгелээн. Ооң кол сорулгазы – чурттакчы чоннуң кичээнгейин хемниң экологтуг байдалынче угландырары. Бо хемчегниң төлевилелин Орус географтыг ниитилел болгаш Русгидро тургускан болгаш үстүнде 3 регионнуң удуртулгазы оларны деткээн. 

Күстүң башкы айының 27-де найысылалдың чаарттынган кезээ, чоннуң ынак дыштаныр  чери — «Азия төвүнүң» девискээринге чоннарның найыралын доңнаштырган күчүлүг Улуг-Хем хүнүн кызылчылар ыры-шоор, танцы-сам-биле демдеглээннер. Хоорайны аян-шинчи киир каастап турар эрик кыдыында чурукчулар бийири-биле чуруттунган,  чурук тырттырар аппараттарында бот-боттарын тырттыржып турар улус-даа кайы хөй. 

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png