Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


ПРОГРАММА основных мероприятий, посвященных празднованию  80-летия добровольного вхождения Тувинской Народной Республики  в состав СССР 9 октября 2024 г.
Дом народного творчества
10.00 - Открытие III Международного библиотечного форума «Через библиотеку – к развитию общества»

Тувинский институт гуманитарных и прикладных социально-экономических исследований при Правительстве Республики Тыва
10.00 - Республиканская научно-практическая конференция «Россия и Тува: 80 лет вместе»

Тувинский государственный театр кукол
11.00 - Открытие XII театрального сезона, премьера спектакля «Сказочный мир муминов»
Подробнее...

Новости

RSS
06.12.2017 21:09 / Общество
Глава Тувы Шолбан Кара-оол провел очередной прием граждан

Глава Тувы Шолбан Кара-оол провел очередной прием граждан, на который в этот раз попал начинающий предприниматель из Чаа-Хольского района Чойган Баазакай. Он попросил помощи на расширение своего мебельного производства.

Простой сельский парень Чойган Баазакай не стал сидеть без работы и начал заниматься тем, что умеет собственными руками. Открыл столярную мастерскую год назад и за это время сумел занять свою нишу на рынке Чаа-Хольского района. Об этом Глава Тувы Шолбан Кара-оол рассказал в соцсетях.

Мебелью обеспечил школы и детские сады. Спрос на его продукцию вырос настолько, что в одиночку он уже не справляется с заказами. Использовать наёмных рабочих не позволяет нехватка оборудования и инструментов, но своих доходов на их приобретение пока не хватает. Оформить кредит тоже оказалось делом непростым – банк в обязательном порядке требует залога либо поручительства. Ни того, ни другого он обеспечить не может.

Подробнее...
06.12.2017 14:58 / Общество
Глава Тувы встретился со старейшиной Когел Мижитеевичем Саая

Когел Мижитеевич Саая родился он 10 июля 1931 года в сумоне Аксы-Барлык Барун-Хемчикского района в семье арата-скотовода. С детских лет стал вырезать, наблюдая за старшими народными мастерами, фигурки животных, диких зверей из тополиной коры и дерева мягкой породы.

В молодости он переехал в село Кызыл-Даг Бай-Тайгинского района. Это родина прославленных камнерезов. Здесь он восстановил буддийский храм, разрушенный в 30-х годах. Кооп-Соокское хурээ восстанавлено на старом месте, где еще сохранились руины старого храма. Легенда говорит, что когда-то место под его строительство было выбрано по предложению Богдо-Гегена, побывавшего в этих местах.

Подробнее...
06.12.2017 13:45 / Общество
Тыва: Телеграммы из разных уголков России

Правительственная телеграмма из Йошкар-Олы:

- Уважаемый Шолбан Валерьевич. Выражаю искреннюю признательность и благодарность за поддержку в скорбный для жителей республики Марий Эл час вы разделили с нами печаль и боль невосполнимой утраты граждан республики, чьи жизни унесла страшная автомобильная авария. С уважением Глава республики Марий Эл А. Евстифеев.

Телеграмма из Екатеринбурга:

- Уважаемый Шолбан Валерьевич. По случаю моего назначения на новую должность и в связи с убытием из войск Центрального военного округа
Подробнее...
05.12.2017 14:39 / Образование
Минобрнауки Тувы  уведомляет о начале ежегодного конкурса на соискание грантов и премий Главы Республики Тыва в области науки и технологий

Гранты Главы Республики Тыва выделяются для проведения фундаментальных и прикладных научных исследований, имеющих значительную научную новизну, важное значение для социально-экономического развития Республики Тыва, свидетельствующие о заметном вкладе молодых ученых в развитие науки и техники и об их высоком даровании.

Минобрнауки РТ совместно с республиканскими министерствами, руководствуясь утвержденными в установленном порядке приоритетными направлениями развития науки, технологии и техники Тувы, которые ежегодно уточняются, определяет квоты на выделение грантов по отраслям науки. 

Подробнее...
04.12.2017 19:12 / Муниципалитеты
Глава Тувы помог сут-хольским животноводам пробурить скважину  и открыл новый сельский клуб

Еще один сельский клуб построили в Туве по программе «100 Домов культуры». В селе Ак-Даш Сут-Хольского района Тувы в минувшую субботу открыли новый клуб, построенный по федеральной программе «100 Домов культуры». В торжествах по случаю ввода в эксплуатацию принял участие Глава республики Шолбан Кара-оол, посетивший район с рабочей поездкой. На церемонии открытия премьер пообещал, что следующим шагом правительства Тувы в отношении построенных в рамках программы 10 сельских клубов станут меры по повышению заработной платы их работникам. «Надеюсь, новый клуб, такой красивый и уютный, станет любимым местом встреч жителей, реализации их талантов и творческих инициатив», - высказал пожелание жителям Ак-Даша Глава Тувы.


Подробнее...
04.12.2017 15:15 / Политика
Глава Тувы набрал  плюсы как защитник русского языка и экспортер тувинской культуры одновременно. А это многого стоит - эксперт

Как достаточно сильные оценили позиции главы Тувы Шолбана Кара-оола составители второго выпуска «Кремлевского рейтинга губернаторов России». В новой исследовательской работе, получившей название «Рейтинг Власти в СФО», Центр развития региональной политики (ЦРРП) поместил тувинского премьера в «умеренно сильную группу», поставив ему твердую четверку. Эксперты, опрошенные «ФедералПресс», не удивлены высокой оценкой главы Тувы. Несмотря на некоторые объективные сложности, в республике активно развивается экономика, особое внимание уделяется социальной политике, культуре и борьбе с вредными привычками, а сам Шолбан Кара-оол, которого многие считают близким к политической группе Сергея Шойгу, инициативен и предприимчив. Подробности – в материале «ФедералПресс».

«По динамике личностного позиционирования у главы Тывы в принципе есть чему поучиться соседям, – заявил «ФедералПресс» политконсультант Константин Бакшеев

Подробнее...
04.12.2017 12:58 / Общество
Второй состав Общественной палаты Тувы провел заключительное заседание

1 декабря 2017 года в зале заседаний Верховного Хурала Республики Тыва состоялось заключительное для членов второго состава (2014-2017 годы) пленарное заседание Общественной палаты: в соответствии с законодательством, срок полномочий членов Общественной палаты составляет три года.

В заседании приняли участие Глава республики Шолбан Кара-оол, заместитель Председателя Правительства Анатолий Дамба-Хуурак, руководитель Канцелярии Главы Артур Монгал, главный федеральный инспектор Александр Вавилихин, уполномоченный по правам человека, по правам ребенка Ольга Россова, уполномоченный по защите прав предпринимателей Андрей Сат, члены Общественной наблюдательной комиссии, представители общественных организаций, активисты.

ФОТОРЕПОРТАЖ

Подробнее...
04.12.2017 11:54 / Бюджет
Казначейство Тувы: от истоков к облачным технологиям

В преддверии 25-летия со дня образования Казначейства России руководитель Управления Федерального казначейства по Республике Тыва Солангы Николаевна Саая дала интервью.

- Солангы Николаевна, 8 декабря Казначейство России отмечает 25-летний юбилей, и к этой отметке полностью утвердилась в роли одной из ключевых ведомств в финансовой системе страны. А какие значимые этапы вы можете выделить в истории становления Казначейства в Туве?

Подробнее...
04.12.2017 10:29 / Общество
Тува за неделю: события, люди, факты

О ГЛАВНОМ

Шолбан Кара-оол: «Инициативы Президента - это ядро национальной идеи»

Глава Тувы Шолбан Кара-оол прокомментировал инициативы Президента России Владимира Путина, прозвучавшие на заседании Координационного совета по реализации Национальной стратегии действий в интересах детей на 2012-2017 годы. «Это в его стиле, принимать решения, которые помогают людям здесь и сейчас, но в то же время закладывают мощную основу на 20 лет вперед. Не сомневаюсь, что новые инициативы Президента В.В. Путина по поддержке семьи, материнства и детства в Туве встретили на ура, - пишет Шолбан Кара-оол в своем блоге. - Продлевается программа по выплате маткапитала, запускается специальный механизм ипотечного кредитования семей, у которых с 2018 года появится второй или третий ребенок
Подробнее...
03.12.2017 23:56 / Конкурсы
В Новосибирске пройдет полуфинал Конкурса «Лидеры России» по Сибирскому федеральному округу
4-7 декабря в Новосибирске состоится федеральный окружной полуфинал Всероссийского конкурса «Лидеры России». К участию в полуфинале приглашен 301 человекиз разных регионов Сибирского федерального округа, успешно прошедшие предыдущий этап конкурса. В мероприятии запланировано участиеполномочного представителя Президента РФ в СФО Сергея Меняйло, Министра экономического развития РФ Максима Орешкина
Подробнее...

Фоторепортажи

Встреча Главы Тувы Ш.В. Кара-оола с трехкратным чемпионом Европы по вольной борьбе Опаном Сатом, 2 апреля 2013 г

03.04.2013

Второй Кубок КВН Главы Республики Тыва, 1 апреля 2013 года

01.04.2013

Молодежный форум "Шаги к 100-летию"

29.03.2013


Современный Улан-Батор (столица Монголии). Фото Виталия Шайфулина

25.03.2013

Открытие Постоянного представительства Республики Тыва в Улан-Баторе, 22 марта 2013 года

25.03.2013

Встреча Главы Тувы Ш.В. Кара-оола с этническими тувинцами Монголии (Улан-Батор, 22 марта 2013 г)

25.03.2013


Совместное заседание Советов Правительства РТ и Верховного Хурала РТ, 19 марта 2013 г.

19.03.2013


Празднование Масленицы в Кызыле

17.03.2013


Церемония вручения госнаград Республики Тыва, посвященная 91-ой годовщине образования МВД по РТ

15.03.2013

Выездное заседание в селе Эрзин по вопросам социально-экономического развития Тес-Хемского и Эрзинского районов республики, 13 марта 2013 года

14.03.2013

Встреча Главы Тувы Ш.В. Кара-оола с товаропроизводителями Тес-Хемского и Эрзинского районов республики, 13 марта 2013 года

14.03.2013

Церемония вручения государственных наград Республики Тыва

08.03.2013

Монгун-Тайгинский район, у горы "Ак-Баштыг"

06.03.2013

Х Красноярский экономический форум

26.02.2013

Закладка Аллеи памяти пожарным-десантникам, погибшим 6 июня 2012 года, в форме Ордена Мужества. Кызыл, 2012 г.

05.10.2012

Встреча Михаила Оюна, чемпиона Паралимпиады-2012

13.09.2012

Соревнования по национальной борьбе Хуреш в селе Шекпээр Барун-Хемчикского района, май 2012

01.05.2012


Бюджетную политику обсудили на совместном заседании советов Правительства и Верховного Хурала Тувы

30.10.2017

Глава Тувы поздравил работников Каа-Хемского угольного разреза с Днем шахтера

23.08.2013



 
Медээлер
RSS
12.02.2014
ВЛАДИМИР ПУТИН БАЙЫР ЧЕДИРГЕН

Сочиде команда аайы-биле маргылдаага баштайгы алдын медальды чаалап алган Россияның фигурлуг чуңгулаашкын спортчуларынга байырны Владимир Путин чедирген.

Фигурлуг чуңгулаашкын талазы-биле ужуражылга баштайгы олимпийжи маргылдаа болган, аңаа Президент чедип келген. Оларның оюнун күрүне баштыңчызы индирден хайгаараан болгаш спортчу көргүзүү доосту бээрге бадып кээп, үрде манаан тиилелгези дээш  чоргааралын илереткен.Россияның фигурлуг чуңгулаашкын талазы-биле чыынды командазын олимпийжи чемпион Евгений Плющенко болгаш оюннарга бир дугаар киржип турар Юлия Липницкая база эжеш танцылаарлар Елена Ильиных биле Никита Кацалов олар төлээлээннер.


Улаштыр номчуур...
12.02.2014
Кышкы-даа бол, изиг оюннар эгелээн

Улуг, делгем Россия бодунуң күчү-күжүн делегейге көргүзүп, XXIIКышкы Олимпий оюннарынга аренада 40 муң, экраннар баарында 3 миллиард көрүкчүнү хаара туткан. Бо спортчу маргылдаа аарыкчыларның сагыш-сеткилин хөлзедип, кайгамчыктыг солун болуп, улуг чижилгеге эртер дээрзинге чигзиниг турбас.

Февраль 7-де кежээкиниң 20:14 турда, янзы-бүрү оттар чайнаан дүнеки Сочи хоорайга бүгү чоннуң четтикпейн манааны Олимпиаданың ажыдыышкыны эгелээн. Олимпиаданың маадырлары спортчулар шөлче үнерге, аңгы-аңгы чурттарның баштыңнары оларга улуг-улуг чедиишкиннерни күзеп, байырны чедирген. Кажан Россияның чыынды командазы хостуг, чоргаар, аренаже үнүп келгенде, улуг-бичии аарыкчыларның хей-аъды улам киискип, чурттуң бүзүрелдиг чедиишкини дээш кыйгыны салып, кызыгаар чок өөрүшкүзүн илередип турган.

Улаштыр номчуур...
12.02.2014
«Кызыл-Дагның сылдызы»

Шүлүкчү башкы Нина Эртинениң 50 харлаанынга тураскааткан «Кызыл-Дагның сылдызы» деп кожуун чергелиг мөөрей Николай Танзын аттыг көдээ Культура бажыңынга бедик деңнелге эрткен. Ыры мөөрейи эгелээриниң бетинде мугур хар харлап турар башкының амыдыралчы болгаш күш-ажылчы намдары-биле көрүкчүлерни таныштырган.Нина Түлүшевна бойдустан дески салым-чаяанныг болуп төрүттүнген: шүлүкчү, танцычы, чурукчу, спортчу, даараныкчы, аргыкчы. Хаакка маңнаарынга, баскетбол ойнаарынга кожуунда кым-даа аңаа четпес. Хүндүткелдиг башкы өөредилге эргелекчилеп, директорнуң оралакчызы болуп, класс удуртукчузу, херээженнер чөвүлелиниң даргазы болуп үре-түңнелдиг ажылдаан. Шынап-ла, ажыл-иштиң кандыызындан-даа чалданмас кижи. Сиген кезип турда, эр кижилерден чыда кагбас. Школада шүлүк, чогаалга сонуургалдыг уругларны «Сылдысчыгаш» бөлгүмче хаара тудуп, хөй чылдарның дургузунда ону билдилиг удуртуп, хөй-ниити ажылынга идепкейлиг болурунга өөреникчилерге төлептиг чижек болуп чоруур.

Улаштыр номчуур...
12.02.2014
Олимпиадага тураскаадып

Тожу кожууннуң суму школаларының командаларының аразынга Сочиге болур кышкы Олимпий оюннарынга тураскааткан спортчу мөөрей болуп эрткен. Аңаа Тоора-Хемниң, Адыр-Кежиг, Ий база Ийниң санаторлуг школазының школачылары хаак болгаш дагдан шанакка бадар маргылдааларга киришкен. Хаак маргылдаазынга Тоора-Хем школазының командазы бирги черге төлептиг болган. Ийиги база үшкү черлерни Адыр-Кежиг биле Ий школалары тус-тузунда алган.

Улаштыр номчуур...
06.02.2014
Өскүс уругларга чаа бажыңнар

2013 чылда бистиң республиканың өскүс уругларынга болгаш ада-иезиниң хайгааралы чок артканнарга 295 квартираны туткан. Бо сорулганы күүседири-биле бюджетке 316,6 млн. рубльди салган. Аныяк кижилерниң көжүп кирип турар чаа бажыңнарын республиканың бүгү муниципалитеттеринде тудуп турар. Оларның иштинде эң ырак болгаш чедери берге черлер база бар. Чижээ, Бай-Тайга кожуунда ийи-ийи аал чурттаар чеди бажың туттунган, Тожуда — алды.2013 чылдың төнчүзүнде Шагаан-Арыг хоорайга, №1 школадан ырак эвесте, чаа бажыңнардан тургустунган кудумчу көстүп келген. Өскүс уруглар чурттаар кылдыр ийи-ийи квартиралыг сес болгаш дөрт квартиралыг бир бажыңны ында туткан. Бажың бүрүзүнүң чанында огород тарыыр болгаш ажыл-агыйга ажыглаар участокту көрген. Ол тудугга 17 млн. рубльди үндүрген. Шагаа бүдүүзүнде 20 чаа бажыңны ээлеринге хувааган, оларның чамдыктары көжүп кире берген, өскелери — белеткенип турар.

Улаштыр номчуур...
06.02.2014
Эге школаларга — өөредилге номнары

Тыва школаларга  өөредилге номнарының төөгүзү оларның амгы үеде байдалы, ол номнарны чогаадып, очулдуруп, редакторлап, парлап чораан буянныг кижилерниң  намдар-төөгүзү, чогаадыкчы ажыл-ижи тыва культураның эрткен оруунуң база бир чугула айтырыгларының  бирээзи.

Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң эртем библиотеказында тыва школаларга өөредилге номнарының фондузу биске эң-не үнелиг, ховар фондуларның бирээзи.  Ында баштайгы «Yжүглелдер», «Букварьлар»,  «Тыва дыл», «Төрээн чогаал», тыва школаларга «Орус дыл» номнары  болгаш 40 чылдарда орус дылдан тыва дылче очулдуруп турган  «Амы чок бойдус», «Бурунгу болгаш ортаакы вектерниң төөгүзү», физика,  химия,  математика,  география дээш, өске-даа эртемнерниң номнары  бар. Оларны чаа шагның өөреникчилери хамаанчок, ортумак назы четкен аныяктар  безин   шоолуг-ла билбес, хөй кезии оларны шуут көрбээн-даа чадавас.

Улаштыр номчуур...
06.02.2014
Аржааннарның кадыкшылга салдары
2013 чылда республикага кылдынган эртем-шинчилел ажылдарының иштинде онзагай черни кижиниң кадыын быжыктырып сегидеринге Тываның аржаан сугларының онзагай салдар-күжүн тодарадыр эмчи шинчилелдери хамааржыр. Бо улуг ажылды Тыва Республиканың Чазааның айтыышкынын (№ 81, 2013 ч. март 18) болгаш Тыва Республиканың Кадык  камгалал яамызының дужаалын (№ 383, 2013 ч. 04 а. 04 х.) езугаар кылып чоруткан. Шинчилелдерни удуртуп-башкарар болгаш ооң кол күүседикчизи кылдыр Тыва Республиканың эмчи-социал айтырыгларының болгаш удуртулга талазы-биле эртем-шинчилел институдунга дааскан (директору М.Т. Оюн). Шинчилелдерниң бүгү ажылдарын херек кырында чорудар кылдыр институттуң аржааннар шинчилээр секторунуң кол эртем ажылдакчызы, эмчи эртемнериниң доктору, профессор И.Н.Смирнованы, секторнуң эргелекчизи, химия эртемнериниң кандидады К.Д.Аракчааны томуйлаан. Аржааннарга кылдынган баштайгы шинчилелдерниң түңнелдерин 2013 чылдың декабрь 13-те Чазак Бажыңынга эрттирген эртем-практиктиг конференцияга илеткээн.
Улаштыр номчуур...
05.02.2014
Шагаа бүдүүзүнде малчын коданга…

Чылан чылы дүжүлгезин аът чылынга дамчыдарының бүдүүзүнде республиканың кызыгаар чоогунда кожууну Эрзинче сургакчылаар аргалыг болдувус. Найысылалдан кожуун төвүнге чедир 220 километр. Ол хүн агаар-бойдустуң чылыынга үдеттирип алгаш, кожууннуң төвүнге дүъш үезинде четтивис. Оруувусту уламчылап, Эрзин суурдан үнгеш, ужуражыр малчыннарывыстың кыштаанче углапкан бис. Ыяштың адыр будуктары дег, ында-мында оруктар-ла хөй. Төре-Хөлче углаар оруктап көвүрүгнү кешкеш, хараганнар аразы-биле чоруп ор бис. Ховуну дургаар кыштагларны таварып, айтыртынып чорааш, Чаламалыгда кыштап орар  малчыннарның аалынга чедип келдивис. Кожуун төвү биле бо кыштагның аразы 48 километр. Элезинниг Эрзин-Тестиң чыварлыг ховузунуң ыжык черинде эң ырак турлаг болду. Коданның девискээринде чаагайжыдыр туткан, пластик соңгаларлыг элээн улуг бажың чанынга машинавыс доктаапты.  Аалдың  ээлери бисти уткуп кээрге, оларның-биле тыва чаңчылывысты сагып, чолукшужуп мендилештивис. Ажылчын бөлүктү бажыңынче чалады. Бажыңче кирип кээривиске оларның ийи харлыг уйнуу бисче уткуй маңнап келди. 

Улаштыр номчуур...
05.02.2014
САЙЗЫРААРЫНГА БYЗYРЕЛ УЛУГ

Тываның күрүне филармониязынга Орус дыл чылының байырлыг ажыдыышкыны «Тыва орустап чугаалап тур!» деп чыыш-биле эгелээн. Эрткен чылын Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң үндүргени Чарлыы езугаар 2014 чылды Орус дыл чылы кылдыр чарлаанын сагындырып каалыңар. Ол Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга тураскааткан. Чыышка республиканың кожуун, сумуларының орус дыл болгаш литература башкылары, эртемденнер, культура ажылдакчылары болгаш массалыг информация чепсектериниң төлээлери киришкен. Аңаа орус дыл башкылаашкынының айтырыгларын болгаш ийи дылдың аяннажылгазының хөгжүлдезин, тургустунуп келген айтырыгларны, оларны шиитпирлээр аргаларын сайгарып чугаалашкан.Байырлыг хуралды ТР-ниң өөредилге сайыдының оралакчызы, орус дыл талазы-биле кол күрүне инспектору Татьяна Шарыпованың илеткели-биле ажыткан. Татьяна Леонидовнаны 2013 чылда республиканың Чазааның бот-идепкейи-биле тургускан орус дыл талазы-биле кол күрүне инспекторунуң албан-дужаалынга томуйлаан турган.

Улаштыр номчуур...
05.02.2014
ШАГАА – АРАТ ШӨЛYНДЕ

Чаа үнүп келген Аът чылын январь 31-де Арат шөлүнге «Шагның чаагай эргилдези, Шагаа найыр моорлап келди, курай-курай!» деп театржыткан концерт-көргүзүү-биле байырлал эрткен. В.Көк-оол аттыг хөгжүм-шии театрының кирер эжииниң аксынга 12 дириг амытан шөлче үнүп кээп, каас-шиник танцызын күүсеткен. Эң-не кол кичээнгейни үдеп турарывыс Чылан чылы болгаш уткуп турарывыс Аът чылы хаара туткан. Байырлалга ТР-ниң Чазааның оралакчызы А.П. Дамба-Хуурак Ш.В. Кара-оолдуң мурнундан база бодунуң өмүнээзинден, ТР-ниң Камбы-ламазы Тензин Цүлтим, Кызыл хоорай баштыңы Д.И. Оюн, Yстүү-Усинскиден келген делегация олар байыр чедирген.

Улаштыр номчуур...
05.02.2014
М.Кенин-Лопсан: «Өөрениңер, ажылдаңар, сайзыраңар»

Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезин, эртем-шинчилелдерин, культураны болгаш уран чүүлдү сайзырадыры-биле холбашкан ажыл-чорудулгазы, спортчу чедиишкиннери, а ол ышкаш улустарның аразынга тайбыңны, найыралды болгаш кады ажылдажылганы быжыглаарының херээнге көскү салыышкыны болгаш өске-даа сураглыг ачы-хавыяазы дээш республиканың кол күрүне шаңналдарының бирээзи — «Буян-Бадыргы» орденни бир дугаар тывыскан.  

Ол бедик шаңналды Тываның Баштыңының холундан бир дугаар алган кижи эртемден болгаш чогаалчы Монгуш Кенин-Лопсан болган. «Бо кайгамчык кижи-биле чаңгыс үеде чурттап чоруурум меңээ алдар болгаш чоргаарал-дыр — деп, шаңналды тывыспышаан, Тываның Баштыңы чугаалаан. — Монгуш Бораховичиниң ачы-хавыяазы үнелеп четтинмес. Ооң эртем, литература болгаш хөй-ниитичи салыышкынын делегей деңнелинге шагда-ла хүлээп көрүп турар. Тыва чоннуң  угаан-бодал эртинелериниң кадагалакчызы деп бүгү-делегейге үнелээн, ооң чогаадыкчы ажыл-чорудулгазы ханы болгаш хөй талалыг. Кайгамчык салым-чаяанныг, билбес чүвези чок, сагыш-сеткили байлак бо хоочун шагда-ла Тываның дириг эртинези, хамнаашкын талазы-биле бүгү чурттарда сураглыг кижи апарган. «Буян-Бадыргы» деп кайгамчык чогаалды биске сөңнээн Монгуш Бораховичиден өске кымга ындыг аттыг шаңналды эң бир дугаарында тыпсыр боор. Бо дээрге ханы уткалыг болгаш чөптүг шиитпир-дир».

Улаштыр номчуур...
03.02.2014
2014 чылдың өскерилгелери
Россияның пенсия системазында 2014 чылда кол-кол өскерлиишкиннер дугайында Россияның Пенсия фондузунуң Тыва Республика салбырының даргазы Б.А. Тугур-оол-биле интервью:— Баяна Алексеевна, баштай-ла пенсия өзүлдезинге хамаарыштыр чугааны чорудар бис бе? Чүге дизе бистиң пенсионерлеривис чыл санында пенсияны өстүрүп турарын  билир, ол дугайында шагда-ла дыңнаалап, эрте дээре билип ап турар. Тодаргайлаарга, бо чылын  өзүлде кажан, кайы хире болурул?

— Ийе, пенсияның кайы хире өзери пенсионерлерге сонуурганчыг медээ дээрзи билдингир. Бо чылын күш-ажыл пенсиялары февраль 1-ден, ийи дугаарында – апрель 1-ден өзер. Февраль 1-ден индексация 2013 чылда хереглел өртектериниң кайы хире өскенинден хамааржыр, апрель 1-ден – эрткен чылда Россияның Пенсия фондузунуң орулгазы бир пенсионерге онааштыр кайы хире болганын көөр. Ол ышкаш апрель 1-ден күрүне пенсиялары, ооң санында социал пенсия болгаш федералдыг чиигелде алыкчыларының пенсиязы-биле катай ап турары ай санының акша төлевири өзер. Ону улус ЕДВ деп адап өөрени берген.

Улаштыр номчуур...
03.02.2014
АК ЧОЛДУГ ШАГАА-БИЛЕ

Амыргын-на, амыргын, хүндүткелдиг хоочуннарывыс!

Амыр-амыр, хүндүлүг чаңгыс чер-чурттугларым!

Чаа уткуп алырывыс чараш, чаагай Шагаавыс-биле!

 Төрээн Тывавыстың бүгү-ле ыдыктыг черлеринге саң салып, йөрээлдер ыдып тургаш, cуг олуттуг, 5 сарыг меңгилиг, каразымаар Чылан чылын үдеп үндүргеш, ыяш олуттуг, дөрт ногаан меңгилиг, көк Аът чылын хүннүң баштайгы херелдери-биле уткуп алыр бис.  Аът чылын таварыштыр Тывада чурттап чоруур бүгү-ле чонумга Шагаа-биле изиг байырны бодумнуң өмүнээмден болгаш Тыва Республиканың Чазааның мурнундан чедирип тур бис! Аът дээрге мал малдап чоруур  кижиниң  хүн бүрүде ажыл-ижин кылчыр, амыдырал-чуртталгазында эң-не чоок эжи-дир. Тываның сүлде-демдээнде аъттыг кижи чуруп кааны база анаа эвес, ханы уткалыг. Өгбелеривис аът-биле аргыжып, көжүп-дүжүп, дайын-чаага киржип чорааннар. Ажыктыг хөлгези — аътты ол хире бедик деңнелге хүндүлеп турганы ол-дур. Аът дээрге эр кижиниң хей-аъды, чоргааралы болгаш бүзүрели-дир. Ындыг болганда, бо чыл бистиң чер-чуртувуска сайзыралды болгаш депшилгени хайырлаар дээрзинге бүзүрээр бис. Бүзүрел бистерге дыка херек. Улуг юбилейлиг хемчеглер эрттирер деп турар улус бот-боттарывыска бүзүрелдиг турар ужурлуг бис. Чаа чүс чылдың төөгүзүн эгелеп турар болганывыста ону демниг, туруштуг, найыралдыг, келир үеге быжыг бүзүреливис-биле чаа төөгүвүстү  бижип эгелээр ужурлуг бис.

Улаштыр номчуур...
27.01.2014
Тываның Баштыңы: «Инвесторлар чүгле боттарынга эвес, республиканың эрге-ажыктарынга база ажылдаар ужурлуг»
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол биле Төп-Сибирь округунуң талазы-биле бойдус курлавырларының ажыглалының департаментизиниң начальниги Александр Еханин ужурашкан.Бойдус курлавырларының ажыглалының талазы-биле федералдыг агентилелдиң регионда тургузугларынга чорутканы эде тургузуушкунунуң түңнелдерин езугаар Төп-Сибирь округунуң талазы-биле бойдус курлавырларының ажыглалының департаментизи тургустунган. Ужуражылга үезинде Александр Еханин эде тургузуушкуннуң утказын болгаш сорулгаларын Тываның Баштыңынга таныштырган. Шолбан Кара-оол аңаа көргүскен кичээнгейи дээш четтиргенин илереткен болгаш күүсекчи эрге-чагырга органнары-биле кады ажылдажылганың айтырыгларын сайгарарын саналдаан.
Улаштыр номчуур...
27.01.2014
Чоннуң Шагаа-2014 байырлалын эрттирериниң планы
«100 чылдарны демдеглээр байырлалдарны Шагаа-биле уткуулуңар!» уругларга байырлал хемчеглери:
— «Шаг — чараш, Шагаа — чаагай» деп тыва национал оюннар;
— тыва национал идик-хеп көрүлдези – Республиканың уругларга немелде өөредилге төвүнге январь 26-да 10.00 шакта;
«Шагааны уткуп – эжиң-өөрүңге байырдан чедир!» уругларга байырлал – Кызыл хоорайның уругларга немелде өөредилге төвүнге январь 26-да;

Культура-массалыг болгаш спортчу хемчеглер
2000-2001 чылда төрүттүнген оолдар аразынга бокска «Рингиниң идегели» республика маргылдаазы – «Автомобилист» спорт залынга, январь 29-тан февраль 2-ге чедир;
«Шагның чаагай эргилдези, Шагаа найыр моорлап келди, курай-курай!» театржыткан көргүзүг – Арат шөлүнге, январь 31-де 13.00 шакта;
«Аът чыл үндү, арат-чонну кыйгырды!» байырлал көргүзүглери – Тыва культура төвүнге январь 31-де 14.00 шакта;
Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png