Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
Руководитель региона информировал Президента, в частности, о темпах жилищного строительства и мерах по развитию сельского хозяйства в Туве.
В.Путин: Мы с Вами обсуждали ситуацию, уже отметили позитивные тенденции. Конечно, что касается стройки – у нас стройка в целом развивается хорошо по стране, рост 7,9 процента. Но в Туве – больше 50, по-моему, 53 процента.
В.Ховалыг: Да.
Подробнее...
Новости
27.03.2019 15:37 / Общество
В интервью Глава Тувы Шолбан Кара-оол рассказал о наиболее важных итогах развития социальной сферы в республике и планах на будущее. Журнал начал выходить с февраля 2018 года. На его страницах нашли широкое освещение такие актуальные для всех темы, как государственная политика в социальной сфере, реализация в регионах федеральных программ и инновационных проектов, направленных на повышение качества жизни граждан, положительный опыт по организации социального обслуживания населения.
- В майском (2018 г.) Указе Президента РФ Владимира Путина обозначены новые национальные цели, одна из которых — обеспечение социального благополучия граждан. Какие шаги предприняты в этом направлении, каковы основные итоги развития социальной сферы региона в 2018 году? Какие направления были приоритетными? Какие проекты реализуются в рамках государственно-частного партнерства? Какие новые социальные технологии сегодня внедряются в социальной сфере региона?
- К числу итогов 2018 года, которые говорят о позитивных сдвигах в социальном благополучии граждан, я бы отнес, прежде всего, снижение безработицы. Общая численность безработных сократилась на 18,6 %, с 23,1 тысячи человек до 18,8 тысячи. Еще один хороший результат - на 11,4 % выросла за год средняя заработная плата по региону. На конец года она составила 34800 рублей.
Подробнее...
27.03.2019 13:58 / Экономика
Межрегиональная ассоциация «Сибирское соглашение» МАСС предлагает создать нормативно-правовую базу, которая позволяла бы решить проблему переполненных золошлаковых хранилищ в стране. Вопрос об использовании золы и шлаков для рекультивации земель планируется обсудить на заседании Совета МАСС 29 марта, который пройдет под председательством Шолбана Кара-оола на площадке Красноярского экономического форума.
«Зола и шлаки у нас используются не более чем на 6%, в то время как Германия, США, Япония, и даже Индия и Китай используют в своем хозяйстве не менее 70%, – заявил председатель межрегиональной ассоциации «Сибирское соглашение», глава Тувы Шолбан Кара-оол.
Подробнее...
27.03.2019 13:54 / Экономика
Межрегиональная ассоциации «Сибирское соглашение» (МАСС) представит проект создания авиамаршрутной сети Сибири, которая был разработан с расчетом на использование региональной и малой авиации. Проект планируется обсудить на заседании Совета МАСС 29 марта, который пройдет под председательством Шолбана Кара-оола на площадке Красноярского экономического форума.
«В идеале хотелось бы не только восстановить всю авиационную маршрутную сеть Сибири, которая существовала в советские годы, – заявил председатель МАСС, глава Тувы Шолбан Кара-оол. – Хотелось, чтобы авиамаршруты к отдаленным территориям Сибири были тесно связаны не только с существующими российскими хабами, но и пересекались с международными авиалиниями».
Подробнее...
26.03.2019 14:44 / Экономика
Документ внесен Министерством экономики Республики Тыва в рамках реализации послания Главы Республики Тыва. Глава подчеркнул, что в последние годы активную позицию заняла Торгово-промышленная палата Республики Тыва: «Считаю, что назрела необходимость принять региональный закон о Торгово-промышленной палате и наделить ее правом выдачи сертификата страны происхождения».
Целью законопроекта является закрепление статуса торгово-промышленной палаты Республики Тыва, что в свою очередь позволит органам государственной власти региона и органам местного самоуправления муниципальных образований Республики привлекать торгово-промышленную палату к реализации государственных программ Республики Тыва и государственных программ Российской Федерации в сфере промышленности, экономики и предпринимательства.
Подробнее...
26.03.2019 14:17 / Общество
Власти Тувы субсидируют предпринимателей и организации, которые предоставляют рабочие места для многодетных граждан. За каждое рабочее место работодатель получает из бюджета поддержку в размере 150 тысяч рублей. Сегодня специальная комиссия Минтруда Тувы подвела итоги конкурсного отбора претендентов на данный вид субсидий.
Как сообщили в министерстве, с начала 2019 года на конкурс было представлено в общей сложности 23 заявки работодателей на создание 38 новых рабочих мест для трудоустройства многодетных родителей. Однако из них жюри оценило и утвердило как наиболее реалистичные только 9 заявок на 11 рабочих мест.
Это, в частности, места портных, поваров, механиков, автослесарей. Кроме того, безработных будут использовать в качестве стригалей в период сезонной стрижки овец. Субсидии пойдут в том числе на приобретение специального оборудования и оснащение рабочих мест.
Подробнее...
25.03.2019 19:01 / Дети
Из более чем 60 тысяч школьников Тувы отдохнуть в лагерях летом смогут около 22 тысяч. Сегодня Минобрнауки РТ представил отчет о ходе подготовки к летней оздоровительной кампании детей.
По данным министерства, республика потратит в этом году на летний отдых детей почти 144 млн. рублей, или на 2,8 % больше прошлогоднего уровня. Увеличение финансирования позволит предоставить дополнительные путевки практически по всем основным направлениям отдыха.
Так, расположенные на территории республики лагеря смогут принять за сезон 19 132 человека (в 2018 – 18 780). Количество путевок во всероссийские детские центры также вырастет – с 401 до 412. Исключение составляют санаторно-курортные учреждения - в 2019 году здесь смогут отдохнуть 2,5 тысячи детей (в 2018 – 2691).
Подробнее...
23.03.2019 13:35 / Экономика
С 29 по 31 марта 2019 года для развития трансграничного и межрегионального туризма Республика Тыва во второй раз примет участие в XX Международной туристской выставке «ITM Mongolia 2019» в г. Улан-Батор Монголии, МВЦ «Мишээл Экспоцентр».
Международная туристическая выставка «ITM Mongolia 2019» проходит ежегодно с 1999 года по инициативе Ассоциации туризма Монголии, в 20-й раз. На данной выставке кроме постоянных монгольских компаний участвуют так же представители Китая, Японии, Франции, Кореи и др.
В рамках участия запланирована презентация туристского потенциала Тувы и впервые экспортный потенциал предоставляющих медицинских услуг Республики Тыва. Основной целью поездки является увеличение экспорта услуг Республики Тыва в сфере туризма и здравоохранения.
Подробнее...
22.03.2019 21:29 / Общество
Министерство здравоохранения Республики Тыва по факту ошибочного введения вакцины БЦЖ 9 детям, посещающим детский сад №23 во время проведения туберкулинодиагностики сообщает, что в настоящее время производится эпидемическое расследование данного случая.
В результате проведенной проверки выявлено, что 18 марта 2019 года медицинская сестра, работающая непосредственно в МДОУ № 23 города Кызыла Ооржак А.И., не имеющая документа допуска к мероприятиям туберкулинодиагностики, вакцинации и ревакцинации БЦЖ произвела самовольно в нарушение всех правил порядка проведения туберкулинодиагностики введение вакцины БЦЖ воспитанникам детского сада.
За халатное отношение к своим трудовым обязанностям данная медсестра уволена с работы по п. 6. Ч. 1. Ст. 81 ТК РФ.
Подробнее...
22.03.2019 15:04 / Мероприятия
Глава Тувы Шолбан Кара-оол поставил задачу по мобилизации противопожарных сил по всей республике. Ход подготовки к пожароопасному периоду обсудили в студии телеканала "Тува 24" с участием заместителя начальника отдела охраны и защиты леса Министерства природных ресурсов и экологии РТ Михаила Серёдкина и заместителя главного государственного инспектора ГУ МЧС по РТ по пожароопасному надзору Дениса Шахова.
- Расскажите, пожалуйста, сколько всего пожаров было зарегистрировано в 2018 году и как сейчас организована подготовка к пожароопасному периоду.
Денис Шахов, заместитель главного государственного инспектора ГУ МЧС по РТ по пожароопасному надзору:
- Если взять статистику трех последних лет, то стоит отметить положительную тенденцию по снижению количества лесных пожаров. За 2018 год согласно статистическим данным было зарегистрировано 104 пожара в лесах
Подробнее...
22.03.2019 14:22 / Экономика
Правительство РФ проведет отдельное заседание по вопросам социально-экономического развития Тувы в ближайшее время. Решение об этом принято на рабочем совещании у заместителя руководителя Аппарата Правительства России Анатолия Кириенко, которое прошло 21 марта с участием Главы Тувы Шолбана Кара-оола.
Поручение о подготовке заседания Правительства дал аппарату Премьер-министр России Дмитрий Медведев после встречи с Шолбаном Кара-оолом в Красноярске. Глава Тувы обратился к нему с просьбой актуализировать решения по развитию региона, принятые распоряжением правительства РФ от 17 апреля 2015 г. N 678-р.
Данным документом, напомним, был утвержден план мероприятий, направленных на социально-экономическое развитие Тувы. Как отметил Шолбан Кара-оол, многое из намеченного в нем, было выполнено.
Подробнее...
Фоторепортажи
03.09.2024
15.08.2024
14.08.2024
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
23.12.2023
Медээлер
22.12.2014
Тыва Республиканың Баштыңы Тыва Республиканың Дээди Хуралынга (парламентизинге) Айыткалды декабрь 12-де Улусчу чогаадылга бажыңынга кылган. Ооң ады «2015 чыл: чаа шылгалдалар – чаа аргалар». Кол утказы Россия Федерациязының Президентизи Владимир Путинниң Күрүне Думазынга кылган Айыткалы-биле хөөннеш болган.
Тываның Баштыңының Айыткалында хөй сан-чурагайлар чок, республиканың, ооң ажыл-ишчилериниң мурнунда тургустунуп келген бергелерни, оларны ажып эртер талазы-биле аргаларны айытканы-биле тодаргай. Келир 2015 чыл Россияга болгаш Тывага белен эвес шылгалдаларның чылы боорун чугаалап, оларны ажып эртер дээш бүгү күштерни мөөңнеп, шудургу ажылдаар, дээрден маанай манаан херээ чок дээрзин Шолбан Кара-оол сагындырган. Даштыкы чурттарның Россияга экономиктиг санкцияларын ажып эртер дээш төп эрге-чагырганың ап чорудар хемчеглеринге даянгаш, республика бодунуң курлавырларын дээштиг ажыглаар ужурлуг. Оларның бирээзи — республиканың көдээ ажыл-агыйын база бир бедик чадаже көдүрген «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» деп губернатор төлевилели.
.
Улаштыр номчуур...
22.12.2014
Тываның Камбы-ламазының дүжүлгезинге саадаарының байырлыг езулалы Улусчу чогаадылга бажыңынга болган. Ол сарыг шажынның бо езулалды эрттирериниң шупту чаңчылдары езугаар болган. Камбы-лама албан-дужаалдың демдээ — лотос чечек хевирлиг бөрттү Лопсан Гьятсога кедирип, ону дүжүлгезинге олурткан соонда, республикада сарыг шажынның чүдүкчүлеринге ол бады даңгыраан берип, Тывага сарыг шажынны ам-даа хөгжүдеринге, ол кижилерниң мөзү-шынарынга, амыдырал-чуртталгазынга чаагай салдарлыг боорунга бүгү сагыш-сеткилин, эртем-билиин бараалгадырын даңгыраглаан.
Лопсан Гьятсонуң Тываның Камбы-ламазының дүжүлгезинге саадаарының езулалы эрткен соонда ооң мурнунда Тываның Камбы-ламазының албан-дужаалын ээлеп чораан ламалар аңаа байырны чедирип, ооң чаагай үүлези бүдүнгүр болурун күзеп, байырны чедиргеннер. Лопсан Гьятсонуң Тываның Камбы-ламазының дүжүлгезинге саадааны-биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол аңаа байырны чедиргеш, бистиң республикага амыр-тайбың чорук нептереп, тыва чоннуң сагыш-сеткили, мөзү-бүдүжү сарыг шажын чүдүлгезиниң ачызында улам-на чаагай болурунга, Тываның хөй национал, аңгы-аңгы чүдүлгелерлиг чоннарының аразынга бот-боттарын билчир чорук, оларның аразында эп-найырал быжыг боорунга бүгү-ле күжүн чаа Камбы-лама бээр деп бүзүрелин ол илереткеш, амы-хууда белээн сөңнээн.
Улаштыр номчуур...
22.12.2014
Декабрь 10-да Орус культура төвүнге 2015 чылда болгаш 2016-2017 чылдарда планныг үеде Кызыл хоорайның бюджединиң хөй-ниити чугаалажыышкыннары болган. Хуралды Кызыл хоорайның баштыңы – Төлээлекчилер хуралының даргазы база хоорайның бюджединиң хөй-ниити чугаалажыышкыннарының комиссия даргазы Дина Оюн удуртуп эрттирген.
Хуралга 2015 чылда база 2017 чылга чедир хоорайның социал-экономиктиг хөгжүл- дезиниң дугайында илеткелди Кызыл хоорайның чагырга даргазының экономика талазы-биле оралакчызы Аян Серен-Доржу, Кызыл хоорайның 2015 чылда база 2016-2017 чылдарда бюджединиң баш бурунгаар планнаашкынының дугайында Кызыл хоорайның саң-хөө департаментизиниң даргазы Кежик-оол Тулуш база Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының хыналда комитединиң даргазы Валерия Кыргыс тус-тус илеткелдерни кылганнар. 2015 чылда бюджет планнаашкыны езугаар хоорайның ниити орулгазы — 2 305 496,1 муң рубль, а ниити чарыгдал – 2 344 205,1 муң рубль. Бюджетке чедишпес акша — 38 709 муң рубль. 2016 чылда бюджет езугаар Кызыл хоорайның ниити орулгазы – 2 376 640 муң рубль, а ниити чарыгдал – 2 416 074 муң рубль. Чедишпес акша — 39 434 муң рубль. 2017 чылда ниити орулгазы – 2 072 108 муң рубль, а ниити чарыгдалы – 2 113 469 муң рубль болза, чедишпес акша — 41 361 муң рубль.
Улаштыр номчуур...
22.12.2014
Декабрь 10-да республиканың Онза байдалдар яамызының 2014 чылдың түңнелдерин болгаш келир 2015 чылда кылыр ажылының сорулгаларын чугаалашкан улуг чыыш-хурал Чазак Бажыңының хуралдаар залынга болуп эрткен.
ОБЯ-ның Тывада кол эргелелиниң начальниги, генерал-майор Андрей Назаров удуртуп турар албан чериниң 2014 чылда кылып чоруткан ажылының дугайында илеткелди кылган. 2014 чылда аар деп санаттырган 5 онза айыыл-халап болган: Кызыл — Тээли автоорукка «ВАЗ-2112» марканың ийи автомашиназы үскү-лешкениниң түңнелинде 6 кижи амы-тынындан чарылган, 4 кижи кемдээн (11.04.2014). Кызыл кожууннуң Оттук-Даш дужунга болган орук озал-ондаанга 5 кижи амы-тынындан чарылган, ийизи кемдээн.Тываның «МИ-8» вертоледу октябрь 10-да читкен олчаан амга чедир тывылбаан. Экипажтың 5 кежигүннери база 7 пассажир аңаа чораан. Россияның ОБЯ-ның болгаш российжи, тыва ужар чүүлдүң вертолеттары, 300 ажыг кижи составтыг камгалакчылар бөлүү болгаш хөй санныг эки турачылар читкен вертолетту дилеп-тывар ажылдарга киришкен. Май төнчүзүнде Дапсы, Алаш хемнер үерлээн соонда 425 кижиниң өнчүзү когараан. Суг халавы чурттакчылыг 3 сумуну тавараан, 62 бажыңның херим-кажаазын, огородтарын тавараан, 17 көвүрүглерни болгаш узуну 144,2 км. оруктарны үрегдээн. 183 өг-бүлелерниң амыдырал байдалы бергедээн. Айыыл-халаптың уржуктарын чайладырынче 200 камгалакчылар хаара туттунган,
Улаштыр номчуур...
22.12.2014
Россияның чоннарының хүрештериниң чаңчыл болган хевирлериниң IX фестивалынга тыва мөге тулган чемпион болган.
2014 чылдың декабрь 6-да Иван Ярыгин аттыг хүреш ордузунга Россияның чоннарының хүрештериниң чаңчыл болган хевирлериниң IX фестивалы болган, аңаа Москва хоорайның национал-культура болгаш чаңгыс чер-чурттуглар каттыжыышкыннарының бирги чери дээш база бухэ барилдаан деп бурят хүрешке бирги чер дээш маргылдаалар болган. Ол ышкаш хапсагай деп якут хүрешти бо чылын фестивальга бир дугаар киирген. Чыл санында эртип турар ол спортчу ужуражылга Россияның болгаш даштыкының аңгың-аңгы регионнарындан эң шыырак спортчуларны чыып турар. 2014 чылда база ындыг болган. Фестивальга 121 спортчу киришкен, Москваның национал-культура болгаш чаңгыс чер-чурттуглар каттыжыышкынын төлээлээн 21 команда чагыг киирген.
Улаштыр номчуур...
11.12.2014
Эргим чаңгыс чер-чурттугларывыс!
Бистиң чуртувустуң эң кол күрүне байырлалдарының бирээзи — Россия Федерациязының Конституция хүнү-биле сеткиливис ханызындан байыр чедирип тур бис!
Политиктиг нарын байдалдың үезинде ажылдап кылдынган болгаш 1993 чылда хүлээп алдынган Конституция бистиң чуртувустуң чаңгыс демин камгалап арттырарынга улуг рольду ойнаан, ооң чаартылгазынга быжыг эрге-хоойлу үндезинин быжыглаан, федерализмниң, демократтыг калбак эргелерниң, политиктиг болгаш экономиктиг хосталгаларның, хоойлунуң дээди чоруунуң принциптеринге ниитилелди каттыштырарының байдалдарын тургускан. Россия күрүнезиниң чаа үндезинин тургускаш, Конституция хамааты ниитилелдиң тургустунарынга, экономиканы рынок харылзааларынче шилчидеринге, Россияны улуг чурт кылдыр катап тургузарынга идигни берген.
Амгы күштүг болуп турар Конституцияның амыдыралчы чоруу ооң соонда эрткен чылдарда илдеңи-биле бадыткаттынган.Бо чылын Үндезин Хоойлуну хүлээп алганының ээлчеглиг чылын бистиң-биле кады Россияга каттышкан Крым болгаш Севастополь демдеглеп турарлар.
Улаштыр номчуур...
11.12.2014
Декабрь 9-та Ада-чурттуң Маадырларының хүнүн бистиң улуг күрүневистиң булуң бүрүзүнде чылдың-на демдеглеп турар. «Россияда Дайынчы алдар болгаш тураскаал хүннер дугайында» Федералдыг хоойлуга РФ-тиң Президентизи В.В.Путин 2007 чылда эдилге киирген соонда, бо кайгамчык хүн тургустунган.
Ада-чурттуң Маадырларының хүнүнде Россияның, Совет Эвилелиниң маадырларынга, Святой Георгий ордениниң эдилекчилеринге хүндүткелдиң демдээ кылдыр чечектер салып, сактыышкынны кылыры чаңчыл болу берген. Чурт бүрүзүнде боттарының маадырлары бар. Ол дег база бистиң бичии күрүневис, Тывада, төлептиг маадырлар хөй. Чаңгыс чер-чурттугларывыстың маадырлыг чоруун утпайн, сактып чорууру — бистиң ыдыктыг хүлээлгевис. Ада-чурттуң Улуг дайынынга бистиң хостуг чоруувус дээш боттарының амы-тынын бээринден чалданмайн тулчуп чораан, маадыр атка төлептиг болганнар Михаил Бухтуев, Кечил-оол Түлүш, Чүргүй-оол Хомушку, Александр Семирацский, Николай Макаренко олар.
Улаштыр номчуур...
11.12.2014
Конституция деп сөс латин constitutio деп сөстен укталган, «тургузар, тургузуу» дээн уткалыг сөс. Конституция күрүнениң, ниитилелдиң, хамаатыларның эрге-ажыктарының кол үндезиннериниң дугайында эң бедик юридиктиг күштүг, күрүнениң кол хоойлу-дүрүм документизи. Күрүнениң хоойлу-дүрүмнерин аңаа үндезилеп ажылдап кылыр, ынчангаш конституция кайы-даа күрүнеге эң дээди болгаш эң күштүг юридиктиг документ.
Конституцияларның шаг-шаандан төөгүзүн коптарып келген эртемденнерниң шинчилелдери езугаар алырга, конституция дээрге боттандырары күзенчиг ниити идея-дыр, күрүнениң болгаш хамаатыларның эрге-ажыктарын конституцияларда бижээни олчаан камгалаптар күрүне баштыңчылары-даа, күрүне эрге-чагыргазы-даа кажан-даа турбаан. Оон аңгыда эрге-чагырганы тудуп турар баштыңчылар, янзы-бүрү политиктиг бөлүктер конституцияны боттарының эрге-ажыынга таарыштыр тургузар сорулгалыг боор. Конституцияны тургузарының кол сорулгазы – күрүнени кайы бир баштыңчы азы партия бодунуң туразы-биле удуртур чорукту соксадыры, бети дизе, аңаа шаптыктаары. А эң-не кол сорулгазы – күрүнеге ниитилел-политиктиг сандаргай чорукту болдурбазы.
Улаштыр номчуур...
11.12.2014
Декабрь 6-да Үндезин тыва культура төвүнге республиканың хөөмейжилерииң «Көшкүн хөөмей» деп төлевилелиниң «Хөөмейимни кагбас-ла мен» деп III чыыжы болуп эрткен.
Аңаа республиканың бүгү кожууннарындан база найысылал Кызылдан келген хөөмейжилер, ансамбльдер удуртукчулары, эртемденнер киришкеннер. Хөөмейниң айтырыгларынга хамаарыштыр олар «төгерик столга» ажык чугааны кылган. Аңаа Хөөмейжилер эвилели хөй-ниити организациязының даргазы Алдар Тамдын чыл дургузунда кылып чоруттунган ажылдарга хамаарыштыр илеткелди кылган. Эрткен чылдың декабрьдан бо чылга чедир үениң дургузунда республиканың аңгы-аңгы кожууннарынга болгаш найысылал Кызылга ниитизи-биле 13 хөөмей мөөрейлери эрткен болуп турар. Оларның аразында Тываның Улустуң хөөмейжизи Геннадий Туматтың 50 харлаанынга тураскааткан «Хөөмей-сыгыт Өвүр черде», хөөмейни алдаржыткан Максим Дакпайның, Ак-оол Кара-Салдың юбилейлеринге тураскааткан, «Тыва» ансамблиниң 25 чылынга, уругларның «Сарадак» хөөмей мөөрейи, «Кара дуруяа» ансамблиниң 20 чылдаанынга, Коңгар-оол Ондарның чырык адынга тураскааткан дээш, өске-даа.
Улаштыр номчуур...
11.12.2014
Декабрь 7-де Улусчу чогаадылга бажыңынга Бүгү-делегейниң уруглар хүнүнге тураскааткан республика чергелиг школа назы четпээн уруглар аразынга «Бичии фея» деп уруглар мөөрейи болуп эрткен. Ооң кол сорулгазы — уругларның салым-чаяанын деткиири, сайзырадыры болгаш сонуургалын оттурары. Мөөрейниң аалчылары — «Эдегей» танцы-сам болгаш тыва костюм театрының артистери, республиканың Ростислав Кенденбиль аттыг уран чүүл школазының өөреникчилери аян туткан. Бичии, чаптанчыг уругларның каас-чараш платьелери, арын-шырайларында хүлүмзүрүү, сценага алдынып билири көрүкчүлерни, аарыкчыларны, жюри кежигүннерин өөрткен. Оларның чамдыызы улуг сценаже бир дугаар үнүп турар.
Таныштырылга. Кожууннардан келген бичии уругларның төрээн черин, өг-бүлезин, ат-алдарлыг чурттакчыларын, ада-иезин, боттарын шүлүктей, ырлай аарак, таныштырганы онзагай. Чамдык уруглар орус дылга хамаанчок, англи дылга хостуг чугаалап турарын демдеглевес аргажок.
Улаштыр номчуур...
09.12.2014
ТР-ниң Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оолдуң эки эгелээшкини «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге» деп төлевилелиниң киржикчилери декабрь 3-4-те «Сүбедей» спорт өргээзинге боттарының бүдүрген барааннарының делгелгезин эрттирген. Кыштың чыварлыг соогу турза-даа, ырак Тожудан, Тере-Хөлден, Мөңгүн-Тайгадан, Өвүрден болгаш республиканың аңгы-аңгы хоорай, суурларындан сайгарлыкчылар чыглып келген. Делгелгениң баштайгы хүнүнде ТР-ниң Чазааның Даргазының 1-ги оралакчызы Владимир Фалалеев база яамылар сайыттары болгаш ТР-ниң Дээди Хуралының депутаттары сайгарлыкчыларның бүдүрген барааннарын сонуургап көргеш, тус черниң бараан бүдүрүкчүлери-биле «Чаңгыс суур – чаңгыс бүдүрүлге-2015» деп темалыг «төгерик столду» эрттирген. Ажык чугаалажыышкын үезинде кожууннарның төлээлери боттарының бүдүрүлгезиниң дугайында таныштырып, келир чылдың сорулгаларын чугаалашканнар. Чаа 2015 чылдың моорлап кээринге чедир каш-ла хонук арткан, бо төлевилелге шиитпирлиг киржир, бүдүрүп турар бараанын көвүдедирин, кол чүүл – ооң шынарынче кичээнгейни угландырарын база ийи айда чаңгыс катап делгелгени эрттирерин оралакчы дарга Владимир Фалалеев дыңнаткан. ТР-ниң көдээ ажыл-агый сайыды Сергей Огнев тус черниң барааннарын көвүдедир бүдүрерин база дериг-херексел садарынга деткимче албан херек дээрзин демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
09.12.2014
Бистиң ниитилелде кандыг-даа кижилер бар, оларның аразында бичиизинден инвалид уруглар база түр када бертик-межел апарган (чижээ, будун сыйып алгаш) уруглар бар. Бо уругларны өөредир апаар. А кандыг аргалар-биле? Ол дугайында Тываның Өөредилге болгаш эртем яамызының чанында диагностика база консультация төвүнүң директору Римма Шөмбүлдеевна Седии-биле чугаалашкан бис.
Бо төп өзүлде сайзыралы үе-чергезинден озалдаашкынныг 18 хар чедир уруглар-биле ажылды чорудуп турар. Чижээ, школада башкылары уругну өөредип чадай бергеш, ада-иезинге чугаалай бээр: «Силерниң урууңарны өөредири дыка берге-дир, кичээнгей чок, кичээл үезинде тенектенир, чугаа дыңнавас, уттуучал, чаа теманы сактып ап шыдавас» — дээш, диагностика болгаш консультация төвүнге барып хынадырын сүмелээр. Аңаа уругларның угаан-медерелин, кичээнгейин, чүве сактып алырын болгаш өске-даа онзагай талаларын тускай электроннуг аппаратка хынаар, ооң түңнели-биле төптүң специалистери уругну кандыг хевирге, кайы школага өөредир талазы-биле ада-иеге арга-сүмени бээр.
Улаштыр номчуур...
08.12.2014
Маадыр-оол Данзын, күш-ажылдың хоочуну:
— Россияның Президентизи Владимир Путинниң Айыткалын кончуг кичээнгейлиг дыңнадым. Айыткалын Президент делегейде ниитилел-политиктиг байдал, Россия ында кандыг турушту ээлеп турары-биле эгеледи. Амгы нарын ниитилел-политиктиг байдалды чогумчударын Европа эвилелиниң чурттары, Американың Каттышкан Штаттары-биле дугуржуп алыры нарын, орус улустуң элдээрти чугаалаарында ышкаш, бисти «талыйты чорудуптар-дыр» деп Путин демдеглээш, Россия күштүг күрүне болгаш, кайы-даа чурттар-биле эп-найыралдыг харылзааларга, кады ажылдажылгага кезээде беленин база катап бадыткады. Оон аңгыда, бөмбүрзектиң кайы-даа булуңунга чурттап турар орус улустуң болгаш бистиң күрүнениң өске-даа чоннарның эрге-ажыын Россия камгалаар деп база сагындырды.
Улаштыр номчуур...
08.12.2014
Тываның Баштыңы РФ-тиң Президентизи Владимир Путинниң дүүн Кремльге Федералдыг Хуралга таныштырган Айыткалының дугайында баштайгы бодалдары-биле үлешкен. Шолбан Кара-оолдуң бодалы-биле, Россияның бодунуң кызыгаарларындан дашкаар болгаш чурт иштинде үскүлешкен чөрүлдээлиг айтырыгларны Президент артык сеткил хайныышкыны чокка, тодаргай болгаш билдингири-биле айыткан. «Айыткал ханы болгаш патриотчу болур дээрзинге чигзинмедим» — деп, республиканың Баштыңы чугаалаан. – Чүнү кылып турарын болгаш оон ыңай чүнү кылырын, кандыг-даа айтырыгга хамаарыштыр – политикадан дашкаар бергедээшкиннер ийикпе, азы көдээ школа тудуунуң айтырыглары-даа дижик – шуптузун ыяк билир кижи бистиң-биле чугаалашкан деп, Президентиниң илеткелиниң соонда быжыг бодал арткан. Кажан, кандыг берге байдалдарга Россияның эрге-ажыын болгаш Украинада бистиң өңнүктеривистиң эргелерин камгалаары Владимир Владимировичиге онаажып турарын ылаптыг билириңде, ооң кадыг-быжыг шиитпирлии, сагыш тайбыңы кижилерни хаара тудуп, оожуктуруп турар.
Шолбан Кара-оол орук тудуунуң хемчээлдерин болгаш дүргедедирин улгаттырарының эргежок чугулазының дугайында Президентиниң чугаазын демдеглээн: «Ол дээрге бо хүнде бистиң база бирги ээлчеглиг сорулгавыс-тыр, республика Россияның составынга кирген үелерден бээр, өскээр чугаалаарга, 100 чыл ажыг демир-орук аргыжылгазының чогундан чүък дажыыр талазы-биле берге байдалда турар».
Улаштыр номчуур...
08.12.2014
Бо чылдың декабрь 4-те Россия Федерациязының Президентизи В.В. Путин РФ-тиң Федералдыг Хуралынга бодунуң Айыткалын кылган.
Чурттуң удуртукчузу Россияда болгаш делегейде чидиг тургустунуп турар айтырыгларны, оларны шиитпирлээриниң оруктарын тодараткан. Ужуражылга чаңчыл езугаар Кремльдиң Георгий залынга болган, аңаа 1000 ажыг кижини чалаан. Айыткалды кылып турда Федерация Чөвүлелиниң кежигүннери, Күрүне Думазының депутаттары, РФ-тиң Чазааның кежигүннери, Конституция болгаш Дээди судтарның удуртукчулары, губернаторлар, Федерацияның субъектилериниң хоойлужудулга хуралдарының даргалары, шажын-чүдүлгелер удуртукчулары, хөй-ниити ажылдакчылар, ооң иштинде регионнарның хөй-ниити палаталарының баштыңнары, массалыг информацияның эң улуг чепсектериниң удуртукчулары олурушкан.Бо чылдагы Айыткалды чырыдары-биле Россияның төп, регионнар болгаш даштыкы солуннарның, журналдарның, интернет-МИЧ-лерниң, телерадиокомпанияларның 495 журналистери келгеннер. Георгий залындан дорт дамчыдылганы «Россия», «Бирги» болгаш өске-даа телеканалдарда, радиостанциялар кылганнар.
Улаштыр номчуур...
|
|