Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
18 июля, четверг
10.00 День заезда участников праздника животноводов «Наадым-2024», размещение в Юрточном городке в местечке Тос-Булак. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.
11.00 Чемпионат Республики Тыва по стрельбе из тувинского традиционного лука «Тыва ча адар оюн: баг адар хевири» среди мужчин и «Тыва ча адар оюн: борбаанды адар хевири» среди женщин. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.
Подробнее...
Новости
15.05.2020 13:25 / Общество
В Туве начались выплаты дополнительных ежемесячных пособий в размере 5 тысяч рублей на детей до 3 лет в соответствии с указом Президента РФ о мерах поддержки семей в период эпидемии коронавируса. По информации Минтруда РТ, представленной Главе республики Шолбану Кара-оолу, на данные пособия в регионе могут претендовать 21,4 тысячи семей, имеющих право на получение материнского капитала. По состоянию на 14 мая в управления Пенсионного фонда с заявлениями на данную выплату обратились около 14 тысяч семей. На их обеспечение направлено в общей сложности 60,1 млн. рублей.
Еще больше средств потребуется республике на выполнение президентского поручения по пособиям на детей от 3 до 7 лет, которые начнутся с июня. По данным Минтруда, это примерно 1,2 млрд. рублей. Размер пособия составит 50% от республиканского прожиточного минимума для детей, или 5661 рубль на ребенка.
Подробнее...
14.05.2020 19:42 / Общество
Дорогие земляки! Мы уже говорили о том, что ситуация с коронавирусом в республике получила активное развитие. В силу вступило местное распространение инфекции. На сегодняшний день выявлено уже 197 случаев коронавируса. Выздоровело 46 человек. В двух инфекционных корпусах находятся 150 больных, из них четверо – в стабильно тяжелом состоянии, все подключены к увлажненному кислороду. 29 пациентов имеют осложненную форму пневмонии.
Я это говорю не просто так. Мы с каждым днем все больше убеждаемся, насколько коварна новая инфекция. Вчера умерла 68-летняя женщина, которая поступила с большими ожогами в Республиканскую больницу. Там у нее развилась пневмония, и был выявлен коронавирус. Сразу же она была переведена в инфекционный госпиталь, но ее жизнь спасти не удалось. Сегодня, после получения официального заключения врачей, мы говорим о том, что эта женщина стала первой в Туве жертвой коронавирусной инфекции. Очень надеюсь, что она будет единственной.
За последние сутки было выявлено новых 40 случаев заражения. Такой большой рост объясняется тем, что мы зафиксировали точечные очаги распространения инфекции. Это, прежде всего, Республиканская больница № 1, в которой находилась умершая женщина.
С ней контактировал медицинский персонал, а медики, в свою очередь, – с другими больными. Мы предприняли все меры для того, чтобы изолировать всех контактировавших, как больных, так и медицинских работников. При этом, мы постарались обеспечить непрерывное функционирование нашей главной больницы в условиях карантина.
Подробнее...
14.05.2020 16:05 / Сельское хозяйство
Глава Тувы Шолбан Кара-оол посетил новый сельскохозяйственный рынок в Восточном микрорайоне города Кызыла, на площадке, где много лет назад была автобусная остановка.
Это будет модульный сельхозрынок с обслуживающим персоналом, с современным складским и холодильным оборудованием.
Такой же объект возводится в Правобережном микрорайоне Кызыла. За счет двух рынков все 18 районов республики будут иметь в столице торговые места для своих товаропроизводителей.
Ввести «Восточный» рынок в эксплуатацию планируется в июне текущего года. Проектировщики и строители постарались сделать его максимально автономным, независимым от ресурсоснабжающих организаций.
Подробнее...
14.05.2020 12:47 / Транспорт
Глава Тувы обсудил с и.о. начальника управления федеральных автомобильных дорог «Енисей» Федерального дорожного агентства Андреем Андреевым вопросы оперативного взаимодействия, необходимого для содержания и реконструкции автомобильных дорог общего пользования. Как заметил премьер Шолбан Кара-оол, важнейшей темой прошедшей встречи стало обсуждение вопросов передачи дорог регионального значения в федеральную собственность, что в перспективе позволит создать условия для увеличения экспортного потенциала республики.
«Для нас принципиально важным было обсудить принципы взаимодействия в вопросах строительства, реконструкции и содержания автомобильной дороги Р-257 «Енисей», – сообщил Шолбан Кара-оол. – На этой дороге общего пользования федерального значения есть несколько важных репертных точек».
Подробнее...
14.05.2020 12:42 / Сельское хозяйство
Cельхозпроизводители Республики Тыва ведут весенне-полевые работы в штатном режиме.
Напомним, прогнозируемая площадь посева сельскохозяйственных культур в 2020 году 51,0 тыс. га Из них яровой сев сельскохозяйственных культур запланирован на площади 41,5 тыс. га.
На 2020 год ставится задача по производству зерна – 14,8 тыс. тонн, картофеля – 25,5 тыс. тонн, овощей – 3,2 тыс. тонн.
По оперативным данным Минсельхозпрод РТ завезено 1550 тонн семян (52 % от плана) Завоз семян завершили хозяйства Бай-Тайгинского, Дзун-Хемчикского, Монгун-Тайгинского и Чеди-Хольского районов. Продолжают завоз семян хозяйства 7 районов: Барун-Хемчикский, Кызылский, Пий-Хемский, Сут-Хольский, Тандинский, Улуг-Хемский и Чаа-Хольский.
Подробнее...
14.05.2020 12:36 / Здравоохранение
По данным Управления Роспотребнадзора по РТ и Минздрава РТ в Республике Тыва за весь период проведено 18 887 лабораторных исследований, выявлено 197 случаев заболевания COVID-19 в Республике Тыва. Выписано в связи с выздоровлением 46 пациентов. В активной форме заболевания находится 150 человек. Зафиксирован один случай летальности 68-летней женщины с подтвержденным COVID, имевшей сопутствующие заболевания. Ожидается официальное патологоанатомическое заключение.
Подробнее...
13.05.2020 21:00 / Общество
С начала пожароопасного периода 2020 года в Туве территориальными отделениями надзорной деятельности и профилактической работы Главного управления МЧС России по Республике Тыва по результатам проверок причин возникновения лесных пожаров возбуждено три уголовных дела. Это дела по нарушениям, предусмотренным частью 2 статьи 261 УК РФ «Уничтожение или повреждение лесных насаждений». Наказание предусмотрено в виде обязательных или принудительных работ, либо лишения свободы на срок четыре года или крупного штрафа.
Подробнее...
13.05.2020 16:05 / Мероприятия
Распоряжение Главы Республики Тыва «Об отмене ограничительных мероприятий (карантина) на территории муниципального района «Тоджинский кожуун Республики Тыва»
Руководствуясь подпунктом «ф» пункта 1 статьи 11 Федерального закона от 21 декабря 1994 г. № 68-ФЗ «О защите населения и территорий от чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера», статьей 6 и частью 2 статьи 31 Федерального закона от 30 марта 1999 г. № 52-ФЗ «О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения», на основании предложения главного государственного санитарного врача по Республике Тыва от 10 мая2020 г. № 17-00-02/04-2180-2020
Подробнее...
13.05.2020 13:59 / Общество
По данным Управления Роспотребнадзора по РТ и Минздрава РТ в Республике Тыва за весь период выявлено 158 случаев заболевания COVID-19 в Республике Тыва. Выписано в связи с выздоровлением 44 пациентов. В активной форме заболевания находится 114 человек. Отмечен один летальный случай пациента c COVID, который поступил из ожогового отделения Ресбольницы №1 в тяжелом состоянии. Причина смерти будет уточнена после патологоанатомической экспертизы.
Подробнее...
12.05.2020 18:55 / Политика
Сегодня на аппаратном совещании Глава республики Шолбан Кара-оол озвучил решения по режиму самоизоляции, который действует в регионе с конца марта.
«Накануне, 11 марта Президент России провел совещание, на котором подтвердил свою неизменную позицию: главное – здоровье и безопасность людей, отметив, что ситуация по регионам различная. Единый период нерабочих дней завершается 12 мая. Он продлился более 6 недель. Владимир Владимирович отметил, что, однако, выход из самоизоляции не будет быстрым. Он не должен навредить людям» – отметил Ш.В. Кара-оол.
По данным Управления Роспотребнадзора РФ по РТ ситуация по коронавирусу в майские выходные дни в республике обострилась.
Подробнее...
Фоторепортажи
17.03.2013
15.03.2013
14.03.2013
14.03.2013
08.03.2013
06.03.2013
26.02.2013
05.10.2012
13.09.2012
01.05.2012
30.10.2017
23.08.2013
Медээлер
29.08.2013
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Москваның дээди өөредилге черлериниң бо чылгы доозукчулары-биле ужуражылганы эрттирген. Чазак Даргазы онза кичээнгейни даг ажыл-агыйлыг дээди өөредилге черлериниң доозукчуларынче угландырып, оларны үлетпүр бүдүрүлгезиниң адырынче ажылче хаара тудары-биле аңгы даңзыже киирип алган. Шак ындыг дугуржулганы республиканың казымал байлактарын казып болбаазырадып турар чогуур бүдүрүлгелерниң удуртукчулары-биле кылган. База ол ышкаш Тываның Баштыңы демир-орук тудуунуң доозукчуларынга Тывага демир-орук тудуу эгелегижеге чедир амдыызында Красноярск край болгаш Новосибирскиге ажылдаарын аазаан. Шолбан Кара-оол бо төлевилелдиң боттанырынга чигзиниишкин чок болгаш турбаан-даа деп демдеглээн. «Демир-орук тудуунуң төлевилелиниң боттанырынга бүзүрелдиг мен дээрзин база катап чугаалап тур мен. Ол туруштан кажан-даа дүшпээн мен. Ынчангаш удавас демир-орук тудуунуң дээди өөредилге албан черлерин дооскан специалистер чугула херек апаар» – деп, ол чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Ак, көк, кызыл
Россияның ак-көк-кызыл үш өңнүг (триколор) күрүне тугунуң төөгүзү 300 чыл бурунгаар эгелээн.
Ол XVII-XVIII чүс чылдарда, Россияның күчүлүг күрүне болуп тургустунуп турар үеде тывылган. Ак-көк-кызыл тукту бир дугаар Алексей Михайловичиниң хааннап турар үезинде «Орел» орус шериг корабльге көдүрген. Ынчалзажок күрүне тугу кылдыр ол чүгле Петр I турда апарган. 1705 чылдың январь 20-де Петр I боду үлегерин шыйып белеткээш, доора шугумнарның дилиндектериниң чурумун тодараткаш, «шупту кандыг-даа садыг судноларынга» ак-көк-кызыл тукту көдүрер дугайында чарлыкты үндүрген.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
"Уруум Томск хоорайга юрист дээди эртемин чедип алгаш келген. Тергиин демдектерлиг диплому холунда бар, ынчалза-даа мынчага дээр ажыл тып чадап тур"—деп таныырым угбайның муңгарап чугаалап олурганын дыңнадым. Амгы үеде доозуп келген аныяктарга немелде ажылчын олуттарны тургузуп, бо талазы-биле күрүне болур-чогуур аргаларны ап чорудуп турза-даа, байдал нарын болуп артпышаан. Август 20-де «Сүбедей» спорт комплекизинге республиканың Чурттакчы чонну ажылга хаара тудар агентилелиниң база ТР-ниң Аныяктар херектериниң болгаш спорт яамызының чылдың-на организастап эрттирип турары ажылчын олуттар ярмарказы болуп эрткен. Маңаа байдалды ылавылап, дээди болгаш ортумак өөредилге черлериниң доозукчулары-биле ужуражып чугаалажыр аргалыг болдум.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Кызыл хоорайның мэриязының дыңнатканы-биле, чаа өөредилге чылында найысылалдың школаларынга чаңгыс аай хепти (форма) киирериниң дугайында 2013 чылдың эгезинде сайгарып чугаалашкан. Класс бүрүзүнге ада-ие хуралын эрттиргеш, өөреникчи бүрүзүн чаңгыс аай школачы хеп-биле хандырарының хемчеглерин тодараткан. Ынчангаш өөреникчилер чаңгыс аай формалыг өөренир. Федералдыг хоойлу езугаар школа формазынга негелделерни өөредилге албан черлери боттары тургузар. База ол ышкаш форма үш аңгы хевирлиг болур: хүн бүрүнүң, спортчу болгаш чыскаалдаар.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Мал ажыл-агыйы — өгбелеривистиң амыдыралының кол кезээ. Оларның чаңчылдары, амыдыраарының хевири база аъш-чеми төрээн чериниң агаар-бойдузу-биле сырый холбаалыг. Азыраан малының эъди, сүдүнден бедик шынарлыг аъш-чемни болбаазырадыр аргаларын салгалдарынга дамчыдып келген. Сүт – бүгү аъш-чемниң дээжизи, эң-не ыдыктыы. Сүт болгаш оон кылыр чемнерни «ак чем» дээр. Аалдың херээжен ээзи үнүп орар эртенги хүннү, ак чеминиң дээжизин өргүп, уткуп ап, амыдыралда бүгү чүүлдүң оруу ак сүт ышкаш ажык болзун деп чалбарыыр.
Улаштыр номчуур...
23.08.2013
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол күштүг үерлээшкинниң түңнелинде шыңгыы когараан Амур облазының чурттакчы чонунга дуза көргүзери-биле республиканың курлавыр фондузундан акша-хөреңгини тускайлап бээриниң дугайында Айтыышкынга ат салган.Россияның Онза байдалдар яамызының удуртулгазы-биле дугуржулга езугаар дүүн, август 1-де, Тыва Республикадан Амур облазынче 10 тонна савалаан ижер сугну чоруткан. Тываның Баштыңының демдеглээни-биле алырга, ижер суг – бирги хереглелдиң чүүлү болганда, когараан районнарга кайы-даа үеде ооң чедишпейн баары демдеглеттинип болур. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Амур облазының губернатору Олег Кожемяко-биле телефон дамчыштыр чугаа кылгаш, деткимчениң сөстерин чугаалааш, Тыва дуза көргүзеринге беленин бүзүреткен.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республика хүнүнүң байырлалының эң-не чогаадыкчы, чараш хемчээ «Кидисте — амыдыралдың хээлери» мөөрей Арат шөлүнге ажыттынган. IV дугаар кидис байырлалы Азияның көшкүн чоннарының кичээнгейин хаара тудуп, улуг сонуургалын оттурган дээрзи мында киржип келгеннерниң идепкейинден көскү. Тыва Республиканың культура сайыды Вячеслав Октябрьевич Донгактың бодалы болгаш идепкейи-биле эгелээн ук байырлал хөй язы-сөөк чоннарның культураларын каттыштырып, эп-найыралын быжыктырганын аалчыларның өөрүшкү чайнаан арыннары сөглеп турду.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Август 16. Найысылал Кызылда Совет Тываның 5 чылы стадиону. Республика хүнүнге тураскааткан 256 аныяк мөгениң хүрежи. Ону сонуургап чедип келген көрүкчүлер-даа эмгежок.
Тыва Республиканың Баштыңы-Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол 2013 чылдың Наадымынга шүүлген соонда (үш дугаар шүглүп турары ол), Эрес Кара-Салга «ТР-ниң Чаан мөгези» хүндүлүг атты тыпсырын ол дораан байырлыг байдалга чон мурнунга чарлаан болгай. Август 16-да хүрешке Шолбан Валерьевич ол хүндүлүг атты мөгеге тывысканының документизин холга тутсуп, байыр чедирген. Эрес Кара-Сал Наадым хүрежинге үш катап чемпионнаан, Шагаа хүрежинге ийи катап, Тиилелге хүнүнге тураскааткан хүрешке ийи катап шүүлген. Ол – сумо болгаш хостуг хүрешке РФ-тиң чемпиону, сумога делегей чергелиг спорт мастери. Чыылганнар ынак мөгезинге диңмиттиг адыш часкаашкыннары-биле байыр чедирди.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис» — деп, август 13-те Чадаанага болган үнүүшкүннүг хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол медеглээн. Түңнелдерни үндүрүп тура, ол сайыттардан база Чазак Даргазының оралакчыларындан Чөөн-Хемчик кожууннуң хөгжүлдезинге «республика көрүжүн ажыглаарын» негээн. Чазак Даргазының бодалы-биле, Тываның эрге-чагыргазы кожууннуң хөгжүлдезинге ажык-дузаны күштелдирип болур, бодунуң соондан чаа бүдүрүлгелерни база чаа ажылчын олуттарны тургузарынче «тыртар» шиитпирлерни сүмелээр ужурлуг. «Бистер — үүрмек хуу айтырыгларны шиитпирлевес ужурлуг бис, ол кожуун чагыргазының херээ-дир, ону республиканың эрге-чагыргазы солуп шыдавас. Чазактың сорулгалары өске: «Кожууннарның хөгжүлдезин таварыштыр бүгү республиканың турум хөгжүлдезин хандырар ужурлуг бис.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Республика хүнү биле Наадым байырлалдарын бо чылын аңгы эрттирген. Август айның ортан үезинде найысылалга Тываның кол күрүне байырлалы – Республика хүнүн демдеглээн. Бо байырлалга республиканың чону, Россияның хоорайларындан болгаш даштыкы күрүнелерден аалчылар «Сибирьниң Швейцариязынга» шуужуп келгеннер. Тыва дээрге Азия диптиң чиге төвүнде магадап ханмас чараш бойдустуг, ховар элбек байлактыг, ажыл-ишчи, кайгамчык талантылыг чоннуг делегейниң онзагай булуңнарының бирээзи. Чүс-чүс чылдарда өгбелерден дамчып келген күш-ажылчы, кижизидикчи утка сиңген онзагай байырлалга «Кидисте — амыдыралдың хээлери» бүгү чоннарның IV фестивалынга кидистен кылган суй белектер болгаш кидистен тулган өглерниң конкурузун эрттиргени онзагай.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Кызыл хоорайның администрациязының чер болгаш өнчү-хөреңги хамаарылгаларының талазы-биле департаментизиниң начальниги Сергей Хураган-оолович Намажап-биле хөй уругларлыг өг-бүлелерниң социал камгалалының байдалының дугайында чугааны кылдым.
— Сергей Хураган-оолович, Кызыл хоорайның администрациязы хөй уругларлыг өг-бүлелерге чер үлелгезиниң талазы-биле кандыг хемчеглерни ап турарыл?
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Бистиң төрээн, ынак чуртувус Тыва Республикаже ооң ырак-узаан түвексинмейн, делегейниң янзы-бүрү чурттарындан кижилер чылдың кайы-даа үезинде үргүлчү аалдап кээп турар. Чамдыктары ажыл-агый аайы-биле, өскелери анаа-ла сонуургап, дыштанып алыр дээш чедип кээр. Оларның шуптузу аян-чорук чоруур бетинде эш-өөрүн таварыштыр азы Интернет дузазы-биле Тыва дугайында медээлерни чыып, көрбээн-даа болза, ооң-биле таныжып алырлар. Ынчалза-даа: «Тыва деп чүү черил?», «Ында кандыг езу-чаңчылдыг, культуралыг чон чурттап турарыл?», «Ынаар баары айыыл чок ирги бе?», «Тываже аян-чорук сонуурганчыг болур бе?» дээн чижектиг айтырыгларны боттарынга чаңгыс эвес катап салып, чигзине-даа бээр боор оң. А кажан олар маңаа чедип келгеш, тоолзуг черниң айдыс агаарын тынып, хол дегбээн арга-арыынга, тайгаларынга селгүүстеп, эрте-бурун чоннуң чаңчылдары-биле таныжып, делегейде алдаржаан хөөмей-сыгытты дыңнааш, кызыгаар чок магадап, канчаар-даа аажок сеткил ханып чанарлар.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Август 14-те Тываның хөгжүм-шии театрынга Республика хүнүнге тураскааткан байырлыг хурал болуп эрткен. Ук хемчегге тыва интеллигенцияның төлээлери, Тыва Республиканың тургустунарынга улуг үлүг-хуузун киирген хоочуннар, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң), ТР-ниң Чазааның төлээлери киришкен. Байырлыг хуралга Тыва Республиканың Баштыңы — Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол сөс ап чүве чугаалаан:
— «Август 15 — Тываның төөгүзүнде онзагай хүн. 92 чыл бурунгаар Суг-Бажынга бүгү Тываның арат-чону чыглып алгаш, кажан-даа туруп көрбээн күрүне тургузуун дугуржуп чугаалашкан. 9 кожууннуң төлээлери аразында изиг-изиг маргыжып турган дээрзин амгы үеде кадагалаттынып арткан материалдар бадыткап турар. 1921 чылдың август 15-те бүгү Тываның тургузукчу хуралының бадылаанын езугаар Таңды Тыва улус күрүнези деп күрүне чер, делегей кырынга тургустунган. Өгбелеривистиң эрес-дидим чоруунуң, мерген угаанының ачызында, акы-дуңма орус чоннуң дорт киржилгези-биле тыва күрүне төрүттүнген. Биче буурай чурттап чораан малчын араттарның хостуг чурттаар изиг күзелиниң дээди чадазының боттанганы ол. Ынчангаш Республика хүнүн таварыштыр бүгү Тываның чонунга изиг байырны чедирип тур мен».
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Хүндүлүг номчукчу!
Бо хүннерде улуг байырлалывыс – Республика хүнүн демдеглеп турар болгай бис. Байырлалдың хемчеглерин эрттирип тура, төрээн Тывавыстың төөгүзүнче хая көрнүп, ада-өгбелеривистиң кылып келген ажыл-херектерин үнелеп, оларга хүндүткелди көргүзүп, чамдык түңнелдерни үндүрүп, келир үеже сорулгаларны салып турар бис.Тываның Чазаа республиканың хөгжүлдези, чаңгыс чер-чурттугларывыстың чаагай чоруу дээш улуг ажылды чорудуп турар. Төрээн Тывавыс, найысылал Кызыл хоорай чылдан чылче сайзырап, хөгжүп турарын демдеглексеп тур мен. Тудуг ажылдары шуудаан, чаа-чаа тудуглар туттунуп, ажыглалга кирип турары өөрүнчүг. Сөөлгү беш чылдарны ап көрээлиңер. Найысылалывыстың чоргааралы Тываның Национал музейи, Тыва Республиканың Yндезин тыва культураны болгаш ус-шевер чорукту сайзырадыр төвүнүң, Арбитраж судунуң, Дээди судтуң база Кызыл аэропортунуң чаа оран-бажыңнары, хөй квартиралыг чуртталга бажыңнары ажыглалга киргилээн.
Улаштыр номчуур...
20.08.2013
Дөжүлдей Бүржүнеевич Ондар, «Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы», Тыва Республика орденниң эдилекчизи, улус өөредилгезиниң хоочуну:
— Республика хүнүн чылдың-на демдеглеп эрттирип турары аажок шын, чүге дээрге чыл дургузунда кылып чоруткан ажыл-агыйны түңнеп, чедер-четпестерни сайгарып, ооң-биле чергелештир чон мурнунга сорулгаларны база салып турар. Келир чылга чедир оларны күүседир дээш кижи бүрүзү кызып ажылдаар. Черле ынчаш сөөлгү үеде республикада кылып чоруттунуп турар ажыл-агый канчаар-даа аажок үре-түңнелдиг, чонга көскү. Чазак-чагырганың-даа удуртукчулары республиканың чурттакчыларынга чугула херек, үндезинниг айтырыгларны чүнүң-даа мурнунда шиитпирлеп турарын көрүп тур бис.
Улаштыр номчуур...
|
|