Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


Рабочая встреча Президента Владимира Путина с Главой Республики Тыва Владиславом Ховалыгом

Руководитель региона информировал Президента, в частности, о темпах жилищного строительства и мерах по развитию сельского хозяйства в Туве. 
В.Путин: Мы с Вами обсуждали ситуацию, уже отметили позитивные тенденции. Конечно, что касается стройки – у нас стройка в целом развивается хорошо по стране, рост 7,9 процента. Но в Туве – больше 50, по-моему, 53 процента.
В.Ховалыг: Да.


Подробнее...

Новости

RSS
28.05.2013 11:42 / Общество
Глава Тувы выразил соболезнование Председателю Верховного Хурала  Кан-оолу Даваа в связи с кончиной  брата

Глава Тувы Шолбан Кара-оол выразил соболезнование спикеру тувинского парламента Кан-оолу Даваа в связи с безвременной кончиной его брата, Даваа Геннадия Тимуровича. В обращении руководителя региона говорится: «Уважаемый Кан-оол Тимурович! От себя лично от имени Правительства Республики Тыва выражаю Вам и Вашим родным и близким глубокие соболезнования в связи с постигшим Вас горем – уходом из жизни брата Геннадия Тимуровича. Всегда очень тяжело терять близких людей, которые составляют основу нашей жизни. Ваш брат был достойным сыном своей земли, много лет отдел работе в народном хозяйстве – был бригадиром полеводов, водителем и строителем. 

Подробнее...
28.05.2013 11:05 / Дети
Глава Тувы Шолбан Кара-оол  поручил обеспечить  безопасный  и содержательный отдых для детей

Готовность республики к летней оздоровительной кампании обсуждалась на селекторном аппаратном совещании в Правительстве Тувы с участием председателей администраций муниципальных образований. Предваряя обсуждение, Глава Тувы Шолбан Кара-оол подчеркнул: «Главное – мы должны обеспечить безопасный отдых, дать возможность детям восстановить свои силы после учебного года. При этом нельзя забывать о содержательной стороне каникул, в том числе о необходимости создания условий для интернационального общения, закрепления знаний русского языка у детей, проживающих в отдаленных районах республики». Как доложил министр образования и науки Каадыр-оол Бичелдей, этим летом в 218 лагерях разного типа отдохнут 22 403 ребенка. На организацию отдыха будет направлено 105 млн. 234 тыс. рублей.

Подробнее...
27.05.2013 20:52 / Строительство
Глава Тувы  потребовал к 16 августа завершить  капремонт в школе № 3 г. Кызыла

Глава республики Шолбан Кара-оол провел выездное совещание, на котором рассмотрен ход работ по повышению сейсмоустойчивости школы № 3 города Кызыла. Целый ряд землетрясений, имевших место в Туве в 2011 и 2012 годах, привел к серьезным разрушениям школьного здания, сданного в эксплуатацию в 1980 году и к тому же, как выяснилось со значительными недоделками. С 13 сентября прошлого года работы на объекте в качестве генерального подрядчика начало ООО «Стройсервис».  

Подробнее...
27.05.2013 18:42 / Экономика
Пять товаров и услуг  в Туве претендуют на  то,  чтобы стать брендами региона

Таковы первые результаты республиканской выставки «Одно село – один продукт. Старт 2013», торжественная церемония закрытия которой состоялась 26 мая в Кызыле. Мероприятие совместными усилиями превратилось в смотр достижений предпринимателей Тувы в самых различных сферах деятельности. Победителям вручены дипломы и памятные медали. В номинации «Лучшее использование местных ресурсов» лучшим признано ООО «Бай-Хаак» из Тандинского района, производитель брендовой продукции – питьевой воды «Бай-Хаак Аква». Принимая награду, директор предприятия Вячеслав Соян поблагодарил правительство республики за поддержку местных товаропроизводителей, позволяющую развивать производство.

Подробнее...
27.05.2013 18:10 / Мероприятия
В Туве  в 2014 году появится  IT-парк

Решение о необходимости создания IT-парка было принято в ходе Первого регионального форума специалистов в области информационных технологий, который состоялся 25 в Кызыле с участием Главы Тувы. В дискуссии приняли участие более 70 продвинутых «айтишников», в том числе – специалистов Правительства республики, министерств и ведомств, ОАО "Тывасвязьинформ", КП РТ «Центр информационных технологий», Тувинского госуниверситета, ООО «IT-системы», ООО «Инкомсвязь», а также "свободные художники". Как отметили в Министерстве информатизации и связи республики, наибольший интерес собравшихся вызвали такие вопросы, как перспективы создания ИT-парка, возможность повышения квалификации «айтишников» Тувы на ведущих федеральных и международных площадках, государственная поддержка предпринимателей, работающих в сфере информационных технологий. 

Подробнее...
27.05.2013 17:56 / Общество
В Туве по просьбам  жителей приступили к созданию собственного регионального телеканала

Власти Тувы намерены открыть первый региональный телеканал с круглосуточным вещанием «Тува 24». Такая задача по многочисленным просьбам старейших ветеранов тувинских СМИ и жителей республики была поставлена премьером республики Шолбаном Кара-оолом и определена главным приоритетом деятельности Министерства информатизации и связи РТ на 2013 год. С этой целью был утвержден план соответствующих мероприятий, в рамках которого предстоит работа по регистрации телеканала «Тува 24» в качестве СМИ и направление документов на получение соответствующей лицензии. 

Подробнее...
27.05.2013 15:16 / Юбилеи
Глава Тувы Шолбан Кара-оол поздравил  полпреда Виктора Толоконского с  юбилеем!
Полномочному представителю Президента Российской Федерации в Сибирском федеральном округе Виктору Толоконскому сегодня, 27 мая, исполняется 60 лет. Глава Тувы Шолбан Кара-оол направил юбиляру поздравительную телеграмму. «Уважаемый Виктор Александрович! Позвольте от имени Правительства Республики Тыва и от себя лично сердечно поздравить Вас со знаменательным Юбилеем – 60-летием со Дня рождения! – говорится в поздравлении. – Ваша жизнь, уважаемый Виктор Александрович, всецело посвящена служению России, родной Сибири и ее замечательным людям. Знаем Вас как высокого профессионала в области государственного управления, мудрого политика и общественного деятеля.
Подробнее...
27.05.2013 14:57 / Мероприятия

Последний из лесных пожаров, действовавший на территории республики в 35 километрах к югу от населенного пункта Бурен-Бай-Хаак Каа-Хемского района, по оперативным данным МЧС, ликвидирован в воскресенье, 26 мая. На борьбу с огнем, охватившим 20 гектаров лесной площади, был привлечен 21 сотрудник подразделений лесоохраной службы. Вертолет Ми-8 Сибирского регионального центра МЧС использовался для доставки людей, участвовавших в ликвидации пожара, к месту постоянной дислокации – в село Сарыг-Сеп, центр Каа-Хемского района. На 8 часов местного времени 27 мая действующих лесных пожаров и термоточек на территории Тувы не зарегистрировано.

Подробнее...
27.05.2013 14:40 / Общество
Тувинский оргкомитет Общероссийского Народного фронта обсудит проект Устава организации

11-12 июня в Москве в Центральном выставочном зале «Манеж» состоится Учредительный съезд Общероссийского народного фронта. В ходе работы ОНФ оформится как полноценная общественная организация со своим уставом и программными документами. 15 мая завершился процесс формирования региональных оргкомитетов Общероссийского народного фронта, необходимых для официальной регистрации движения в Минюсте. Теперь они существуют во всех 83 регионах страны. В Туве на первом заседании регионального оргкомитета ОНФ была избрана его руководитель – известный журналист и общественный деятель Дина Оюн.

Подробнее...
26.05.2013 10:44 / Праздники
Поздравление Главы Тувы и спикера Верховного Хурала с Днем российского предпринимательства

Уважаемые предприниматели Тувы! Примите самые искренние поздравления по случаю Вашего праздника! День российского предпринимательства – это признание нашим государством существования в обществе энергичного, созидающего слоя людей, чья деятельность призвана стать основой социально-экономического развития России в 21 веке. Именно поэтому поддержка малого и среднего бизнеса, создание оптимальных условий для его развития – одно из приоритетных направлений экономической политики на федеральном и региональном уровнях. В нашей республике создана действенная система государственной поддержки предпринимательства.

Подробнее...

Фоторепортажи

В столице Тувы открылась современная клинико-диагностическая лаборатория

16.09.2016

В Туве афганские песни «Каскада» вышибли у Шолбана Кара-оола  мужскую слезу

16.09.2016

В Туве 120 семей получили ключи от квартир в новом сейсмоустойчивом доме

15.09.2016

В тувинском селе построен новый Дом культуры

15.09.2016

В Кызыле открыты дополнительные участки женской консультации Перинатального центра Тувы

14.09.2016

Для предпринимателей Тувы открыл свои двери первый в республике коворкинг-центр

13.09.2016

Приграничный Эрзинский район Тувы отметил 75-летие со дня основания

13.09.2016

Шолбан Кара-оол посетил с рабочим выездом труднодоступный Тоджинский район Тувы

13.09.2016

В Туве отметили 90-летие первой тувинской марки

12.09.2016

Шолбан Кара-оол призвал взять шефство над молодыми животноводами Тес-Хемского района

12.09.2016

Торжественная церемония вручения госнаград в День России прошла на Набережной Енисея в центре Азии

12.09.2016

  Управление ветеринарии Чаа-Хольского района получит моторную лодку

10.09.2016

В Чаа-хольском районе Тувы, где сохранилось древнее изображение Будды, построен храм

10.09.2016

Международная научная конференция «Буддизм в третьем тысячелетии: перспективы и тенденции развития». Кызыл,  7 сентября 2016 г.

08.09.2016

В поселке Каа-Хем сдан в эксплуатацию 24-квартирный дом по программе переселения из ветхого и аварийного жилья

08.09.2016

Шолбан Кара-оол поставил задачу по возрождению семеноводства в Туве

06.09.2016

В Улуг-Хеме   появился уникальный  этнокультурный комплекс

06.09.2016

Глава Тувы проверил реконструкцию молочно-товарной фермы в Пий-Хемском районе

06.09.2016

В Улуг-Хемском районе Тувы чествовали чабанов, учителей и старейшин

05.09.2016

В Туве впервые медицинскому учреждению присвоено имя заслуженного врача

05.09.2016


 
Медээлер
RSS
30.09.2014
Хөй-ниити каттыжыышкынын тургузар

Тываның Баштыңы «ВКонтакте» четки таварыштыр дилег кылган хамаатылар-биле ужурашкан.

Тываның Баштыңы хууда ээлчег езугаар чон хүлээп ап тургаш, Виктория Шипуля-биле ужуражылга үезинде өскүс уругларның хөй-ниити организациязын тургузар дугайында эгелекчи саналын киирген. Виктория – өскүс, бо хүннерде оран-бажыңы чогундан Кызылда бичии постинтернатта чурттап турар. Ол өскүс салым-чолдуң нарын айтырыгларын билир болгаш, ада-иезиниң азыралы чок арткан бичии уругларның постинтернат талазындан үделгезиниң дугайында бодунуң бодалын илереткен. Өскүс бичии уругларның кол айыылы – интернаттың ханаларындан чоруткаш, олар таварылгаларның хөй нуруузунда боттарынга ооргаланыр апаар. Боттуг арга-мергежил чогундан, боттарының эргелерин болгаш хүлээлгелерин билбезинден, амыдыралга багай чаңчыккан интернаттың доозукчулары арай боорда ажылдар тып, тускай ортумак болгаш дээди өөредилге черлеринче кирип алыр. Оларның хөйү анаа-ла мөгүдеп, дүпче кире бээрлер. Постинтернат талазындан үделге интернаттың өөреникчилерин боду баш миннир амыдыралга психологтуг, моральдыг, материалдыг талазы-биле белеткээр, оларның эң-не кошкактарының бут кырынга турарынга дузалаар ужурлуг. «Өскүстерниң эң чидиг нарын айтырыы – чуртталга бажыңнарын алыры» – деп, Виктория чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Юрий Кара-оол: «Визирьниң тиилелгези— бистиң шуптувустуң чедиишкинивис-тир»

Аът спорту

Тываларның шагдан тура эрттирип келген маргылдаазы – аът чарыжы узун хемчээлдиг дистанцияларда эртип турар.  Улуг,  аныяк, чүгүрүк малдар болгаш чоруктуг, челер, чыраалаар, улуг база  аныяк малдар чарыжын эрттирери чаңчылчаан.

Аът малга ол хире сонуургалдыг чонга ипподромга чаржырының  үш хевирин сайзырадырынга хамаарыштыр ТР-ниң Аът федерациязы хемчеглерни ап эгелээн. Бо талазы-биле бүрүн дерилгелиг үш хевирниң (трое­борье) танцылаар, шураар, маңнаар аъттар маргылдаазынга амгы үеде Тываның адын камгалап, Визирь дээр чеди харлыг аът киржип турар. Сентябрь 15-те найысылалда чаарттынган «Азия төвү» тураскаалының чанынга Визирьниң «ажыл-чорудулгазын» аъттың ээзи, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) депутады Юрий Кара-оол мын­чаар таныштырды: «Тываның Россияга бактаап киргениниң база Кызыл хоорайның үндезилеттинип тургустунганының 100 чылын таварыштыр хакас өңнүктеривистиң белекке берген аъды чедиишкиннерлиг болуп турары өөрүнчүг. Визирьниң тиилелгези — бистиң шуптувустуң чедиишкинивис-тир.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Баштайгы тыва херээжен депутат

Төөгүнүң арыннары

Чоргаарланып чоруур чаңгыс чер-чурттуувус, ССРЭ-ниң Дээди Совединиң Националдар Совединиң депутадынга  тыва чоннуң мурнундан соңгуткан бир дугаар ие-херээжен Сереңмаа Ак-Баштыговна Ооржак дугайында бо чаа эрткен соңгулдалар-биле холбаштыр база катап чылыы-биле сактып өөрдүвүс. Ол, шынап-ла, Тывавыстың төөгүзүнге мөңгеде артар төөгүлүг болуушкун-дур. Бо кайгамчык аваның үлегер-чижээн салгалдары сагып арткан. 

Ооржак Сереңмаа Ак-Баштыговна 1884 чылда Чыргакы сумузунуң Теве-Адыр деп черге ядыы, хөй ажы-төлдүг өг-бүлеге төрүттүнген. Ачазы чазаныр уран-шевер кижи чораан. Ядыы, түреңги чуртталганың бергелерин Сереңмаа кара чажындан көрген болгаш, амыдыралдың эки талаларын шиңгээдип алырынче чүткүлдүг чораан. 1937 чылда бодунуң кызымаа-биле номчуп, бижип өөренип алган. Өг-биле тудуп, Шеми сумузунга ажылчын допчу намдары эгелээн. Ол үеде тургустунуп эгелээн херээжен чон ортузунга ажыл чорудар шимчээшкинниң идепкейлиг киржикчизи болуп,  үлегерлиин чонунга көргүзе берген.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
«Кадыкшылдың оруу» — Тере-Хөлде

Губернатор төлевилели

Улуг кижилерге болгаш уругларга эмчи дузазын көргүзер бригада Тываның чедери берге кожууннарының бирээзи — Тере-Хөлде чеде берген.

Бо удаада уруглар эмчилеринге улуг хүлээлге онаашкан — олар 7,10, 14 харлыг  болгаш бир хар четпээн назылыг уругларның, а ол ышкаш өскүс болгаш хайгааралда турар чаштарның  шинчилгезин эрттиргеннер. «Кадыкшылдың оруу» бригаданың бо чылын сөөлгү баар чери ол болган. Келир чылдың чазын база эмчилер Тываның суурларынче чоруптар. Эмчилер бригадазы Кунгуртугга вертолет-биле ужудуп келгеннер, оларны мурнай үнген эмнелге-диагностика албаны специалистерни кожуун эмнелгезинге манап турган. Шинчилгениң баштайгы үе-чадазын эрткен улуг кижилерни карак, бүүрек аарыгларының талазы-биле хыналдаже чоруткан. Кылдынган ажылдарның түңнелин сайгарып турар. Эндокринолог эмчилер Тожу азы Улуг-Хем кожууннарның чурттакчыларынга деңнээрге, Тере-Хөлде семириир чоруктар хөй болуп турарын илереткен.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Мал чеминиң белеткели дооступ турар

Мал чеминиң белеткелиниң талазы-биле даалгаларын күүседип алган Улуг-Хем болгаш Сүт-Хөл кожууннарның соон дарый дыка хөй кожууннар белеткел ажылдарын дооскан.

Эрткен неделяда Бай-Тайганың, Барыын-Хемчиктиң, Чөөн-Хемчиктиң, Каа-Хемниң, Таңдының, Чеди-Хөлдүң болгаш Кызылдың ишчилери планнарын күүсеткеннер. Улуг-хемчилер планнаттынганындан 15 хуу хөй сигенни белеткээннер, барыын-хемчикчилер — 13 хуу. Каа-Хем, Таңды болгаш Чеди-Хөл кожууннар баш удур санаан көргүзүглерни 4-5 хуу ажыр боттандырганнар. Өвүр болгаш Бии-Хем кожууннарның ишчилери планының 90 ажыг хуузун күүседип алганнар, хожудап турган ажыл-агыйлар темпизин дүргедеткен.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Моолдуң болгаш Сибирь Байкалының бурунгу культуразы

«Моолдуң болгаш Сибирь Байкалының бурунгу культуразы» деп делегейниң эртем конференциязы Тывада болуп турар.

Азияның Төп болгаш Мурнуу-Чөөн регионнарының төөгүзүнүң болгаш археологиязының айтырыгларын сайгарар эртемденнер шуулганы Кызылга 2010 чылдан бээр чыл санында эртип келген. Ужуражылганың болур черин шилип алган чылдагаанын тайылбырлап тура, конференцияның харыысалгалыг секретары, төөгү эртемнериниң кандидады, Тываның күрүне университединиң бүгү-ниити төөгү болгаш археология кафедразының доцентизи Елена Айыжы мынча дээн: «Бот-боттарын доктаамал солуп келген аңгы-аңгы үелерниң белдиринде турар Тыва чурту археологтарга улуг тывыш болуп турар. Аңгы-аңгы үелерниң төөгүлүг тураскаалдары мында базым санында таваржыр. Сонуургак эртемденнерниң тып алыры кайгамчык ажыдыышкыннар хөй. Хааннар­шынаазында скиф үезиниң «Аржаан-2» деп делегейге билдингир базырыкты шинчилээниниң төөгүзүн чугаалаарга-ла, четчир».

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
«Бистиң ажыл-херектеривистиң үндезини соңгукчуларның чаа чагыглары болур»

Сентябрь 14-те болган Тыва Республиканың Дээди Хуралының депутаттарының соңгулдаларынга «Чаңгыс демниг Россия» партиязы көскү тиилелгени чедип алган.

Тыва Республиканың Дээди Хуралының депутаттарының соңгулдаларынга «Чаңгыс демниг Россия» политиктиг партияның девискээр салбырының кандидаттары соңгукчуларның хөй кезииниң бадылалын алганы-биле холбаштыр Ирина Самойленко, Каң-оол Даваа, Вячеслав Ховалыг, Иван Чучев, Юрий Кара-оол дээш, өске-даа бөлүк депутаттар кыска парлалга ужуражылгазын эрттирген.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Ча — бурунгунуң чепсээ

Тывага дыка үр үе дургузунда аңгы ок-чепсекке ча хамааржып турганын төөгүнүң материалдары бадыткап турар. Янзы-бүрү аң-меңни аңнаарының аргаларының хөй кезии ча-биле аңнаашкындан хевирлеттинип тывылган деп болур.

Бурун шагда уранхайлар чаны тал, сөөскен ыяштан, те мыйызындан кылып ап чорааннар. А чаның кирижин 2 сувай инектиң азы улуг шарының сиирин кургадып алгаш, чымчадыр соктааш, өрээш, кириш кылып ап турганнар. Азы соок малдың кежин чиңгеледир өрээш, ону борбакталдыр тыртып тургаш, киришти кылып ап чорааннар. Чаның согунун хадың, тал ыяштан, кес талазын даас дээр куштуң, эзирниң чүү-биле кылып ап турган. Согуннуң бажын баштай шиш даш-биле, сөөк-биле, сөөлүнде демир-биле кылып ап турар апарган.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
«Чаңгыс демниг Россия» тиилээн

алының (парламентизиниң) депутадынга соңгулдалар хүнү

Тываның парламентизинче соңгулдаларга бүзүрелдиг тиилелгени «Чаңгыс демниг Россия» политиктиг партия чедип алган.

№ 34 соңгулда комиссияларының аразындан 30 соңгулда комиссияларының протоколдарынга үндезилеп,  соңгулдаларның даартазында хүн, сентябрь 15-те, эртенгиниң 8 шакта үндүрген баштайгы түңнелдер ону көргүскен. Комиссияларның түңнеп көрген бюллетеньнериниң 83,77 хуузунда «Чаңгыс демниг Россия» политиктиг партияның девискээр салбырының кандидаттарынга соңгукчулар боттарының бадылаашкынын берген болган. Олар дээш Сүт-Хөл кожууннуң соңгукчуларының 99,45 хуузу үннерин бергенин баштайгы түңнелдер көргүскен. Бо дээрге ук политиктиг партияның девискээр салбырының республикада эң бедик көргүзүү. Тес-Хем кожууннуң соңгукчуларының – 98,98 хуузу, Чаа-Хөл, Тере-Хөл кожууннарда – 97 хуузу, Бай-Тайга кожуунда 96,48 хуу хирези эрге-чагырга тудуп турар партияның кандидаттары дээш бадылаан. Кызыл хоорайда алды соңгулда округтарында соңгукчуларның 79,17 – 84,88 хуузу «Чаңгыс демниг Россия» политиктиг партияның девискээр салбырының кандидаттарын деткээн.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Тываның Баштыңы бадылаан

2014 чылдың сентябрь 14 — Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) депутадынга соңгулдалар хүнүнден

Каа-Хемниң Западный №86 соңгулда участогунга Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол барып бадылаан. «Соңгукчуларның идепкейлиинге сеткил ханып, бо хүн эки хөөннүг тур мен. Бистиң республиканың амыдыралынга аажок чугула болуушкунда агаар-бойдус база черле эки, таарымчалыг-дыр» – деп парлалга төлээлекчилеринге кыска интервью үезинде илереткен. 

Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылдаанын таварыштыр бистиң республикаже күрүнениң Баштыңы Владимир Путин келгениниң соонда, дораан эртип турар соңгулдалар регионга аажок улуг ужур-дузалыг деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. «Оларның түңнелинде политиканың быжыын болгаш хөй-ниитиниң чаңгыс эп-найыралын кадагалаары хамааржыр. Ниитилелди сырый каттыштырары база сорулгаларның чаңгыс аайы республиканың бурунгаар шимчээшкининиң кол негелдези болур. Юбилейлерге белеткел үезинде республиканың чедип алган тургузукчу, чогаадыкчы чүткүлүн арттырар ужурлуг бис. Чаа 100 чылда бистиң республиканың дүрген сайзыралы дээш Тываның чону шын шилип алырынга бүзүрээр мен» – деп, Тываның Баштыңы чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Соңгукчулар идепкейлиин көргүскен

Тывага 11.20 шакта 16 хуудан хөй соңгукчулар барып бадылаан. Республиканың соңгулда комитединиң медээзи-биле, эртенгиниң 10 шакта Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) ийиги чыыжының депутаттарын соңгуурунга 27 387 соңгукчулар, азы даңзыже киирген чоннуң ниити түңүнден 16,12 хуузу кээп киришкен.

16,12 хуунуң ниити түңүнден 9,31-и хуусаа бетинде соңгаан­нар. Олар дээрге колдуунда ырак турлагларда чурттап турар малчыннар база ол ышкаш чоокта чаа төнген юбилейлер таварыштыр келген, өске хоорайларда өөренип турар элээн хөй сургуулдар. Тоорук сезону келген болгаш, тайга эдээнде  кожууннарда тывыштар дээш аргаларже чоруп турар чурттакчы чон база хуусаа бетинде бадылаан.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Тывада хөй кижи бадылаан

Бадылаашкыннарның чаңгыс аай хүнүнде (сентябрь 14-те) Сибирьниң федералдыг округунуң (СФО-нуң) чурттакчылары губернаторларны, муниципалитеттер баштыңнарын болгаш аңгы-аңгы деңнелдерниң депутаттарын соңгааннар. 

Новосибирскиниң, Красноярск болгаш Алтай крайларның, Алтай Республиканың чурттакчылары  губернаторларын шилээннер, Хакасияда, Тывада  болгаш Забайкальеде депутаттар соңгулдалары болган. Новосибирск областың губернаторунуң соңгулдаларынга 12 шактың байдалы-биле соңгукчуларның 12,3 хуузу бадылааннар. Областың соңгулда комиссиязының даргазы Юрий Петухов бадылаашкыннар оожум байдалга эртип турар деп дыңнаткан. Ол областың губернатору албан-дужаал дээш үш кордакчы — регион баштыңының хүлээлгезин түр күүседип турар Владимир Городецкий («Чаңгыс демниг Россия») болгаш регионнуң хоойлужудулга хуралының депутады Анатолий Кубанов («Чөптүг Россия») болгаш РФ-тиң Күрдума депутады Дмитрий Савельев олар демисешкеннер.

Улаштыр номчуур...
30.09.2014
Оргу черге өөн өглеп, оъттуг черге малын малдап…

Кайы-даа шагда мал ажыл-агыйы Тываның көдээ черлериниң кол  өзээ бооп келген. Малчын өг-бүлелер чүс-чүс чылдарны өттүр чаагай езу-чаңчылдарны камгалап-кадагалап, салгалдарга дамчыдып арттырган. А олар ада-өгбелериниң чымыштыг ижин уламчылап чоруур. 

Чылдан чылче республиканың удуртулгазы мал ажылынче доктаамал кичээнгейни салып, деткимчени үргүлчү көргүзүп келген. Күрүне деткимчезин алыры-биле аңгы-аңгы чаа аргалар тыптып турар. Тараачын ажыл-агыйын сайзырадырынга болгаш эгелеп чоруур фермерлерге дуза чедирери-биле төлевилел езугаар көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелерин тургузуп ап, мал садып алгаш, ажылының эге таваан салгаш, шуудадыр ажылдай берген ажыл-агыйлар бар. Малды чай-кыш, дыштаныр шөлээ чок кадарарынга чүгле эрес-кежээ, кызымак кижилер тааржыр. Көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери, арат, фермер ажылдары база белен эвес. Малды семиртип кадарары-биле малчын кижи турлаг-хонаштар кезип, көжүп чоруп бээр. Хонган черинге кажаа-хораазын кылыр, өөн өглээр,  мал чеминге сиген-ширбиилди белеткээр дээш, ажыл-ла хөй.  

Улаштыр номчуур...
14.09.2014
Найысылалдың төлептиглеринге

Сентябрь 11-де Орус культура төвүнге Кызыл хоорайның муниципалдыг албан черлериниң ажылдакчыларын база хоочуннарын чыып, байырлыг байдалга шаңнап-мактаан.

Зал долдур чыылган чонга «Найысылал» бөлүүнүң ыраажылары байыр чедирип, аян туткан соонда, Кызыл хоорайның мэри В.Т.Ховалыг биле Төлээлекчилер хуралының баштыңы Д.И.Оюн юбилейлиг медальдарны, хүндүлел бижиктерни база өөрүп четтириишкиннерни шаңналдарга төлептиг хоочуннарга тывыскан.  Кызыл хоорайның социал-экономиктиг, культурлуг хөгжүлдезинге улуг үлүг-хуузу, хөй чылдарда үре-түңнелдиг ажылы дээш база Россия биле Тываның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның тургустунганының 100 чылын таварыштыр юбилейлиг медальдар-биле 45 чыл күш-ажыл стажтыг инфекционист эмчи Тамара Алексеевна Асташеваны, 60 чыл башкылаан, хөй-ниитичи Раиса Исхановна Биче-оолду, көдээ ажыл-ишчи, партия албанының хоочуну Мартыс Ховалыгович Дапыкты, 40 ажыг чыл стажтыг эмчи сестразы, хөй-ниитичи Анна Борисовна Даргатты,  «Тыва» КТРК-ның хоочуну, Россияның культуразының тергиини Галина Темировна Дүгержааны, Кызылдың күрүлетпүр комбинадының хоочуну, амыдырал хандырылга албанының тергиини, даараныкчы Телгер Чамбаловна Енданны, социал хандырылганың хоочуну,

Улаштыр номчуур...
14.09.2014
«Өгбелерниң чагыын ёзугаар чурттаар»

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың буддистеринге Камбы-ламаның мөчээни-биле холбаштыр кажыыдалын илереткен.

Тываның Камбы-ламазы Тензин Цультим аар аараанының соонда элекке мөчээн. «Шажын баштыңын оксунганындан республиканың чону улуг чидиригге таварышкан. Тензин Цультим башкы чүгле буддизмни сайзырадырынга эвес, ниитизи-биле чоннуң угаан-бодал культуразын бедидеринге, республика девискээринде чурттап турар бүгү чоннарның аразынга чөпшээрежилгени болгаш чаагай харылзааларны камгалап арттырарынга хөй-ле чүүлдерни кылган. Ону чүгле найысылалга эвес, эң ырак суурларга база чон таныыр турган. Ооң мөзү-бүдүжү чымчак-даа болза, арагалаашкын дээн ышкаш багай чүүлдер-биле эптешпес чораан. Амыдыралдың кадык хевири дээш ол доктаамал туржуп келген. Чүдүлгелерниң болгаш улустарның тайбың догуннаашкынын, республикага тайбыңны болгаш чөпшээрежилгени, ону сайзырадыр талазы-биле кады күш-ажылды аажок үнелиг эртине деп санап чораан. Бистиң Камбы-ламавыстың мындыг чагыын кажан-даа утпаалыңар: «Кижи бүрүзү бодунуң сагыжында чүдүп чоруур. Кол чүүл — өске чоннарның культуразын хүндүлевишаан, өгбелерниң чагыын езугаар чурттаары болур».


Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png