Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


 План мероприятий, посвященных народному празднику животноводов «Наадым-2024»,  приуроченного к 80-летию добровольного вхождения Тувинской Народной Республики в состав СССР

18 июля, четверг

10.00 День заезда участников праздника животноводов «Наадым-2024», размещение в Юрточном городке в местечке Тос-Булак. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.

11.00 Чемпионат Республики Тыва по стрельбе из тувинского традиционного лука «Тыва ча адар оюн: баг адар хевири» среди мужчин и «Тыва ча адар оюн: борбаанды адар хевири» среди женщин. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.

Подробнее...

Новости

RSS
12.09.2018 13:32 / Культура
Утверждены кандидатуры заместителей министра культуры Тувы

На заседании Правительства Республики Тыва 11 сентября были рассмотрены кадровые вопросы. На должность первого заместителя министра культуры и туризма Республики Тыва - начальника департамента по развитию туризма была внесена кандидатура 32-летнего Михаила Табаева. В 2009 году он окончил Российскую международную академию туризма по специальности "менеджмент организации". Тема дипломной работы - "Развитие археологического туризма в Республике Тыва". Работал в Департаменте культуры и туризма мэрии Кызыла, руководил туристической фирмой. Последние три года являлся заместителем директора Национального парка культуры и отдыха Тувы. Члены республиканского Правительства утвердили Табаева в предложенной должности.

"Коллеги пожелали новых свершений, новых идей и направлений в развитии туризма. Благодарю и буду стараться. 
Подробнее...
12.09.2018 12:56 / Общество
В Туве вышло в свет обновленное издание Красной книги
Экологи презентовали Главе Тувы Шолбану Кара-оолу новое издание второго тома региональной Красной книги. Премьер сообщил об этом на своей странице в социальных сетях, назвав событие важным шагом в деле защиты экологии и природы Тувы. Он поручил обеспечить новым изданием библиотеки республики, а также запланировать издание дополнительного тиража для розничной продажи. Не только специалисты-экологи, но и все жители республики должны знать, какие растения и дикие животные под особым вниманием и охраной государства, считает Шолбан Кара-оол.

Впервые Красная книга была издана в 1999 году и включала только перечень редких растений, состоящий из 126 видов. Вскоре её дополнили объектами животного мира, которых насчитывалось 112. 
Подробнее...
11.09.2018 17:44 / Бюджет
Правительство Тувы рассмотрело итоги исполнения консолидированного бюджета в первом полугодии 2018 года
По данным Минфина РТ, он исполнен по доходам на 13 млрд. 485 млн. рублей, или 48,4% от годового плана. Налоговых и неналоговых доходов поступило 3 млрд. 174,1 млн. рублей, с перевыполнением прогноза на 2 %. По сравнению с первым полугодием 2017 года доходы бюджета выросли на 5 %, или 145 млн. рублей.

Рост был обеспечен в большей мере налогом на доходы физических лиц. Поступления НДФЛ за шесть месяцев увеличились на 142,5 млн. рублей (+9%). Кроме того, больше стало отчислений от налога на имущество организаций – в общей сложности на 65 млн. рублей (+31%). Выросла в консолидированном бюджете и доля доходов от упрощенной системы налогообложения - на 18,2 млн. рублей (+18%). 

Подробнее...
11.09.2018 17:24 / Общество
Власти Тувы поддержат инициативу создания музея крестьянского быта «Русская изба»
Музей крестьянского быта «Русская изба» предполагается открыть в Туве. С инициативой создания такого музея выступили жители села Черби Кызылского района в рамках губернаторского проекта возрождения малых сел «Село, в котором я живу». Чербинцы получат поддержку из регионального бюджета, если обеспечат встречное финансирование проекта из собственных средств в размере 5 % от требуемой суммы.

Решение принято правительством республики сегодня в ходе обсуждения порядка предоставления муниципалитетам субсидий на укрепление гражданского единства и гармонизацию межнациональных отношений. Как сообщила руководитель Агентства по делам национальностей РТ Вера Лапшакова, «Русская изба» - не единственный проект, которому будет оказана финансовая помощь из бюджета республики. 

Подробнее...
11.09.2018 14:10 / Сельское хозяйство
Глава Тувы поставил задачу усилить работу по кормозаготовкам

«План кормозаготовок выполнен пока на 72 %. Самое большое отставание в Пий-Хемском и Тере-Хольском районах, где заготовили меньше половины из того, что намечали», - отметил Глава Тувы Шолбан Кара-оол во вторник.

Он напомнил своим подчиненным, а также руководителям хозяйств, что экономить на резерве кормов нельзя. Глава Тувы напомнил, как в 2016-2017 годах выпало аномальное количество снега, в результате ЧС скот оказался на грани падежа.

«Пришлось спасать его всей республикой, закупать сено втридорога за пределами республики. Если бы не эти меры, сегодня десятки хозяйств Бай-Тайги и Барун-Хемчика были бы банкроты, - напомнил Шолбан Кара-оол. - Вот цена «экономии» на кормах. Опыт успешных чабанов говорит: в этом деле лучше перестраховаться, чтобы свести возможные потери к минимуму, если зима окажется экстремальной. Поэтому, земляки, пока есть еще возможность поработать на поле, спешите». 

Подробнее...
11.09.2018 10:34 / Мероприятия
В Кызыле перевыполнили план по замене городских тепловых сетей в полтора раза

Энергетики Сибирской генерирующей компании в Кызыле перевыполнили план по замене городских тепловых сетей в полтора раза. В ожидании отопительного сезона, который из-за сурового климата Тувы длится на неделю-две дольше, чем в Абакане, специалисты переложили более трех тысяч метров теплотрасс вместо запланированных 1800, обновив 280 единиц запорной арматуры.

Значительное опережение графика связано с тем, что в ходе гидравлических испытаний теплосетей на прочность и плотность, проведенных перед началом летней ремонтной кампании, энергетиками СГК было выявлено большое количество дефектов, которые удалось своевременно устранить. Также был выполнен внушительный объем ремонтных работ на оборудовании порядка полусотни центральных тепловых пунктов, обеспечивающих теплом микрорайоны Кызыла.

Подробнее...
10.09.2018 12:21 / Политика
На выборах в Туве лидирует "Единая Россия"

Подведены предварительные итоги выборов, проходивших в Туве в единый день голосования.

В Кызыле избирательные участки 9 сентября посетили 34 854 человека. Явка составила 51,44 %. Напомним, что на предыдущих выборах депутатов столичного Хурала представителей, в сентябре 2013 года на участки пришли 43 % избирателей.

По предварительным результатам, местное отделение политической партии "Справедливая Россия" набрала 1790 голосов или 5,26 %, за Тывинское региональное отделение ЛДПР проголосовали 1862 человека или 5,47 %, Тувинское республиканское отделение Коммунистической партии Российской Федерации получило 2857 голосов или 8,40 %. 
Подробнее...
09.09.2018 19:45 / Политика
Выборы-2018: кызылчане голосуют активнее, чем пять лет назад

По состоянию на 18.00 часов по местному времени в Кызыле проголосовали 24 447 избирателей. Таким образом, явка составляет 35,63 %. Такие данные приводит Избирательная комиссия Республики Тыва. На прошлых выборах в столичный Хурал представителей, проходивших 8 сентября 2013 года, к 18.00 часам проголосовали 29,19 % или примерно 18,5 тыс. кызылчан. Напомним, что участковые избирательные комиссии, а их в Кызыле - 32, будут работать сегодня до 22.00 часов.

По данным Избиркома Тувы, самая большая активность избирателей демонстрируется на досрочных выборах депутатов Хурала представителей села Алдан-Маадыр Сут-Хольского района. 
Подробнее...
09.09.2018 13:14 / Общество
В столице Тувы к 12.00 часам проголосовали почти 15 % избирателей

Сегодня, в единый день голосования, в Туве проходят выборы на территории трех муниципальных образований. В селе Алдан-Маадыр Сут-Хольского района досрочно выбирают депутатов Хурала представителей. По сообщению местной избирательной комиссии, к 12.00 часам проголосовали 52,95 %, или 377 человек. Всего количество избирателей составляет 712 человек. В Монгун-Тайгинском районе сегодня голосуют за депутатов Хурала представителей района. Участвуют 38 кандидатов от партий "Единая Россиия", КПРФ, а также самовыдвиженцы. По официальным данным, явка на 12.00 часов составила 42,02 %, на участки пришли 1597 человек. Общее число избирателей в районе - 3801 человек. 

Подробнее...
08.09.2018 11:55 / Праздники
Глава Тувы поздравил кызылчан и гостей столицы с Днем города

Дорогие кызылчане и гости нашей столицы! Земляки!

От всего сердца поздравляю Вас и наш любимый Кызыл с праздником – Днём города! Уверен, он дорог всем, кто чтит память наших прадедов, заложивших первый камень в строительство будущей столицы нашей республики! Всем, кто ценит и уважает вклад наших отцов и дедов, что строили и развивали растущий Кызыл! И всем, кто сегодня своим каждодневным трудом преображает город, делает его комфортнее, чище, удобнее и лучше.

Нашей столице исполняется 104 года! Кызыл – ещё очень молод! Наш юный город чутко реагирует на все новое, стремится к развитию, к гармонии и красоте! И именно к молодёжи я хочу, прежде всего, обратиться в этот праздничный день!

Молодость — это пора выбора. Сейчас вы молоды, полны энергии, оптимизма, жизненных сил. Это время, когда верится, что самое светлое и лучшее ещё впереди. Так, конечно, и будет, главное – не упустить свой шанс!

Подробнее...

Фоторепортажи

Глава Тувы встретился с региональным активом добровольческого движения «Волонтёры-медики»

05.12.2023

В Москве состоялся триумфальный концерт мастеров культуры и искусств Тувы и Минобороны России

23.11.2023

Концерты мастеров культуры и искусств Тувы покорили посетителей выставки «Россия»

22.11.2023

Молодожёны из Тувы сыграли свадьбу на Международной выставке «Россия»

21.11.2023

На международной выставке-форуме Россия прошел День Республики Тыва

21.11.2023

День Сибири на международной выставке-форуме "Россия" в ВДНХ

16.11.2023

Глава Тувы принял участие в Конференции регионального отделения Народного фронта

10.11.2023

Глава Тувы обсудил перспективы сотрудничества с представителями политических партий

05.11.2023

Открытие международной выставки "Россия" в ВДНХ

05.11.2023

В Туве проходят праздничные мероприятия, приуроченные к Дню народного единства

04.11.2023

Накануне Дня народного единства Глава Тувы наградил труженников республики

03.11.2023

Глава Тувы поздравил коллектив Центра народного творчества и досуга с 75-летием

25.10.2023

В микрорайоне «Спутник» в Кызыле благодаря нацпроекту открылся современный культурный центр

10.10.2023

I Международный турнир за Кубок Министра обороны РФ

08.10.2023

Глава Тувы чествовал педагогических работников

05.10.2023

150-летие города Чадан и Алдыы-Хурээ

24.09.2023

Гала-концерт Дней Армейской культуры в Республике Тыва

21.09.2023

В Туве открылся первый цех по переработке автошин

20.09.2023

Празднование 100-летнего рубежа Улуг-Хемского кожууна

17.09.2023

Юбилей Тес-Хемского кожууна

16.09.2023


 
Площадь Арата
Медээлер
RSS
05.12.2014
Өг-бүлени каттыштырган байырлалдар

Ноябрь 29-та ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилели Орус культура төвүнге «Өг-бүлени каттыштырып турар байырлалдар» деп мөөрейниң тиилекчилерин шаңнаан. Байырлалды республиканың адалар, Россияның авалар база Бүгү-делегейниң уруглар хүннеринге тураскааткан. Аңаа республиканың аңгы-аңгы кожууннарындан база Кызыл, Ак-Довурак хоорайлардан өг-бүлелер киришкен.

ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелиниң даргазы Раиса Борисовна Күжүгет чыыл­ган өг-бүлелерге байыр чедирген соонда, байырлалдың эң өөрүнчүг кезээ эге­лээн.Октябрь 23-те республика чергелиг «Чаңгыс өг-бү-ле — чаңгыс бүдүрүлге» деп мөөрейни чуртталганың нарын байдалынга таварышкан өг-бү-лелерниң аразынга эрттирген. Ону «Чаңгыс суур — чаңгыс бүдүрүлге» деп губернатор төлевилелинге даянып  организастаан. Мөөрейниң кол шаңналдары: III чаданың дипломун база 10000 рубльдиң сертификадын Шеңне Кол (Тожу кожуун), II чаданың дипломун база 13000 рубльдиң сертификадын Чечек Дүгер-оол (Улуг-Хем кожуун) болгаш I чаданың дипломун ба­за 16000 рубльдиң сертифи­кадын Орланмаа Монгуш (Өвүр кожуун) оларга тывыс­кан.

Улаштыр номчуур...
05.12.2014
"Машиналарны каяа тургузарыл?"

Машина-техникалыг чоруу­рунга, харын-даа мырыңай оларны тургузарынга Россия­ның хоорайлары колдуунда таарыштыр туттунмаан болган дээрзи, машиналар көвүдээн сөөлгү 5-10 чылдарда, билдине берген. Кызыл хоорай база ындыг. Ооң кудумчуларын кезип, машиналарны кайда, канчаар тургузуп турарын көрээлиңер.

Хоорайның төвү. Россия биле Тываның чаңгыс демнежилгезиниң 100 чыл байырлалынга белеткел үезинде ону чаартыр тудуптарга, машиналар биле пассажирлер тырлып, баскылажып турган «Азас» магазинниң, «Найырал» кино театрының мурнуу талазы хозаш кыннып, машина-балгат ында эвээжээн-даа ышкаш кындыр көстүр апарган. Шынында машиналар кайын эвээ­жээр ийик, улам көвүдеди-ле ыйнаан. «Азас» магазинниң артыы талазынга машиналар тургузар чер тудуп, Дружба биле Чүлдүм кудумчуларның төп чоогунда кезиин элээн алгыдып, аңаа машиналар тургузар черлер кылыптарга, чолаачыларга-даа, чадаг-даа кижилерге эптиг апарган. Ол-даа кончуг-ла эки-дир деп чугаалап болур. Ынчалза-даа Саглы ышкаш хову, сагыш ышкаш чү­ве кайда боор.

Кызылдың төвүнде «Га­руда» садыг бажыңының, эрги болгаш чаа рыноктар чоогунга бараалыңар, Дружба — Крас­ноармейская, Комсомольская -- Чүлдүм кудумчуларының аразында кварталдарга чедээлиңер. Мында тырылдыр тургузуп каан машиналарның аразынга «хыл сыңмастаан» деп хөөрем кижилер чугаалап болур. Бо чоок-кавыда машина-балгаттың тырлып турарының кол чылдагааны – маңаа хөй садыгжылар болгаш садып алыкчылар машиналарын тургузуп каары.

Улаштыр номчуур...
05.12.2014
Шажын билиглерин — аныяктарга

Кижилерниң чамдык кылып алган чүүлдери ээлени бээр, тел ыяшты дагып, агын-көгүн баглап эгелээрге, өскелери база ынчаар уламчылай бээр. Ындыг ээлени берген черлерге аъш-чемниңдээжизин өргүп турары дээрге-ле, дагылганың эге базымы болур. Ылаңгыя улуг-улуг тайгаларны (Бай-Тайга, Мөңгүн-Тайга, Мөңгүлек дээн чергелиг) ниити кожуун, сумулар дагып турар. Дагылгалыг черлерден ыяш кезери, чаш, чадаң ыяш, даш, хөрзүн алыры хоруглуг.

Дагып болбас чүүлдер база бар: кижи көжээлер, хөөрлер, базырыктар дээш, оон-даа өске. Кижиниң-даа, өске-даа дириг амытаннарныңбодарап тыптыры кыдыг-кызыгаар чок чаптылган делегейде каракка көстүр-көзүлбес болуушкуннар-биле холбаалыг болганда, ол бүгүнүң буурап дүжериниң хоойлузунда салым-чаяан ол чаданы чайлаш чок эдере бээр. Ол бойдустуң болуушкуннарының билиглери-биле дөмейлешкек.

Улаштыр номчуур...
04.12.2014
Шылгалдалар,шылгалдалар…

2015 чылдан эгелеп чаңгыс аай күрүне шылгал­даларынга (моон ыңай – ЧКШ) чаартыл­галар,өскерилгелер дугайында айты­рыгларга хамаарыштыр та­йыл­­быр алыры-биле бистиң корреспондентивис ТР-ниң өөре­­дилге болгаш эртем са­йыды Каадыр-оол Алексеевич Бичелдей-биле ужурашкан.

— Чаңгыс аай шылгалдаларга хамаарыштыр 4 өскерилге бар. Оларның аразында солун, улуг өскерлиишкин – декабрь 5-те чогаадыг бижиири. Ол чогаал дээш ажы-төлдү кергедип, улуг негелделер кылган херээ чок. Чогаалды колдуунда эге чаданың шыл­галда хевирлиг көрүп турар. Ооң түң­­нели-биле өөреникчи дараазында шылгалдаларже кирериниң эргезин алыр ужурлуг. Ынчангаш тер­гиин демдектер сүрген ажыы чок. Кол-ла чүүл бо шылгалдага шупту өөреникчилеривис киришкеш, чедиишкинниг кылдыр бижип эртери болур.

Улаштыр номчуур...
04.12.2014
Орус дылды эки билир болза...

Тывага чарлаттынган Орус дыл чылы адакталып, түңнелдер үндүрүп болур хире үе чедип келирге, Өөредилге яамызы орус дыл болгаш литература башкыларының бир дугаар съездизин  организастап эрттирген.

Орус дыл чылы эрттирер дээн эгелээшкинни чурттуң удуртулгазы деткээнин Чазак Даргазы Ш.В. Кара-оол  съездиге дыңнаткан. Бо чылын ооң саналы-биле ийи кол угланыышкынныг төлевилел кылдынган. Ол дээрге, бирээде,  орус дылдыг башкыларның көдээ школаларже барып ажылдаарын кыйгырганы, ийиде, өг-бү­­ле бүрүзүнге бирээден эвээш эвес дээди эртемниг уруг турарын чедип алыры. Андрей Марченко Москва хоорайга төрүттүнген, аңаа гуманитарлыг университетти доос­кан. Орус дылдыг башкыларның көдээ черлерже ажылдап-чурттаарынга респуб­лика Баштыңының грантызын алыр конкурска тиилеп алгаш, Москваның 498 дугаар школазынга ажылдаар деп турган боду Тываже  чедип  келген, амгы үеде Барыын-Хемчик кожуун­нуң Кызыл-Мажалык школазында ажылдап турар. Бо чылын ол конкурска 6 кижи киришкен, олардан амдыы­зында үш орус дылдыг башкы Тываның көдээзинде ажылдап турар. Орус дыл чылы эртип-даа  каар  болза,  бо ажыл моон-даа соңгаар уламчылаар дээрзи чугаажок.

Улаштыр номчуур...
01.12.2014
Иелер Хүнүн таварыштыр байыр чедириишкини

Тываның эргим ие-херээженнери!

Силерге эң изиг күзээшкиннерни болгаш чүректиң ханызындан байырны кайгамчык байырлал — делегейниң Ие хүнү-биле респуб­ликаның бүгү эр кижилериниң өмүнээзинден чедирерин чөпшээреп көрүңер!

Бо хүн чырык чер кырынга бисти чаяаган, чугаалап өөренип чорааш, эң баштай адаарывыс, деткимчези-биле амыдыралдың оруунга баштайгы базымнарны кылдырткан кижини ханы хүндүткел-биле алдаржыдып турар бис. Кижиниң салым-хуузу кандыг-даа болур болза, ооң бүгү назынында эң эргим болгаш чоок кижизи иези болур.

Келир үениң салгалдарын кижизидеринге, өг-бүлениң чаңчылдарын быжыглаарынга иелерниң салыышкыны үнелеп четтинмес. Төрээн чуртунга, бодунуң чонунуң дылынга болгаш культуразынга ынакшылды иевистиң сүдү-биле кады чедип ап турар бис. Бо хүн бистиң аваларывысче угланган ынакшылдың болгаш хүндүткелдиң сөстери чаңгыланып турзун.

Улаштыр номчуур...
01.12.2014
Оннуң бирээзи — Бай-Тайга кызы

Сактыышкын

Дайынче аъттанырда эки турачы кыстар аныяк-чалыы турганнар. Куулар Дарьяның хары ынчан чүгле 17. Чоруурунуң мурнуу хүнүнде чолдаксымаар мага-боттуг, арнында хүлүм- зүрүг чайыннаан уруг Кызылдың дыштанылга парыгының сценалыг хуралдаар шөлүнге хөйнүң мурнунга үнүп кээрге, ооң дидим, чүткүлдүүн эш-өөрү дораан эскерип каан. Бичии када хөрээниң тыныжын хостап алыр дээнзиг, холун көдүре каапкаш, дорт көрүш-биле Дарья чугаазын эгелээн: «Бистерниң, тыва кыстарның, сагыш-сеткили чаңгыс — Совет Эвилелинге дузалаары. Совет Эвилели бистиң улуг өңнүүвүс, деткикчивис, ооң хос­талгазы Тываның база болур, ооң демисели — бистиң демиселивис. Фашистиг Германия — ССРЭ-ниң дайзыны-дыр».

Улаштыр номчуур...
01.12.2014
Бөдүүн тыва иениң төлептиг кызы
Республика чергелиг улуг хуралдарга, концерттерге азы спортчу маргылдааларга чурук тырттырар аппарат туткаш, өскелерге шаптыктавазын бодап, солун ужуражыл­галарны, кижилерни тырттырып ап турар аныяк уругнуң адын Ай-кыс Монгуш дээр.Ол — 2007 чылда Омскиниң технология колледжизиниң фотография салбырын дооскан бедик мергежилдиг фотограф. Күш-ажылчы баштайгы базымын «Шын» солундан эгелээн. Тываның аңгы-аңгы кожууннарынга чедип, эрес-кежээ мурнакчыларның, ат-алдарлыг спортчуларның чуруктарын тырттырып, чонга чедирип, таныштырган. Хоочун фотографтар, ат-сураг­лыг фотожурналистер Владимир Савиных биле Виталий Шай­фуллинниң арга-сүмези, деткимчезинге даянып, мергежилин бедидип, дуржулгазы чылдан-чылче улгадып орар. «Чурук тырттырарда чүгле аппарат туткаш, кнопка базар эвес, кижиниң  иштики делегейин чурукка дамчыдып шыдаптарын кызар болза эки» деп бодалдыг.
Улаштыр номчуур...
01.12.2014
Кадыкшылының байдалы-биле арга-шинээ кызыгаарлаттынган кижилерниң эрге-ажыы
Бүгү-делегейниң инвалидтер хүнүнге уткуштур редакцияга ноябрь 20-де ээлчеглиг «дорт харылзаа» болуп эрткен. Аңаа ТР-ниң күш-ажыл болгаш социал политика сайыдының оралакчызы Елена Ондаровна Саая, специалистери Чечек Юрьевна Күжүгет, Экер Чингир-оолович Монгуш, Людмила Васильевна Хоюр-оол, «Медицина-социал экспертизаның Тыва Республика талазы-биле кол бюрозу» федералдыг албан чериниң 1 дугаар бюрозунуң удуртукчузу Ая Сү­­ге-Маадыровна Ооржак, Пенсия фондузунуң Тыва Республикада салбырының кол специализи Саяна Эрес-ооловна Бараан олар киржип, «Шынның» номчукчуларының айтырыгларынга харыылаан.
Улаштыр номчуур...
28.11.2014
ИНВЕСТИЦИЯ ПОЛИТИКАЗЫНЫҢ КОЛ СОРУЛГАЛАРЫ

ТР-ниң Чазааның чанында Экономика чөвүлелиниң хуралы Кызылга болган, аңаа Тываның Чазааның кежигүннери, Дээди Хуралдың депутаттары, эртемденнер, кожууннарның болгаш хоорай округтарының чагыргалар баштыңнары, федералдыг тургузугларның удуртукчулары, республиканың бизнес ниитилежилгезиниң болгаш улуг-улуг инвестиция компанияларының төлээлери киришкен. Чөвүлел кежигүннериниң болгаш чалатканнарның мурнунга респуб­лика Баштыңы Шолбан Кара-оол «2015 чылда Тыва Респуб­ликаның инвестиция байдалы болгаш инвестиция политиказы» деп Айыткалды кылган.

Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Валерьевич Кара-оолдуң чугаазы:

— Экономиктиг чөвүлелдиң хүндүлүг кежигүннери! Хүндүлүг коллегалар! Чалатканнар!

2015 чылда инвестиция политиказын хевирлеп тур­гузарының кол быразын то­дарадыры-биле бөгүн мында чыылган бис. Республиканың сайгарлыкчылар ниитилежил­гезинге болгаш эрге-чагырга ор­­ганнарынга инвестиция айыт­калы чаа чүүл эвес, а чыл санында күү­­седир ажыл апарган, аңаа эдилгелерни амыдырал боду киирип турар. Ол дээрге чедип алдынган түңнелдерниң дугайында анаа-ла отчет эвес, ол дээрге бистиң девискээривиске инвестицияның байдалын экижидериниң талазы-биле тургустунган сорулгалар-дыр.

Улаштыр номчуур...
28.11.2014
«Авай, Ачай! Арагалавайн көрүңерем!»

Өг-бүле күрүнениң бир ду­гаар тургузукчу кезээ болганда, ында кандыг байдал  тургустунганыл, күрүнеде байдал база шак-ла ындыг болур болгай. Күрүнеде өг-бүле бүрүзү аас-кежиктиг, амыдыралының байдалы чедимчелиг, ажы-төлү тодуг-догаа, хөглүг, чараш болза, бүгү күрүнеде ажы-төлдүң байдалы база шак-ла ындыг болур.

2014 чылдың тос ай иштинде Чөөн-Хемчик кожууннуң девискээринде өг-бүле иштинге болган кем-херектерни сайгарып, оларның болуп турар чылдагаанын, уржуктарын айтып, хөй-ниитиниң кичээнгейин ынаар хаара тудуп, олче сагыш салырын база боттарының бодалдарын үлежип, саналын кии­рерин диледим.Бо чылдың алды айларының иштинде Чөөн-Хемчик районнуң муниципалдар аразында килдистиң истелге килдизи өг-бүле иштинге болган беш кем-херектерни оттургаш, истелгезин кылган. Дөрт таварылгада өгнүң эр ээлери хе­рээжен ээлериниң амы-тынынга айыылдыг, кадыынга хоралыг аар кемдээшкинни сагыштыы-биле чедирген.

Улаштыр номчуур...
26.11.2014
Чаа уруглар садтары ажыттынган
2014 чылдың ноябрь 19 Каа-Хем кожууннуң чурттакчы чонунга, ылаңгыя бичии чаш­тарга,    аас-кежиктиг хүн бол­ган.  Кожууннуң  Бүрен-Хем  бол­гаш Сарыг-Сеп суурларында 2 чаа уруглар садтарын ажыт­кан. Байырлалдың хүн­­дүлүг аалчылары Тываның Баш­тыңы Ш.В.Кара-оол, ТР-ниң өөредилге болгаш эртем са­йыды К.А.Бичелдей, ТР-ниң көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем сайыды С.И.Огнев, ТР-ниң тудуг болгаш коммунал ажыл-агый чаартылгазының са­йыды А.Б.Сенсов, Каа-Хем кожууннуң  чагырга даргазы А.Х. Чалан-оол байырлыг ажы­дыышкыннарга киришкеннер.Тываның  Баштыңы ооң соон­­­да Сарыг-Сеп суурда 140 олуттуг чаа туттунган «Теремок» уруглар садының  ажыдыышкынынга киржип, өөрүш­­күзүн үлежип, улуг-улуг чедиишкиннерни күзээш,  чаа уруглар «ордузунче»  кирген. Чаа сад турар черге ооң мур­нунда 60 олуттуг бичии  уруг­­лар сады турган. Тудуг үе­-зинде школаның эге класстар өөренип турган бажыңынга бичии чаштар сады  турганын,  чаа садта  олуттарның чедишпес бол­ганы-биле эге школа турган бажыңны сад хевээр арттырарын   Сарыг-Сеп суурнуң  чурттакчызы  чугаалады.
Улаштыр номчуур...
26.11.2014
Конкустуң тергииннери
Конкурстуң организатору «Енисей-М-54» федерал­дыг оруктуң эргелелиниң ажылдак­чылары база кол инженер Сергей Квашин шупту коррес­пондентилерге ук конкурска идепкейлиг киришкени дээш четтиргенин илереткен: «Бистиң албан чери чаа-чаа оруктарны ажыглалче киирип, чаартылга, септелге ажылдарын доктаамал чорудуп турар, а ол болууш­куннар дугайында чурттакчы чон со­лун-сеткүүл, радио, телевидение таварыштыр билип ап турар. Республиканың массалыг информация чеп­сектериниң төлээлери-биле баштайгы кады ажылда­жылгавыс  үре-түңнелдиг болганынга өөрүп, моон-даа соңгаар силерниң-даа, бистиң-даа ажыл-иживиске чедиишкиннерни күзедим».
Улаштыр номчуур...
21.11.2014
Чуртуңну камгалаарынга белен бол!

Аңаа ТР-ниң Чазааның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң байыр чедириишкинин ооң оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак дамчыткан. «Төрээн чуртувустуң камгалакчылары, тыва чонувустуң   адын бедик тудуп чоруңар. Каяа-даа чорааш, кандыг-даа бергелерден чалданмаңар. РФ-тиң камгалал сайыды, чаңгыс чер-чурттуувус Сергей Шойгунуң алдар адын бодаңар. «Чаңгызы — хөйү дээш, хөйү — чаңгызы дээш» бот-боттарыңарны деткижип чоруңар, «Төрээн чуртуң камгала, төрел чонуң хүндүле» деп чоннуң мерген угаадыын черле утпаңар!» — деп, ол чагаан. Республиканың шериг комиссары Юрий Марков болгаш өскелер-даа ак орукту күзеп, чагыын бергеннер. Амгы үеде Россияның аңгы-аңгы булуңнарында шериг хүлээлгезин бистиң республикадан 1700 оолдар эрттирип турарлар. Оларның аразында төлептиин болгаш үлегерин көргүзүп турар оолдарның ада-иезинге өөрүп четтириишкинниң бижиктериниң кээп турарын Юрий Иванович демдеглээн. Бөгүн 32 оол эр кижиниң арта баспас хүлээлгезин күүседири-биле аъттаныптарлар. Ол ышкаш ырак оран Афганистанга шериг херээн эрттирген хоочуннар боттарының сактыышкыннарын база чугаалааннар.  

Улаштыр номчуур...
21.11.2014
Алдар - ады төөгүге мөңге артар

Сат Чурмит-Тажының 120 харлаанынга тураскааткан «Алдар-адың төөгүге мөңге артар» деп делгелгени болгаш се­минарны Тываның национал музейи организастап эрттирген. Алды кезектиг делгелгеде төрүттүнген черинден эгелээш, күрүне ажыл-чорудулгазынга, салгалдарынга чедир фото-чуруктарны аскан болгаш архив документилерин база хууда эдилеп чораан эт-херекселин делгеп салган. Күрүне ажыл-чорудулгазы: ТАРН кежигүнү, иштики херектерниң бир дугаар сайыды, ТАР Чазааның даргазы, Сайыттар Чөвүлелиниң даргазы, даштыкы херектер сайыды. 1929 чылдан 1938 чылга чедир Тыва Чазактың бирги удуртукчузу, ол үеде Сайыттар Чөвүлелин даргалавышаан, Тыва Арат Республиканың Даштыкы херектер яамызын база удуртуп, сайыттап турган. Тываның төөгүзүнде ол хире үр үеде хары угда ийи ындыг бедик албан-дужаал-биле бот-догуннаан республиканы удуртуп турган чаңгыс кижи ол. 1929 чылда ооң эгелээшкини болгаш башталгазы-биле тыва бижикти тургузар күрүне комиссиязы ажылдап эгелээн. Ук комиссияның даргазынга Оюн Танчайны томуйлаан. Ол ышкаш ТАР-ның Эртем комитедин тургускан, ооң даргазынга ынчан культура сай

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png