Тывада кадет шимчээшкининиң пионери – республиканың кадет корпузунуң 15 чылдаанынга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол киржип четкен. Өскүс уругларга юридиктиг угланыышкынныг школа болур корпусту республиканың чазаа биле Тываның иштики херектер яамызы кады тургусканын сагындыраал.

 Понедельникте, муниципалдыг тургузуглар-биле чаңчыл болган селектор хуралында, республиканың баштыңы Шолбан Кара-оол ындыг негелдени салган. 

 «Кышкы үеде ажылды Ак-Довурак, Шагаан-Арыг, Хову-Аксы чурттакчылыг черлерниң чылыг хандырылгазының айтырыглары-биле эгелээр ужурлуг – деп, республиканың баштыңы чугаалаан.

 Регионнуң удуртукчузу Шолбан Кара-оол Кызыл хоорайда болгаш чоок кавыда оруктарның байдалын хынап көрген. Найысылалдың кол микрорайоннарын кезээш, оруктарда болгаш кижи кылаштаар черлерде элезиннер чаштырбаанын эскерген. Хоорай эрге-чагыргазы кижилерниң айыыл чок чоруунга дээш, ол ажылдарны бирги ээлчегде кылыр ужурлуг.

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол уруглар камгалалының талазы-биле чуртта бир дугаар хөй-ниити организациязы – Россияның Уруглар фондузу хөй-ниити организациязының ажыл-чорудулгазын Тывага катап тургузар дугайында республиканың иелерниң саналын деткээн. ТР-ниң Дээди Хуралының депутады, Тываның Херээженнер эвилелиниң даргазы, Афганистанга дайынчы хөделиишкиннерниң хоочуну Лидия Волошина ол эгелекчи саналды киирген.

 Кызыл хоорайга республикада хөй ажы-төлдүг иелерге 50 муң рубль түңнүг регионнуң ие капиталының сертификады биле белектерни байырлыг байдалга тывыскан. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың эр чонунуң мурнундан бүгү-делегейниң Иелер хүнү-биле эң-не чылыг байыр чедириишкинин дамчыткан.

 Иелер хүнүнүң бүдүүзүнде республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол Кызылдың № 2 школазынга бүгү назынында орус дыл болгаш литература башкызы болуп ажылдаан, амгы үеде хүндүлүг дыштанылгада, 77 харлыг Нина Семеновна Белевскаяга аалдап чораан.

 «Петербургская политика» фонд биле «Минченко консалтинг» коммуникация холдингизиниң белеткээни, регионнарның удуртукчуларының политиктиг турум чоруунуң 16-гы рейтингизинде, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол алыр ужурлуг беш санның дөртүн алган. Рейтингини 2007 чылдан бээр парлап турар болгаш, российжи регионнарның баштыңнарының бо чоокку чылдарда бодунуң албан-дужаалын арттырып алыр аргазынга демдекти салып турарын сагындыраал. Ында Шолбан Кара-оолдуң туружу өскерилге чок, быжыг болуп арткан.

 Тываның Баштыңы, «Чаңгыс демниг Россия» партияның Дээди чөвүлелиниң кежигүнү Шолбан Кара-оол биле РФ-тиң Федералдыг Чыыжының Федерация Чөвүлелиниң Камгалал болгаш айыыл чок чорук комитединиң даргазы Виктор Озеров ажыл-агыйжы байдалга ужурашканнар.

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң телеграммазында мынча деп бижээн: 

 «Хүндүлүг Виктор Александрович! "Турухан" авиакомпанияның МИ-8 вертоледунуң озал-ондакка таварышканындан Красноярск крайның чурттакчыларының чок болганы-биле Силерге кажыыдалды Тыва Республиканың Чазааның база бодум өмүнээмден илереттим.

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Россияның харылзаа сайыды Николай Никифоров-биле бо чылдың эгезинде элээн каш катап ажылчын байдалда ужурашкан. Регионнуң хөгжүлдезиниң айтырыгларын боттары кады чорударын ажыл-агыйжы чугаалажыышкынның түңнели-биле ийи тала дугурушкан. Республика баштыңының кол дилеглериниң бирээзи – «Чурагайның дең эвес чоруун чайладыры» федералдыг төлевилелди Тывага дүрген боттандырып, 250-ден 500 чурттакчылыг черлерни Интернет харылзаазы-биле хандырарын чедип алыры турган.

 Барык 6 млн. рубль өртектиг, КамАЗ баазазында дизельдиг электростанциялыг автомастерская Тыва Республиканың Хамааты камгалал база онза байдалдар агентилелиниң автопарыгында немешкен. Тываның территориязында бойдус болгаш техногенниг онза байдалдарны узуткаар сорулгалыг аар өртектиг автомашинаны материалдыг курлавырлар фондузунче киирген.

 Республиканың Саң-хөө яамызының Орулгадан үндүрүг онаалдазының баазазын шилээн азы үндүрүг онаалдазының бөдүүнчүткен системазын ажыглап турар биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чоруктуң субъектилеринге үндүрүг ставказын кызырар талазы-биле хоойлужудулга саналын Тываның Чазаа деткээн. Ол үндүрүг ставказын 6-дан 4 хуу чедир эвээжедир.

 Тываның Чазаа республика бюджединден акшаландырып турар инвестиция төлевилелдериниң сметаларының шынныын албан хынаар. Саң-хөө хыналдазының сорулгазы – күш-ажыл болгаш тудуг материалдарынга чарыгдалдарны тудугжуларның үндезин чокка өстүрерин болдурбазы, күрүне чагыгларын күүседип тура, тус черниң чиг эдин болгаш курлавырларын ажыглааны дээш деткимчени бээри. Ынчангаш бюджет салыышкыннарын ажыглап турар инвестиция төлевилелдериниң смета санаашкыннарын хынаар чурумну бадылаан.