Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


Глава Тувы обсудил с чемпионами Наадыма меры повышения рентабельности животноводства

Основные мероприятия национального праздника Наадым проходят в юрточном городке, где свои юрты устанавливают все муниципальные образования Тувы. Там же проходит церемония награждения чемпионов Наадыма. По традиции, основное место праздничных локаций посещает Глава Тувы Владислав Ховалыг. Руководитель республики посетил юрты, пообщался с представителями районов, провел отдельную встречу с передовиками животноводства. Темой нынешнего разговора с чабанами стали меры по повышению рентабельности их нелегкого труда.

Подробнее...

Новости

RSS
29.01.2018 19:25 / Культура
Шолбан Кара-оол и Александр Усс договорились активизировать сотрудничество между Тувой и Красноярским краем в сфере культуры

Глава Тувы Шолбан Кара-оол во время визита в Красноярский край, где посетил международный турнир по вольной борьбе «Гран при Иван Ярыгин», посетил вместе с и.о. губернатора Александром Уссом ряд важных площадок. Он побывали в Сибирском федеральном университете и на объектах культуры и искусства.

«Главы регионов обсудили активизацию сотрудничества в сфере культуры, актуальность которого возрастает накануне Всемирных студенческих игр. Как подчеркнул Шолбан Кара-оол, Тува готова к партнерству с Красноярским краем в самых разных областях», - enisey.tv.

ШОЛБАН КАРА-ООЛ, ГЛАВА РЕСПУБЛИКИ ТЫВА: "С большой любовью относимся к красноярцам за их труд, за эту поддержку. Жалко, что последние годы эта интеграция, которая соответствует нашей дружбе и нашим отношениям, она где-то была утеряна. 
Подробнее...
29.01.2018 17:08 / Общество
На адресную социальную помощь нуждающимся гражданам республики в 2017 году было  направлено более 15,6 млн.рублей

В рамках реализации социальных проектов на адресную социальную помощь нуждающимся гражданам республики направлено более 15,6 млн. рублей. Особенность проектов заключалась в том, что с оказанием того или иного вида социальной поддержки одновременно предусматривались меры по выходу граждан из сложной жизненной ситуации, и преодоление социального иждивенчества.

Так, 619 участников губернаторского проекта «Корова-кормилица», 1978 семей-участников проекта «Социальный картофель» имели возможность улучшить свое материальное положение, питание, развивать личное подсобное хозяйство, привить своим детям определенные трудовые навыки. На реализацию этих проектов из бюджета республики было выделено около 23 млн. рублей.

Подробнее...
29.01.2018 13:49 / Общество
Наблюдается положительная динамика роста зарплаты – Минтруд Тувы

Министерством труда и социальной политики проводился мониторинг показателей, характеризующих уровень жизни населения республики, важным из которых является размер оплаты труда.

Среднемесячная номинальная заработная плата в январе-октябре 2017 года составила 29 957,8 рублей и выросла по сравнению с аналогичным периодом 2016 года на 2,9 процентов.

Наибольший рост заработной платы за 9 месяцев 2017 г. наблюдался по видам экономической деятельности культуры, спорта, организации досуга и развлечений (11,6 %), операции с недвижимым имуществом (9,7 %), строительство (8,5 %), информатизации и связи (7,5 %), здравоохранения и социальных услуг (6,3 %), прочие виды услуг (5,5 %), профессиональная, научная и техническая (4,6 %).

Подробнее...
29.01.2018 13:40 / Образование
В Минобрнауки Тувы создано Управление контроля и надзора в сфере образования, лицензирования и государственной аккредитации

В соответствии с Указом Главы Республики Тыва от 7 декабря 2017 г. № 236 «Об утверждении структуры Министерства образования и науки Республики Тыва» в структуре Министерства образования и науки Республики Тыва образовано Управление контроля и надзора в сфере образования, лицензирования и государственной аккредитации, которое будет осуществлять реализацию полномочий Российской Федерации в области образования по государственному контролю (надзору) в сфере образования, лицензированию образовательной деятельности, государственной аккредитации образовательной деятельности, подтверждению документов об образовании и (или) о квалификации (об ученых степенях, ученых званиях).

Подробнее...
29.01.2018 12:44 / Мероприятия
Тува за неделю: события, люди, факты

О ГЛАВНОМ

В МВД Тувы подвели итоги за 2017 год

В Кызыле прошло расширенное заседании коллегии республиканского МВД, в котором принял участие Глава Республики Шолбан Кара-оол. Министр Александр Щур отчитался о работе ведомства за прошедший год. Вот некоторые цифры и факты из его развернутого доклада:

В республике сохранилась тенденция к снижению числа тяжких преступлений, в частности, убийств и покушений на убийства. Их число сократилось на четверть. Почти в два раза возросла раскрываемость преступлений, относящихся к категории «прошлых лет».

Подробнее...
29.01.2018 12:15 / Общество
Красноярец передал Главе Тувы семейную реликвию, привезенную дедом с войны

Необычный подарок преподнес Туве заместитель вице-губернатора Красноярского края Александр Походин. Он передал Главе республики Шолбану Кара-оолу бронзовую статуэтку буддийского божества, которая обнаружилась среди семейных реликвий его деда-фронтовика, Александра Григорьевича Чиркова. По словам Походина, его дед прошел всю Великую Отечественную, а также участвовал Маньчжурской операции, в ходе которой была разгромлена Квантунская армия Японии.

Как скульптура оказалась у солдата, в семье сегодня доподлинно не знают – сам ветеран умер через несколько лет после войны. Не исключено, что она была подарена буддийскими монахами с освобожденных Красной армией территорий. Понимая, что подобные статуэтки в то время, скорее всего, являлись исключительно культовыми предметами, семья Походиных решила вернуть памятную вещь деда туда, где она должна находиться, – в буддийский храм. 

Подробнее...
29.01.2018 09:30 / Образование
 В преддверии Шагаа Глава Тувы Шолбан Кара-оол встретился в Красноярске с земляками-курсантами Военно-инженерного института СФУ

В преддверии Шагаа, Нового года по лунному календарю, Глава Тувы Шолбан Кара-оол в Красноярске провел встречу с курсантами из Тувы, обучающимися в Военно-инженерном институте Сибирского федерального университета. Во встрече также принял участие директор института, доктор технических наук, профессор Евгений Гарин. «Поговорил с преподавателями и начальником института. С удовлетворением услышал похвалу в адрес наших детей. Многие из них успешно учатся на инженерных специальностях и все не имеют дисциплинарных взысканий. Молодцы!», - отметил в своем блоге Шолбан Кара-оол.

Несмотря на большой конкурс при поступлении в ВИИ СФУ отмечается положительная динамика поступления абитуриентов из Тувы. Сейчас в Военно-инженерном институте СФУ обучаются 98 курсантов из Республики Тыва. 
Подробнее...
26.01.2018 19:34 / Муниципалитеты
Как выполняется требование Главы Тувы об упорядочивании  пассажироперевозок в Кызыле,  обсудили в студии телеканала "Тува 24"

2018-й объявлен в Кызыле Годом пассажирских перевозок. Глава города Кызыла Дина Оюн и первый заместитель мэра Кызыла по жизнеобеспечению Александр Черноусов в интервью телеканалу "Тува 24" рассказали о том, как власти столицы собираются менять ситуацию. Беседу вел Арзу Садыгов.

- В своем послании Верховному Хуралу Глава Тувы Шолбан Кара-оол обозначил проблему пассажироперевозок. Особенно остро проблема касается Кызыла. Дина Ивановна, какие меры городские власти будут принимать в деле упорядочивания пассажироперевозок?

Дина Оюн, глава города Кызыла:

- Действительно, острая проблема, и как правильно Шолбан Валерьевич сказал, мы видим её выплеск в социальных сетях, люди недовольны. Есть критическое отношение к тому, как организована эта сфера в городе. Она у нас в эпицентре внимания последние два года. Если ранее у нас не было рычагов для решения этой проблемы, то благодаря здоровому лоббированию Государственной думы был принят и вступил в силу федеральный закон № 220 по организации регулярных перевозок пассажиров. 
Подробнее...
26.01.2018 17:56 / Политика
Правительством  Тувы утверждена госпрограмма по национальной политике

Правительство Тувы одобрило госпрограмму "Реализация государственной национальной политики Российской Федерации в Республике Тыва на 2018-2020 годы". Документ, разработанный Агентством по делам национальностей РТ, станет инструментом реализации основных направлений региональной национальной политики, и в целом обеспечит эффективное исполнение задач обновленной Стратегии государственной национальной политики Российской Федерации. Прогнозируемый объем финансирования программы, рассчитанной на три года, составляет чуть более 36,8 млн. рублей. Это средства федерального, республиканского бюджетов и внебюджетных источников.

Как поясняют в Агентстве, основные цели программы - укрепление гражданского самосознания и духовной общности многонационального народа Тувы, гармонизация межнациональных и межконфессиональных 
Подробнее...
26.01.2018 17:01 / Мероприятия
Министерство информатизации  и связи Тувы провело расширенную коллегию, посвященную итогам 2017 года

В Центре тувинской культуры состоялось расширенное заседание коллегии Министерства информатизации и связи Республики Тыва об итогах работы отрасли в 2017 году и задачах на 2018 год.

В мероприятии приняли участие курирующий данную отрасль заместитель Председателя Правительства Республики Тыва Максим Тунев, а также руководители и представители региональных предприятий связи, информатизации и массовых коммуникаций.

Заседание коллегии открыл министр Рустам Грицюк, который отметил, что 2017 год ознаменовался тем, что министерству информатизации и связи Республики Тыва исполнилось 5 лет. Поделился, что за этот период министерству удалось реализовать большое количество социально значимых проектов и стать одним из ведущих министерств. 

Подробнее...

Фоторепортажи

Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

10.07.2024

В Кызыле стартовал Чемпионат России по стрельбе из лука

09.07.2024

В Туве образцовым семьям вручили медали «За любовь и верность»

09.07.2024

В канун Дня России вручили государственные награды Российской Федерации и Республики Тыва. 11.06.2024.

11.06.2024

Встреча Нового года по лунному календарю - Шагаа-2024

10.02.2024

ПОСЛАНИЕ Главы Республики Тыва Верховному Хуралу (парламенту) Республики Тыва о положении дел в республике и внутренней политике на 2024 год

19.01.2024

Владислав Ховалыг – Мы ценим конструктивное взаимодействие органов государственной власти Тувы и прокуратуры

15.01.2024

Глава Тувы поздравил родителей ребенка, родившегося в первые минуты нового 2024 года

01.01.2024

В Национальном театре Тувы состоялась торжественная церемония вручения государственных наград

29.12.2023

Ёлка Главы Тувы собрала тысячу детей со всех районов республики

26.12.2023

Глава Тувы поощрил спортсменов республики, достигших высоких результатов на международных соревнованиях

25.12.2023

В Туве подвели итоги спортивного года

25.12.2023

Мечты детей с «Ёлки желаний» исполнят члены правительства Тувы

24.12.2023

При государственной поддержке в Туве заработало крупное овощехранилище

23.12.2023

Глава Тувы присоединился к всероссийской благотворительной акции «Ёлка желаний»

21.12.2023

В Кызыле открылся комбинат по переработке и консервированию мяса

14.12.2023

Министр здравоохранения России Михаил Мурашко во время рабочей поездки посетил республиканский Медицинский колледж

11.12.2023

Михаил Мурашко вручил ведомственные награды медикам Тувы

09.12.2023

Министр здравоохранения России Михаил Мурашко посетил Противотуберкулёзный диспансер и терапевтический корпус Ресбольницы №1 Республики Тыва

08.12.2023

Михаил Мурашко проинспектировал работу нового многофункционального медцентра в Кызыле

08.12.2023


 
Медээлер
RSS
31.08.2014
Найысылалывыс төвү 1937 чылда

«Бир чуруктуң төөгүзү»

Чурукта: 1937 чыл. Кызылдың Ленин биле Чүлдүм кудумчуларының белдири. Ленин кудумчузун бир дугаар чаагайжыдып эгелээн үе. Туктар туткан пионерлер май байырлалдарының үезинде төп кудумчуну куду чыскаалыпкан чоруп олурар. ТАР-га 1920 ажыг чылдарда пионерлер организациялары тургустунган, а 1937 чылда оларның саны көвүдээн турган.

Өртке удур албан чериниң суургазындан соңгу чүкче углуг тырттырган чурук. Ол үеде өртке удур албан чериниң суургазы амгы Арат шөлүнүң (төөгү арыннарында чамдык чүүлдерде ук суурганы Тываның В.Көк-оол аттыг хөгжүм-шии театрының орнунга турган деп бижип турар) девискээринге турган. В.Ермолаевтиң ук суурга кырындан хоорайны ол-бо чүктерже тырттырганы чуруктары хөй. ТР-ниң Алдан-Маадыр аттыг Национал музейниң төөгү килдизиниң эргелекчизи Шончалай Ондарның чугаалап турары-биле алырга, чурукта чуртталга бажыңнарының бирээзинге фотограф В.Ермолаев боду чурттап чораан.

Улаштыр номчуур...
31.08.2014
Эртенги сергек эгелээшкин

Арат шөлүнде эртенниң-не эртип турар «Бодрое утро» деп эгелээшкинниң сула шимчээшкининге киржир сорулгалыг эртенгиниң 6 шакта оттуп келген-даа болзумза, 5 минут озалдап чеде бээримге, Арат шөлүнде 30-40 шаа киржикчилер хүннүң эртенги чырык херелдеринден өөрээн-даа ышкаш, сула шимчээшкиннерни омак-сергек кылган турлар. 

Киржикчилерниң аразында хөй кезии — 40 хардан өрү назылыг херээжен чон. Пенсия назылыг киржикчилер база хөй, ынчалза-даа ында аныяктар, элээдилер болгаш школа назыны безин четпээн чаштар бар болду. Кырган-авалар уйнуктарын эдертип алган-дыр деп билдим. Келген киржикчилерниң аразында Кызыл хоорайның баштыңы Дина Оюн, ТР-ниң күш-ажыл болгаш социал политика сайыды Мерген Ооржак база  бо төлевилелдиң эгелекчизи Адам Текеев сула шимчээшкиннерни сеткилинден кылып турлар. Ушу тренери Роберт Күнзектиң удуртулгазы-биле «улунуң самы»-биле эгелээн сула шимчээшкин чоорту нарын хевирлеринче кирип, чыглып келгеннерниң хей-аъдын көдүрүп тур.

Улаштыр номчуур...
26.08.2014
Торгу хээлиг Самагалдайга

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республикада эң бурунгу төп Самагалдай суурга чораан.

Тес-Хем кожуунда турар Самагалдай суур 1921 чылга чедир Тываның баштайгы найысылалы болуп келген. Ол дээрге бистиң девискээривисте эрте-бурунгу деп болур чер-дир, Самагалдай 1773 чылда үндезилеттинген. Тываның Камбы-ламазының өргээзи аңаа турган, амбын нояннарның тыптып хөгжүүрүнге салдар чедирген чер база ол. Амбын ноянның дээди албан-дужаалы Тываның тарамык-быдаргай чонун 200 чыл бурунгаар каттыштырган.  Ынчангаш Тыва күрүнениң тургустунарынга, Россия биле Тываның демнежилгезинге Амбын ноянның ужур-дузазы аажок улуг.

Август 23-те Шолбан Кара-оол Тес-Хемниң малчыннарының наадымынга киржип чораан. Баштай ол муңчу малчын Ольга­ Сыраттың аалынга барган, ооң ажыл-агыйында 1200 хире шээр, 100 ажыг мыйыстыг бода мал бар. Малчын-биле ажыл-ишчи чугааны кылган соонда  Тываның Баштыңы Самагалдайже чорупкан, орук аксынга ону Россияның болгаш Тываның туктарын туткан, аът мунган тес-хемчилер уткааннар. Шолбан Кара-оол база оларга каттыжып, аът мунгаш, кожуун төвүнче кирген.

Улаштыр номчуур...
26.08.2014
Тудуг шөлүн ыдыктаан

Дрепунг Гоманг хүрээзиниң бөлүк ламалары август 24-те Кызылга Будданың чаа хүрээзин тудар шөлдү ыдыктааннар.

Ол ламалар Тывага он бир хонук дургузунда күүседир программа езугаар чоруп турарын сагындыраал. Тулку Лобсанг Ярпель Ринпочеге удурткан делегация Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң чалалгазы-биле келген. Ыдыктаашкынның езулалын күүсеткен соонда, ламалар чаа хүрээни 14-кү Далай-Ламаның чүүлдүг деп көрген черинге тударынга деткимчени көргүзерин чүдүлгелиг чурттакчылардан дилээннер. Будда шажынныг республикага чаа хүрээ эргежок чугула, ол чаагай  чүүлдерни болгаш чечектелиишкинни хайырлаар деп, олар дыңнатканнар. Ол хүрээни Сүбедей спорт комплекизиниң чоогунга тудар. Ону тудар деп саналды Шолбан Кара-оол үндүрген, православ шажынның хүрээзин туткан соонда буддистерге база ыдыктыг черни тудары чугула деп, ол санаан. Чаагай сеткил акша-хөреңгизин чыыры-биле бо чылдың апрельде коммерцияга хамаарышпас фондуну тургускан. Бо хүнге чедир ооң фондузунче 2 млн. 885 муң рубль кирген.

Улаштыр номчуур...
26.08.2014
Маркаларны болгаш чагаа хаптарын белеткээн

Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылынга уткуштур маркаларны болгаш чагаа хаптарын бүдүрүп үндүрген. 

Тываның Информатизация болгаш харылзаа яамызының, Харылзаа талазы-биле федералдыг агентилелдиң болгаш «Марка» парлалга-садыг төвүнүң Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылынга уткуштур почта төлевириниң күрүне демдектерин бүдүрүп үндүрер талазы-биле кады кылган төлевилели күүсеттинген. Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылынга тураскааттынган ийи марка, ийи чагаа хавы болгаш Россияның болгашТываның демнежилгезиниң 100 чылынга уткуштур үндүрген марканы сугар белекке тыпсыр кылдыр белеткээн хапчыгаштарны бүдүрген.

Улаштыр номчуур...
26.08.2014
«Тыва ЭКСПО – 2014. Күс»

Август 22-24 хүннеринде Кызылга регионнар аразының «Тыва ЭКСПО – 2014. Күс» делгелгези болган. 12 дугаар эртип турар делгелгениң киржикчилеринге ТР-ниң экономика сайыды Елена Каратаева, делгелгениң күүсекчи директору Сергей Власенко, Тыва Республикада РФ-тиң Президентизиниң төлээзи – федералдыг инспектор Татьяна Монгуш олар байыр чедирген. 

Аалчылар делгелгениң киржикчилериниң саны чылдан чылче өзүп, ооң географтыг девискээриниң делгемчип олурарын демдеглээннер. Тыва Республиканың Чазааның болгаш Новосибирск облазының удуртулгазының аразында садыг-экономика, эртем-техника болгаш культура талазы-биле кады ажылдажылга дугайында дугуржулгазы езугаар 2004 чылдан бээр болуп келген «Тыва – ЭКСПО» мооң мурнунда хөй кезиинде Сибирь регионнуң бараан бүдүрүкчүлерин чыыптар турган болза, а бо чылын Москва, Санкт-Петербург хоорайлардан база киржикчилер келген. Ниитизи-биле делгелгеге 96  компаниялар болгаш  бүдүрүкчүлер боттарының барааннарын болгаш ачы-дуза чедирилгезин чонга таныштырар күзелин илередип, киржикчилер даңзызынга баш бурунгаар бүрүткеткен турган болза, а херек кырында оларның саны 120 ашкан.

Улаштыр номчуур...
26.08.2014
Көпбезинге чалынмас

Бүгү-россияның караа көрбестер ниитилелиниң республика  организациязының Кызыл хоорайның Кечил-оол кудумчузунда клувунга чеде берген санымда-ла, караа багай көөр азы көрбес инвалид кижилерниң тура-соруунуң күштүүн магадаар мен. Олар аңаа чыглып алгаш, боттарының ажыл-херээн чугаалажып, аразында сүмележип, концерттерге белеткенип ырлажып турарлар. Кыдыындан көрүп, дыңнап олурарга, олар салым-хуунуң кандыг-даа бергезинге туттурбаан-даа ышкаш.

Август 23-те база олар аңаа чыглып, оон демнии-биле кады чоруткаш, автоорук техникумунуң спорт шөлүнге Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга тураскааткан «Чайгы чурумалдар» деп VII чайгы спартакиаданы эрттиргеннер. Спартакиада чогум август чээрби ийиде-ле хөл шыдыраа болгаш шашки маргылдаалары-биле ажыттынган. Ооң уламчызы – карак талазы-биле инвалидтерниң чиик атлетикага маргылдаалары. 100 метр дистанцияга чадаг чарышка, турган черинден узунун халыырынга, аар бөмбүк октаарынга, хол басчырынга (армрестлинг) 45 хар чедир болгаш оон өрү назынныг эр, херээжен спортчулар күжүн шенешкеннер. Караа көрбес кижилерниң узуну 100 метр черге маңнаарын көргеш, дидимин кижи кайгаар. Орукту көрбейн, канчап ынчаар дидим, дүрген маңнаар боор!

Улаштыр номчуур...
25.08.2014
Чүнү көргүскени ол?

Мен ам бо улгаткыжеге чедир назыдап чурттап келгеш, чеже-чеже соңгулдаларны көрүп эртпедим дээр. Шаанда кыштың соогунда безин авам-ачам мени негей чагыга ораап алгаш, шанактыг аъттыг суурга чедип келгеш, соңгуп турганын утпаан мен. Амыдыралым аайы-биле Кызылга көжүп келгеш, үжен чыл чедип тур мен. Совет үе дижиривис өйде болуп турган соңгулдалардан база-ла чыда калбас турдум. Уругларывысты эдерткеш, арай херии черде турар соңгулда участогунга дүъш четпээнде кылаштажып чеде бээр бис.

         Биеэгиде ышкаш байырланчыг, ажык хөөннүг, сагыш-сеткилден шилилге кылып соңгуур соңгулдалар ажыт кирип бар чыдар-дыр. Оода ужур эдертип, аңгы-аңгы партия бүрүзү бир-бир ажыктыг, көскү ажылдан «Бо-дур, чонум!» дээш, кылып каан болза, чон амырап соңгуур ийик. Амгы үеде чүгле «Чаңгыс демниг Россия» партиядан өске көскү ажыл-херек бүдүрген кандидаттарлыг партия чок-тур. Коммунистиг партияны чүү деп чүү дээр, хөөкүйлер кызып-ла турар, арткан «Парнас», «Чөптүг Россия» дээн ышкаш партиялар ээлчеглиг соңгулдалар кээрге-ле чаштынып чыткан дег, хенертен үне халып, көскүлеңнеп эгелээни чаржынчыг.

Улаштыр номчуур...
25.08.2014
Күрүне шаңналдарын — республиканың тергиннеринге

Август 22-де Россия тугунуң хүнүнде ТР-ниң Чазак Бажыңынга ийи дакпыр байырлыг болуушкун болган.

Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың ажыл-агыйларының аңгы-аңгы адырларының тергииннеринге, мурнакчыларга, хүндүткелдиг хоочуннарга Чазак шаңналдарын тывыскан. Ниитизи-биле 50 ажыг төлептиг кижилерге улуг  өөрүшкүнү  ол хүн сөңнээн.  ТР-ниң Чазааның  Даргазының Хүндүлел бижии-биле чеди ажылдакчыны шаңнаан. «Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы» хүндүлүг атты Бай-Тайгадан Светлана Иргитовна Самбый-оолга, «ТР-ниң өөредилгезиниң алдарлыг ажылдакчызы» атты Каа-Хем кожууннуң Көк-Хаак ортумак ниити билиг школазының башкызы З.И.Дапыга, «ТР-ниң Улустуң башкызы» бедик атты Кызылдың транспорт техникумунуң башкызы Г.Е.Селивановага тывыскан. «Шылгараңгай күш-ажыл дээш» медальдарны Аянгатыдан Х.О.Донгакка, Кызылдан З.М.Бадыргыга тывыскан. Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга тураскааткан юбилейлиг медаль-биле дөртен ажыг кижи шаңнаткан. Оларның аразында культураның хоочуну А.М.Салчак, ИХЯ-ның хоочуну К.Д.Даржаа, күш-культураның хоочуну Ө.Ч.Ондар, культураның хоочуну В.В.Нагорный, Тываның Улустуң хөөмейжилери Андрей Монгуш, Игорь Көшкендей, парлалганың тергииннери В.М.Балчий-оол, С.С.Балчыр болгаш өскелер-даа.

Улаштыр номчуур...
25.08.2014
Тыва кижи чаныксаанда кандыг ийик!

Чаңгыс чер-чурттуглар съездизинден чүүл

Август 21-де ТР-ниң Чазак Бажыңынга чаңгыс чер-чурттугларның съездизи ажыттынган. Россияның аңгы-аңгы хоорайларында, республикаларында ажылдап-чурттап чоруур, ол ышкаш кожавыс Моол, Кыдаттан келген чаңгыс чер-чурттугларывыс төөгүлүг ол чыышка киришкен. Съездини ТР-ниң Чазааның Даргазы Ш.В.Кара-оол ажыткаш, эге сөстү алган.

Республика улуг юбилейлерниң бүдүүзүнде хайымныг ажыл-иште чоруп турарын тайылбырлааш, Шолбан Валерьевич ол анаа-ла байырлал эвес, а Тыва күрүнениң чүс чыл дургузунда чаартылгаларынга, чедиишкиннеринге хамаарыштыр улуг түңнелди үндүрер, ол ышкаш келир чаа чүс чылда амыдырап-чурттаарының сорулгаларын салыр төөгүлүг үе-чада дээрзин онзалап демдеглээн.Байырлалдарга уткуштур республикада улуг ажылдарның, ылаңгыя төлевилелдерниң боттаныышкыны чедиишкинниг чоруп турарын аалчыларга Чазак Даргазы допчузу-биле таныштырган. Ылаңгыя «Тыва – арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» төлевилел чүгле бок аштап-арыглаары-биле холбашбаан, а кижилерниң сагыш-сеткил арыглаашкыны, башта хоозуралдан адырлыры-биле, чырык бодалдары-биле холбашканын айтып, долгандыр турар байдал — ээнзирээн кажаа-хораалар, кагдынган болгаш хоозураан ажыл-агыйлар оран-савалары каракка чаржынчыг көстүп турда, өзүп орар салгалды ажылгыр-кежээ, чараш чүүлче  чүткүлдүг кылдыр кижизидери болдунмас, ынчангаш чонну чаагай амыдыралче кыйгырарда, бо бүгүнү өскертир, арыглаар, кылыр, септеп-селиир ужурлуг. 

Улаштыр номчуур...
25.08.2014
Улуг назылыг кижилерже кичээнгей — чаагай эгелээшкин-дир

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол улуг назылыг хамаатыларны бирги ээлчегде хүлээп алырының дугайында нормативтиг актыны ажылдап кылырын дааскан.

Хоочуннарны хүндүлээр, оларның кылган ажыл-херектерин үнелээр чорук — тыва улустуң эрте-бурунгу чаңчылы. Келир салгалынга хөй чүүлдерни кылып берген хоочуннар амгы үеде боттары сагыш салыышкынны манап турар болгай. Күш чок кижилерге, ылаңгыя назылап кырааннарга хумагалыг хамаарылга — ниитилелдиң моральдыг чоруунуң бадыткалы. «Бо саналдың канчаар боттанырын көрүксээрим аажок, кижиге аажок чугула чүүл-дүр. Назы-хары улгады берген кижилер дээрге, олардан арга-сүме алырынга чугула чон-дур, оларның-биле чүнү-даа чугаалажып, санал-оналын айтырып болур. Бир эвес албан-дужаал ээлээннер кижилерни ынчаар билип чоруур болза, ол кончуг эки-дир»--деп, Россияның Улус ажыл-агыйы болгаш күрүне албанының академиязының күрүне эрге-башкарылга факультединиң кафедра эргелекчизиниң оралакчызы Александр Балобанов чугаалаан.

Улаштыр номчуур...
21.08.2014
Күрүне тугунуң хүнү-биле!

Россияның Күрүне тугунуң хүнү — август 22

Тыва Республиканың хүндүлүг чурттакчылары!

Бистиң чуртувуста эң чугула байырлал — Россия Федерациязының Күрүне тугунуң хүнү-биле силерге байыр чедирип тур бис!

Россияның тугу — ол дээрге бистиң күрүневистиң аңгы-аңгы сөөк-язылыг, шажын-чүдүлгелиг, политиктиг туруштуг болгаш культура чаңчылдарлыг кижилерниң чаңгыс демниг чоруун көргүзүп турар эң кол демдектериниң бирээзи болур. Ол Россияның кайгамчык төөгүзүн, ооң шериг күчүзүн болгаш угаан-бодалының эң байлак салгалын, чаңгыс чер-чурттугларывыстың өндүр, улуг чедиишкиннерин болгаш эрес-маадырлыг чоруктарын илередип турар. Ол дээрге  катап тургустунуп турар Россияның социал болгаш политиктиг турум чоруунуң демдээ-дир. Бөгүн Күрүне тугунуң ак, көк, кызыл өңнери чаа, хостуг Россияны болгаш ооң чечектелиишкининге бүзүреливисти илередип, бистиң кижи бүрүзүнге патриотчу эң эки хөөннү киирип, улуг Төрээн чуртка ынакшылга бисти каттыштырып турар. Россияның тугу улуг чурттуң аажок делгем девискээрин көргүзүп турар. Бо чылын бүгү российжилер-биле кады бистиң чаа чаңгыс чер-чурттугларывыс — Крымның болгаш маадыр хоорай Севастопольдуң чурттакчылары, Күрүне тугунуң хүнүн бир дугаар демдеглээрлер.

Улаштыр номчуур...
21.08.2014
Хүндүткели онзагай

Россияның ак, көк, кызыл өңнерлиг күрүне тугу көзүлбес чер бөмбүрзекте бөгүн чок деп чугаалап болур. Бистиң чуртувустуң күрүне тугу Соңгу-Доштуг океанның дүвүнде безин чалгып чыдар. Делегейниң кайы-даа девискээринге Россияның үш өңнүг тугунуң киискип чорууру— бистиң күрүневистиң күчү-күжүнүң херечизи.

Ак, көк, кызыл өңнерлиг тукту эң-не баштай 1667 чылда Орел аттыг орус шериг кораблинге көдүрген. Чүгле харын ол тукту бо корабль үр эвес эдилээн, үш чыл болганда ону Степан Разинге баштаткаш, тура халыышкын кылган орус тараачыннар өрттедипкен деп төөгү дыңнадыгларында демдеглээн. Орус күрүнениң сүлде демдектериниң бирээзи кылдыр бо тукту доктааткан кижи—Петр I хаан. Садыгжы корабльдарга ак, көк, кызыл өңнүг туктарны азып алгаш чорууру албан дээрзиниң дугайында чарлыкты 1705 чылдың январь 20-де бо хаан үндүрүп, ол кандыг хевирлиг болурунуң чуруун боду чурааш, каяа кандыг өңнүг боорундан безин айтып каан. Эң адаанда кызыл туктуг дилиндек — эрес-маадырлыг, төлептиг мөзү-шынарның, ортузунда көк өңнүг дилиндек — чаагай, чөптүг сагыш-сеткилдиң, эң кырында ак өңнүг дилиндек сагыш-сеткилдиң арыг-чаагайының илергейи деп санап турар. Россияның тугунуң өңнериниң утказынга хамаарыштыр албан-езузунуң-даа болгаш өске-даа чаңгыс аай тайылбыр чок, ынчалза-даа билдингир тайылбырлар эрес-маадырлыг чорук, эки сеткил, чуртунга ынакшыл-биле холбаалыг.

Улаштыр номчуур...
21.08.2014
Найысылалдың чугула объектилеринде

Тываның Баштыңының ажыл-албаны

Тываның Баштыңы ажыл хүнүнүң ийиги чартыында Кызыл хоорайның тудуг шөлдеринге болгаш найысылалдың чугула объектилеринге чораан.

Ол тудугжулар-биле, бодунуң оралакчылары-биле болгаш мэрияның удуртулгазы-биле кудумчуларны чадаг эргип кезээн. Ол хыналда Улусчу чогаадылга бажыңындан эгелээн. Тудугжуларның ажылын кичээнгейлиг көргеш, ону кылып турар кижилер шалыпкын апарган дээрзин демдеглээн. Бажыңның даштыкы хевирин каастаары, кудумчуга электри чырыын тургузары дээн ышкаш ажылдар чоруп турган. Доозар мурнунуң ажылын боттандырып тургаш, чамдык чугула чүүлдерни эрттириптер чадавас дээн сезиг-биле, ону онза контрольга алырын тудуг сайыды Александр Свинцовка дааскан. Кызыл партизаннар кудумчузу-биле чорааш, Тываның Баштыңы «Восток» КХН-ниң орукчулары-биле ужурашкан. Кол кичээнгейин Енисейниң эриинче угландырган, уран чүүл мастерскаяларының болгаш тыва аъш-чем белеткээр ресторанның тудуунуң чоруп турар байдалы-биле танышкан. «Азияның төвү» комплекстиң девискээринде ажылдар доостур чоокшулаан. Мрамор даштарны черде салган, 20 шивини олурткан. Даши Намдаковтуң төлевилелин езугаар «Хаанның аңнаашкыны» скульптураны тургускан. Чоокку үеде «Азия төвү» чаа обелиск Кызылга чедип кээр. Шолбан Кара-оол комплекстиң девискээриниң архитектурлуг овур-хевириниң дугайында айтырыгны тудугжулар-биле сайгарган.

Улаштыр номчуур...
21.08.2014
«Өг-бүле бүрүзүнге — дээди эртемниг уруг»

Губернатор төлевилели

Бо чылын дээди өөредилге черлеринче Тывадан чеже доозукчу кирип алганын база ооң түңнелдерин билип алыр сорулгалыг ТР-ниң Өөредилге болгаш эртем яамызының кадрлар белеткелиниң болгаш профессионал өөредилге салбырының консультантызы Ольга Дуюнгаровна Очур-биле баш бурунгаар дугурушкаш, ужуражып чугаалаштым.

 «Өг-бүле бүрүзүнге — дээди эртемниг уруг» деп губернатор төлевилели ажылдап эгелээн болгай, профессионал өөредилге черлеринче доозукчуларның киирилдези бо чылын өске чылдарга бодаарга, онзагай болган боор аа?

— Республиканың киирилде комиссиязы дээди өөредилге черлеринче тускай көрдүнген олуттарны  «Өг-бүле бүрүзүнге — дээди эртемниг уруг» деп губернатор төлевилелге дүүштүр чоруткан. Төлевилелди боттандырары-биле база Тываның доозукчуларынга кадрлар белеткели дээш тускайлаан чагыг езугаар Россия Федерациязының  64 дээди өөредилге черлеринче 871 бюджеттиг олутту, ооң иштинде ТКУ-га 95 олутту база Тыва Республикадан дашкаар 63 дээди өөредилге черлеринче 776 олутту аңгылаан. Абитуриентилер аразында эң-не улуг конкурс медицина, педагогика, юридиктиг, экономиктиг өөредилге черлеринге болган.

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png