Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


В Туве национальные проекты помогают завершить возведение крупного спортивно-культурного объекта

Накануне Глава Тувы Владислав Ховалыг проехал несколько строительных площадок на территории Кызыла и Кызылского района. В числе первых руководитель осмотрел здание спортивно-культурного центра (СКЦ) в пгт Каа-Хем. Подобные инспекционные объезды Глава региона старается совершать без предупреждения, чтобы оценить ход и качество строительных работ.

Подробнее...

Новости

RSS
27.02.2024 18:37 / Здравоохранение
В Туве с 2024 года заработает региональная программа борьбы с сахарным диабетом
В Туве планируется за два года создать и запустить эндокринологический центр в составе республиканской больницы № 1.  С его появлением у жителей республики появится возможность,  не выезжая в другие регионы, получать высокотехнологичную помощь в лечении болезней, связанных с сахарным диабетом.
 
Подробнее...
27.02.2024 16:09 / Образование
В Туве по президентской программе капремонта школ будут обновлены еще шесть объектов образования

По поручению Президента Владимира Путина в стране реализуется федеральная программа капитального ремонта школ. В Туве по президентской программе за два года капитально были обновлены 40 учебных заведений, комфортные условия для учебы получили 14 тысяч школьников. В этом году кардинальное обновление ждет еще шесть учреждений образования республики.

Подробнее...
27.02.2024 13:59 / Прочее
Более 1100 км автодорог Тувы вошли в опорную транспортную сеть северного завоза

Каркас системы северного завоза в Туве составят 16  автодорог  регионального, межмуниципального и местного значения общей протяженностью 1100,1 км. Они включены в утверждённый правительством России перечень объектов, которые образуют  опорную сеть транспортно-логистической инфраструктуры северного завоза.  Соответствующее распоряжение 9 февраля подписал российский премьер Михаил Мишустин.

Подробнее...
26.02.2024 18:53 / Здравоохранение
В Туве примут меры по профилактике клещевого энцефалита

Руководитель Управления Роспотребнадзора по Республике Тыва Людмила Салчак сообщила на аппаратном совещании, что с 4 марта в республике начинается эпидемический сезон по клещевому вирусному энцефалиту, который продлится по октябрь включительно. Главный эпидемиолог напомнила, что республика относится к высокоэндемичным территориям по клещевому вирусному энцефалиту. Из 18 районов Тувы 13 являются наиболее опасными в плане заражения вирусным энцефалитом. Это Дзун-Хемчикский, Сут-Хольский, Улуг-Хемский, Чаа-Хольский, Пий-Хемский, Кызылский, Каа-Хемский, Тандинский, Тес-Хемский, Тоджинский, Чеди-Хольский, Тере-Хольский районы и город Кызыл.

Подробнее...
24.02.2024 22:10 / Награды
Ветеран сельского хозяйства Тувы Ошку-Саар Аракчааевна Ооржак удостоена государственной премии «Гордость тувинского народа»

Вручение государственной премии «Тыва чоннуң чоргааралы» - «Гордость тувинского народа» состоялось во время юбилейного вечера в Национальном театре им. В. Кок-оола «Поклон ветерану» - «Хоочунга мөгейиг» в честь 80-летнего юбилея кавалера Ордена Республики Тыва, Героя труда Республики Тыва, заслуженного работника сельского хозяйства Российской Федерации Ошкү-Саар Аракчааевны Ооржак. Лауреата государственной премии поздравил Глава республики Владислав Ховалыг. 

Подробнее...
24.02.2024 14:54 / Культура
В Туве на автоклубах, поступивших по нацпроекту «Культура», культура добирается до отдаленных чабанских стоянок

В шести районах Тувы в рамках нацпроекта «Культура», инициированного Президентом страны Владимиром Путиным, сельские учреждения культуры стали намного мобильнее: у них появился специализированный автотранспорт, предназначенный для выезда в самые отдалённые точки своих территорий. Только за прошлый год автоклубы провели 87 культурно-массовых мероприятий различной тематики, объехали 52 населённых пункта. Культурно-массовые мероприятия, прошедшие на базе передвижных домов культуры, посетили более 30 тысячи сельских жителей.

Подробнее...
23.02.2024 14:43 / Награды
Глава Тувы вручил государственные награды военнослужащим и сотрудникам правоохранительных органов

В канун Дня защитника Отечества в Национальном музыкально-драматическом театре Тувы прошло торжественное мероприятие, на котором чествовали героев предстоящего праздника — отличившихся военнослужащих и сотрудников правоохранительных органов. Государственные награды и поощрения героям вечера вручил Глава республики Владислав Ховалыг.

Подробнее...
08.03.2024 09:50 / Праздники
Глава Тувы поздравил жительниц республики с Международным женским днем – 8 Марта

Дорогие женщины!

Хүндүлүг аваларывыс, өг-бүлелерниң херээжен ээлери, уругларывыс база угба-дуңмаларывыс!

Примите самые искренние и теплые поздравления с Международным женским днем!

Мы гордимся вашими профессиональными успехами, восхищаемся неповторимой женственностью и обаянием, энергией и трудолюбием.

Подробнее...
23.02.2024 09:42 / Праздники
Полпред Президента РФ в Сибирском федеральном округе поздравил жителей Тувы с Днём защитника Отечества

Уважаемые товарищи! Дорогие ветераны!

Сердечно поздравляю вас с Днём защитника Отечества!

Этот всенародный праздник является символом героической истории российской армии и флота, связывающим поколения защитников Родины и Отечества. Сегодня, когда наши воины доблестно сражаются с неонацизмом, пустившим корни в Украине, мужественно оберегая граждан на исторических территориях России, он вновь обретает глубокий смысл.

Подробнее...
22.02.2024 16:42 / Здравоохранение
В Туве вручили государственные премии в области здравоохранения «Доброе сердце – Буянныг чурек»

Вручение государственной премии медицинским и фармацевтическим работникам, научным сотрудникам в системе здравоохранения и медицинской науки за наиболее эффективную работу, отличающуюся новизной, оригинальностью и надежностью состоялось во время итоговой коллегии Министерства здравоохранения Республики Тыва. В этом году получателями премии стали 17 врачей в шести номинациях. Денежными сертификатами были поощрены также лучшие организации здравоохранения по итогам работы за прошлый год.

Подробнее...

Фоторепортажи

 Глава Тувы отметил День города вместе с кызылчанами по-спортивному на новых объектах

11.09.2017

День города, 9 сентября 2017 г.

09.09.2017

Мне комфортно в Туве – полпред Президента РФ Сергей Меняйло

04.09.2017

Предприятия и крестьянские фермерские хозяйства Тувы получили новую сельхозтехнику

04.09.2017

В столице Тувы сдан еще один  новый дом по программе переселения граждан из аварийного жилья

30.08.2017

Глава Тувы продолжает поиск среди выпускников-краснодипломников эффективных управленцев

18.08.2017

Глава Тувы встретился с офицерами - выпускниками, прибывшими в регион для прохождения службы

17.08.2017

Тувинскую баранину нужно еще более активно поставлять в крупные города Сибири – бренд-шеф AYS group Барчи Юлдашева

15.08.2017

Второй по стране «МФЦ для бизнеса» открылся в Туве

15.08.2017

Шолбан Кара-оол: Тува – перекресток цивилизаций и мост дружбы между народами

15.08.2017

Торжественное собрание, посвященное Дню республики и Наадыму

15.08.2017

Съезд животноводов Тувы  остается площадкой для честных дискуссий  и главным местом чествования передовиков

13.08.2017

В День Крещения Руси в Туве освятили новый православный храм

28.07.2017

В коллегии МВД по РТ принял участие Глава Тувы Ш. Кара-оол

20.07.2017

Рейтинг эффективности деятельности муниципалитетов Тувы за 2016 год возглавил Каа-Хемский район

19.07.2017

Глава Тувы встретился с молодыми животноводами Дзун-Хемчикского района

17.07.2017

Форум Тува-2030: Качество жизни – главная цель стратегии

03.07.2017

Тува, учитывая ее приграничное положение, обладает потенциалом в глобальном смысле

03.07.2017

Тува: Фестиваль русской культуры на Малом Енисее обретет название и слоган

01.07.2017

На гражданском форуме в Туве предлагают запретить продавать  алкоголь лицам  до 40 лет

29.06.2017


 
Медээлер
RSS
03.12.2013
Инженерниң оруу
Бо чылын Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чыл оюнга тураскааткан «Инженерниң оруу» деп ном чырыкче үнген. Ук номну хоочуннарывыстың хоочуну, ховарларның ховары болуп алдаржып чоруур, кылбаан ажылы чок, чалаттырып, барбаан-баспаан чери чок баштайгы инженерлеривистиң бирээзи, дуржулгалыг удуртукчу, политик Чимит-Доржу Байырович Ондарга тураскаадып бижээн. Номнуң хемчээли бичии-даа болза, ниити утка-шынары-биле Тыва Республикавыстың 1960-1990 чылдарда экономиктиг шалыпкын хөгжүлдезин, чаа-чаа бүдүрүлгелерниң тыптып, тургустунуп турган барымдааларга даянып бижээн төөгү материалы болуп артар улуг ном дээрзинге бүзүрээр мен.
Улаштыр номчуур...
29.11.2013
Олимпий одун уткууру – хүндүлүг хүлээлге
Тыва Республиканың Олимпий одунуң эстафетазын уткуп алыр хүнүнүң бүдүүзүнде Тываның Чазааның Бажыңының бирги хуралдаар залынга массалыг информация чепсектериниң төлээлеринге Олимпий одунуң эстафетазынга тураскааткан парлалга конференциязы болуп эрткен.Аңаа Тываның Баштыңының оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак, аныяктар болгаш спорт сайыды Уран-кыс Ондар, Кызылдың мэри Владислав Ховалыг, культура сайыдының оралакчызы Марьятта Бадыргы болгаш от тудукчуларының санынче кире берген чемпион Михаил Оюн, ча адарынга Россияның алдарлыг спорт мастери Елена Достай, Россияның күш-культуразының тергиини Нина Кузьмина, хаак чемпиону Олег Саяаты база эң-не бичии назылыг от тудукчузу, өөреникчи Екатерина Логинова олар киришкен. Ужуражылганы информатизация болгаш харылзаа сайыды Органа Натсак башкарып эрттирген.
Улаштыр номчуур...
29.11.2013
Тиилекчилерни илереткен
Массалыг информация талазы-биле республика Баштыңының грантылары дээш 2013 чылдың конкурузун ийи номинацияга эрттирген. Оларның бирээзи—«Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга болгаш Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылынга тураскааткан эң эки информастыг төлевилел». Бо темаже республиканың массалыг информация чепсектери улуг кичээнгейни салып турарын конкурска кирген чагыглар бадыткаан. Республика аныяктарының «Тываның аныяктары» солун бодунуң арыннарынга «Чүс чылдың хиттери» деп рубриканың адаанга эрге-ажыктарның, сонуургалдарның, чоннуң хөй-ниити сагыш-сеткилиниң солчулгазының чорудулгазын көргүзүп, эрткен чүс чылда бистиң өгбелеривистиң чүнү номчуп, кедип, чугаалажып чораанын, кандыг аъш-чем кол турганын, кандыг техниктиг чаартылгаларны сонуургаарын, амыдыралга ону канчаар ажыглап келгенин көргүскенин онза деп үнелээн.
Улаштыр номчуур...
29.11.2013
Экологтуг езу-чаңчылдар – чогаалдарда
Бойдус хирленип, төтчеглеттинип, төнүп каар болза, кижи база чиде берип болур деп чүүлдү өзүп орар салгалывыс медереп билир ужурлуг. Ону Тес-Хем кожууннуң Кызыл-Чыраа ортумак школазының тыва дыл болгаш чогаал башкызы Урана Николаевна Сады бодунуң ажылында колдадып турар. Хөй арга-дуржулгалыг башкы аныяк башкыларга сүме кылдыр дараазында чүүлүн бараалгатты. У.Н.Сады: «Тыва чон үе-дүптен бээр төрээн бойдузунга аажок камныг, хумагалыг чораан. Ону эң-не дээди, ыдык кылдыр көрүп, бойдусту ханы хүндүлеп, эки билир турганы маргыш чок. «Бойдуска хүндүткел, ону «бурганчытканы» езу-чаңчылдар таварыштыр дамчып чедип келген» – деп, эртемденнер түңнеп турар.
Улаштыр номчуур...
29.11.2013
Кайгамчыктыг 60 хардан өрү назылыглар
Эрткен неделяда республиканың «60 хардан өрү назылыглар» клувунга хоочун башкы Дандар-оол Дулушович Седиптиң чогаадыкчы кежээзи болуп эрткен. Мугур юбилейи эвес-даа болза, башкының 72 харлап турарынга тураскааткан кежээге клубтуң кежигүннеринден аңгыда, ооң эш-өөрү чыглып келген. Залды аян киир каастаан, шиник кеттинген хоочуннар сеткил хандыр ырлажып, хөглеп турлар. Дандар-оол Дулушовичиниң төрел-дөргүлү, ажы-төлү амданныг аъш-чемни белеткеп, улуг назылыгларга делгеп салган. Клубтуң кежигүнү, Сүт-Хөл кожуундан хоочун башкы Анзатмаа Шавырааевна Монгуш бисти уткуп алгаш, «60 хардан өрү назылыглар» клувунуң удуртукчузу Көк-Кыс Оюновна Донгакка чедире берди. Дарганың чугаалап турары-биле алырга, чыл төнүп турда клубтуң ажыл-ижин түңневишаан, ноябрь айда төрүттүнген талантылыг баянистиң чогаадыкчы кежээзин организастап турары бо.
Улаштыр номчуур...
26.11.2013
Тожу кожууннуң шаңналы дээш хүрешке Түлүш Сайын-Белек шүүлген

Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара - оолдуң эгелээшкини - биле бо чылдың бир айдан эгелеп, ай санында кадык  - чаагай чорукту нептередири - биле хүреш маргалдаалары болуп эгелээн. Республиканың бир кожууну ону эрттирерин дагдынып ап турар. Эрткен субботада, ноябрь 23 - те, күш - культураның болгаш спорттуң сайзыралынга тураскааткан хүреш маргылдаазын Тожу кожууну эрттирген. Аңаа киржири - биле “Сүбедей” аттыг спортчу комплекске  Тываның  аныяк болгаш  алдар - аттыг мөгелери  чыглып  келген. Маргылдааның киржикчилеринге болгаш эрттирикчилеринге Тыва Республиканың Чазааның  даргазы байыр чедирген:     

Улаштыр номчуур...
26.11.2013
Олимпий одун Тыва уткуур
Эрткен неделяда Кызылдың мэриязының хуралдаар залынга ноябрь 28-тиң хүнүнде болур Олимпий одунуң эстафетазының база ооң белеткелиниң үезинде найысылалдың иштинге оруктарны түр када дуглаар болгаш айыыл чок чорук талазы-биле «Олимпий одунуң эстафетазы Кызылда» деп брифинг болуп эрткен. Аңаа массалыг информация чепсектериниң төлээлеринге Кызылдың мэриязының корум-чурум хажыдыышкыннарын болдурбас талазы-биле килдистиң начальниги Юрий Лицкевич база РФ-тиң Кызыл хоорайның ИХЯ эргелелиниң хөй-ниити чурумунуң камгалалының талазы-биле полиция начальнигиниң хүлээлгезин күүседип турар Орлан Сарыгбай олар кол болуушкун хүнүнде эртер хемчеглер программазының база полицияның эрттирери ажылдың дугайында медээ-биле таныштырган. База ол ышкаш журналистерге автотранспорт шимчээшкиннериниң схемазын көргүскен.
Улаштыр номчуур...
26.11.2013
Хамаарышпас Тываның үезинде эрге - хоойлу
Бистиң республиканың бут кырынга тургустунуп, бот-тускайлаң байдалды чедип ап турган үезинде артып калган төөгүлүг чүүлдерниң бирээзи болза, 1924 чылда кеземче-шүүгү херектери болур. Ында кеземче, негелде, күүселде, оон туржук, өг-бүле эргелерин кииргени солун. Амгы күштүг болуп турар кеземче херектериниң 1924 чылдың ол кеземче-шүүгү херектери-биле дөмейлешкек чоруун көөрү амгы үеде солун болуп турар. Таңды-Тываның кодекизинде мындыг одуруглар бар: «Угаан-медерели четпес аарыг кижи херекти медерели чок тургаш, кылыр болза, ону шиитпес. Ындыг кижиге эмчи дузазын чедирер херек. Эзирип алгаш, херек үүлгеткен кижи ону медерелдиг-даа, медерел чок-даа кылыр болза, анаа кижини ышкаш кеземчеге онаар». Ол дүрүм ам-даа күштүг болгай: херек үүлгеткен кижиге эзирик болганы-биле дээш кандыг-даа келдерел көргүспес, ылаңгыя эзирик чорааш, орук шимчээшкининиң дүрүмнерин хажыдып, транспортту шын эвес ажыглаар болза, херекти харын-даа аартадырынга барымдаа болур. 
Улаштыр номчуур...
26.11.2013
Чоннуң культуразын диргизер кол арга
Чоокта чаа «Шын» солунга (№92, 2013 ч., август 10) В.Конгарның «Оюн, тоол делегейи» деп материалын сонуургадым. Ында совет үеде кыстырган сураглыг эртемден, педагог В.Сухомлинскийниң сөстерин парлаан: «Чаш уругнуң сагыш-сеткил амыдыралы чүгле оюн, тоол, хөгжүм болгаш чогаадыкчы бодал делегейинде чурттап турар болза, бүрүн үнелиг деп санаттынар, а ол бүгү чокта, ол кадып калган чечек-биле дөмей». Бо сөстерни Эрзинниң Булуң-Бажы сумузунуң Кызыл-Сылдыста «Челээш» уруглар садының бажыңының ханазында бижээн дээн. Оон ыңай уруглар садының эргелекчизиниң хөй үе иштинде ак сеткилдиг ажылдап, чаш уругларны ногаа өстүрүп, кат-чимис чыырынга, тодаргайлаарга, күш-ажылга өөредип турарын бижээн. «Оюн, тоол делегейин» оон черле тып чададым.
Улаштыр номчуур...
26.11.2013
Ыры-хөгжүм –эгээртинмес байлаавыс
Ноябрьның 16-17 хүннеринде Кызыл кожууннуң Сукпак суурунуң көдээ Культура бажыңынга Тыва Республиканың культуразының алдарлыг ажылдакчызы, ыраажы Михаил Айыжының шаңналы дээш республика чергелиг бирги ретро ырлар мөөрейи («Эрткен үе ыры-хөгжүм — эгээртинмес байлаавыс-тыр») болуп эрткен. Бо төлевилелди республиканың Улусчу чогаадылга төвү, Кызыл кожуун чагыргазының культура эргелели, Сукпак суму чагыргазы болгаш Айыжыларның өг-бүлези демнежип организастаан. Ооң сорулгазы – эрткен үениң сагыш-сеткилди доюлдуруп кээр уттундурбас, чараш ырларын чонче катап ээлдирип, Тываның композиторларының чогаадыкчы ажылы-биле чурттакчы чонну улам ханы таныштырып, улус аразында ыраажы салым-чаяанныгларны илередип тывары.
Улаштыр номчуур...
25.11.2013
ТР-ниң  Тудуг  болгаш коммунал ажыл-агый чаартылга яамызының сайыды халашкан

Тываның Баштыңы  Шолбан Кара - оол   ТР-ниң  Тудуг  болгаш коммунал ажыл-агый чаартылга яамызының сайыды Владимир Саттың ажылындан халажыр  дугайында  билдириишкинин хүлээп алган. Сайытты ажылындан  хостаан дугайында медээни      бо хүнгү Чазактың аппарат хуралынга дыңнаткан. Ооң кол чылдагаанын Тываның Баштыңы сайыттың харыылап турары тудуг адырында тургустунуп келген нарын байдалдар дээш халаанын айыткан. Чаа туттунуп турар объектилер  кошкак  хайгааралда, авария соонда катап тургустунар ажылдарның  удуртулгазы чедимче чок болганын демдеглээн.” Чазактың мурнунда улуг сорулгалар салдынган болганда, анаа - ла хол дашты - биле ажылдаары чедишпес. Коммуналдыг ажыл - агыйга суг болза, күштүг  өскерлиишкиннер  негеттинип турар. Ону чедир кылып чоргузарынга сайыттың  үе - хуусаазы  чедер турган ” - деп, Чазактың даргазы санап турар. Тываның Баштыңы сайыттың эрге - дужаалын күүседиринге конкурсту чарлаарын, ажылдап  болгу дег  улус  - биле чугааны  боду чоргузарын, тудуг ажыл - агый угланыышкынында ажылдар хөй болганы - биле  шиитпирни дарый хүлээп алырын дыңнаткан.

Улаштыр номчуур...
23.11.2013
Ноябрь 24 — Ие Хүнү
Тываның эргим ие-херээженнери! Республиканың бүгү эр кижилериниң өмүнээзинден кайгамчык байырлал-биле — Делегейниң Ие хүнү-биле силерге чүректиң ханызындан изиг байырны чедирерин чөпшээреп көрүңер! Чырык чер кырынга төрүттүнгенивис дээш өөрүп четтирип чоруурувус, чугаалап эгелеп чорааш адаарывыс баштайгы сөзүвүс болур, амыдыралче базымнарны холундан туттунуп алгаш эгелээривис кижиге ханы хүндүткелди бөгүн көргүзүп турар бис. Кижиниң салым-хуузу кандыг-даа болур болза, ооң амыдыралының бүгү дургузунда эң төрээн болгаш чоок кижизи авазы болуп артар.

Улаштыр номчуур...
23.11.2013
Меңгилиг сынның мерген сөстүг кызы
«Шын», «Тываның аныяктары», тыва радио, телевидениеге ажылдап турган чылдарымда чогаадыкчы журналистерниң улуг-бичии бүгү салгалдарының арга-дуржулгазын көрүп, чагыг-сүмезин дыңнап, мерген сөстүң мергежилинге өөренип, эгин кожа эдержип, кады ажылдап чорааным кажан-даа уттундурбас. Оларның аразында чоргаарланыр коллегаларымның бирээзи – мөңге меңгилиг Мөңгүн-Тайга кызы Лидия Херлииевна Иргит. Ол биче сеткилдиг, оожум-топтуг, эртем-билиглиг, дузааргак, хүлээнген херээнге бедик харыысалгалыг болгаш эчизинге чедир бердинген кижи. Чаңгыс домакка түңней сөглээрге, онза, бүдүштүг кижи.

 
Улаштыр номчуур...
23.11.2013
Шыңгыы негелделерни эрткеш…
Тыва Республика Россияның өске 82 региону ышкаш, бодунуң девискээринге Олимпий одун хүлээп алырынга белеткенип турар. Республиканың найысылалы Кызыл хоорай эстафетаның киржикчизи болганда, улуг харыысалганы онааган. Тыва чуртка болур улуг болуушкуннуң кол киржикчилери – Олимпий одунуң тудукчуларының дугайында тайылбырны Тыва Республиканың Аныяктар болгаш спорт херектериниң талазы-биле яамының сайыды Уран-кыс Сергеевна Ондардан алдывыс.
Улаштыр номчуур...
23.11.2013
«Адалар» азы «Эрлер»…
Адалар хүнүнге тураскааткан «төгерик столдуң» ажылынга киржир дээн кижилер ноябрь 21-де дүъш соонда Тываның Чазааның Бажыңынга чыглып келген. Олар колдуунда кожууннарда болгаш сумуларда адалар чөвүлелдериниң удуртукчулары, хөй-ниити организацияларның төлээлери, Тываның социал-экономиктиг болгаш культурлуг хөгжүлдезинге боттарының төлептиг үлүүн киирген, ажыл-херээ, ат-сураа чонга эки билдингир күш-ажылдың хоочуннары, культураның болгаш уран чүүлдүң ажылдакчылары. Оларның аразында күш-ажылчы чедиишкиннери бүгү Тывага диңмиреп турган хоочун малчын Иван Симчитович Дансурун, республикага ча спортун сайзырадырынга улуг үлүг-хуузун киирген Евгений Тутатчиков, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң ачазы Валерий Кара-оол, Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүнү, чурукчу, ус-шевер Эрес-оол Байынды дээш, өскелер-даа. 
Улаштыр номчуур...