Сергей Шойгу сөзүнге ээ болган

Тываның Баштыңының ажыл-албаны

Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылын демдеглээриниң бүдүүзүнде Россияның камгалал сайыды Сергей Шойгудан ПТС-2 деп бистиң девискээриниң үштүң бир кезии анаа техника эртер аргажок республикага деңнештирер чүве чок ийи транспортер келген.

Камгалал яамызының балансызындан үндүрген ийи аажок улуг, бирээзи-ле 25 тонна деңзилиг машиналарны Тывага чедирип келген. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ол техниканы хүлээп алган болгаш ооң канчап Тывага көстүп келгенин чугаалаан.

Ындыг белектиң келген чылдагааны — чоокта чаа Ажыг-Суг аржаанынга Сергей Шойгу чаңгыс чер-чурттуглары-биле дыштанып турган кижи-дир. РФ-тиң камгалал сайыды төрээн булуңунга кыска хуусаалыг шөлээлеп келгеш, эм шынары-биле Тывадан дашкаар безин сураглыг аржаан сугларынга кирер чаңчылдыг. Аңаа республиканың чурттакчылары-биле чугаалажып ора, ындыг солун белекти бээр бодал генералга тыптып келген. 

Ажыг-Суг аржааны чедери берге черде болгаш мынчага чедир таарымчалыг байдалдарның чартык-чамдыызы безин тургустунмаан чер. Аңаа чедер дизе, Улуг-Хемни хемелеп кежер, ооң соонда эт-севин чүктеп алгаш, дагже үнер апаар. Аңаа аржааннаары база нарын: майгынга хонар, чемни одагга быжырар, өске-даа таарымчалыг черлер чок. Сайыт-биле чугаалашкан кижилер муң-муң кижилерниң кадыкшылын экижидип турар аржаанче кежер чогумчалыг орук кылып бээрин Шойгудан болгаш Кара-оолдан дилээннер. Ынчан аржаанның өске чүүлдерин чогумчалыг кылып ап болур арга тургустунар.

«Сайыт боданып көөрүн аазаан чүве. Оон ийи неделя болганда торлуш чок ийи машинаны чорудупкан, ону чонга ат-сураглыг курортту чаагайжыдарынга ажыглаар деп негелде тургускан. Эр кижи эр-ле болгай, сөглээн сөзүнге ээ болган» — деп, Шолбан Кара-оол хүлүмзүрбүшаан чугаалаан. «Торлуш чок ол техника чаа-чаа бизнес дугайында идеяларның тыптырынга дузалаар» — деп, Тываның Баштыңы чугаалаан. Чижээ, Ажыг-Сугга дыштанылга баазазын тургузарының талазы-биле бизнес-төлевилел мөөрейин чарлаарының дугайында дыңнаткан.

«Хары угда 12 тонна чүъктү чедирип болур аргалыг күчүлүг техниканың көстүп келгени аржаанга курорт хоорайжыгажын тудар арганы сайгарлыкчыларга тургузар» — деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан. Ол төлевилелди күүседир дээн кижиге дузаны Тываның Чазаа-даа, Чаа-Хөл кожууннуң чагыргазы-даа чедирер дээрзин ол бүзүреткен.

Оон аңгыда ол күчүлүг машинаны Тываның чөөн талакы кожууннарынга, ылаңгыя Тожуга ажыглаары көрдүнүп турар. Чүге дээрге чазын суг дажып турар үеде аргыжылга айтырыы бергедей бээр, ол ышкаш чедери берге ындыг черге чамдык төлевилелдер күүселдези болдунмайн турар.

«Ам кол сорулга чүл дээрге бистиң эр кижилеривистиң аразындан ындыг вездеходтарны башкарып билир, шеригге ПТС-2-ниң чолаачы-механиги турган кижилерни тып алыры чугула. Ол күчүлүг болгаш идегелдиг-даа болза, бедик мергежилдиг кижиниң холдары негеттинип турар, ынчан ол республикага хөй үеде бараан болур. Бо талазы-биле мөөрей чарлаар бис. Ол машина-биле таныш, аңаа ажылдаар күзелдиг кижилерни чалап тур мен. Ындыг ховар мергежилдиг кижиге эки шалыңны аазадым, ол 20 муңдан эвээш эвести алыр» — деп, Тываның Баштыңы немээн.  

Шолбан Кара-оол транспортернуң башкарылга рулюнга олурупкаш, техника үрелик эвес дээрзинге бүзүрээн.

ПТС-2 дээрге хөй талалыг, бедик бүдүрүкчүлүг инженер техниказы-дыр, ону үлетпүрде, транспорт ажыл-чорудулгазында, а ол ышкаш улус ажыл-агыйында чедиишкинниг ажыглап турар. Ол транспортер кургаг черге илчирбелиг дугую-биле чоруур, сугга эжиндирер хүртүлерни ажылдадыр. Ону чүъктү, кижилерни болгаш аар техниканы хем кежиреринге ажыглап турар. Орук чок черлеп чоруурга база эптиг. Ол машинаны дөртен градус соокта-даа, дөртен градус изигде-даа мунуп болур, ынчангаш Кыдыкы Соңгу чүкте ону калбаа-биле ажыглап турар. 710 күштүг шимчедикчилиг транспортер кургаг черге шакта 60 км чоруур, суг кырынга — 11,7 км. Аңаа тулаалыг чер болгаш элезин моондак болбас.