Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Главная

Главное


В Туве улучшат работу по оказанию помощи людям с ментальными нарушениями

В Туве с рабочим визитом находится команда экспертов региональной благотворительной общественной организации «Центр лечебной педагогики» во главе с членом Совета при Правительстве РФ по вопросам попечительства в социальной сфере Анной Битовой. Специалисты прибыли по приглашению руководства республики для оказания методической и иной поддержки местным организациям социального обслуживания, а также чтобы провести консультации и курсы повышения квалификации, в том числе по оказанию психолого-педагогической помощи родителям детей с расстройствами аутистического спектра.

Подробнее...

Новости

RSS
18.06.2013 13:04 / Сельское хозяйство
В Туве определены две стартовые площадки для развития мараловодческой отрасли
 По приглашению Главы республики Шолбана Кара-оола Туву посетил с рабочим визитом министр сельского хозяйства Республики Алтай Сергей Огнев. Цель его приезда – оказать помощь животноводам Тувы в возрождении на территории республики такой экономически эффективной отрасли, какой является мараловодство. Разведение маралов и оленей с целью получения чудодейственных пантов, диетического мяса, ценных шкур и другой продукции известно на Алтае уже долгие годы. В настоящее время пантовое мараловодство – ведущая отрасль животноводства Республики Алтай, занимающей лидирующие позиции в Российской Федерации в данном виде деятельности. Разведением маралов в республике занимаются сегодня более ста сельскохозяйственных предприятий. Долгие годы проработал в отрасли нынешний министр сельского хозяйства республики, кандидат ветеринарных наук Сергей Огнев.  
Подробнее...
17.06.2013 17:36 / Безопасность
Глава Тувы дал указание не ослаблять контроля за паводковой ситуацией и исключить фактор внезапности

С 12 июня в связи с повышением температуры воздуха, усилившимся таянием снега в горах Западного и Восточного Саян и частым выпадением значительных осадков в республике, по мнению специалистов, начался второй этап паводкового периода. Вопрос о паводковой ситуации и противопаводковых мероприятиях рассмотрен в понедельник, 17 июня, на аппаратном селекторном совещании Главы республики Шолбана Кара-оола с руководителями органов исполнительной власти и местного самоуправления. Как доложил директор Агентства ГО и ЧС Шолбан-оол Чанзан, ситуация характеризуется значительными колебаниями уровня воды на главных реках Тувы – Большом и Малом Енисеях. 

Подробнее...
17.06.2013 15:01 / Сельское хозяйство
Животноводы Тувы перевыполнили план по получению молодняка мелкого рогатого скота в ходе   окотной  кампании
В хозяйствах республики всех форм собственности по итогам окотной кампании 2013 года планировалось получить и сохранить от каждых ста овцекозоматок по 85 голов молодняка, или в общей сложности 508 903 ягнят и козлят. По информации Минсельхозпрода республики, на середину июня в хозяйствах Тувы получено и сохранено в общей сложности 545,9 тысячи ягнят и козлят, что составляет 107,3 процента от запланированного поголовья. При этом деловой выход молодняка составил 90 голов на каждые сто маток. Наибольший деловой выход ягнят и козлят достигнут хозяйствами Овюрского района, где от каждых ста маток получено 99 голов молодняка, или в целом 50 264 головы.
Подробнее...
17.06.2013 14:15 / Энергетика
Энергетики Тувы начали подготовку к зимнему отопительному сезону

Вопросы подготовки объектов топливно-энергетического комплекса, жилищно-коммунального хозяйства и социальной сферы к работе в осенне-зимний период рассмотрены на заседании оперативного штаба под председательством вице-премьера республики Виталия Бартына-Сады. На проведение ремонтно-подготовительных работ на объектах топливно-энергетического комплекса и жилищно-коммунального хозяйства предполагается направить в этом году в общей сложности 232,8 миллиона рублей, в том числе по предприятиям ТЭК – 173,5 миллиона, предприятиям ЖКХ - 59,3 миллиона рублей. В минувшем году на эти цели направлялось, соответственно, 163,4 миллиона и 47,0 миллиона рублей. Помимо собственных средств предприятий, из республиканской целевой программы выделяется 34,6 миллиона рублей, в два с лишним раза больше, чем в минувшем году.

Подробнее...
17.06.2013 13:47 / Безопасность
Гидрометцентр Тувы прогнозирует спад уровня воды на реках республики
 По информации Центра по гидрометеорологии и мониторингу окружающей среды Республики Тыва прогноз изменения уровней воды на период с 15 по 17 июня в реках бассейна Верхнего Енисея оправдался. На реках Малый Енисей и Большой Енисей около населенных пунктов Усть-Ужеп, Сарыг-Сеп Каа-Хемского района и Тоора-Хем Тоджинского района наблюдался максимальный уровень воды, но при этом подтопление населенных пунктов не отмечалось. С 16 июня и по состоянию на 08.00 часов сегодняшнего дня уровень воды в Енисее снижается. Около села Усть-Ужеп уровень воды уменьшился на - 40 сантиметров, в Сарыг-Сепе на - 18, в Тоора-Хеме на -14 сантиметров. 
Подробнее...
17.06.2013 11:31 / Общество
В Туве 21 июня пройдет День бесплатной юридической помощи

Вице-премьер Артур Монгал призывает всех заинтересованных граждан в предстоящую пятницу, 21 июня, воспользоваться помощью известных юристов, адвокатов, нотариусов республики. Во Всероссийский день бесплатной юридической помощи профессионалы проконсультируют всех желающих и помогут им. «Очень хочется, чтобы этот день не прошел впустую, а был насыщенным для юристов и максимально полезным для обратившихся граждан», - подчеркнул Артур Монгал. По его словам, помощь будет оказываться представителями Ассоциации юристов России по Республике Тыва. Сам вице-премьер, юрист по образованию, тоже будет вести прием на одном из городских участков.

Подробнее...
17.06.2013 10:01 / Культура
Глава Тувы наградил Теодора Левина, открывшего миру музыку ансамбля «Хун-Хурту»,  медалью «За доблестный труд»

Доктор наук, многолетний исследователь тувинского горлового пения, профессор в колледже Дартмаут (США) Теодор Крейг Левин (Theodore Craig Levin), открывший миру музыку ансамбля «Хун-Хурту», удостоен медали «За доблестный труд». Высокую награду республики члену жюри Шестого Международного симпозиума «Хоомей – феномен культуры народов Центральной Азии» вручил глава Тувы Шолбан Кара-оол. Он отметил огромный вклад американского этномузыковеда в изучение и пропаганду хоомея как одного из важнейших достояний самобытной культуры тувинского народа. Вот, что пишет в предисловии к русскому изданию книги Теодора Левина "Музыка новых номадов. 

Подробнее...
16.06.2013 14:05 / Культура
В Туве  нашли  хороший баланс между  государственной поддержкой культуры и общественным интересом к ней – ученые
 «Главный итог VI Международного этномузыкологического симпозиума «Хоомей – феномен культуры народов Центральной Азии» – это признание научным сообществом того факта, что родиной хоомея является Тува», – такое заявление сделал министр культуры республики Вячеслав Донгак на пресс-конференции, которая состоялась 15 июня в Кызыле, в Центре традиционной тувинской культуры и ремесел. 
Подробнее...
15.06.2013 19:55 / Безопасность
О выполнении противопаводковых мероприятий на территории Тувы по состоянию на 15 июня, сведения об уровне воды в реках, адреса ПВР

Руководителями органов местного самоуправления Республики Тыва (г.Кызыл, Тоджинский, Каа-Хемский, Кызылский и Улуг-Хемский)

1) проведены заседания противопаводковых подкомиссий;

2) введены в действие планы мероприятий по ликвидации и обеспечению безаварийного пропуска весеннего половодья и паводка на территории муниципальных образований;

3) ответственными лицами, закрепленными за подтопляемыми зонами, проведен подворовой обход жителей: г.Кызыл:14.06.13г., в районах правобережных дач, левобережных дач, района «Кожзавод», 15.06.2013г. проведены сходы граждан по правилам предупреждения в случаях наводнения в районах города Кызыла («Орбита», левобережные дачи, правобережные дачи).

Подробнее...
15.06.2013 13:40 / Культура
В Туве продолжается чествование исполнителей уникального тувинского горлового пения!
  14 июня в Кызыле на площади Арата состоялось торжественное открытие VI Международного этномузыкологического симпозиума «Хоомей – феномен культуры народов Центральной Азии». Это был яркий парад хоомейжи, в ходе которого чествовали  исполнителей горлового пения. Государственный ансамбль песни и танца Тувы «Саяны», Национальный театр им. В.Кок-оола, Национальный оркестр Тувы представили красочное театрализованное представление, которое было посвящено горловому пению родом из Центра Азии. В этом параде прошли все участники симпозиума. Всех их поприветствовали первый вице-премьер Шолбан-оол Иргит и министр культуры Вячеслав Донгак. 13 июня Центре тувинской культуры собрал под своей крышей лучших исполнителей кожамык – тувинских частушек и йорээл – обрядовой поэзии со всех уголков Тувы. 
Подробнее...

Фоторепортажи




Парад в честь 76-ой годовщины Победы в Великой Отечественной войне в г. Кызыле, 09.05.2021.


В Туве прошел V Республиканский слет «Рабочие профессии ХХI века»


Глава Тувы пообщался в очередях с пенсионерами Тандинского района


Глава Тувы поздравил энергетиков с профессиональным праздником на торжественном собрании





 
Медээлер
RSS
28.04.2014
Хүрээ тудуунга деткимче

Тываның найысылалынга  сарыг шажынның хүрээзин  тударынга ачы-буянныг деткимче фондузу тургустунган

1992 чылда Ыдыктыг XIV Далай-Лама Башкының Тывага тускай чалалга-биле аалдап кээп чорааш, ыдыктап айызап каан черинге, Кызыл хоорайның Мурнуу микрорайонунга сарыг шажынның улуг хүрээзин тудар. Ону тударынга ачы-буянныг деткимче фондузун тургузарының дугайында саналды Тываның Баштыңы Ш.Кара-оол киирген. Ол 2012 чылдың февральда Ыдыктыг Башкы-биле ужуражып тургаш, чаа хүрээниң таваан салырын, ону тудуп эгелээрин база  айызадып алган.Ачы-буянныг деткимче фондунуң үндезилекчилери — Хөй-ниити палатазының даргазы Хонук-оол Монгуш, республиканың күүсекчи эрге-чагырга органнарының төлээзи Мерген Ооржак, «Энерготудуг» КХН-ниң чиңгине директору Николай Крапивин база сайгарлыкчы алышкылар Роберт биле Леонид Доржу.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Тываның сайзыралы бурунгаарлаар

Апрель 27-де российжи парламентаризм хүнү. ТР-ниң Дээди Хуралы (парламентизи) хоойлужудулга ажыл-чорудулгазынга болгаш ооң чугула айтырыгларынга чоннуң кичээнгейин хаара тудары, хамаатыларның хоойлу-дүрүм билиин бедидери болгаш хоойлужудулгага хөй-ниитини идепкейжидери-биле чогуур хемчеглерни ап чорудуп турар. Республиканың парламентизи идепкейлии-биле үе-шаанда шын шиитпирлерни хүлээп ап, чоннуң амыдырап-чурттаарынга таарымчалыг байдалдарны тургузары-биле ажылдап турарын демдеглевес аргажок. Байырлал бүдүүзүнде ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) экономика хөгжүлдези, энергетика, тудуг болгаш транспорт комитединиң даргазы Святослав Чотпаевич Ондар-биле комитеттиң ажыл-агыйының дугайында каксы чугаалаштывыс. Депутаттың чугаалап турары-биле алырга, комитет экономика хөгжүлдези, чылыг, чырык энергиязы, тудуг, оруктар, инвестиция ажыл-чорудулгазы дээн ышкаш чидиг айтырыглар харыылаар болганда, ажыл онза күжениишкинниг чоруп турар. Тудуг болгаш энергетика талазы-биле хоойлу-дүрүм колдуунда федералдыг чергениң болур, ынчалза-даа бистиң республиканың бүрүн эргелерин езугаар Тываның хоойлулары база бар дээрзин Святослав Чотпаевич чугаалады.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Тураскаалды каяа тургузарыл?

Апрель 17-де Кызылдың «Аныяк» өөредилге төвүнге Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутаттарының киржилгези-биле хөй-ниити дыңнаашкыннары болуп эрткен.

 Аңаа хем кыдыында Азия төвүнүң тураскаалының чанында девискээр чаартылгазының болгаш найысылалдың экологтуг байдалының дугайында сайгарып чугаалашкан. Бо айтырыгларның модератору (башкарыкчызы) Дина Оюн болган. Күчүлүг Улуг-Хемниң кыдыын аян киирип турар «Суг делегейи» КХН-ниң директору Михаил Пережегин амгы үеде ында чоруп турар ажылдар-биле олурганнарны таныштырган. Хем кыдыынга эрги Азия төвү тураскаалының орнунга сураглыг скульптор, чурукчу, ювелир Даши Намдаковтуң ажылдап кылганы ырлап турар фонтаннарлыг чаа Азия төвүнүң тураскаалын салыптар. Ол кезекке чайгы пляж, национал кухнялыг ресторан, «Хаанның аңнаашкыны» тураскаал болгаш театржыткан сцена чонну өөртүр. Бо дугайында массалыг информация чепсектери болур-чогууру-биле чырыткан болгай. Чурукчулар бажыңынга алдарлыг, аныяк-даа мастерлерниң чурук делгелгези болгаш музейни, ийи дугаар каъдынга мастерскаяларны организастаар. Ырактан келген туристер ынаар кирип, Тываның төөгүзү-биле таныжып алыр аргалыг болур. Михаил Пережегин объектилерниң эскизтерин олурганнарга көргүзүп тайылбырлаан.

Улаштыр номчуур...
28.04.2014
«Кызыл болгаш кызылчылар»

Апрель 21-де Национал музейге найысылал хоорайывыстың тургустунганындан бээр 100 чыл оюнга тураскааткан «Кызыл болгаш кызылчылар» деп фотоконкурс делгелгези болуп эрткен. Аңаа хоорай школаларының өөреникчилеринден эгелээш, хүндүлүг дыштанылгада хоочуннарга чедир чурук тырттырарынга сонуургалдыг хөй кижилерниң  1979 ажылдарын жюри сайгарып көрген. Хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутады, Тыва Республиканың уран чүүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы Анатолий Серен мөөрейни байырлыг байдалга ажыткаш, найысылалдың төөгүзүн, баштай туттунуп эгелээн чуртталга бажыңнарын, өске-даа оран-сава, албан организацияларны адап-санап, Кызылдың сайзыралынга доктаап, тайылбырны кылган. Ооң сөөлүнде Төлээлекчилер хуралының даргазы Д.И.Оюнга сөстү дамчыткан.

Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Харон Амерханов: «Тыва хой – бриллиант»
Эрткен неделяда Тывага РФ-тиң Көдээ ажыл-агый яамызының мал болгаш уксаажыдылга ажыл-агыйларының департаментизиниң директорунуң оралакчызы Харон Адиевич Амерханов аалдап кээп чораан. Республиканың мал ажыл-агыйында уксаажыдылга хемчеглериниң амгы үениң негелделеринге дүүштүр чорудулгазын хынап көөрү Х.Амерхановтуң Тываже үнүүшкүнүнүң кол сорулгазы болган. Ол апрель 17-де Эрзин кожуунда «Бай-Хөл» көдээ ажыл-агый бүдүрүлге кооперативтиң малчыннарының аалдарынга чедип, оларның ажыл-ижин сонуургап, таныжып көрген. 
  Апрель 17. Мал ажыл-агыйының талазы-биле чүгле Тывада эвес, оон дашкаар черлерде билдингир малчын, ыраккы Мөңгүн-Тайга кожуунда «Мөңген-Бүрен» КУБ-туң удуртукчузу Өшкү-Саар Ооржактың «УАЗ» маркалыг автомашиназынга олурупкаш, Эрзин кожуунче хаптывыс.
Улаштыр номчуур...
25.04.2014
«Питержилер» чалап тур!

Бо хүннерде В.Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрының артистери, Санкт-Петербургтуң театр уран чүүлүнүң академиязының 1994 чылда доозукчулары, улуг сценаже үнгенден бээр 20 чыл оюн демдеглеп турар. Бөлүктүң даргазы турган, амгы үеде ТР-ниң алдарлыг артизи Саяна Сат-биле бистиң корреспондентивис ужуражып чугаалашкан. Оларның аразында болган чугааны сонуургаттывыс.

— Саяна, силер каш удаа уран номчулгалар, «Ойнаттынмаан рольдар» мөөрейлеринге киржип, «Чылдың артизи» атты ап келген болгаш, көрүкчүлерниң хүндүткел, ынакшылын чаалап алган артист апарган силер. Артист болуру бичииңерден тура күзелиңер турган бе?

— Чогум артист болур мен деп бодавайн чораан мен. Чоок улузум, авам-ачам, төрелдерим ону күзеп чораан улус болган, сөөлүнде билип каан мен. Бичиимде школага класстар, сумуга агитквартиралар аразынга эртип турган фестивальдардан чыда кагбас турдум. В.Көк-оолдуң «Хайыраан бот» деп шиизи кээр деп чарлал көстүп кээрге, неделя бурунгаар аңаа белеткенип эгелээр мен. Бажың-балгадым аштап-арыглап, идик-хепти чуп, аъш-чемни белеткеп, улуг байырлал болур дээн-биле дөмей өөрүшкүлүг манаар турган бис.

Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Делгем билиглиг, онзагай угаан-бодалдыг

Тывада аныяк салгал ортузунда «Аныяктарның санал-онал солчулгазы» чаа шимчээшкини элээн күш кирип турар. Ол Тываның күрүне университединиң эрткен чылдың сентябрь айда «Делгем санал-онал солчулгазы» төлевилел-биле Ажык ниитилел фондузу (АКШ) делегей чергелиг грантының боттанылгазының ачызы-биле эгелээн. Ол төлевилелге даянган кол хемчег – ТывКУ-нуң, Кызылдың башкы институдунуң студентилериниң, Көдээ ажыл-агый техникумунуң сургуулдарының болгаш Кызылдың школаларының өөреникчилериниң аразынга аныяктарның санал-онал солчулгазының талазы-биле маргылдаа болуп эрткен. Аңаа ниитизи-биле 32 кижи киришкен. Маргылдаа британ система-биле эрткен. Команда бүрүзү ийи кижиден тургустунган. Yш раунд иштинде командалар удурланышкак бөлүктер кылдыр катчы бээр ужурлуг: тала бүрүзүнден ийи команданың каттышканы – чазак биле оппозиция. 

Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Чүгле чедиишкиннерни эвес, бергелерни база айтыр

Тываның Чазааның отчедун Оо-Шынаа суурнуң чурттакчылары эки деп санаан.

Чазактың 2013 чылда кылган ажыл-чорудулгазының дугайында отчет-биле чоннуң таныжылгазы уламчылап турар. Апрель 17-де Чазак Даргазының оралакчызы Артур Монгалга удурткан ажылчын бөлүк Тес-Хем кожууннуң эң-не ырак булуңу Оо-Шынаа суурга чораан. Чон көдээ школаның залынга чыглып келген. Хуралды Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң чоннуң амыр-мендизин айтырбышаан, ужур-чөптүг тайылбырны берген видеоролиги-биле эгелээн. Тыва дылга тайылбырлаан отчеттуң кол-кол чүүлдерин видеога көргүспүшаан, чонга таныштырган. Артур Монгал чурттакчыларны дүвүредип турар чугула айтырыгларга доктаап, республикада энергия чедишпезиниң болгаш транспорт аргыжылгазының нарын айтырыгларын шиитпирлээри-биле тургускан төлевилелдерниң кол ужур-утказын тайылбырлап берген. Ооң-биле чергелештир тус чер бот-башкарылга органнарының мурнунда салдынган ажылын, Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чыл оюнунуң байырлалынга хамаарыштыр белеткелге муниципалитеттерниң деткимчези херек дээрзин  демдеглээн. Суурнуң амыдыралынга шиитпирлээри негеттинип турар эргежок чугула айтырыгларынга хамаарыштыр элээн каш айтырыгларны сайгарып чугаалашканнар.

Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Эртем-билигниң тергииннери

«Чылдың башкызы-2014»

Апрель 21-де Кызылдың Н.Н.Макаренко аттыг № 15 лицейниң баазазынга «Тыва Республиканың чылдың башкызы – 2014», «Тыва Республиканың чылдың кижизидикчи башкызы – 2014» болгаш «Бүгү-россияның тыва дыл, орус дыл башкыларының мастер-класстары» Бүгү-россияның регионалдыг чадазының мөөрейи байырлыг байдалга ажыттынган. Өөредилге адырының чылдың-на болур башкылар мергежилиниң тергииннерин шилиир мөөрей чаагай чаңчыл апарган. Каш чылдар дургузунда башкылар маргылдаазы чүгле үе-биле шылгалданы эрткен эвес, а харын-даа езулуг мурнакчы башкы мергежилдиң көрүлдези апарган дизе, чазыг болбас. Башкылар боттарының ажыл-чорудулгазынга чогаадыкчы болгаш инновациялыг аргалыг болурунче деткиири – ооң кол сорулгазы.

Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Американ аалчылар – Бай-Тайгада

Частың эге айы, март, езулуг чырыткылыг оттуушкуннуң, ырак-узак оруктарның, дүвүрелдиң айы. Бөмбүрзектиң бир талазы – Америкадан аалчылар бистиң Бай-Тайга кожуунга кээп, эртем, культура, уран чүүл талазы-биле ужуражыышкынны кылып, дуржулга солчулгазын кылган.

Ужуражылга Тээлиниң төп кожуун библиотеказының номчулга залынга болуп эрткен. Американ аалчыларны эртем ажылдакчызы, культурологияның доктору Валентина Сузукей үдеп чораан. А очулдурукчузу ТКУ-нуң англи дыл кафедразының эргелекчизи Шончалай Таргын. Хүндүлүг аалчыларывыс: американ кинорежиссер Стив Элкинс, англи дыл башкызы Тед Трейке база япон-испан аймак-сөөк уктуг, эге класс башкызы Меллисса Сакал болгаш поляк фотограф Ян Чешикевич.

Улаштыр номчуур...
21.04.2014
Юбилейлерниң спортчу белеткел айтырыглары

Тывага спортчу инфраструктураны улаштыр хөгжүдериниң дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол биле Россияның спорт сайыды  Виталий Мутко Москва хоорайга ажыл-агыйжы ужуражылга үезинде чугаалашкан.

— РФ-тиң Спорт яамызы-биле сырый харылзааны тудуп алганывысты демдеглээр-дир бис. Силерниң киирген үлүг-хууңар база улуг. Чүге дээрге бо сөөлгү беш, алды чыл дургузунда 20 хире спортчу объектилерни, ооң иштинде кылымал шывыглыг үш футбол шөлүн силерниң деткимчеңер-биле кылган бис. Удавас дөрт дугаар кылымал футбол шөлү Каа-Хем суурга ажыттынар. Август айда Россияның камгалал сайыды Сергей Шойгунуң төрүттүнген хоорайы Чадаанага күш-культураның кадыкшылга комплекизин ажыдарын планнап турар бис. Ол Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чыл оюнуң белээ болур.

Улаштыр номчуур...
21.04.2014
Путин «Кремльдиң дзюдозун» көргүстү

Политологтар «дорт харылзаа» дугайында

РФ-тиң Президентизи Владимир Путин дорт харылзааларның аргазын тергиин эки шиңгээдип алган болгаш четвергте «Кремльдиң дзюдозун» көргүзүп, эң чидиг болгаш хуу айтырыгларга тывынгыр харыыларны берген. Россияның Украина-биле катай даштыкы политиктиг айтырыгларга туружун аажок тодаргай бадыткаан деп, Новости информастыг агентилелдиң айтырыгларынга эксперттер харыылааннар.

Телевидение дамчыштыр «дорт харылзаа» Путинниң бирги президент хуусаазының үезинде-ле көстүп келген. Ооң баштайгызы 2001 чылдың декабрь 24-те, а сөөлгүзү 2013 чылдың апрель 25-те болган. Күрүне баштыңының чон-биле харылзаазы ындыг байдалга он ийиги удаа болганы ол, бо президент хуусаазында ийи дугаары. Чон-биле харылзааның бо аргазы аажок ажыктыын көргүскен деп, Президентиниң парлалга секретары Дмитрий Песков демдеглеп турар. Оон аңгыда Путинниң президентилээн ийиги хуусаазының төнчүзүнде Европаның чамдык чурттарының төлээлери Кремльге кээп, дуржулга солчуру-биле дорт харылзаалар эрттирериниң аргаларын чугаалап бээрин дилеп турганнар.

Улаштыр номчуур...
21.04.2014
Удуртукчунуң идепкейинден хамааржыр

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң республиканың муниципалдыг тургузугларының удуртукчулары-биле ужуражылгазы, Тыва Республиканың Чазааның 2013 чылда ажыл-чорудулгазының дугайында отчетту депутаттар-биле чугаалашкан соонда, болуп эрткен. 

Боттарының муниципалитеттериниң девискээрлеринге чуртталга бажыңнарын тудары дээш харыысалганы ап турар тус чер чагыргаларының удуртукчулары ол айтырыгны чогумчалыг шиитпирлээр, а ол ышкаш бо угланыышкынга көскү чедиишкиннерни чедип алыр болза, республикага турум чоруктуң магадылалын тургузар дээрзин билип алыр ужурлуг деп, Чазак Даргазы демдеглээн. Хуу чуртталга бажыңнарының тудуун эргелеп-башкарарының айтырыы чугааның кол темаларының бирээзи болган.

Улаштыр номчуур...
21.04.2014
Найысылалды аян-шинчи киирер Аныяктар Өргээзи

Найысылал Кызылдың төвүнде Алдан-Маадыр аттыг национал музейниң чанында аныяктар өргээзин тудуп эгелээнден бээр 4 чыл эрткен.  Өргээниң тудуун  «Көдээ тудуг» КХН албан чери чорудуп турар. Олар рынок хамаарылгаларының амыр эвес чылдарында-даа хүлээнген ажылын суларатпайн, кол чүүл – шынарлыг тудугну кылыр дээш кызымаккай ажылдап келген. Албан чериниң удуртукчузу – тудуг талазы-биле байлак арга-дуржулгалыг Сергей Сафрин. Тудугнуң төлевилелин «Тыва хамааты төлевилел» ААН албан чери ажылдап кылган, а ТР-ниң «Капитал тудуг эргелели»  тудугну кылыры-биле  чагыгны киирген. Мында каңнакчылар болгаш канализация четкизиниң ажылдарын күүседир 50 кижиден тургустунган ийи бригада ажылдап турар. Тудугнуң таваан 2010 чылда салган.

Улаштыр номчуур...
21.04.2014
«Өг-бүле бүрүзүнге – чаңгыстан эвээш эвес дээди эртемниг уруг»

Төлевилел

Тываның күрүне университеди республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң ТР-ниң Дээди Хуралынга (парламентизинге) 2013 чылдың декабрь айда Айыткалында «Өг-бүле бүрүзүнге – чаңгыстан эвээш эвес дээди эртемниг уруг» деп төлевилелди боттандырары-биле ажылды чорудуп эгелээн. Ооң баштайгы базымы кылдыр Таңды кожууннуң чагырга чери-биле Тываның күрүне университединче 22 абитуриентини тускай сорулгалыг кылдыр киирериниң дугайында керээге ат салган.Таңды кожуундан аалчыларны университеттиң ректору Ольга Хомушкунуң удуртулгазы-биле төлээлер уткуп алган. Керээге ат салыры-биле кожууннуң чагырга чериниң даргазы Сергей Ондар, ооң оралакчызы Людмила Хаджиева база ТР-ниң Чазааның Даргазының бүрүн эргелиг төлээзи Наталья Медведева олар төлээлеп чедип келген.

Улаштыр номчуур...