Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
В Туве существенно усилены группировки спасателей, которые трудятся на ликвидации природных пожаров в лесах. На утро сегодняшнего дня, по данным Минлеса Тувы, к тушению привлечены более 460 человек - это на сотню больше, чем днём ранее. Работают специалисты подразделения Авиалесоохраны, Главного управления МЧС России по Республике Тыва, Минобороны, Службы ГО и ЧС, наземные группировки органов местного самоуправления и добровольные пожарные команды.
Подробнее...
Новости
27.05.2016 18:46 / Экономика
«Экономика Тувы: исторический анализ, основные тенденции и перспективы развития» - научно-практическая конференция под таким названием открылась 27 мая в Кызыле. В ней приняли участие более 100 представителей научного сообщества - ученые и студенты Тувинского госуниверситета, представители регионального отделения ОНФ, предприниматели, общественные деятели, а также гости из Хакасии и представители Международной школы бизнеса (г. Москва).
В работе пленарного заседания принял участие и вр.и.о Главы республики Шолбан Кара-оол. Он поблагодарил организаторов за организацию актуальной для Тувы конференции и глубокий интерес к вопросам модернизации экономики региона.
Подробнее...
27.05.2016 18:10 / Сельское хозяйство
Животноводческие хозяйства Тувы готовятся к участию в XIII Сибирско-Дальневосточной межрегиональной выставке племенных животных, которая пройдет с 6 по 11 июня в Чите. Как сообщили в Министерстве сельского хозяйства и продовольствия РТ, республику на выставке представят 5 крупных хозяйств, имеющих занимающихся племенной работой в овцеводстве и козоводстве. Среди них ГУП «Малчын» и «Моген-Бурен» Монгун-Тайгинского района, СПК «Ооруг» Бай-Тайгинского района, СПК «Бай-Хол» Эрзинского района и СПК «Белдир» Тес-Хемского района.
Подробнее...
27.05.2016 16:45 / Праздники
В приграничной Туве День пограничника относится к одному из особо отмечаемых праздников. В этом году Пограничные органы ФСБ России празднуют 98-летие со дня образования. Торжественный митинг, по доброй традиции, состоялся на Аллее Славы.
В церемонии приняли участие личный состав Пограничного управления ФСБ России по Республике Тыва, ветераны пограничной службы, руководители Федеральных, региональных и территориальных органов власти, учащиеся Кызылского Президентского кадетского училища, Республиканской кадетской школы и представители общественности.
Подробнее...
27.05.2016 13:45 / Образование
26 мая состоялась встреча с педагогами городских и сельских школ республики.
Обсуждались вопросы преподавания и распространения русского языка в Туве. «Наши совместные усилия дают свои плоды, - отметил Шолбан Кара-оол в беседе с учителями. - В рейтинге итогов ЕГЭ по русскому Тува опережает половину регионов России. В 2015 году более трети всех выпускников набрали свыше 60 баллов на этом экзамене это хороший результат, достаточный, чтобы пройти конкурс при поступлении в вузы. А среди дисциплин, которые сдают наши дети на ЕГЭ, русский язык входит в пятерку самых лучших по показателям. К нам даже едут из других регионов страны за опытом развития двуязычия.
Подробнее...
26.05.2016 21:08 / Мероприятия
Врио Главы Республики Тыва Шолбан Кара-оол встретился с первым помощником руководителя Следственного комитета России Игорем Комиссаровым, который в Кызыле провел расширенное совещание по вопросам профилактики преступлений в отношении детей.
В беседе с Шолбаном Кара-оолом он подчеркнул, что ситуация в Туве не самая критическая и в отличие от многих других регионов в Туве действует Агентство по делам семьи и детей.
Тем не менее, со своей стороны глава региона отметил, что в последнее время вызывают тревогу участившиеся факты насилия над несовершеннолетними.
Подробнее...
26.05.2016 18:53 / Дети
Сегодня врио главы республики Шолбан Кара-оол рассмотрел пять обращений, по каждой проблеме дал поручения найти варианты их решения.
В преддверии Дня защиты детей возможность лично пообщаться с руководителем региона получили родители и дети.
Кызылчанка Роза Донгак пришла на прием вместе с 11-летним сыном Володей.
Женщина сообщила, что вместе с другими родителями детей - инвалидов они создали садоводческое некоммерческое товарищество «Ласточка».
Местечко находится в 16 километрах от Кызыла на территории Каа-Хемского района. Женщина попросила оказать содействие в строительстве и благоустройстве спортивной площадки для детей и приобретении спортивного инвентаря.
Однако Шолбан Кара-оол не совсем согласился с такой постановкой вопроса.
Подробнее...
26.05.2016 18:42 / Общество
В рамках личного приема граждан врио Главы Республики Тыва Шолбан Кара-оол встретился с заявительницей Кармелой Хайбы и ее 8-летней дочерью.
Молодая женщина в беседе отметила, что количество любителей кататься на велосипедах в Кызыле растет с каждым днем, а инфраструктура столицы не успевает за этим ростом. Отсутствие велопарковки возле кинотеатра, магазинов, кафе, почты создают массу неудобств. Шолбан Кара-оол, как активный велосипедист согласился с собеседницей.
Мэр Кызыла Владислав Ховалыг доложил, что работа по этой части уже началась. Определили ключевые места, где в первую очередь будут установлены велопарковки
Подробнее...
26.05.2016 15:52 / Праздники
Уважаемые предприниматели!
Поздравляю вас с профессиональным праздником – Днем российского предпринимательства! Малый и средний бизнес приобретают все большую силу в нашей республике, становятся серьезной частью её экономики. Если в 2006 году численность предпринимателей в республике, включая самых мелких, не превышала 7,5 тысяч человек, то сегодня вас вдвое больше. При этом бизнес стал намного мощнее, технологичнее, конкурентоспособнее.
Оборот продукции предпринимательства за 10 лет вырос десятки раз – с 800-900 млн. рублей в середине нулевых до 24,4 млрд. рублей в 2015 году. Доля малой экономики в валовом региональном продукте достигла 10-11 процентов. Предпринимательская сфера сегодня несет и огромную социальную нагрузку, обеспечивая работой тысячи жителей республики.
Подробнее...
26.05.2016 11:35 / Экономика
Мансур Рамазанов, кондитерская "Эдем": "Благодаря поддержке Правительства Республики Тыва мы смогли увеличить ассортимент продукции, расширить производственную базу и трудоустроить граждан"
25 мая 2016 года кондитерскую "Эдем" посетили студенты Тувинского Государственного Университета, техникума экономики и права, тувинского техникума предпринимательства. Встреча будущих экономистов была организована Торгово-Промышленной палатой Тувы совместно с Фондом поддержки предпринимательства Республики Тыва в рамках Недели предпринимательства.
Сегодня Кондитерская "Эдем" - это узнаваемая среди населения кондитерская продукция.
Подробнее...
25.05.2016 22:40 / Культура
Врио Главы Тувы Шолбан Кара-оол провел сегодня встречу с коллективом Духового оркестра Правительства Тувы во главе с дирижером Тимуром Дулушом. Речь шла о предстоящих гастролях оркестра в зарубежные страны. Музыканты планируют принять участие в целом ряде мероприятий международного масштаба. В Лобьезе состоится XX Юбилейный международный фестиваль Духовой музыки; III Международный конкурс инструменталистов; III Международная Научная практическая конференция, а также фестиваль духовой музыки в Мире ХХ в ХI веке.
Как рассказал Тимур Дулуш, кроме оркестра из Тувы, в мероприятиях примут участие коллективы из Германии, Бельгии, Нидерландов, Чехии, Сербии, стран Балтии, Белоруссии, Украины.
Подробнее...
Фоторепортажи
29.03.2013
25.03.2013
25.03.2013
25.03.2013
19.03.2013
17.03.2013
15.03.2013
14.03.2013
14.03.2013
08.03.2013
06.03.2013
26.02.2013
05.10.2012
13.09.2012
01.05.2012
30.10.2017
23.08.2013
Медээлер
31.03.2014
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң регионнуң социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң хемчеглериниң дугайында саналдарын Федерация Чөвүлели бүрүнү-биле деткээн.
Федералдыг Хуралдың үстүкү палатазының пленарлыг хуралынга Валентина Матвиенко регионнуң сайзыралының нарын айтырыгларын удуртукчулары улуг күженишкин-биле шиитпирлеп турар республикага Федерация Чөвүлели дузалавайн барып шыдавас деп медеглээн. Федерация Чөвүлелиниң удуртукчузунуң ындыг бедик үнелелин алган чорук таныштырылганың үш хүнүнүң дургузунда Тываны бүгү талалыг көргүскениниң түңнели болган. Ол дээрге, бир талазында, республиканың мурнунда тургустунган айтырыгларны саадаашкын чок шиитпирлээриниң чугулазын Россияның политиктериниң ханы медереп билгени, өскезинде—регионнуң экономиказын көдүрериниң талазы-биле боттарының планнарын болгаш төлевилелдерин билдингир болгаш тодаргай кылдыр бадыткап шыдааны болур. Хуралга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол «Тыва Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң стратегиязы шапкын өзүлдениң үндезини болур» деп илеткелди кылган. Тыва дээрге кызыгаар чоогунда турар регион, ол дыка аныяк, чурттакчы чоннуң үштүң бир кезии үжен хар чедир назылыг аныяктар дээрзин сенаторларга дыңнаткан. Бичии уругларның төрүттүнер чоруунуң деңнели-биле чуртта мурнакчы үш регионнуң аразында кирип турар. Амыдыралдың чаңчыл болган байдалын камгалап алган эвээш черлерниң бирээзи ол. Мал ажылы экономиканың үндезини болуп турар. «Малдың баш санын өстүрерин, күш-ажылдың хүндүткелдиг чоруун бедидерин сөөлгү чылдарда турум чорудуп келген бис, малчыннарны деткиириниң бүдүн системазы республикада тургустунган»--деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Федерация Чөвүлелинде Тыва Республиканың хүннери
Россияның Президентизиниң май чарлыктарын күүседири-биле холбаштыр девискээрниң бюджедин чогумчударынче угланган хемчеглерни алырының чугулазының дугайында Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң Россия Федерациязының Федерация Чөвүлелиниң Бюджет болгаш саң-хөө рыноктарының талазы-биле комитединиң март 24-те болган хуралынга саналын сенаторлар чаңгыс үн-биле деткээннер. Хуралдың ажылынга федералдыг яамыларның төлээлери, чижээлээрге, Россияның саң-хөө сайыдының оралакчызы Андрей Иванов киришкен. Федерация Чөвүлелиниң комитединиң хуралынга Шолбан Кара-оол республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезинге шаптыктап, ооң күчүзүн ажыглаарынга доктар бооп турар чылдагааннарны айыткан. Ол дээрге, хамыктың мурнунда, Тываның Россияның өске девискээрлери-биле оруктар харылзаазы. Кызыл – Курагино демир-орук тудуу, республиканың казымал байлаан казып болбаазырадыры дээн ышкаш төлевилелдерни херек кырында боттандырар дээш, Тываның эрге-чагыргазы федералдыг яамылар болгаш өске-даа органнар-биле кады ажылдап, акша-хөреңгини шыдаар шаа-биле мөөңнеп турар.
Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга
2014 чылдың март 25-те В.Көк-оол аттыг Национал театрга Бүгү-российжи культура ажылдакчыларының хүнүнге тураскааткан Россия Федерациязының Камгалал яамызының А.В.Александров аттыг Кызыл Туктуг ыры болгаш танцының академиктиг ансамблиниң байырлыг концерти болган. Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга тураскааткан байырлал уткуштур делегейде ат-сураа алдаржаан ансамбль аалдап чедип келгени ол. Байырлалдар уткуштур кады ажылдажылганың бо чүгле эгези-дир. РФ-тиң Камгалал яамызының өске-даа культура болгаш уран чүүл коллективтери Тывага уран талантызын бараалгадыр. Хостуг олут чок, көрүкчүлер залды шыгырт долу олурупкан турда, башкарыкчылар сценаже ТР-ниң культура сайыды Вячеслав Донгакты чалапты. Алдарлыг ансамбльдиң удуртукчуларынга, артистеринге болгаш хүндүлүг аалчы -- РФ-тиң Камгалал яамызының Культура эргелелиниң начальниги, культурология эртемнериниң кандидады Антон Губанков оларга сайыт байыр чедиргеш, Тываның чурттакчыларын оюн-тоглаазы-биле өөртүп келгени дээш оларга өөрүп четтиргенин илереткен. Yрде күзеп, манаан ансамбль, барып-барып, бөгүн – Культура ажылдакчыларының хүнүнде чедип келгени ийи дакпыр байырлал дээрзин ол сеткил хайныгыышкын-биле чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
28.03.2014
Владимир Путин Кремльге Күрүне Думазының депутаттарының, Федерация Чөвүлелиниң кежигүннериниң, Россияның девискээрлер удуртукчуларының болгаш хамааты ниитилелдиң төлээлериниң мурнунга кыйгырыг кылган.
В.ПУТИН: Эки хүн-биле, Федерация Чөвүлелиниң хүндүлүг кежигүннери, Күрүне Думазының хүндүлүг депутаттары! Крым Республиканың болгаш Севастополь хоорайның төлээлери – олар мында, бистиң аравыста, Россияның хамаатылары, Крымның болгаш Севастопольдуң чурттакчылары! (Адыш часкаашкыннары.)
Хүндүлүг өңнүктер, бөгүн бистер чуртталгавыска чугула ужур-дузалыг, бистиң шуптувуска төөгү ужур-уткалыг айтырыг ужурунда чыглып келген бис. Март 16-да Крымга референдум эрткен, ол долузу-биле улустар аразының демократтыг дүрүмнери болгаш хоойлу-дүрүм нормалары езугаар эрткен.Бадылаашкынга соңгукчуларның 82 хуудан хөйү киришкен. Оларның 96 хуудан хөйү Россияга каттыжары дээш бадылаан. Сан-чурагайлар эң-не бүзүрелдиг.Ындыг шилиишкин чүге кылдынганын билип алыр дизе, Крымның төөгүзүн билири, Крымга Россия, Россияга Крым кандыг ужур-дузалыгыл дээрзин билип алыры четчир.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
2014 чыл российжилерге онзагай болуушкуннар-биле эгелээни өөрүнчүг. Чоокта чаа Сочиге эрткен олимпий оюннарынга российжи спортчулар кайгамчыктыг тиилелгени чедип алган болгай. РФ-тиң Президентизи В.В. Путинниң чарлыы-биле Россияга бо чылды Культура ажылының чылы кылдыр чарлааны улуг тура-сорук, хей-аъттың киискидикчизи база улуг харыысалга деп билир херек. Чаа-Хөл суурга кожууннуң Культура чылының ажыттынганының байырлалы онзагай, бедик деңнелге эрткен. Янзы-бүрү өңнер-биле каастаан хана солуннар, Ак-Туруг, Булуң-Терек, Шаңчы, Чаа-Хөл суурларындан ус-шеверлерниң кылган ажылдары, кожууннуң культура амыдыралын көргүскен база хоочуннарның фото-чуруктарын чырытканы улуг сонуургалды болдурган. Чалаткан хоочуннар, херээженнер, адалар чөвүлелиниң кежигүннери, уран чүүлге, спортка идепкейлиг киржикчилер бот-боттарынга байыр чедиришкен, чалыы, чараш, омак-сергек көзүлдүлер.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Бай-Тайга кожуунда уран-шевер, ажыл-ишчи, үлегерлиг адалар көвей. Ажы-төлүн эртем-билигге чедирип, кады чурттаан эжин деткип, найыралы быжыг өг-бүлелерниң бирээзи — Киров Түлүшович Хунанның өг-бүлези. Ол 1944 чылдың март 4-те Улуг-Хем кожууннуң Арыг-Yзүү суурга арат өг-бүлеге төрүттүнген. 1963 чылда Шагаан-Арыг ортумак школазын дооскан. 1968 чылда Кызылдың уран чүүл училищезин дооскаш, Тожу кожууннуң Тоора-Хем суурга уругларның чурулга школазынга башкылап эгелээн. 1977 чылдан Бай-Тайга кожууннуң Х.К.Тойбу-Хаа аттыг уругларның чурулга школазынга башкылавышаан, чонар-даш-биле чазаныр салым-чаяанын улам хөгжүдүп, республика болгаш Россия чергелиг уран чүүл делгелгелеринге идепкейлиг киржип, кылган ажылдары улуг үнелелди алган. 1980 чылдан Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүнү. Бай-Тайганың ат-алдарын делегейде алдаржыдып чоруур кожууннуң хүндүткелдиг күдээзи. Россияның Чурукчулар эвилелиниң баштаар чериниң ревизия комиссиязының кежигүнүнге база ажылдап чораан.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылынга
Эрткен чайын шөлээм алгаш, Кемерово облазының Зеленогорск деп бичии хоорайжыгажында ажылдап турар уруумга четкеш, келген мен. Аңаа чеде бээримге, Анатолий Михайлович биле Татьяна Дмитриевна Костенколарның өг-бүлези бисти бажыңынче чалаан. Чүге дээрге ол өг-бүле Тывага ажылдап, чурттап чораан болгаш мээң уруум Зеленогорскиге ажылдап чеде бээрге, аныяк, тыва эмчи келген деп билип алгаш, таныжып алган болдулар. Оларның бажыңынга чеде бээривиске, аъш-чемин делгеп салган, аажок өөрүп уткудулар. Анатолий Михайлович баянын туткаш, Солаан Базыр-оолдуң «Күскү сесерликке» деп ырызының аялгазын ойнай каапты. Бо аялганы дыңнааш, ала чайгаар кижиниң сагыш-сеткили өөрүшкүден хөлзей бээр чорду. Кандыг-ла-бир үрде көрүшпээн чоок төрели чедип келген дег өөрүшкү-маңнайы-даа аажок, биске белекчигеш-даа белеткеп алган болдулар.
Улаштыр номчуур...
25.03.2014
Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның 100 чылдарының юбилейлеринге белеткелде Улуг-Хем кежир көвүрүгден Чүргүй-оол кудумчузунга чедир база ооң чоогунда девискээрниң чаартылгазы азы өскээр чугаалаарга, эрик кырының чаартылгазы чугула черни ээлеп турар. Ооң иштинде «Азияның төвү» тураскаалдың база ооң чоогунда девискээрниң келир үеде салым-чолу онза сонуурганчыг. Аңаа хамаарыштыр чурттакчы чондан эрги тураскаалды канчаарыл, ону каяа тургузарыл дээн чижектиг айтырыглар база эвээш эвес болуп турар. Бо айтырыглар талазы-биле Кызыл хоорайның мэриязынга эрткен неделяда парлалга конференциязы болуп эрткен. Аңаа ТР-ниң «Капитал тудуг эргелели» күрүнениң бюджет албан чериниң начальниги Владимир Илкин, Кызыл хоорайның кол архитекторунуң хүлээлгелерин күүседип турар Орлан Донгак киржип, журналистерниң айтырыгларынга харыыларны берген.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Украинада байдал болгаш Россияның составынга чаа субъектилерниң тургустунганы-биле холбаштыр Россияның Президентизи Владимир Путин Федералдыг Хуралга ээлчег чок Айыткалды март 18-те кылган.
Кремльдиң Георгий залынга болган езулалга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол база киришкен. Күрүне Баштыңының Айыткалы, алыс утказын алыр болза, делегей ниитилелинче угланган, Россияның эрге-ажыктарын камгалаар талазы-биле айтырыгларга бодунуң үндезин туружун Президент илереткен деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Бүгү чурттуң манап турганы төөгүлүг болуушкунну чон бедик хей-аът, келир үеже идегелдиг көрүш-биле хүлээп алган. Март 18-те Россияның составынче Крым биле Севастопольдуң киргенин бадыткаан документиге Россияның Президентизи Владимир Путин болгаш Крымның Чазак даргазы Сергей Аксенов парламентизиниң спикери Владимир Константинов, Севастополь хоорайның баштыңы Алексей Чалый ат салган. Республиканың, Севастопольдуң удуртукчулары ат салган. Бүгү Россияга ол төөгүде балалбас исти арттырган хүннү диңмиттиг байырлап эрттирген. Кызыл хоорайга «Бис кады бис!» деп митинг-концерт Россия Федерациязының ыдык ырызы-биле эгелээн. Арат шөлүнге 3 муң 400 хире чурттакчы чон чыглып кээп, өөрээнин чажырбаан. Барык кижи бүрүзү холунда «Крым, кады бис!», «Путин шын!», «Кезээ мөңгеде кады!», «Чуртумга чоргаарланыр мен!» дээн лозуңнар, плакаттар туткан. Март 14-те Арат шөлүнге чон Крымны деткип, сагыш човап чыылган болза, бо удаада өөрээн сеткилин илередип кээп турган.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Көдээ иште
Өвүр кожуун — Тывада хөй малды өстүрүп турар кожууннарның бирээзи. Бөгүн кожууннуң бүгү ажыл-агыйларында бода мал – 9258 баш, шээр мал – 133831 баш, чылгы мал – 4117, сарлыктар – 395, хаваннар – 139. Кожууннуң көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери, арат ажыл-агыйлары мал бажын улам өстүрер дээш кызымак ажылдап турар. Кожуунга мал ажыл-агыйын хөгжүдеринге арат ажыл-агыйлары база 12 муңчу малчыннар улуг үлүүн киирип турар. Оларның бирээзинге Солчур сумузунуң муңчу малчыны Шолбан Биче-оолович Дамдынның арат ажыл-агыйы хамааржыр.Шолбан Биче-оолович — уктуг малчын. Өвүр кожууннуң хоочун малчыннары Биче-оол Эңдерикович, Сарыг-кыс Маадыровна Дамдыннарның өг-бүлезинге төрүттүнген болгаш мал ажылын бичиизинден тура эки билир, кызымак, ажылгыр, эрес-кежээ оол кылдыр өзүп келген. 1988 чылда Чаа-Суур ортумак школазының 8-ки клазын дооскаш, 16 харлыындан эгелеп «Чаа-Суур» совхозтуң хой, өшкүзүн, сарлыын кадарып эгелээш, арга-дуржулгазы улам улгаткан.
Улаштыр номчуур...
20.03.2014
Чаа-Хөл кожууннуң баштыңы Орлан Дамзырович Монгуштуң шаңналы дээш тыва хүреш маргылдаазын Чаа-Хөл кожууннуң школачыларының 1-ден 11 класстарда оолдар аразынга ийи дугаар чыл Чаа-Хөл суурда хүреш залынга организастап эрттирген. Орлан Монгуш школачы үелеринде спортка хандыкшылдыг, ылаңгыя хол бөмбүү, хаак маргылдааларынга республика деңнелинге чедир каш удаа киржип чораан. Алдан дөрттүң аразынга ачыр-дачыр тутчур, хүрежиринге база ынак. Хоочуннар аразынга өөнүң ишти Урана Маадыр-ооловна-биле кады хол бөмбүүнүң маргылдааларынга ам-даа киржип чоруур. Орлан биле Урана Монгуштарның өг-бүлези кожуунга эрткен «Спортчу өг-бүле» деп оюнга тиилээш, республика чергелиг оюнга база киржип, кожууннуң адын камгалаан.
Улаштыр номчуур...
19.03.2014
Эрзин кожуунда
Тываның Баштыңы Эрзин кожууннуң аныяк малчыннарынга күрүне деткимчезин чүге көргүспейн турар дугайында айтырыгны сайгарып көөр болган.
«Эрзинниң хойжу малчыннарының аалдарынга барып, «Кыштаг» деп төлевилелдиң боттандырылгазын хынап көрдүм. Бо программа езугаар Эрзин кожуунда чаңгыс-даа рубль ажыглаттынмааны чаржынчыг-дыр. Программаның боттандырылгазының аргаларының болгаш дүрүмнериниң талазы-биле ТР-ниң Көдээ ажыл-агый яамызының ажыл-ижин тодарадыр бис» — деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Эрзин кожуундан үнүүшкүнүнден келгеш, «ВКонтакте» социал четкиде хууда арынынга бижээн. Ш.Кара-оол чаңчыл езугаар республиканың малчыннарының аал-коданынга барып, оларның ээлери-биле доктаамал ужуражылгаларны эрттирип турар.
Улаштыр номчуур...
19.03.2014
«Дорт харылзаа»
Делегейде эр, херээжен, кырган, чалыы дээш, шупту кижилер хереглекчилер кылдыр санаттынар. Кижи ниитилелге кара чааскаан чурттап шыдавас. Ол өске албан черлеринден азы хууда кижилерден янзы-бүрү ачы-дузаларны, барааннарны садып ап турар. Ынчангаш бир-ле албан чериниң бүдүрген чүүлдерин ажыглап турар болганывыста долу эргелерлиг база хүлээлгелерлиг хереглекчилер болур бис. Хереглекчи бодунуң акша-хөреңгизи-биле бараанны азы ачы-дузаны садып ап турар болганда оларның шынарлыг болгаш херектиг болурунга бүзүрелдиг болур ужурлуг. Ынчалза-даа херек кырында байдал ындыг-ла эки эвес деп билир бис. Ол дугайында сайгарып чугаалажыры-биле март 15-тиң бүдүүзүнде «Шын» солуннуң редакциязынга «Хереглекчи эргелериң билир сен бе?» деп темага номчукчулар-биле «дорт харылзааны» эрттирген бис. Аңаа хереглекчилерниң эргелерин болгаш чаагай чоруун камгалаар адырга хайгаарал талазы-биле федералдыг албанның Тыва Республикада эргелелиниң хереглекчилер эргелерин камгалаар салбырының специалист-эксперти Юрий Чүвүрекович Ооржак биле санитарлыг хайгаарал салбырының улуг специализи Хамида Маадыр-ооловна Ооржак киржип номчукчуларның сонуургаан айтырыгларынга харыыларны берген.
Улаштыр номчуур...
19.03.2014
2014 — Культура чылы
Март 15. Тыва Республиканың В.Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театры. Фойеде чыылган хөй чонну көөрге, кымыскаяк өө сагындырар. Республиканың бүгү кожууннарының төлээлери ус-шеверлериниң хол-биле кылган, даараан, чазаан уран кылыгларын делгээш, садып-сайгарып турлар. Ында чүнү чок дээр. Мөңгүнден каасталгалар, тыва национал идик-хеп аймаа, чонар-даштан чазаан янзы-бүрү чараш аң-мең, каасталгалар, ыяштан чазаан эдилелдер дизе-ле, чүү-даа бар. Ийиги каътче үнүп келгеш, фойениң каас-чараш, чырык апарганын дораан эскерип кагдым. Капитал септелгениң изин канчап эскербес боор. Дээвиирде чараш люстраларны аскан. Ханаларның өңнери улам чырык апарган. Артистерниң хөрек чуруктарын өңгүр, чараш кылдыр чаартып аскан. Бо-ла бүгү чаартылгаларны сонуургап көрүп чоруп тура, шак эрткенин эскербейн барып-тыр мен. Залче кирип, олуттарын ээлээринче коңга кыйгыра берди.
Улаштыр номчуур...
|
|