Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
В Туве с рабочим визитом находится команда экспертов региональной благотворительной общественной организации «Центр лечебной педагогики» во главе с членом Совета при Правительстве РФ по вопросам попечительства в социальной сфере Анной Битовой. Специалисты прибыли по приглашению руководства республики для оказания методической и иной поддержки местным организациям социального обслуживания, а также чтобы провести консультации и курсы повышения квалификации, в том числе по оказанию психолого-педагогической помощи родителям детей с расстройствами аутистического спектра.
Подробнее...
Новости
28.12.2018 20:54 / Мероприятия
Глава Тувы Шолбан Кара-оол принял участие в Госсовете, где под председательством Президента России Владимира Путина были подведены итоги 2018 года, объявленного в РФ Годом добровольца и волонтера, а также развития добровольчества и социально ориентированных НКО. Как заявил Шолбан Кара-оол, добровольчество является непременным условием здорового общества, отметив, что за прошедший год число только официально зарегистрированных волонтёров в Туве увеличилось вдвое, составив более 1600 человек.
«Думаю, на самом деле их гораздо больше, – отметил Шолбан Кара-оол, подчеркнув, что Год добровольца показал, что институт волонтёрства нужно развивать дальше, а также ставить его на серьёзную экономическую основу.
Подробнее...
28.12.2018 13:41 / Общество
Стоимость авиабилета на маршруте Кызыл – Москва останется на уровне 12 тысяч рублей до начала программы федерального субсидирования, которая начнет действовать в начале будущего года. Глава Тувы Шолбан Кара-оол договорился с губернатором Иркутской области о погашении расходов компании «ИрАэро» на топливо для самолетов, которые в январе составят 2,083 млн. рублей.
«Вы знаете, земляки, с какой настойчивостью и с какими трудом мы открыли прямой московский рейс, и как он нам нужен, – написал в своем блоге Шолбан Кара-оол. – Скажу честно, мы прилагаем все усилия, чтобы его сохранить для жителей нашей Тувы.
Как отметил Глава Тувы, субсидирование рейса из федерального бюджета начнется в первых месяцах 2019 года. «А цены на авиаперелеты начали расти уже сейчас. – обратил внимание Шолбан Кара-оол.
Подробнее...
28.12.2018 09:54 / Общество
Доставка пенсий через отделения почтовой связи за январь 2019 года будет производиться в январе согласно установленному графику доставки пенсий с учетом режима работы отделений почтовой связи. С 3 января 2019 года в Кызыле и 4 января 2019 года – в остальных районах и городах республики.
7 января – для всех отделений почтовой связи выходной день. В остальные дни – отделения почтовой связи работают по установленному режиму работы. Выплата пенсий за 7 января производится отделениями почтовой связи в предыдущий рабочий день.
Подробнее...
27.12.2018 16:03 / Бюджет
После внесения изменений в закон «О республиканском бюджете на 2018 год и плановый период 2019-2020 годы» и получения дополнительной финансовой помощи из федерального бюджета Министерством финансов Республики Тыва направлено финансирование на заработную плату за декабрь:
- 19 и 20 декабря в муниципальные образования и г.Ак-Довурак в сумме 770,7 млн. рублей
Подробнее...
27.12.2018 12:14 / Новости России и мира
27 декабря Глава Тувы Шолбан Кара-оол примет участие в заседании Госсовета, которое будет посвящено развитию добровольчества (волонтёрства) и соцориентированных НКО. Заседание состоится под председательством президента страны Владимира Путина.
"Будут подведены итоги уходящего года, объявленного в России Годом добровольца и волонтера, а также намечены планы дальнейшего развития добровольческого движения и социально ориентированных некоммерческих организаций", - отметили в Кремле.
Подробнее...
26.12.2018 19:06 / Муниципалитеты
Участники церемонии оглашения послания Главы Тувы Шолбана Кара-оола, состоявшейся 24 декабря в Кызыле комментируют важное политическое событие.
Артыш Сат, председатель администрации Эрзинского района: - Для меня послание – не просто слова и призывы, а прямое руководство к действию. Благодаря прошлогоднему посланию Главы мы у себя в селе Сарыг-Булун создали целое предприятие на базе облепиховой плантации. На сегодняшний день посажены 10 тыс. кустов на 8 гектарах. Смонтировали цех, оборудование, потихоньку налаживаем переработку ягод. В 2019 году думаем о расширении проекта. Район у нас животноводческий, поэтому переработка шерсти и шкур, о которых говорил Глава, - это наше, кровное
Подробнее...
26.12.2018 16:26 / Политика
Участники церемонии оглашения послания Главы Тувы Шолбана Кара-оола, состоявшейся 24 декабря в Кызыле комментируют важное политическое событие.
Роман Тамоев, первый секретарь рескома КПРФ, депутат Хурала представителей г. Кызыла:
- Я рад, что Глава внёс в послание наши социальные и экономические инициативы, о которых мы говорили накануне на встрече. Понравилось, что 2019 год объявлен Годом человека труда. Для нас это не пустой звук. Действительно, хотелось бы прорывных решений в строительстве социальных объектов, в решении проблем бедности, занятости населения.
Подробнее...
26.12.2018 16:17 / Политика
Участники церемонии оглашения послания Главы Тувы Шолбана Кара-оола, состоявшейся 24 декабря в Кызыле комментируют важное политическое событие.
Владимир Журавлев, председатель Торгово-промышленной палаты РТ:
- Большая часть того, что было сказано о малом бизнесе, вдохновляет. В частности, проект по переработке шерсти. Это очень хорошие перспективы для наших чабанов, которые, наконец-то, смогут шерсть отдавать производителям по достойным ценам. Торгово-промышленная палата Тувы готова подключиться к проекту, помогать в сертификации продукции, в поиске деловых контактов по всему миру.
Подробнее...
26.12.2018 00:05 / Здравоохранение
В понедельник глава Тувы Шолбан Кара-оол встретился с активом общественной организации «Медицинская палата Республики Тыва» для разговора о кадровой обеспеченности системы здравоохранения республики.
«Несмотря на критику, обеспеченность медицинскими кадрами у нас довольно высокая. Но у нас есть острый дефицит в узких специалистах, вакантные места на сегодняшний день не закрыты. Причем нужду в таких специалистах испытывают не только сельские, но и городские жители, вопреки расхожему мнению. Следующий проблемный вопрос – миграция врачей в другие регионы. Но надо признать, что многие возвращаются обратно. В других регионах не так-то хорошо. Те льготы, которые кажутся выгодными, оказываются туманными. Например, Сахалин – регион с очень большой влажностью и удаленностью, условия жизни довольно трудные. Наши земляки попадают в сложные обстоятельства.
Подробнее...
25.12.2018 19:00 / Безопасность
В Правительстве Тувы прошло предновогоднее заседание антитеррористической комиссии. Глава Тувы Шолбан Кара-оол провел заседание комиссии по обеспечению безопасности и антитеррористической защиты, где с руководителями силовых ведомств был обсужден комплекс мер по предупреждению попыток дестабилизации общества и усилению антитеррористической защищенности объектов, включая места массового пребывания людей.
«Нам предстоит согласовать свои действия в рамках обеспечения стабильности на территории нашей республики. Мы с вами понимаем, что накануне новогодних праздников нам нужно серьезно подготовиться, чтобы эти праздники провести должным образом, организованно» - открыл заседание Глава республики Шолбан Кара-оол.
Подробнее...
Фоторепортажи
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
23.12.2023
21.12.2023
14.12.2023
11.12.2023
Медээлер
02.05.2014
Тываның хүндүлүг чурттакчылары! Эргим чаңгыс чер-чурттугларывыс!
Частың болгаш Күш-ажылдың байырлалы-биле эң изиг болгаш чүректиң ханызындан чедирген байырывысты хүлээп ап көрүңер! Майның бирин республика төөгүлүг болуушкуннарның бүдүүзүнде уткуп турар. Каш ай эрткенде, бүгү чурт-биле кады Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чылын демдеглээр бис. Юбилейге белеткел бистиң республикавыстың бүгү хоорайларында болгаш суурларында, хамыктың мурнунда — ооң найысылалы бо чылын 100 харлаар Кызыл хоорайда хайныышкынныг чоруп турар.
Частың болгаш Күш-ажылдың байырлалын багай эвес көргүзүглерлиг уткаан бис. Экономиктиг байдалдар нарын болза-даа, Тыва эрткен чылдың түңнелдери-биле Сибирьниң регионнарының аразында рейтингиге чугула туруштарны арттырып алганын көргүскен. Тудуг ажылдарының хемчээлин өстүрериниң талазы-биле республика мурнап турар, болбаазырадылга бүдүрүлгелериниң хемчээлиниң болгаш чонга төлевирлиг ачы-дуза чедирериниң талазы-биле — ийиги черде. Чуртталга бажыңнарын ажыглалга киирериниң талазы-биле Тыва Сибирьниң федералдыг округунда мурнакчыларның санында кирген.
Улаштыр номчуур...
02.05.2014
Бөгүн Частың болгаш Күш-ажылдың байырлалы Май 1. Чазактың доктаатканы узун дыштанылга — май байырлалдарының хүннерин кым канчаар дыштанырын «Шын» солуннуң корреспондентизи республиканың чурттакчыларындан сонуургап айтырган.
ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) депутады Шолбан Кыргыс: — Күш-ажылдың байырлалы май 1-3 хүннеринде бодумнуң соңгулда округум Тес-Хем кожууннуң Самагалдай №1 ортумак школазының 6-гы клазының өөреникчилерин башкызы, ада-иелери-биле Красноярск хоорайже чедирер мен. Бисте анаа олурар үе барык чок-тур ийин. Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чылын демниг эрттирери-биле чоннуң чедимчелиг, чаагай чоруу дээш бүгү күштү салыр бис.
Улаштыр номчуур...
29.04.2014
Тываның күрүне филармониязынга «Тыва Республиканың чылдың башкызы – 2014», «Тыва Республиканың чылдың кижизидикчи башкызы – 2014», «Чылдың аныяк специализи – 2014» болгаш «Бүгү-россияның тыва дыл, орус дыл башкыларының мастер-класстары» Бүгү-россияның регионалдыг чадазының башкылар мөөрейиниң түңнелдерин үндүрген байырлал болуп эрткен. Аңаа башкылар ниитилелиниң тергииннеринден шилиттинген тергииннерни хүндүткеп байырлаан. Беш хонуктуң дургузунда мөөрейниң киржикчилери боттарының билиг-мергежилин, арга-дуржулгазын, чаа бодалдарын, технологияларын республиканың башкылар ниитилежилгезинге бараалгаткан. Мөөрейлер ооң киржикчилериниң билиг-күжүн шенээринге, мергежилиниң бедик деңнелдиин илередиринге улуг дузалыг. Шынап-ла, бо мөөрейниң түңнелинде республиканың башкыларының эң-не эки көргүзүглери көстүп келир деп болур.
Улаштыр номчуур...
29.04.2014
Апрель 30 — Өрттен камгалал хүнү
Апрель 24-те Барыын-Хемчик кожууннуң Кызыл-Мажалык суурга онза байдалдарны баш удур болдурбазының болгаш ооң уржуктарын чайладыр база онза байдалдар үезинде чурттакчы чонну, девискээрни камгалаары-биле белениниң талазы-биле өөредилге болуп эрткен. Аңаа кожууннуң өрт кезээ, суурлардан өртке удур эки турачы бөлүктери, полиция, дүрген эмчи дузазы чедирер албан черлериниң ажылдакчылары киришкен.Өөредилге езугаар Аянгаты суурнуң чанында арга-арыг өртү өөскээн. Өрттү өжүрүп, ооң уржуктарын чайладырынга кожууннуң чогуур албан черлериниң дериг-херекселин, машина-техниканың байдалын, онза байдалдар үезинде өртчүлерниң кайы хире беленин Кызыл хоорайда ТР-ниң ОБЯ эргелелиниң албан-дужаалдыг специалистери үнелеп көрген.
Улаштыр номчуур...
29.04.2014
Хүннүң чидиг айтырыы
Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг сумузунуң чурттакчылары 2012 чылдан бээр кожуун төвү-биле аргыжар Хемчик көвүрүүн улуг суг алгаш барганының соонда, түрегделди көрүп эгелээн. 2000 чылдар эгезинде Хемчик хемни кежилдир үе-дүпте кылган эрги көвүрүгнүң орнунга, ооң шала адаа чарыынга чаа көвүрүгнү кылган турган. Он ажыг чылдарның дургузунда көвүрүг сандан үнүп, чоокку чылдарда барык доктаамал айыылдыг байдалга туруп келген болгаш, ону бо-ла септеп-селиир, быжыглаары чаңчыл апарган турган деп болур. Кызыл-дагжылар аңаа шефтеп, демнии-биле ажылдап шаг болганнар. А 2012 чылда Хемчик улгадып, үерлээн соонда, көвүрүгнүң үштүң бир кезиин суг алгаш барган. Бистиң корреспондентивис Светлана Балчыр аңаа четкен. Журналистиң караа-биле көрүп, кулаа-биле дыңнаанын бо чүүлден номчуңар.
Улаштыр номчуур...
29.04.2014
2014 чылдың дургузунда хемчеглер бүрүзү республиканың юбилейлеринге тураскааттынган болганда, «Ус-шеверлер хоорайы» мөөрей база-ла 100 чылдаар байырлалдарның демдээ-биле эрткен. Бо чылын салым-чаяанныг уругларның мөөрейи 12 дугаар эртип турары бо. Ол 2003 чылдың июнь 1-де тургустунган. Мөөрей «аныяк»-даа бол, школачыларның болгаш оларның дагдыныкчы башкыларының аразында аажок нептерээнин бо удаада киржикчилерниң хөйү бадыткаан. Аңаа Кызыл, Ак-Довурак хоорайлардан база республиканың 15 кожуунундан 400 хире өөреникчи идепкейлиг киришкен. Уруг бүрүзү мөөрейниң кожуун чергелиг чадазын эрткеш, республика деңнелдиг чадазынче эрткен. «Ус-шеверлер хоорайы» мөөрей техниктиг, ус-шевер каасталга кылыглары кылыр салым-чаяанныг уругларны болгаш аныяктарны тодарадыр, улаштыр сайзырап-хөгжүдер, ол ышкаш немелде өөредилгениң өөредилге-кижизидилгезиниң шынарын бедидер арганы бээр сорулгалыг. Ус-шеверлер маргылдаазынга кайгамчык салым-чаяанныг уруглар келген дээр болза, хөөредиг эвес.
Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Тываның Чазааның Даргазының оралакчыларындан, сайыттардан, Тываның Баштыңының Администрациязының болгаш Чазак Аппарадының харыысалгалыг ажылдакчыларындан тургустунган ажылчын бөлүктер чаңгыс неделяның дургузунда 137 ужуражылганы республиканың муниципалдыг он сес тургузугларының суур бүрүзүнге эрттиргеннер.
Агаар-бойдустуң баксыраанындан чүгле Тере-Хөл кожуунга олар четпээннер, ынчалза-даа ужуражылганы чоокку хүннерде эрттириптер. Эң хөй ужуражылга Кызыл хоорайга болган, ооң саны 26. Улуг-Хемге — 19, Чөөн-Хемчикке — 12, Каа-Хемге — 10 ужуражылгалар болган. 2013 чылда ажылының түңнелдериниң дугайында республиканың Чазааның отчедун чугаалажырынга баштайгы медээ езугаар алырга, 13 муң ажыг кижи киришкен, 990 кижи боттарының санал-оналын киирген. Оларның аразында республиканың болгаш кожууннарның сайзыралынга, губернатор төлевилелдериниң күүселдезинге, федералдыг программаларга киржилге дугайында саналдар хөй болган.
Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Тываның найысылалынга сарыг шажынның хүрээзин тударынга ачы-буянныг деткимче фондузу тургустунган
1992 чылда Ыдыктыг XIV Далай-Лама Башкының Тывага тускай чалалга-биле аалдап кээп чорааш, ыдыктап айызап каан черинге, Кызыл хоорайның Мурнуу микрорайонунга сарыг шажынның улуг хүрээзин тудар. Ону тударынга ачы-буянныг деткимче фондузун тургузарының дугайында саналды Тываның Баштыңы Ш.Кара-оол киирген. Ол 2012 чылдың февральда Ыдыктыг Башкы-биле ужуражып тургаш, чаа хүрээниң таваан салырын, ону тудуп эгелээрин база айызадып алган.Ачы-буянныг деткимче фондунуң үндезилекчилери — Хөй-ниити палатазының даргазы Хонук-оол Монгуш, республиканың күүсекчи эрге-чагырга органнарының төлээзи Мерген Ооржак, «Энерготудуг» КХН-ниң чиңгине директору Николай Крапивин база сайгарлыкчы алышкылар Роберт биле Леонид Доржу.
Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Апрель 27-де российжи парламентаризм хүнү. ТР-ниң Дээди Хуралы (парламентизи) хоойлужудулга ажыл-чорудулгазынга болгаш ооң чугула айтырыгларынга чоннуң кичээнгейин хаара тудары, хамаатыларның хоойлу-дүрүм билиин бедидери болгаш хоойлужудулгага хөй-ниитини идепкейжидери-биле чогуур хемчеглерни ап чорудуп турар. Республиканың парламентизи идепкейлии-биле үе-шаанда шын шиитпирлерни хүлээп ап, чоннуң амыдырап-чурттаарынга таарымчалыг байдалдарны тургузары-биле ажылдап турарын демдеглевес аргажок. Байырлал бүдүүзүнде ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) экономика хөгжүлдези, энергетика, тудуг болгаш транспорт комитединиң даргазы Святослав Чотпаевич Ондар-биле комитеттиң ажыл-агыйының дугайында каксы чугаалаштывыс. Депутаттың чугаалап турары-биле алырга, комитет экономика хөгжүлдези, чылыг, чырык энергиязы, тудуг, оруктар, инвестиция ажыл-чорудулгазы дээн ышкаш чидиг айтырыглар харыылаар болганда, ажыл онза күжениишкинниг чоруп турар. Тудуг болгаш энергетика талазы-биле хоойлу-дүрүм колдуунда федералдыг чергениң болур, ынчалза-даа бистиң республиканың бүрүн эргелерин езугаар Тываның хоойлулары база бар дээрзин Святослав Чотпаевич чугаалады.
Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Апрель 17-де Кызылдың «Аныяк» өөредилге төвүнге Кызыл хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутаттарының киржилгези-биле хөй-ниити дыңнаашкыннары болуп эрткен.
Аңаа хем кыдыында Азия төвүнүң тураскаалының чанында девискээр чаартылгазының болгаш найысылалдың экологтуг байдалының дугайында сайгарып чугаалашкан. Бо айтырыгларның модератору (башкарыкчызы) Дина Оюн болган. Күчүлүг Улуг-Хемниң кыдыын аян киирип турар «Суг делегейи» КХН-ниң директору Михаил Пережегин амгы үеде ында чоруп турар ажылдар-биле олурганнарны таныштырган. Хем кыдыынга эрги Азия төвү тураскаалының орнунга сураглыг скульптор, чурукчу, ювелир Даши Намдаковтуң ажылдап кылганы ырлап турар фонтаннарлыг чаа Азия төвүнүң тураскаалын салыптар. Ол кезекке чайгы пляж, национал кухнялыг ресторан, «Хаанның аңнаашкыны» тураскаал болгаш театржыткан сцена чонну өөртүр. Бо дугайында массалыг информация чепсектери болур-чогууру-биле чырыткан болгай. Чурукчулар бажыңынга алдарлыг, аныяк-даа мастерлерниң чурук делгелгези болгаш музейни, ийи дугаар каъдынга мастерскаяларны организастаар. Ырактан келген туристер ынаар кирип, Тываның төөгүзү-биле таныжып алыр аргалыг болур. Михаил Пережегин объектилерниң эскизтерин олурганнарга көргүзүп тайылбырлаан.
Улаштыр номчуур...
28.04.2014
Апрель 21-де Национал музейге найысылал хоорайывыстың тургустунганындан бээр 100 чыл оюнга тураскааткан «Кызыл болгаш кызылчылар» деп фотоконкурс делгелгези болуп эрткен. Аңаа хоорай школаларының өөреникчилеринден эгелээш, хүндүлүг дыштанылгада хоочуннарга чедир чурук тырттырарынга сонуургалдыг хөй кижилерниң 1979 ажылдарын жюри сайгарып көрген. Хоорайның Төлээлекчилер хуралының депутады, Тыва Республиканың уран чүүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы Анатолий Серен мөөрейни байырлыг байдалга ажыткаш, найысылалдың төөгүзүн, баштай туттунуп эгелээн чуртталга бажыңнарын, өске-даа оран-сава, албан организацияларны адап-санап, Кызылдың сайзыралынга доктаап, тайылбырны кылган. Ооң сөөлүнде Төлээлекчилер хуралының даргазы Д.И.Оюнга сөстү дамчыткан.
Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Эрткен неделяда Тывага РФ-тиң Көдээ ажыл-агый яамызының мал болгаш уксаажыдылга ажыл-агыйларының департаментизиниң директорунуң оралакчызы Харон Адиевич Амерханов аалдап кээп чораан. Республиканың мал ажыл-агыйында уксаажыдылга хемчеглериниң амгы үениң негелделеринге дүүштүр чорудулгазын хынап көөрү Х.Амерхановтуң Тываже үнүүшкүнүнүң кол сорулгазы болган. Ол апрель 17-де Эрзин кожуунда «Бай-Хөл» көдээ ажыл-агый бүдүрүлге кооперативтиң малчыннарының аалдарынга чедип, оларның ажыл-ижин сонуургап, таныжып көрген.
Апрель 17. Мал ажыл-агыйының талазы-биле чүгле Тывада эвес, оон дашкаар черлерде билдингир малчын, ыраккы Мөңгүн-Тайга кожуунда «Мөңген-Бүрен» КУБ-туң удуртукчузу Өшкү-Саар Ооржактың «УАЗ» маркалыг автомашиназынга олурупкаш, Эрзин кожуунче хаптывыс.
Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Бо хүннерде В.Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрының артистери, Санкт-Петербургтуң театр уран чүүлүнүң академиязының 1994 чылда доозукчулары, улуг сценаже үнгенден бээр 20 чыл оюн демдеглеп турар. Бөлүктүң даргазы турган, амгы үеде ТР-ниң алдарлыг артизи Саяна Сат-биле бистиң корреспондентивис ужуражып чугаалашкан. Оларның аразында болган чугааны сонуургаттывыс.
— Саяна, силер каш удаа уран номчулгалар, «Ойнаттынмаан рольдар» мөөрейлеринге киржип, «Чылдың артизи» атты ап келген болгаш, көрүкчүлерниң хүндүткел, ынакшылын чаалап алган артист апарган силер. Артист болуру бичииңерден тура күзелиңер турган бе?
— Чогум артист болур мен деп бодавайн чораан мен. Чоок улузум, авам-ачам, төрелдерим ону күзеп чораан улус болган, сөөлүнде билип каан мен. Бичиимде школага класстар, сумуга агитквартиралар аразынга эртип турган фестивальдардан чыда кагбас турдум. В.Көк-оолдуң «Хайыраан бот» деп шиизи кээр деп чарлал көстүп кээрге, неделя бурунгаар аңаа белеткенип эгелээр мен. Бажың-балгадым аштап-арыглап, идик-хепти чуп, аъш-чемни белеткеп, улуг байырлал болур дээн-биле дөмей өөрүшкүлүг манаар турган бис.
Улаштыр номчуур...
25.04.2014
Тывада аныяк салгал ортузунда «Аныяктарның санал-онал солчулгазы» чаа шимчээшкини элээн күш кирип турар. Ол Тываның күрүне университединиң эрткен чылдың сентябрь айда «Делгем санал-онал солчулгазы» төлевилел-биле Ажык ниитилел фондузу (АКШ) делегей чергелиг грантының боттанылгазының ачызы-биле эгелээн. Ол төлевилелге даянган кол хемчег – ТывКУ-нуң, Кызылдың башкы институдунуң студентилериниң, Көдээ ажыл-агый техникумунуң сургуулдарының болгаш Кызылдың школаларының өөреникчилериниң аразынга аныяктарның санал-онал солчулгазының талазы-биле маргылдаа болуп эрткен. Аңаа ниитизи-биле 32 кижи киришкен. Маргылдаа британ система-биле эрткен. Команда бүрүзү ийи кижиден тургустунган. Yш раунд иштинде командалар удурланышкак бөлүктер кылдыр катчы бээр ужурлуг: тала бүрүзүнден ийи команданың каттышканы – чазак биле оппозиция.
Улаштыр номчуур...
23.04.2014
Тываның Чазааның отчедун Оо-Шынаа суурнуң чурттакчылары эки деп санаан.
Чазактың 2013 чылда кылган ажыл-чорудулгазының дугайында отчет-биле чоннуң таныжылгазы уламчылап турар. Апрель 17-де Чазак Даргазының оралакчызы Артур Монгалга удурткан ажылчын бөлүк Тес-Хем кожууннуң эң-не ырак булуңу Оо-Шынаа суурга чораан. Чон көдээ школаның залынга чыглып келген. Хуралды Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң чоннуң амыр-мендизин айтырбышаан, ужур-чөптүг тайылбырны берген видеоролиги-биле эгелээн. Тыва дылга тайылбырлаан отчеттуң кол-кол чүүлдерин видеога көргүспүшаан, чонга таныштырган. Артур Монгал чурттакчыларны дүвүредип турар чугула айтырыгларга доктаап, республикада энергия чедишпезиниң болгаш транспорт аргыжылгазының нарын айтырыгларын шиитпирлээри-биле тургускан төлевилелдерниң кол ужур-утказын тайылбырлап берген. Ооң-биле чергелештир тус чер бот-башкарылга органнарының мурнунда салдынган ажылын, Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң 100 чыл оюнунуң байырлалынга хамаарыштыр белеткелге муниципалитеттерниң деткимчези херек дээрзин демдеглээн. Суурнуң амыдыралынга шиитпирлээри негеттинип турар эргежок чугула айтырыгларынга хамаарыштыр элээн каш айтырыгларны сайгарып чугаалашканнар.
Улаштыр номчуур...
|
|