Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Чылдың тергиинненри

Чылдың тергиинненри 31.12.2014

Улусчу чогаадылга бажыңынга  декабрь 27-де «Спортчу элита» деп ба­йырлал эрткен. Аңаа спорттуң янзы-бүрүхевирлеринге алдаржаан олимпий, сурдолимпий, паралимпий оюннарныңтергииннеринге, тренерлерге, хоочуннарга болгаш спорттуңхөгжүлдезинге үлүг-хуузун кииргеннерге күрүне шаңналдарын тывыскан. ТР-ниңБаштыңы – ЧазааныңДаргазы Шолбан Кара-оолду сценаже башкарыкчылар чалапты.

“Спортчулар бодунуң чүт- күлдүү-биле, бедик тура-соруу-биле бедик чедиишкиннерни чедип ап турар. Силер  чон мурнунга, аныяк-өскенге үлегер-чижек болуп турар силер. Сочи хоорайга паралимпий оюннарынга Россия медальдар талазы-биле 1-ги черни ээлээни дээрге маадырлыг чорук-тур. Кадык кижилер олардан өөренип, тиилелгеже чүткүлүнүлегерге алыр ужурлуг бис. Тывадан паралимпий оюннарның чемпиону Михаил Оюнга канчап чоргаарланмас бис. Чылдан чылче спорт тудугларын тудуп турарывыс дээрге, келир үеже көрүжүвүс болгаш аныяк-өскенге эки байдалдарны тургузуп турарывыстың бадыткалы-дыр. Каа-Хем суурга улуг спорт комплекизин тудуп алыр болзувусса, спортчу чедиишкиннеривис база бир бедик чадаже көдүрлүр дээрзинге бүзүрелим улуг. Спорт оран-саваларының көвүдеп турары — республиканыңчедиишкиннериниң магадылалы. 

Бүгү-россия чергелиг маргылдааларны бедик деңнелдиг эрттирип эгелей берген бис. Бистиң алдар-аттыг спортчуларывыс амыдыралдың мурнуку одуруунда, төлептиг үлегер-чижек болуп чорлар. Силер ам-даа бедик чедиишкиннерни чедип ап шыдаар силер, бис силерге чоргаарланыр бис. Кажан силер тиилекчи кылдыр үнүп келириңерге чер-чуртуңарныңыдык ыры чаңгыланы бээрге, кайы хире чоргааранчыг-дыр. Бистер ышкаш биче буурай чонга маадырлар чугула херек, амгы үеде ол маадырлар силер-дир силер. Ынчангаш Чазактың өмүнээзинден база бүгү тыва чоннуң мурнундан өөрүп четтиргеним илередип тур мен — деп, чылыг сөстер-биле Шолбан Кара-оол байыр чедиргеш, күрүне шаңналдарын тывыскан.

 “Спортчу элита — 2014”: «Олимпий оюннарның тер­гиин спортчузу» — Саян Ондар, Омак Сюрюн, «Олимпий эвес оюннарның тергиин спортчузу» — Эрес Кара-Сал, Сергек Ооржак,  «Паралимпий хевирниң тергиин спортчузу» — Руслан Очур, «Сурдолимпий хевириниң тергиин спортчузу» — Күдерек Ондар, «Тергиин хоочун спортчу» — Радислав Намажап, «Олимпийжи бүзүрел» — Ба­йыр Ондар, Солангы Донгак, «Бүгү-делегейниң дайынчы спортчу оюннарның бүзүрели» — Антон Салчак, Валерий Кара-оол, «2014 чылдың тергиин хүреш мөгелери” — Сайын-Белек Түлүш, Эрес Кара-Сал, Айдамир Монгуш, Ким Седен-оол, Отчугаш Тежик, Айдың Отчуржап, Алексей Монгуш, Сылдыс Монгуш, «Аът чарыжының тергииннери» — Айдыс Монгуш, Айдыс Сат, Белек Санчай, Аяс Хомушку, Менди Кужугет, Мерген Куулар. «Тергиин спортчу федерация» — ТР-ниң дзюдо федерациязы, ТР-ниң бут бөмбүүнүң федерациязы,  «ТР-ниң тергиин спортчу командазы» — элээди уругларның чыынды «Ирбис» командазы, ТКУ-нуң волейбол талазы-биле эр чыынды командазы. «Тергиин олимпий оюннар тренери» — Хеймер Ондар, «Тергиин олимпий эвес оюннар тренери» — Мерген-оол Монгуш, «Кадыкшылының байдалы-биле арга-шинээ кызыгаарлаттынган кижилерниң тергиин тренери» — Артыш Доржу, «Тергиин уруглар тренери» Айдаш Самдан олар болган. Олимпий, сурдолимпий, паралимпий оюннарның тергииннерин, тренерлерни, хоочуннарны аңгы-аңгы номинацияларның тиилекчилерин база шаңнап-мактаан. Байырлыг кежээге Тываның Баштыңы   Шолбан Кара-оолдуң чаңгыс катап бээр акша шаңналдарының сертификаттарын база кожууннарда тергиин ажылдыг спорт школаларын, тренер башкыларны шаңнаан.

Михаил Оюн, 2012 чылдың паралимпий оюннарының алдын медалының эдилекчизи:

— Бөгүн эрткен хемчегни дыка сонуургап, чүүлдүг- зүнүп, эки деп көрдүм. Шупту спортчу­ларның хей-аъды улам көдүрлүп, чаа-чаа тиилелгелер­же, чедиишкиннерже чүткүлү, тура-соруу  улам быжыгып    күштелген дээрзинге бүзүрээр мен. Ылаңгыя школа назылыг ажы-төлүвүстү хүндүткеп, шаң­нап-мактап турар болзувусса,  олар янзы-бүрү спорт хевирлеринге оон-даа кызымаккай болуп, эки белеткенир. Мурнувуста маргылдаалар эңмежок, оларга белеткенири — чоокку үениң сорулгазы.

Валерий Кара-оол, Чигжоу хоорайга болган делегей чергелиг ушу чемпионадының хү-лер медалының эдилекчизи:

— Шаңнал алганымга аажок өөрүп тур мен.  Алдар-аттыг спортчулар-биле кады мындыг бедикүнелелге төлептиг болуру меңээ чоргааранчыг-дыр.  Ушуга сонуургалды меңээ ачам оттурган деп болур. Чүге дизе бичииүелеримден эгелээш ол мени аңаа өөредип эгелээн. Ачам ушу база каратэге шылгараан кижи. Шаңналды алганым дээш тренерим Чойган Самбылага база ачамгаөөрүп четтиргенимни илередип тур мен.

Бо чылдың дургузунда тыва спортчулар эвээш эвес алдын, мөңгүн, хүлер медальдарны чаалап алганнар. Олар сөөлгү чылдарда Россия, Европа, делегей чергелиг маргылдааларга элээн хөй алдын, мөңгүн болгаш хүлер медальдарны чаалап эккелген. 2011 чылда — 187, 2012 чылда — 148, 2013 чылда — 214 медальды төрээн Тывазынга сөңнээн. А 2014 чылда түңнелдери-биле 255 медальды, ооң иштинде 91 алдын, 64 мөңгүн болгаш 44 хүлер медальдарны хевис, ринг болгаш татами кырынга тыва кижиниң күш-дамырының сайзыралын, спорттуң Тывада бурунгаар хөгжүлдезин бадыткап, бүзүрелдиг демиселге чедип алган. Эрткен чылдар-биле деңнээрге, 21 хуу хөй медальдарны тыва спортчулар эккелгени өөрүнчүг. Тывада спорт ордуларның тудуу уламчылап турар. Ооң эң улуу найысылалга 7 муң кижи хары угда кире бээр спортчу комплекизи болур. Спортчулар белеткээр тускай баазалыг, эки түңнелдерлиг спорттуң хевирлери дзюдо, сумо, ча адары болгаш хостуг хүрешти моон-даа соң­гаар сайзырадып, бурунгаар хөгжү­дер, чемпионнарны белеткээр сорулга база салдынган.

Шончалай  Ховалыг.

Альберт  Хомушкунуң  тырттырган чуруктары.


Возврат к списку