Главная - Официальный портал Республики Тыва

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


 В Туве более 250 человек борются с таёжными пожарами в Тандинском районе

В Туве существенно усилены группировки спасателей, которые трудятся на ликвидации природных пожаров в лесах. На утро сегодняшнего дня, по данным Минлеса Тувы, к тушению привлечены более 460 человек - это на сотню больше, чем днём ранее. Работают специалисты подразделения Авиалесоохраны, Главного управления МЧС России по Республике Тыва, Минобороны, Службы ГО и ЧС, наземные группировки органов местного самоуправления и добровольные пожарные команды.

Подробнее...

Новости

RSS
07.06.2014 13:18 / Мероприятия
Руководитель аграрного ведомства России прибыл с рабочей поездкой в Туву

В начале визита состоялась рабочая встреча министра сельского хозяйства Российской Федерации Николая Федорова с Главой Республики Тыва Шолбаном Кара-оолом, в ходе которой были обсуждены проблемы и перспективы развития агропромышленного комплекса региона.

Также в программе федерального министра – проведение рабочего совещания на тему: «Состояние и перспективы развития отрасли животноводства в Республике Тыва». 
Подробнее...
07.06.2014 09:48 / Сельское хозяйство
Министр сельского хозяйства России Николай Федоров посетит чабанские стоянки Тувы
Министр сельского хозяйства России Николай Федоров 7 июня посетит с рабочим визитом Республику Тыва. В аэропорту Кызыла его встретит Глава Тувы Шолбан Кара-оол. В течение дня они посетят стоянки животноводов, где федеральный министр ознакомится с бытом чабанов, их успехами и проблемами. По итогам посещения ряда крупных хозяйств республики состоится рабочее совещание, посвященное состоянию и перспективам развития животноводства в регионе. 
Подробнее...
06.06.2014 18:32 / Общество
Сергей Шойгу: Конкурс на участие в археологической экспедиции «Кызыл – Курагино» беспрецедентно  высокий

5 июня президент Русского географического общества Сергей Шойгу открыл IV сезон археолого-географической экспедиции «Кызыл –Курагино», проходящей в Туве и Красноярском крае.
Международная археолого-географическая экспедиция «Кызыл — Курагино» проводится каждое лето с 2011 года. Это один из наиболее крупных проектов Русского географического общества, цель которого — сохранить объекты культурного и исторического наследия в зоне строительства железнодорожной линии «Элегест — Кызыл — Курагино» протяжённостью более 400 километров. Вдоль маршрута этой ветки находится более 70 археологических памятников. Это и стоянки первобытного человека, и средневековые городища.

Церемония открытия нового сезона «Кызыл — Курагино» между Москвой и урочищем Саускен в Туве, где в этом году проходят раскопки, состоялась в формате телемоста. 
Подробнее...
06.06.2014 17:05 / Общество
В столице Тувы открыли стелу памяти погибших при тушении лесных пожаров

Траурный митинг и церемония открытия стелы пожарным, до конца исполнившим служебный долг, состоялись в столице республики, городе Кызыле, на территории Тувинской базы авиационной охраны лесов от пожаров. Событие приурочено ко второй годовщине гибели десантников-пожарных при тушении лесного пожара в Бай-Тайгинском районе Тувы. 6 июня 2012 года оборвались жизни восьмерых сотрудников «Тувавиалесоохраны», попавших в огненное кольцо. Все они – Радион Хуурак, Херел Кызыл-оол, Андрей Шилин, Сергей Федотов, Николай Былев, Виктор Стремоусов, Николай Новиков и Владимир Кечил-оол – посмертно награждены Орденами мужества. Подвиг молодых парней, самому старшему из которых было 36 лет, не забыт в Туве. 

Подробнее...
06.06.2014 15:59 / Культура
В столице Тувы состоялся марш-парад оркестров, наполненный высоким смыслом патриотизма   и единения

5 июня в столице Тувы стало праздником духовой музыки. Она звучала с самого утра до позднего вечера. С 9 часов в Тувинской государственной филармонии проходил конкурс оркестров и ансамблей. Свои программы на суд международного жюри под руководством начальника военно-оркестровой службы РФ – главного военного дирижера, Заслуженного деятеля искусств России, Народного артиста Российской Федерации, генерал-лейтенанта Валерия Халилова, представили 13 коллективов, среди которых сразу три – из Тувы. Затем в Национальном театре состоялся концерт Центрального военного оркестра Министерства обороны России. В 20 часов по местному времени в концертную площадку превратился весь центр Кызыла. Коллективы – участники II Международного фестиваля духовых оркестров и ансамблей «Фанфары в центре Азии» – подарили жителями гостям столицы Кызыла удивительное по красоте и наполненное высоким смыслом патриотизма и единения зрелище – марш-парад оркестров. 

Подробнее...
06.06.2014 15:48 / Культура
Главному военному дирижеру России  Валерию Халилову присвоено  звание  «Заслуженный деятель искусств Республики Тыва»

Концерт Центрального военного оркестра Министерства обороны Российской Федерации под управлением начальника военно-оркестровой службы РФ – главного военного дирижера, Заслуженного деятеля искусств России, Народного артиста Российской Федерации, генерал-лейтенанта Валерия Халилова, который состоялся вечером 5 июня в Национальном музыкально-драматическом театре им. В Кок-оола, без преувеличения, стал одним из главных событий юбилейного для республики года. Зрители говорили о нем, как о большом подарке, который еще долгое время будет вдохновлять всех, кто смог прикоснуться к искусству музыкантов в погонах. Военный оркестр показал пример не только высочайшего профессионализма, но и уважительного отношения к зрителямво время всех своих выступлений в Туве – и на концертах в Бурен-Хеме и Чадане, которые проходили под открытым небом, и на сцене театра.   

Подробнее...
06.06.2014 14:54 / Общество
Глава Тувы поздравил ветерана тувинской культуры Марию Андреевну Хадаханэ с днем рождения!

День рождения отмечает сегодня, 6 июня, известный литературовед, критик, писатель и журналист, кандидат филологических наук, член Союза писателей России, заслуженный работник культуры Тувинской АССР и Российской Федерации, Почетный гражданин г. Кызыла Мария Хадаханэ. Уроженка Иркутской области, Мария Андреевна приехала в Туву в 1945 году. Здесь окончила школу, после чего поступила в Иркутский госуниверситет. С днем рождения ветерана тувинской культуры поздравил Глава республики Шолбан Кара-оол. В поздравлении главы региона говорится: «Глубокоуважаемая Мария Андреевна! Позвольте от всего сердца поздравить Вас со знаменательным днем в Вашей жизни! Ваше имя – талантливого прозаика, литературного и театрального критика, переводчика, исследователя устного народного творчества тувинцев и педагога — неотделимо от истории тувинской литературы, развитие которой всегда было Вашей неустанной заботой, объектом творческих усилий. 

Подробнее...
06.06.2014 11:02 / Сельское хозяйство
В Туве наблюдается  устойчивый рост поголовья скота

Об этом свидетельствуют предварительные итоги окотной компании, подведенные на очередной коллегии Министерства сельского хозяйства и продовольствия республики. На начало июня в хозяйствах Тувы всех форм собственности получено и сохранено в общей сложности 568 937 ягнят и козлят, что составляет 107,8 процента от запланированного. Из ожидавшихся 46 208 телят получено 48 143 головы, или 104,2 процента. Темпы и ход окотной кампании этого года намного опережают показатели прошлого года. Так, деловой выход ягнят составил в среднем по республике 88 голов на 100 овцематок, козлят – 81, тогда как в 2013 году – соответственно, 70 и 76 голов. Деловой выход телят на начало июня составил 73 процента по сравнению с 66 процентами аналогичного периода прошлого года. 

Подробнее...
06.06.2014 10:55 / Культура
В Туве начал работу I Международный скульптурный симпозиум

Девять скульпторов из Монголии, Кыргызстана и регионов России приступили к работе в Туве в рамках I Международного скульптурного симпозиума, посвященного 100-летию единения России и Тувы. Менее чем за два месяца, до 23 июля, им предстоит изваять из натурального камня по заранее отобранным на конкурсе эскизам скульптуры, которые затем украсят улицы и скверы столицы Тувы – Кызыла, также отмечающего в этом году 100-летний юбилей со дня основания. На этой неделе специально для участников симпозиума и по их личному выбору из Хакасии с Саянских месторождений природного камня были доставлены блоки из мрамора, гранита, серпентинита, самый крупный из которых весит около 15 тонн. 

Подробнее...
06.06.2014 10:53 / Общество
Почта России подготовила подарок к 100-летию единения Тувы с Россией

27 июня в обращение выйдет почтовая марка «100-летие единения России и Тувы». Это событие сегодня проанонсировал на своем сайте московский филиал Почты России. На почтовой марке изображён Государственный герб Тувы, окружённый национальным орнаментом, говорится в сообщении. Дизайн марки выполнил российский художник Роман Комса. Марка изготовлена в форме ромба размером 37х37 мм. Ее номинальная цена составит 15 рублей. К выпуску в обращение подготовлены конверты первого дня с гашениями почтовыми штемпелями столиц России и Тувы.

Подробнее...

Фоторепортажи

В Туве в честь Дня республики состоялось вручение госнаград труженикам

15.08.2024

Владислав Ховалыг пообщался с участниками молодёжного форума "Команда Тувы - 2030"

14.08.2024

Человек-эпоха: Григорий Чоодуевич Ширшин отметил 90-летний юбилей

08.08.2024

В Туве в первый день народного праздника Наадым чествовали животноводов республики

18.07.2024

В Туве открыли праздник животноводов - Наадым-2024

18.07.2024

Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

10.07.2024

В Кызыле стартовал Чемпионат России по стрельбе из лука

09.07.2024

В Туве образцовым семьям вручили медали «За любовь и верность»

09.07.2024

В канун Дня России вручили государственные награды Российской Федерации и Республики Тыва. 11.06.2024.

11.06.2024

Встреча Нового года по лунному календарю - Шагаа-2024

10.02.2024

ПОСЛАНИЕ Главы Республики Тыва Верховному Хуралу (парламенту) Республики Тыва о положении дел в республике и внутренней политике на 2024 год

19.01.2024

Владислав Ховалыг – Мы ценим конструктивное взаимодействие органов государственной власти Тувы и прокуратуры

15.01.2024

Глава Тувы поздравил родителей ребенка, родившегося в первые минуты нового 2024 года

01.01.2024

В Национальном театре Тувы состоялась торжественная церемония вручения государственных наград

29.12.2023

Ёлка Главы Тувы собрала тысячу детей со всех районов республики

26.12.2023

Глава Тувы поощрил спортсменов республики, достигших высоких результатов на международных соревнованиях

25.12.2023

В Туве подвели итоги спортивного года

25.12.2023

Мечты детей с «Ёлки желаний» исполнят члены правительства Тувы

24.12.2023

При государственной поддержке в Туве заработало крупное овощехранилище

23.12.2023

Глава Тувы присоединился к всероссийской благотворительной акции «Ёлка желаний»

21.12.2023


 
Медээлер
RSS
06.08.2014
Эрик кыдыы

100 чылче базымнар

2014 — чугула болгаш шиитпирлиг чыл болуп төөгүге артар. Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш найысылал Кызыл хоорайның 100 чылын күзүн демдеглээр бис— ол онза чугула ужур-дузалыг юбилейлер-дир. Аңаа уткуштур республиканың сайзыралынга көскү өскерилгелерни чедип алыр болгаш келир  үениң чогумчалыг таваан салыр ужурлуг. Эге базымны кылыр болгаш Тываның чаа, чырык овур-хевирин шимээр тудугларны кылыр арга тургустунганы-биле хоорайның ол-бо чүгүнде тудуг ажылының кидин түлүк чоруп турарын эскербес аргажок.

«Байырлалдың чугула тудугларының аразында Енисейниң эриин чаартыры база кирген. Күчүлүг Енисей эгезин моон алган, келир үеде Тываның  найысылалының таваан маңаа салган. Бо черниң онзагай демдектери биске хөйнү сөглеп турар. «Каттышкан хемнер — каттышкан салым-хуу». Тываның болгаш Россияның ниити салым-хуузу маңаа доңнашкан. Улуг-Хемниң  эриин ооң төөгүзүнге төлептиг кылдыр чаартып кылыр сорулганы ыяап-ла эки күүседир ужурлуг бис» — деп, Тываның Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол айыткалында эрик кыдыының ажылын база демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
24.07.2014
Барыын-Хемчик — деткимчеге бүзүрелдиг

Барыын-Хемчик кожууннуң төвү Кызыл-Мажалык суурга келир чылын чаа школа туттунар. Ол ажылга 345 млн. рубльди республика бюджединден тускайлаан.

Оон аңгыда 280 олуттуг уруглар садын ажыглалга киирери база көрдүнген. Шекпээр болгаш Барлык суурларда спорт шөлдери көскүзү-биле чаарттынар, ол ажылга 2 млн.250 муң рубль көрдүнүп турар. Чамдык школаларга септелге кылып алыры-биле 250 муңдан 800 муң рубльди тускайлаар. Шекпээр суурда уруглар садының оран-савазын чаартып кылырынга 19 млн. рубльди хары угда төлээр. Ол дугайын Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол бо чылдың июль 20-де Барыын-Хемчикке болган малчыннар наадымының үезинде дыңнаткан. Мурнунда ол ук кожууннуң чурттакчылары-биле ужуражылга үезинде кирген чагыгларның барык дөгерезин күүсеткенин база ол дыңнаткан. Ооң сөстерин чурттакчылар улуг сеткил ханыышкын-биле хүлээп алган, чүге дээрге сөөлгү үеде көдээде амыдырал хайныышкынныг апарган. Аныяк өг-бүлелерниң саны көвүдээн, ооң уламындан уруглар саны база немешкен. Чаа школага болгаш уруглар садынга малчыннарның уруглары баарлар. Бо чылын Барыын-Хемчиктиң 35 чаштары Крымга халас путевка-биле дыштанганнар, 70 кижи Россияның өске лагерьлеринге дыштаныр. Путевкаларны хөй кезиинде малчыннар уругларынга берген. Санитар «УАЗ» машинаны болгаш «Волганы» социал ажылдакчылар ажыглаар кылдыр чагырга черинче дамчыткан.

Улаштыр номчуур...
24.07.2014
Чүрээмге чоок өөрлерим

«Тувинская правда» солун-биле мээң харылзаам Светлана Владимировна Козлованың ады-биле холбашкан. Бо кайгамчык аттың артында катаптаттынмас овур-хевир, чогаалчының болгаш журналистиң улуг талантызы, мерген угаанныг дагдыныкчының, эриг баарлыг ие кижиниң салым-чаяаны чаштып чыдар. Эгелеп чоруур авторларга ол кайгамчык камныг кижи. Ынчангаш «Исток» чечен чогаал каттыжыышкынын дыка хөй чылдарның дургузунда удуртуп келген.

«Исток» дугайында душ бооп билип каан мен. 1971-1972 өөредилге чылында (Тывага ажылдап эгелээн чылым ол чүве) Бай-Тайга кожууннуң Кызыл-Даг суурга башкылай берген мен. «Тувинская правда» солунче чечен чогаал каттыжыышкыны тургузуп алыр дугайында саналдап чагаа бижээн мен. Бистиң Соңгу Осетияга ындыг чечен чогаал каттыжыышкынын тургузуп алгаш турган бис. Ол санал-чагаам-биле катай элээн каш шүлүктеримни база чоруттум. Светлана Владимировна дораан харыылаан, ындыг чечен чогаал каттыжыышкыны бар, ооң адын «Исток» дээр деп. Кызылга келгеш, ыяап-ла редакцияже бакылап кээп турарын чагып каан болду. Шүлүктеримни база дораан солун арнынга парлаан, а ооң соонда өзүп орар даш чонукчуларының дугайында «Даш тоол» деп очеригимни «Тувинская правда» чырыткан. Ол очерктиң маадырлары Валерий Ооржак биле Александр Ойдуп шагда-ла Россияның Чурукчулар эвилелиниң кежигүннери апарган, оларның ажылдары болгаш ат-сураа хөйге дыка эки билдингир.

Улаштыр номчуур...
24.07.2014
Азия төвүнде чаа Арбат

Найысылалдың чаартылгазы

Кызыл хоорайның төп кезээниң чаартылгазы чиңгине планның төлевилелинде кирген. Эрги оруктар чаарттынып турар, чадаң ыяштарны тарып, төп черниң даштыкы хевирин үреп турар садыг төптерин өскээр көжүрери-биле ажылдар эгелээн. Найысылалдың Тыва эки турачылар кудумчузу удавас чаа Арбат шөлү кылдыр хуула бээр. Хоорайның төп кудумчуларының аян-шинчизи шевергин, чараш апаар. Чаа тыва Арбатка эрткен-дүшкен улуг-бичии улус дыштаныр аргалыг болур.

«Бо ажылдың баштайгы чадазы «Найырал» кинотеатрындан Россельхозбанкының дужунга чедир  Арбаттың девискээри кылдыр көрдүнген. Хоорайның хевирин онза көрүштүг кылырын планнаан. Ол чоокта  үүрмек барааннарның бичежек үгектерин ап кааптар. Чаартылга ажылынга чарыгдалдың түңү улуг. Ынчангаш Кызыл хоорайның 100 чылынга «Далайга дамды дуза» деп фондуну тургускан бис. Төп кудумчуну чаартып кылырынга хоорай чагыргазының ажылдакчылары боттарының ай дургузунда ажылдаан шалыңын берген база  сайгарлыкчылар акша-көпеекти агар санче шилчидип эгелээн. Чүгле  хоорайның бурунгаар хөгжүлдезинге эвес, төрээн республикавыстың сайзыралынга үлүг-хуузун киириштирип турар. Бо орукка чүгле чадаг кижилер кылаштажыр болгаш машиналар маңнавас кылдыр төлевилелде ынчаар киирген.

Улаштыр номчуур...
24.07.2014
Найыралдың оруу

Тываны Россияның өске девискээрлери-биле харылзаштырып келген кара чаңгыс улуг орук амгы үениң делгем автомагистралы М-54-түң төөгүлүг ады — Ус оруу. Күчүлүг Улуг-Хемниң бир адыры Ус хемниң адындан ооң ады укталган. 

Бо орукту тударын XIX векте Тыва биле Россияның аразында ажыл-агыйжы болгаш садыг харылзааларының тывылганы негей берген. Орус садыгжы Н.В.Веселов бодунуң бараан чиңин Тываже 1863 чылдың март айда эң-не баштай чоруткан. Ооң соонда орус садыгжылар Тывага садыг паараңнарын ажыдып, тус черниң чонундан мал, өлүк аймаанга, пөс-таавы, эт-сепке орнап ап турар апарганнар. Саян сынны ажылдыр орук тудар дугайында айтырыгны садыгжы Г.П.Сафьянов кончуг идепкейлиг көдүрүп турган. 1909 чылда Россияның Күрүне Думазы орукту тудуп эгелээриниң дугайында шиитпирни хүлээп ап, баштайгы дээрезинде 1,25 млн. рубль акшаны үндүрген. Ол шагда орус  акшаның  үнези дыка улуг турган болгаш, бо дээрге кончуг хөй акша-төгерик-тир. Инженер А.Глебовичиниң төлевилели-биле Ус оруунуң тудуун 1910 чылда эгелээн. Олче көшкүн орус тараачыннарны, шөлүттүрген херектээннерни, тус черниң чурттакчыларын хаара туткан. Хамык ажылды хол-биле кылып, чүъктер сөөртүрүнге аъттарны ажыглап турган. Чон Ус оруу-биле ону туткан шаа-биле аргыжып эгелээн.

Улаштыр номчуур...
22.07.2014
Чепсээвис — уран сөс

Журналистер шуулганындан    

Тыва Республиканың төөгүзүнде болгаш Тываның журналистериниң амыдыралында бир уттундурбас улуг болуушкун болуп эрткен. Ол дээрге «Сибирь – идегелдиң девискээри» деп журналистер шуулганы-дыр. Ооң байырлыг ажыдыышкыны ТР-ниң Чазак Бажыңының хуралдаар залынга болган. Сибирьниң бүгү булуңнарындан келген журналистер  болгаш Москвадан хүндүлүг аалчылар – шупту ийи чүс ажыг массалыг инфомация чепсектериниң ажылдакчылары ол шуулганга киришкен. Байырлыг хуралга олар националдар аразында хамаарылгаларны аяннаштырарынга массалыг информация чепсектериниң ролюнуң дугайында чугааны кылган.

Чыылган хөй журналистерниң мурнунга байыр чедирип сөс алгаш, ТР-ниң Баштыңы — Чазааның Даргазы Ш.В.Кара-оол чүнүң-даа мурнунда  мындыг улуг, хүндүлүг шуулганны хүлээп ап, ону организастап эрттирер ээлери боор эргени берген РФ-тиң Журналистер эвилелиниң баштаар черинге, ооң даргазы Всеволод Леонидович Богдановка, Ажык-чарлыг чорук камгалалының фондузунуң президентизи Алексей Кириллович Симоновка өөрүп четтиргенин илереткен.

– Журналисчи мергежилиңерниң тергииннери болгаш силер сөстүң күжүн кымдан-даа артык эки билир силер, ылаңгыя амгы информастыг технологиялар чүс чылында. Силерниң ажылыңар чонга дыка херек. Украинаның мурнуу-чөөн талазында дайынчы хөделиишкиннерни, ында байдалдың шынын хөйнүң караанга көргүзүп чедирер дээш журналистер  солдаттар-биле дөмей амы-тынын артынче каггаш, эрес-дидим ажылдап чоруп турарын көрүп тур бис. Ол дайында Россияның журналисчи ниитилели кижи хорамчазынга таваржып эгелей бергени хомуданчыг болбас аргажок. Бүгү делегейге шынны көргүзери ол хире аар «өртектиг» болуп турары ол-дур — деп, Шолбан Валерьевич демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
22.07.2014
Угаан-сагыштың хостуу

«Сибирь – идегелдиң девискээри» деп журналистер шуулганының  үезинде «Сибирика» сайттың редактору, Россия Федерациязының Журналистер эвилелиниң шаңналының лауреады, «Сибирьниң журнализи» аттың эдилекчизи Олег Нехаев «Журналистикада майыктарның (стереотиптерниң) кулданыышкынындан адырлып алырының херек кырында аргалары» мастер-классты эрттирген. Олег Алексеевич — журналистикада тапталы берген майыктардан хостуг болурунуң, материалдар белеткээрде канцеляризмнерни ажыглаарының удурланыкчызы. Канцеляризмнерни эң ылаңгыя даргалар хөй ажыглап турар. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол «Родина» журналга интервьюзунга, канцеляризмнер ажыглавайн, республиканың дугайында билдингири-биле чугаалап бергени ооң угаан-сагыжының хостуунуң херечизи дээрзин Олег Нехаев демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
22.07.2014
Аныяктарның бизнес-төлевилелдери

Аныяктарның «Дүрген-2014» шуулганының киржикчилери Тываның Баштыңынга бизнес-төлевилелдерин кииргеннер.

Ол дугайын Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол аныяктарның «Дүрген-2014» өөредилге шуулганының киржикчилери-биле ужуражылга үезинде дыңнаткан. Мурнуку чылдарда дег, Тывада, Россияның өске регионнарында, оон туржук, даштыкыда дээди болгаш тускай ортумак өөредилге черлеринде өөренип турар оолдар болгаш кыстар-биле чугаа ажыт-чажыт чок болган. «Чыл санында эртип турар бо шуулганның кол сорулгазы — ажыл-чорудулганың аңгы-аңгы хевирлеринге чугула төлевилелдерни ажылдап кылып шыдаар аныяктарны илередири» — деп, Чазак Даргазы дыңнаткан. «Силерден ажыктыг саналдарны хөйнү манап турар бис, ооң соонда күрүне деткимчезин аңаа тургузар — деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан. - Аныяктарның республика амыдыралынче ханылап кирери, ооң сайзыралының «моторжугажы» болуру күзенчиг. Ынчангаш силерниң-биле ажылдаар кылдыр тодаргай төлевилелдерни күүседириниң талазы-биле эксперттерни чалаан ужурувус-даа ында. Мындыг ужуражылгалардан ажыктыг чүүлдер  алырынга сонуургалым улуг. Силерден кол негелде — шыырак билигни чедип алыры, баштай бодаарга, шыдаттынмас ышкаш төлевилелдерниң күүселдезинге киржир үени эрттирбези чугула. Аныяк назын дораан эрте бээр, профессионал өзүлдениң таваан салып, четтигер ужурлуг силер. Оон аңгыда силерни регионну сайзырадырының оруктарын саналдаар кижилер деп идегеп турар бис».

Улаштыр номчуур...
22.07.2014
Тываның дуржулгазы Россияга херек

Орус дыл башкылаашкынының дугайында

Россияның Чазаа орус дылды өөредип турары чогуур деңнелге четпейн турар девискээрлерге орус дылды башкылаарының тускай сорулгалыг программазын белеткээрин РФ-тиң Өөредилге болгаш эртем яамызынга дааскан.

Ол дугайында Россияның Чазааның чанында орус дыл талазы-биле чөвүлелдиң хуралынга сайгарган, ону Чазак Даргазының оралакчызы Ольга Голодец башкарып эрттирген. Тываның үлегерин езугаар орус дылды деткиириниң онза хемчеглерин алыры чугула дээрзин сөөлгү ЕГЭ-ниң түңнелдери көргүскен, Голодецтиң чугаалап турары-биле алырга, «орус дылды школага канчаар өөредип турарын илдеңи-биле ажыткан». Орус дылды өөредири чогуур деңнелге четпейн турар болгаш онза хемчеглерни алыр ужурлуг регионнарның даңзызын чөвүлелге тургускан. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол бо айтырыгны 2007 чылда көдүрүп турар үеде орус дылды билириниң деңнели Россия Федерациязының 10 регионнарында, ооң иштинде мурнунда бо талазы-биле чогумчалыг деп санадып турган Якутияда болгаш Бурятияда чогумчалыг эвес болган.

Улаштыр номчуур...
19.07.2014
Ш.КАРА-ООЛ: Тыва дээрге тываларга безин тывызыксыг оран-дыр

«Звезда» телеканалдың тырттырыкчы бөлүү Тываның девискээринге ажылын бо хүннерде доозуп турар. Ийи неделя дургузунда бөлүктүң кежигүннери бүгү республиканы эргип кезээн. Кызыгаар чоогунуң районнарының чурттакчылары болгаш малчыннары-биле ужурашканнар, аңчылар болгаш балыкчылар-биле чугааны кылганнар. Тываларның хүн бүрү амыдыралын сонуургап көргеннер, а ол ышкаш хоорайжыларның канчаар чурттап турарын сонуургааннар. 

Оларның сорулгазы — амгы Тываның амыдыралының дугайында фильмни тырттырары. Июль 17-де регионнуң удуртукчузу Шолбан Кара-оол-биле бөлүктүң ажылдакчылары ужурашканнар, журналист Никита Рудаков айтырыгларны  салган.

— Протекторатты чарлаан соонда чүс чыл, бистиң күрүнениң составынга Тываның киргенинден бээр 70 чыл эрткен соонда Россия-биле чоокшулажылга Тываны чогумчалыг кандыг чүүлдерге чедиргенил?

Улаштыр номчуур...
19.07.2014
«Сибирь – идегелдиң девискээри»

Журналистер шуулганы

Июль 18-те ТР-ниң Чазак Бажыңынга журналистерниң «Сибирь – идегелдиң девискээри» шуулганының байырлыг ажыдыышкыны болган. Аңаа Тываның Баштыңы Ш.Кара-оол, Россияның Журналистер эвилелиниң баштаар чериниң даргазы Всеволод Богданов, ТР-ниң информатизация болгаш харылзаа сайыды Органа Натсак, Кемерово, Омск, Томск, Тюмень, Новосибирск областардан, Красноярск, Алтай крайлардан, Бурят, Хакас республикалардан, Ямал-ненец автономнуг округтан, Москвадан келген журналистер  болгаш Тываның массалыг информация чепсектериниң төлээлери киришкен.

Шуулганның байырлыг хуралы  Тываның Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оолдуң байыр чедириишкини-биле ажылын эгелээн. Ш.В.Кара-оол Сибирьниң журналистеринге республика бо чылын Тыва биле Россияның демнежилгезиниң 100 чыл оюн демдеглеп турарын, тыва-орус чоннарның аразында акы-дуңмалышкы харылзааларын, ылаңгыя  Ада-чурттуң Улуг дайынынга тыва эки турачыларның эрес-дидим тулушканын чоргаарал-биле чугаалаан. Июль 24-те 90 харлаар эң-не хоочун «Тувинская правда» (баштайгы ады «Кызыл тараачын») солунунуң республикага интернационалчы чорукту хевирлээринге киирген улуг үлүг-хуузун база онзалап демдеглээн.

Улаштыр номчуур...
19.07.2014
Украинаның хамаатыларынга

Тываның Чазаанга ИХЯ-ның болгаш ОБЯ-ның Тыва Республикада төлээлериниң, республиканың Күш-ажыл болгаш социал политика яамызының, а ол ышкаш Медицина камгаладылгазының девискээр салбырының ажылдакчыларының киржилгези-биле чөвүлел хурал болган, ону Тыва Республиканың Баштыңының Администрациязының болгаш ТР-ниң Чазак Аппарадының удуртукчузу Аяна Шойгу эрттирген.

Чөвүлел хуралга Украинадан республика девискээринче дезип чедип кээп турарларның дугайында нормативтиг эрге-хоойлу актызының төлевилелин ажылдап кылырынга хамаарыштыр айтырыгны сайгарган. Медицина камгаладылгазының девискээр салбыры дескеннерниң даңзызын тургузар. «Украинаның хамаатыларынга түр чурттаар черни чурттуң девискээринге тып бээриниң талазы-биле эргежок чугула хемчеглерни алыр сорулганы Россияның Чазаа регионнарның мурнунга тургускан — деп, Аяна Шойгу чугаалаан. — Ынчангаш келген кижилерниң аъш-чеминден эгелээш, медицина хандырылгазынга чедир айтырыгларны боданыр ужурлуг бис».

Улаштыр номчуур...
19.07.2014
Быжыг сорук, изиг күзел турда...

«Тыва — хөгжүлдениң девискээри»

Июль 15-те Таңды кожууннуң Дүрген-Оруу деп черге «Тыва — хөгжүлдениң девискээри» («Дүрген–2014») аныяктарның өөредилге чыыжының байырлыг ажыдыышкыны болуп эрткен. Ону дөрт чыл дургузунда ТР-ниң Чазааның деткимчези-биле ТР-ниң Аныяктар болгаш спорт херектериниң талазы-биле яамы, Тыва Республиканың Аныяктар чазаа белеткеп эрттирип турар. 

Бо чылын чыышка Тываның 16 муниципалдыг тургузугларындан  болгаш Москва, Санкт-Петербург, Новосибирск, Томск, Иркутск, Абакан дээш, оон-даа өске хоорайларда өөредилге черлериниң студентилериниң 14 землячестволарындан ниитизи-биле 400 ажыг кижи киржип турар. Чыыштың программазы ажыктыг болгаш солун. Хүннүң бирги чартыында аныяктар өөредилгелерге киржип, арга-дуржулгазын, билиглерин байлакшыдып алыр, ооң соонда дыштанылга болгаш спорт хемчеглеринге идепкейлиг киржип турар. Өөредилгени ийи аңгы хевирге тодараткан: «Социал төлевилелдерни ажылдап кылыры» база   «Аныяк сайгарлыкчының школазы». Чедиишкинниг сайгарлыкчы чоруктуң дүрүмнери болгаш ооң ужур-дузалыг чорудулгазының дугайында кичээлдерни Красноярск хоорайның экономика институдунуң башкызы С.В.Трунов, аныяктар херектериниң талазы-биле федералдыг агентилелдиң Тыва Республика талазы-биле куратору А.В.Грищенко, Москваның делегей чергелиг бизнес школазының башкылары А.В.Крылов, И.Б.Крымский база республиканың ат-алдарлыг актерлары, Тываның янзы-бүрү албан черлериниң ажылдакчылары эрттирер.

Улаштыр номчуур...
19.07.2014
Ш.КАРА-ООЛ: «Тываже кирип моорлаңар!»

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң интервьюзун «Родина» төөгү журналының «Тыва болгаш Россия: 100 чыл кады» деп тускай үндүрүлгезинге парлаан. Айтырыгларны корреспондент Сергей Антоненко салган.

— Бо чылын Тыва улуг үш юбилейни — Тываны (Урянхай крайны) Россияның хайгааралынга алганының 100 чылын, бодунуң найысылалы — Кызыл хоорайны үндезилеп тургусканының 100 чылын болгаш Россия Федерациязының составынга Тыва Арат Республиканың эки тура-биле каттыжып киргениниң 70 чылын демдеглээр болгай. Төөгүнүң ол болуушкуннары кандыг чылдагааннардан база кандыг байдалдардан болганыл?

— Россияның Тыва-биле, ниитизи-биле национал республикалар-биле эвилелин Барыын чүк колония кылдыр күш-биле кииргени, өске күрүнениң девискээрин эжелээни деп санап турар дээрзин билир мен. Украинада болуушкуннар-биле холбаштыр ол улам чидигленген. Тыва бо талазы-биле оларга чемиш болбас. Ол Россияның составынга ийи удаа кирген, кайызында-даа эки тура-биле.

Улаштыр номчуур...
19.07.2014
Хөгжүлдени ыяап алыр

Тываның мелиорациязы

Июль 15-те ТР-ниң Чазааның Бажыңынга РФ-тиң көдээ ажыл-агый яамызының Мелиорация департаментизиниң директору Даниил Путятинниң удуртулгазы-биле ажыл-агыйжы хурал болуп эрткен. Аңаа ТР-ниң көдээ ажыл-агый, экономика, саң-хөө, чер болгаш өнчү-хөреңги хамаарылгаларының сайыттары, Таңды, Чеди-Хөл кожууннарның чагырга даргалары база «Тывамелиоводхоз» эргелелиниң директорунуң хүлээлгелерин күүседип турар Иван Космогоров олар киришкен.

Республиканың мелиоративтиг комплекизиниң чаартылгазының талазы-биле федералдыг ведомство-биле кады чорудар хемчеглерниң дугайында сайгарып чугаалажыры — хуралдың кол айтырыы болган. «РФ-тиң көдээ ажыл-агый сайыды Николай Федоров биле Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң мелиорация чаартылгазының талазы-биле ат салган шиитпири езугаар Даниил Путятин Тывада чедип келген» — деп, республикада  агроүлетпүр комплекизиниң адырын харыылап турар, ТР-ниң Чазааның Даргазының оралакчызы Сергей Огнев чугаалаан. «Республикада ниитизи-биле 49 суггарылга системазы бар, оларның сези федералдыг өнчү-хөреңгиде. Республикада херек кырында чүгле 37, ооң иштинде 5 күрүнениң база 32 муниципалдыг суггарылга системаларын ажыглап турар. Оларның хөй кезиинге капиталдыг септелге болгаш чаартылга негеттинип турар. 14,2 муң гектар азы шөлдерниң 45, 8 хуузу суггартынып турар.

Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png