Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
День Республики Тыва был утвержден как государственный праздник законом республики №143 от 12 февраля 1999 года «О праздничных днях Республики Тыва». В республике этот день является выходным.
Подробнее...
Новости
25.04.2016 18:49 / Мероприятия
Сегодня глава МЧС России провел заседание рабочей группы Правительственной комиссии по предупреждению и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций, которое было проведено в рамках проведения всероссийского командно-штабного учения, которое проходит в период с 25 по 28 апреля.
Крупномасштабное учение посвящено реагированию всех экстренных служб на чрезвычайные ситуации, вызванные половодьем и крупными природными пожарами.
В соответствии с прогнозом, регионы страны готовятся к третьему этапу весеннего паводка, в ходе которого сложная ситуация прогнозируется в Сибири и на Дальнем Востоке.
Подробнее...
25.04.2016 16:16 / Мероприятия
Правительство Республики Тыва с 25 апреля вводит особый противопожарный режим, который будет действовать до 15 мая. В понедельник на аппаратном совещании глава республики Шолбан Кара-оол поставил задачу усилить противопожарную работу в лесных массивах в период майских выходных дней.
Глава республики потребовал от соответствующих руководителей принять все профилактические меры, а также организовать работу «горячих линий» для оперативного информировании о возникновении пожаров.
Согласно постановлению, ограничено пребывание граждан в лесах и въезд в них транспортных средств на указанный период.
Подробнее...
25.04.2016 15:10 / Культура
Глава Тувы Шолбан Кара-оол не нарушил традиции и, несмотря на плотный рабочий график, в минувшую субботу лично поприветствовал участников XVII Республиканского фестиваля народного творчества «Тыва – бистин оргээвис» (Тува – наш дом родной).
«Молодцы, мои Земляки! Я безмерно рад за Ваш высокий дух и энтузиазм, который был очевиден на сцене республиканского фестиваля художественной самодеятельности», - поделился впечатлениями глава региона. Он отметил, что фестиваль уже в течение 20 лет подряд востребован населением. Мероприятие собирает огромное количество участников по всей Туве. Таков позитивный настрой народа.
Подробнее...
25.04.2016 14:10 / Здравоохранение
Глава Тувы Шолбан Кара-оол в понедельник на аппаратном совещании потребовал от министра здравоохранения Орлана Донгака объяснений по поводу происшествия в детской поликлинике города Кызыла. В минувшую пятницу в сети интернет появилось видео, на котором заметна большая очередь у регистратуры и зафиксирован скандал с участием женщины.
«Орлан Эрес-оолович, Вы в курсе скандала, который произошел в детской поликлинике? Я давал поручение, чтобы напряжение с очередями в медучреждениях было снято, чтобы эта работа проводилась как-то более разумно, - обратился Глава Тувы к министру. – Знаю, Вы мне сейчас о конкурсах начнете рассказывать. Я считаю, что Ваша инициатива о конкурсе на лучшую регистратуру, электронному виду регистрации – она правильная, но люди не могут записаться, потому что там всегда «занято».
Подробнее...
25.04.2016 13:35 / Мероприятия
Совещательный орган, призванный защищать права, свободы и законные интересы тувинцев-тоджинцев, признанных коренным малочисленным народом Сибири, создан при Правительстве Тувы. Соответствующее распоряжение подписано 20 апреля. В состав совета, кроме депутатов, руководителей министерств и ведомств Тувы, введены главы всех общин, отнесенных к малочисленным народам – «Оо-Хем», «Хам-Сыра-Алдын-Иви», «Узю», «Кара-Доот», «Моген-Бурен», «Эми», «Кара-Балык» и «Балыктыг».
Совет будет работать на общественных началах и заниматься разработкой мер по реализации государственной политики в отношении малочисленных народов, анализом исполнения решений, направленных на защиту исконной среды обитания
Подробнее...
24.04.2016 16:50 / Общество
«В лице Преосвященного епископа Кызыльского и Тувинского Феофана всех православных Тувы поздравляю с Вербным воскресеньем - одним из самых любимых в народе праздников, который олицетворяет весну, новую жизнь, грядущее обновление, - написал в своем блоге Шолбан Кара-оол. - Желаю в этот Светлый день всего самого доброго, пусть верба принесет в Ваш дом счастье и благополучие!»
Вербное воскресенье или Вход Господень в Иерусалим – двунадесятый праздник церковного календаря. У Вербного воскресенья нет фиксированной даты – оно отмечается за неделю до Светлой Пасхи.
Подробнее...
23.04.2016 13:57 / Общество
«Я считаю, что мы счастливые люди, потому что застали его. Слышали и видели в живом творении Александра Александровича Даржая. По-настоящему, его никто у нас не сможет отобрать! Потому что мы его не забудем! Не верится! Но, все же, сообщу Вам о том, что Тува понесла только что тяжёлую утрату, ушёл из жизни Народный Писатель Тувы Александр Александрович Даржай. Как жаль...» - в ночь с пятницы на субботу в своем блоге написал Глава Тувы Шолбан Кара-оол.
Глава региона от своего имени и членов правительства выразил глубокие соболезнования супруге Марии Донгаковне, всем родным и близким писателя.
«Сан Саныч» – Народный писатель Тувы Александр Александрович Даржай, поэт, журналист, переводчик, «трибун, умеющий глаголом жечь сердца
Подробнее...
22.04.2016 17:08 / Безопасность
По инициативе комитета по коммуникациям, информационной политике и свободе слова в СМИ в Общественной палате Тувы состоялся «круглый стол» по проблемам противодействия экстремизму и пропаганде терроризма в сети Интернет. Участниками заседания стали представители министерств и ведомств, общественных организаций и СМИ республики.
В ходе обсуждения было отмечено, что за последний год в России в два раза увеличилось количество дел об экстремизме с использованием Интернета, удалено 7 тысяч материалов, закрыто более 500 сайтов.
Подробнее...
22.04.2016 16:24 / Образование
Семьи известных в Туве деятелей культуры и искусства, а также творческие союзы и коллективы поддержали идею Главы республики Шолбана Кара-оола учредить именные стипендии одаренным детям. Премьер Тувы подписал соответствующее постановление правительства РТ, в котором эта работа поручена Министерству культуры в качестве одного из основных приоритетов деятельности на 2016 год.
До сих пор в Туве существовал один вид именной стипендии – министра культуры Тувы. Она была учреждена по 12 профильным специальностям в сфере культуры и выплачивалась раз в год главным образом студентам Кызылского колледжа искусств в качестве премии за успехи в учебе.
Подробнее...
22.04.2016 16:03 / Праздники
Все мероприятия пройдут в Центре русской культуры.
C 27 апреля по 1 мая 2016 года с 10:00 до 18:00 в Центре русской культуры пройдет Пасхальная ярмарка- продажа. Будет выставлена на продажу разнообразная праздничная атрибутика: куличи, раскрашенные пасхальные яйца, куклы из «фома», иконы и церковная утварь.
27 апреля в 10:00 состоится торжественное открытие ярмарки с участием известных людей Тувы, композиторов, общественных деятелей республики, артистов, молодежи. После официальной части открытия состоится небольшая концертная программа с участием солистов и творческих коллективов Центра русской культуры.
Подробнее...
Фоторепортажи
08.08.2024
18.07.2024
18.07.2024
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
23.12.2023
21.12.2023
14.12.2023
11.12.2023
Медээлер
02.07.2014
Июнь 29 — Россияның аныяктар хүнү. Кызылга бо байырлал Арат шөлүнге болуп эрткен.
«Голос Азии» радиостанцияның ажылдакчыларының бо байырлалды солун эрттирер дээш күжениишкиннерин демдеглевес аргажок. Арат шөлүнге Кызыл хоорайның аңгы-аңгы албан черлериниң төлээлери янзы-бүрү акцияларны, таныштырылгаларны, мастер-класстарны эрттирген. Аныяктар янзы-бүрү оюннарга, викториналарга киришкен. Мөөрейлерниң тиилекчилеринге суй белектерни сөңнээн. Хөөмейжилер чыылган чонга хөөмей-сыгыдын бараалгаткан. «Кызылга ынак мен» деп ачы-дуза акциязын организастааш, бичии чаштарга болгаш аныяктарга «Кызылга ынак мен» деп бижиктиг футболкаларны үлээн. Уран чүүлдүң бир онзагай хевири скульптура делгелгези болган. Чүгле Тывадан эвес, Россияның өске регионнарындан келген даш чонукчулары аныяк-өскенге мастер-класстарны эрттирген, улус чон ону холу-биле тудуп, кылыр аргалыг болган. Чурукчулар бичии чаштарның, аныяктарның, улуг улустуң чуруктарын чуруп бараан болуп, хөйнүң сонуургалын оттурган. Каастаныр «булуңче» бичии чаштар база улуг улус дыка идепкейжи барып, арнынга база хол, буттарынга янзы-бүрү хевирлиг чуруктарны чурудуп ап турган.
Улаштыр номчуур...
02.07.2014
Июнь 29-та Совет Тываның 5 чылы стадионунга Аныяктар хүнүнге тураскааткан тыва хүреш маргылдаазы болуп эрткен. Аңаа 35 хар чедир назылыг чүс чыгыы мөгелер күжүн шенешкен. Халыын изиг хүн турза-даа, көрүкчүлер стадионга хөйү-биле чыылган. Олуттарын ээлепкен, маргылдааның эгелээрин четтикпейн манап орган көрүкчүлер бо хүреште Чаан мөге Эрес Кара-Сал, Начын мөге Айдың Очуржап олар хүрешпес дээрзин билип алган аажок хараадап ордулар. «Аныяк мөгелер ортузунда дыка хөй шыырак оолдар бар апарган. Ынчангаш хүрешке кым шүүрүн баш удур чугаалаары нарын» дижип, Сайын-Белек Түлүш шүүр ирги бе азы Ай-Демир Монгуш бе дээрзин аразында, маргыжа аарак, чугаалажып орарын дыңнадым. Бирги салыгда жеребьевка езугаар тиилелгеже ийи кордакчы мөгелер таваржы бээрге, стадион «улуг тынып», хараадап шаг болду. Ол дээрге Арзылаң мөге Сайын-Белек Түлүш биле Начын мөге Начын Монгуш олар-дыр. «Болар сөөлгү салыгда душчур ужурлуг мөгелер-дир ийин, а богда, канчап бирги салыгда-ла душчу бээрлери ол дээр силер?!» дижип ор бис. Элээн болганда, черле арга-дуржулгазы улуг Сайын-Белек Түлүш октап алды.
Улаштыр номчуур...
02.07.2014
Июнь 27-де бистиң республикада Москваның В.Маяковский аттыг академиктиг театрының артистери аалдап келгеш, шиилерин чонга бараалгадып турарлар.
Оларның аразындан РФ-тиң алдарлыг артизи Ольга Евгеньевна Прокофьева июнь 29-та Yндезин тыва культура төвүнге чыылган чон-биле ужурашкан. Ужуражылга үезинде бо артистиң шүлүктеп база шиилерден үзүндүлерни чугаалап турарын көргеш, ТР-ниң алдарлыг артизи Надежда Наксылга дөмейлеп олурдум. Бистиң чаңгыс чер-чурттуувус «Оттуг-тергезин» (Сарыг-оолдуң) чугаалаптарга-ла, көрүкчүлерниң хей-аъды ала-чайгаар көдүрлү бээр болгай. Мээң караамга Надежда Наксылдың овур-хевири ынчаар-ла чуруттунуп арткан ийин. Ольга Прокофьева база шак-ла ындыг-дыр. Алдарлыг актриса 1963 чылдың июнь 20-де Москва облазының Одинцово хоорайынга төрүттүнген. Бичиизинде балет артизи болур күзелдиг чораан. Школа дооскаш, театр уран чүүлүнүң дээди өөредилге черинче шылгалдалар дужаагаш, эртпейн барган. Ам канчаар, чыл эрттирер эвес, телевидениеге ажылдаан. Yе саадаар эвес, айлар дыка дүрген шуужуп эрте берген. Күзелин чедип алыры-биле шылгалданы база катап дужаагаш, ГИТИС-тиң актер факультединиң студентизи болган. 1985 чылда институтту дооскаш, Маяковский театрының сценазынга күш-ажылының баштайгы базымнарын эгелээн. Ол театрга 29 чыл бараан болуп ажылдааш, дыка хөй шиилерге база киноларга ойнаан. «Дядюшкин сон», «Моя прекрасная няня» дээш, оон-даа хөй ажылдарын көрүкчүлер эки билир.
Улаштыр номчуур...
26.06.2014
Полицияның эң эки участок төлээлеринге күрүне шаңналдарын болгаш албан-хүлээлгеге ажыглаар чаа автомобильдерниң дүлгүүрлерин тывыскан.
Байырлыг езулал Тыва Республиканың Чазааның бажыңының баарынга болган. Эң эки участок төлээлеринге оларның коллегалары болгаш ИХЯ-ның хоочуннары, Чазак кежигүннери, парлалга ажылдакчылары көрүп турда, байырны чедирген. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол полиция ажылдакчыларынга мынча дээн: «Полицияның участок шагдаазы дээрге эрге-чагырганың чонга эң чоок төлээзи-дир. Ону кижи бүрүзү таныыр-билир ужурлуг. Төлээниң харыылап турар участогунуң чурттакчы бүрүзү ооң телефонунуң дугаарын билир болза эки. Социал айтырыгларны безин шиитпирлээрде участок төлээзиниң киржилгези аажок чугула. Амгы үеде республикада 134 участок төлээлери хоойлу-дүрүмнү болгаш чоннуң амыр-дыжын камгалап турар. Кем-херек үүлгедиишкиннериниң бештиң бирин, чыл санында административтиг чурум хажыдыышкыннарын бүдүн чартык муңдан эвээш эвести илередип турар силер. Чер-черлерде ажылдап турар участок төлээлеринге техниканы тускайлаар дээни аажок шын шиитпир-дир. Ону ажыктыг ажыглаарыңарга, даандырган эт-хөреңгиге камныг чоруктуң үлегерин көргүзериңерге идегеп тур мен».
Улаштыр номчуур...
26.06.2014
Россияның Национал чаагай чорук фондузу Тывага чүгле демир-орук тударынга эвес, «чурагайның дең эвес чоруун» чайладырынга база дузалаар.
Ооң төлевилелинде республиканың дүрген харылзаа тудар Интернетче коштунмаан, 250-ден 500 кижи чедир чурттакчылыг бичии суурларынче харылзааның волокно-оптика шугумун шөйери кирип турар. Россияның Чазаа эрткен неделяда Ростелекомнуң регионнарның «чурагайның дең эвес чоруун» чайладыр дээн планын деткиир деп шиитпирни хүлээп алган болгаш ол төлевилелди боттандырарынга акша-хөреңгини национал чаагай чорук фондузундан тускайлаар сорулганы салган.
Улаштыр номчуур...
26.06.2014
Кадыкшылдың оруу
«Кадыкшылдың оруу» деп губернатор төлевилели-биле кожууннарже үнүүшкүннер кылып турар эмчи бригадазы май 17-19 хүннеринде Тес-Хем кожуунга четкен. Кожууннуң аңгы-аңгы суурларының чурттакчылары эмчи шинчилгезин эртип, эмчилерден сүмелерни алыр аргалыг болган.
Эмчилер манаан улуг назылыг, даянгыыштыг хоочуннар, улуг-бичии кижилер хөйү-биле келген. Чон колдуунда эндокринолог, кардиолог, невролог, карак эмчизинче хөй бижиткен. Тускай дерилгелиг «КАМАЗ-та» гинеколог, маммолог эмчилер херээжен чонну хүлээп ап турар.
Берт-Даг сумузунуң фельдшер пунктузу бичии болганы-биле эмчилер сумунуң чагырга черинге чонну хүлээген.
Улаштыр номчуур...
26.06.2014
Өскүстерниң эрге-ажыынга
Өскүс болгаш ада-иезиниң хайгааралы чок арткан уругларга чурттаар оран-сава тудуу Тыва Республикада шудургу чоруп турар. Бир эвес тудуг ажылдарынче 2012 чылда федералдыг болгаш республика бюджеттеринден чүгле 104,450 муң рубль чарыгдаан болза, 2014 чылда уругларга оран-бажың тударынга 433 247,0 муң рубль түңнүг акша-хөреңги көрдүнген. Амыдыралынга каржы-дошкун байдалга таваржып, ада-иезин оскунуп, оларның быжыг деткимчези чок арткан уругларывысты чаа чурттаар бажыңнар-биле хандырары ышкаш буянныг үүле кайда боор, ынчалза-даа кандыг-даа ажыл-херекке чидиг айтырыглар база тургустунуп кээр. Чаа туттунган бажыңнарның чамдык кезииниң шынарының талазы-биле эрге-чагырга органнарының төлээлери-даа, өскүс уруглар-даа чаңгыс эвес катап чугаалап турар. Маңаа хамаарыштыр база ук угланыышкында ниити ажыл-чорудулга дугайында ТР-ниң Чазак Даргазының оралакчызы, ТР-ниң тудуг болгаш коммунал ажыл-агый чаартылгазының сайыды Александр Свинцов болгаш ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң даргазы Раиса Борисовна Күжүгет-биле чугаалаштывыс.
Улаштыр номчуур...
24.06.2014
Мөгейиг
Таптыг-ла 73 чыл бурунгаар июнь 22-де немец шериглер Совет Эвилелинче оор езу-биле халдап киргеш, бистиң чуртувустуң кызыгаарында хоорай, суурларын бомбалап эгелээн. Ада-чурттуң Улуг дайынының төнмес батпас чылдары ол хүнден санаттынып эгелээн. Бо дайынга дыка хөй чаңгыс чер чурттугларывыс эрес-дидими-биле тулчуп кирген, миллион-миллион кижилер амы-тынындан чарылганнар. Бистиң өгбелеривис деңнеп четпес аар өртек-биле ыдыктыг тиилелгени чаалап ап, келир үениң салгалдарынга тайбың-чаагай чуртталганы сөңнээн. Ынчангаш июнь 22-ни сактыышкынның болгаш кажыыдалдың хүнү кылдыр доктааткан. Бо хүнге тураскааткан хемчеглер бүгү Россияга болуп эрткен. Тыва эки турачыларның чурту – Тыва Республика база олардан чыда кагбаан. Июнь 22. Эртенгиниң 10 шак. Дээр бүргег. Соксаал чок чаъс. Амы-тынындан чарылган дайынчыларның тураскаалынга чечектерни салыр митингиге киржири-биле улуг, биче чон Кызылда Тиилелге шөлүнге чыглып келген. Кижи бүрүзүнүң арын-шырайында сактыышкынның, кажыыдалдың хөөннери сиңниккен-даа болза, чаңгыс аай эп-сеткилдиң, найыралдың, демнежилгениң хуулгаазын күжү оларны каттыштырып, тускай сорунза-биле чүглендирген ышкаш.
«Чаашкын. Агаар-бойдус безин бистиң-биле кады качыгдап тур — деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол «Контактыда» деп арынында бижээн – Ада-чурттуң Улуг дайынының коргуш-сыныш чок солдаттарының чырык ат-алдарынга шынчы болуп, оларның маадырлыг чоруунуң дугайында сактыышкынны келир үениң салгалдарынга арттырар ужурлуг бис. Каржы-дошкун, аш-чуттуг, түрегделдиг дайын чылдарында амы-тынындан чарылган база бо хүнге чедир чурттап четтикпейн барган солдаттарывыска мөгейдивис. Тиилекчилерге мөңге алдар!»
Улаштыр номчуур...
24.06.2014
«Буянныг 100 ажыл-херек»
Эрткен неделяда Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга “Буянныг 100 ажыл-херек” деп акцияга даянып, Республиканың өкпе аарыгларынга удур диспансерниң девискээринге «Челээш» деп бичии уруглар шөлчүгежиниң байырлыг ажыдыышкыны болган. Ону Кызылдың 5 дугаар гимназиязының өөреникчилери болгаш ада-иелер 33 муң рубльди чыггаш, тургускан. Кызыл кожааны кескен соонда, диспансерниң девискээрин аян киирип турар чайганыыштарга уругларның каткы-хөглүг үннери дораан-на чаңгыланып, улуг өөрүшкү-биле ойнап кирипкеннер. Хөй-хөй айлар дургузунда эмнедип турар уругларга ол улуг деткимче болгаш дүрген сегиириниң бир аргазы дээрзи билдингир. Диспансерниң эмчилери, уруглар энерел сеткилдиг деткикчилеринге өөрүп четтиргенин илереткен.
Улаштыр номчуур...
24.06.2014
Репортаж
Чылдың чайгы эргилдезиниң башкы айы – июнь 20-де, республиканың шыырак саанчыларының мөөрейин сонуургаар дээш, ырда кирген Балгазынче найысылалдан эртежик-ле үнүпкен бис. Чурумалдыг, чараш чуртувусту эргээн, ээр-дагыр оруктарны эртип чорааш, тараалаң Таңды кожууннуң эдээнде Балгазынның барыын талазында 20 километр черде көктүг-шыктыг чайлагга чедип келдивис. Хевис чадып каан дег ногаан шыкта сериин, чайгы турлагда Балгазын суурнуң «Тывахолдинг» КХН агроүлетпүр комплекизиниң сүт-бараан фермазы чайлаглаар дээш турумчуп алган. Чайлагны долгандыр арга-эзимниг даглар бүргээн, дамырак кара суглар шулурткайндыр агып чыдар, ында-мында мал-маган чаттып оъттаан, чурукчу кижи болза, херексели-биле дораан чуруй кааптар боор, а мен демир-үжүүм туткаш, бичии дептеримге көргенимни сактып ора, демдеглеп бижиийн. Кайнаар-даа көөрге, ногаан шыргай арга, чагыг езугаар-даа ышкаш ак-көк, аяс дээр, шимээн дааш чок, кулакка дыштыг, магалыы кончуг, шыпшың-на чүве.
Улаштыр номчуур...
22.06.2014
Тываның Баштыңының ажыл-албаны
Россияның регион сайзыралының сайыды Игорь Слюняев Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның Үндезилеп тургустунганының 100 чылын байырлаарынга белеткелдиң болгаш эрттирериниң талазы-биле организастыг комитеттиң ээлчеглиг хуралын чыылдырган.
Хуралга Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол, федералдыг сайыттың оралакчызы Михаил Крук, РФ-тиң субъектилериниң инвестиция төлевилелдериниң, хөгжүлдениң тускай сорулгалыг инвестиция программаларының департаментизиниң директору Нурали Резванов, Россияның Экономиктиг сайзырал, Культура, Тудуг, Транспорт, Спорт, Өөредилге яамыларының төлээлери, Тыва Республиканың эрге-чагырга органнарындан Чазак Даргазының оралакчызы Александр Свинцов болгаш экономика сайыды Елена Каратаева олар киришкеннер.
Улаштыр номчуур...
22.06.2014
Чайгы каникулдар
Уругларны Крымга кадыкшыдары болгаш дыштандырары-биле Тыва федералдыг бюджеттен субсидияны алыр. Чурттуң регионнарының аразынга акша-хөреңгини хуваарының дугайында айтыышкынга атты Чазак Даргазы Дмитрий Медведев салган. РФ-тиң 71 субъектизинге субсидияларның ниити хемчээли — 1 млрд. 89 млн. 803 муң рубль. Ол акшаны 33518 уругларның дыштанылгазынга чарыгдаар. Ол дээрге уруг бүрүзүнге 32 муң рубльдиң онаажыры-дыр. Тывага тыпсыр субсидияның хемчээли 27 млн. 875 муң рубль. Ол акша-биле путевка өртээн болгаш Крымга чедир база оон дедир кээр орук хөлезинин төлээр.
Улаштыр номчуур...
22.06.2014
Культура амыдыралы
Россияның сураглыг театрларының бирээзи – Владимир Маяковский аттыг академиктиг шии театры Тывага, июнь 27-ден июль 2-ге чедир, В.Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрынга чеди хонуктуң дургузунда шилиттинген шиилерин тыва көрүкчүге бараалгадыр. Тываның Россия-биле демнежилгезиниң 100 чылын уткуштур москвачыларның «белээн» магадап көөр аргалыг болуп турарывыс бо.Кайы-даа театрның гастрольдарын баш удур планнап каан турар ужурлуг, ынчангаш кандыг транспорт-биле чедерин, каяа чурттаарын, көрүкчүге таарыштыр кандыг репертуар шилип көргүзерин, декорация-дерилдезин, өртек-үнезин тодарадып, дугуржур ажылдар-ла хөй.
Улаштыр номчуур...
19.06.2014
Доозукчу — 2014
Июнь 18-те ТР-ниң Чазак Бажыңынга республиканың ниити ортумак билиг школаларының тергиин өөредилгелиг 47 доозукчузунга алдын медальдарны байырлыг байдалга тывыскан. Тываның Баштыңы - Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оолдуң доозукчуларга, ада-иелерге, башкыларга байырын ооң оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак чедирип тура, бо чылын алдын медальга төлептиг болганнарның чүгле 7-и оолдар болуп турарын онзалап демдеглээш, оларны олуттарындан туруп кээрин дилээн. Кажан эртем-билигге сундулуг оолдар чоргаар туруп кээрге, адыш часкаашкыннары диңмиттели берген. Анатолий Партизанович ындыг харыысалгалыг оолдардан күрүне баштыңнары, удуртукчулар үнер дээрзин онзалап демдеглеп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол 1982 чылда Бүрен-Хем ортумак школазын алдын медаль-биле доосканы-биле холбап чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
19.06.2014
Бай-Тайга — Тываның ыдыктыг бедик даа. Ооң дагылгазын июнь 13-те эрттирген. Ол хүн Чаа Оваага бир муң беш чүс хире Тываның экер эрлери чыглып келгеш, ыдыктыг, авыралдыг, ачы-буянныг Бай-Тайгазының дагылгазынга киришкен.
Бай-Тайга кожуун чагыргазының даргазы Чап Донгак сөс алгаш, 1914 чылда VIII Богда-Кегээн Башкы Бай-Тайгага моорлап келгеш, Көп-Сөөктүң Чаа Оваазын үндезилеп тургускаш, ыдыктыг Бай-Тайганың дагылгазын эрттиргенинден бээр 100 чыл болуп турарын чыылганнарга дыңнаткан. Хүндүлүг Башкы ыдыктыг Бай-Тайганың сүлдезин улам бедидери-биле аңаа чүдүп, тейлеп, мөгейип, чылдың-на дагып чоруурун бай-тайгажыларга, Тываның чонунга чагаан. Сөөлгү үеде ол чагыгны чүдүкчүлер күүседип турарын Чап Шыырапович чугаалааш, ыдыктыг Бай-Тайганы Богда-Кегээн Башкының дагаанындан бээр 100 чыл болган дагылгазынга киржип келгеннерге байыр чедиргеш, чүдүкчү бүрүзүнге аас-кежиктиг, өөрүшкүлүг, буянныг, бай амыдыралдыг болурун күзээн.
Улаштыр номчуур...
|
|