Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa@rtyva.ru
|
Главное
18 июля, четверг
10.00 День заезда участников праздника животноводов «Наадым-2024», размещение в Юрточном городке в местечке Тос-Булак. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.
11.00 Чемпионат Республики Тыва по стрельбе из тувинского традиционного лука «Тыва ча адар оюн: баг адар хевири» среди мужчин и «Тыва ча адар оюн: борбаанды адар хевири» среди женщин. «Юрточный городок» в м. Тос-Булак.
Подробнее...
Новости
08.06.2017 19:40 / Общество
В Туву поступило письмо из Министерства обороны Российской Федерации, от руководителя Центра управления обороной Михаила Мизинцева с благодарностью за реализацию проекта «Тува – территория мужества»:
«Мы восхищены людьми, которые не забывают славных традиций своих предков, делают все возможное для их приумножения. А для этого, вы абсолютно правы, надо завоевать молодежь, вовлечь ее в военно-патриотическое движение. Сегодня, в век интернета, когда на молодых людей со всех сторон обрушиваются потоки негативной информации, сделать это чрезвычайно трудно. Тем большего уважения заслуживает руководство Республики Тыва.
Подробнее...
08.06.2017 18:49 / Мероприятия
Республика Корея встретит у себя участников Молодежного форума лидеров стран Северо-Восточной Азии-2017, который состоится 6 – 12 августа 2017 года в Пусанскомуниверситете иностранных языков. Форум, который объединит молодые силы, проводится Секретариатом Ассоциации региональных администраций стран Северо-Восточной Азии.
До конца мая министерство по делам молодежи и спорта республики принимало заявки на участие в форуме, после чего межведомственная комиссия во главе с зампредом Тувы Максимом Туневым провела отбор потенциальных участников. В комиссию вошли представители агентства по внешнеэкономическим связям, министерства экономики, министерства информатизации и связи Тувы.
Подробнее...
08.06.2017 16:37 / Конкурсы
В Туве начался отбор сочинений студентов вузов и учащихся профтехучилищ на тему российско-китайского сотрудничества в рамках международного проекта «Один пояс – один путь». Организатором конкурса выступило Министерство образования и науки республики. По его информации, 10 участников конкурса, чьи работы получат максимальные оценки жюри, войдут в состав молодежной делегации для поездки в Китай, которая запланирована на август 2017 года. При этом все расходы – от проезда до проживания – берет на себя китайская сторона.
Как сообщила заместитель министра Сайзана Товуу, изначально поводом для организации такого конкурса послужили договоренности о межрегиональном сотрудничестве, достигнутые между Главой Тувы Шолбаном Кара-оолом и чрезвычайным и полномочным послом КНР в России Ли Хуэйем, который побывал в республике в конце апреля.
Подробнее...
08.06.2017 14:08 / Праздники
Уважаемые работники и ветераны социальных служб Тувы!
Примите сердечные поздравления с вашим профессиональным праздником – Днем социального работника. Иначе, как миссией, вашу работу не назовешь. Здесь нужен особый дар доброты, милосердия и чуткости к людям, нуждающимся больше других в помощи, заботе и внимании, к землякам, которые по здоровью и в силу других причин оказались в трудной жизненной ситуации.
В вашем лице они получают от государства необходимую поддержку, помогающую преодолевать эти трудности, сохранять веру в справедливость и обретать уверенность в завтрашнем дне. Благодаря вам им легче жить, в их жизни становится меньше боли, одиночества и беспомощности. Не случайно ваши подопечные отзываются о вас с таким теплом, искренней благодарностью и уважением.
Подробнее...
07.06.2017 19:45 / Дети
Глава Тувы Шолбан Кара-оол посетил сегодня Детский университет, который открылся при Тувинском госуниверситете. Это уникальный образовательный проект ТувГУ в рамках Года молодежных инициатив в республике и "Десятилетия детства" в России, объявленного Президентом РФ В. Путиным.
Торжественная линейка показала охват детей: от 4 до 14 лет. В "АБВГДей-ку" ходят малыши до 7 лет, "Юниоры" охватывают детей от 7 до 11 лет, в "Академии" занимаются ребята с 11 до 14 лет.
О значимости и ответственности быть студентом университета, пусть даже детского, подчеркнул в своем приветствии Глава Тувы Шолбан Кара-оол.
Экскурсию для гостей провела руководитель Детского университета, преподаватель педагогического института ТувГУ Урана Даржа.
Подробнее...
07.06.2017 16:40 / Образование
Накануне приёмной кампании в вузы Глава Тувы Шолбан Кара-оол посетил Тувинский кадетский корпус, где по традиции встретился с выпускниками 2017 года. Цель встречи, как он пояснил сам, проверить настрой и готовность воспитанников школы-интерната, большинство которых сироты, поступать в вузы, поддержать тех, кто еще не определился с выбором профессии и места учебы.
Провел серьезный разговор с 29-тью выпускниками Тувинского кадетского корпуса (школы-интерната). К общению специально пригласил военного комиссара республики Ю.И. Маркова. Как и обещал своим подшефным, вместе по каждому из них выстроили конкретный план подготовки к поступлению в военные и гражданские вузы. Хорошо, что многие прошли медосмотры и успели сдать документы в приемные комиссии Новосибирска, Санкт-Петербурга, Хабаровска.
Подробнее...
07.06.2017 15:22 / Сельское хозяйство
Проект «Кыштаг для молодой семьи», инициированный Главой Тувы Шолбаном Кара-оолом, перестает быть только овцеводческим. Его новые участники – семья Назына и Виктории Сынаа из села Арыг-Бажы Улуг-Хемского района – решили вместо овец выращивать молочных коров. Для начала они готовы приобрести 20 голов, о чем уже договорились с одним из хозяйств соседнего Красноярского края. В целесообразности своей идеи супруги Сынаа убедили и премьера республики, который побывал у них в гостях в минувшие выходные. Главный аргумент начинающих фермеров –с помощью «Кыштага»
восстановить молочную ферму, которая существовала здесь еще в советское время и обеспечивала молоком не только село, но и районный центр – город Шагонар.
Сейчас город с 11-тысячным населением покупает привозное молоко. Глава семьи Назын уверен, что сможет конкурировать с ним и со временем заместить «импорт», благо от его хозяйства до города всего 16 километров.
Подробнее...
07.06.2017 14:28 / Экономика
По инициативе Минэкономики Тувы 9 июня в республике состоятся ярмарки, мастер-классы по пошиву одежды и другие мероприятия, приуроченные ко Дню работников легкой промышленности. Как сообщила глава министерства Елена Каратаева, за последние 10 лет эта отрасль в республике значительно поднялась, в том числе за счет целенаправленной государственной поддержки. Сегодня она представлена 143 частными предприятиями, которые специализируются на текстиле, швейном, кожевенном, меховом и обувном ремесле. В последние годы профиль легкой промышленности расширился такими видами деятельности, как производство искусственных кож и полимерно-пленочных материалов.
В числе официальных мероприятий, которыми 9 июня в Кызыле откроется программа профессионального праздника, - круглый стол «Легкая промышленность Тувы: современное состояние и перспективы развития» в Центре тувинской культуры.
Подробнее...
07.06.2017 10:42 / Общество
Речная вода в Туве даже вблизи городов оценивается учеными в основном как «слабозагрязненная».
В пятиступенчатой системе оценки уровня загрязнения это второй показатель после категории «условно чистая», которой характеризуется, например, вода Байкала.
При этом обнаруженное участками загрязнение тувинских поверхностных вод имеет главным образом природное происхождение.
Такие выводы прозвучали на заседании Совета по охране окружающей среды по итогам наблюдений за экологическим состоянием рек и озер в 2016 году, в котором принял участие Глава Тувы Шолбан Кара-оол.
Подробнее...
07.06.2017 10:10 / Праздники
8-10 июня - Республиканская спартакиада среди работников ДЮСШ. Место проведения: спортивная школа в г. Чадана Дзун-Хемчикского района.
10 июня, 11.00 ч. - Комплексное мероприятие, посвященное Дню России. Место проведения: территория школы №12 г. Кызыла, микрорайон «Пригородный».
10 июня, 11.00 ч. - Соревнование по футболу среди мужчин «Переходящий кубок». Место проведения: стадион "Бай-Тайга" Бай-Тайгинского района.
10 июня, 11.00 ч. - Проведение спартакиады среди представителей землячеств, диаспор и трудовых коллективов г. Кызыла посвященный Дню России. Место проведения: стадион "Хуреш" г. Кызыла.
Подробнее...
Фоторепортажи
10.07.2024
09.07.2024
09.07.2024
11.06.2024
10.02.2024
19.01.2024
15.01.2024
01.01.2024
29.12.2023
26.12.2023
25.12.2023
25.12.2023
24.12.2023
23.12.2023
21.12.2023
14.12.2023
11.12.2023
09.12.2023
08.12.2023
08.12.2023
Медээлер
21.08.2014
Соңгулдаларга уткуштур
Тус черниң парламентизинче чүткүп турар чеди партияның бежи херекке онаажып чораан кандидаттарын эрттирерин оралдашканнар.
Мурнуку чыыштың Дээди Хуралының соңгулдаларынга деңнээрге, бо чылын хоойлужудулга хуралынче чеди партия кордап турар. Оларның аразында — «Чаңгыс демниг Россия», «Чөптүг Россия», РФКП, «Россияның патриоттары», «Россияның коммунистери», РЛДП болгаш «РПР-Парнас» кирип турар. Киржикчилерниң санының өзүп турары политиктиг чижилгеге болгаш демократияны сайзырадырынга эки болуп турары билдингир. Бүрүн эргелери дооступ турар Хуралда чүгле ийи политиктиг күштер — «Чаңгыс демниг Россия» биле 2010 чылда парламентиге чүгле ийи депутат киирип алган «Чөптүг Россия» бар турган болгай. Бо чылдың сентябрь 14-те соңгуурувус парламентиниң кандидаттары шынар талазы-биле кандыг составтыг болуп турарыл? Ол дугайын «ФедералПресс. Сибирь» агентилелдиң материалдарында бижээн.
Улаштыр номчуур...
19.08.2014
КИРЕРИНИҢ ЧАЛАЛГАЗЫ
Кызыгаар чоогунда Эрзин кожуунче кирер оруктуң аксында «Кудай эжиин» тургускан. Ооң ажыдыышкыны август 16-да болган. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Эрзин кожууннуң наадымынга киржип чорааш, ооң ажыдыышкынын база сонуургап көрген. Ол хаалганы чөөн чүктүң будда архитектуразының негелдезин езугаар туткан болгаш улуг ужур-уткалыг болуп турар. Буддизмде, өске-даа шажын-чүдүлгеде, «кудай эжии» дээрге чүдүлгелиг кижиниң бурган-биле харылзаазын, көзүлбес ыдыктарга дегенин көргүзер.
«Кудай эжиин» Эрзин суурдан 25 километр черде тургускан. Ол чаа тудугну кылыры-биле федералдыг оруктуң эң нарын участогунуң бирээзин шилип алган. Аңаа орук чиңгелеп кээр, даштар орукту ийи таладан хөме ап келген, чамдыкта ол черлеп чорууру берге апаар. Эрзин кожууннуң чагыргазының баштыңы Роман Шинин чолаачы кижиниң мурнунга көстүп келген «Кудай эжии» кижи амыдыралы эң үнелиг деп чүүлдү база катап сагындырар деп чугаалап турар.
Улаштыр номчуур...
19.08.2014
Август 15-те Алдан-Маадыр аттыг Национал музейге Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институду биле Моолдуң эртем академиязының төөгү институдунуң эртемденнериниң кады ажылдаан эртем экспедициязының отчеттуг таныштырылгазы болган.
ТГШИ-ниң директорунуң хүлээлгезин күүседип турар М.М-Б.Харунова Моолда Хубсугул аймактың Цагаан-Нуур сумузунуң цаатан-ивижилеринге (цаатаннар – моолдап ивижилер дээн) чедип чораан эртемденнериниң ажылының дугайында илеткээн. Ужуражылгага ТР-ниң Өөредилге болгаш эртем сайыды К.А.Бичелдей, ТГШИ-ниң эртемденнери, Моолдуң эртем академиязының төөгү институдунуң директору С.Чулуун база ол институттуң аныяк эртемденнери, массалыг информация чепсектериниң журналистери болгаш эртемге сонуургалдыг аалчылар кээп киришкен. С.Чулуун «Моолдуң цаатан-тывалары: төөгүзү болгаш амгы үези» деп илеткелин арыг тыва дылга чугаалааны сонуурганчыг болган.
Улаштыр номчуур...
18.08.2014
Тывада байырлал
Республиканың бир онзагай байырлалы «Кидисте амыдыралдың хээлерин» чылдың-на августуң ортан үезинде эрттирери чаңчылчаан. Тывада болуп турар кидис байырлалы Азияның көшкүн чоннарының сонуургалын оттуруп турар дээрзи мында чедип келген аалчылардан көскү. Аңаа Кыргыстандан, Бурятиядан, Красноярск крайдан, Алтайдан, Башкортостандан, Кемероводан, Хакасиядан болгаш Моолдан 54 аалчылар болгаш республиканың чону киржип чедип келген.
ТР-ниң Чазааның Даргазының оралакчызы Сергей Огнев, культура сайыды Вячеслав Донгак болгаш көдээ ажыл-агый сайыды Самойлов Монгуш байырлалдың ажыдыышкынынга чылыг сөстерни чугаалап, байырны чедирген. Дүк салыр мөөрейлерниң эге көргүзүүнде Сергей Огнев, Вячеслав Донгак болгаш Самойлов Монгуш олар дүктү савааштаарын тыва езу-биле кылганы солун. Улуг-бичии көрүкчүлер диңмиттии-биле адыш часкап турду. Байырлалдың оюн-көргүзүүнге Национал театрның артистери болгаш республиканың кожууннарындан салым-чаяанныглар танцы-самчылары киришкен. Ырак-чооктан келген аалчылар боттарын таныштырып, кидистен кылган национал хептери-биле байыр чедириишкинниг үнүп турду. Эрте-бурунгу езу-чаңчылдарын камгалап арттырган Тыва чурту хамык чоннуң сонуургалын сорунзалаан.
Улаштыр номчуур...
18.08.2014
Россияның Чазаа Тывага кадет училищезин ажыдарының дугайында албан-езузунуң шиитпирин хүлээп алган.
РФ-тиң Чазааның Даргазы Дмитрий Медведев төлевилелин РФ-тиң Камгалал яамызының тургускан айтыышкынга атты август 9-та салган. Ооң дугайында РФ-тиң Чазааның парлалга албаны дыңнаткан.
Тюменьде ындыг училищени эде организастаарының — ону «Президентиниң Кызылда кадет училищези» кылдыр тускайлаарының хевири-биле тургустунар деп дыңнадыгда айтып турар, ол федералдыг казна албан чери эрге-байдалдыг болур. Чаа училищениң күрүне бүрүт келин 2 айның дургузунда боттандырарын Камгалал яамызынга дааскан. Өөредилге чериниң штат саны 108 хамааты кижилер, 150 сургуул болур. Айтыышкын үнген хүнден алды айның дургузунда училище ажылдап эгелээр ужурлуг.
Улаштыр номчуур...
18.08.2014
ТР-ниң Дээди Хуралында
Август 14-те ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) даргазы Каң-оол Даваа кызыгаар-шериг өөредилгезиниң доозукчулары-биле байырлыг байдалга ужурашкан. Удавас российжи-моол кызыгаарже шериг-албанын эрттирип чоруур аныяк офицерлерни Россияның федералдыг айыыл чок чорук албанының кызыгаар удуртулгазының даргазы Евгений Труханов таныштырган. Тыва чылдың-на кызыгаар институттарының доозукчулары-биле немежип турарын ол демдеглээн.
Бо чылын доозуп келген оолдар Хабаровскиниң, Курганның болгаш Москваның институттарын өөредилге талазы-биле бедик көргүзүглерлиг, спортка – чиик атлетикага, бокска, аар атлетикага чедиишкиннерлиг доосканнар. Аныяк кызыгааржыларның аразында Николай Лобарев — үшкү салгалдың кызыгааржызы. Удавас 100 чылдаар Тываның төөгүзүн, езу-чаңчылдарын база республиканың амгы үеде байдалын оолдарга К.Даваа таныштырган.
Улаштыр номчуур...
18.08.2014
2014 чылдың август 15-те республиканың девискээринде өрт байдалы)
2014 чылдың эгезинден август 15-ке чедир Тываның девискээринге ниитизи-биле 12762 га черге 167 өрт хып үнген. Оларның 155-жин өжүрген.
Август айның ийиги чартыында Кызыл кожуунда Черби арга-ыяш участогунуң девискээринде өрттер удаа-дараа хып үнүп турар апарган. Ол өрттерниң ыжы найысылал Кызыл хоорайга безин билдингир апарган. Август 13-те Черби суурнуң соңгу талазында 15 километр хире черде, август 14-те ол-ла суурнуң мурнуу-чөөн талазында 10 километр хире черде, август 14-те Кызыл хоорайдан дыка ырак эвесте Бегреда деп черде өрттер хып үнгүлээн. Таңды биле Улуг-Хем кожууннарда суурлардан ырак эвесте өрттер база хып үнгүлээн. Ол дээрге Чал-Кежигниң мурнуу-барыын талазында 7 километр, Ийи-Тал суурнуң мурнуу-чөөн талазында 16 километр хире черде, Бии-Хем кожуунда Могай сууржугаштан 5 километр черде, Каа-Хем кожууннуң Көк-Хаак суур чанында өрттер-дир. Бо өрттерниң кат-чимистиг черлерде хып үнүп турары олар каттаан кижилерниң от-одаг-биле оваарымча чок болганының уржуунда болган деп түңнелди үндүрүп болур. Тус чер чагыргалары боттарының девискээрлеринде өрт байдалынче кошкак кичээнгей салып, арга-арыгже кижилерниң баарын кызыгаарлавайн турары — өрттер хып үнүп турарының база бир чылдагааны.
Улаштыр номчуур...
15.08.2014
Бай-Тайга кожууннуң наадымы Ээр-Хавак сумузунуң көктүг-шыктыг девискээринге болуп эрткен.
Арыг агаарлыг, шыктыг девискээрде ак-ак өглер кайы ырактан-на онзагай кылдыр көзүлдү. Шупту сумуларның малчыннары, күш-ажылдың хоочуннары улуг-бичии чон чыглып келген. Байырлыг хурал Тээлиниң Н.Өлзей-оол аттыг Культура бажыңынга болган, аңаа Кызылдан аалчылар: ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) даргазы Каң-оол Тимурович Даваа, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) бюджет, үндүрүг болгаш сайгарлыкчы чорук талазы-биле комитет даргазы Маргарита Михайловна Чүльдүм, ТР-ниң Дээди Хуралының (парламентизиниң) социал-политика комитединиң даргазы Ульяна Байыр-ооловна Монгуш, ТР-ниң чер болгаш өнчү-хөреңги сайыды Эрес Кыргысович Чүльдүм, Бай-Тайга кожууннуң көдээ ажыл-агый эргелелиниң удуртукчузу Владимир Очурович Салчак, кожууннуң Төлээлекчилер Хуралының даргазы Каң-оол Иргитович Седип база чагырга даргазы Чап Шыырапович Доңгак чыылган чонга байыр чедирип, аныяк малчыннарга, «Бай-Тал» КУБ-туң ажыл-ишчилеринге, кожууннуң хоочуннарынга, көдээ ажыл-агый кооперативтериниң ажылчыннарынга, агиткварталдар даргаларынга шаңнал-макталдарны байырлыг байдалга тывыскан. Байырлал клуб ажылдакчыларының солун концерти-биле доозулган. Улаштыр «Бай-Тайганың даңгыназы – 2014» мөөрей болган.
Улаштыр номчуур...
15.08.2014
Дыңгылдайың дыңналбаска...
Бо кайгамчык кижи чырык черден өске өртемчейже «аъттаныпканындан» бээр бир чыл эрте берген. Ынчалза-даа ооң чону, эш-өөрү, чоок кижилери ол чидириг-биле кажан-даа эптежип шыдавас, ол болдунмас-даа ынчаш. Эрткен чайын Бай-Тайганың Шивилиг аржаанынга кезек эжишкилер дыштанып чораан бис. Национал театрның артистери – Надежда Наксыл биле хөй-хөй уран номчулга конкурстарының тиилекчизи Мерген Хомушку олар аржаанчыларга концерт көргүзер деп белеткенип турда, Кызылдан «Конгар-оол Борисович Ондар чок апарган!» деп коргунчуг медээ ужугуп келирге, чырык хүндүс чаңнык дүшкен-биле дөмей болчук. Чон-биле ужуражырынга белеткенип турган артистеривис хып чыткан отче суг чажыпканы-биле дөмей «өжүп» калган. Аржааннап турган дыка хөй кижилер К.Б.Ондарны сөөлгү оруунче үдежири-биле майгыннарын дораан бускаш, машиналарынга олурупкаш чорупкан. Бистер чаа бир-ийи хонуп чоруур улус, ам канчаар, аржааннап артып кагдывыс. Улуг артизивисти орнукшудуп каанының соонда, даартазында театрның артистери чон-биле ужуражылгазынче үнгеш, «кажыыдалдың езулалын» чарлап, сактыышкынын үлешкен чүве.
Улаштыр номчуур...
15.08.2014
Бо чылын уругларның чайгы дыштанылгазы ниитизи-биле эки эртип турар-даа болза, таарымча чок санитарлыг байдалының хараазындан хагдынып турар лагерьлер база бар. Ооң-биле чергелештир Тываның уруглары Кара далай эриинге дыштаныр арганы бо чылын алганы онзагай.
Дыштанылга сезонунуң ийи дугаар ээлчээ дооступ турар болганда, уругларның кадыын быжыглаар ажылдың баштайгы түңнелдериниң дугайында Тыва Республикада Хереглекчилерниң эргелерин камгалаар болгаш кижиниң чаагай чоруун хайгаараар федералдыг эргелелдиң удуртукчузу, республиканың улуг санитар эмчизи Людмила Кимовна Салчактан тайылбырны бээрин дилээн бис.
– Людмила Кимовна, уругларның чайгы дыштанылгазын ниитизи-биле канчаар үнелеп болурул?
Улаштыр номчуур...
15.08.2014
Тываның Чазаа мал ажылының хөгжүлдезинче улуг кичээнгейни салып, деткимчени көргүзүп турар. Август 11 — көдээ ишчилерге онзагай, уттундурбас хүн болган.
Найысылалдың Арат шөлүн чаа «Камаз» машиналар, тракторлар каастапкан. Ажыл-агыйын чаа эгелеп чоруур араттарга болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агыйынга ол техникаларны дамчыдары-биле ТР-ниң Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оол байырны чедирген: «Республиканың көдээ ажыл-агыйы ам-даа бурунгаар сайзыразын дээш, көдээ ишчилерге деткимчени көргүзүп турар. Мал ажылынче чаа кирип турар аныяктарның бары өөрүнчүг. Машина, техниканы алгаш, мал-маганга сиген-ширбиилди белеткээринге чиигелделиг болур. Силер бо техниканы алгаш, ажыл-агыйыңарны ам-даа бурунгаар сайзырадыр, делгемчидер силер. Күрүне ол хире деткип турда, силерниң ажылыңарның түңнели эки боор дээрзинге бүзүрээр мен» — деп, ол демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
15.08.2014
2013 чылда ажыл-чорудулгазының дээштииниң талазы-биле Кызыл кожуун муниципалдыг тургузугларның аразындан бирги черни ээлээн.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Кызыл кожууннуң чагыргазынга 2013 чылда ажыл-чорудулгазының дээштииниң талазы-биле муниципалдыг районнарның аразындан бирги черни ээлээни дээш 1 миллион рубль түңнүг сертификатты тывыскан. 3.500 миллион рубль түңнүг сертификатты кожуун чагыргазынга Каа-Хем суурга кылымал карттыг футбол шөлүнүң тудуун доосканы дээш берген. 2.5 млн. рубль түңнүг сертификатты көдээ ажыл-агыйның «Саян-Даа» хереглел кооперативинге сүт болбаазырадып кылыр дериг-херекселдер садып алыры-биле тывыскан. Кызыл кожууннуң школаларынга болгаш уруглар садтарынга ажыглаары-биле 30 млн. рубль түңнүг сертификатты Кызыл кожууннуң чагыргазынга берген. Эгелеп чоруур фермерлерни деткиири-биле үш миллион ажыг рубльди тускайлаан.
Улаштыр номчуур...
15.08.2014
Тываның Баштыңының сайыттары-биле кады кайы-бир кожуунга келген соонда, баскетбол маргылдаазын эрттирери чаагай чаңчыл апарган.
Ажыл хүнүнүң төнчүзүнде республиканың Чазааның командазының баскетбол шөлүнче үнүп, муниципалитеттиң командазы-биле күжүн шенежири дүрүм болу берген. Кызыл кожуунга август 7-де малчыннар наадымы болган. Тываның Баштыңы малчыннар-биле ужурашкан, күрүне шаңналдарын болгаш аныяк фермерлерге сертификаттарны тывыскан, тус черниң активи-биле чугула айтырыгларны шиитпирлээн. Ооң соонда спортчу ужуражылгага белеткенип эгелээннер. Каа-Хем суурда аяң черде баскетбол шөлүн тудуп дооскан, аңаа кым ойнаксавас боор. Каа-Хем суурнуң чагыргазының даргазы, тыва тон кеткен Юрий Ананьин чыылган чоннуң мурнунга кызыл кожааны кескен болгаш Чазактың болгаш Кызыл кожууннуң командаларын ужуражылгаже чалаан. Шолбан Кара-оолдуң командазында Чазак Даргазының оралакчылары, сайыттар кирген, Кызыл кожууннуң ойнакчылары — суму чагыргаларының баштыңнары болган. Баштайгы бөмбүктү Шолбан Кара-оол аргаан четкиже чедиишкинниг киир октаан.
Улаштыр номчуур...
09.08.2014
ТУДУГЖУНУҢ ХYНY-БИЛЕ!
Тываның тудуг комплекизиниң эргим ажылдакчылары болгаш хоочуннары!
Силерниң профессионал байырлалыңар-биле чүректиң ханызындан чедирген байырывысты хүлээп ап көрүңер!
Тудугжунуң хүнүн республика бо чылын төөгүлүг болуушкуннарның — Тыва биле Россияның демнежилгезиниң болгаш Кызыл хоорайның үндезилеп тургустунганының 100 чылының бүдүүзүнде демдеглеп турар. Бо юбилейлиг чылда бистиң төрээн булуңувустуң социал-экономиктиг сайзыралынга хөй-хөй салгалдарның тудугжуларының киирип турар салыышкынынче кичээнгей салбайн барып шыдавас бис. Кызылды тударының баштайгы дажын олар салганнар, Азия төвүнүң бурунгу черинге он-он хоорайларны болгаш суурларны ээн черлерге олар тутканнар. Тывага тудуг адырының тургустунганының болгаш сайзыралының төөгүзү тыва чоннуң сөөлгү чүс чылда сайзыралы-биле сырый холбаалыг. Ол төөгү чүс-чүс үлетпүр болгаш көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери, школалар болгаш эмнелгелер, культура албан черлери, спорт тудуглары болгаш архитектурлуг тураскаалдар болуп көстүп келген. Тудуг адырының ажылдакчыларының чаарттынып турар ажыл-чорудулгазын бисте кижи бүрүзү эскерип турар, ынчангаш Тудугжунуң хүнү чүгле оларның байырлалы эвес апарган.
Улаштыр номчуур...
09.08.2014
Чурттуң экономика, тудуг комплекизиниң болгаш социал-адырының хөгжүлдезиниң үндезини тудуг ажыл-агыйының сайзыралында. А тудуг ажыл-агыйының шимчедикчизи – тудугжу. Тудугжу – кадыг-берге-даа бол, буянныг мергежил. Тудугжулар чүү-даа чок, ээн черге келир, а ооң соонга хоорай, суурлар, фабрика, заводтар, электростанциялар болгаш демир-оруктар артып каар. Оларның ажыл-ижи бистиң амыдырал-чуртталгавысты үргүлчү өскертип, чаартып, ону катаптаттынмас болдуруп турар. Бөгүн хөй-хөй миллион тудугжуларга байыр чедирип, оларның күш-ажылынга мөгеер ужурлуг бис.
Тудугжу хүнү — Россияда делгеми-биле демдеглеп эрттирип турарывыс байырлалдарының бирээзи. Ооң төөгүзүнден алырга, 1955 чылдың сентябрь 6-да ССРЭ-ниң Дээди Чөвүлелиниң Президиумунуң «Чыл санында эртер «Тудугжу хүнү» байырлалды тургузарының дугайында» айтыышкыны езугаар ук байырлалды албан-езузу-биле бир дугаар 1956 чылда демдеглээн. Оон бээр Россияда чыл санында август айның ийи дугаар улуг-хүнүн тудугжуларга тураскаадып эрттирип турар.
Улаштыр номчуур...
|
|