Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Успех

Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы» Ольга Бондаренко из Тувы стала победителем конкурса «Моя страна – моя Россия» в номинации «Моя семья: преемственность, ценности и смыслы»
Читать далее...

Правительство Республики Тыва 
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32 
E-mail:pressa@rtyva.ru



roads.png

bus.gov.ru

logomain2.png

vef.PNG

перепись

Главное


«Тувинская правда» отметила свой столетний юбилей

Празднование состоялось в Центре тувинской культуры, куда были приглашены ветераны старейшего печатного издания Тувы, внештатные авторы, коллеги из других средств массовой информации, а также представители различных трудовых отраслей республики, которые собрались, чтобы поздравить коллектив «Тувинки».

Подробнее...

Новости

RSS
04.05.2016 12:56 / Общество
Тува защитила более 8,3 млн. рублей федеральной субсидии на поддержку профессионального образования инвалидов в 2016 году

Как сообщается на сайте Правительства России, где опубликовано распоряжение о распределении средств, такую поддержку получили 49 субъектов РФ. Из Сибирского федерального округа, кроме Тувы, конкурсный отбор прошли заявки шести регионов, предоставивших Минобрнауки РФ собственные программы развития инклюзивного образования.

Средства субсидии могут быть направлены на оснащение оборудованием, в том числе специальным учебным, реабилитационным, компьютерным, разработку и закупку образовательных программ, учебно-методических материалов, программного обеспечения, сообщается в распоряжении. 

Подробнее...
04.05.2016 12:53 / Образование
Тува получит более 5 млн. рублей на развитие системы оценки качества общего образования
Правительство РФ утвердило распределение субсидий 29 регионам, включая Туву, на создание механизмов оценки качества образования. Туве на эти цели выделено 5,5 млн. рублей. Соответствующее распоряжение подписано накануне майских праздников премьер-министром России Дмитрием Медведевым. «Оказание государственной поддержки будет способствовать развитию региональных систем оценки качества образования на всех уровнях общего образования (включая дошкольное)
Подробнее...
03.05.2016 11:27 / Здравоохранение
В Туве с рабочим визитом побывал главный курортолог Минобороны РФ
В Туве с рабочим визитом побывал главный курортолог Министерства обороны России Артур Мерзликин. В его задачи входило изучение природно-сырьевых ресурсов для производства травяных сборов, розлива минеральной воды для оказания реабилитационной помощи военнослужащим и профилактики заболеваний в рамках сотрудничества с НИИ медико-социальных проблем и управления Министерства здравоохранения Тувы и Тувинского государственного университета республики.
На данном этапе речь идет о запуске научного проекта по изучению оздоровительного воздействия на организм человека лекарственных растений, произрастающих на территории Тувы. 
Подробнее...
02.05.2016 21:57 / Общество
Пенсионерка Арья Успун из села  Мугур-Аксы: Я вырастила и воспитала 18 детей

Пенсионерка Арья Успун из села Мугур-Аксы Монгун-Тайгинского района:

«Я вырастила и воспитала 18 детей. Это главное дело моей жизни. Раньше я работала в милиции, дослужилась до майора. В 2007 году, посоветовавшись вместе с мужем, решили открыть приёмную семью, первую и долгое время единственную в Монгун-Тайгинском районе. У нас собственных детей - пятеро, потом взяли к себе сына родственника, усыновили. И вот так, к своим шести детям, мы взяли 12 сирот, самой маленькой девочке Айсуре тогда и двух лет еще не было. Забот и хлопот хватало, конечно, но жили большой, дружной семьёй.   
Подробнее...
01.05.2016 13:27 / Общество
Глава Тувы Шолбан Кара-оол и депутат Госдумы Лариса Шойгу приняли участие в Первомайском параде и поздравили  с праздником ветеранов

Традиционно на Первое мая в Туве солнечная погода и праздничное настроение у всех участников торжественного шествия. От Национального парка до Площади Арата прошли колонны из представителей самых разных рабочих профессий, всех организаций и предприятий республики, студентов, а также членов правительства и депутатов парламента, сотрудники министерств и ведомств.

Врачи, строители, коммунальщики, финансисты, золотодобытчики, энергетики, связисты, журналисты, педагоги, студенты яркими лозунгами, песнями о труде и мире привлекали внимание жителей и гостей столицы.

Глава Тувы Шолбан Кара-оол и депутат ГосДумы Лариса Шойгу приняли участие в торжественном параде и поздравили ветеранов республики, уважаемых аксакалов. 

Подробнее...
01.05.2016 11:25 / Праздники
Глава Тувы: Смысл Пасхи, на мой взгляд, близок человеку любой веры

Глава Тувы Шолбан Кара-оол поздравил жителей республики со Светлым праздником Пасхи. В его поздравлении говорится:

«Пасха – необычайно красивый и добрый праздник. Торжественные куличи и ярко выкрашенные яйца – символы христианской Пасхи с XII века! Поразительно, что это удивительное таинство через целые века дошло до нас. Сегодня в многонациональной Туве вместе с православными земляками мы отмечаем этот Светлый день – воскресение Христа! Смысл Пасхи, на мой взгляд, близок человеку любой веры, так как главное в нем – духовное возрождение, любовь и жизнь. От всей души желаю Вам успехов в осуществлении задуманного, благородства помыслов и неиссякаемой Пасхальной радости!»

Подробнее...
01.05.2016 10:01 / Праздники
Поздравление Главы Тувы и спикера Верховного Хурала с праздником Весны и Труда
Дорогие земляки!
Наши самые искренние и теплые поздравления вам с праздником Весны и Труда! Это красивый и добрый праздник, связывающий целые поколения, независимо от их веры, национальной или политической принадлежности, всех, кто умеет и любит трудиться, считает честный труд главным условием своего успеха, семейного достатка и благополучия республики, всей страны.

Подробнее...
30.04.2016 19:43 / Награды
Глава Тувы Шолбан Кара-оол в честь  Первомая наградил земляков, отличившихся в труде

Накануне празднования Дня весны и труда глава республики Шолбан Кара-оол вручил государственные награды землякам, отличившимся в разных отраслях экономики, в науке, образовании, медицине, культуре и искусстве, вложившим в их развитие заметную лепту.

Выступление Главы Тувы Шолбана Кара-оола на церемонии вручения государственных наград РТ:

- Все, кто хорошо потрудился, получают своеобразный подарок – государственные награды. Так заведено в стране, так заведено и в нашей республике. А самым подходящим праздником для этого, на мой взгляд, является Праздник весны и труда! Потому, что добиться высоких результатов, впечатляющих достижений в любой сфере нашей жизни можно только благодаря вдохновенному и самоотверженному труду!

Подробнее...
30.04.2016 19:15 / Мероприятия
Пострадавшим от пожара в жилом доме поселка Хову-Аксы соцведомства оказывают поддержку  -вице-премьер Органа Натсак

По заданию главы республики Шолбана Кара-оола его заместитель по соцвопросам Органа Натсак находится в поселке Хову-Аксы Чеди-Хольского района, где произошел пожар в многоквартирном жилом доме.

«Глава республики Шолбан Валерьевич поставил задачу оказать помощь жильцам сгоревшего двухэтажного дома. Организованы эвакопункты, горячее питание для пострадавших, - рассказала О. Натсак. – Также на месте работают специалисты Агентства ГО и ЧС Тувы, которые обследуют сгоревшее здание и определяют ущерб от пожара».

Подробнее...
29.04.2016 20:55 / Общество
Жительница Тоджи Надежда Глазкова: Оценку правительству  даю «5», но по поводу администрации кожууна - тут есть вопросы

Глазкова Надежда Лукинична - пенсионер, ветеран труда, потомок основателей русских поселений на Тодже Скобеевых, старожил, 83 года. Она приняла участие в собрании, посвященном Отчету правительства Тувы за 2015 года.

"Оценку правительству даю «5», но по поводу администрации кожууна, тут есть вопросы, - заявила она, выступая в актовом зале. - Работу в срезе всей республики показали хорошо, делается много хороших дел".

Надежда Лукинична поделилась, что ее беспокоит ситуация вокруг тоджинской тайги. Что хотят с ней сделать Госкомохоты и Минприроды? 

Подробнее...

Фоторепортажи

В Туве в первый день народного праздника Наадым чествовали животноводов республики

18.07.2024

В Туве открыли праздник животноводов - Наадым-2024

18.07.2024

Глава Тувы стал почётным гостем фестиваля «Устуу-Хурээ»

10.07.2024

В Кызыле стартовал Чемпионат России по стрельбе из лука

09.07.2024

В Туве образцовым семьям вручили медали «За любовь и верность»

09.07.2024

В канун Дня России вручили государственные награды Российской Федерации и Республики Тыва. 11.06.2024.

11.06.2024

Встреча Нового года по лунному календарю - Шагаа-2024

10.02.2024

ПОСЛАНИЕ Главы Республики Тыва Верховному Хуралу (парламенту) Республики Тыва о положении дел в республике и внутренней политике на 2024 год

19.01.2024

Владислав Ховалыг – Мы ценим конструктивное взаимодействие органов государственной власти Тувы и прокуратуры

15.01.2024

Глава Тувы поздравил родителей ребенка, родившегося в первые минуты нового 2024 года

01.01.2024

В Национальном театре Тувы состоялась торжественная церемония вручения государственных наград

29.12.2023

Ёлка Главы Тувы собрала тысячу детей со всех районов республики

26.12.2023

Глава Тувы поощрил спортсменов республики, достигших высоких результатов на международных соревнованиях

25.12.2023

В Туве подвели итоги спортивного года

25.12.2023

Мечты детей с «Ёлки желаний» исполнят члены правительства Тувы

24.12.2023

При государственной поддержке в Туве заработало крупное овощехранилище

23.12.2023

Глава Тувы присоединился к всероссийской благотворительной акции «Ёлка желаний»

21.12.2023

В Кызыле открылся комбинат по переработке и консервированию мяса

14.12.2023

Министр здравоохранения России Михаил Мурашко во время рабочей поездки посетил республиканский Медицинский колледж

11.12.2023

Михаил Мурашко вручил ведомственные награды медикам Тувы

09.12.2023


 
Медээлер
RSS
20.01.2014
Тыва - бурунгу скиф сайзыралдың тывылган чери
Скиф алдынының соонда Тываның эрге-чагыргалары «Аржаан-2» базырыкты касканының соонда өске бүгү тывыштар-биле кады Москваже археологтарның чедиргени скиф хааннарның артынчыларын республикаже дедир эккелген.
Бурунгу скиф сайзыралдың тывылган чери, мурнунда санап турганы Европаның Кара далай чоогу эвес, амгы Тываның девискээри деп бадыткал хамыкты кайгаткан дээрзин сагындыраал. Ол үнелиг тывыштарны Тываже дедир эгидерин туруштуг негеп келген республика Баштыңы Шолбан Кара-оол январь 15-те Национал музейге тускай чөвүлел хурал эрттирген. Аңаа Культура яамызының ажылдакчылары, эртем организацияларының, Хөй-ниити палатазының болгаш Орустуң географтыг ниитилелиниң төлээлери киржип, скиф хааннарның артынчыларын канчаарының айтырыгларын сайгарган.
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Шагаага белеткел Тывада эгелээн
Ай чурагайы-биле Чаа чыл — Шагаа республикага январь 31-де хүннүң баштайгы херелдери-биле чедип келир. Шагаа дээрге Тываның чурттакчыларының кол байырлалдарының бирээзи, ону чоннуң бурун шагдагы чаңчылдарын сагып тургаш, демдеглээр. Тываның сүлдезинде үнүп орар хүнче углай халдып орар аъттыг кижи барын сагындыраал. Yнер чыл көк Аът чылы болур. Чурагайжыларның санап турары-биле алырга, ол чыл турум болгаш чүткүлдүг чорукту көргүзер, ханы бодалдың болгаш от-көс дег изиг-халыын байдалдың каттыжыышкыны болур. Аът чылының шинчизи—ыяш, ол бодамчалыг болгаш дүрген чорукту көргүзүп турар. Аът чылында төрүттүнген кижилер шимченгир, чугаакыр болгаш кандыг-даа шиитпирлер хүлээп алырындан чалданмас болур. Олар ажыл-херээн боттарының өг-бүлезинче угландырар.
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Өскүс уругларның айтырыглары
Тыва улустуң мерген үлегер домактары бар. «Хөйү — хөйлең, чону – чоорган», «Өскүзүнден өлбес, өскүзүнден өзер», «Өскүс кижи өөр чоннуг» дээш, оон-даа өске. Тыва улус шаг-шаандан-на бот-боттарын деткижип, өскүс калган ажы-төлдү азырап өстүрүп чораанын бо үлегер домактарның утказы тода илередип турар.
Эрги Тыва үезинде чоннуң амыдырал-чуртталгазының байдалы берге, колдуунда мал-маган азырап өстүрүп, ооң сүт-сааны, эът-кежи, дүгү-биле амыдырап чораан. Ындыг-даа болза, тыва кижиниң сагыш-сеткили кезээде буянныг, эң ылаңгыя өскүс калган ажы-төлдү ооң төрелдери черге кагбас, азырап өстүрүп каар. Өскүс ажы-төлдү аартыктаар, харын-даа оларга дузалаар хөөн чок чорукту тыва улус сагыш-сеткил кеми деп санап чорааннар. «Өскүстү кагган - өөнделевес», «Төрелин кагган - төөрээр» деп үлегер домактар аңаа херечи. Өскүс калган чаш ажы-төл төрелдерин азыраваан кижилер чонунга хүндүткел чок боор. Өскүстерни төрелдери хамаанчок, көңгүс танывазы ачы-буянныг улустар азырап ап чораан. 
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Сочиже Тываның делегациязы аъттаныр
«Сочи-2014» 21-ги Кышкы Олимпиаданың ажыдыышкынынга киржири-биле Тывадан делегацияның кежигүннерин тодараткан.Аңаа ТР-ниң аныяктар болгаш спорт херектериниң талазы-биле сайыды Уран-кыс Ондар, Каа-Хем кожууннуң баштыңы, кожууннуң Төлээлекчилер хуралының даргазы Александр Шелехов, «Тыва» КТРК-ның корреспондентизи Виктория Тас-оол, Европаның үш дакпыр чемпиону, делегейниң ийи дакпыр вице-чемпиону болгаш Россияның херээжен улус аразынга хостуг хүреш талазы-биле чемпиону, Тываның Дээди Хуралының депутады Лориса Ооржак, гандбол талазы-биле 1984 чылда ССРЭ-ниң чемпиону, спорттуң хоочуну, республиканың Соңгулда комиссиязының даргазының оралакчызы Олег Фортуна болгаш амыдыралы күш-культура болгаш спорт хөгжүлдези-биле сырый харылзаалыг ажыл-чорудулгалыг оон-даа өске алдарлыг кижилер кирген.

Кышкы Олимпиаданың ажыдыышкынынга киржири-биле Тывадан баар делегацияны республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол удуртур.
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Кижизидикчи күжүн долу ажыглаан
Тывага будданың шажын школаларын ажыдарының аргаларын философия клуву сайгарып турар.

Философия клувунуң бо чылдың январь 11-де болган ээлчеглиг хуралынга Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол киришкен. Аңаа болган чугааның кол темазы - республиканың аныяктарының шажын-чүдүлге-биле холбаазы, ооң өзүп орар салгалдың угаан-бодал болгаш мөзү-шынар байдалдарынга чедирип турар салдары. Тываның күрүне университединиң проректору, философия эртемнериниң доктору болгаш будда болгаш тибет эртемнериниң төвүнүң тургузукчузу, аныяктар кижизидилгезинге буддизмниң ролюнуң дугайында илеткел кылган Ольга Хомушку чугааның кол өзээн тодараткан. Профессорнуң санап турары-биле алырга чаңчыл болган шажын-чүдүлгелер, ылаңгыя Тываның будда ниитилежилгези чүдүлгеге негелдени, ылаңгыя аныяктарның талазындан сонуургалды экономиктиг реформаларның агымы-биле күштелдирип шыдавайн барган. Ооң түңнелинде Тывада янзы-бүрү секталар (агымнар) тывылган, оларның аныяктарның сагыш-сеткилинге чедирип турар салдары ындыг-ла күзенчиг эвес болуп турар.
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Тываның Баштыңы: «Хөй каът чуртталга бажыңнарының тудуунуң хемчээлин өстүрер. Кызылдың экологтуг байдалының баксыраар чоруун болдурбас».
Кызылдың болгаш кызылчыларның мурнунга шаандан бээр тургустунуп келген чидиг айтырыг—хоорайның кырында астына берген турар ыш болур, найысылалга ыяш бажыңнарның хөйү-биле туттунуп турарындан сөөлгү үеде ол улам немежип турар. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Чазакка болган чөвүлел хуралга чыылганнарның кичээнгейин бо айтырыгже угландырган. «Кызылды көдээ суурга дөмей болдурбас херек. Печка одаар, корум-чурум чаңгыс каът бажыңнарны хоорай иштинге элбээ-биле тудар чорукту соксадыр херек, аңаа төпчүткен чылыг болгаш электри хандырылгалыг хөй каът бажыңнар тудар апаар. Тыныш системазының органнарының аарыы Кызылда чок деп Кадык камгалал яамызының оожургап орган херээ чок, комплекстиг эртем-барымдаалыг хемчеглер херек — деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. — Ол дээрге найысылалдың Төлээлекчилер хуралының, эртемденнерниң, федералдыг хайгаарал черлериниң, күүсекчи эрге-чагырганың ажыл-чорудулгазы-дыр».
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Тываның Чазаанда кадрлар солчулгазы
Тываның Баштыңы республиканың Чазааның составынга өскерилгелерни кылган.

Ындыг шиитпирни регионнуң удуртукчузу Шолбан Кара-оол болгаш Чазак кежигүннери боттарының ажылының түңнелдерин сайгарганының болгаш 2014 чылда ажыл-чорудулганың кол-кол угланыышкыннарын тодаратканының соонда хүлээп алган.Кадрлар солчулгазын Чазак Даргазының оралакчыларынга болдурган. Россияның Чазааның Даргазы Дмитрий Медведевтиң даалгаларын, Тыва Республиканың сайзыралының инвестиция планнарын күүседириниң болгаш ооң боттаныышкынын эгелээриниң талазы-биле күжениишкинниг ажылдың үези келгенин демдеглээн. Оон аңгыда республика Баштыңының Дээди Хуралга кылган Айыткалында кирген чугула сорулгаларны база күүседири чугула апарган. Бо чүүлдер эргелеп-башкарылганың бүгү деңнелдеринге күжениишкиннерни каттыштырарын негеп келген.
Улаштыр номчуур...
16.01.2014
Кыштаглаашкын
Мурнуку чылдарда ышкаш дыңзыг, күштүг сооктар чогу-биле республиканың девискээринде кыштаглаашкын байдалы бо кыжын чүгээр эртип турар.Амгы үеде малчыннарның кол сорулгазы — частың башкы айында малдың төрүлдезинге чаш малды онча-менди алыры. ТР-ниң Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызының дыңнатканы-биле, республикада 173 муң бода мал, бир миллион 280 муң хой, өшкү, 60 муң аъттар, хаван 28 муң, иви малдың саны 2500 болгаш 192 теве бар.Бүгү ажыл-агыйларда 199,6 муң тонна сиген, хоолулуг мал чеми – 3270 тонна база 9500 тонна тараа белеткеттинген. Хоолулуг мал чемин чер-черлерде малчын коданнарже сөөрткен. Чаа чылдың эге хүннеринде чамдык кожууннарның девискээрлеринде кылын хар чагган. Ындыг-даа болза мал-маган онча-менди, чудаан мал чок, а малчыннарның мурнунда улуг харыысалга — кышкы сооктар эвес, а мал оолдаашкынының үези келген. 
Улаштыр номчуур...
14.01.2014
Тываның Баштыңы Россияның парлалга хүнү-биле массалыг информация чепсектериниң ажылдакчыларынга байыр чедириишкини
«Тыва парлалганың хүндүлүг ажылдакчылары! Силерниң профессионал байырлалыңар-биле чүректиң ханызындан чедирген изиг байырымны хүлээп ап көрүңер! Бо байырлалды улуг чурттуң информастыг чаңгыс аай делгемин каттышкан күжениишкиннери-биле хандырып, Россияның хамаатыларының кол конститусчу эргезин — сөстүң хостуун боттандырып турар аңгы-аңгы кижилер демдеглеп турар. Хөй-ниитиниң санал-оналын хевирлеп тургузарынга, угаан-бодалдың болгаш мөзү-шынарның үнелиг чүүлдерин быжыглаарынга, өзүп орар салгалды кижизидеринге солун, радио, телевидение болгаш Интернет чугула чепсек болуп турар.Журналист кижиниң бижээн болгаш чугаалаан сөстери кижилерни мөөңнээринге күш болуп, оларның угаан-медерелинге, сагыш-сеткилинге болгаш хөөнүнге салдар чедирер. Массалыг информация чепсектерин «дөрткү эрге-чагырга» деп адап турары таварылга эвес
Улаштыр номчуур...
14.01.2014
Россияның Парлалга хүнүнүң байырлалы
Россияның парлалга хүнүнде, февраль 13-те, республиканың журналистери Виктор Көк-оол аттыг хөгжүм-шии театрының «Тет-а-тет» биче театрынга чыглып келгеннер.
Оларның аразында хөй санныг аныяк талантылыг журналистерден аңгыда, тыва журналистикага боттарының чогаадыкчы салым-чаяанын, сагыш-сеткилин, эртем-билиин бараалгаткан хоочуннар база эвээш эвес болган. Аңгы-аңгы салгалдарның журналистери Россияның парлалга хүнү-биле бот-боттарынга байыр чедирип, бүгү-ле эки чүүлдерни күзеп турганнар. Парлалга хүнү радио, телевидение, солуннар, электроннуг массалыг информация журналистерин, журналистиканың салгалдарын каттыштырып турар хүн-дүр деп, байырлалды ажыдып тура, тележурналист Виктория Тас-оол чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
11.01.2014
Тыва  Рождество хүнүнде
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың православ чүдүлгелиглеринге болгаш Кызылдың база Тываның епискову Феофанга Рождество байырлалы-биле байыр чедирген:«Хүндүлүг мындаагылар! Силерге болгаш Силерниң өмүнээңерге Тываның бүгү православ христианнарынга чырыткылыг байырлал—Христостуң төрүттүнгени-биле байыр чедирерин чөпшээреп көрүңер! Чүдүүр кижилерге бо хүн онза улуг ужур-уткалыг. Ол бүзүрелди, ынакшылдың чылыын, идегелдиң аас-кежиин шаңнаар болгаш чаагай ажыл-херектерже болгаш эки чүүлдерже сорук киирер. Чаа делегейниң төрүттүнгениниң бо байырлалы кижилерни чаартып, оларны улам арыг болгаш улам чаагай сеткилдиг болдурар. Бодунуң гуманисчи чоруу-биле православ орус культураның чарылбас кезээ болуп, кижилерни тайбыңче, бодаралче болгаш чөпшээрежилгеже чүткүлдүг болурунга националын, сөөк-язызын, шажын-чүдүлгезин болгаш өске-даа талаларын барымдаалавайн кижизидер. Чүс ажыг нацияларның төлээлери чурттап турар бистиң республикага ол онза улуг ужур-дузалыг. Рождествонуң чырыткылыг хүннеринде ниитилелдиң сагыш-сеткил сайзыралынга, мөзү-шынарның бедик идеалдарын хевирлээринге Тыва епархияның ролюнуң өзүп орарын онзалап демдеглексээр-дир мен.
Улаштыр номчуур...
11.01.2014
Чылдың баштайгы шактары кысты сөңнээн
2014 чылда бир дугаар төрүттүнген уругга Тываның Баштыңы байыр чедирген, ооң соонда божудулга системазын чаартырының айтырыгларының талазы-биле чөвүлел хуралды эрттирген.2014 чылда бир дугаар төрүттүнген уругга Тываның Баштыңы байыр чедирген, ооң соонда божудулга системазын чаартырының айтырыгларының талазы-биле чөвүлел хуралды эрттирген.  Ийи дакпыр юбилейлиг 2014 чылда Тывага бир дугаарында Кызылда чурттап турар Сайсу биле Сергей Бадарчыларның өг-бүлезинге кыс уруг төрүттүнген. Чылдың баштайгы төлү республиканың Божудулга төвүнге январь 1-де 4 шак 25 минута турда төрүттүнген. Ооң деңзизи 3 килограмм 500 грамм болган, узун дурту 52 см. «Бичии уруг кадык болгаш чараш»— деп, төптүң кол эмчизи Шолбан Хопуя демдеглээн.

 
Улаштыр номчуур...
10.01.2014
Тываның Баштыңының Балынга чылдың маадырларын алгап мактаан
Тываның Баштыңының Чаа чыл балы республиканың найысылалынга декабрь 27-де болган. Национал хөгжүм-шии театрынга болган байырлыг кежээге Тываның экономиказының аңгы-аңгы адырларынга эң бедик көргүзүглерни чедип алган 500 ажыг аалчылар чыылган. Yнер 2014 чылдың кол болуушкуну — Тываның Россия-биле демнежилгезиниң 100 чыл юбилейиниң демдээн езугаар балды организастаан. Аалчыларның даңзызы безин аңгы-аңгы үелерниң болгаш салгалдарның уламчылалын бадыткап көргүскен. Аңгы-аңгы үелерде Тываның үш баштыңының чаңгыс сценадан чедирген байырын чыылганнар дыңнаар аас-кежиктиг болган. Баштай республиканың амгы удуртукчузу Шолбан Кара-оол байыр чедирген. Ооң соонда СЭКП Тыва обкомунуң бирги секретары Григорий Ширшин болгаш Тываның баштайгы Президентизи Шериг-оол Ооржак олар чүве чугаалааннар. Губернатор балының кол демдээ 2013 чылды эң эки көргүзүглерни чедип алган кижилерни алгап мактааны болган. Экилерниң экизи 25 кижини үнелээн.
Улаштыр номчуур...
10.01.2014
Эрес-кежээ ивижилер
Декабрь эгезинде Тываның эң чараш булуңнарының бирээзи Тожунуң тайгазында ивижилер-биле ужуражыр аас-кежиктиг болган бис. Аалчылар кээрге, аажок чылыг хүлээп, амыдырал-чуртталгазының дугайында ажыт-чажыт чок чугаалап бердилер. Олар амыдыралдың кадыг-бергелеринге чалынмас, дадыккан, бөдүүн сеткилдиг кижилер. “Шын” солунну дамчыштыр Чаа чылдың чаагай күзээшкиннерин Тываның аңгы-аңгы булуңнарында чурттап турар номчукчуларынга дамчыдарын олар дилээн чүве. Оларның чагыы езугаар бо материалды белеткедивис. Сайзана Чаш-ооловна Кол болгаш Андрей Сүрүнович Бараан ивижилээнинден бээр 20 чыл четкен. Сайзананың ада-иези Бичиилең, Чаш-оол Колдарның арттырып берген ивилерин салгал дамчып, өстүрүп эгелээн. Амгы үеде оларның аалында 80 иви бар. Олар ийи уруглуг, ийи уйнуктуг. Улуг уруу биле күдээзи «Лунсин» компаниязында ажылдап турар, а хеймери келир чылын дээди өөредилге черин доозар. Сайзана Чаш-ооловна Тожу кожуундан «Наадым – 2013-түң» тиилекчизи болгаш, трактор-биле шаңнаткан. Ол — тайгада чурттап турар чаңгыс херээжен ивижи. 
Улаштыр номчуур...
10.01.2014
Чаарттынган концерт залы
2013 чылдың декабрьның 26-да Тываның күрүне филармониязының концерт залының эде кылдынган соонда байырлыг ажыдыышкыны болган. 2011 чылда болган чер шимчээшкини культураның бо улуг «одаан» хаар ужурга таварыштырган. Артистер ол үениң дургузунда кожууннарже үнүүшкүннер-биле аргаданып ажылдаан. Бергелер турза-даа, план езугаар септелге, эде дерилге ажылдары доозулган. Бо хүннерде республикада үннүң эки дыңналырының (акустика) талазы-биле бирги черде чоруп турар бо залдың ол шынарын чидирбес дээш тудугжулар, инженер-техниктиг ажылдакчылар, филармонияның удуртулгазы-- шупту шудургу ажылдаан. Ынчангаш 1934 чылда Ленинградтан келген тускай эртемниглерниң үннүң эки дыңналырынга таарыштыр тускайлап кылган шынарын чидирбезин бодап, чогуур ажылдарны кылганын Игорь Дулуш көрүкчүлерге тайылбырлааш, коллектив моон соңгаар-даа тыва хөгжүмнүң кайгамчык чараш аянын көрүкчүге ол хевээр чедирер дээш, делегей чоннарының хөгжүмүн дыңнакчыларга дамчыдар дээш кызымаккай ажылдаар дээрзин аазаан.
Улаштыр номчуур...





 

Отчет баннер.png

Obiyasnyaem_RF_300X300.png

нацпроекты тувы.jpg

 достижения.jpg

ФКГС.jpg



Опросный лист по оценке эффективности деятельности руководителей органов местного самоуправления, унитарных предприятий и учреждений, действующих на региональном и муниципальном уровнях, акционерных обществ, контрольный пакет акций которых находится в собственности Республики Тыва или в муниципальной собствености, осуществляющих оказание услуг населению муниципальных образований



?
Направляемые сообщения не являются обращениями граждан, рассматриваемыми в порядке, установленном Федеральным законом от 2 мая 2006 г. № 59-ФЗ «О порядке рассмотрения обращений граждан Российской Федерации».
Расскажите о  проблеме
Написать сообщение



honor_ban.jpg

oatos.png