Правительство Республики Тыва
Для организаций:(39422)9-72-95,
(39422)9-72-96
Для граждан:(39422)2-30-96
Факс:(39422)2-13-54, 2-13-40
E-mail:ods@tuva.ru
Пресс-служба:(39422) 9-72-32
E-mail:pressa-tuva@yandex.ru
|
Главное
В заседании, которое проводилось под председательством Главы Республики Тыва Владислава Товарищтайовича Ховалыга, принимали участие заместитель Генерального прокурора Российской Федерации Дмитрий Демешин и – по видеоконференцсвязи уполномоченный по правам ребенка при Президенте Российской Федерации Мария Львова-Белова, а также сенатор Российской Федерации Дина Оюн.
Подробнее...
Новости
15.05.2014 17:46 / Муниципалитеты
Сегодня премьер Шолбан Кара-оол проверил ход реконструкции сквера Салчака Тока, который располагается в центре столицы за зданием Национального музыкально-драматического театра им. В.Кок-оола. Сквер на сегодняшний день полностью обновлен. Здесь завершилась укладка новой брусчатки, вводится система автоматического полива зеленых насаждений. С представителями мэрии Кызыла и городских предприятий премьер обсудил рабочие вопросы. Глава региона предложил оставить сквер в открытом виде, не восстанавливая металлическое ограждение, которое раньше ограничивало доступ людей к красивой площадке, и было местом для пьяных компаний. Сейчас это место преобразилось, стало безопасным. Здесь отдыхают и дети и взрослые. Речь зашла и о судьбе Доски почета, расположенной по улице Ленина между зданиями муздрамтеатра и парламента. Эта территория, откровенно говоря, давно выпала из поля зрения горожан и стала, чуть ли не общественным туалетом.
Подробнее...
14.05.2014 21:24 / Мероприятия
С 23 по 25 мая Минэкономики Тувы приглашает жителей и гостей города Кызыла в УСК «Субедей» на межрегиональную универсальную выставку-ярмарку «ТЫВАЭКСПО-2014». Руководители организаций и предприятий Республики Тыва приглашаются к участию в работе Форума «Инвестиционный климат для малого предпринимательства в Туве: проблемы и перспективы», в рамках которого пройдет пленарная дискуссия и ряд круглых столов по консолидации предпринимательского сообщества в Республике Тыва, о государственной поддержке развития и модернизации инфраструктуры пищевой и перерабатывающей отрасли, по развитию деревообрабатывающей отрасли в Республике Тыва.
Подробнее...
14.05.2014 19:58 / Мероприятия
Заместитель генерального прокурора РФ Иван Семчишин потребовал от руководителя регионального Россельхознадзора Сергея Машукова устранить нарушения закона в отношении предпринимателей Хакасии и Тувы, сообщает в среду управление Генпрокуратуры РФ в СФО.
Отмечается, что при проведении окружным управлением Генпрокуратуры проверки, было установлено, что сотрудники управления Россельхознадзора по республикам Хакасия и Тува несвоевременно знакомили предпринимателей с приказами о проведении проверок и изменении состава лиц, уполномоченных на их проведение, а также продлевали внеплановые выездные мероприятия по контролю, что не предусмотрено законом.
Подробнее...
14.05.2014 19:26 / Экономика
По 14 из 20 показателей социально-экономического развития Тува в 1 квартале 20014 года добилась положительных результатов. Об этом свидетельствуют данные проводимого Минрегионразвития РФ мониторинга ситуации в реальном секторе экономики, финансово-банковской и социальной сферах. На этой неделе министерство представило правительству РФ очередной доклад о социально-экономическом положении регионов, сложившемся в январе-марте 2014 года. По мнению экспертов, в рассматриваемом периоде наблюдались преимущественно позитивные тенденции, как в экономике, так и в социальной сфере. При этом Тува по целому ряду критериев сумела превзойти среднероссийские индикаторы роста. Наиболее существенные сдвиги со знаком «плюс» достигнуты, в частности, по 8 показателям. Так, в докладе приведены данные об увеличении объемов кредитования юридических лиц и индивидуальных предпринимателей, свидетельствующие о растущей доступности банковских заимствований и активности малого бизнеса.
Подробнее...
14.05.2014 19:06 / Мероприятия
Торжественная церемония вручения знамени Управлению Федеральной службы по контролю за оборотом наркотиков по Республике Тыва состоялась сегодня в Центре тувинской традиционной культуры и ремесел. Специально для этого в Кызыл прибыл заместитель руководителя Государственного антинаркотического комитета – начальник УФСКН по Сибирскому федеральному округу генерал-лейтенант полиции Виталий Яковлев. Со знаменательным событием тувинских наркополицейских поздравил глава республики Шолбан Кара-оол. «Вручение знамени – это особенное мероприятие. За воинскими ритуалами всегда кроется особый смысл. Это подтверждение верности долгу по защите интересов государства и обеспечению безопасности его граждан, – подчеркнул премьер. – Вы делаете очень важное дело, порою рискуя своими жизнями. Я очень рад, что есть положительные тенденции в борьбе с наркопреступностью.
Подробнее...
14.05.2014 13:11 / Здравоохранение
Конференцию с международным участием планируют провести 29 мая в 10.00. в Центре развития традиционной тувинской культуры и ремесел Республики Тыва. Ученые, врачи, народные целители обсудят природные и биологические ресурсы Тувы и нетрадиционные методы лечения в оздоровлении населения. Для участия в конференции приглашены известные российские ученые из Бурятии, Томска, Москвы, Монголии.
В числе народных целителей, которые примут участие в конференции, врач-рефлексотерапевт Билчеймаа Достай, врачи-гомеопаты Людмила Зудилова, Анна Кара-Тоннуг, врачи-ламы Шерчин-эмчи, Гунчин Дугэр из Монголии, Станислав Серенот, шаманы-целители Елена Отсур, Николай Ооржак.
Подробнее...
14.05.2014 11:29 / Мероприятия
По информации регионального Министерства по делам молодежи и спорта, в настоящее время подведомственные учреждения завершают подготовку к началу летней оздоровительной кампании. Как отмечает министр Уран-Кыс Мижит-Доржу, большое внимание будет уделено как здоровью детей и подростков, так и содержательной части отдыха, в том числе – проведению мероприятий патриотической направленности, связанных с важнейшими датами в истории республики – 100-летним юбилеем единения Тувы и России и 100-летием города Кызыла. Для юных спортсменов от 7 до 15 лет в столице будут открыты два дневных оздоровительных лагеря: «Чемпион» – на базе Универсального спортивного комплекса «Субедей», «Херел» – на базе спортзала «Херел». За два сезона продолжительностью 21 день каждый в них отдохнут 100 несовершеннолетних, увлеченных спортом. Первый сезон планируется начать со 2 июня. Штат работников лагерей укомплектован, начальники и воспитатели прошли курсы повышения квалификации.
Подробнее...
13.05.2014 20:01 / Бюджет
Тува за I квартал в 1,5 раза снизила долговую нагрузку на бюджет. Тува единственный регион в Сибирском федеральном округе, которому удалось за три месяца 2014 года снизить государственный долг сразу на 33,7 %. Минфин России подвел итоги ежемесячного мониторинга за состоянием заимствований регионов РФ. Как показали его данные, совокупный долг регионов СФО в I квартале года вырос на 8,81 %, при этом снижения задолженности не зарегистрировано ни в одном из субъектов, за исключением Тувы, где объем госдолга сократился с январских 2,2 до 1,4 млрд. рублей на 1 апреля, или в 1,5 раза. При предусмотренном Бюджетным кодексом РФ предельном размере госдолга 50 % от суммы собственных доходов республика сократила это соотношение до 30 %.
Подробнее...
13.05.2014 16:01 / Жилье
Фонд реформирования ЖКХ добавил Туве 252,6 млн. рублей на снос ветхого жилья. 12 мая премьер-министр России Дмитрий Медведев подписал постановление правительства РФ об увеличении лимитов финансирования региональных программ переселения из федерального бюджета. В соответствии с новыми правилами распределения средств Фонда реформирования ЖКХ объём помощи, предусмотренный Туве, увеличен с учетом уровня бюджетной обеспеченности республики на 252,62 млн. рублей. Это значит, что на эту же сумму сократится и нагрузка на региональный бюджет. Если ранее для встречного финансирования переселения Тува обязана была изыскать из собственных доходов около 1,3 млрд. рублей, или 48,5 % общей стоимости программы, то по новому порядку распределения федеральной помощи доля республики сократилась до 974,7 млн. рублей, или 38,5 %.
Подробнее...
13.05.2014 09:53 / Энергетика
В связи с проведением ремонтных работ на линии электропередачи, специалисты ОАО «Тываэнерго» будут производить ограничение электроснабжения потребителей:
14.05.2014 по 18.05.14 с 07.00 до 19.00 - поселок Суг-Бажи, курорт «Чедер», поселок Шамбалыг Кызылский кожуун.
13.05.2014 с 09.00 до 19.00 - поселок Кочетово , село Чал-Кежик,, село Шанган, село Элегест Чеди-Хольский кожуун.
Подробнее...
Фоторепортажи
01.05.2013
30.04.2013
30.04.2013
24.04.2013
24.04.2013
24.04.2013
16.04.2013
13.04.2013
12.04.2013
12.04.2013
12.04.2013
12.04.2013
12.04.2013
10.04.2013
09.04.2013
08.04.2013
05.04.2013
05.04.2013
03.04.2013
01.04.2013
Видеорепортажи
15 сентября 2022
16 апреля 2019
25 декабря 2018
7 декабря 2018
3 декабря 2018
3 декабря 2018
2 декабря 2018
Дарый-оол Куулар, ветеран сельского хозяйства
2 декабря 2018
Надежда Салчак
2 декабря 2018
Александр Самойкин, офицер запаса и участник боевых действий на Северном Кавказе
1 декабря 2018
30 ноября 2018
30 ноября 2018
29 ноября 2018
О перспективных направлениях сотрудничества Республики Тыва Российской Федерации и Республики Беларусь
27 ноября 2018
Глава Тувы Шолбан Кара-оол рассказал об итогах своей командировки в Москву
27 ноября 2018
27 ноября 2018
26 ноября 2018
25 ноября 2018
Ульяна Павловна Бичелдей
25 ноября 2018
Айдыс Саая, ветеран боевых действий
25 ноября 2018
Данзын-оол Дадар-оол Севээнович
Медээлер
24.06.2014
«Буянныг 100 ажыл-херек»
Эрткен неделяда Россия биле Тываның демнежилгезиниң 100 чылынга “Буянныг 100 ажыл-херек” деп акцияга даянып, Республиканың өкпе аарыгларынга удур диспансерниң девискээринге «Челээш» деп бичии уруглар шөлчүгежиниң байырлыг ажыдыышкыны болган. Ону Кызылдың 5 дугаар гимназиязының өөреникчилери болгаш ада-иелер 33 муң рубльди чыггаш, тургускан. Кызыл кожааны кескен соонда, диспансерниң девискээрин аян киирип турар чайганыыштарга уругларның каткы-хөглүг үннери дораан-на чаңгыланып, улуг өөрүшкү-биле ойнап кирипкеннер. Хөй-хөй айлар дургузунда эмнедип турар уругларга ол улуг деткимче болгаш дүрген сегиириниң бир аргазы дээрзи билдингир. Диспансерниң эмчилери, уруглар энерел сеткилдиг деткикчилеринге өөрүп четтиргенин илереткен.
Улаштыр номчуур...
24.06.2014
Репортаж
Чылдың чайгы эргилдезиниң башкы айы – июнь 20-де, республиканың шыырак саанчыларының мөөрейин сонуургаар дээш, ырда кирген Балгазынче найысылалдан эртежик-ле үнүпкен бис. Чурумалдыг, чараш чуртувусту эргээн, ээр-дагыр оруктарны эртип чорааш, тараалаң Таңды кожууннуң эдээнде Балгазынның барыын талазында 20 километр черде көктүг-шыктыг чайлагга чедип келдивис. Хевис чадып каан дег ногаан шыкта сериин, чайгы турлагда Балгазын суурнуң «Тывахолдинг» КХН агроүлетпүр комплекизиниң сүт-бараан фермазы чайлаглаар дээш турумчуп алган. Чайлагны долгандыр арга-эзимниг даглар бүргээн, дамырак кара суглар шулурткайндыр агып чыдар, ында-мында мал-маган чаттып оъттаан, чурукчу кижи болза, херексели-биле дораан чуруй кааптар боор, а мен демир-үжүүм туткаш, бичии дептеримге көргенимни сактып ора, демдеглеп бижиийн. Кайнаар-даа көөрге, ногаан шыргай арга, чагыг езугаар-даа ышкаш ак-көк, аяс дээр, шимээн дааш чок, кулакка дыштыг, магалыы кончуг, шыпшың-на чүве.
Улаштыр номчуур...
22.06.2014
Тываның Баштыңының ажыл-албаны
Россияның регион сайзыралының сайыды Игорь Слюняев Тываның болгаш Россияның демнежилгезиниң база Кызыл хоорайның Үндезилеп тургустунганының 100 чылын байырлаарынга белеткелдиң болгаш эрттирериниң талазы-биле организастыг комитеттиң ээлчеглиг хуралын чыылдырган.
Хуралга Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол, федералдыг сайыттың оралакчызы Михаил Крук, РФ-тиң субъектилериниң инвестиция төлевилелдериниң, хөгжүлдениң тускай сорулгалыг инвестиция программаларының департаментизиниң директору Нурали Резванов, Россияның Экономиктиг сайзырал, Культура, Тудуг, Транспорт, Спорт, Өөредилге яамыларының төлээлери, Тыва Республиканың эрге-чагырга органнарындан Чазак Даргазының оралакчызы Александр Свинцов болгаш экономика сайыды Елена Каратаева олар киришкеннер.
Улаштыр номчуур...
22.06.2014
Чайгы каникулдар
Уругларны Крымга кадыкшыдары болгаш дыштандырары-биле Тыва федералдыг бюджеттен субсидияны алыр. Чурттуң регионнарының аразынга акша-хөреңгини хуваарының дугайында айтыышкынга атты Чазак Даргазы Дмитрий Медведев салган. РФ-тиң 71 субъектизинге субсидияларның ниити хемчээли — 1 млрд. 89 млн. 803 муң рубль. Ол акшаны 33518 уругларның дыштанылгазынга чарыгдаар. Ол дээрге уруг бүрүзүнге 32 муң рубльдиң онаажыры-дыр. Тывага тыпсыр субсидияның хемчээли 27 млн. 875 муң рубль. Ол акша-биле путевка өртээн болгаш Крымга чедир база оон дедир кээр орук хөлезинин төлээр.
Улаштыр номчуур...
22.06.2014
Культура амыдыралы
Россияның сураглыг театрларының бирээзи – Владимир Маяковский аттыг академиктиг шии театры Тывага, июнь 27-ден июль 2-ге чедир, В.Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрынга чеди хонуктуң дургузунда шилиттинген шиилерин тыва көрүкчүге бараалгадыр. Тываның Россия-биле демнежилгезиниң 100 чылын уткуштур москвачыларның «белээн» магадап көөр аргалыг болуп турарывыс бо.Кайы-даа театрның гастрольдарын баш удур планнап каан турар ужурлуг, ынчангаш кандыг транспорт-биле чедерин, каяа чурттаарын, көрүкчүге таарыштыр кандыг репертуар шилип көргүзерин, декорация-дерилдезин, өртек-үнезин тодарадып, дугуржур ажылдар-ла хөй.
Улаштыр номчуур...
19.06.2014
Доозукчу — 2014
Июнь 18-те ТР-ниң Чазак Бажыңынга республиканың ниити ортумак билиг школаларының тергиин өөредилгелиг 47 доозукчузунга алдын медальдарны байырлыг байдалга тывыскан. Тываның Баштыңы - Чазааның Даргазы Шолбан Кара-оолдуң доозукчуларга, ада-иелерге, башкыларга байырын ооң оралакчызы Анатолий Дамба-Хуурак чедирип тура, бо чылын алдын медальга төлептиг болганнарның чүгле 7-и оолдар болуп турарын онзалап демдеглээш, оларны олуттарындан туруп кээрин дилээн. Кажан эртем-билигге сундулуг оолдар чоргаар туруп кээрге, адыш часкаашкыннары диңмиттели берген. Анатолий Партизанович ындыг харыысалгалыг оолдардан күрүне баштыңнары, удуртукчулар үнер дээрзин онзалап демдеглеп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол 1982 чылда Бүрен-Хем ортумак школазын алдын медаль-биле доосканы-биле холбап чугаалаан.
Улаштыр номчуур...
19.06.2014
Бай-Тайга — Тываның ыдыктыг бедик даа. Ооң дагылгазын июнь 13-те эрттирген. Ол хүн Чаа Оваага бир муң беш чүс хире Тываның экер эрлери чыглып келгеш, ыдыктыг, авыралдыг, ачы-буянныг Бай-Тайгазының дагылгазынга киришкен.
Бай-Тайга кожуун чагыргазының даргазы Чап Донгак сөс алгаш, 1914 чылда VIII Богда-Кегээн Башкы Бай-Тайгага моорлап келгеш, Көп-Сөөктүң Чаа Оваазын үндезилеп тургускаш, ыдыктыг Бай-Тайганың дагылгазын эрттиргенинден бээр 100 чыл болуп турарын чыылганнарга дыңнаткан. Хүндүлүг Башкы ыдыктыг Бай-Тайганың сүлдезин улам бедидери-биле аңаа чүдүп, тейлеп, мөгейип, чылдың-на дагып чоруурун бай-тайгажыларга, Тываның чонунга чагаан. Сөөлгү үеде ол чагыгны чүдүкчүлер күүседип турарын Чап Шыырапович чугаалааш, ыдыктыг Бай-Тайганы Богда-Кегээн Башкының дагаанындан бээр 100 чыл болган дагылгазынга киржип келгеннерге байыр чедиргеш, чүдүкчү бүрүзүнге аас-кежиктиг, өөрүшкүлүг, буянныг, бай амыдыралдыг болурун күзээн.
Улаштыр номчуур...
19.06.2014
«Төрээн чуртуң төөгүп берем»
Чаа-Хөл кожуун тураскаалдыг черлер-биле байлак: петроглифтерлиг хаялар, Бурган-Даа, эрте-бурунгу түрк бижиктиг көжээлер…
Чаа-Хөл ортумак школазының тыва дыл болгаш чогаал башкызы А.Ю. Даваа болгаш Ак-Туруг ортумак школазының тыва дыл, чогаал башкызы Н.М. Сат биске Тываның эрте-бурунгу түрк бижиктерлиг тураскаалдарының дугайында чугаалап бээрге, оларның дугайында сонуургап, чанывыста турар өгбе бижиктиг тураскаалдарны көрүксеп, хөйнү билип алыксай берген бис. Башкывыс бистерни Шанчы суурнуң чоогунда турар Суглуг-Адыр деп черде тураскаалче экскурсияладып чедирген. Ынчан бис 7-ги класска өөренип турдувус. Ол экскурсияның соонда бистерге бедик культуралыг, бижик-билиглиг чораан ада-өгбелеривистиң салгалдары болганывыска чоргаарал оттуп, ону улам шинчилээр күзелди кыптыктырган. А бир талазында биске аажок муңгаранчыг апарган: ол хире үнелиг, өгбелеривис бедик культуралыг, бижиктиг улус чораан деп херечилеп турар тураскаалывыс үрелип, буступ эгелээн. Чаа-Хөл кожуунда өгбелеривистиң бижиин көргүскен тураскаалдарны шинчилеп, өгбе бижиктиг тураскаалдарның дугайында материалдар-биле таныжып, оларның төөгүзүн чыып эгелээн бис.
Улаштыр номчуур...
19.06.2014
Репортаж
Июнь 12. Национал парктың «Хүреш» стадиону. Тыва Республиканың болгаш Моол Арат Республиканың мөгелериниң хүрежи. Россияның, Тываның, Моолдуң туктарын ийи чурттуң хүндүлүг спортчулары – Тываның болгаш Моолдуң Чаан мөгелери Андрей Хертек биле Дамиран Бумбаяр киискидип үндүрүптү. Ийи күрүнениң ыдык ырлары чаңгыланы берди. ТР-ниң ыдык ырын Тываның Улустуң хөөмейжизи Андрей Монгуш, Моолдуң ыдык ырын Кызылдың уран чүүл колледжизиниң сургуулу Түмен Өлчей күүсетти. ТР-ниң Дээди Хуралының даргазы К.Т.Даваа, МАР-ның Тывада чиңгине консулунуң төлээзи Россия хүнү-биле база Тыва биле Моолдуң аразында спортчу байырлал-биле көрүкчүлерге болгаш мөгелерге байыр чедирди. Стадионнуң ийи талазында удур-дедир чыскаалыпкан мөгелерни таныштырып эгеледи. ТР-ниң командазының тренери Чаан мөге Андрей Хертек, кежигүннери: Чаан мөге Эрес Кара-Сал, Арзылаң мөге Сайын-Белек Түлүш, Начын мөгелер — Ай-Демир Монгуш, Начын Монгуш, Алексей Монгуш, Буян Бүрбүчүк, Айдың Очуржап.
Улаштыр номчуур...
17.06.2014
«Тыва – арыг-силигниң девискээри»
Ажылым аайы-биле Тываның ырак-чоок булуңнарын каш-даа эргип кезидим. Төрээн черимниң каас-чараш бойдузу дег, эргим черни тыппас-даа мен. Долгандыр арга-эзимниг, бедик дагларлыг, удазын дег шөйлү берген аржаан сугларлыг, хову-шөлде чаптып оъттаан тос чүзүн малдыг, казымал байлактыг — бай-ла оран. Бо хире чараш черивисти арыг-силиг тургузуп камгалаар хамаанчок, херекке албайн, бокталдырып турарывыс харааданчыг. Ынчангаш амыдыралчы айтырыгның дугайында чамдык эскериглеримге доктаап көрейн. Тываның мурнуу чүгүнде Моол чурту-биле кызыгаарлашкан Эрзин кожууннуң удуртулгазы «Тыва – арыг-силигниң болгаш корум-чурумнуң девискээри» деп республика чергелиг мөөрейниң негелделерин боттандырары-биле 5 сумунуң чурттакчыларын арыглаашкын болгаш чаагайжыдылга ажылдарынче кыйгырып, чогуур хемчеглерни ап, чорудуп турар.
Улаштыр номчуур...
17.06.2014
Репортаж
Экии, фестиваль!
Июнь 11-ниң хүнү. Найысылал Кызыл. В.Көк-оол аттыг хөгжүм-шии театры. «Азияның чүрээ» IV делегей чергелиг этнокультураларның фестиваль-конкурузунуң байырлыг ажыдыышкыны. Көрүкчүлер зал сыңмас, чаңгыс-даа хостуг олут чок. Хөгжүмнүң байырымныг үнү чаңгыланган соонда, башкарыкчылар сценаже чогаадыкчы коллективтерни чалай берди: «Күчү-күштүг Енисейниң эриинде тоолчургу бурунгу чажыттарның чурту — Азия төвү Тыва чер силер бүгүдениң моорлап келгениңерге өөрүп, чогаадыкчы мөөрейже чалап тур!». Кайгамчык чараш делегейниң хореография уран чүүлүнүң мөөрейиниң киржикчилериниң чыскаалы үнүп келди. Олар күрүнезиниң, чер-чуртунуң, хоорайының туктарын мурнунда бедидир көдүрүп алган киискидип чорлар. Башкарыкчылар байырлыы-биле таныштырып тур: Татарстанның күрүнениң ыры болгаш танцы ансамбли «Агидель», Забайкалье крайның Агинск-Бурят округунуң ыры болгаш танцы ансамбли «Амарсайн», Иштики Моолдуң университединиң чанында уран чүүл академиязының ансамбли, Хакас Республиканың «Кун сузы» ансамбли, Моол Арат Республиканың уран чүүл академиязының чанында студияның «Натурденс» ансамбли, Кемеров облазының танцының губернатор театры, Усть-Ордынск Бурят округунуң «Степные напевы» ыры-танцы ансамбли, Калмык Республиканың ыры-танцы ансамбли «Тюльпан», Новосибирск хоорайның ыры-танцының «Чалдоны» ансамбли.
Улаштыр номчуур...
17.06.2014
Чоокта чаа В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрынга Тываның Россияга каттышканындан бээр 100 чыл оюнга тураскааткан «Тос чадырдан үнгеш…» деп шииниң баштайгы көрүлдези болган. Ооң дугайында база литература адырында юбилейлиг чылда кандыг ажылдар чоруттунуп турарын сонуургап, Тываның Чогаалчылар эвилелиниң даргазы, Тываның Улустуң чогаалчызы Эдуард Мижитке ужуражып чугаалаштым.
— Эдуард Баирович, «Тос чадырдан үнгеш…» деп шииниң автору болгай силер, аңаа хамаарыштыр янзы-бүрү чугаалар үнүп турар. Чонга кандыг тайылбыр берип болур силер?
Улаштыр номчуур...
12.06.2014
Тываның 20 ажыг чурттакчыларынга күш-ажылчы болгаш хөй-ниитичи ачы-хавыяазы дээш республиканың күрүне шаңналдарын тывыскан.
Бедик шаңналдарны Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Россияның хүнүнүң бүдүүзүнде байырлыг байдалга тывыскан. Шаңнатканнарның аразында аңгы-аңгы мергежилдиг кижилер: эртемденнер, башкылар, албан-хаакчыттар, судьялар, күрүне менеджментизиниң төлээлери, чогаалчылар, культура ажылдакчылары, тудугжулар, сайгарлыкчылар, кооператорлар, малчыннар, энергетиктер бар. Оларны чаңгыс чүткүл каттыштырып турар, ол дээрге «Улуг Россияның кезии болур бодунуң төрээн булуңунга ынакшыл-дыр. Ол күзел мергежилинге тергиин болурунга, болуушкуннарның төвүнге турарынга, республиканың болгаш бүгү чурттуң чечектелиишкининге идиг берип турар» — деп, Чазак Даргазы, шаңналды тыпсып тура, демдеглээн.
Улаштыр номчуур...
12.06.2014
Россия хүнү — күрүнениң эң кол байырлалы. Хосталганың, амыр-тайбыңның, кижи бүрүзүнүң хоойлунуң болгаш шынчы чоруктуң үндезининге чаагай чөпшээрежилгезиниң байырлалы. Ол — национал чоннарның чаңгыс деминиң, оларның чурттуң амгы база келир үези дээш ниити харыысалгазының демдээ.
Байырлалдың төөгүзү 1994 чылда Борис Ельцинниң июнь 12-ни «Россияның күрүне бот-догуннаашкынының дугайында декларацияны» хүлээп алган хүнү кылдыр демдеглээриниң дугайында айтыышкынынга ат салганындан эгелээн. Ынчалза-даа 2002 чылга чедир чон Россия хүнүн «Бот-догуннаашкын хүнү» деп адап турган.
«Россияның күрүне бот-догуннаашкынының дугайында декларацияны» 1990 чылдың июнь 12-де РСФСР-ниң улус депутаттарының Бирги съездизинде хүлээп алган. Ол хүн конститусчу федерализмниң, дең эргениң болгаш социал кады ажылдажылганың, хамааты ниитилелди хевирлээриниң принциптеринге үндезилеп, Россияның чаа күрүнезин тургузарының эгези болган.
Улаштыр номчуур...
12.06.2014
Россияның хүнү — бистиң улуг чуртувустуң кол күрүне байырлалы-биле эң-не изиг байырывысты хүлээп ап көрүңер!
Бо байырлал, Россияның хамаарышпас күрүне дугайында Декларациязын хүлээп алган үези 1990 чылдың июнь 12-ден санаар болза, ол эң аныяк байырлалдарның бирээзи. Ооң дазылдары төөгүлүг, Россия күштүг күрүне туружун чедип ап келгени эрткен вектерниң ханызында. Бөгүн база бистиң чуртувус күрүнени, экономиктиг болгаш демократтыг чаартылгаларны, чөптүг хоойлу-дүрүмнүг күрүнени болгаш хамааты ниитилелди бажыглаарының, хостуг, күчүлүг болгаш күштүг салдарлыг күрүнени тургузарының оруу-биле бүзүрелдиг чоруп орар.
Ол – ниитилелди каттыштырарынче, хөгжүлдеже болгаш чөптүг чорукче чурттуң шупту хамаатыларын кыйгырып турар байырлал. Ооң үндезини – хөй национал Төрээн чуртунга ынакшылдың чаагай чаңчылдары.
Улаштыр номчуур...
|
|