Тываның Баштыңы республика эмнелгелериниң кол эмчилери-биле ужурашкан

03.02.2022 COVID-19-тан аараан кижилерниң саны хүн келген тудум өзүп олурар, январь айда-ла бүдүн кварталга санап каан эм-таң курлавыры төнериниң кырында келген, ындыг чүүл регионнуң кадык камгалал системазынга аар чүъктешки болуп турар. Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг республиканың чамдык эмнелге албан черлериниң удуртукчулары-биле коронавирус халдавыры-биле байдалдың дугайында боттуг ажык чугааны чоруткан. Ук ужуражылгага ол ышкаш COVID-19 талазы-биле регионалдыг шалыпкын штабтың удуртукчузу, тыва чазактың оралакчы даргазы Александр Брокерт, политика талазы-биле оралакчы Елена Хардикова болгаш кадык камгалалының сайыды Анатолий Югай олар киришкеннер. Эмнелге ажылдакчылары болур-чогуур хууда камгалал дериглери-биле хандыртынган, эмчиниң хүлээп алыышкынынга келген кижилерниң ээлчээн чурумчуткан, санитайзерлерни тургускан дээрзин республиканың кадык камгалалының сайыды Анатолий Югай илеткээн. Халдавырлыг аарыгдан аараан кижилерниң санының өскени-биле холбаштыр дыка хөй эмнелгелерни ковид-госпитальдар кылдыр эде дерээн. Чазактың курлавыр фондузундан үндүрүп берген 43 млн рубльди эргежок чугула эм-таң садып алырынче углаан, байдалды Кадык камгалалының яамызы доктаамал хайгааралга алган. ПЦР-лабораторияларның кандыг байдалдарда ажылдап турарының дугайында СПИД болгаш халдавырлыг аарыглар-биле демисел чорудар республика төвүнүң улуг эмчизи Александр Ооржак дыңнаткан. Ооң чугаалааны-биле алырга, ажылдың хемчээли каш катап улгаткан. Хонукта 2000 анализти алыр тургаш, эмчилер хүннүң-не 3000 ПЦР-тестини хыналдага ап турарлар. Сөөлгү 30 хонуктуң дургузунда олар 28 муң хире ПЦР-шинчилелдерни кылганнар. Александр Ооржак лабораторияларның дерилгезинде чидиг айтырыглар тургустунуп келгенин база чугааалаан. Мында чүгле дөрт лаборатория ажылдап турар – бирээзи анализтерни хол-биле шинчилеп турар, ийигизинде - үзүктел чок ажылдаар аппарат үрелген, арткан ийизинде автоматчыткан техника бар. Бир анализтиң хыналдазын аппарат 30 минутаның дургузунда чорудар, а эмчи ук ажылга 2–2,5 шакты чарыгдаар. Ооң чугаазын Республиканың кеш-шээр аарыглар диспансериниң кол эмчизи Уран-Херел Куулар деткип, лабораторияларның ажылын күштелдирери-биле база бир аппаратты садып алырының чугулазын бадыткаан. Эмчилерниң ажылын чиигедири-биле ук техниканы садып алыр арга-хоргазын өөренип көөрүн Владислав Ховалыг Кадык камгалалының яамызынга дааскан. Ужуражылгага 1 дугаар республика эмнелгезиниң кол эмчизиниң оралакчызы Раушан Сандан-оол республиканың бир дугаар эмнелгезиниң поликлиниказында ковид-бригадалар санын көвүдеткенин дыңнаткан. Бо эмнелге организациязында бүгү талалыг дузаны көргүзүп турар - дүрген болгаш соңгаарладып болбас эмчи дузазының бригдалалары үнүп, амбулаторлуг эмнээшкинде кижилерге ковид-төптү организастап, анализтерни бажыңнарынга чедип азы поликлиникаларда ап турар. ОРВИ база коронавирус аарыг кижилерге эмнерни берип турар. Кадыкшыл болгаш эмчи профилактиказының талазы-биле республика төвүнүң кол эмчизи Белекмаа Монгуш чоруттунуп турар ажылдарның дугайында база чугаалоаан. Топтүң учедунда 700 кижи бар. январь 30-де Call-төптен дуза дилеп долгаан кижилерниң 170-инге чедип шыдаваанын шыны-биле дыңнаткан. COVID-19-тан аараан кижилерниң саны көвүдээнинден ол ынчап барган. Бо таварылгада төп терапевтиң ажылын катап эгелеп, аарыг кижилерни хүлээр кылдыр бижип эгелээн. Шак ынчаар ковид-бригадаларның ажылын чиигеткен. Чоокку үеде ПЦР-тестилерни Гигиена болгаш эпидемиология төвү хынап эгелээрге, анализтер түңнелдерин манаар үе кызырлыр. Херек апарза, немелде орун-дөжек фондузун спортчу комплекстерге база социал албан черлеринге калбартырынга, коронавирустан аараан кижилерни эмнээр эмчилерниң курлавырын хаара тударынга белен. Республиканың кадык камгалалының сайыды Анатолий Югай бажыңнарында эмнедип турар кижилерге эм-таң чедирип бээр эки турачыларның дузазы херек апарганын дыңнаткан. Эмчи дузазының чедирилгезинге база анализтер дужаалдазынга чардыккаш, дүрген дузаның бригадалары эм-таң чедирип күш четтикпейн турарлар. Ооң ужун республиканың чурттакчылары эм-таңны озалдап ап турар. Февраль 1-ден тура эки турачылар быжыглаттынган тодаргай эмнелге черлериниң чурумун ёзугаар үнүүшкүннерни кылып эгелээр дээрзин оралакчы дарга Елена Хардикова дыңнаткан. COVID-19-туң хамчыының бешки чалгыының үезинде кадык камгалал системазының ажылын экижидери-биле кандыг талаже кичээңгей угландырары чугулал, кайда бергедээшкиннер барыл дээрзин эмчилерниң боттарындан дыңнаар бодадым деп, Владислав Ховалыг демдеглээн. Ужуражылганың түңнелдери-биле ол өске яамыларның болгаш албан черлериниң машина-балгадын бажыңнарында эмнедип турар кижилерге эм-таң чедиреринге ажыглаарын, немелде орун-дөжек фондузун, изоляторларны тургузарын дагзып, дүн-хүн чок ажылы дээш эмчилерге өөрүп четтиргенин илереткен. – Бир эвес чидиг айтырыгларны ажыы-биле чугаалажырын, оларны шиитпирлээрин уламчылаар болзувусса, ам-даа улам үре-түңнелдиг ажылдаар бис дээрзинге бүзүрелдиг мен. Ынчангаш силер бүгүдеден тургустунуп келген бергедээшкиннерниң дугайында өй-шаанда ажык-чарлыы-биле дыңнадып турарын дилээр-дир мен – деп, кол эмчилер-биле ужуражылганы түңнеп тура Ховалыг чугаалаан.